Các tác nhân gây hen
suyễn
Các tác nhân gây ra cơn hen suyễn bao gồm dị ứng nguyên và các chất gây
kích ứng trong môi trường có thể gây ra các triệu chứng hen suyễn hay các
cơn hen suyễn. Có nhiều tác nhân gây hen suyễn có thể làm trầm trọng hơn
triệu chứng hen suyễn, và thường khác nhau cho từng người. Vì thế,
không thể đem “kinh nghiệm” của người này “truyền” cho người khác.
Bạn có thể góp phần ngăn chặn các triệu chứng hen suyễn qua việc xác định
và tránh xa các tác nhân gây hen suyễn đã được biết đối với chính mình.
Trong thực tế, việc xác định và tránh các tác nhân gây hen suyễn nên là một
phần của một kế hoạch chi tiết để giúp kiểm soát thành công bệnh hen suyễn
của bạn.
Có thể không hoàn toàn loại trừ được hết tất cả các tác nhân gây cơn hen
suyễn, nhưng bạn vẫn nên cố gắng loại bỏ càng nhiều càng tốt các tác nhân
gây hen suyễn ở nhà và nơi làm việc của mình. Điều này có thể giúp bạn tận
hưởng một cuộc sống khỏe mạnh hơn với các triệu chứng ít hơn và các cơn
hen suyễn ít xảy ra hơn. Các tác nhân dưới đây thường là các tác nhân gây
hen suyễn, hãy tìm hiểu xem bạn có thể làm thế nào để tránh chúng:
Thuốc lá́
Bụi
Thú nuôi trong nhà
Nấm mốc trong nhà
Khói, mùi nặng và các dạng bụi nước
Phấn hoa hoặc nấm mốc ngoài trời
Vận động thể lực
Thời tiết
Một số loại thực phẩm: bò, gà, trứng gia cầm, tôm, cua, cá biển, …
Các tác nhân khác như: rượu, một số thuốc uống như thuốc chữa tăng
huyết áp, thuốc chữa đau khớp, …
Hút thuốc
Không cho phép hút thuốc trong nhà hay xung quanh bạn, đặc biệt trong
những khoảng không gian kín như phòng ngủ hoặc trong xe hơi. Tránh
những nơi có nhiều khói.
Vi sinh vật trong bụi bặm
Vi sinh vật trong bụi bặm là những vi trùng/siêu vi trùng bé xíu không thể
nhìn thấy được sống trong vải và khăn thảm.
Hãy bọc che nệm và gối trong bao không dính bụi.
Xem xét thay bỏ các gối cũ.
Giặt vải giường và chăn mỗi tuần trong nước nóng. Nước phải nóng
trên 55oC (để tiêu diệt vi trùng trong bụi).
Không để thú nhồi bông trong giường và giặt chúng định kỳ trong
nước nóng.
Giảm độ ẩm dưới 50%.
Nếu đã làm tất cả những điều này mà vẫn còn bị hen suyễn, hãy nói
chuyện với bác sĩ của bạn.
Thú nuôi trong nhà
Một số người bị dị ứng với các vảy da hay nước bọt đã khô của các con thú
có lông mao hay lông vũ.
Hãy tìm một nơi ở mới cho con thú của bạn hay để chúng ở bên ngoài
nhà. Điều này có thể khó thực hiện nhưng có thể sẽ là cách tốt nhất để
kiểm soát hen suyễn nếu bạn bị dị ứng với thú vật.
Nếu không thể nuôi các con thú ở ngoài nhà, hãy đưa chúng tránh
phòng ngủ và đóng cửa phòng ngủ.
Xem xét đến việc đạt máy lọc không khí cho phòng ngủ của bạn.
Bỏ thảm hay các khăn che bàn ghế bằng vải trong nhà. Nếu không thể
làm như vậy, không cho các con thú đi vào phòng có những thứ này.
Gián
Nhiều người bị hen suyễn có dị ứng với phân khô và những chất thải và
mảnh vụn của gián.
Không để thức ăn trong phòng ngủ
Để thức ăn và rác trong các vật chứa có nắp đậy (không nên để thức
ăn không được đậy đệm cần thận)
Dùng bả hay đánh bẫy gián
Nếu dùng bình xịt để diệt gián, hãy đi ra khỏi nhà cho đến khi không
còn mùi
Nấm mốc trong nhà
Hãy sửa chữa các vòi nước, ống nước bị rò rỉ và các nguyên nhân
khác gây đổ/chảy nước
Lau nấm mốc trên các bề mặt bằng khăn lau có tẩm thuốc tẩy
Thay hoặc giặt các thảm chùi chân bị mốc
Giảm độ ẩm của phòng dưới 50%
Khói, mùi nặng và các dạng bụi nước
Nếu có thể, không dung lò nấu củi hay dầu hôi
Có gắng tránh xa các mùi nặng như nước hoa, phấn rôm (talc), xịt tóc
và bình phun sơn.
Phấn hoa hoặc mốc ngoài trời
Trong mùa bạn bị dị ứng, nên:
Cố gắng đóng kín cửa sổ
Ở trong nhà đóng cửa sổ vào buổi trưa, nếu có thể, do lượng phấn hoa
và một số nấm mốc lên cao nhất vào thời điểm này.
Hỏi bác sĩ nếu cần phải điều chỉnh chế độ điều trị hen suyễn hiện tại
của bạn trước khi mùa dị ứng bắt đầu.
Vận động thể lực
Nếu bạn kiểm soát tốt bệnh hen suyễn của mình, bạn vẫn có thể hoạt động
tích cực. Còn nếu bạn bị các triệu chứng hen suyễn khi vận động tích cưc,
hãy hỏi ý kiến bác sĩ của bạn.
Làm nóng khoảng 6 đến 10 phút trước khi tập thể dục bằng cách co
duỗi tay chân hay đi bộ
Không cố thử làm việc hay chơi thể thao ngoài trời khi ô nhiễm không
khí hoặc khi nồng độ phấn hoa (nếu bạn dị ứng với phấn hoa) trong
không khí cao
Cảm lạnh và nhiễm khuẩn
Nếu cảm lạnh và nhiễm khuẩn làm bùng phát hen phế quản, hãy nói chuyện
với bác sĩ của bạn về việc triển khai một kế hoạch điều trị để thực hiện khi
bắt đầu cảm thấy mệt. Cũng nên xem xét đến các việc sau:
Tiêm ngừa cúm hàng năm
Cố gắng thực hiện một lối sống khoẻ mạnh qua việc nghỉ ngơi nhiều,
ăn một chế độ ăn cân bằng, tập thể dục đều đặn, uống nhiều nước, và
tránh tiếp xúc với người bị cảm lạnh hay bị cúm.
Thời tiết
Che mũi và miệng của bạn bằng một chiếc khăn choàng khi ra ngoài
vào những ngày mùa đông lạnh lẽo
Tránh đi ra ngoài lúc nồng độ phấn hoa hay nấm mốc lên cao nếu bạn
bị dị ứng với phấn hoa hay nấm mốc.
Các tác nhân gây cơn hen suyễn khác
Dị ứng thức ăn: một số loại thức ăn có thể gây kích hoạt cơn hen suyễn như:
bò, gà, trứng gia cầm, tôm, cua, cá biển, …Và sulfite trong thức ăn như đồ
khô, cà chua chế biến hoặc các thức ăn đóng hộp kháccũng có thể gây kích
hoạt cơn hen suyễn.
Một số thuốc: Cho bác sĩ của bạn biết về tất cả các loại thuốc bạn đang sử
dụng, bao gồm cả những loại thuốc bán không cần toa như aspirin, thuốc
cảm, các thuốc không steroid (như ibuprofen, naproxen) và thậm chí cả
thuốc nhỏ mắt.
n