Tài liệu Biến đổi khí hậu và ảnh hưởng tới nông nghiệp

Biến đổi khí hậu đang nổi lên như một thách thức toàn cầu cấp bách, có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều lĩnh vực, đặc biệt là nông nghiệp – ngành xương sống của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Tình trạng ấm lên toàn cầu, cùng với sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, hạn hán và sóng nhiệt, đang đe dọa nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp và sinh kế của hàng triệu người dân. Hiểu rõ bối cảnh và tầm quan trọng của vấn đề này là bước đầu tiên để xây dựng các giải pháp hiệu quả. Tài liệu này nhằm mục đích cung cấp cái nhìn tổng quan về biến đổi khí hậu và những tác động phức tạp của nó đối với nông nghiệp, đồng thời đề xuất các hướng tiếp cận nhằm thích ứng và giảm thiểu rủi ro.

Nông dân, cộng đồng địa phương, cán bộ khuyến nông, các nhà hoạch định chính sách cấp địa phương và những người quan tâm đến tác động của biến đổi khí hậu lên nông nghiệp.

Tài liệu này cung cấp một phân tích toàn diện về biến đổi khí hậu và những ảnh hưởng sâu rộng của nó đối với nông nghiệp, nhấn mạnh tầm quan trọng của các chiến lược thích ứng và giảm thiểu. Phần mở đầu giải thích các khái niệm cơ bản về thời tiết, khí hậu và sự nóng lên toàn cầu do phát thải khí nhà kính. Tài liệu minh họa chi tiết các tác động trực tiếp và gián tiếp của biến đổi khí hậu lên nông nghiệp Việt Nam, bao gồm sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, hạn hán, sóng nhiệt, nước biển dâng, và hiện tượng axit hóa đại dương, tất cả đều đe dọa hệ sinh thái nông nghiệp và an ninh lương thực. Một điểm nổi bật là vai trò kép của nông nghiệp, vừa là nguyên nhân phát thải khí nhà kính (metan, oxit nitơ), vừa là nạn nhân chính. Để đối phó với thách thức này, tài liệu đề xuất một phương pháp tiếp cận đa chiều, tích hợp các giải pháp thích ứng thông minh với khí hậu và biện pháp giảm thiểu phát thải. Các phương pháp này bao gồm việc tận dụng kiến thức bản địa của nông dân kết hợp với nghiên cứu khoa học, phát triển các loại cây trồng và vật nuôi có khả năng chống chịu tốt hơn, và quản lý đất đai bền vững. Mục tiêu là không chỉ nâng cao năng suất, đảm bảo an ninh lương thực mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường. Hơn nữa, tài liệu nhấn mạnh sự cần thiết của hành động tập thể, sự hợp tác giữa các bên liên quan và vai trò của chính sách địa phương trong việc xây dựng một hệ thống nông nghiệp resilient hơn. Dự án Thôn thích ứng thông minh (CSV) được đưa ra làm ví dụ điển hình cho cách tiếp cận tích hợp này.