
5
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Trong chương trình giáo dục phổ thông, môn Lịch sử giữ vai trò chủ đạo trong
việc giáo dục lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc, truyền thống lịch sử và văn hóa
dân tộc; củng cố các giá trị nhân văn, lòng khoan dung, nhân ái, tinh thần cộng động
và hình thành những phẩm chất của công dân Việt Nam, công dân toàn cầu trong xu
thế phát triển của thời đại. Dạy học tốt bộ môn Lịch sử nhm góp phần vào thực hiện
mục tiêu chiến lược của Đảng về đào tạo thế hệ tr, tiếp tục sự nghiệp cách mạng của
cha anh, đưa đất nước phát triển và hội nhập. Trong đó, những tri thức lịch sử địa
phương có ý nghĩa rất quan trọng trong việc giáo dục truyền thống cho học sinh.
Thông qua hiểu biết về lịch sử, truyền thống văn hóa của làng xóm, địa phương, học
sinh sẽ cảm thấy yêu quý, tự hào về quê hương mình, tự ý thức trách nhiệm gìn giữ,
phát huy truyền thống của địa phương
Việc dạy học Lịch sử địa phương đã được quy định trong chương trình Lịch sử
ở trường phổ thông. Dạy và học lịch sử địa phương không chỉ giúp HS tìm hiểu về
mảnh đất và con người nơi mình sinh ra và lớn lên mà còn là cách giúp HS nhận thức
sâu sắc thêm lịch sử dân tộc. Xác định rõ tầm quan trọng đó, trong những năm qua,
Sở Giáo dục Đào tạo Nghệ An đã biên soạn tài liệu lịch sử địa phương và đưa vào
giảng dạy ở các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, hiện nay việc dạy học
lịch sử địa phương chưa thực sự phát huy hết vai trò của nó trong việc giáo dục
truyền thống địa phương cho HS. Một trong những nguyên nhân của tình trạng đó là
phương pháp và hình thức dạy học lịch sử ở trường phổ thông chưa thực sự phong
phú, hấp dẫn, thiếu những trải nghiệm thực tế.
Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học trong đó học sinh thực hiện một
nhiệm vụ học tập phức hợp, gắn liền với thực tiễn, kết hợp lý thuyết với thực hành và
đánh giá kết quả. Kết quả của dự án là một sản phẩm hành động có thể giới thiệu
được. Sử dụng dạy học theo dự án không chỉ giúp học sinh hứng thú, chủ động trong
học tập mà còn rèn luyện, củng cố rất nhiều kỹ năng. Trong dạy học lịch sử địa
phương, vận dụng phương pháp dạy học dự án gắn với các hoạt động trải nghiệm
sáng tạo giúp phát huy những di sản lịch sử - văn hóa của địa phương để tiến hành
dạy học, mang lại ý nghĩa giáo dục và ý nghĩa thực tiễn to lớn. Học sinh được trang
bị những tri thức quý báu về lịch sử và truyền thống quê hương, bồi dưỡng tình yêu
quê hương đất nước, nỗ lực phát huy năng lực của bản thân góp phần xây dựng và
bảo vệ quê hương. Tuy nhiên trên thực tế, việc dạy học lịch sử địa phương vẫn còn
nhiều bất cập, sự đổi mới còn chậm và thiếu đồng bộ; dạy học lịch sử địa phương
chưa thực sự được giáo viên chú trọng, còn mang tính hình thức. Các hoạt động
ngoại khóa, tham quan các di tích lịch sử - văn hóa đã được tổ chức nhưng chưa đi
vào chiều sâu, giáo viên gặp nhiều khó khăn trong việc tổ chức dạy học dự án.
Căn cứ vào đặc điểm môn học và với mong muốn góp phần nâng cao chất
lượng dạy học cũng đa dạng hóa trong việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
HS chúng tôi chọn đề tài: Phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh thông qua