SÂU BỆNH HẠI LÚA

SÂU BỆỆNH HNH HẠẠI LI LÚÚAA SÂU B

SÂU HSÂU HẠẠI LI LÚÚAA

RẦY NÂU - RẦY LƯNG TRẮNG

Trứng rầy nâu

Rầy nâu non

TT cánh dài

TT cánh ngắn

ĐĐặặcc điđiểểmm hhììnhnh ththááii

 TrưTrưởởngng ththàànhnh mmààuu nâunâu ccóó 2 2 ddạạngng ccáánhnh: : CCáánhnh ddààii phphủủ kkíínn bbụụngng vvàà ccáánhnh ngngắắnn khokhoảảngng 2/3 2/3 thânthân. . LLàà ssựự bibiếếnn đđổổii vvềề hhììnhnh ththááii, , ddạạngng sinhsinh hhọọcc ththểể hihiệệnn điđiềềuu kikiệệnn môimôi trưtrườờngng thuthuậậnn llợợii nhinhiềềuu hay hay íítt. . NNếếuu môimôi trưtrườờngng bbììnhnh thưthườờngng ssẽẽ xuxuấấtt hihiệệnn ccáánhnh ddààii vvớớii ttỉỉ llệệ đđựựcc ccááii llàà 1:1, điđiềềuu kikiệệnn môimôi trưtrườờngng thuthuậậnn llợợii ththìì xuxuấấtt hihiệệnn rrầầyy ccáánhnh ngngắắnn vvớớii ttỉỉ llệệ đđựựcc ccááii llàà 1:3.1:3.

trong 1:1, còncòn trong

 TrTrứứngng hhììnhnh bbầầuu ddụụcc cong,

cong, mmộộtt đđầầuu to,

trong susuốốtt. . TrTrứứngng đđẻẻ trong to, mmộộtt đđầầuu trong bbẹẹ lláá hohoặặcc gângân

 ẤẤuu trtrùùngng ccóó 5 5 tutuổổii, , ấấuu trtrùùngng mmààuu đenđen xxáámm sausau 3 mm. ththàànhnh vvààngng nâunâu, , thânthân hhììnhnh tròntròn, , ddààii 1 1 -- 3 mm.

nhnhỏỏ, , trong lláá..

ĐĐặặcc điđiểểmm sinhsinh hhọọcc vvàà sinhsinh ththááii

 * * VòngVòng đđờờii:: 2828--30 30 ngngààyy  -- TrTrứứngng:: 66--7 7 ngngààyy  -- ẤẤuu trtrùùngng:: 1212--13 13 ngngààyy  -- TrưTrưởởngng ththàànhnh:: 1010--12 12 ngngààyy

 ThThííchch ssốốngng ququầầnn ttụụ vvàà khkhảả năngnăng năngnăng ssốốngng ququầầnn

non vvàà trưtrưởởngng ththàànhnh đđềềuu không không

ttụụ caocao. . CCảả rrầầyy non ththííchch áánhnh ssáángng trtrựựcc xxạạ nênnên rrầầyy nâunâu ssốốngng ggầầnn ggốốcc llúúaa, , chchííchch hhúútt ngayngay thânthân llúúaa, , chchỉỉ khikhi râmrâm mmáátt rrầầyy trưtrưởởngng ththàànhnh mmớớii ccóó ởở trêntrên mmặặtt ttáánn lláá. . KhiKhi bbịị đđộộngng ccóó ththểể nhnhảảyy lênlên ccáácc bbộộ phphậậnn khkháácc ccủủaa câycây hohoặặcc rơirơi xuxuốốngng nưnướớcc. . RRầầyy trưtrưởởngng ththàànhnh ccáánhnh ddààii ththííchch áánhnh ssáángng

 NgoNgoààii rara rrầầyy nâunâu còncòn llàà môimôi gigiớớii

virus trêntrên llúúaa nhưnhư bbệệnhnh

truyềềnn bbệệnhnh virus truy vvààngng llùùnn ((llúúaa ccỏỏ), ), llùùnn xoxoắắnn lláá..

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 -- VVệệ sinhsinh đđồồngng ruruộộngng: : didiệệtt ccỏỏ, , llúúaa chchéétt..  -- DDùùngng gigiốốngng khkháángng rrầầyy hohoặặcc íítt nhinhiễễmm rrầầyy. . NNếếuu thuthuậậnn llợợii ththìì nênnên ddùùngng gigiốốngng ngngắắnn ngngààyy thay thay chocho gigiốốngng ddààii ngngààyy..

Không ddùùngng phânphân đđạạmm ququáá nhinhiềềuu..  -- Không Không ssạạ ccấấyy ququáá ddààyy. . ThThờờii vvụụ gieogieo ccấấyy ttậậpp  -- Không không gieogieo ccấấyy llệệchch ththờờii vvụụ chchíínhnh ququáá trung, , không trung nhinhiềềuu..

 -- HHạạnn chchếế ttốốii đađa viviệệcc ddùùngng thuthuốốcc trtrừừ sâusâu, , nhnhấấtt llàà

thiên đđịịchch ccủủaa

 -- ThămThăm đđồồngng thưthườờngng xuyên

vvààoo giaigiai đođoạạnn đđầầuu vvụụ đđểể bbảảoo vvệệ thiên rrầầyy..

trong ccáácc ccááchch

xuyên nnếếuu rrầầyy xuxuấấtt hihiệệnn vvớớii mmậậtt ssốố ququáá caocao ccóó ththểể llààmm thithiệệtt hhạạii năngnăng susuấấtt ththìì phphảảii didiệệtt rrầầyy bbằằngng mmộộtt trong sausau::

 + + RRắắcc ddầầuu gasol

gasol lênlên mmặặtt nưnướớcc, , ởở

nhnhữữngng ruruộộngng chchủủ đđộộngng nưnướớcc..

 + + CCóó nhinhiềềuu loloạạii thuthuốốcc hohoáá hhọọcc ccóó ththểể nhưng nênnên chchọọnn ccáácc loloạạii

, Applaud, Actara, Applaud,

trtrừừ rrầầyy nâunâu, , nhưng thuthuốốcc íítt đđộộcc nhưnhư Actara Butyl, AlikaAlika…… Butyl,

Bọ xít

 BỌ XÍT DÀI (Leptocorisaacuta)  BỌ XÍT XANH (Nezaraviridula) BỌ XÍT ĐEN (Scotinopharaspp)

 Bọ xít thường gây hại ở tất cả các giai đoạn sinh trưởng của cây lúa, quan trọng nhất là thời kỳ trỗ, bông lúa bị hại lửng lép hoặc bạc trắng, giảm năng suất.

 Trong những năm gần đây bọ xít đen phát sinh gây hại nặng tại một số địa phương ở Quảng Nam, đây là đối tượng khá nguy hiểm và rất khó phòng trừ.

 Ruộng lúa gần bìa rừng, gần ruộng rau màu và

có nhiều cỏ dại …thường bị hại nặng.

BBỌỌ XXÍÍT ĐEN T ĐEN

 TriTriệệuu chchứứngng  BBọọ trưtrưởởngng ththàànhnh vvàà bbọọ non

trung ởở non ssốốngng ttậậpp trung

ggốốcc llúúaa ngayngay phphííaa trêntrên mmặặtt nưnướớcc, , hhúútt nhnhựựaa llààmm bbẹẹ llúúaa thâmthâm đenđen, , lláá vvààngng. . NNếếuu mmậậtt đđộộ caocao câycây llúúaa ccóó ththểể bbịị hhééoo chchếếtt hohoặặcc bbịị chchááyy gigiốốngng nhưnhư hihiệệnn tưtượợngng chchááyy rrầầyy. .

 CCóó ththểể phpháátt sinhsinh gâygây hhạạii ccáácc vvụụ llúúaa trong

 Trong

trong nămnăm, , trong vvụụ

tuytuy vvậậyy mmậậtt đđộộ vvàà ttáácc hhạạii thưthườờngng caocao trong hhèè thuthu khikhi ththờờii titiếếtt nnóóngng, , ẩẩmm, , mưamưa nhinhiềềuu.. Trong vvụụ llúúaa bbọọ xxíítt thưthườờngng phpháátt sinhsinh gâygây hhạạii khikhi llúúaa ởở giaigiai đođoạạnn đđẻẻ nhnháánhnh rrộộ đđếếnn ccóó đòng đòng. .

ĐĐặặcc điđiểểmm hhììnhnh ththááii

 BBọọ trưtrưởởngng ththàànhnh mmààuu đenđen hohoặặcc mmààuu nâunâu đenđen, , 8 mm, haihai bênbên đđốốtt

 TrTrứứngng đđẻẻ ththàànhnh ổổ khokhoảảngng 1010--15 15 trtrứứngng xxếếpp

hhììnhnh ggầầnn nhưnhư llụụcc gigiáácc, , ddààii 77--8 mm, ngngựựcc ccóó gaigai nhnhọọnn..

 BBọọ non

ththàànhnh nhnhữữngng hhààngng ddọọcc theotheo gângân lláá llúúaa phphííaa dưdướớii ggầầnn mmặặtt nưnướớcc..

non hhììnhnh ddạạngng gigiốốngng trưtrưởởngng ththàànhnh, , không không ccáánhnh, , mmààuu nâunâu vvààngng, , trêntrên ccóó nhnhữữngng chchấấmm đenđen. . Không ccóó giaigiai đođoạạnn nhnhộộngng. . Không

ĐĐặặcc điđiểểmm sinhsinh hhọọcc

 * * VòngVòng đđờờii: 50: 50--60 60 ngngààyy  -- TrTrứứngng:: 44--5 5 ngngààyy  -- BBọọ non: 40 non: 40 -- 45 45 ngngààyy  -- BBọọ trưtrưởởngng ththàànhnh: 10: 10--15 15 ngngààyy

 BBọọ trưtrưởởngng ththàànhnh vvàà bbọọ non

non ssốốngng ttụụ ttậậpp ởở ggốốcc

, ban đêmđêm didi

Trong mmùùaa non ssốốngng ởở kkẻẻ nnứứtt

llúúaa ngayngay phphííaa trêntrên mmặặtt nưnướớcc ccảả ngngààyy, ban chuyểểnn lênlên trêntrên vvàà vvààoo đđèènn nhinhiềềuu. . Trong chuy khôkhô bbọọ trưtrưởởngng ththàànhnh vvàà bbọọ non ccủủaa đđấấtt nơinơi ccóó ccỏỏ, , ggặặpp điđiềềuu kikiệệnn ththííchch hhợợpp didi chuyểểnn đđếếnn ruruộộngng llúúaa đđểể phpháá hhạạii. . MMộộtt con con ccááii chuy ccóó ththểể đđẻẻ ttớớii 200 200 trtrứứngng..

 BBọọ xxíítt đenđen ccóó ththểể gâygây hhạạii ởở ccáácc vvụụ llúúaa trong trong

nhiên gâygây hhạạii nnặặngng nhnhấấtt ởở vvụụ hhèè thuthu ccóó

trung chchííchch hhúútt ởở mmắắtt thânthân thiên đđịịchch ccóó ththểể hhạạnn chchếế bbọọ

nămnăm, , tuytuy nhiên điđiềềuu kikiệệnn ththờờii titiếếtt nnóóngng vvàà ẩẩmm. . BBọọ thưthườờngng gâygây hhạạii nnặặngng ởở giaigiai đođoạạnn llúúaa đđẻẻ nhnháánhnh rrộộ đđếếnn llààmm đòng vvàà thưthườờngng ttậậpp trung đòng llúúaa. . CCóó nhinhiềềuu loloạạii thiên xxíítt đenđen. .

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 -- GieoGieo ccấấyy mmậậtt đđộộ vvừừaa phphảảii, , không

không bbóónn nhinhiềềuu

thông thothoáángng, , câycây llúúaa ccứứngng không thuthuậậnn llợợii chocho bbọọ trung không

trong ruruộộngng vvàà bbờờ baobao..

phânphân đđạạmm, , đđểể ruruộộngng thông ccáápp đđẻẻ nhnháánhnh ttậậpp trung xxíítt phpháátt sinhsinh gâygây hhạạii..  -- LLààmm ssạạchch ccỏỏ ddạạii trong  -- DDùùngng thuthuốốcc trtrừừ sâusâu phun

phun trtrựựcc titiếếpp vvààoo ggốốcc llúúaa trung. . CCáácc loloạạii thuthuốốcc trtrừừ thông thưthườờngng đđềềuu ccóó ththểể didiệệtt đưđượợcc bbọọ xxíítt. . nơinơi ccóó nhinhiềềuu bbọọ xxíítt ttậậpp trung sâusâu thông

Sâu đục thân bướm hai chấm

ĐĐặặcc điđiểểmm hhììnhnh ththááii

 NgNgààii đđựựcc thânthân ddààii 88--9 mm,

9 mm, ccáánhnh trưtrướớcc mmààuu vvààngng nhnhạạtt, , mméépp ngongoààii ccáánhnh ccóó 88--9 9 chchấấmm nhnhỏỏ. . NgNgààii ccááii 13 mm, ccáánhnh trưtrướớcc mmààuu vvààngng nhnhạạtt thânthân ddààii 1010--13 mm, ccóó mmộộtt chchấấmm đenđen rrấấtt rõrõ ởở gigiữữaa ccáánhnh, , cucuốốii bbụụngng ccóó chchùùmm lông

lông mmààuu vvààngng nhnhạạtt..  TrTrứứngng đđẻẻ theotheo ổổ, , ccóó llớớpp lông lông tơtơ mmààuu vvààngng phphủủ

bênbên ngongoààii, , mmỗỗii ổổ ccóó khokhoảảngng ttừừ 5050--150 150 trtrứứngng..

 ẤẤuu trtrùùngng ccóó 5 5 tutuổổii, , tutuổổii 1 1 ddààii 44--5mm, khoang đenđen trêntrên mmảảnhnh lưng

5mm, đđầầuu đenđen

lưng, , thânthân mmààuu xxáámm, , 8 mm, đđầầuu nâunâu, , mmììnhnh trtrắắngng ssữữaa, , tutuổổii

18 mm, đđầầuu nâunâu, , 20 mm, đđầầuu nâunâu

ccóó khoang tutuổổii 2 2 ddààii 66--8 mm, 12 mm, tutuổổii 4 4 ddààii 1212--18 mm, 3 3 ddààii 88--12 mm, mmììnhnh vvààngng xxáámm, , tutuổổii 5 5 ddààii 1515--20 mm, mmììnhnh vvààngng nhnhạạtt..

 NhNhộộngng vvààngng nhnhạạtt, con đđốốtt bbụụngng ththứứ 5, con

, con ccááii ccóó mmầầmm chânchân sausau ttớớii

5, con đđựựcc ttớớii đđốốtt bbụụngng ththứứ 8. 8.

ĐĐặặcc điđiểểmm sinhsinh hhọọcc

 * * VòngVòng đđờờii:: 43 43 -- 60 60 ngngààyy  -- TrTrứứngng:: 6 6 -- 10 10 ngngààyy  -- SâuSâu non:  -- NhNhộộngng:: 77--10 10 ngngààyy  -- TrưTrưởởngng ththàànhnh: 2: 2--5 5 ngngààyy

non: 3030--40 40 ngngààyy

 NgNgààii hohoạạtt đđộộngng vvềề đêmđêm, ban

không trăng

, ban ngngààyy ẩẩnn nnấấpp trong trong ccáácc bbụụii rrậậmm ggầầnn nưnướớcc, , ccóó xuxu ttíínhnh rrấấtt mmạạnhnh vvớớii , do đđóó ddùùngng bbẫẫyy đđèènn ccóó hihiệệuu ququảả vvààoo áánhnh ssáángng, do trăng llặặngng gigióó. . SauSau khikhi vvũũ hohoáá bbắắtt đêmđêm không ccặặpp ngayngay, , đđẻẻ trtrứứngng ththàànhnh ttừừngng ổổ, , ccóó lông lông baobao phphủủ mmààuu vvààngng, , đđẻẻ mmặặtt trêntrên ccủủaa lláá hohoặặcc bbẹẹ..

 SâuSâu mmớớii nnởở ssốốngng riêng

riêng rrẽẽ ngayngay ttừừ đđầầuu, , ccóó ththểể

chuyểểnn hohoặặcc bòbò xuxuốốngng dưdướớii thânthân. . SâuSâu

không trtrỗỗ hohoặặcc gâygây hihiệệnn tưtượợngng nõnnõn hhééoo bông bbạạcc khikhi llúúaa trtrỗỗ. . MMỗỗii ttéépp

nhnhảả tơtơ didi chuy mmớớii nnởở ccóó ththểể ănăn nhunhu mômô lláá, , sausau đđóó đđụụcc vvààoo trong thânthân ccắắnn đđứứtt thânthân llúúaa hohoặặcc cucuốốngng đòng đòng trong llààmm llúúaa không khikhi llúúaa còncòn nhnhỏỏ vvàà bông llúúaa chchỉỉ ccóó mmộộtt con. con. trong thânthân llúúaa vvàà ggốốcc rrạạ. .  HoHoáá nhnhộộngng ởở trong

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 -- ThiênThiên đđịịchch kýký sinhsinh trêntrên sâusâu, , ấấuu trtrùùngng, , nhnhộộngng, ,

thiên đđịịchch trêntrên đđồồngng

quanquan trtrọọngng nhnhấấtt llàà nhnhóómm kýký sinhsinh trtrứứngng. . HHạạnn chchếế ttốốii đađa viviệệcc ddùùngng thuthuốốcc trtrừừ sâusâu, , nhnhấấtt llàà vvààoo giaigiai đođoạạnn đđầầuu vvụụ đđểể bbảảoo vvệệ thiên ruruộộngng. .

trong ttựự

 -- CCáácc bibiệệnn phpháápp llààmm gigiảảmm ngunguồồnn sâusâu trong nhiên ccóó hihiệệuu ququảả caocao nhưnhư ccắắtt bbỏỏ bbớớtt lláá mmạạ nhiên trưtrướớcc khikhi ccấấyy. Thu phơi khôkhô, , đđốốtt. . CCààyy llậậtt đđấấtt, , ngâmngâm ruruộộngng trưtrướớcc khikhi phơi gieogieo ccấấyy..

 -- BBóónn phânphân câncân đđốốii. .  -- SSửử ddụụngng thuthuốốcc hhóóaa hhọọcc ddạạngng hhạạtt nhưnhư Basudin Basudin 10H, Regent……v. v.

. Thu hohoạạchch llúúaa phphảảii ccắắtt ssáátt ggốốcc, ,

Diaphos 10H, Regent 10H, Diaphos 10H,

Sâu cuốn lá nhỏ

TriTriệệuu chchứứngng

LLáá llúúaa bbịị cucuốốnn, , ấấuu trtrùùngng ănăn mmấấtt điđi phphầầnn trong ốốngng lláá chchừừaa llạạii bibiểểuu bbìì ttạạoo rara mômô trong trong vvàà trtrắắngng theotheo chichiềềuu ddọọcc nhnhữữngng ssọọcc trong ccủủaa phiphiếếnn lláá. . MMỗỗii phiphiếếnn lláá ccóó ththểể ccóó nhinhiềềuu ssọọcc bbịị ccắắnn phpháá. .

ĐĐặặcc điđiểểmm hhììnhnh ththááii

ziczac ccắắtt ngang

ngang. . CCáánhnh

ziczac, , đưđườờngng mméépp ddààii, ,

 TrưTrưởởngng ththàànhnh sâusâu cucuốốnn lláá llàà 1 1 loloạạii ngngààii ccóó mmààuu vvààngng rơmrơm, , kkííchch thưthướớcc thânthân ddààii 8 8 –– 10 10 cm. KhiKhi nghnghỉỉ ccáánhnh xxếếpp hhììnhnh tam tam gigiáácc ccáánhnh cm. trưtrướớcc rrììaa ccáánhnh mmààuu đenđen đđậậmm, , trêntrên ccáánhnh trưtrướớcc ccóó 3 3 đưđườờngng ziczac sausau ccóó 2 2 đưđườờngng ziczac đưđườờngng ggốốcc ngngắắnn. .

3 cm. KhiKhi đđụụngng đđếếnn sâusâu

 ẤẤuu trtrùùngng mmààuu xanhxanh lláá mmạạ ửửngng vvààngng nhnhạạtt ởở phphầầnn gigiữữaa, , đđầầuu mmààuu nâunâu, , giaigiai đođoạạnn llớớnn ttốốii đađa ddààii khokhoảảngng 3 cm. bbúúngng mmạạnhnh nhnhảả tơtơ vvàà rơirơi xuxuốốngng..

 TrTrứứngng mmààuu trtrắắngng trong

trong, , bbầầuu ddụụcc, , đđẻẻ rãirãi rráácc

trêntrên mmặặtt lláá ggầầnn gângân chchíínhnh..

 NhNhộộngng mmààuu nâunâu ssậậmm, , thưthườờngng ththấấyy trong

trong lláá

bbịị cucuốốnn. .

ĐĐặặcc điđiểểmm sinhsinh hhọọcc vvàà sinhsinh ththááii

non: 2020--25 25 ngngààyy

* * VòngVòng đđờờii:: 3030--37 37 ngngààyy -- TrTrứứngng:: 33--4 4 ngngààyy -- SâuSâu non: -- NhNhộộngng: 6: 6--8 8 ngngààyy -- TrưTrưởởngng ththàànhnh: 2: 2--6 6 ngngààyy

 NgNgààii hohoạạtt đđộộngng ban ban đêmđêm ccóó xuxu ttíínhnh

mmạạnhnh vvớớii áánhnh ssáángng, , ngngààii ccááii ccóó xuxu ttíínhnh mmạạnhnh hơnhơn. . HoHoạạtt đđộộngng mmạạnhnh nhnhấấtt llàà llúúcc ttừừ 9 9 -- 10 h

10 h đêmđêm đđếếnn ggầầnn ssáángng..

 TrTrứứngng đđẻẻ rrảảii rráácc, , ttừừ 11-- 3 3 ququảả/l/láá. . ThưThườờngng chchọọnn non mmớớii nnởở hohoạạtt

nhanh nhnhẹẹnn, , ttậậpp trung trung vvààoo lláá non non ănăn

1 con sâusâu non/

nhnhữữngng vvùùngng llúúaa ttốốtt đđểể đđẻẻ. . SâuSâu non đđộộngng rrấấtt nhanh bibiểểuu bbìì chchỉỉ chchừừaa mmộộtt phphầầnn mmỏỏngng, , ddễễ phpháátt hihiệệnn. . SauSau 1 1 ththờờii giangian sâusâu nhnhảả tơtơ cucuốốnn lláá, , sâusâu ccààngng llớớnn ththìì ttổổ ccààngng llớớnn. . LLáá bbịị cucuốốnn theotheo chichiềềuu ddọọcc, , mmặặtt trêntrên ccủủaa lláá llúúaa, , thưthườờngng chchỉỉ 1 con non/ cucuốốnn lláá..

 SâuSâu nnằằmm bênbên trong trong ttổổ, do ththảảii phânphân trong đđộộ caocao lláá ddễễ bbịị ththốốii rrữữaa..

 SâuSâu tutuổổii 4 4 ccóó ththểể cucuốốnn 22-- 5 5 lláá, , trong

trong ănăn nhunhu mômô lláá, , trtrừừ bibiểểuu bbìì vvàà , do vvậậyy khikhi trtrờờii mưamưa hohoặặcc ẩẩmm

trong mmộộtt giaigiai

đođoạạnn phpháátt tritriểểnn sâusâu ccóó ththểể cucuốốnn 5 5 –– 9 9 lláá..

 SâuSâu llààmm nhnhộộngng ngayngay trong

trong. . PhPhầầnn llớớnn

trong kkẽẽ lláá gigiàà hohoặặcc khekhe hhởở gigiữữaa

trong lláá, , chchúúngng ccóó ththểể chui rara, , ccắắnn đđứứtt 2 2 đđầầuu bbẹẹ lláá, , nhnhảả tơtơ bbịịtt kkíínn chui 2 2 đđầầuu vvàà llààmm nhnhộộngng bênbên trong hhóóaa nhnhộộngng trong ccáácc ttéépp llúúaa. . NhNhộộngng chchỉỉ ccóó llớớpp tơtơ mmỏỏngng không ccóó kkéénn đđặặcc bibiệệtt.. không

 SâuSâu cucuốốnn lláá gâygây hhạạii ởở giaigiai đođoạạnn đđẻẻ nhnháánhnh, , llààmm

 SâuSâu ththííchch ttậậpp trung

bông. . NhNhữữngng loloạạii gigiốốngng llúúaa ccóó bbảảnn lláá đòng, , trtrổổ bông đòng rrộộngng, , thânthân mmềềmm bbịị hhạạii nnặặngng. . RuRuộộngng llúúaa ssửử ddụụngng phânphân bbóónn caocao, , đđặặcc bibiệệtt ddùùngng đđạạmm nhinhiềềuu ccũũngng bbịị gâygây hhạạii nnặặngng..

venven bbờờ, , ruruộộngng venven hhồồ mương trung gâygây hhạạii ởở nhnhữữngng vvùùngng llúúaa thôn ấấpp. . mương, , ggầầnn thôn

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 -- VVệệ sinhsinh đđồồngng ruruộộngng llààmm ssạạchch ccỏỏ ddạạii..  -- SSửử ddụụngng phânphân bbóónn hhợợpp lýlý, , đđặặcc bibiệệtt phânphân đđạạmm

 -- ThThàànhnh phphầầnn thiên

vvừừaa phphảảii..

thiên đđịịchch ccủủaa sâusâu cucuốốnn lláá nhnhỏỏ , do vvậậyy ccầầnn thiên đđịịchch trưtrướớcc khikhi trong giaigiai Không nênnên xxịịtt thuthuốốcc trong

hihiệệnn nay nay rrấấtt llớớnn trêntrên đđồồngng ruruộộngng, do điđiềềuu tratra đđáánhnh gigiáá vaivai tròtrò ccủủaa thiên ddùùngng thuthuốốcc. . Không đođoạạnn 40 40 ngngààyy đđầầuu sausau khikhi ssạạ..

 -- NhiNhiềềuu loloạạii thuthuốốcc hohoáá hhọọcc ccóó ththểể trtrừừ đưđượợcc sâusâu nhiên chchỉỉ nênnên xemxem xxéétt ddùùngng thuthuốốcc

cucuốốnn lláá. . TuyTuy nhiên ởở ththờờii kkỳỳ trtrỗỗ. .

Bọ trĩ

Đặc điểm gây hại

 Bọ trĩ thường gây hại khi lúa còn non ở giai đoạn mạ, lúa hồi xanh và đang đẻ nhánh. Lúa sạ sớm hoặc muộn thường bị hại nặng. Ruộng lúa càng khô hạn thì thiệt hại do bọ trĩ gây ra càng lớn.

Biện pháp quản lý

 Bọ trĩ rất dễ trừ nhưng tại những vùng thường xuyên bị bọ trĩ phải áp dụng các biện pháp tổng hợp:

- Vệ sinh đồng ruộng, làm sạch cỏ dại - Gieo sạ tập trung, mật độ vừa phải, giữ

nước không để ruộng khô.

- Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng phát

hiện và phun thuốc kịp thời

Sâu phao

TriTriệệuu chchứứngng

 SâuSâu phaophao gâygây hhạạii llúúaa ởở giaigiai đođoạạnn ấấuu trtrùùngng, , ccắắnn lláá

non ththàànhnh ttừừngng đođoạạnn, , rrồồii cucuộộnn llạạii ssốốngng

câycây llúúaa non trong ốốngng lláá rơirơi xuxuốốngng mmặặtt nưnướớcc đưđượợcc ggọọii llàà sâusâu trong ““phaophao””..

ĐĐặặcc điđiểểmm hhììnhnh ththááii

 -- NgNgààii nhnhỏỏ, , mmỏỏngng manhmanh, , mmààuu trtrắắngng tuytuyếếtt vvớớii

 -- TrTrứứngng tròntròn, , vvààngng nhnhạạtt, , đđẻẻ ththàànhnh 1 1 –– 2 2 hhààngng ởở

nhnhữữngng đđốốmm vvààngng nâunâu nhnhạạtt ởở ccảả 2 2 ccáánhnh..

 -- SâuSâu non

bbẹẹ lláá hohoặặcc mmặặtt dưdướớii lláá ggầầnn mmặặtt nưnướớcc..

non xanhxanh trong trong, , đđầầuu vvààngng nâunâu, , ccóó 5 5 tutuổổii, ,

ddààii khokhoảảngng 20 mm

20 mm khikhi đđẫẫyy ssứứcc..  -- NhNhộộngng llààmm ttổổ ởở nhnhữữngng ốốngng lláá mmààuu nâunâu ởở ggầầnn

ggốốcc llúúaa. .

ĐĐặặcc điđiểểmm sinhsinh hhọọcc

 * * VòngVòng đđờờii:: 2828--42 42 ngngààyy  -- TrTrứứngng: 3: 3--5 5 ngngààyy  -- SâuSâu non: 20  -- NhNhộộngng: 5: 5--7 7 ngngààyy -- TrưTrưởởngng ththàànhnh: 2: 2--4 4 ngngààyy

non: 20--30 30 ngngààyy

 NgNgààii hohoạạtt đđộộngng vvààoo ban ban đêmđêm, , ưaưa mmùùii chua nhưng yyếếuu..

chua ngngọọtt, ,

 SâuSâu non

ththííchch áánhnh ssáángng nhưng

khuyếếtt non tutuổổii 1 1 –– 2 2 ggặặmm bbềề mmặặtt lláá, , rrồồii ănăn khuy ttừừngng mimiếếngng nhnhỏỏ, , ttừừ tutuổổii 3 3 trtrởở điđi ccóó ththểể ccắắnn đđứứtt hhẳẳnn lláá, , ddảảnhnh mmạạ, , llúúaa. . SâuSâu thưthườờngng ănăn vvààoo ban ban đêmđêm, , đđốốii vvớớii nhnhữữngng ngngààyy trtrờờii râmrâm mmáátt, , mưamưa phphùùnn sâusâu ccóó ththểể phpháá ccảả ngngààyy..

 SâuSâu llààmm nhnhộộngng ởở ccáácc khekhe nnứứtt nnẽẽ, , vvùùngng đđấấtt xung xung

 SâuSâu thưthườờngng phpháá ththờờii kkỳỳ mmạạ, , llúúaa đđẻẻ nhnháánhnh, , sâusâu

quanh ggốốcc llúúaa.. quanh

nhanh ccóó ththểể ccắắnn trtrụụii ruruộộngng nnààyy

thưthườờngng phpháá rrấấtt nhanh sang ruruộộngng khkháácc, , nhnhữữngng nămnăm mưamưa nhinhiềềuu ngngậậpp sang úúngng sâusâu thưthườờngng phpháá mmạạnhnh. .

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 NhNhữữngng câycây llúúaa bbịị hhạạii ccóó ththểể hhồồii phphụụcc rrấấtt nhanh

nhanh, , tuytuy

nhiên ththờờii giangian sinhsinh trưtrưởởngng kkééoo ddààii ttừừ 77-- 10 10 ngngààyy. . BiBiệệnn nhiên phpháápp phòng

phòng trtrịị nhưnhư sausau::

 -- ChoCho nưnướớcc vvààoo ngngậậpp ruruộộngng ddùùngng rrỗỗ vvớớtt hhếếtt ccáácc phaophao

sâusâu -- GiGiữữ nương

nương mmạạ không

không bbịị ngngậậpp nưnướớcc..

 -- ThoThoáátt nưnướớcc nhinhiềềuu ngngààyy ccóó ththểể didiệệtt đưđượợcc sâusâu phaophao

nhưng ccỏỏ ddạạii mmọọcc nhinhiềềuu.. nhưng

Netoxin, Regent,

Padan, , Netoxin Pyrethroid ……đđểể phòng

, Regent, ccáácc phòng trtrừừ khikhi

 -- DDùùngng ccáácc loloạạii thuthuốốcc nhưnhư Padan loloạạii thuthuốốcc thuthuộộcc nhnhóómm Pyrethroid mmậậtt đđộộ caocao. .

Sâu năn hại lúa

.

TriTriệệuu chchứứngng -- ẦẦuu trtrùùngng mmớớii xâmxâm nhnhậậpp vvààoo điđiểểmm sinhsinh trưtrưởởngng llààmm chocho ggốốcc ddảảnhnh llúúaa tròntròn vvàà to to lênlên. . ẤẤuu trtrùùngng ănăn ttạạii điđiểểmm sinhsinh trưtrưởởngng llààmm chocho đđọọtt llúúaa phpháátt tritriểểnn ththàànhnh ốốngng nhưnhư lláá hhàànhnh, , ccóó mmààuu xanhxanh nhnhạạtt, , phphííaa đđầầuu ốốngng tròntròn đưđượợcc bbịịtt kkíínn bbắắngng mmộộtt nnúútt ccứứngng do do mômô lláá ttạạoo ththàànhnh. . ỐỐngng tròntròn ccóó ththểể ddààii bbằằngng lláá ddễễ nhnhậậnn hohoặặcc rrấấtt ngngắắnn khkhóó phpháátt hihiệệnn. .

 DDảảnhnh llúúaa bbịị bibiếếnn ththàànhnh ốốngng hhàànhnh ssẽẽ nhưng ccóó ththểể

bông đưđượợcc nhưng không trtrỗỗ bông không mmọọcc thêmthêm chchồồii mmớớii đđểể bbùù llạạii. . NNếếuu bbịị nhinhiễễmm ssớớmm khkhảả năngnăng đđềềnn bbùù caocao, , íítt thithiệệtt hhạạii. . SâuSâu chchỉỉ gâygây hhạạii llúúaa ởở giaigiai đođoạạnn trưtrướớcc khikhi ccóó đòng đòng. .

ĐĐặặcc điđiểểmm hhììnhnh ththááii

-- TrưTrưởởngng ththàànhnh llàà loloààii mumuỗỗii nhnhỏỏ, , ddààii khokhoảảngng 33--

5mm, bbụụngng mmààuu hhồồngng nhnhạạtt.. 5mm,

-- TrTrứứngng đđẻẻ rãirãi rráácc ttừừngng ququảả , , rrấấtt nhnhỏỏ, , mmààuu trtrắắngng, ,

trưtrướớcc khikhi nnởở ccóó mmààuu vvààngng..

con dòidòi, , mmììnhnh ddẹẹtt, , mmààuu

-- ẤẤuu trtrùùngng gigiốốngng nhưnhư con trtrắắngng ssữữaa, , ddààii 44--5mm. 5mm.

-- NhNhộộngng mmààuu hhồồngng, , ddààii 44--5mm, 5mm, nnằằmm trong trong ốốngng

hhàànhnh. .

ĐĐặặcc điđiểểmm sinhsinh hhọọcc vvàà sinhsinh ththááii

non: 15--18 18 ngngààyy

* * VòngVòng đđờờii:: 2525--30 30 ngngààyy -- TrTrứứngng:: 33--4 4 ngngààyy -- SâuSâu non: 15 -- NhNhộộngng: 4: 4--5 5 ngngààyy -- TrưTrưởởngng ththàànhnh: 2: 2--3 3 ngngààyy

riêng llẻẻ hohoặặcc

 MuMuỗỗii hohoạạtt đđộộngng vvềề đêmđêm, , ccóó xuxu ttíínhnh rrấấtt mmạạnhnh vvớớii áánhnh ssáángng. . SSứứcc bay bay yyếếuu nênnên ssựự phânphân bbốố thưthườờngng ccóó ttíínhnh khukhu vvựựcc. . TrTrứứngng đđẻẻ riêng ttừừngng nhnhóómm 33--4 4 ccááii ởở phphííaa dưdướớii mmặặtt lláá ggầầnn ggốốcc llúúaa. . MMỗỗii con ccóó ẩẩmm đđộộ caocao ((trêntrên 80%)

con ccááii đđẻẻ hhààngng trămtrăm trtrứứngng. . TrTrứứngng ccầầnn

80%) đđểể phpháátt tritriểểnn vvàà nnởở..

 ẤẤuu trtrùùngng mmớớii nnởở ccóó mmộộtt ththờờii giangian ngngắắnn khokhoảảngng

trong nưnướớcc, , nnếếuu không

không ccóó nưnướớcc 11--2 2 ngngààyy ssốốngng trong 24giờờ ấấuu trtrùùngng ssẽẽ chchếếtt, , sausau đđóó chui chui vòng 24gi trong vòng trong qua qua bbẹẹ lláá đđụụcc vvààoo điđiểểmm sinhsinh trưtrưởởngng llààmm chocho lláá llúúaa mmớớii mmọọcc cucuốốnn llạạii nhưnhư lláá hhàànhnh, , ấấuu trtrùùngng ssốốngng trong đđóó. . KhiKhi ssắắpp hohoáá nhnhộộngng ấấuu trtrùùngng bòbò lênlên trong ngngọọnn lláá hhàànhnh đđụụcc mmộộtt llỗỗ nhnhỏỏ nnằằmm ởở đđóó vvàà hohoáá mumuỗỗii. .

 SâuSâu nănnăn phpháátt tritriểểnn ththííchch hhợợpp trong trong tương đđốốii ẩẩmm, , ccóó

điđiềềuu kikiệệnn ththờờii titiếếtt tương mưamưa vvàà trtrờờii íítt nnắắngng. . ThưThườờngng phpháátt sinhsinh ccụụcc bbộộ trêntrên mmộộtt ccáánhnh đđồồngng hohoặặcc mmộộtt chuyểểnn yyếếuu vvùùngng hhẹẹpp do do khkhảả năngnăng didi chuy ccủủaa mumuỗỗii. .

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 -- DDùùngng gigiốốngng khkháángng sâusâu nănnăn..  -- VVệệ sinhsinh đđồồngng ruruộộngng, , gieogieo ccấấyy ththờờii vvụụ đđồồngng

 -- BBóónn đđạạmm vvừừaa phphảảii, , đđúúngng llúúcc đđểể llúúaa đđẻẻ nhnháánhnh trung. . ThayThay nưnướớcc ruruộộngng khikhi phpháátt hihiệệnn trêntrên

loloạạtt..

 -- SâuSâu nănnăn ccóó nhinhiềềuu loloạạii thiên

ttậậpp trung ruruộộngng ccóó ddảảnhnh bbịị hhạạii..

thiên đđịịchch, , nhnhấấtt llàà loloààii

ongong kýký sinhsinh

 Biện pháp quản lý - Sử dụng các giống kháng sâu năn. - Vệ sinh đồng ruộng, diệt trừ cỏ dại. - Điều chỉnh thời vụ lệch pha với thời gian phát

sinh gây hại của sâu năn.

- Bón phân cân đối, đặc biệt tăng lượng phân lân

để hạn chế sâu năn. - Dùng bẫy đèn diệt muỗi - Bảo vệ ong ký sinh là thiên địch của sâu năn - Tháo nước phơi ruộng hạn chế sự lây lan phát

triển của sâu.

BBỆỆNH HNH HẠẠI LI LÚÚAA

Bệnh đạo ôn

*

thoi, , sausau

thoi rrộộngng ởở phphầầnn

TriTriệệuu chchứứngng --TrênTrên mmạạ: : vvếếtt bbệệnhnh ccóó mmààuu hhồồngng hhììnhnh thoi chuyểểnn qua qua mmààuu nâunâu vvààngng, , khôkhô hhééoo chchếếtt. . chuy --TrênTrên lláá llúúaa: : vvếếtt bbệệnhnh ccóó hhììnhnh thoi gigiữữaa, , nhnhọọnn ởở 2 2 đđầầuu

 VVếếtt bbệệnhnh ccóó mmààuu xxáámm trotro, , xung

xung quanh quanh nâunâu đđậậmm

bông bbắắtt đđầầuu vvếếtt bbệệnhnh llàà

bông bbạạcc ggẫẫyy. . TrênTrên hhạạtt íítt bbịị ttấấnn

titiếếpp gigiáápp gigiữữaa mômô khokhoẻẻ ccóó mmààuu nâunâu nhnhạạtt. . KKííchch thiên llớớnn ttừừ nhnhỏỏ nhưnhư vvếếtt thưthướớcc vvếếtt bbệệnhnh bibiếếnn thiên 7 cm. KhiKhi bbệệnhnh nnặặngng ccáácc vvếếtt bbệệnhnh kimkim đđếếnn 5 5 –– 7 cm. nnốốii liliềềnn nhaunhau ttạạoo ththàànhnh vvếếtt llớớnn llààmm chocho lláá bbịị chchááyy. . TrênTrên thânthân vvàà ccổổ bông mmộộtt chchấấmm nhnhỏỏ mmààuu đenđen vvềề sausau llớớnn ddầầnn baobao quanh thânthân, , llààmm chocho thânthân thothoắắtt llạạii. . TrênTrên ccổổ quanh bông llààmm chocho bông bông công. . công

 TTáácc nhânnhân Nguyên nhânnhân gâygây bbệệnhnh do do nnấấmm Pirycularia oryzae Pirycularia oryzae Nguyên gâygây rara. . BBệệnhnh gâygây hhạạii trêntrên lláá, , đđốốtt thânthân, , ccổổ bông bông, , ccổổ gigiéé vvàà hhạạtt..

ĐĐặặcc điđiểểmm phpháátt sinhsinh, , phpháátt tritriểểnn bbệệnhnh

 PhPhụụ thuthuộộcc nhinhiềềuu vvààoo yyếếuu ttốố ngongoạạii ccảảnhnh nhưnhư nhinhiệệtt đđộộ, , ẩẩmm đđộộ do do đđóó bbệệnhnh phpháátt tritriểểnn ththấấtt thưthườờngng, , bbệệnhnh xuxuấấtt hihiệệnn vvàà gâygây hhạạii ttừừ giaigiai đođoạạnn mmạạ đđếếnn khikhi trtrỗỗ chchíínn

 -- ĐiĐiềềuu kikiệệnn ththờờii titiếếtt: : bbệệnhnh hhạạii nnặặngng vvààoo llúúcc trtrờờii sương mmùù, , gigióó mmạạnhnh..

mmáátt, , ẩẩmm, , ccóó sương

 -- ẢẢnhnh hưhưởởngng bbởởii phânphân bbóónn: : bbóónn nhinhiềềuu N N bbệệnhnh nnặặngng, , bbóónn P P hhạạnn chchếế đưđượợcc bbệệnhnh ((ởở vvùùngng phphèènn), ), bbóónn K K tutuỳỳ thuthuộộcc vvààoo lưlượợngng N.N.

 -- ẢẢnhnh hưhưởởngng ccủủaa gigiốốngng: : ởở ruruộộngng trtrồồngng gigiốốngng nhinhiễễmm, , điđiềềuu kikiệệnn ththờờii titiếếtt thuthuậậnn llợợii bbệệnhnh phpháátt tritriểểnn nnặặngng..

 -- ỞỞ nhnhữữngng vvùùngng llúúaa bbịị hhạạnn, , ởở nhnhữữngng vvùùngng trtrồồngng chênh llệệchch nương, , biênbiên đđộộ nhinhiệệtt ngngààyy đêmđêm chênh sương mmùù ththìì bbệệnhnh ccũũngng phpháátt tritriểểnn vvàà gâygây

 NNấấmm gâygây bbệệnhnh ccóó nhinhiềềuu nòinòi khkháácc nhaunhau tutuỳỳ theotheo

llúúaa nương llớớnn, , sương hhạạii rrấấtt nnặặngng..

gigiốốngng llúúaa, , theotheo vvùùngng điđiạạ lýlý khkháácc nhaunhau. .

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 -- ChChọọnn gigiốốngng khkháángng hohoặặcc gigiốốngng íítt nhinhiễễmm..  -- VVệệ sinhsinh đđồồngng ruruộộngng, , đđốốtt ttàànn dưdư sausau khikhi thuthu

 -- SSửử ddụụngng phânphân bbóónn câncân đđốốii hhợợpp lýlý..  -- GiGiữữ nưnướớcc thưthườờngng xuyên

hohoạạchch, , ccààyy vvùùii..

xuyên chocho ruruộộngng llúúaa nhnhấấtt llàà

khikhi ccóó ddịịchch bbệệnhnh..

 -- Theo

 -- DDùùngng ccáácc loloạạii thuthuốốcc trtrừừ bbệệnhnh nhưnhư chchấấtt khkháángng

Theo dõidõi didiễễnn bibiếếnn ccủủaa bbệệnhnh, , đđặặcc bibiệệtt chchúú ý ý ccáácc gigiốốngng nhinhiễễmm. . KhiKhi bbệệnhnh phpháátt sinhsinh nênnên chocho ngưng bbóónn phânphân đđạạmm, , thêmthêm nưnướớcc vvààoo ruruộộngng, , ngưng phun phânphân bbóónn lláá vvàà thuthuốốcc kkííchch ththííchch không phun không sinhsinh trưtrưởởngng, , phun phun ccáácc loloạạii thuthuốốcc đđặặcc trtrịị bbệệnhnh..

Kasugamicin ((Kasumin

sinhsinh Kasugamicin Trizole), ), Edifenphos ((Trizole Tricyclazole Kasumin), ), Tricyclazole ), Fuji-- OneOne…… Hinosan), Fuji Edifenphos ((Hinosan

Bệnh khô vằn

*

TriTriệệuu chchứứngng

 ĐĐầầuu tiêntiên ccóó mmààuu llụụcc ttốốii hơihơi ưướớtt, , hhììnhnh bbầầuu ddụụcc, , sausau đđóó lanlan rrộộngng rara vvàà liênliên kkếếtt llạạii. . NhNhữữngng đđáámm chchồồngng chchấấtt lênlên nhaunhau vvớớii ccáácc mmààuu ssắắcc khkháácc nhaunhau trông ccóó vvẻẻ vvằằnn vvệệnn nhưnhư dada ccọọpp hohoặặcc nhưnhư nênnên trông nhnhữữngng vânvân mâymây. . BênBên ngongoààii viviềềnn ccóó mmààuu nâunâu, , bênbên trong ccóó mmààuu xxáámm xanhxanh hohoặặcc xxáámm vvààngng. . KhiKhi vvếếtt trong bbệệnhnh trưtrưởởngng ththàànhnh ththìì khôkhô vvààngng..

 PhPhầầnn trêntrên vvếếtt bbệệnhnh mmọọcc nhnhữữngng ssợợii nnấấmm mmààuu trtrắắngng, , ccóó ththểể mmọọcc ởở phphầầnn thânthân trêntrên mmặặtt nưnướớcc bông, , sausau đđóó xuxuấấtt hihiệệnn nhinhiềềuu khukhuẩẩnn lênlên trêntrên ccổổ bông hhạạchch còncòn non non ccóó mmààuu trtrắắngng vvềề gigiàà ccóó mmààuu nâunâu vvààngng kkííchch thưthướớcc hhạạchch llớớnn thưthườờngng ccóó hhììnhnh ddẹẹtt hohoặặcc hhììnhnh nhưnhư trtrááii đđậậuu phphộộngng. .

 TTáácc nhânnhân  BBệệnhnh khôkhô vvằằnn do do nnấấmm Rhizoctonia

Rhizoctonia solani

solani gâygây lênlên. . LoLoààii nnấấmm nnààyy còncòn gâygây hhạạii trêntrên rrấấtt nhinhiềềuu loloạạii câycây trtrồồngng khkháácc..

ĐĐặặcc điđiểểmm phpháátt sinhsinh, , phpháátt tritriểểnn bbệệnhnh

 BBệệnhnh xuxuấấtt hihiệệnn ttừừ ggốốcc lênlên ccổổ bông

đòng không

không câncân đđốốii, , không hhợợpp lýlý, , nhnhữữngng ruruộộngng bbóónn

trong thânthân llúúaa rrấấtt

bông, , susuốốtt ththờờii kkỳỳ sinhsinh trưtrưởởngng ttừừ giaigiai đođoạạnn mmạạ đđếếnn trtrổổ bông bông..  ỞỞ ngongoààii đđồồngng bbệệnhnh phpháátt sinhsinh, , phpháátt tritriểểnn trong trong điđiềềuu kikiệệnn nhinhiệệtt đđộộ vvàà ẩẩmm đđộộ caocao. . ỞỞ nhnhữữngng ruruộộngng bbóónn nhinhiềềuu đđạạmm ththúúcc đòng ttỉỉ llệệ N N –– P P –– K K không K K ththấấpp, , bbệệnhnh nnặặngng. . TTỉỉ llệệ SiSi trong quanquan trtrọọngng ảảnhnh hưhưởởngng đđếếnn khkhảả năngnăng khkháángng bbệệnhnh..

ngang hohoặặcc chichiềềuu đđứứngng. . ChiChiềềuu ngang

bông llúúaa, , năngnăng gigiảảmm 40 40 –– 100%.

 ỞỞ nhnhữữngng llúúaa ccóó ttáánn lláá rrộộngng, , bbẹẹ ddààyy íítt nhinhiểểmm bbệệnhnh hơnhơn nhnhữữngng gigiốốngng ththấấpp câycây, , bbẹẹ ngngắắnn thưthườờngng phpháátt tritriểểnn theotheo ngang: : lâylây nhinhiễễmm chichiềềuu ngang sang câycây bênbên ccạạnhnh. . ChiChiềềuu đđứứngng: : bbệệnhnh lanlan ddầầnn ttừừ dưdướớii sang bông llúúaa. . VVếếtt bbệệnhnh phpháátt tritriểểnn ggốốcc lênlên bbẹẹ lláá ởở phphííaa trêntrên bông lênlên caocao ththìì ccààngng llààmm năngnăng susuấấtt gigiảảmm: : KhiKhi vvếếtt bbệệnhnh lanlan 100%. KhiKhi vvếếtt bbệệnhnh lanlan lênlên bông lênlên lláá đòng

đòng, , chchồồii ccóó ththểể llààmm năngnăng susuấấtt gigiảảmm 25%. 25%.

 LanLan theotheo chichiềềuu ngang

ngang phphụụ thuthuộộcc vvààoo điđiềềuu kikiệệnn ngongoạạii

ccảảnhnh, , nhinhiệệtt đđộộ, , ẩẩmm đđộộ mmậậtt đđộộ ssạạ, , ccấấyy ……

 LanLan theotheo chichiềềuu đđứứngng thuthuộộcc vvààoo đđặặcc ttíínhnh khkháángng bbệệnhnh

ccủủaa gigiốốngng, , lưlượợngng phânphân N,K. N,K.

BiBiệệnn phpháápp phòng

phòng trtrừừ

 -- LLààmm ssạạchch ccỏỏ..  -- CCààyy bbừừaa, , llậậtt đđấấtt đđểể vvùùii hhạạchch nnấấmm..  -- ĐĐốốtt rơmrơm rrạạ sausau khikhi thuthu hohoạạchch..  -- SSạạ ccấấyy vvớớii mmậậtt đđộộ ththííchch hhợợpp..  -- BBóónn câncân đđốốii N N -- P P -- K, K, không

không nênnên bbóónn N N

 -- DDùùngng ccáácc loloạạii thuthuốốcc trtrừừ bbệệnhnh nhưnhư Validacin Validacin, ,

nhinhiềềuu vvàà bbóónn ththúúcc mumuộộnn..

Rovral, , Monceren Monceren, , Topsin Topsin--M, M,

Anvil, Rovral Anvil, Carbenzim…… Carbenzim

Bệnh thối bẹ

 Bệnh thối bẹ do nấm Sarocladium oryzae gây

ra

 Bệnh thường xuất hiện và gây hại bẹ lá

đòng, làm cho bông lúa cũng như hạt lúa bị ngắn lại, cây lúa bị bệnh sớm bông trỗ không thoát, hạt bị lép và biến màu. Bệnh thường gây hại nặng trong điều kiện nhiệt độ cao, ẩm độ cao.

 Vết bệnh mới xuất hiện là những vết có viền màu nâu nhạt, ở giữa có màu xám. Cây lúa bị bệnh nặng thường bẹ lá đòng bị thối có màu nâu đen, trên đó có thể thấy lớp nấm màu trắng mọc ra.

Bệnh đốm nâu

 Do nấm Bipolaris oryzae gây ra. Vết bệnh trên lá ban đầu là những chấm nhỏ màu nâu nhạt, sau đó phát triển thành các vết bệnh màu nâu tròn, bầu dục trên lá kích thước vết bệnh dài hoặc ngắn tuỳ thuộc vào giống

 Ruộng bị bệnh nặng thường có màu

đỏ rực như màu lửa. Bệnh gây hại trên hạt làm cho hạt lúa có các vết màu nâu hay bị biến màu đen. Nấm bệnh tồn tại trên hạt, là nguồn bệnh cho vụ sau

Bệnh thường gây hại nặng trên những chân ruộng nghèo dinh dưỡng, bón phân không cân đối…

Bệnh đốm vòng

 Bệnh do nấm Alternaria adwickii gây

ra

 Vết bệnh mới có màu vàng nhạt, vết bệnh già có màu xám-trắng, viền vết bệnh có màu nâu tối và hẹp. Hạch nấm có đốm màu đen, nhỏ và nằm ở giữa trung tâm vết bệnh.

 Vết bệnh ở trên vỏ hạt cũng tương tự như là vết bệnh gây hại ở trên lá, song thỉnh thoảng có đường viền vết bệnh lớn hơn. Rễ của cây con cũng có triệu chứng vết bệnh tương tự.

Nấm xâm nhiễm gây hại nặng dẫn đến

mầm bị héo, gây thối ở các mô bào rễ, thối, thậm chí cây có thể bị chết. Nấm xâm nhập vào bên trong hạt gây nên các đốm màu đen nâu hoặc là các vết bẩn, hạt nhăn lại, biến màu và dễ vỡ.

Bệnh cháy lá

.

 Bệnh do nấm Microdochiumoryzae gây ra. Triệu chứng biểu hiện giống như là bệnh bỏng lá và biến đổi phụ thuộc vào tuổi, giai đoạn của cây trồng, phương pháp canh tác và mật độ cây trồng. Triệu chứng ban đầu phát triển trên đỉnh hoặc ở gờ của phiến lá

Vết bệnh có màu xanh xám, xuất hiện

khi ngâm trong nước. Triệu chứng vết bệnh biến đổi giữa màu vàng nhạt và nâu tối. Vùng bị nhiễm khô đi giống như là đã chín, đây chính là sự chuyển biến từ dạng khoanh màu đến dạng bỏng.

Bệnh hoa cúc

 Bệnh hoa cúc do nấm Ustilaginoidea virens  Bệnh phát sinh gây hại từ lúc lúa phơi màu cho tới khi chín. Thời tiết nắng nóng, mưa nhiều, ẩm độ cao, bón đạm nhiều nặng về cuối thuận lợi cho bệnh phát triển. Bệnh gây hại trên nhiều giống lúa và hại nặng trên các giống lúa có nguồn gốcTrung Quốc.

PHÒNG TRỪ

 Không sử dụng hạt giống ở những ruộng bị bệnh. Xử lí hạt giống bằng nước nóng 54oC. Chăm sóc hợp lý làm cho cây khoẻ, tăng cường khả năng chống bệnh. Vệ sinh đồng ruộng, phơi ải, ngâm dầm để tiêu diệt bào tử và hạch nấm. Không gieo cấy những giống lúa mẫn cảm với bệnh.