PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO VŨNG LIÊM
TRƯỜNG TIỂU HỌC HIẾU THÀNH
KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY
TRÒ CHƠI TOÁN HỌC,
GIÚP HỌC SINH HỨNG THÚ HỌC TẬP
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết Mai
Dạy lớp: 5/2
NĂM HỌC: 2020 - 2021
KINH NGHIỆM TRÒ CHƠI TOÁN HỌC,
GIÚP HỌC SINH HỨNG THÚ HỌC TẬP
A. Mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài:
Trong học tập, trò chơi giúp học sinh hứng thú trong các hoạt động học tập
và rèn luyện kỹ năng nói chung và học tập môn toán nói riêng. Trò chơi không chỉ
giúp học sinh năng động nhạy bén học toán mà còn giúp các em phát triển óc
tưởng tượng phong phú môn toán.Từ đó, giúp các em có tư duy học toán tốt hơn.
Chương trình giáo dục hiện nay là giáo dục học sinh phát triển toàn diện về
năng lực và phẩm chất. Vì vậy giáo viên phải cần đổi mới phương pháp dạy học
môn toán ở bậc tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của
học sinh phát triển năng lực là quang trọng hơn cả. Vì vậy giáo viên cần phải gây
hứng thú học tập cho học sinh bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt
động học tập. Trải nghiệm trò chơi học tập là hoạt động học tập mà học sinh hứng
thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học bổ ích và phù hợp với nhận thức của
các học sinh. Qua hoạt động trò chơi các học sinh sẽ lĩnh hội được kiến thức cơ
bản toán học một cách dễ dàng, các em nắm vững kiến thức kỹ năng học toán.
Với những lí do trên, tôi chọn và nghiên cứu đề tài về “ Trò chơi toán học,
giúp học sinh hứng thú học tập”.
2. Mục tiêu:
- Tạo cho học sinh hứng thú học toán.
- Học sinh có kỹ năng nhạy bén và giải toán tốt.
- Học sinh có thái độ đúng đắn, phát huy tính tích cực chủ động và biết
sáng tạo hơn.
- Hình thành kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn đời sống hằng ngày.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cứu về các tài liệu về các phương pháp trò chơi trong dạy học
toán và các môn học khác có nội dung tích hợp với môn toán.
- Nghiên cứu tài liệu gây hứng thú về dạy học toán.
- Nghiên cứu về sự hứng thú học tập của học sinh.
- Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh.
4. Phạm vi- đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 5/2 trường tiểu học Hiếu Thành.
- Phạm vi nghiên cứu: Là sự hứng thú học tập của học sinh thông qua hoạt
động trò chơi học tập.
- Thời gian: Từ tháng 9 năm 2020 đến hết tháng 12 năm 2020.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp khảo sát, điều tra.
- Phương pháp phân tích hệ thống.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
- Phương pháp thống kê sư phạm.
B. Nội dung:
1. Cơ sở lí luận:
Môn toán có một vị trí đặc biệt quan trọng đó là môn khoa học nghiên cứu
một số mặt của thế giới thực, có một hệ thống kiến thức cơ bản và phương pháp
nhận thức rất cần thiết cho đời sống, sinh hoạt lao động. Ngoài ra toán học nó còn
giúp phát triển tư duy cho học sinh, phát triển năng lực trù tượng hóa, khái quát
hóa, khả năng tư duy hợp lý và diễn đạt đúng. Các suy luận đơn giản nhằm khơi
dậy tính tò mò, trí tưởng tượng, kỹ năng giải quyết vấn đề nhanh hơn.
Việc tổ chức trò chơi trong dạy học toán là góp phần đổi mới phương pháp
và hình thành năng lực, phẩm chất cho học sinh. Các hoạt động trò chơi dễ tổ chức
ở mọi lúc, mọi nơi. Tổ chức phù hợp cho mỗi đối tượng.
2. Thực trạng:
2.1.Thuận lợi:
- Được sự chỉ đạo của Ban giám hiệu, tổ chuyên môn nhà trường.
- Được sự hỗ trợ của đồng nghiệp, đặc biệt là giáo viên phụ trách trong
khối lớp.
- Bản thân dạy lớp 5 nhiều năm cũng có một số kinh nghiệm trong giảng
dạy
- Học sinh có ý thức học tập.
- Gia đình quan tâm việc học tập của con em.
2.2. Khó khăn:
Trong quá trình thực hiện chương trình giảng dạy bản thân đã thực hiện các
phương pháp giảng dạy đặc trưng môn toán đem lại hiệu quả rất khả quan, tuy
nhiên nhiều đối tượng học sinh vẫn còn khó khăn, học sinh còn thụ động chưa thật
sự đáp ứng như mong đợi. Qua tiết học thấy học sinh ít tập trung chú ý vào bài.
Qua tìm hiểu, Tôi nhận thấy giáo viên ít vận dụng đưa trò chơi vào học
toán vào giảng dạy. Một số giáo viên thường nghĩ việc tổ chức các trò chơi sẽ mất
nhiều thời gian. Vì vậy trong giờ học toán rất khô khan, học sinh thụ động trong
học tập, một số học sinh yếu còn ngại học toán, đến giờ học toán các em không
hứng thú dẫn đến kết quả học tập không cao.
Năm học 2020 - 2021, tôi được phân công giảng dạy lớp 5/2. Tổng số học
sinh của lớp là 28 em, có 14 em nữ. Trong đó có 01 học sinh học hòa nhập.
Ngay từ đầu năm học, tôi nhận lớp và khảo sát để tìm hiểu tình hình học
tập toán của học sinh và thu được kết quả như sau:
Thời
điểm
KS
TSHS Tích cực học
tập
Tích cực học
tập, còn sai sót
Thỉnh thoảng
tham gia phát
biểu
Thụ động
TS TL TS TL TS TL TS TL
Đầu
năm 28 5 17.9%
7 25% 6 21.4%
10 35.7%
Qua kết quả trên, tôi nhận thấy rằng chất lượng học tập của các em còn
thấp, số lượng học sinh tích cực tham gia học toán còn ít, số học sinh thụ động và
ít tham gia còn chiếm tỉ lệ khá cao. Trong giờ học các em còn uể oải, nắm kiến
thức còn chậm, khiến giáo viên phải mất nhiều thời gian.
3. Giải pháp thực hiện:
Từ những thực trạng trên, muốn môn toán đạt hiệu quả tốt hơn, giúp các
em có hứng thú trong học tập, nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Tôi
đã mạnh dạn cải tiến nội dung, phương pháp trong giảng dạy, đưa những kiến thức
xem là khô khan của môn toán thành những trò chơi học tập nhằm mục đích là
giúp các em học mà chơi, chơi mà học. Trò chơi toán học không chỉ giúp các em
lĩnh hội được tri thức mà còn giúp các em củng cố và khắc sâu các tri thức bằng
các giải pháp sau.
3.1. Xác định tác dụng của trò chơi toán học:
Học sinh tham gia trò chơi là các em tham gia hết sức tự giác và chủ động.
Khi chơi các em biểu lộ tình cảm rất rõ ràng như niềm vui khi chiến thắng và buồn
bã khi thất bại. Vui mừng khi thấy đồng đội đang hoàn thành nhiệm vụ của mình.
Vì tập thể mà các em khắc phục khó khăn, phấn đấu hết khả năng để mang lại
chiến thắng cho tổ, nhóm và trong đó có chính mình.
Đây chính là đặc tính thi đua của các trò chơi. Vì vậy khi học sinh tham gia
các trò chơi, học sinh thường vận dụng hết khả năng về sức lực, tập trung sự chú ý
cao độ cùng trí thông minh và sáng tạo của mình.
Trò chơi học tập làm thay đổi hình thức hoạt động của học sinh, giúp học
sinh tiếp thu kiến thức một cách tự giác tích cực. Giúp học sinh rèn luyện và củng
cố kiến thức, đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm được tích lũy qua hoạt động
chơi.Trò chơi học tập rèn luyện kỹ năng kĩ xảo, thúc đẩy hoạt động trí tuệ. Nhờ
giáo viên sử dụng trò chơi học tập trong quá trình dạy học trở thành một hoạt động
vui và hấp dẫn hơn, cơ hội học tập đa dạng hơn.
3.2. Cách tổ chức trò chơi trong môn toán lớp 5:
Muốn trò chơi mang lại hiệu quả cao trong giờ học, khi tổ chức và thiết kế
trò chơi cần phải chú ý những vấn đề sau:
* Thiết kế trò chơi toán học sao cho phù hợp nội dung từng bài học.
Tổ chức trò chơi học tập để dạy môn toán, chúng ta phải dựa vào nội dung
bài học, điều kiện thời gian của mỗi tiết học cụ thể để đưa ra trò chơi cho phù hợp.
Song muốn tổ chức được trò chơi trong dạy toán có hiệu quả thì đòi hỏi người giáo
viên phải có kế hoạch chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ các yêu cầu sau:
- Các trò chơi mang ý nghĩa giáo dục.
- Các trò chơi nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nôi dung bài học.
- Trò chơi phải phù hợp tâm sinh lý, phù hợp khả năng người hướng dẫn,
sự chuẩn bị của giáo viên và cơ sở vật chất của nhà trường.
- Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng
- Trò chơi phải gây sự hứng thú học tập đối với học sinh.
* Xác định các yếu tố cần thiết của trò chơi học tập.
- Tên trò chơi.
- Mục đích: Nêu rõ mục đích trò chơi nhằm ôn luyện củng cố kiến thức kỹ
năng nào? Mục đích trò chơi sẽ quy định hành động trò chơi được thiết kế.
- Đồ dùng trò chơi: Đồ chơi được sử dụng trong trò chơi học tập.
- Nêu luật chơi: Chỉ rõ quy tắc hành động chơi, quy định mức thắng thua.
- Số người tham gia chơi: Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi.
- Nêu lên các bước chơi.
- Cần thiết là cho học sinh chơi thử.
- Phần thưởng cho đội thắng và lời động viên cho đội thua cuộc.
* Cách thức trò chơi.
Thời gian tiến hành thường từ 3 - 4 phút
Đầu tiên là giới thiệu trò chơi.
+ Nêu tên trò chơi.
+ Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ luật
chơi.
Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu
thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
Thưởng phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận thoải
mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh.
3.3. Một số trò chơi nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh lớp 5.
Là một số trò chơi tiêu biểu mà tôi áp dụng trong quá trình dạy toán lớp 5.
Trò chơi Ai đúng?- Ai sai? (Áp dụng các tiết học toán về số thập phân;
đọc viết số thập phân).
Mục đích: Nắm vững cách đọc, cách viết, cấu tạo số thập phân
Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị cho mỗi học sinh 2 thẻ và 1 bút dạ. Hai đội
có số học sinh bằng nhau lên bảng xếp thành 2 hàng và bốc thăm giành quyền đọc
trước.
Thời gian chơi: 3 - 5 phút
Cách chơi: Giáo viên cho 2 đội chuẩn bị 2 phút, 5 học sinh sẽ bàn nhau và
mỗi em viết sẵn một số thập phân bất kỳ vào một mặt của thẻ từ viết số lớn cho cả
lớp thấy, mặt kia ghi cách đọc. Thẻ còn lại để viết số đội bạn đọc, hết thờigian 2
phút, giáo viên hô:
“Lần thứ nhất bắt đầu” thì đội được đi trước sẽ đọc số của mình chuẩn bị
