BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
CỤC LÂM NGHIỆP
SỔ TAY HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN THỎA THUẬN CHI TRẢ GIẢM
PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH VÙNG BẮC TRUNG BỘ
(Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-LN ngày tháng năm 2023
của Cục Lâm nghiệp)
Hà Nội, năm 2023
1
Mục lục:
Danh mục từ viết tắt: ................................................................................................................................ 2
Lời nói đầu ................................................................................................................................................. 4
Chương I. GIỚI THIỆU ........................................................................................................................... 5
1. Thỏa thuận chi trả giảm phát thải vùng Bắc Trung Bộ ..........................................................5
2. Mục tiêu, phạm vi của Sổ tay hướng dẫn thực hiện ERPA ....................................................6
3. Đối tượng áp dụng ..................................................................................................................6
Chương II. THỰC HIỆN CÁC NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG ................................................................. 6
1. Cộng đồng dân cư có Thỏa thuận tham gia hoạt động quản lý rừng với chủ rừng là tổ chức
6
2. Ủy ban nhân dân cấp xã có Thỏa thuận tham gia hoạt động quản lý rừng với chủ rừng là tổ
chức 7
3. Ủy ban nhân dân cấp xã và tổ chức khác được Nhà nước giao trách nhiệm quản lý rừng ....7
4. Chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư .............................................................7
5. Chủ rừng là tổ chức ................................................................................................................7
6. Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng cấp tỉnh .................................................................................8
7. Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng Việt Nam ...............................................................................8
Chương III. QUẢN LÝ TÀI CHÍNH VÀ CHIA SẺ LỢI ÍCH ............................................................. 9
1. Khái quát chung về Quản lý tài chính ....................................................................................9
2. Quản lý sử dụng tiền của hộ gia đình, cá nhân ....................................................................10
3. Quản lý sử dụng tiền tại cộng đồng dân cư ..........................................................................11
4. Quản lý sử dụng tiền tại UBND xã và tổ chức khác được nhà nước giao trách nhiệm quản
lý rừng tự nhiên ........................................................................................................................12
5. Quản lý sử dụng tiền tại chủ rừng là tổ chức .......................................................................17
6. Quản lý sử dụng tiền tại Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng cấp tỉnh .......................................22
7. Quản lý sử dụng tiền tại Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng Việt Nam .....................................29
Chương IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN .................................................................................................. 36
1. Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng Việt Nam .............................................................................36
2. Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng cấp tỉnh ...............................................................................36
3. Chủ rừng và các tổ chức được giao trách nhiệm quản lý bảo vệ rừng ...................................36
4. Các đối tượng hưởng lợi khác ..............................................................................................37
Phụ lục:
Phụ lục I. ĐO ĐẠC, BÁO CÁO, THẨM ĐỊNH, XÁC NHẬN VÀ CHUYỂN QUYỀN KẾT QUẢ GPT ........ 38
Phụ lục II. THỰC HIỆN ĐẢM BẢO AN TOÀN MÔI TRƯỜNG VÀ XÃ HỘI ............................................... 54
Phụ lục III. CƠ CHẾ XỬ LÝ VI PHẠM, TIẾP NHẬN VÀ GIẢI QUYẾT NẠI ............................................... 63
Phụ lục IV. TRUYỀN THÔNG VÀ TĂNG CƯỜNG NĂNG LỰC .................................................................... 75
Phụ lục V. GIÁM SÁT, ĐÁNH GIÁ VÀ BÁO CÁO ............................................................................................ 94
Phụ lục VI. HỆ THỐNG BIỂU MẪU THỰC HIỆN BẢO ĐẢM AN TOÀN ................................................... 142
Phụ lục VII. THAM KHẢO QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG TIỀN ERPA TẠI CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ ............ 166
Sơ đồ:
Sơ đồ 1. Các bước XD Kế hoạch tài chính hằng năm tại UBND cấp xã và tổ chức khác ........................................... 14
Sơ đồ 2. Các bước XD Kế hoạch tài chính hằng năm của UBND cấp xã có Thỏa thuận tham gia QLR ......... 14
Sơ đồ 3. Các bước xây dựng Kế hoạch tài chính hằng năm tại Chủ rừng là tổ chức .............................................. 19
Sơ đồ 4. Các bước xây dựng Kế hoạch tài chính hằng năm cấp tỉnh .................................................................. 24
Sơ đồ 5. Các bước xây dựng Kế hoạch tài chính tổng thể .................................................................................... 30
Sơ đồ 6. Các bước xây dựng Kế hoạch tài chính hằng năm cấp TƯ ................................................................... 33
2
Danh mục từ viết tắt:
BĐKH
Biến đổi khí hậu
BQL
Ban quản lý
BQLR
Ban quản lý rừng
BĐHQ
Ban điều hành Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng
BĐAT
Bảo đảm an toàn (safeguards)
BKSQ
Ban kiểm soát Quỹ
BQLĐA
Ban quản lý Đề án ER
BSM
Cơ chế chia sẻ lợi ích
BSP
Kế hoạch chia sẻ lợi ích
BV&PTR
Bảo vệ và Phát triển rừng
CCR
Chứng chỉ rừng
CEMA
Ủy ban Dân tộc
CSC
Tư vấn giám sát xây dựng
CTMT
Chương trình mục tiêu
CTLN
Công ty lâm nghiệp
CTQG
Chương trình quốc gia
DVMTR/PFES
Dịch vụ môi trường rừng
ĐTM
Đánh giá tác động môi trường
ECOP
Quy tắc môi trường thực tiễn
ER-PD
Văn kiện Chương trình giảm phát thải
ER-PIN
Ý tưởng đề xuất Chương trình giảm phát thải
ERPA
Thỏa thuận chi trả giảm phát thải
ESMP
Kế hoạch quản lý môi trường và xã hội
EMPF
Khung Kế hoạch dân tộc thiểu số
EMDP
Kế hoạch phát triển dân tộc thiểu số
FCPF
Quỹ Đối tác Các-bon Lâm nghiệp
FLEGT
Thực thi lâm luật, quản trị rừng và thương mại lâm sản
FORMIS
Hệ thống thông tin quản lý ngành Lâm nghiệp
FPIC
Đồng thuận trên cơ sở tự nguyện, trước và được thông tin đầy đủ
GĐGR
Giao đất, giao rừng
GEF
Quỹ Môi trường toàn cầu
GIZ
Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức
GPT
Giảm phát thải
HĐQLQ
Hội đồng quản lý Quỹ
IEMC
Tư vấn giám sát an toàn độc lập
IPCC
Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu
IPM
Kế hoạch quản lý dịch hại tổng hợp
JICA
Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản
KfW
Ngân hàng Tái thiết Đức
KTXH
Kinh tế - xã hội
KH&ĐT
Kế hoạch và Đầu tư
KHTH
Kế hoạch thực hiện
3
LSNG
Lâm sản ngoài gỗ
MRV
Hệ thống Đo đạc, Báo cáo và Thẩm định
MMR
Đo đạc, giám sát và báo cáo
MT&XH
Môi trường và xã hội
NFIMAP
Dự án điều tra, theo dõi và đánh giá tài nguyên rừng toàn quốc
NN&PTNT
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
NRAP
Chương trình Hành động REDD+ Quốc gia
NDC
Đóng góp do quốc gia tự quyết định
ODA
Hỗ trợ Phát triển chính thức
OP
Các chính sách hoạt động về BĐAT của WB
POM
Sổ tay hướng dẫn thực hiện ERPA
PRAP
Kế hoạch hành động REDD+ cấp tỉnh
PF
Khung tiến trình
QLRBV
Quản lý rừng bền vững
RAP
Kế hoạch hành động tái định cư
TĐMT
Tác động môi trường
TN&MT
Tài nguyên và Môi trường
TTTT
Thông tin và Truyền Thông
RĐD
Rừng đặc dụng
RPH
Rừng phòng hộ
RPF
Khung chính sách tái định cư
UBND
Ủy ban nhân dân
VNFF
Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng Việt Nam (Quỹ Trung ương)
VNTLAS
Hệ thống Đảm bảo gỗ hợp pháp của Việt Nam
VPA
Hiệp định Đối tác tự nguyện
VQG
Vườn quốc gia
RELs
Đường phát thải cơ sở
GSĐG/ M&E
Giám sát đánh giá
WB/NHTG
Ngân hàng Thế giới
4
Lời nói đầu
Ngày 28 tháng 12 năm 2022 Chính phủ ban hành Nghị định số 107/2022/NĐ-
CP về thí điểm chuyển nhượng kết quả giảm phát thải và quản lý tài chính thỏa
thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính (ERPA) nhằm thể chế hóa pháp luật về
Lâm nghiệp, là căn cứ cho việc thực hiện ERPA. Để triển khai Nghị định số
107/2022/NĐ-CP, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định
số 366/QĐ-BNN-TCLN ngày 19 tháng 01 năm 2023 về Kế hoạch thực hiện Nghị
định số 107/2022/NĐ-CP trong đó có nội dung giao Cục Lâm nghiệp chủ trì phối
hợp với đơn vị có liên quan xây dựng, ban hành Sổ tay hướng dẫn thực hiện ERPA.
Sổ tay hướng dẫn thực hiện ERPA gồm 04 chương và 07 phụ lục, hướng dẫn
các nội dung về thực hiện các nội dung hoạt động; quản lý tài chính và chia sẻ lợi
ích; đo đạc, báo cáo, thẩm định, xác nhận và chuyển quyền kết quả giảm phát thải;
thực hiện đảm bảo an toàn môi trường và xã hội; cơ chế xử lý vi phạm, tiếp nhận
và giải quyết khiếu nại; truyền thông và tăng cường năng lực; giám sát, đánh giá và
báo cáo; tổ chức thực hiện. Sổ tay này góp phần thí điểm thực hiện hiệu quả Thỏa
thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ, đáp ứng yêu cầu và
đòi hỏi cấp thiết từ thực tiễn, đảm bảo tiếp nhận kịp thời các nguồn lực hỗ trợ cho
bảo vệ và phát triển rừng, đồng thời tạo tiền đề cho việc tổng kết, hoàn thiện quy
định của pháp luật về loại hình dịch vụ môi trường rừng theo quy định tại khoản 3
Điều 61 Luật Lâm nghiệp.
Hy vọng cuốn Sổ tay này là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các đơn vị,
tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc triển khai chính sách chi trả dịch vụ môi
trường rừng đối với dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng, giảm phát thải khí
nhà kính từ hạn chế mất rừng và suy thoái rừng.
Cục Lâm nghiệp xin chân thành cảm ơn các cá nhân, đơn vị đã tham gia góp
ý kiến, biên soạn; cảm ơn Ngân hàng Thế giới đã phối hợp hỗ trợ trong quá trình
biên soạn cuốn sổ tay này.
Xin trân trọng giới thiệu và mong nhận được ý kiến đóng góp của các cơ
quan, đơn vị, cá nhân để Cục Lâm nghiệp tiếp tục hoàn thiện bổ sung trong lần tái
bản. Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về Cục Lâm nghiệp, số 2 phố Ngọc Hà, quận Ba
Đình, Hà Nội.
Trân trọng cảm ơn./.