Quy trình thi công thuy n composites
ề
QUY TRÌNH THI CÔNG THUY N COMPOSITES Ề
ế ạ
ng. ạ ầ ưỡ I. Ch t o khuôn. 1: Nguyên t c chung. ắ c ch t o 1 l n, b qua giai đo n làm d - Khuôn đ ỏ ế ạ ượ - V t li u ch t o khuôn: G nhóm 4. ế ạ ậ ệ ỗ
ạ ạ ệ ự ướ ư ố ớ ng. ng hình, th c hi n công đo n phóng d ng nh đ i v i vi c ệ ườ n, ta s ả các v trí g p khúc c a s ủ ườ ấ n đ ẳ ử ề c đ t th ng trên n n ườ n theo đúng v trí ghi trên n n nhà x ng. ườ ỗ Ti n hành cân ch nh khung s ng n n. ườ Ở ị ng h p tàu g . Khung s ỗ ị ị ặ ỉ ườ c 3: ế n là hoàn toàn ườ ượ ặ ề ướ ạ ỉ ườ n, sao cho các v trí đ ệ ưở c v ch trên thân ự c th c ượ ở ộ cùng đ cao các v trí c t d c gi a. Vi c cân ch nh này đ ng tàu v g ho c v thép. ự ắ ọ ỏ ỗ ữ ặ ỏ ươ ư ặ ố ủ n. Khi ề ố c 4: ặ ườ ủ ộ ố ề ỏ c ti n hành. 22: Các b ướ ế c 1 : T b n v đ B ừ ả ẽ ườ đóng m i m t tàu thông th ớ ộ Ti n hành ch t o các kho ng s B c 2: ế ạ ế ướ ng nh trong tr d ng mã gia c ợ ư ụ b ng các chân g , sau đó đ t các khung s ằ B ườ ướ s ị ườ hi n gi ng nh khi d ng khung x ệ B Dùng g dày 10mm, bào láng m t m t p vào phía trong c a khung s ỗ ướ đó, m t trong c a khuôn có hình d ng gi ng hình dáng bên ngoài v thuy n. Ph lên b ạ ủ m t trong khuôn b ng formica s làm cho vi c tách khuôn d dàng h n. ẽ ệ ễ ặ ằ ơ
3: X lý khuôn. ử ả ả ả ằ ử ấ ượ ế i cho công đo n tách khuôn sau này. Vi c x lý khuôn đ ạ ệ ậ ợ Vi c ti n hành x lý khuôn nh m đ m b o ch t l ệ ử ề ng s n ph m và t o đi u ạ ẩ c ti n hành theo ế ượ
ướ Cân ch nh khuôn: ỉ ỗ ấ ễ ị ế ế ạ ấ ạ ị l n ti p theo. Công đo n cân ch nh khuôn nh m khôi ph c l ỏ ở ầ ể ằ ế ạ ỉ
ạ ể ạ c 2: ướ ử M c đích: T o đ bóng b m t khuôn đ s n ph m sau khi tách ra kh i khuôn có ki n thu n l ệ c:ướ 3 b c 1: B Khuôn g r t d b bi n d ng trong quá trình ch t o và d ch chuy n, nh t là sau khi ghép l ụ ạ i i đ thi công v hình d ng ban đ u c a khuôn. ầ ủ X lý b m t khuôn: B ề ặ ạ ụ ề ặ ể ả ẩ ộ ỏ
ệ ự ệ ử ề ặ ượ ư ự đ bóng cao. ộ Ph ươ ơ ư ớ ơ c th c hi n nh làm d ệ ề ặ ớ ấ ố ị ng pháp th c hi n: Vi c x lý b m t đ ả ả ỉ ầ ị ự ử ể X lý ch ng dính: ố ả ệ ề ặ ả c 3: ụ ễ ả ẩ ỏ
ng tàu, ưỡ nh ng đ n gi n h n nhi u, vì b n thân l p formica lót trong b m t khuôn có đ bóng ộ ề r t sao, ch c n matít các v trí m i ghép gi a các t m formica v i nhau. Sau đó dùng ấ ữ ở gi y nhám m n đ làm bóng khu v c trét matít. ấ B ướ M c đích: Giúp tách s n ph m ra kh i khuôn d dàng, b o v b m t s n ph m ẩ không b tróc r . ỗ ị ng pháp th c hi n: Ph ươ ự ệ
ề ộ ớ ề ặ ằ ị ặ ự ự ậ ớ ậ ệ 0,2÷0,3(mm). ừ ấ ề ề ặ ẳ ờ ả ẩ ấ ố ạ ớ - Quét đ u lên b m t khuôn m t l p dung d ch PVA (Polyvinyl Alcol) nh m t o l p màng ngăn cách, không cho dung môi styren (có m t trong v t li u Grelcoat và trong nh a) xâm nh p vào khu v c có trét matít. Chi u dày l p PVA t ượ c), - Sau khi l p PVA khô h n (dùng tay s vào b m t PVA n u th y không dính là đ ế ta dùng v i s ch th m Wax (ch t ch ng dính dùng trong ch t o các s n ph m GRP) lau ế ạ ấ liên t c m t khuôn. Lúc này khuôn đã s n sàng cho vi c trát v . ỏ ớ ả ạ ặ ụ ệ ẵ
ỏ ừ ậ ệ ơ ư ớ v t li u GRP v i công c thô s nh con lăn hay ụ ừ đây ta dùng con lăn đ dat và dat theo t ng ể Ở c th c hi n theo các b c sau: 4: Trát vỏ. Các thao tác th c hi n làm v tàu t ệ ự b ng súng phun đ u đ ượ ọ ề ằ l p. Vi c dat v thuy n đ ớ c g i tên là dat. ự ề ượ ệ ệ ỏ ướ
ị ờ ớ ẩ ế
ớ ớ ơ ư ư ự ớ ỏ ằ Có đ bóng b m t cao.
c hi n t c bi n. Ch ng đ ố ể ượ ướ ệ ượ ng th y phân. ủ
ệ ề ị ớ ừ ự ộ ồ ờ ầ ữ ề ả ớ ầ ự ư nhi ự ng. ừ ng t ở ử ụ ấ nh dùng nh a Polyeste, trong đó t t đ th ệ ộ ườ
ả ầ ớ ớ ờ ắ ầ ứ ả ế ớ ộ ớ ẽ ự ự ế ớ ề ặ ị c tách c c b , nh h ả ứ ả ả ưở ụ ộ ả ư ế ạ ẫ ế ượ ớ ề ọ ớ ẽ ị ả ờ ế ớ ớ ự ế ả Tr ả ớ ướ ự ắ ế ụ ả ớ ủ ấ ả ỷ ệ ự ợ ự ợ ề ợ ế ng s n ph m. ấ ượ ả ẩ ấ l ợ ữ ớ ề ẽ ớ ả ọ ấ ả ự ầ II. Phun Gelcoat. c chu n b chu đáo, ti n hành phun l p gelcoat nh súng Sau khi b m t khuôn đã đ ượ ề ặ phun gel (gi ng nh phun s n nh ng áp l c l n h n). L p gelcoat lá l p ph b m t ủ ề ặ ơ ố nh m giúp cho v thuy n: ề ộ ề ặ Có c tính cao. ơ ng n B n v i môi tr ề ớ ườ ngo i. Ch u đ c tia t ạ ử ị ượ ầ c th c hi n làm 2 l n, Chi u dày l p gelcoat kho n 1mm, nên vi c phun gel ph i đ ả ượ ệ ả ớ ề v a làm cho l p gelcoat không b ch y do quá dày, v a đ m b o đ đ ng đ u chi u ả ả ả ừ dày. Th i gian gi a hai l n phun ph i đ cho l p đ u tiên khô hoàn toàn (kho ng 12h). ả ủ ỷ ệ l S d ng gelcoat trong quá trình trát l p t ớ ươ ch t đông r n khoàng t 0,8 ÷ 1 % khi phun ắ III. Tr át các l p v i ớ ả 1. Trát l p CSM đ u tiên. ầ ớ - L p s i th y tinh đ u tiên trát ngay sau l p gelcoat ph i là l p CSM. Trát l p CSM ớ ớ ủ ớ ợ khi k t đ u tiên đ ế c ti n hành sau khi l p gelcoat đã đông c ng hoàn toàn. Th i gian t ừ ượ ế ầ thúc vi c phun gelcoat cho đ n khi b t đ u trát kho ng 12h. Không nên s m h n ho c ặ ệ ơ mu n h n do: ơ ớ ớ N u trát nh a vào l p gel ch a khô h n nh a m i s tham gia ph n ng v i l p ẳ ng nhăn b m t, k t qu s n ph m sau gel, làm cho gelcoat b nhão ra, d n đ n hi n t ệ ượ ẩ ế khi hoàn thành có l p b m t bi n d ng, l p gel đ ng nghiêm ớ ề ặ tr ng l p v thuy n thúng. ỏ N u l p gel đã khô trong th i gian quá lâu (Kho ng vài ngày) s b chai, d n ẫ ế ớ đ n gi m kh năng liên k t v i l p nh a ti p theo. ả ế ề ặ ớ c khi tr i l p CSM, nên trát m t l p nh a (đã pha đông r n) lên b m t l p ộ ớ gel, sau đó tr i l p CSM, ti p t c dùng rulô th m nh a cho ng m đ u s i th y tinh. ấ Trong quá trình trát, ph i đ m b o t nh a s i phù h p, khi gia công n u không chú ý ả ả d x y ra tình tr ng nh a ng m vào s i quá nhi u s làm gi m ch t l ự ạ ễ ả Đ đ m b o s liên k t b n v ng gi a l p gel và l p GRP đ u tiên nên ch n t m CSM ế ề ữ ể ả 2. lo i 300 hay 450 g/m ạ
c, sau đó ượ ươ ướ ặ ả ủ ệ ng th c tr i CSM ho c WR tr ứ ề ợ ứ c trát theo ph ấ ươ ộ ự ớ ớ ớ ặ ế ng th c: L p tr ề ớ ướ ứ ượ ệ ờ ớ ứ ứ ướ ệ ớ 2. Trát th c pứ ấ . - Các l p GRP ti p theo đ ế ớ dùng rulô lăn nh a đã tr n catalyst cho ng m đ u s i th y tinh. ự c th c hi n theo ph - Vi c trát l p đ ệ ướ ượ ti p theo ho c có th tr i đ ng th i nhi u l p cùng lúc. Không đ ể ả ồ nhanh song cũng không nên đ cho l p tr ể nên ti n hành mu n h n 12h sau khi đã hoàn thành l p tr ế c l p l đ ầ ủ ế ấ ố ượ ậ ạ ả ớ c đông c ng m i tr i l p c ti n hành quá ế c đông c ng quá m c. Vi c trát l p không ớ ớ c đó. Công vi c trát l p i cho đ n l p cu i cùng theo yêu c u c a k t c u v . ỏ ơ ộ ế ớ
ố ố ả ủ ỏ ả ể ề ư ộ ề ể ả ề ầ
ng: ườ
ắ ợ ạ ợ ượ ề ủ ộ ổ ừ ệ i v i nhau. Có hai ph ạ ọ t ph i n i nhi u l p v i l ế ướ i ế ạ 1 ÷ 1,5 m. Nh v y đ ph m t di n tích ể ươ ng c ch t o và đóng gói d ư ậ ả ạ ớ ề ớ ấ ộ ề ộ ố ố ể c b m t ph ng, không g gh nh m i n i đ i đ u. ồ ề ư ố ố ố ầ ẳ Ti
ả ế 3. Các m i n i v i th y tinh. Đ đ m b o thuy n có đ b n cao nh có th , khi thi công v thuy n c n ph i chú ý ả đ n các nguyên t c sau: ế Khi n i các t m s i gia c ố ấ T t c các lo i s i th y tinh d ng Mat và WR đ u đ ủ ấ ả d ng cu n có chi u r ng (còn g i là kh ) t ề ộ ạ có chi u r ng khá l n, nh t thi ả ố ớ pháp n i ch y u: N i đ i đ u và n i ch ng. ồ ố ố ầ ủ ế M i n i đ i đ u có u đi m: ư ố ố ố ầ T o đ t ki m đ ệ ế M i n i đ i đ u có nh ố ố ố ầ S sai ph m trong thi công m i n i đ i đ u s làm gi m s c b n c c b , ứ ề ụ ộ ự do đó ph i xem xét t m nh t là đ ả Trong thi công th ỉ ườ ng s d ng xen k c hai ph ớ ng pháp này. ạ ượ ề ặ c v t li u. ượ ậ ệ c đi m: ể ượ ạ ỉ ấ ử ụ ố ố ố ầ ẽ ng liên k t gi a các l p. ữ ươ ẽ ả ườ
ỏ ả ề ộ ề ề ự ỹ ớ ả ầ ợ ỗ ậ ặ ể ả ỗ ủ ứ t.ế ề ườ ế ữ ơ ớ ng ky chính có chi u dày l n h n chi u dày trung bình c a thân v . Ngoài ra ề ộ ạ ầ ự ả ườ ỏ ủ ng thêm đ tăng đ ườ ng chi u dày l p b sung thêm b ng 0,5 chi u dày l p v chính. ề ằ ể ỏ ớ
n trong v thuy n thúng composites ch g m: s ế ấ ườ ng ngang. ủ ườ ể ạ ượ ớ ự ư ớ c chi u dày c a s ng t n liên ti p là 400mm. Đ d thi công đ n ngang là nh trát v thuy n, ề ỏ ộ ể ễ ườ ả ỉ ủ
ỏ ư ư ủ ị ị ườ ừ ẩ ậ ỏ ị 4. Thi công các khu v c có đ dày khác nhau. ự ng có chi u dày khác nhau tùy theo t ng Đ đ m b o đ b n đ u, v tàu th ừ ườ ộ ề ớ c gia công chính xác, phù h p v i khu v c. M i khu v c trong thân thuy n đòi h i đ ỏ ượ ự ch c năng c a nó. Khi trát l p ph i tuân th các yêu c u k thu t đ t ra cho m i chi ủ ti Thông th ớ các khu v c ti p giáp gi a đáy thuy n v i m n c n ph i gia c ề ở c ng v ng, thông th ớ ổ ề ữ ứ t vào v . IV. Ch t o và g n các chi ti ỏ ế ắ ế ạ - K t c u khung s ỉ ồ ề ỏ ườ c ch n là CSM 450, đ đ t đ V i lo i c t s i đ ề ạ ố ợ ượ ọ 4mm c n s d ng 4 l p. Quá trình trát l p cho khung s n t ườ ươ ớ ầ ử ụ ch khác do kho n cách gi a hai khung s ế ữ chênh l ch gi a các l p c t s i th y tinh là 200mm. ệ ữ ớ ố ợ c g n s n vào v nh sau: - Các b ướ ắ ườ L n l c đ t t ng khung s n vào đúng v trí c a chúng nh đã quy đ nh trong c 1: B ầ ượ ặ ừ ườ ướ h s thi t k , mu n th ph i v ch d u c n th n v trí t ng khung s n trên v tàu ấ ả ạ ế ố ế ế ồ ơ b ng ph n hay m c. ấ ằ ự
ố ỏ ờ ố ị n t m th i vào v nh m t l p GRP c t mát, trát qua ờ ộ ớ ườ ộ ớ ủ n. ụ ế ứ ở ữ ớ ưở ọ ệ ồ ạ ở ữ
ậ ỹ ả i nh ng khe h gi a khung s ng tách gi a chúng v i nhau khi thuy n ho t đ ng. Đ gi m t ườ n và ng l n đ n s c b n thân ế ứ ề ấ ễ ẫ ớ n và v thuy n r t d d n t i ỏ i đa khe h do ể ả ở ố ng s d ng nh ng v t n ng đ ép sát khung ể ậ ặ ề ử ụ ỏ Trát v t li u GRP đ g n khung s ề ặ ỏ ậ ệ ườ ề ề ỏ n ph i ph ng, tránh s l n vào v thuy n. B m t v thuy n sau i lõm c c b d d n đ n t p trung ộ ễ ẫ ự ồ ể ắ ả ế ậ ườ ụ ẳ ế ạ n vào v tàu. c 4: ắ ng su t. c 2: C đ nh t ng khung s B ướ ườ ạ ừ m t s v trí c c b trên thân khung s ộ ố ị ụ ộ Dùng nh a tr n v i th y tinh v n trám th t k các khe h gi a khung s c 3: B ườ ự ướ v thuy n. Đây là công đo n h t s c quan tr ng, nh h ề ạ ề ỏ thuy n thúng. Vi c t n t ữ ề ườ hi n t ạ ộ ớ ữ ệ ượ sai sót khi ch t o gây ra, khi ghép th ữ s ườ B ướ khi g n xong khung s ấ ứ V. Tách khuôn.
ề ệ ượ ỏ c đ đông c ng hoàn toàn. Sau khi v ỏ c th c hi n sau quá trình trát v thuy n. Sau khi v thuy n đã đ ỏ ề ỏ ề ứ ỏ
ể ơ ể ơ ắ ề ỏ ở ượ ữ ẩ ỏ ớ Tách khuôn là quá trình tách v thuy n composite ra kh i khuôn g . Tách khuôn ỗ ả c trát đ m b o đ ả ự ề ượ ỏ v đ dày, bóng b m t thì v thuy n s đ ẽ ượ ề ộ ề ặ thuy n đã đông c ng hoàn toàn thì dùng súng b n h i đ tách khuôn. Dùng súng b n vào ứ ắ ề khuôn (đã đ nh ng l c) đ y h i vào gi a hai l p v thuy n và ướ ữ khuôn, h i v i áp l c cao s tách hai l p này ra. ẽ c khoan tr ớ nh ỗ ơ ớ ự
VI. Mài nh n.ẵ Dùng máy mài và gi y nhám đ làm nh n các b m t và c nh thuy n. Mài sao ẵ ề ặ ề ạ ấ ả ượ ộ c đ bóng b m t ph i đ ng đ u ề ề ặ ể ả ồ
ề ế ẵ ặ ỏ cho đ m b o đ ả VII. S n v . ơ ỏ Sau khi hoàn thành quá trình mài nh n thì ti n hành s n v thuy n. M t ngoài ơ c bi n, m t rong s n màu vàng. thuy n thúng s n màu xanh n ơ ướ ể ề ặ ơ
