Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
<br />
I. Phần mở đầu<br />
1. Lý do chọn đề tài <br />
“Có tài mà không có đức là người vô dụng còn có đức mà không có tài thì làm <br />
việc gì cũng khó”, đó là câu mà sinh thời Bác Hồ đã dạy, câu nói đó vẫn còn nguyên <br />
giá trị. Nói đến đức người ta có thể dễ dàng hiểu đó là những kỹ năng sống sao cho <br />
có ích cho gia đình và xã hội.<br />
Kỹ năng sống là những trải nghiệm có hiệu quả nhất, giúp giải quyết hoặc <br />
đáp ứng các nhu cầu cụ thể trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của con <br />
người, giúp con người thay đổi nhận thức, thái độ và giá trị trong những hành động <br />
theo hướng tích cực và mang tính chất xây dựng, giúp con người tiếp cận với môi <br />
trường xung quanh, hòa nhập cũng như khẳng định mình. <br />
Giáo dục Kĩ năng sống càng trở nên cấp thiết đối với thế hệ trẻ, bởi vì: lứa <br />
tuổi học sinh đang hình thành những giá trị nhân cách, những ước mơ, ham hiểu <br />
biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu sắc, dễ bị lôi kéo, kích <br />
động… Đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cơ chế thị trường hiện <br />
nay, thế hệ trẻ thường xuyên chịu tác động đan xen của những yếu tố tích cực và <br />
tiêu cực luôn đặt vào hoàn cảnh phải lựa chọn những giá trị, phải đương đầu với <br />
khó khăn, thách thức, áp lực tiêu cực. <br />
Ở trường Tiểu học, việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là vô cùng cần <br />
thiết. Việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt là yếu tố <br />
quyết định đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách sau này của các em. <br />
Việc trang bị đầy đủ kỹ năng sống sẽ giúp cho học sinh sớm có ý thức làm chủ <br />
bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng <br />
như xã hội. Hơn nữa các em chính là những chủ nhân, là người sẽ quyết định sự <br />
phát triển của đất nước trong tương lai. <br />
Trong nhiều năm qua, các trường tiểu học huyện Krông Ana nói chung và <br />
trường TH Dray Sáp nói riêng đã chú trọng công tác giáo dục kỹ năng sống cho học <br />
sinh. Ngoài việc giảng dạy kiến thức, lãnh đạo nhà trường đã chỉ đạo sát sao việc <br />
giáo dục kỹ năng sống cho các em thông qua các môn học, bài học và hoạt động <br />
ngoài giờ lên lớp. Bước đầu đã đạt được những kết quả nhất định, kỹ năng sống <br />
của học sinh đã có sự tiến bộ. Song là trường nằm trên địa bàn khó khăn, có thể nói <br />
khó khăn nhất nhì huyện nhà, có phân hiệu buôn Kuôp cách UBND xã Dray Sáp <br />
gần 10 cây số và cách trung tâm huyện gần 40 cây số. Học sinh nhà trường đa số là <br />
đồng bào dân tộc thiếu số nên kỹ nằng sống của các em còn rất nhiều hạn chế so <br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 1<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
với học sinh các trường thuận lợi. Các em còn rụt rè, e ngại, sống khép mình, thiếu <br />
tự tin, thiếu chia sẻ và hợp tác; khả năng ứng xử với những người khác, với xã hội <br />
và khả năng ứng phó trước các tình huống của cuộc sống còn hạn chế; vv...<br />
Vậy phải làm thế nào để giúp học sinh có được kỹ năng sống tốt góp phần <br />
thực hiện thành công phong trào thi đua " Xây dựng trường học thân thiện, học sinh <br />
tích cực" và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, từng bước theo kịp với các <br />
trường bạn, đào tạo nên thế hệ trẻ tương lai cho đất nước, đáp ứng nguồn nhân <br />
lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá, đáp ứng yêu cầu hội nhập <br />
quốc tế, tạo cho các em môi trường năng động cũng như tạo niềm vui, hứng thú <br />
trong học tập. Với những trăn trở đó, nên tôi đã chọn đề tài " Một số biện pháp chỉ <br />
đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống ở trường Tiểu học Dray Sap".<br />
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br />
* Mục tiêu:<br />
Xác định thực trạng công tác dạy học về nội dung giáo dục kỹ năng sống <br />
của giáo viên và học sinh ở trường Tiểu học Dray Sáp.<br />
Đưa ra một số biện pháp chỉ đạo đối công tác dạy học kỹ năng sống trong <br />
nhà trường nhằm: <br />
Giúp mỗi giáo viên nhận thức sâu sắc và hiểu rõ ý nghĩa, tầm quan trọng <br />
của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, từ đó vận dụng vào giảng dạy đạt <br />
hiệu quả.<br />
Giúp HS ý thức được giá trị của bản thân trong mối quan hệ xã hội; Hiểu <br />
biết về thể chất, tinh thần của mình; có hành vi, thói quen ứng xử có văn hoá và <br />
chấp hành pháp luật. Ngoài ra giúp các em có đủ khả năng thích ứng với môi <br />
trường xung quanh; mạnh dạn bày tỏ ý kiến trước tập thể; tự tin, chủ động, tích <br />
cực tham gia vào các hoạt động và làm chủ được bản thân.<br />
Góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường.<br />
* Nhiệm vụ: <br />
Khảo sát thực trạng việc tổ chức dạy lồng ghép, tích hợp giáo dục kĩ năng <br />
sống cho học sinh; tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc của giáo viên và học sinh <br />
trong quá trình thực hiện.<br />
Tìm hiểu, nghiên cứu kỹ nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức việc <br />
tích hợp, lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các môn học, bài học và hoạt động <br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 2<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
NGLL.<br />
Đề xuất tổ chức thực nghiệm biện pháp chỉ đạo công tác dạy học nội <br />
dung giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên nhằm nâng cao kỹ năng sống cho học <br />
sinh, đồng thời góp phần thực hiện hiệu quả phong trào thi đua "Xây dựng trường <br />
học thân thiện, học sinh tích cực" và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện tại <br />
trường Tiểu học Dray Sáp.<br />
3. Đối tượng nghiên cứu <br />
Nghiên cứu trong khuôn khổ một số biện pháp chỉ đạo giáo viên dạy học kỹ <br />
năng sống vào các môn học, bài học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm <br />
nâng cao kỹ năng sống cho học sinh, đặc biệt là học sinh ở phân hiệu buôn Kuôp. <br />
4. Giới hạn của đề tài<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống.<br />
Giáo viên, học sinh trường Tiểu học Dray Sáp xã Dray Sáp huyện Krông <br />
Ana tỉnh Đắk Lắk.<br />
Thời gian nghiên cứu: Năm học 2015 2016. <br />
5. Phương pháp nghiên cứu<br />
Phương pháp nghiên cứu lý luận, thực tiễn.<br />
Phương pháp điều tra; thống kê; phân tích, so sánh, tổng hợp.<br />
Phương pháp thực hành. <br />
Phương pháp xử lý tình huống; kỹ năng ra quyết định.<br />
Phương pháp kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm.<br />
II. Phần nội dung <br />
1. Cơ sở lý luận <br />
Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn nhân <br />
lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đáp ứng yêu cầu <br />
hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học, giáo dục phổ thông đã và <br />
đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ XXI, mà thực <br />
chất là cách tiếp cận kĩ năng sống, đó là: Học để biết, Học để làm, Học để tự <br />
khẳng định mình và Học để cùng chung sống. Cùng với các biện pháp để nâng cao <br />
chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh trong nhà trường, giáo dục kỹ năng <br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 3<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
sống cho học sinh là yêu cầu vô cùng quan trọng, một nội dung không thể tách rời <br />
của quá trình giáo dục. <br />
Mục tiêu giáo dục là nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu <br />
cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các <br />
kỹ năng cơ bản, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam XHCN. Yêu <br />
cầu về nội dung giáo dục tiểu học phải đảm bảo cho học sinh có hiểu biết đơn <br />
giản, cần thiết về tự nhiên, xã hội và con người; có kỹ năng cơ bản về nghe, nói, <br />
đọc, viết và tính toán; có thói quen rèn luyện thân thể, giữ gìn vệ sinh; có hiểu biết <br />
ban đầu về nghệ thuật. Đặc biệt rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh được xác <br />
định là một trong những nội dung cơ bản của Phong trào thi đua “Xây dựng trường <br />
học thân thiện, học sinh tích cực”. <br />
Quyết định số 2994/QĐBGD và ĐT ngày 20 tháng 7 năm 2010 của Bộ Giáo <br />
dục và Đào tạo triển khai giáo dục kỹ năng sống trong một số môn học và hoạt <br />
động giáo dục ở các cấp học; Chỉ thị số 40/2008/CTBGDĐT của Bộ Giáo dục và <br />
Đào tạo về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, <br />
học sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn 2008 2013; Hướng dẫn <br />
số 159/PGDĐTGDTH thực hiện kế hoạch giáo dục kỹ năng sống cho học sinh <br />
tiểu học năm học 2015 2016 Krông Ana, ngày 28 tháng 8 năm 2015.<br />
Giáo dục kĩ năng sống cho trẻ là việc rất quan trọng, ảnh hưởng tới quá trình <br />
hình thành nhân cách của trẻ cho đến tuổi trưởng thành. Giáo dục kĩ năng sống <br />
phải được bắt đầu từ khi trẻ còn rất nhỏ, đặc biệt ở lứa tuổi Tiểu học. Bởi vì lửa <br />
tuổi này đã hình thành những hành vi cá nhân, tính cách và nhân cách. Việc làm <br />
quen với các môn học, hoạt động ngoài giờ lên lớp để hình thành và xây dựng cho <br />
các em các kĩ năng sống, giúp các em tự tin, chủ động biết cách xử lí mọi tình <br />
huống trong cuộc sống và quan trọng hơn là khơi gợi những khả năng tư duy sáng <br />
tạo, biết phát huy thế mạnh của các em. Việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh <br />
sẽ hình thành và tập dượt cho các em những hành vi, thói quen, kĩ năng xử lý các <br />
tình huống diễn ra trong cuộc sống. Học sinh Tiểu học là những học sinh đang ở <br />
độ tuổi 6 11 tuổi, độ tuổi có nhiều biến động về tâm sinh lý rất nhạy cảm dễ bị <br />
ảnh hưởng bởi môi trường sống bên ngoài tác động.<br />
Xã hội hiện nay đang đặt ra vấn đề cấp thiết mong muốn đổi mới nền giáo <br />
dục, gắn liền giáo dục trong nhà trường với thực tiễn đời sống. Ngành giáo dục <br />
cũng ý thức rõ cần phải truyền đạt các kĩ năng sống cho học sinh trong thời kì hội <br />
nhập, vì nó quyết định chất lượng cuộc sống của mỗi cá nhân, dạy các em học sinh <br />
làm người, biết thích ứng, hội nhập tốt với xã hội hiện đại. <br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 4<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
Tuy nhiên, nội dung giáo dục trong các nhà trường tiểu học hiện nay còn xem <br />
trọng việc dạy chữ, chưa chú trọng đúng mức dạy làm người, nhất là việc giáo <br />
dục kỹ năng sống cho học sinh. Chính vì vậy, cần tăng cường các giải pháp phù <br />
hợp, khả thi để giúp học sinh có kỹ năng tốt nhằm thực hiện hiệu quả phong trào <br />
"Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực", góp phần nâng cao chất <br />
lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế và nhu cầu <br />
phát triển của người học. 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu<br />
Trường TH Dray Sáp nằm trên địa bàn xã Dray Sáp, có hai điểm trường, <br />
điểm chính đặt tại thôn An Na, điểm lẻ đặt tại Buôn Kuôp, nằm trên địa bàn vô <br />
cùng khó khăn, phức tạp, đường sá đi lại mặc dù đã được nâng cấp nhưng vẫn còn <br />
nhiều khó khăn, cách điểm chính gần 10 cây số và cách trung tâm huyện hơn 30 cây <br />
số. Trong những năm qua, việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đã được các <br />
cấp, các ngành và toàn xã hội dành nhiều sự quan tâm; ngành giáo dục có sự chỉ <br />
đạo kịp thời; tài liệu về giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên được trang bị khá đầy <br />
đủ; một số giáo viên có kỹ năng sống khá tốt; mội số ít cha mẹ học sinh quan tâm <br />
đến việc giáo dục kỹ năng sống cho con em. <br />
Đối với trường tiểu học Dray Sáp, lãnh đạo nhà trường đã chỉ đạo sát sao <br />
công tác dạy học, trong đó chú trọng phần giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Kế <br />
hoạch từ nhà trường đến chuyên môn, tổ khối và giáo viên đều được thể hiện đầy <br />
đủ. Cán bộ quản lý và giáo viên cũng đã không ngừng đổi mới công tác quản lý chỉ <br />
đạo và phương pháp dạy học để từng bước nâng cao chất lượng giáo dục toàn <br />
diện cho học sinh. Chính vì vậy mà chất lượng giáo dục đã có nhiều tiến bộ, hiệu <br />
quả các phong trào, hội thi đã có nhiều khởi sắc, kỹ năng sống của học sinh đã có <br />
sự tiến bộ. Một số em đã có được hành vi, thói quen, kĩ năng tốt. Có em đã mạnh <br />
dạn tự tin khi tham gia thảo luận nhóm, tự tin bày tỏ ý kiến của mình trước tập <br />
thể, tự giác, tự tin tham gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp, có em nói năng lưu <br />
loát,...một số em đọc diễn cảm tốt, biết tự bảo vệ bản thân mình, biết nói lời xin <br />
lỗi, cảm ơn, biết phòng tránh các tai nạn học đường,vv. Một số giáo viên đã có sự <br />
thay đổi về nhận thức, đã chú trọng và khéo léo trong việc lồng ghép, tích hợp giáo <br />
dục kỹ năng sống cho học sinh. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì <br />
việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở trường tiểu học Dray Sáp, đặc biệt là ở <br />
phân hiệu buôn Kuôp vẫn còn những khó khăn, hạn chế. <br />
Nhận thức của đội ngũ giáo viên chưa đầy đủ mặc dù tỷ lệ đạt trên chuẩn <br />
trên 75% nên chưa hiểu hết ý nghĩa, vai trò và tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ <br />
năng sống cho học sinh; kỹ năng sống và xử lý tình huống chưa nhạy bén; một số <br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 5<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
giáo viên đã lớn tuổi nên viêc̣ đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến khích <br />
sự chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả <br />
năng tự học của học sinh con găp nhiêu h<br />
̀ ̣ ̀ ạn chế. <br />
Lực học các em học sinh đồng bào dân tộc thiếu số còn nhiều hạn chế; thời <br />
gian dạy một tiết rất ngắn nên việc tích hợp cũng chỉ trong một thời gian hạn hẹp, <br />
vì vậy, giáo viên còn lúng túng trong việc tích hợp, lồng ghép.<br />
Đa số học sinh đồng bào dân tộc thiếu số (ở phân hiệu buôn Kuôp) vẫn quen <br />
với lối học thụ động. Học sinh của nhà trường gần như 100% xuất thân từ nông <br />
thôn nên khả năng thích ứng với xã hội hiện đại còn yếu, các hiểu biết về kĩ năng <br />
sống gần như là chưa có. Các em còn thiếu mạnh dạn, tự tin, rụt rè, e ngại.<br />
Nhiều cha mẹ học sinh không quan tâm đến con cái, khoán trắng cho nhà <br />
trường, còn bắt các em ở nhà lên nương làm rẫy. Còn có cha mẹ học sinh nói năng <br />
chưa chuẩn mực; về nhà lại giao tiếp với con em hoàn toàn bằng tiếng mẹ đẻ.<br />
Phân hiệu buôn Kuôp gần như 100% học sinh là người Mnông, Gia Rai và <br />
một số em là người Êđê cùng chung sống và sinh hoạt. Các bậc cha mẹ và con em <br />
họ thường ít khi ra giao lưu bên ngoài, việc giao tiếp hàng ngày gần như đều sử <br />
dụng bằng tiếng mẹ đẻ nên ảnh hưởng rất lớn đến kỹ năng sống của các em.<br />
Trình độ nhận thức và khả năng tiếp thu bài của học sinh còn chậm; các em <br />
thiếu tự tin, còn rụt rè, e ngại trong giao tiếp và ngại tham gia các hoạt động tập <br />
thể.<br />
Các hoạt động NGLL chưa thực sự hấp dẫn và lôi cuốn để thu hút các em <br />
vào các hoạt động.<br />
* Nguyên nhân chủ quan:<br />
+ Đối với đội ngũ giáo viên:<br />
Đa số giáo viên mới chỉ chú trọng vào dạy kiến thức mà chưa quan tâm <br />
nhiều đến việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, nếu có thì cũng chỉ qua loa đại <br />
khái. Mặc dù giáo viên đã được tiếp cận về nội dung lồng ghép giáo dục Kĩ năng <br />
sống của Bộ Giáo dục và mỗi giáo viên đều được tập huấn về cách dạy và rèn Kĩ <br />
năng sống cho học sinh nhưng nhiều giáo viên chưa xác định được cụ thể kĩ năng <br />
sống cần rèn cho học sinh trong mỗi tiết học là gì nên còn gặp nhiều khó khăn <br />
trong việc sử dụng phương pháp, hình thức tổ chức lồng ghép nội dung giáo dục <br />
kỹ năng sống vào các hoạt động học tập.<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 6<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
Một số giáo viên đã lớn tuổi nên khả năng thích ứng và độ nhạy bén, sự khéo <br />
léo trong quá trình giảng dạy lồng ghép kỹ năng sống có nhiều hạn chế. Nội dung, <br />
phương pháp, cách thức truyền tải của giáo viên chưa thực sự phù hợp với tâm sinh <br />
lí của đối tượng học sinh nên hiệu quả lồng ghép còn chưa cao. <br />
Giáo viên tổng phụ trách đội chưa có nhiều kinh nghiệm nên các hoạt động <br />
NGLL nội dung chưa phong phú, hình thức tổ chức chưa đa dạng, lôi cuốn, hấp <br />
dẫn nên chưa thu hút được học sinh tham gia một cách tích cực vào các hoạt động.<br />
Một số giáo viên có năng lực, có kỹ năng sống tốt nhưng lại không muốn <br />
cống hiến không muốn phấn đấu.<br />
Chưa chú trọng khâu động viên, khích lệ học sinh<br />
Khả năng diễn thuyết chưa thuyết phục nên công tác tuyên truyền tới các <br />
bậc cha mẹ học sinh về kỹ năng sống chưa thực sự hiệu quả.<br />
Công tác xử lý sau kiểm tra hiệu quả chưa thật sự cao.<br />
+ Đối với học sinh:<br />
Trên 60% là học sinh đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ.<br />
Việc tiếp thu kiến thức, kỹ năng sống của các em học sinh đồng bào dân <br />
tộc thiểu số còn hạn chế.<br />
Việc giao tiếp của học sinh ở nhà cũng như lúc ra chơi thường là bằng <br />
tiếng mẹ đẻ, mặc dù đã được thầy cô nhắc nhở. <br />
Một số em thỉnh thoảng cha mẹ bắt ở nhà đi chăn bò. Đến mùa vụ các em <br />
thường bỏ học đi lên nương, làm rẫy; vào những ngày mưa các em ít khi đến <br />
trường nhưng chưa được sự phân tích, nhắc nhở của cha mẹ.<br />
Đa số các em rụt rè, thiếu tự tin, ngại giao tiếp.<br />
* Nguyên nhân khách quan:<br />
Phân hiệu buôn Kuôp nơi mà các bậc cha mẹ và con em họ sinh sống cách <br />
xa trung tâm xã, huyện. Chính vì vậy mà môi trường sinh hoạt chỉ gói gọn trong <br />
buôn làng, đồng bào nơi đây chủ yếu là người Gia Rai, M’nông và một ít Êđê. Trình <br />
độ dân trí còn thấp, điều kiện dân sinh còn nhiều khó khăn, họ chỉ biết lên nương <br />
làm rẫy mà chưa hiểu rõ kỹ năng sống là gì và cũng chưa biết được tầm quan trọng <br />
và ý nghĩa của việc giáo dục kỹ năng sống cho con em nên đã thiếu sự quan tâm, <br />
còn khoán trắng cho nhà trường.<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 7<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
Cơ sở vật chất chưa đáp ứng, nhà trường chưa có sân chơi, bãi tập thật <br />
đúng nghĩa; chưa có bể bơi,...<br />
Chịu sự tác động nhiều chiều của các nguồn thông tin khác nhau từ xã hội <br />
khiến cho giới trẻ, đặc biệt là học sinh đang đứng trước nhiều thách thức khi hòa <br />
nhập xã hội. Các kỹ năng sống đã bị xem nhẹ trong một thời gian dài.<br />
<br />
<br />
3. Nội dung và hình thức của giải pháp<br />
a. Mục tiêu của giải pháp <br />
Xác định rõ thực trạng hoạt động dạy học nội dung giáo dục kỹ năng sống; <br />
phân tích kết quả nghiên cứu thực trạng đầu năm (tháng 9/2015) nhằm tìm hiểu <br />
nguyên nhân làm cơ sở cần thiết để thực hiện đề tài đem lại hiệu quả bằng cách <br />
khảo nghiệm, xác định kết quả đạt được vào cuối năm học (tháng 5/2016). <br />
Đưa ra các giải pháp chỉ đạo dạy học phù hợp giúp đội ngũ giáo viên nâng <br />
cao nhận thức, hiểu rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống <br />
cho học sinh, từ đó vận dụng vào việc lồng ghép, tích hợp kỹ năng sống vào các <br />
môn học, bài học và hoạt động ngoài giờ lên lớp đạt hiệu quả.<br />
Trang bị cho HS những kiến thức, giá trị, thái độ và kĩ năng sống phù hợp. <br />
Trên cơ sở đó hình thành cho HS những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại <br />
bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt <br />
động hàng ngày, đồng thời thời giúp học sinh tực hiện tốt quyền, bổn phận của <br />
mình và phát triển hài hòa về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức. <br />
Góp phần thực hiện hiệu quả phong trào thi đua "Xây dựng trường học <br />
thân thiện, học sinh tích cực" và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học <br />
sinh trong nhà trường.<br />
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp<br />
* Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên.<br />
Việc nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên là vô cùng quan trọng, giúp <br />
giáo viên có nhận thức đầy đủ, đúng đắn và hiểu rõ vai trò trách nhiệm của mình <br />
mà không ngừng nỗ lực, phấn đấu, vươn lên và chắc chắn giáo viên sẽ hiểu được <br />
ngoài việc dạy kiến thức cho học sinh thì cần phải đặc biệt chú trọng đến giáo <br />
dục kỹ năng sống cho các em, từ đó vận dụng vào việc lồng ghép, tích hợp giáo <br />
dục kỹ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả. Chính vì vậy, lãnh đạo nhà trường <br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 8<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
cần phải không ngừng nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên thông qua các <br />
buổi sinh hoạt hội đồng, chuyên môn, đoàn thể và các buổi chuyên đề, tập huấn <br />
nhằm thay đổi từ trong nhận thức đến hành động, từ đó vận dụng vào giảng dạy <br />
đạt hiệu quả.<br />
* Chỉ đạo giáo viên thực hiện lồng ghép, tích hợp thông qua các môn học:<br />
Trước hết giáo viên cần nắm chức các môn học cần lồng ghép là: Tiếng <br />
Việt; Đạo đức; Khoa học, sinh hoạt lớp. Để thực hiện tốt nội dung này cần:<br />
+ Nhà trường cung cấp đầy đủ tài liệu, trang thiết bị, đồ dùng liên quan đến <br />
giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên. <br />
+ Giáo viên nghiên cứu và cần phải nắm chắc nội dung và địa chỉ lồng ghép, <br />
tích hợp nội dung giáo dục kỹ năng sống.<br />
+ Vào đầu năm học, dựa trên cơ sở tồn tại, hạn chế rút ra được từ việc giáo <br />
dục kỹ năng sống cho học sinh trong năm học trước để xây dựng nội dung, tổ chức <br />
tập huấn, chuyên đề hướng dẫn giáo viên cách thức lồng ghép, tích hợp và thảo gỡ <br />
những vướng mắc trong quá trình thực hiện giúp giáo viên nắm vững yêu cầu, nội <br />
dung cần thực hiện để vận dụng vào giảng dạy đạt hiệu quả.<br />
+ Chỉ đạo tổ chức thực hiện một cách đồng bộ (từ chuyên môn, tổ khối đến <br />
giáo viên).<br />
Ví dụ 1: Đối với Môn Đạo đức: Quán triệt mục tiêu giảng dạy môn Đạo <br />
đức, nhất là hình thành các hành vi đạo đức ở tiết 2. Giáo viên cần rèn cho học sinh <br />
khả năng tự học, tự chăm sóc bản thân, biết lễ phép, hiếu thảo, tự phục vụ bữa ăn <br />
và vệ sinh cá nhân.<br />
Thông qua môn Đạo đức, kiến thức được hình thành trên cơ sở từ việc quan <br />
sát tranh, từ một truyện kể, một việc làm, một hành vi, chuẩn mực nào đó, sau đó <br />
rút ra bài học. Từ bài học đó các em liên hệ thực tế xung quanh, bản thân, gia đình, <br />
xã hội và môi trường tự nhiên để có cách sống và ứng xử phù hợp.<br />
* Chỉ đạo giáo dục kỹ năng sống vào hoạt động ngoài giờ lên lớp<br />
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một trong những hoạt động quan <br />
trọng, là bộ phận hợp thành của giáo dục, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục <br />
của nhà trường. Tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm xây dựng cho các em <br />
mối quan hệ phong phú đa dạng một cách có mục đích, có kế hoạch, có nội dung <br />
và phương pháp nhất định. Biến các nhu cầu khách quan của xã hội thành những <br />
nhu cầu của bản thân học sinh. Ở lứa tuổi học sinh tiểu học nếu chỉ dạy kỹ năng <br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 9<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
sống thông qua các môn học, qua lý thuyết suông thì chưa đủ mà phải gắn các em <br />
vào những hoạt động bổ ích, những việc làm phù hợp với những hình thức linh <br />
hoạt, sáng tạo để thu hút các em. Và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp sẽ là <br />
điều kiện, cơ hội tốt cho học sinh tự thể hiện bản thân, được trải nghiệm cuộc <br />
sống bằng những việc làm của mình. Chính vì vậy ngoài việc chỉ đạo giáo viên <br />
lồng ghép, tích hợp kỹ năng sống vào các môn học thì việc giáo dục kỹ năng sống <br />
thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp cũng được nhà trường hết sức quan tâm. <br />
Vào đầu năm học, lãnh đạo nhà trường chỉ đạo Tổng phụ trách đội xây dựng kế <br />
hoạch giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động tập thể gắn <br />
với các chủ điểm, chủ đề hàng tháng như ngày 20/11; 8/3; 26/3; 19/5; 1/6; thông <br />
qua tiết chào cờ đầu tuần, các hội thi, giao lưu, trò chơi dân gian, bảo vệ môi <br />
trường, chăm sóc cây xanh..vv. Kế hoạch xây dựng phải cụ thể phù hợp từng chủ <br />
đề, chủ điểm với nội dung phong phú, đa dạng về hình thức. Trong các cuộc họp <br />
hội đồng sư phạm hàng tháng, kế hoạch này được thông qua để các bộ phận có <br />
liên quan phối hợp cùng thực hiện. Cũng chính từ những hoạt động này đã mở ra <br />
nhiều sân chơi với các hoạt động ngoại khóa đa dạng, hấp dẫn luôn thu hút được <br />
học sinh tham gia, từ đó hình thành nên các kỹ năng sống tốt cho các em.<br />
Ví dụ 1:<br />
Giáo dục học sinh thông qua chủ điểm " Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11”.<br />
Ngoài việc giúp học sinh hiểu rõ ý nghĩa của ngày 20/11 thì nhà trường còn <br />
tổ chức cho học sinh các lớp biểu diễn văn nghệ. Buổi văn nghệ diễn ra hết sức <br />
sôi nổi và đầy màu sắc. Các tiết mục văn nghệ của các lớp, nhất là các tiết mục <br />
múa, được các em chăm chút rất cẩn thận từ động tác đến trang phục đặc biệt là <br />
một số tiết mục hát múa dân ca nên luôn được những tràng pháo tay tán thưởng từ <br />
các em học sinh, các thầy cô giáo và đặc biệt là các bậc cha mẹ học sinh đến để <br />
xem các em biểu diễn.\<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 10<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Buổi biểu diễn văn nghệ chào mừng 20/11<br />
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua việc tổ chức các hoạt động: <br />
các trò chơi dân gian; phong trào nuôi heo đất; thi tìm hiểu về An toàn giao thông; <br />
bảo vệ môi trường (Hàng tuần, hàng tháng các lớp chăm sóc và bảo vệ vườn hoa, <br />
bồn hoa của lớp, khối mình bằng những việc làm cụ thể như: nhặt rác, quét sân, <br />
nhặt cỏ, trồng bổ sung cây cảnh, cây hoa, tưới nước, vv...)<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 11<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Học sinh tham gia chơi Trò chơi<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Học sinh trồng và chăm sóc cây <br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 12<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
Thông qua các hoạt động này rèn luyện cho học sinhh các kỹ năng như: “Nói <br />
lời hay làm việc tốt” qua cách ứng xử lễ phép như biết đi thưa về trình, chào hỏi <br />
những người lớn tuổi, biết xin lỗi khi có khuyết điểm, cảm ơn khi được tặng quà, <br />
vui vẻ hoà nhã với bạn bè, lễ phép với thầy cô và những người lớn tuổi, rèn học <br />
sinh tính mạnh dạn tự tin trước tập thể; ý thức bảo vệ môi trường, kỹ năng xử lý <br />
tình huống; chấp hành tốt khi tham gia giao thông; ý thức giữ vệ sinh chung, tinh <br />
thần tự giác, tương thân tương ái, đoàn kết, sự hợp tác, biết yêu lao động, ý thức <br />
bảo vệ tài sản chung; rèn kĩ năng tự phục vụ, biết lao động vừa sức, giúp các em <br />
yêu trường, yêu lớp hơn. <br />
Ngoài ra, thông qua các buổi chào cờ, ngoài nội dung đánh giá, triển khai của <br />
Hiệu trưởng thì đến phần của tổng phụ trách đội. nội dung tôi yêu cầu đ/c tổng <br />
phụ trách đội hướng tới là "Tổ chức sinh hoạt tập thể" cho các em bằng nhiều hình <br />
thức khác nhau như tổ chức các trò chơi, dùng phương pháp hỏi đáp có nội dung <br />
liên quan đến các chủ đề, chủ điểm hay biểu dương gương người tốt, việc <br />
tốt,...vv. Thông qua đó học sinh phải tự khám phá, suy nghĩ, giải quyết vấn đề, các <br />
em có cơ hội chia sẻ những cảm nhận, những suy nghĩ, những quan sát của mình <br />
với thầy cô, bạn bè một cách thoải mái, tự nhiên không gò bó, áp đặt, từ đó kỹ <br />
năng sống sẽ được nâng lên.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 13<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
Một buổi sinh hoạt tập thể sau giờ chào cờ<br />
* Chỉ đạo giáo viên đổi mới phương pháp dạy học: Giáo viên cần tích cực <br />
trọng việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính độc lập, tư duy, <br />
sáng tạo của học sinh gắn với thực tiễn, có tài liệu bổ trợ phong phú, sử dụng thiết <br />
bị dạy học và ứng dụng CNTT trong dạy học, luôn tạo cho các em tính chủ động, <br />
tích cực, hứng thú trong học tập; phát huy tính sáng tạo, tạo được bầu không khí <br />
cởi mở thân thiện của lớp của trường. Trong giờ học, giáo viên cần tổ chức các <br />
hoạt động nhóm, tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày trước nhóm bạn, <br />
trước tập thể, nhất là các em còn hay rụt rè, khả năng giao tiếp kém. Từ đó hình <br />
thành kỹ năng hợp tác, trao đổi, đưa ra ý kiến, kỹ năng trình bày,...vv; rèn luyện <br />
tính mạnh dạn, tự tin trước tập thể.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hoạt động nhóm<br />
* Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp<br />
Giáo viên chủ nhiệm là người quản lý lớp học, giúp Hiệu trưởng giám sát <br />
lớp học, thực hiện việc kiểm tra sự tu dưỡng, rèn luyện của học sinh. Người có <br />
trách nhiệm phản hồi tình hình lớp và từng học sinh đến cha mẹ học sinh. <br />
Giáo viên chủ nhiệm có vai trò của một nhà tâm lý, nhà quản lý trong nhà <br />
trường ở một tập thể thu nhỏ là lớp học. Như vậy, trong số tất cả các giáo viên <br />
tham gia vào hoạt động giáo dục của lớp thì giáo viên chủ nhiệm lớp chính là <br />
người trực tiếp, thường xuyên gần gũi với học sinh nhất, là chỗ dựa tinh thần <br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 14<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
vững vàng cho các em trong cuộc sống để các em có thể nhận được hỗ trợ, giúp <br />
đỡ, hướng dẫn, dạy dỗ cần thiết kịp thời. Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa tập <br />
thể học sinh với các tổ chức giáo dục trong và ngoài nhà trường. Thông qua công <br />
tác chủ nhiệm, việc giáo dục kỹ năng sống góp phần định hình, định hướng tính <br />
cách của học sinh. Chính vì vậy, giáo viên phải làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, <br />
giáo viên cần học cách lắng nghe, tìm hiểu nguyên nhân và dùng lời lẽ mềm mỏng <br />
bằng những tình cảm, cử chỉ yêu thương của mình khi yêu cầu điều gì đó với học <br />
sinh. Tránh hành hung, nói nặng lời với học sinh, đặc biệt là những học sinh nghịch <br />
ngợm hay mắc lỗi. Thay đổi các hình thức sinh hoạt lớp, luân phiên nhau cho các <br />
em làm lớp trưởng, tổ trưởng. Với học sinh tiểu học, thầy cô giáo là người mẹ <br />
hiền thứ hai của các em, các em luôn luôn nghe lời dạy bảo và làm theo những gì <br />
thầy cô dạy. Thầy cô giáo phải là tấm gương sáng cho học sinh noi theo, nhất là <br />
tấm gương về các ứng xử văn hóa, chuẩn mực trong lời nói và việc làm, cách đi <br />
đứng, ăn mặc,... Có như vậy thì việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh mới đạt <br />
hiệu quả.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 15<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Sinh hoạt tập thể<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 16<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Một buổi tập thể dục buổi sáng của học sinh<br />
* Tổ chức hiệu quả tiết sinh hoạt lớp: Giáo viên chủ nhiệm cần kết hợp <br />
lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh bằng những nội dung gần gũi, thiết <br />
thực gắn với thực tiễn hoạt động của trường, địa phương, đảm bảo tính vừa sức, <br />
phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh phát huy được năng lực, tính tích cực, <br />
chủ động của học sinh trong việc thuyết trình, trả lời câu hỏi, giải quyết tình <br />
huống hay tổ chức các trò chơi, đặt ra những câu hỏi và dẫn dắt các em thảo luận <br />
nhóm để tìm ra hướng giải quyết tích cực; đưa các tình huống để các em sắm vai <br />
và khám phá cách giải quyết vấn đề. Qua đó, các em được rèn luyện kỹ năng như <br />
phòng chống ma túy, tệ nạn học đường, có hiểu biết về sức khỏe, các hành vi ứng <br />
xử có văn hóa, phòng chống tai nạn thương tích, phòng chống một số loại bệnh tật, <br />
tai nạn giao thông và văn hóa trong học đường.<br />
Ở địa phương không có di tích lịch sử nào nên không thể tổ chức các hoạt <br />
động về nguồn mà chỉ thông qua những bài học lịch sử, giúp học sinh hiểu và thấm <br />
nhuần những truyền thống qúy báu của dân tộc, tinh thần yêu nước, đấu tranh bất <br />
khuất trong dựng nước và giữ nước của ông cha, truyền thống nhân đạo sâu sắc, <br />
tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái; biết giữ gìn và phát huy những truyền <br />
thống tốt đẹp của dân tộc, hình thành cho học sinh những phương cách ứng xử <br />
nhân văn, nhân ái, phẩm chất đạo đức chuẩn mực trong nhà trường. Từ đó giúp <br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 17<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
học sinh hiểu được trách nhiệm của mình đối với bản thân, gia đình, xã hội và đất <br />
nước. <br />
* Trang trí lớp học thân thiện: Trang trí lớp học cũng là một trong những yếu <br />
tố quan trọng góp phần thực hiện thành công phong trào thi đua " Xây dựng trường <br />
học thân thiện, học sinh tích cực". Giáo viên cần huy động sự sưu tầm cây, hoa và <br />
các vật dựng sẵn có, rẻ tiền để tận dụng vào trang trí lớp học; sử dụng bút màu để <br />
trang trí, bố trí góc học tập, góc sáng tạo để trưng bày sản phẩm đẹp học sinh làm <br />
ra. Giáo viên cần tạo ra cơ hội để cô trò cùng tham gia vào trang trí lớp. Qua đó <br />
hình thành một số kỹ năng như: kỹ năng trao đổi, giao tiếp, hợp tác, ra quyết định, <br />
kết nối tình bạn bè, tình đoàn kết,tương trợ lẫn nhau, tình thầy trò và một số kỹ <br />
năng khác. Phòng học là nơi hoạt động chính của thầy và trò, bảng đen, bàn ghế, <br />
âm thanh, ánh sáng. Vì vậy phải được sắp xếp có thẩm mỹ, bố cục phải hài hòa, <br />
đẹp mắt, tạo ra không gian thoáng mát, thân thiện, có như vậy học sinh mới xem <br />
lớp học là ngôi nhà thứ hai của mình và mới cảm thấy ấm áp thoải mái.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Lớp học trang trí thân thiện <br />
* Bồi dưỡng kỹ năng sống cho giáo viên thông qua tập huấn, chuyên đề, sinh <br />
hoạt chuyên môn, tổ chuyên môn.<br />
Chỉ đạo phó hiệu trưởng dựa vào tình hình thực tế kết hợp với tổ khối <br />
trưởng để xây dựng kế hoạch với nội dung cụ thể, thiết thực nhằm thảo gỡ những <br />
băn khoăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện lồng ghép, tích hợp giáo dục kỹ <br />
năng sống cho học sinh. Thông thường nhà trường tổ chức một chuyên đề gồm hai <br />
phần: 1 tiết lý thuyết và 1 tiết thực hành. Phân công phân nhiệm cụ thể . Tổ chức <br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 18<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
tập huấn, chuyên đề, sau đó chủ trì giáo viên thảo luận, trao đổi ý kiến để cùng <br />
thảo gỡ và đi đến thống nhất chung cho toàn trường. Tuy nhiên, đối với trường có <br />
phân hiệu buôn Kuôp gần 100% là đồng bào dân tộc thiểu số cần lưu ý giáo viên <br />
vận dụng một cách linh hoạt để phù hợp với đối tượng học sinh, không máy móc, <br />
rập khuôn. Chỉ đạo thực hiện nghiêm túc và tổ chức kiểm tra xem hiệu quả đến <br />
đâu, từ đó có sự điều chỉnh cho phù hợp và đạt hiệu quả.<br />
Đối với giáo viên tổng phụ trách đội: Nhà trường luôn tạo điều kiện thuận <br />
lợi cho giáo viên tham gia các đợt tập huấn, chuyên đề, giao lưu để nâng cao trình <br />
độ chuyên môn nghiệp vụ. Ngoài ra, lãnh đạo nhà trường đặc biệt quan tâm đến <br />
mảng hoạt động ngoài giờ lên lớp; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở, tư <br />
vấn, tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Bồi dưỡng, <br />
nâng cao ý thức tự học, tự rèn, tự bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng ứng <br />
phó nhanh nhạy, linh hoạt, sáng tạo cho giáo viên; giúp giáo viên ý thức cao trong <br />
việc đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động ngoài giờ <br />
lên lớp phù hợp, hiệu quả, thu hút học sinh tham gia tích cực, tự giác vào các hoạt <br />
động.<br />
* Chỉ đạo công tác kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở và xử lý hiệu quả sau kiểm <br />
tra<br />
Muốn hoạt động đạt hiệu quả cao thì công tác kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở <br />
vô cùng quan trọng. Lãnh đạo nhà trường cần phải chỉ đạo sát sao công tác kiểm <br />
tra nội bộ, trong đó chú trọng kiểm tra nội dung tích hợp, lồng ghép giáo dục kỹ <br />
năng sống cho học sinh một cách thường xuyên. Vận dụng hình thức kiểm tra khác <br />
nhau phù hợp, nhẹ nhàng mà hiệu quả. Trong quá trình kiểm tra cần phải góp ý cụ <br />
thể, chỉ ra được những mặt mạnh, mặt yếu, những tồn tại, hạn chế cần khắc <br />
phục và những góp ý đó phải có tính thuyết phục cao để người được kiểm tra tâm <br />
phục, khẩu phục từ đó họ có sự điều chỉnh phù hợp, hiệu quả. <br />
Ví dụ 1: <br />
Kiểm tra học sinh lớp 1 ở phân hiệu buôn Kuôp: người kiểm tra chỉ cần yêu <br />
cầu học sinh ghi tên mình vào bảng con hoặc giấy nháp; yêu cầu học sinh có thể <br />
hát một đoạn của một bài hát, thực hiện một động tác múa đơn giản hay chỉ cần <br />
xuống trò chuyện một học sinh bất kỳ nào đó thì ta có thể biết được giáo viên đó <br />
giảng dạy ra sao, kỹ năng sống của các em đến đâu,... <br />
Ví dụ 2: Quan sát một hoạt động ngoài giờ lên lớp (một buổi sinh hoạt tập <br />
thể; biểu diễn văn nghệ hay một buổi chăm sóc cây xanh, hoa ở vườn trường;...) <br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 19<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
thì người kiểm tra có thể biết được nội dung lồng ghép tích hợp đã đúng, phù hợp <br />
chưa? Phương pháp, hình thức tổ chức như thế nào? Có phong phú, đa dạng không? <br />
Hiệu quả đạt được ra sao? Giáo viên đã hình thành được những kỹ năng nào cho <br />
học sinh thông qua hoạt động đó?...vv.<br />
* Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác tuyên truyền tới các bậc cha me học <br />
sinh:<br />
Để thực hiện hiệu quả công tác này đòi hỏi người giáo viên phải có đủ kiến <br />
thức, khả năng diễn đạt lưu loát, dễ hiểu, có tính thuyết phục từ đó vận dụng vào <br />
việc tuyên truyền đến các bậc cha mẹ học sinh, giúp họ hiểu thế nào là kỹ năng <br />
sống, các bậc làm cha làm mẹ phải có kỹ năng sống nhất định thì mới nhắc nhở, <br />
răn dạy con em được. Bên cạch đó, giáo viên cần làm tốt công tác phối hợp với ban <br />
đại diện cha mẹ học sinh để làm tốt vấn đề này.<br />
Ngoài ra, lãnh đạo nhà trường cần phối hợp với cấp ủy, ban tự quản, đoàn <br />
thể thôn, buôn trong việc tuyên truyền nâng cao nhận thức tới các bậc CMHS <br />
thông qua các buổi họp dân, sinh hoạt các đoàn thể ở thôn, buôn. Đồng thời, chỉ <br />
đạo đoàn thanh niên, Tổng phụ trách đội phối hợp với đoàn địa phương trong việc <br />
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các buổi sinh hoạt hè tại địa phương.<br />
* Động viên, khen thưởng kịp thời<br />
Việc động viên, ghi nhận, khen thưởng cả vật chất và tinh thần đối với giáo <br />
viên, học sinh là vô cùng quan trọng và cần thiết giúp giáo viên có thêm động lực <br />
để cống hiến và sáng tạo, còn học sinh sẽ vui vẻ, hứng khởi và không ngừng rèn <br />
luyện để có được kỹ năng sống và thành tích học tập tốt. Từ đó nhân rộng gương <br />
điển hình trong toàn trường để công tác giáo dục kỹ năng sống ngày một đạt hiệu <br />
quả.<br />
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br />
Các giải pháp, biện pháp có mối quan hệ mật thiết với nhau, đan xen nhau; <br />
trong đó biện pháp nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên là khâu quan trọng chi <br />
phối tất cả các biện pháp khác; biện pháp chỉ đạo nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ <br />
năng sống cho học sinh là cốt lõi. Vì vậy, trong quá trình chỉ đạo, hiệu trưởng cần <br />
sử dụng linh hoạt các biện pháp, giải pháp phù hợp với đặc thù và tình hình thực <br />
tiễn giúp đội ngũ giáo viên vận dụng linh hoạt phương pháp, cách thức tổ chức nội <br />
dung tích hợp, lồng ghép kỹ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả, các em có được <br />
kỹ năng sống tốt nhất.<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 20<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi <br />
và hiệu quả ứng dụng <br />
Nhờ các giải pháp, biện pháp đã sử dụng trong đề tài mà cuối năm học 2015 <br />
2016 đội ngũ giáo viên đã có sự chuyển biến mạnh mẽ từ trong nhận thức đến <br />
hành động. Đa số giáo viên đã có nhận thức đầy đủ và hiểu rõ ý nghĩa, vai trò, <br />
tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Đa số giáo viên thực <br />
hiện khá tốt việc tích hợp, lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Một số <br />
giáo viên đã rất nhạy bén, linh hoạt vì vậy đã mang lại hiệu quả cao. Kỹ năng <br />
sống của học sinh được nâng lên rõ rệt. Đa số học sinh đã mạnh dạn hơn trong <br />
các hoạt động học tập; nhiều em đã tự tin bày tỏ ý kiến trước tập thể; chủ động, <br />
tích cực tham gia vào các hoạt động và cơ bản làm chủ được bản thân; đa số học <br />
sinh đã biết cư xử đúng mực khi giao tiếp với thầy cô và các bạn; kỹ năng hỗ trợ, <br />
hợp tác với nhau để thực hiện các nhiệm vụ học tập tốt hơn. Các em biết cách <br />
trao đổi tình cảm, quan tâm với nhau hơn như: hỏi thăm khi thấy bạn của mình bị <br />
ốm phải nghỉ học hoặc giúp đỡ bạn bằng những việc làm cụ thể như hướng dẫn <br />
bạn học bài cho học sinh. Ngoài ra các em đã biết thích ứng với môi trường xung <br />
quanh.<br />
Qua khảo nghiệm kết quả đạt được năm học 2015 2016 như sau (có số <br />
liệu so sánh, đối chiếu qua khảo sát đầu năm học):<br />
<br />
Năm học Có hình thành kĩ <br />
Tổng số Kĩ năng tốt Kĩ năng chưa tốt<br />
năng<br />
2015 – 2016 học sinh<br />
SL % SL % SL %<br />
<br />
Đầu năm 307 21 6.8 101 32.9 185 60.3<br />
<br />
75 24.4 133 43.3 99 32.2<br />
Cuối năm 307<br />
<br />
III. Phần kết luận, kiến nghị <br />
1. Kết luận <br />
Các biện pháp, giải pháp chỉ đạo công tác giáo dục kỹ năng sống cho học <br />
sinh ở trường Tiểu học Dray Sáp được tiến hành thực nghiệm trong năm học <br />
20152016 một cách nghiêm túc đã cho thấy kết quả đạt được rất khả quan. Đa số <br />
giáo viên đã có nhận thức đầy đủ, đúng đắn, hiểu rõ ý nghĩa, vai trò và tầm quan <br />
<br />
Người thực hiện: Thái Thị Mai – Trường TH Dray Sáp Trang 21<br />
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống <br />
ở trường Tiểu học Dray Sáp<br />
<br />
<br />
trọng về việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Giáo viên đã biết cách tích hợp, <br />
lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các môn học, bài học, hoạt động ngoài giờ <br />
lên lớp một cách linh hoạt, hiệu quả. Chính vì vậy kỹ năng sống của các em đã <br />
tiến bộ rõ rệt, chất lượng giáo dục toàn diện được nâng lên. Kết quả thực nghiệm <br />
trong đề tài đã khẳng định tính đúng đắn và khoa học của những biện pháp, giải <br />
pháp chỉ đạo mà bản thân tôi đã xây dựng trong đề tài.<br />
Việc lồng ghép, tích hợp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh hiện nay đang <br />
được xem là một trong những giải pháp tối ưu nhằm giáo dục kỹ năng cho các em, <br />
nhất là khi các em đang trong quá trình học tập lên cao, cần tích hợp cho bản thân <br />
nhiều kinh nghiệm sống và góc nhìn xã hội một cách tốt nhất. Để công tác chỉ đạo <br />
giáo dục kỹ