Thêm m t ch E trong t L.E.A.D.E.R.S: Đánhộ ữ ừ
giá
Đánh giá nhân viên là m t trong nh ngộ ữ ho t đ ng quan tr ngạ ộ ọ
và t t y u c a t ch c. Nó không ch mang l i cho b n, lãnhấ ế ủ ổ ứ ỉ ạ ạ
đ o t ch c, ý ki n v vi c nhân viên đang làm vi c nh thạ ổ ứ ế ề ệ ệ ư ế
nào, mà nó còn là nh ng lí do c n thi t đ sa th i, đ a ra kữ ầ ế ể ả ư ỷ
lu t, khen th ng ho c thăng ti n cho nhân viên. ậ ưở ặ ế
Đ có đ c l i ích t vi c đánh giá, b n c n ti n hành m t s b cể ượ ợ ừ ệ ạ ầ ế ộ ố ướ
sau đ đ m b o r ng b n ki m tra đúng ng i, đúng v n đ và v iể ả ả ằ ạ ể ườ ấ ề ớ
thái đ đúng đ n.ộ ắ
B c 1: Xác đ nh lí do cho vi c đánh giáướ ị ệ
B c đ u tiên là xác đ nh t i sao b n mu n đánh giá nhân viên. Các lí do có th là b n mu nướ ầ ị ạ ạ ố ể ạ ố
xác đ nh c s đ tr l ng, đ xem li u nhân viên đ c đào t o t t, có c n ph i ị ơ ở ể ả ươ ể ệ ượ ạ ố ầ ả sa th iả nhân
viên đó ho c đánh giá ch nh là vi c nghiên c u nhân s . Bi t đ c lí do đánh giá r t quanặ ỉ ư ệ ứ ự ế ượ ấ
tr ng vì m i m c đích đánh giá có các tiêu chí và công c khác nhau. ọ ỗ ụ ụ
Ch ng h n, n u vi c đánh giá nh m đ tăng l ng cho nhân viên, các y u t nh hi u qu , s nẳ ạ ế ệ ằ ể ươ ế ố ư ệ ả ả
l ng, s tho mãn c a khách hàng...c n đ c xem xét đ quy t đ nh. Trong tr ng h p này,ượ ự ả ủ ầ ượ ể ế ị ườ ợ
các ph m ch tẩ ấ và hành vi khách quan c n đ c xem xét, còn các y u t ch quan nh tính cáchầ ượ ế ố ủ ư
c a nhân viên thì nên b qua vì chúng không th ph n ánh chính xác m c đ nh h ng đ nủ ỏ ể ả ứ ộ ả ưở ế
công vi c đ c. ệ ượ
N u nhân viên đang trong giai đo n th vi c ho c ế ở ạ ử ệ ặ đào t oạ, vi c đánh giá s giúp lãnh đ o tệ ẽ ạ ổ
ch c xác đ nh li u nhân viên có thích nghi v i công vi c nhanh chóng và hi u qu hay không, vàứ ị ệ ớ ệ ệ ả
có nên ti p t c thuê nhân viên đó n a hay không. N u vi c đánh giá đ c thi t k không hoànế ụ ữ ế ệ ượ ế ế
ch nh, ho c nó không đo l ng các nhân t d báo bi u hi n trong t ng lai, thì ng i đánh giáỉ ặ ườ ố ự ể ệ ươ ườ
s đ a ra quy t đ nh tuy n d ng không t t. K t qu c a sai l m này là m t nhân viên có ti mẽ ư ế ị ể ụ ố ế ả ủ ầ ộ ề
năng l n có th b sa th i, còn m t nhân viên d i m c trung bình có th đ c gi l i. ớ ể ị ả ộ ướ ứ ể ượ ữ ạ
Nghiên c u nhân s là lí do khác khi n các t ch c ti n hành đánh giá nhân viên c a h . Ví d ,ứ ự ế ổ ứ ế ủ ọ ụ
n u mu n đánh giá m c đ tho mãn công vi c, ng i đánh giá có th g i m t b ng h i g mế ố ứ ộ ả ệ ườ ể ử ộ ả ỏ ồ
nh ng câu liên quan đ n v n đ đó. Ch ng h n nh ng i giám sát có l ng nghe nhân viênữ ế ấ ề ẳ ạ ư ườ ắ
không, nhân viên có th y ng i giám sát đ a ra các quy t đ nh công b ng không, nhân viênấ ườ ư ế ị ằ
th y s có m t c a mình trong t ch c có đ c đánh giá cao hay không...ấ ự ặ ủ ổ ứ ượ
N u s d ng công c đánh giá sai thì các thông tin thu đ c t vi c đánh giá cũng vô ích.ế ử ụ ụ ượ ừ ệ Ví
d , n u cũng đánh giá m c đ tho mãn v i công vi c, thay vì đó, b ng h i g m nh ng câu h iụ ế ứ ộ ả ớ ệ ả ỏ ồ ữ ỏ
g n li n v i nh ng c m giác c a h v nh ng thay đ i trong k ho ch ho t đ ng, thì thông tinắ ề ớ ữ ả ủ ọ ề ữ ổ ế ạ ạ ộ
thu đ c s sai. Vi c thay đ i k ho ch ho t đ ng có th s nh h ng đ n m c đ tho mãnượ ẽ ệ ổ ế ạ ạ ộ ể ẽ ả ưở ế ứ ộ ả
công vi c trong t ng lai, nh ng nó không ph n ánh m c đ tho mãn hi n t i và do đó, nóệ ươ ư ả ứ ộ ả ệ ạ
không ph i là tâm đi m cho l n đánh giá này.ả ể ầ
Sau khi các lí do cho vi c đánh giá nhân viên đã đ c xác đ nh, b n có th chuy n sang b cệ ượ ị ạ ể ể ướ
ti p theo, quy t đ nh nh ng ai s c n ph i đánh giá. ế ế ị ữ ẽ ầ ả
B c 2: Xác đ nh nh ng ng i s đ c đánh giá ướ ị ữ ườ ẽ ượ
Trong b c này, b n c n xác đ nh ai nên ti n hành vi c đánh giá. Quy t đ nh có th d a trênướ ạ ầ ị ế ệ ế ị ể ự
nh ng lo i thông tin mà b n đang tìm ki m và nó có th liên quan đ n vài ng i khác nhau. Víữ ạ ạ ế ể ế ườ
d , n u b n đánh giá m t nhân viên đ xác đ nh xem có nên thăng ti n cho anh ta hay không,ụ ế ạ ộ ể ị ế
b n s mu n ng i giám sát đánh giá t ng quan v bi u hi n c a anh ta. Tuy nhiên, b n cũngạ ẽ ố ườ ổ ề ể ệ ủ ạ
có th mu n có thêm ý ki n c a khách hàng v bi u hi n c a nhân viên này, cũng nh ý ki nể ố ế ủ ề ể ệ ủ ư ế
c a các đ ng nghi p c a anh ta n a. S là m t ý ki n hay n u đ cho nhân viên đó t đánh giáủ ồ ệ ủ ữ ẽ ộ ế ế ể ự
b n thân mình n a.ả ữ
B c 3: T o ra m t d ng c đánh giáướ ạ ộ ụ ụ
Sau khi b n bi t c lí do t i sao b n đánh giá nhân viên và b n s đánh giá ai, b n s thi t kạ ế ả ạ ạ ạ ẽ ạ ẽ ế ế
m t công c mà tính toán các m c mà b n mu n đánh giá. Có ba đi m tr ng tâm mà m t côngộ ụ ụ ạ ố ể ọ ộ
c đánh giá c n có: t p trung vào đ c đi m, t p trung vào hành vi, và t p trung vào k t qu . ụ ầ ậ ặ ể ậ ậ ế ả
H th ng đánh giá t p trung vào đ c đi m: ệ ố ậ ặ ể đây, các đ c tính nh tính đ c l p, h u ích,Ở ặ ư ộ ậ ữ
đúng gi ... đ c xem xét. H th ng đánh giá đ c bi t này th ng đ c s d ng trong các đánhờ ượ ệ ố ặ ệ ườ ượ ử ụ
giá d ch v khách hàng, tuy nhiên, nó có nhi u h n ch . Đ u tiên, nó có th mang thành ki n cáị ụ ề ạ ế ầ ể ế
nhân. Th hai, m c đ đáng tin c y và chính xác c a ki u đánh giá này t ng đ i th p. Vìứ ứ ộ ậ ủ ể ươ ố ấ
nh ng h n ch này nên h th ng đánh giá này th ng đ c s d ng nh m t ph n ph tr choữ ạ ế ệ ố ườ ượ ử ụ ư ộ ầ ụ ợ
m t công c đánh giá đáng tin c y h n. ộ ụ ậ ơ
H th ng đánh giá d a trên hành vi: ệ ố ự Lo i đánh giá này s đánh giá nhân viên th c s làm gì.ạ ẽ ự ự
Các công c đánh giá ph bi n c a lo i đánh giá này bao g m m c đ t l đ th , m c đ t lụ ổ ế ủ ạ ồ ứ ộ ỉ ệ ồ ị ứ ộ ỉ ệ
hành vi, m c đ t l l a ch n b t bu c và m c đ các tiêu chu n h n h p. M c đ t l đ thứ ộ ỉ ệ ự ọ ắ ộ ứ ộ ẩ ỗ ợ ứ ộ ỉ ệ ồ ị
đ t m t s hành vi c a nhân viên lên m t th c t l và đánh giá xem bi u hi n c a nhân viênặ ộ ố ủ ộ ướ ỉ ệ ể ệ ủ
tr t v phía bi u hi n xu t s c hay bi u hi n t i. N u nhân viên bi u hi n m t thái đ khôngượ ề ể ệ ấ ắ ể ệ ồ ế ể ệ ộ ộ
thích h p ho c theo cách không đ kh năng đáp ng nhu c u c a t ch c, thì đi m hành viợ ặ ủ ả ứ ầ ủ ổ ứ ể
c a h s tr t xu ng cu i th c. N u h bi u hi n nh m t nhân viên trung bình thì đi m c aủ ọ ẽ ượ ố ố ướ ế ọ ể ệ ư ộ ể ủ
h s gi a th c, còn n u h bi u hi n trên m c trung bình thì đi m c a h có xu h ng ti nọ ẽ ở ữ ướ ế ọ ể ệ ứ ể ủ ọ ướ ế
v phía đ u th c. Lo i h th ng đánh giá này s cho phép b n nhìn th y rõ nhân viên xu t s cề ầ ướ ạ ệ ố ẽ ạ ấ ấ ắ
m ng nào và m ng nào c n ph i ti p t c c i thi n. ở ả ả ầ ả ế ụ ả ệ
Trong th c đo t l hành vi, các hành vi l a ch n s đ c li t kê ra và ng i đánh giá s xácướ ỉ ệ ự ọ ẽ ượ ệ ườ ẽ
đ nh xem li u bi u hi n c a nhân viên là tho đáng. K t qu s d ng: Đ t/ Không đ t.ị ệ ể ệ ủ ả ế ả ẽ ở ạ ạ ạ
Trong th c đo t l l a ch n b t bu c, các hành vi đ c li t kê sang bên trái và có 4-5 m c đướ ỉ ệ ự ọ ắ ộ ượ ệ ứ ộ
s đ c ch n sang bên ph i. Nh ng t l này th ng theo m c đ bi u hi n ví nh : làm vi c t i,ẽ ượ ọ ả ữ ỉ ệ ườ ứ ộ ể ệ ư ệ ồ
trung bình, trên trung bình và xu t s c. Nó đ c g i là l a ch n b t bu c b i vì ng i đánh giáấ ắ ượ ọ ự ọ ắ ộ ở ườ
ch có th l a ch n t nh ng s l a ch n cho tr c và h không đ c gi i thích riêng ho cỉ ể ự ọ ừ ữ ự ự ọ ướ ọ ượ ả ặ
ch n t l trung l p.ọ ỉ ệ ậ
Cu i cùng là th c t l tiêu chu n h n h p. Trong lo i đánh giá này có m t m c đ l a ch nố ướ ỉ ệ ẩ ỗ ợ ạ ộ ứ ộ ự ọ
b t bu c cho ng i đánh giá ghi chép và bình lu n vì sao h đ a ra l a ch n đó. ắ ộ ườ ậ ọ ư ự ọ
H th ng đánh giá d a trên k t qu : ệ ố ự ế ả Trong h th ng đánh giá bi u hi n d a trên ệ ố ể ệ ự k t quế ả,
tr ng tâm d a trên các b ng ch ng có th đ nh l ng đ c v vi c làm c a nhân viên. Đây cóọ ự ằ ứ ể ị ượ ượ ề ệ ủ
l là công cẽ ụ hay đ c s d ng nh t khi lãnh đ o t ch c mu n bi t nhân viên đóng góp baoượ ử ụ ấ ạ ổ ứ ố ế
nhiêu cho t ch c. Đ thi t k m t công c đánh giá cho h th ng đánh giá này, câu h i ho cổ ứ ể ế ế ộ ụ ệ ố ỏ ặ
k năng đánh giá d a trên:ỹ ự
* S l ng công vi c đ c hoàn thànhố ượ ệ ượ
* Ch t l ng công vi c đ c hoàn thànhấ ượ ệ ượ
* S có m t c a nhân viênự ặ ủ
* S an toàn c a nhân viênự ủ
Đ có đ c thông tin này, b n có th c n xem nh ng báo cáo s n l ng tr c đây, xem l i báoể ượ ạ ể ầ ữ ả ượ ướ ạ
cáo v đ an toàn, đào t o và đánh giá. B n cũng có th c n ph ng v n ng i giám sát c aề ộ ạ ạ ể ầ ỏ ấ ườ ủ
nhân viên, đ ng nghi p c a nhân viên, các c ng s , khách hàng...ồ ệ ủ ộ ự
B c 4: Thông báo v i nhân viên khi nào và t i sao h s đ c đánh giá và đánh giá nhướ ớ ạ ọ ẽ ượ ư
th nàoế
Nhân viên nên đ c bi t chính xác b n tìm ki m nh ng gì. Ví d , nh ng thành tích nào b nượ ế ạ ế ữ ụ ữ ạ
mong đ i m t nhân viên m i đ t đ c ho c nh ng k năng nào b n mu n t t c nh ng ng iợ ộ ớ ạ ượ ặ ữ ỹ ạ ố ấ ả ữ ườ
qu n lý d i quy n c a mình có. B ng vi c thông báo cho h nh ng đi u này, b n có quy n hyả ướ ề ủ ằ ệ ọ ữ ề ạ ề
v ng l n đánh giá ti p theo nhân viên s đ t đ c k t qu nh b n mong đ i.ọ ầ ế ẽ ạ ượ ế ả ư ạ ợ
Khi nhân viên đã nh n th c đ c h th ng đánh giá c a b n, b c ti p theo là ti n hành đánhậ ứ ượ ệ ố ủ ạ ướ ế ế
giá th c t . Quá trình này không nên th c hi n sáu tháng hay m t năm m t l n mà nên đ cự ế ự ệ ộ ộ ầ ượ
xem là quá trình liên t c. ụ
Các tài li u, báo cáo, h s v bi u hi n c a nhân viên s h tr cho các quy t đ nh c a b nệ ồ ơ ề ể ệ ủ ẽ ỗ ợ ế ị ủ ạ
sau này. Đó là các tài li u v nh ng bi u hi n và minh ch ng v s tích c c ho c tiêu c c c aệ ề ữ ể ệ ứ ề ự ự ặ ự ủ
nhân viên. Vi c ghi chép nên đ c th c hi n ngay khi có s ki n hay bi n c đ tránh nhân viênệ ượ ự ệ ự ệ ế ố ể
"ch i bay ch i bi n"ố ố ế và tránh nh ng sai sót. ữ
Vi c ghi chép cũng s giúp nhân viên bi t đ c hành vi nào đ c xem xét đ tăng l ng, đệ ẽ ế ượ ượ ể ươ ể
thăng ti n ho c hành vi nào có th b sa th i. Nh ng tài li u cũng là b ng ch ng đ b o v tế ặ ể ị ả ữ ệ ằ ứ ể ả ệ ổ
ch c kh i nh ng v ki n t ng ho c phàn nàn c a nhân viên sau khi b sa th i. ứ ỏ ữ ụ ệ ụ ặ ủ ị ả
B c 5: Xem xét k l ng k t qu v i nhân viênướ ỹ ưỡ ế ả ớ
B c này bao g m: chu n b cho vi c thông báo các đánh giá; đ ngh nhân viên t đánh giá;ướ ồ ẩ ị ệ ề ị ự
thông báo k t qu đánh giá; th o lu n v k t qu . ế ả ả ậ ề ế ả
Vi c đ u tiên b n c n xem xét khi chu n b thông báo k t qu là xem s m t bao nhiêu th iệ ầ ạ ầ ẩ ị ế ả ẽ ấ ờ
gian. B n c n cho nhân viên cũng nh chính mình kho ng m t gi tr c cu c g p đánh giá đạ ầ ư ả ộ ờ ướ ộ ặ ể
chu n b , và kho ng m t gi đ g p th c s . Khi đ a ra k t qu cho nhân viên b n nên t ch cẩ ị ả ộ ờ ể ặ ự ự ư ế ả ạ ổ ứ
cu c g p trong phòng c a mình ho c phòng h p chung đ tránh làm nhân viên s và vàoộ ặ ở ủ ặ ọ ể ợ ở
th phòng th . ế ủ
B n s đ a cho nhân viên m t b n t đánh giá tr c cu c g p. B n cũng c n xem xét k l ngạ ẽ ư ộ ả ự ướ ộ ặ ạ ầ ỹ ưỡ
k t qu đánh giá và ghi nh ng n t ng c a b n v đánh giá t ng th cũng nh t ng lĩnh v cế ả ữ ấ ượ ủ ạ ề ổ ể ư ừ ự
c th . Hãy nh là luôn b t đ u b ng các u đi m và sau đó m i th o lu n v nh ng đi u cònụ ể ớ ắ ầ ằ ư ể ớ ả ậ ề ữ ề
h n ch . Tìm nh ng d n ch ng c th v nh ng vi c t t và ch a t t. V i nh ng ghi chép nàyạ ế ữ ẫ ứ ụ ể ề ữ ệ ố ư ố ớ ữ
trong tay, b n s b t đ u cho cu c g p.ạ ẽ ắ ầ ộ ặ
M đ u cu c g p b n s b t đ u b ng vi c nói xem cu c đánh giá đã đ c ti n hành nh thở ầ ộ ặ ạ ẽ ắ ầ ằ ệ ộ ượ ế ư ế
nào, s d ng nh ng công c nào, và ai ti n hành đánh giá. Sau đó, xem xét k t qu t đánh giáử ụ ữ ụ ế ế ả ự
c a nhân viên. B n s trình bày nh ng phát hi n c a b n, sau đó khuy n khích m t cu c th oủ ạ ẽ ữ ệ ủ ạ ế ộ ộ ả
lu n xung quanh nh ng phát hi n c a b n. Cho phép nhân viên gi i thích ho c làm rõ các v nậ ữ ệ ủ ạ ả ặ ấ
đ , ho c đ xác đ nh v n đ mà b n ch a nh n ra. Cu i cùng, l u nh ng k t qu này vào hề ặ ể ị ấ ề ạ ư ậ ố ư ữ ế ả ồ
s c a nhân viên sau khi nhân viên đã kí xác nh n. Ch ký ph i đ t d i câu đ m b o r ngơ ủ ậ ữ ả ặ ướ ả ả ằ
nhân viên đã nh n m t b n, h đã đ c và hi u r ng h c n c i thi n nh ng gì đ làm căn cậ ộ ả ọ ọ ể ằ ọ ầ ả ệ ữ ể ứ
cho l n đánh giá ti p theo. ầ ế
Nguy t Ánhệ
Theo googobits