Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 1

Chia sẻ: Sinh Sinh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 0
download

Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 1

Mô tả tài liệu

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chuyên đề 1 trình bày những vấn đề về công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Nội dung chính trong chuyên đề gồm: Khái niệm và chủ trương đường lối của Đảng về công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn; phát triển nông nghiệp, nông thôn theo hướng bền vững.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 1

• BONQIVV LIEU • BOIDUONG ? , ? _;\. A '" enu TICH, PHO eHU TICH HQI DONG NHAN DAN, ? ,? ?~ A A "., cnu TICH, PHO CIIU TICH UY BAN NHAN DAN XA_ , ., Tai li~u ap dVng d6i vai xii Mien nui, Trung du va Dan tQc (Ban harih ke~'ihe~Q~yit ajnh s6:tfjgq-IQD-BNVngay 02'; thangd;0 niirn 2011 c cua B(J trudng B(J N(Ji v~) .; Hit Noi • - 2011
MUCLUC • • A - KIEN THUC CHUNG: NHlJNG vAN BE CO BAN VE CONG , , ; i t ... , .... , A ... A A NGHI:t:P HOA, HI:t:N D~I HOA NONG NGHI:t:P, NONG THON VA TO CHUC, A HOAT BQ-NG I · ClJA HE THONG CHiNH TRI• (J xX 1 Chuyen de 1: 1 NHiJNG vAN BE co BAN vE CONG NGHIip HOA, 1 ... , A ... A A HI:t:N D~ HOA NONG NGHI:t:P, NONG THON 1 I. Khai ni~m va ehu truO'ng, duang 18i eiia ella Dang v~ eong nghi~p h oa, r h·I~n '" A ' h oa r u". nong '" ng h·I~P, '" nong '" th'"on II. My.c tieu va giai phap eong nghi~p hoa, hi~n d"i hoa -nong nghi~p, .. 1 '" Dong th"'·on -- .3 III. Phat tri~n nong nghi~p, nong thon Vi~t Nam theo htr6'ng b~n viing .. 8 Chuyen.d~ 2: 18 TONG QUAN HE THONG CHiNH TRI tJ xA . . 18 I. H~ th8ng ehinh trj i1 xii trong thOi kY dAi maL 18 ll. Bai moo ho"t dQng ella h~ th8ng chinh trj i1 xii trong giai do"n hi~n nay ..................................................................................................................... 29 Chuyen d~ 3: 37 ,,~ ... " VAl TRO CUA H:t: THONG CHINH TRJ XA TRONG QUA TRINH , - .,,, A ... , . . . , A .... A CONG NGHI:t:P HOA, HI:t:N B~I HOA NONG NGHI:t:P, NONG THON '" 37 , I. Vai tro ella Bang Cqng san Vi~t Nam va cae t8 eh....e ehinh tri - xii hqi it xii trong qua trinh eong nghi~p hoa, hi~n d"i hoa nong nghi~p, nong thon 37 II. Vai tro ella Hqi dang nhan dan, Dy ban nhan dan xii trong qua trinh CNH, HBH nong nghi~p, nong thon 46 Chuyen d~ 4: 51 cAl cAcH nANH CHiNn NHA NUOC fJDJA PHUONG 51 VA TO CHtrC, HO~T DQNG CDA CHiNH QUYEN cAp xA 51 I. Cai caeh hanh ehinh nha nu-ae it dia phtrO'ng 51 II. T8 ch e va ho"t dQng ella ehinh quy~n xii 58 . B-KIENTHirC VA KY NANG TRONG HOATOONG cUAHQIBONG A A ~ A A _ • • NHANDAN,, UYBAN"NHANDAN"XA 67 Phon 1 67 H04TDONG eUA HDND, UBND xA TRONG cAe LiNH weDb UNG YEU eAu eONG NGHI$P HOA, HI$N D~I HOA NONG NGHI$P, . NONG THON 67 Chuyen d~ 5: 67
HO~TDQNG CUA HOI DONG NHAN DAN, 67 UY BAN NHAN DAN xA TRONG LiNH VVC KINH TE 67 I. NQi dung ho~t dQng clla HQi dAng nhan dan xa trong linh v\fc kinh t~67 II. ~Qi ~ung quan Iy Clla Uy ban nhan dan xa trong linh v\fc kinh t~. 71 Chuyen de 6: 82 HO~T DQNG CUA HOI DONG NHAN DAN, UY BAN NHAN DAN xA ... .. U TRONG LINH V . C NGAN SACH " , 82 ~ I. Tang quan V~ tai chinh, ngan sach xa 82 II. NQi dung quan Iy tai chinh, ngan sach xa 84 ~ Chuyen d~ 7: 98 HO~T DONG CUA HQI DONG NHAN DAN, UY BAN NHAN DAN xA TRONG LiNH vVC NONG NGHItP, NONG THON 98 L S\f cln thi~t va CO'sit phap If clla c8ng tic quan If nha mr6'c v~ nong nghi~p, nong thon 98 II. NQi dung quan Iy nong nghi~p, nong thon it xa 102 Chuyen d~ 8: 114 HO~T DONG CUA HOI DONG NHAN DAN, UY BAN NHAN DAN xA TRONG LiNH VVC TAl NGUYEN vA MCn TRUONG 114 I. NQi dung quan Iy nha nmYc trong linh v'!c tai nguyen it xa 114 "· d ., I' h' , " II • N(}I ung quan y n a nU'O'c ve mOl rmYng (J xa ". t ' .,.. .. 131 Chuyen d~ 9: 141 HO~T DQNG CUA HDND, UBND xA TRONG CONG TAc 141 XOA DOl GIA.MNGHEO vA VItC LAM 141 I. Ml}c tieu, nhi~m vI} clla chU'(Jng trinh quac gia x6a d6i giam ngheo va viec lam 141 II: NQi dung chu(Jng trinh quac gia x6a d6i giam ngheo va vi~c lam 143 III. Nhi~m vI}, quy~n h~n clla HDND, UBND xa trong cong tac x6a d6i giam ngheo : 147 Chuyen d~ 10: 159 HO~T DQNG CUA HDND, UBND xA TRONG LiNH VVc VAN HOA, GIAo DVC, Y TE vA AN SINH xA HQI 159 "· d ung quan I • N(}I .. I'y n h'a nU(Jc , ve"w van h'oa (f., xa.. . 159 ~ "· d ung quan II• N(}I .. Iy' n h'a nU'(Jc , ve". , d I}e (J., xa.. gIaO . 166 III. NQi dung qmin Iy nha nmYc v~ y t~ if xa 168 IV• N(}I "· d ung quan , ve" an SID ., Iy' n h'a nU'(Jc . h xa.. h"·., .. (}I (J xa .. 171 Cbuyen d~ 11: 177 HO~T DQNG CUA HDND, UBND xA 177 TRONG LiNH VVC DAN TQC, TON GIAO 177 '· qua't ve·~d"an t"(}C, t"on gIaO I . Kh al ., (J., V'''tN I~ am . 177
II. ~Qi ~ung quan Iy nha mrO'c trong Iinh v1]C dan tQc, ton giao 191 Chuyen de 12: 205 HO~T DONG cUA HOI DONG NIlAN DAN, iJY BAN NIlAN DAN xA TRONG LINH - 'TTl':' y v C HANH CHINH , nr PHAP, 205 I. TAng quan v~ quan Iy hanh chinh - tll' phap 0' xii.. 205 II. NQi dung quan Iy hanh ehinh tll' phap ir xii 209 Chuyen d~ 13: 222 HO~T DONG CUA HDND, UBND xA TRONG LiNH VVC 222 AN NINH, QUOC PHONG 222 I. Ho,t dQng cua HQi dAng nhan dan, Uy ban nhan dan xii trong Iinh vlfc an ninh, trit tlf, an toan xii hQi.. 222 II. Ho,t dQng cua HDND, UBND xii trong Iinh vlfc quAc phong 233 Ph 2an 247 cAc KY NANG cAN THIET TRONG HOJ.T DONG CUA CHU T/CH, PHD CHU TICH HDND VA CHU T/CH, 247 PHD CHU TICH UBND xA 247 Cae ky nang ehung 247 Chuyen d~ 14: ' 247 KY NANG SO~N THAo vA BAN HANH VAN BAN 247 I. TAng ,uan v~ van ban eua HDND, UBND cAp xii 247 II. Yeu cau v~ nQi dung va th~ thuc van ban 250 III. Trinh tlf, thti tl}c ban hanh cac lo,i van ban ctia HDND, UBND cAp , xii 257 IV. Ky nang so,n thao rnQt sA lo,i van ban thong dl}ng iY xii 258 Chuyen d~ 15: 267 KY NANG TIEP DAN vA THVC HI~N DAN CHU 0 xA 267 I. Ky nang ti~p dan..: 267 II. Ky nang thlfc hi~n dan chu iY xii _ 273 Chuyen d~ 16: 280 KY NANG CHU TQA, 'DIEU HANH cAc cu()C HQP 280 I. Khai quat chung v~ ho,t dQng hqp 280 II. Ky nang chti tri va di~u hanh cUQc hQp 282 Chuyen d~ 17: 292 KY NANG THUYET TRINH 292 I. Khai ni~rn va vai tro ctia thuy~t trlnh trong quan Iy hanh chinh iY xii .. 292 II. Cac bll'O'c thuy~t trinh trll'O'c cong chung 294 Chuyen d~ 18: 306 KY NANG Ap D\JNG LU~T T\JC TRONG QuAN LY 306 HANH CHiNH NHA. NltOc 0 xA 306
I. MQt sA v§n d~ chung v~ lu~t tyc 306 II. V~n dyng lu~t tyc trong qmin Iy hanh chinh nha mr6'c (r xii 316 Cac IcY nang. rieng 321 Ky nang hO{lt tl{jng ella HDND xii 321 Chuyen d~ 19: 321 ICY NANG RA QUYET DJNH vE pHAT TRIEN KINH TE - xA HOI (J xA 321 I. Khai ni~m, y nghia clla ho~t dQng ra quy~t djnh clla HDND 321 II. Quy trinh ban hanh quy~t djnh v~ phat tri~n kinh t~ - xii hQi (r xii " ................................................................................................................... 323 Chuyen d~ 20: 331 KY NANG GIAM SAT 331 A A - van I · Nh trng ue coo b?an veJgl3m I.",.J. .., sa't? cua HA.",.J. «)1 uong n h an d an xa - .. 331 II. Quy trinh giam sat clla HDND xii 336 III. Danh gia k~t qua ho~t dQng giam sat 345 Ky nang quan Ij - tliJu hanh ella UBND xii 351 Chuyen d~ 21: 351 KY NANG QUAN LY, DIEU HANH CONG Vl~~C CVA UBND xA .. 351 I. Ky nang quan Iy cong vi~c clla UBND xii 351 II. Ky nang di~u hanh cong vi~c clla UBND xii 361 Chuyen d~ 22: 372 KY NANG XAY DVNG vA TO CHUC THl/C HIJ1:N 372 KE HO~CH PHAT TRIEN KINH TE - XA HQI. 372 I. Ky nang xay d1}'ng k~ ho~ch phat tri~n kinh t~ - xii hQi.. 372 II. Ky nang t8 chu-c th1}'c hi~n k~ ho~ch phat tri~n kinh t~ - xii hQi 394 III. Trach nhi~m clla Vy ban nhan dan xii trong xay d1}'ng va t8 chu-c thuc hien k~ hoach phat tri~n kinh t~ - xii hoi 399 Chuyen d~ 23: ~ 403 KY NANG GIAI QUYET KHIEU N~I, TO cAo 403 I · Kh al,··A , h- ? kh·1. DI~m, y ng la cua leu n~l,. tl.0 cao , .. 403 II. Quy~n va nghia vy clla cac ben trong giai quy~t khi~u n~i, tA cao405 III. Quy trinhgiai quy~t khi~u n~i, tA cao 408 Chuyen d~ 24: 416 KY NANG GIAI QUYET TRANH CHAp BAT DAI 0 xA 416 I · Kh al,··A , h- ? .? DI~m, y ng 13 cua glal quye tt ran I. h chI.ap ua ",.I. " , . · ? t ual 0' xa- .. 416 II. Giai quy~t tranh ch§p d§t dai (r xii 421
A - KIEN THUC CHUNG: NHUNG VAN DE co BAN VE CONG NGHI~P HOA, HI~N D~I HOA NONG NGHI~P, NONG THON vA TO CHUC, HO~T DONG CVA H~ THONG CHINH TRI. (JXA Chuyen d~ 1: NHirNG vAN flE CO BAN vE CONG NGHI¥P HOA, HI¥N D~ HOA NONG NGmt:p, NONG rnON I. Khai ni~m va ehti trU'O'ng, dU'O'ng 18i etia etia Dang v~ eong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa nong nghi~p, nong thon 1. Khtii nifm vJ cong nghifp hoa, hifn t/{Ji hoa nang nghifp, nang than Cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa (CNH, lIDH) nong nghi~p, nong thon lei qua trinh xay d\lng co So' v~t ch&t, ki thu~t va chuySn dich co c&u kinh t~ nong nghi~p va nong thon theo dinh huang san xu&t hang hoa lOn, hi~n d~i, g~n nong nghi~p vai cong nghi~p va dich V\l, cho phep ph
biSn va thj truang, chuySn djch co c~u kinh tS thea huang tang ti trQng cac nganh cong nghi~p, djch V\l, giarn dAn ti trQng nganh nong nghi~p. 2. Chu trU'ung, i1U'ung fai eua Dang vi eong nghiip hoa, hiin Q(li hoa nang nghiip, nang than Trong tung thai ky phit triSn, Dang ta ll;li hoan thi~n nhfrng quan diSrn xay d\ffig chu nghia xa hQi cho phil hgp v6i diSu ki~n th\lc tS va xu thS v~n dQng cua thai dl;li. Tren co sa quan diSrn phat triSn chung, cac nganh, cac c~p v~n d\lng cho phil hgp v6i yeu cAu phat triSn eua nganh rninh. Trong qua trinh cong nghi~p hoa, hi~n dl;li hoa nong nghi~p, nong thon cAn quan tri~t cac quan diSrn sau: - Coi trQng th\lc hi~n CNH, HDH trong nang nghi~p va xay d\lng nong thon, dua nong nghi~p va kinh tS nang thon len san xu~t Ian. Day la nhi~rn V\l quan trQng ca tru6c rn~t va lau dai, la co sa dS 6n djnh tinh hinh kinh tS, chinh trj xa hQi, cung c6 lien rninh cong nong v6i tAng lap tri thuc d&y rnl;lnh cong nghi~p hoa, hi~n dl;li hoa d~t nu6c thea djnh hu6ng xa hQi chu nghia. - CNH, HDH nong nghi~p va nong than phai tl;lo ra rnQt nSn nang nghi~p hang hoa da dl;lng tren co sa phit huy cac 19i thS so sanh, dap Ung nhu cAu trong nu6c va hu6ng rnl;lnh vS xu~t kh&u. - CNH, HDH nong nghi~p va nong thon phai uu tien phit triSn cac nganh cang nghi~p va djch V\l anang than nh~rn khai thac nguyen v~t li~u tl;li ch6, su d\lng nhiSu lao dQng va yeu cAu it v6n, chu trQng phat triSn cac co sa co quy rno vua va nho kS ca quy rno hQ gia dinh. - CNH, HDH nong nghi~p va nong than phai dam bao cho cang nghi~p nong than co trinh dQ cang ngh~ tien tiSn kSt hgp v6i cang ngh~ truySn th6ng dS tl;lo ra san ph&rn co ch~t lugng cao du khil nang cl;lnh tranh tren thj twang trong nu6c va qU6c tS. Phat huy 19i thS cua tUng vilng va ca nu6c, ap d\lng nhanh cac tiSn bQ khoa hQC va cang ngh~ dS phat triSn hang hoa da dl;lng, dap ung ngay cang cao nhu cAu nang san th\lc ph!rn v6i nhiSu thanh phAn kinh tS. 2
- CNH, HDH nong nghi~p va nong than phai g~n b6 ch~t che v6'i sv phat triSn kinh t~ do thi va cac khu cong nghi~p, trong d6 cAn khuy~n khich phat triSn cac nganh cong nghi~p nh~, sir d\lng nhiSu lao d9ng hi~n dang t~p trung a do thi vao phat triSn anong thon. - CNH, HDH nong nghi~p va nong than phai dva tren ca sa su d\lng hgp Ii cac ngu6n tai nguyen d§t, nu6'c, rimg; dam bao nhfrng yeu cAu vS cai t~o moi truang sinh thai anong thon. II. Ml}.c tien va giai phap cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa Dong nghi~p, nong thon 1. M flC tieu cong nghi?p hoa, hi?n Q9i hoa nang nghi?p, nang thon M\lc tieu tAng quat cua CNH, HDH nong nghi~p va nong than la xay dvng m9t nSn nong nghi~p va kinh t~ nong thon c6 ca sa v~t ch§t ki thu~t hi~n d~i, ca c§u kinh t~ hgp ly, quan h~ sim xu§t ti~n bQ va phil hgp dS tang ~ang su§t lao dQng, giai quy~t vi~c lam, x6a d6i giam ngheo, nhanh ch6ng nang cao thu nh~p va dai sAng cua dan cu nong thon, dua nong thon nuac ta ti~n len van minh, hi~n d~i. NQi dung ca ban cua CNH, HDH nong nghi~p va nong thon: - Phat triSn nSn nong nghi~p himg h6a da d~ng, xay dVng cac vimg chuyen canhsan xu§t tren quy mo Ian va timg buac hi~n d~i h6a, dap Ung yeu cAu, cua thi truang trong nuac va xu§t khAu. Truac m~t t~p trung m9t sA nganh chu l\lc nhu: cay luang th\Ic (Iua, ngo), cay cong nghi~p (cao su, ca phe, che, mia, l~c), cay an qua, rau, hoa, chan nuoi va nuoi tr6ng thuy, hai san. - Thuc dAy qua trinh hi~n d~i h6a nang nghi~p va kinh t~ nong than bao g6m thuy 19i h6a, ca giai h6a, di~n khi h6a. Phat triSn giao thong nong thon, phat triSn thong tin lien l~c, phat triSn giao d\lc, van h6a, y t~, khoa hQc cang ngh~ va ung d\Iilg cac thanh t\IU cua cach m~ng khoa hQc cong ngh~ st?m xu~t vao dai sAng. - Phat triSn cong nghi~p, tiSu thu cong nghi~p a nong thon nhu: cong nghi~p ch~ bi~n. nong, lam, thuy san; cong nghi~p d~t may, giay dep, thuy 3
tinh, sfmh su, ea khi sua chua; cae nganh nghe truyen th6ng t~i cae dia phuang. - Phat triSn eac lo~i hinh dich V\l san xufrt va doi s6ng anong thon nhu: dich V\l thuy nong, dieh V\l thu y, dich V\l bao v~ thvc v~t, dich V\l cung irng v~t tu va tieu th\l san phfim. - Xay dvng nong thon m6i s~ch ve moi truong, giau co, eong b~ng, dan ehu, van minh. 2. Giiii philp cong nghifp hoa, hifn Q{li hoa nong nghifp, nong thon a) Hi¢n aCJi h6a nJn n6ng nghi¢p - Gia tang nhanh qua trinh hi~n d~i hoa nen nong nghi~p phu hQ'P v6i dieu ki~n tv nhien, sinh thai cua tung vung va tUng lo~i san phfim. Nhu v~y m6i rut duQ'c lao d(>ng ra kh6i khu vve nong nghi~p rna vftn bao dam nang nghi~p dap irng duQ'c nhu c~u tieu dung trong nu6c va xUfrt khfiu ngay eang gia tang. - Xay dVng hQ'P ly ca cfru san xUfrt nong nghi~p. + Dieu chinh quy ho~ch phu hQ'p va An dinh cac vung san xUfrt luang thvc phu hQ'p v6i nhu c~u va kha nang tieu th\l, tang nang sUfrt lao d(>ng di doi v6i nang cfrp chfrt IUQ'ng. Xay dvng cae vung san xUfrt t~p trung lua hang hoa; t~n d\lng dieu ki~n thieh hQ'P tren eac dia ban khac dS san xUfrt luang thvc co hi~u qua. Co chinh sach bao dam IQ'i ieh cua nguoi san xUfrt luang thvc~ + Phat triSn theo quy ho~ch va chu trQng d~u tu tham carih cae ciiy eong nghi~p nhu ca phe, eht\ dua bong, mia, l~e ..., hinh thanh cac vung rau qua co gia tri cao g~n v6i phat triSn cac ca sa bao quan, chS biSn. + Phat triSn va nang cao chfrt IUQ'ng, hi~u qua chan nuoi gia suc, gia c~m, ap d\lng r(>ng raj phuang phap chan nuoi g~n v6i chS biSn san phfim, tang ty trQng nganh chan nuai trong nong nghi~p. + Phat huy IQ'i thS eua cac nganh thuy san, t~o thanh m(>t nganh kinh t~ mlii nhQn. Phat triSn m~nh nuoi tr6ng thuy, hai san theo phuong thuc ti~n b(> va ben viing moi truang; nang cao nang Ivc va hi~u qua danh b~t hai san xa bo. 4
+ Bao v~ va phat triSn tai nguyen rUng, nang dQ che phu cua rimg len 430/0. Hoan thanh vi~c giao ddt, giao rUng 6n djnh va lau dai, ket hgp lam nghi~p v6i nang nghi~p dS djnh canh, djnh ctr 6n djnh va cai thi~n doi s6ng nguoi dan miSn nui. DAy m~nh tr6ng rUng kinh te va ngan ch~n n~n d6t pha rung, t~o ngu6n g6, nguyen li~u cho cang nghi~p bQt gidy, che bien d6 g6 gia d\lng va my ngh~ xudt khAu. b) Phdt tridn cong nghi?p va djch v¥ anang than - Phat triSn cac lang nghS truySn th6ng dS khai thac cac tiSm nang kinh te cua cac dia phuong va phil hgp v6i xu hu6ng chuySn dich ca cau kinh te nang than theo hu6ng CNH, HDH. Thu hut d~u tu cua mQi thanh ph~n kinh tS vao phat triSn cang nghi~p va djch V\l a nang than v6i nhtmg chinh sach Uti diii nhu: dat dai, thue, tin d\lng... - ChuySn mQt bQ ph~n lao dQng nang nghi~p sang cac nganh nghS khac; ~ung bu6c tang quy ddt canh tac cho m6i lao dQng nang nghi~p; marQng quy ma san xuat, tang vi~c lam va thu nh~p cho dan cu nang than. - ChuySn djch ca cau cac nganh kinh te nang than phai d~t trong diSu ki~n cua kinh tS thj truong, tranh chu quan duy y chi; chu Yt6i cac yeu t6 khach quan nhu kha nang vS v6n, t6 chilc quan ly, cang ngh~ va diSu ki~n thi truong. c) Giam bat tY trQng lao a9ng lam, nang nghi?p Day la mQt tieu chi quan trQng nhdt d~ th\lc hi~n va danh gia ket qua qua trinh CNH, HDH a nang than. Hi~n nay, ca cau lao dQng nang nghi~p va nang than dang chuySn dich theo huang tich qIC. Theo s6 li~u t~i Van ki~n D~i hQi d~i biSu toan qu6c l~ thil XI, ca cau lao dQng trong nang nghi~p tu 57,1 % (nam 2005) giam xu6ng con 48,20/0 (nam 2010). Nhu v~y, S\l chuySn djch ca cau lao dQng trong nhfrng nam qua dii co mQt bu6c tiSn dang kS. V6i th\lc tiSn nay, chuang trinh Chien lugc phat triSn nang than bSn vung a Vi~t Nam dii dS ra m\lc tieu den nam 2015 t5' trQng lao dQng nang nghi~p chiem 40-41 % lao dQng xii hQi,Qen nam 2020 con khoang 25-30% lao dQng xii hQi. DS d~t 5
dugc nhfrng m\lc tieu do, phai co them nhi~u vi~c lam phi nong nghi~p dugc t~o ra ngay t~i khu V\lC nong thon va nhfrng do thj vua va nho n~m nii nic tren kh~p cac vung ngay sat vai cac lang xom nong thon con xa cac thanh ph6 Ian. d) Phdt triJn nang nghi?p va nang than nhin theo gidc al} vimg - B6i vai cac vung trung du mi~n nui: • B~c diSm cua cac v-ung trung du mi~n nlii la d~t dai nhi~u (binh quan delu nguai chiSm d~t nong nghi~p, lam nghi~p la 4.624m2, trong do d~t nong nghi~p ~ la I.267m 2 ) song ch~t lUQ11g d~t th~p, b~c mau, thoai hoa. H~ sinh thai a cac vung nay thu~ 19i cho phat triSn cac cay luang th\lc nhu: ngo, khoai, sful, l~c d~u, che, cay rung (ca rung cay nguyen li~u gi~y, g6 tfl;l mo, rung phong hQ delu nguBn). Tuy d~t va lao dQng lam nong nghi~p kho khan song vi~c chuySn d6i lao dQng sang lam vi~c phi nong nghi~p, cong nghi~p la co di~u ki~n tuang d6i thu~ 19i, nSu co v6n dS phat triSn nhi~u lo~i chS biSn nong san, cong nghi~p chS taco d cac vung trung du mi~n nui co di~u ki~n phat triSn kinh tS trang tr~i vi co thS t~p trung ruQng d~t, co nhi~u nganh ngh~: trBng trQt, chan nuoL Kho khan IOn a vung mi~n nui la do d~t lam luang th\lc it, trBng cac cay co gia trj kinh tS khong nhi~u, mQt bQ ph~n du canh, du cu ho~c chua 6n djnh san xu~t. Vi v~y yeu celu d~t ra phai tim cach 6n djnh san xu~t va phat triSn kinh tS nong nghi~p hang hoa, cung vai phat triSn cong nghi~p chS biSn di kern vai cac lo~i san phAm cay cong nghi~p, cay an qua, ph~n delu nang cao thu nh~p cua t~t ca nong dan va xoa d6i giam ngheo a nhfrng dja ban con kho khan. Vi~c phat triSn h~ telng v~n phai delu tu nhi~u cho giao thong dUOng xa, c~p nuac, thuy 19i, luai di~n, viSn thong, co sa giao d\lc, y tS, van hoa. V~n d~ cQng dBng nguai thiSu s6 chiSm ti l~ dang kS ( 50%) vai 42 dan tQc thiSu s6 khac nhau d~t ra yeu celu vS phat triSn kinh tS dS nang muc s6ng, vS th\lc hi~n cac chinh sach dS nang cao dan trl, doan kSt dan tQc, gifr gin va phat huy ban s6 van hoa dan tQc. e) Day m(;mh u-ng dvng khoa h9C cang ngh¢ trong nang nghi¢p va nang than CNH, HBH d~t nuac doi hoi phai trang bj ky thu~t cho cac nganh cua n~n kinh tS theo huang hi~n d~i. Do do phat triSn kinh tS nong thon trong diSu ki~n CNH,HBH cc1n phai dAy m~nh ung d\lng cua tiSn bQ khoa hQc cong 6
ngh~ vao sim xu~t nang nghi~p. Ngoai nhung vi~c vS thuy IQ'i hoa, sir d\lng gi6ng mai dii co phuong thuc, quy ho~ch thgc hi~n t6t, tren nhiSu IInh vgc con co chua co phuang thuc, cach lam co hi~u qua nhu co giai hoa, sinh hQc hoa, dua tiSn bQ khoa hQc cang ngh~ vao san xu~t... r~t cAn co nhung mo hinh duQ'c xay dgng tu thgc tiSn, thich hQ'P vai tUng dia ban sinh thai va tinh ch~t cua tUng ho~t dQng san xu~t. CAn dua nhanh cang ngh~ mai vao san xu~t thu ho~ch, bao quan, chS biSn, v~n chuySn va tieu th\l san ph~m nang nghi~p; ung d\lng cang ngh~ s~ch trong nuai tr6ng va chS biSn thgc pham, h~n ch~ vi~c sir d\lng hoa ch~t dQc h~i trong nang nghi~p, tang cucmg dQi ngu can bQ khoa hQc ky thu~t vien bam sat d6ng ruQng, hu~n luy~n v~ ky nang cho nguai nang dan. f) Xdy d7Plg quan h¢ scm xudt phil h9'[J Kinh tS hQ nang dan la hinh thuc kinh tS ph6 biSn a nang thon trong cac lang nghS, trong ho~t dQng dich V\l va san xu~t nang nghi~p. Nha nuac ~An khuySn khich t~o diSu ki~n thu~n IQ'i d@ kinh tS hQ trang tr~i phat triSn san xu~t hang hoa vai quy rna ngay cang Ian. Ben c~nh do, phat tri@n kinh tS t~p thS vai nhiSu hinh thuc hQ'P tac da d~ng rna nang c6t la hQ'P tac xii d\la tren sa huu cua cac thanh vien va s6 huu t~p thS. D6i vai. kinh tS tu nhan cAn co chinh sach he; trQ' huang d&n t~o diSu ki~n cho thanh phAn kinh tS nay phat triSn vi day la l\lc IUQ'ng quan trQng va nang dQng trong co chS thi truong, co kha nang vS v6n, t6 chuc quan ly va kinh nghi~rn san xu~t. Thanh phAn kinh tS nha nuac dong vai tro then ch6t trong nSn kinh tS nang nghi~p nang than. h) Dew tgo ngu6n nhdn hrc cho nong nghi¢p va nong thon Ngu6n nhan I\lC a nang thon co d~c diSrn la trinh dQ hQc v~n th~p va phAn IOn khang qua dao t~o. Bay la rnQt can tra Ian trong qua trinh CNH, HBH nang nghi~p va nang than. Do v~y, vi~c dao t~o ngu6n nhan l~c cho nang nghi~p, nang than phai co chinh sach giao d\lc dao t~o rieng, khang chi tinh dSn trinh dQ dAu vao, Uti diii vS tai chinh cho khu V\lC nang nghi~p rna con phai tinh dSn nhu cAu vS s6 IUQ'llg, ch~t lUQ'llg, co c~u lao dQng duQ'c dao t~o trong hi~n t~i ya tuong lai. 7
i) Xay dvng kit cdu hr;z tang kinh d xii h9i a nang than Kch c§u h~ tfing kinh tS xii hQi a nong thon bao g6m: h~ th6ng dUOng xa, thong tin, thlly 19i, tr~m biSn thS, tr~m gi6ng, truang hQc, nha van hoa r§t cfin thich cho S\I philt trien nong nghi~p va nong thon. cfin quy ho~ch hqp ly va nang cao hi~u qua sir d\lng d§t, ngu6n nuac, v6n, rimg, g~n vai bao ve moi truang. Quy ho~ch cac khu dan cu philt trien cac thj tr§n, thi tu, cac diem van h6a a lang, xii; nang cao dai s6ng v~t ch§t van h6a tinh thfin, xay d1,1'ng cUQc sfmg dan Chll, cong b~ng, van minh anong thon. III. Phat tri~n nong nghi~p, nong thon Vi~t Nam theo hu6'ng b~n vfrng 1. Khtii nifm phtit triJn hJn vung Philt trien bSn vfrng la mQt khai ni~m mai nh~m dinh nghia mQt S1,1' phat trien ve mQi m~t trong hi~n t~i rna v§:n phai bilO dam S\I tiSp t\lC philt trien trong tuang lai xa. Khai ni~m nay hi~n dang la m\lc tieu huang tai nhieu _qu6c gia tren thS giai, m6i qu6c gia se d\Ia theo d~c thil kinh t~, xii hQi, chinh trj, dia ly, van h6a... rieng de ho~ch dinh chiSn lugc phil hgp nh§t vai qu6c gia d6. Khai ni~m "philt trien ben vfrng" xu§t hi~n lfin dfiu tien vao nam 1980 trong §n phAm Chiin lU(Jc biw tan Thi gibi (cong b6 boi Hi~p hQi Bao t6n Thien nhien va Tai nguyen Thien nhien Qu6c t~ - IUCN) vai nQi dung r§t dan giim: "S1,1' phat trien Clla nhan lo~i khong the chi «hu trQng tai philt trien kinh t~ rna con phili ton trQng nhiing nhu cfiu t§t y~u clla xii hQi va S\I tac dQng dSn moi truang sinh thai hQc". USn nam 1987, khai ni~m philt trien -ben vfrng chinh thuc xu§t hi~n va dugc ph6 bi~n rQng rai trong Bao cao "Tuang lai clla chung ta" cua HQi d6ng Th~ giai ve Moi truang va Philt trien nhu la S\I phat ~ trien dap ung dugc nhfrng yeu cfiu Clla hi~n t~i, nhung khong gay tra ng~i cho ~ vi~c dap frng nhu cfiu Clla cac thS h~ mai sau. M\lc tieu t6ng quat clla philt trien bSn viing la d~t dugc S1,1' dfiy dll vS v~t chfrt, S1,1' giau co vS tinh thfin va van h6a, S\I binh d~ng gifra cac cong dan va 81,1' d6ng thu~n clla xii hQi, S\I hai 8
hoa giua con nguai vii. t\l nhien; phat triSn phai kSt hqp ch~t che, hil.i hoa du
+ ChAt lu
San xuat theo hgp d6ng (Contrac farming) giiia cac trang tr~i va doanh nghi~p chS biSn, tieu th\1 nong san tren thj truOng trong va ngoai nu6c cling nhu cac doanh nghi~p du lich sinh thai, phai tra thanh hinh thuc giao djch buon ban nong san ph6 biSn va chu ySu. Doanh nghi~p kinh doanh chS biSn, tieu th\1 nong san va du lich nong thon phai Ia I\lc Im;mg nong c6t t6 chuc I~i nSn nong nghi~p hang hoa cua dat nu6c. Nhiing mo hinh san xuat kS tren Ia ySu t6 quan tn;mg dS nang cao nang suat, chat IUQ1lg, hi~u qua cua san xuat nong nghi~p - co sa cua S\l phcit triSn bSn viing d6i v6i mQt nu6c co muc binh quan di~n tich/nhan kh~u thap nhu nu6c tao Mu6n th\lc hi~n dugc mo hinh san xuat noi tren, thS chS quan Iy vi mo cua nha nu6c phai dam bao: T~o khung phap Iy cho thj truOng dat nong nghi~p ho~t dQng Ianh m~nh dS qua trinh tich t\1 rUQng dat di~n ra thu~n Igi, hinh thanh cac trang tr~i quy mo Ian. Dao t~o mi~n phi cho con em nong dan, til b~c tiSu hQc dSn trung hQc co sa va trung hQc cao d~ng nghS nong nghi~p, dS t~o ra mQt dQi ngii chu trang tr~i "canh nong tri diSn" va cac ky thu~t vien nong nghi~p tren tat ca cac vimg nong nghi~p sinh thai. DAu tu cho ho~t dQng khuySn nong dS nang ca9 ky nang cho dQi ngli nong dan hi~n hiiu theo nhu cAu cua nong dan va thj truOng nong san, khong phan bi~t chu thS (t6 chuc) ho~t dQng khuySn nong. Tai trg 100% kinh phi cho cac dS tai khoa hQc ky thu~t va kinh tS - xii hQi ph\1c V\1 phat triSn nong nghi~p, nong thon, khong phan bi~t chu thS (t6 chuc va ca nhan) th\lc hi~n cac dS tai khoa hQc nay. - Qua trinh do thi hoa, hi~n d~i hoa nong thon phai theo mo hinh nhiSu trung tam tren cac vimg sinh thai t\l nhien va nhan van; m6i trung tam I~i co nhiSu "v~ tinh", kSt n6i ch~t che v6i nhau vS kinh tS - van hoa, xii hQi, Iich sir va sinh thai. Mo hinh nay cho phep tiSn t6i xoa bo S\l cach bi~t giiia thanh thj 11
va nong thon xet v~ muc sBng v~t ch~t va tinh th~n. Di~u khac bi~t chi con a m~t dQ dan sB va cac cong trinh xay d\lng a do thj cao han nong thon, con moi truang sinh thai t\l nhien a nong thon t6t han thanh thj; Nong thon co canh quan thien nhien thoa man nhu c~u du Ijch nong thon cua dan cu thanh thj. MuBn v~y, thS chS quan ly vi mo cua Nha nuac c~n: ,.. Khong dugc hy sinh 19i ich cua b~t ky nhom dan cu nao trong qua trinh phat triSn nong thon, nh~t la trong vi~c xay dVng cac khu cong nghi~p - do thi : mai, phai chuySn d6i m\lc dich sir d\lng d~t nong nghi~p. Quy ho~ch h~ thBng cac do thi trung tam va v~ tinh tren ca. nuac va a m6i vung kinh tS - sinh thai; co chinh sach tai trg, khuySn khich phat triSn cong nghi~p, djch V\l a cac do thj v~ tinh, ph\lc V\l tr\lc tiSp cho nong nghi~p va sir d\lng l\lC lugng lao dQng nong nghi~p doi duo Nha nuac phai dUng ra t6 chuc th\lc hi~n d~n bu giai phong m?t b~ng d~ xay d\ffig khu cong nghi~p - do thi, kSt c~u h~ t~ng, d~u th~u cho cac doanh nghi~p t6 chuc th\lc hi~n quy ho~ch (khong dS cac doanh nghi~p - chu d~u tu tr\lc tiSp th\lc hi~n vi~c d~n bu, giai phong m~t b~ng nhu hi~n nay). TiSn lai thu dugc qua ban d~u gia phai uu tien chi cho vi~c "an cu, l~c nghi~p" cua nguai dan bi giai toa d~t dai, nha cira, di dai dSn ch6 amai vai cong an vi~c lam t6t han nai acu. Dao t~o ngh~ phi nong nghi~p mi~n phi cho nong dan theo yeu c~u phat triBn cong nghi~p, dich V\l acac do thi, tru6'c hSt la cho cac do thi v~ tinh. Mi~n, giarn ti~n thue d~t, chuySn m\lc dich sir d\lng d~t cho' cac ca sa cong nghi~p, dich V\l dong t~i nong thon va cac khu do thi v~ tinh. D~u tu xay d\II1g kSt cAu h~ tAng ky thu~t: giao thong (kB ca duang song), ca sa giao d\lc ph6 thong va d~y nghS, cham soc suc khoe con nguai, • cung c~p nuac s~ch, khu nha a cho nguai thu nh~p th~p a cac khu cong nghi~p - do thi v~ tinh. (Khong dung ngan sach Nha nuac dS d~u tu rna chi tM trg lai su~t hay cho yay uu dai dBi vai vi~c xay d\II1g cac ca sa h~ t~ng ky thu~t dB kinh doanh, nhu h~ thBng sim xuAt, truy8n tai di~n, buu chinh - vi~n thong, c~u, duong giao thong co thS thu phi du6'i hinh thuc BOT). 12
DS th\lc thi thanh cong chiSn lugc xay d\lllg nong thon phat trit~n bSn viing, Chinh phu cfin thanh l~p chuang trinh qU6c gia vS phat triSn nong nghi~p, nong thon bSn viing do mQt Pho Thu tu6ng tf\l'c tiSp diSu hanh; con a cac Hnh, Chu tjch UBND tinh phai tr\lc tiSp diSu hanh chuang trinh nay. * ChiSn luqc phat triSn nong nghi~p toan di~n theo hu6ng hi~n d~i, hi~u qua, bSn viing: Khai thac lqi thS cua nSn nong nghi~p nhi~t d6i dS phat triSn san xu~t himg hoa v6i nang su~t, ch~t luqng, hi~u qua va kha nang c~nh tranh cao. Tang nhanh san luqng va kim ng~ch xu~t khau nong san, nang cao thu nh~p va dai s6ng nhan dan, bao dam viing ch~c an ninh luang th\lc qU6c gia. Xay d\l'llg mo hinh sap xu~t kinh doanh phu hqp v6i timg lo~i cay, con. KhuySn khich t~p trung rUQng d~t; phat triSn trang tr~i, doanh nghi~p nong nghi~p phu hqp vS quy mo va diSu ki~n cua tung vung. G~n kSt ch~t che hai hoa lqi ich gifra nguai san xu~t, nguai chS biSn va nguai tieu th\l, giiia vi~c ap d\lng ky thu~t va cong ngh~ v6i t6 chuc san xu~t, giiia phat triSn nong nghi~p v6i xay d\lng nong thon m6L D6i m6i ca ban phuong thuc t6 chuc kinh doanh nong san, tru6c hSt la kinh doanh lila g~o; bao dam phan ph6i lqi ich hqp ly trong tung cong do~n tu san xu~t dSn tieu dung. Phat triSn h~ th6ng kho chua nong san, gop phfin diSu tiSt cung cfiu. TiSp t\lc d6i m6i, xay d\l'llg mo hinh t6 chuc , dS phat triSn kinh tS hqp tac phu hqp v6i ca chS thj truang. KiSm soat ch~t che vi~c chuySn d~t nong nghi~p, nh~t la d~t tr6ng lila sang sir'd\lng vao m\lc dich khac di doi v6i vi~c bao dam lqi ich cua nguai tr6ng lila va dja phuang tr6ng lila. Tren ca sa quy ho~ch vung, b6 tri ca c~u cay tr6ng, v~t nuoi, mua V\l va gi6ng phu hqp v6i nhu cfiu thj truang va giam thi~t h~i do thien tai, djch b~nh. Phat triSn cac hinh thuc bao hiSm phu hqp trong nong nghi~p. DAy nhanh ap d\lng tiSn bQ khoa hQc va cong ngh~ hi~n d~i trong san xu~t, chS biSn, bao quan; Uti tien ung d\lng trong cong ngh~ sinh hQc dS t~o nhiSu gi6ng cay tr6ng, v~t nuoi va quy trinh san xu~t d~t nang su~t, ch~t luqng va hi~u qua cao, tang nhanh gia trj gia tang tren mQt don vi d~t canh taco H6 trg phat 13
trien cac khu nong nghi~p cong ngh~ cao. DAy m~mh chan nuoi theo phuang thuc cong nghi~p, ban cong nghi~p, bao dam chAt lugng va an toan djch b~nh. Phat trien lam nghi~p bSn vfrng. Quy ho~ch va co chinh sach phat trien phil hgp cac lo~i rung san xuAt, rung phong hQ va rUng d~c d\lIlg vai chAt lugng dugc nang cao. Nha nuac dftu tu va co chinh sach d6ng bQ de quan Iy va ph
+ DiBu chinh, bc3 sung c~p nh~t quy ho~ch phat tri~n nong, Him, ngu nghi~p trong tung vimg kinh tS va lien vimg thea hu6ng phat tri~n bBn vfmg g~n san xu~t vai thi truang, g~n vimg nguyen li~u vai cong nghi~p chS bi8n. + Xay d\ll1g dS an chuy~n dich ca c~u nong nghi~p va nong thon theo huang cong nghi~p hoa, phat huy thS m~nh cua tung vung; phat tri~n san xu~t nong san hang hoa co ch~t Iugng va hi~u qua, g~n san xUfrt v6i thi truang trong nu6c va thi truang qu6c t8 nh~m nang cao hi~u qua sir d\lng tai nguyen (dfrt dai, lao dQng va ngu6n v6n), nang cao thu nh~p tren mQt· dan vi ha d~t canh tac, tren 01 ngay cong lao dQng; cai thi~n dai s6ng cua nong dan. - Phat tri~n lam nghi~p toan di~n, bSn v(ing, trong do chu trQng ca rung san xu~t, rung phong hQ va rUng d?c d\lng; tang di~n dch tr6ng rUng va dQ che phu rung tren ca sa khuySn khich cac thanh ph&n kinh tS cung tham gia dAu tu. Co ca ch8, chinh sach h6 trg d~ nguai dan co th~ sinh s6ng, lam giau tu vi~c tr6ng, cham soc va bao v~ rung. - Phat tri~n m~nh nuoi tr6ng thuy san da d~ng thea quy ho~ch, phat huy 19i thS tung vung g~n v6i thi truang. Xay d\lng d6ng bQ k8t cfru h~ t&ng, ca sa djch V\l ph\lc V\l nuoi tr6ng, danh b~t, chS biSn, xufrt khAu thuy, hai san. b) Xay dvng tlJ dn sit dl:lng h9P If tai nguyen nang nghi?p va nang than - Xay d\lng va th\lc hi~n chuang trinh nang cao nang sufrt sir d\lng dfrt, sir d\lng hgp ly ngu6n tai nguyen, nu6c; ap d\lng h~ th6ng san xu~t nong lam kSt hgp; nong lam ngu kSt hgp, phu hgp v&i diSu ki~n sinh,thai ·cua tung vung, nh~m sir d\lng hgp Iy va co hi~u qua ngu6n tai nguyen dfrt, nu6c, khi h~u. - Xay d\ll1g chuang trinh dua nhanh ti~n bQ khoa hQc va ky thu~t van nong nghi~p nhfrt la cong ngh~ sinh hQc; th\lc hi~n chuang trinh cai t~o cac , , giong cay, giong con. c) Xay dvng va th1!c hi?n chuang trinh phdt tridn thi truong nang than, tang kha nang lieu thl:l nang san kit h(lp v6'i vi?c phat tridn ngu6n nhan 11!c phl:lC Vl:l phat tridn san xudt. 15