Thiên tai Việt Nam 2021: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

Thêm vào BST

Báo xấu

10
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn "Thiên tai Việt Nam 2021" tiếp tục trình bày về diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021; Danh mục hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu phòng, chống thiên tai... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thiên tai Việt Nam 2021: Phần 2

BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI MƯA LŨ KHU VỰC MIỀN TRUNG VÀ TÂY NGUYÊN TỪ NGÀY 22-25/10/2021 I. DIỄN BIẾN MƯA LŨ 1.1. Về mưa Từ đêm 22/10 đến ngày 25/10, khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên đã có mưa to đến rất to, trong đó: Quảng Nam, Quảng Ngãi mưa phổ biến 400-700mm; Thừa Thiên Huế mưa phổ biến 300-500mm; Đà Nẵng, Phú Yên, Kon Tum mưa 150- 300mm. Một số trạm mưa lớn như: Tam Trà (Quảng Nam) 950mm, Bình Tân (Quảng Ngãi) 802mm, Trà Phú (Quảng Ngãi) 813mm, Bình Khương (Quảng Ngãi) 862mm, Hồ Yên Thủy (Thừa Thiên Huế): 639mm. Mưa trên diện rộng tập trung trong 03 ngày, trong đó trọng tâm là ngày 23- 24/10, chủ yếu tập trung tại khu vực đồng bằng, ven biển; một số điểm cường suất mưa ngày rất lớn như: Tam Kỳ (Quảng Nam) 518mm, Tam Trà (Quảng Nam) 539mm, Hành Dũng (Quảng Ngãi) 598mm, Bình Tân (Quảng Ngãi) 576mm, Bình Khương (Quảng Ngãi) 600mm. 1.2. Về lũ Mưa lớn đã gây lũ trên các sông khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hoà và Tây Nguyên lên mức BĐ2-3, riêng sông Vệ (Quảng Ngãi) trên mức BĐ3, cụ thể đỉnh lũ như sau: Thừa Thiên Huế: Sông Bồ tại Phú Ốc là 3,06m, trên BĐ2: 0,06m (04h/23/10). Quảng Nam: Sông Thu Bồn tại Nông Sơn là 13,57m, trên BĐ2: 0,57m (11h/24/10); tại Câu Lâu là 1,63m, trên BĐ2: 0,13m (23h/24/10). Quảng Ngãi: Sông Trà Khúc tại Trà Khúc là 5,71m, trên BĐ2: 0,71m (22h/24/10); sông Vệ tại Sông Vệ là 4,88m, trên BĐ3: 0,38m (14h/23/10). Khánh Hoà: Sông Dinh tại Ninh Hòa là 5m, ở mức BĐ2 (15h/25/10). Kon Tum: Sông Đắk Bla tại KonPlông là 593,73m, trên BĐ2 0,23m (18h/24/10). 1.3. Về ngập lụt Mưa lớn, lũ đã gây ngập tại các vị trí thấp trũng, khu vực ven sông suối tại 02 tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, cao điểm vào ngày 24-25/10 với 16.411 nhà ngập, cụ thể: 136 Thiên tai Việt Nam 2021
pHần iV. DiỄn BiẾn Một SỐ trẬn tHiÊn tai LỚn nĂM 2021 - Tại Quảng Nam: 5.373 nhà bị ngập thuộc các huyện Núi Thành, Thăng Bình, Phú Ninh; thành phố Tam Kỳ và Hội An (có mức ngập từ 0,3-1,0m). - Tại Quảng Ngãi: 11.038 nhà bị ngập thuộc huyện Bình Sơn (ngập từ 05-0,7m). Ngập lụt tại thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam ngày 25/10/2021 Ngập lụt tại huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi ngày 25/10/2021 II. CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO, ỨNG PHÓ 2.1. Trung ương a) Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống thiên tai Ngày 20/10 Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai đã có công văn số 480/VPTT ngày 20/10/2021 gửi Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh, Thiên tai Việt Nam 2021 137
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI thành phố khu vực miền núi phía Bắc, Bắc Trung Bộ và các tỉnh từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi đề nghị chủ động ứng phó với mưa lớn, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất. Ngày 22/10 - Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo QGPCTT đã có Công điện số 15/CĐ-VPTT hồi 11 giờ 00 ngày 22/10/2021 gửi Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh, thành phố từ Quảng Bình đến Bình Định đề nghị triển khai thực hiện một số nội dung nhằm chủ động ứng phó với diễn biến của mưa, lũ. - Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống thiên tai có Văn bản số 110/QGPCTT ngày 22/10/2021 đề nghị Ban Chỉ huy PCTT & TKCN các tỉnh Trung Bộ và Tây nguyên; Bộ Công thương và Tập đoàn điện lực Việt Nam về việc vận hành hồ chứa đảm bảo an toàn hạ du khu vực miền Trung và Tây Nguyên. - Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo QGPCTT có văn bản số 486/VPTT ngày 22/10/2021 gửi Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình về chủ động ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Ngày 23/10 - Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 1420/CĐ-TTg ngày 23/10/2021 gửi các tỉnh Trung Bộ và Tây nguyên chỉ đạo việc chủ động ứng phó mưa lũ tại khu vực Trung Bộ. - Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo QGPCTT đã có công văn số 488/VPTT ngày 23/10/2021 gửi Văn phòng thường trực Ban chỉ huy PCTT và TKCN các tỉnh từ Quảng Bình đến Đăk Nông về việc tăng cường thông tin tuyên truyền ứng phó mưa lũ khu vực Trung Bộ. - Cử đoàn công tác của Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo QGPCTT phối hợp kiểm tra ứng phó mưa lũ lớn tại các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi. b) Các Bộ ngành Các Bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ triển khai ứng phó bão, mưa lớn: - Ủy ban Quốc gia TKCN, Bộ Quốc phòng chỉ đạo các lực lượng sẵn sàng ứng phó và tìm kiếm cứu nạn. - Bộ Tài nguyên và Môi trường thường xuyên cung cấp các bản tin dự báo, cảnh báo mưa lũ, lũ quét, sạt lở đất phục vụ công tác chỉ đạo. - Bộ Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo công tác đảm bảo an toàn đê điều, hồ chứa, nhất là các hồ chứa xung yếu, hồ chứa đã đầy nước; sản xuất nông nghiệp, thủy sản, chăn nuôi. 138 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 - Bộ Công an có Công điện số 11/CĐ-V01 ngày 22/10/2022 về việc chủ động ứng phó với mưa, lũ tại các tỉnh từ Quảng Bình đến Bình Định. - Các Bộ ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao triển khai chỉ đạo công tác ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ. - Đài truyền hình Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan thông tấn, báo chí tăng cường thời lượng, kịp thời đưa tin về diễn biến mưa lũ và công tác chỉ đạo ứng phó, khắc phục hậu quả. 2.2. Địa phương - UBND các tỉnh, thành phố Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Ninh Thuận, Hồ Chí Minh đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị, cơ quan liên quan của địa phương triển khai thực hiện các biện pháp ứng phó với áp thấp nhiệt đới. - Lãnh đạo UBND, Ban chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh đã tổ chức kiểm tra, đôn đốc công tác ứng phó, khắc phục thiệt hại do mưa, lũ tại các địa phương trọng điểm. - Các tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và Quảng Ngãi đã tổ chức sơ tán 2.182 hộ/7.196 khẩu ở các khu vực bị ngập sâu và vùng có nguy cơ sạt lở đến nơi an toàn (Thừa Thiên Huế 33 hộ/120 khẩu; Quảng Nam: 779 hộ/2.535 khẩu; Quảng Ngãi: 1.370 hộ/4.541 khẩu). Chủ yếu là di dời xen ghép. - Các tỉnh, thành phố tổ chức trực ban nghiêm túc, theo dõi chặt chẽ diễn biến thiên tai để chủ động các biện pháp ứng phó. III. TÌNH HÌNH THIỆT HẠI Theo báo cáo của Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh, mưa lũ, sạt lở tại khu vực miền Trung từ ngày 22-25/10 đã gây thiệt hại như sau: - Về người: 06 người chết (Quảng Nam 02, Quảng Ngãi 04), 01 người mất tích (Quảng Trị). Nguyên nhân chủ yếu do bất cẩn: qua ngầm tràn, di chuyển khi có lũ, chèo thuyền thúng ra hỗ trợ tàu cá khi sóng lớn. - Về nhà: 12 nhà hư hỏng, 12.048 nhà ngập. - Về nông nghiệp: 1.355ha lúa, hoa màu bị thiệt hại, 1.345 cây cảnh thiệt hại; 8.238 con gia súc, gia cầm chết, cuốn trôi. - Về thuỷ lợi: 6,3km đê kè; 28,3km kênh mương; 61 đập thuỷ lợi bị hư hỏng, sạt lở; 8,1 km bờ sông, bờ biển bị sạt lở. - Về giao thông: 52 vị trí quốc lộ, 175 vị trí giao thông địa phương sạt lở, ách tắc với tổng khối lượng đất đá khoảng 382.000m3; 35 cầu, cống hư hỏng. Thiệt hại về kinh tế ước tính khoảng 843 tỷ đồng. Thiên tai Việt Nam 2021 139
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI Đường sắt Bắc Nam qua Quảng Ngãi bị lũ làm trôi nền đường ngày 24/10/2021 IV. NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ 4.1. Một số kết quả đạt được Được sự quan tâm chỉ đạo kịp thời quyết liệt của Chính phủ, Ban chỉ đạo và sự vào cuộc sự chủ động, hiệu quả các cấp, các ngành từ Trung ương đến các địa phương, công tác ứng phó với mưa lũ đã thành công, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản. Cụ thể ở một số mặt như sau: - Thiệt hại do mưa lũ được giảm thiểu, đặc biệt là về người. - Công tác chỉ đạo, điều hành từ Trung ương đến cơ sở được triển khai quyết liệt, kịp thời, nhất là sự phối hợp chặt chẽ, chủ động và hiệu quả giữa các Bộ, ngành, địa phương trong việc chỉ đạo và triển khai hoạt động ứng phó với mưa lũ, đảm bảo giao thông, an toàn dịch bệnh, an ninh trật tự và cung ứng các nhu yếu phẩm thiết yêu cho nhân dân khu vực chịu ảnh hưởng,... - Thông tin truyền thông về mưa lũ được thực hiện mạnh mẽ, cung cấp kịp thời thông tin đến cộng đồng, người dân tại khu vực bị ảnh hưởng. - Thực hiện tốt, có hiệu quả phương châm “4 tại chỗ”, phát huy vai trò của lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã. - Hồ chứa vận hành đảm bảo an toàn, cắt lũ, giảm thiểu ngập lụt cho hạ du. - Các cơ quan chuyên môn như dự báo, Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo, Văn phòng Ban chỉ huy các địa phương đã quyết liệt trong việc triển khai nhiệm vụ. 140 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 4.2. Một số tồn tại hạn chế và nguyên nhân a) Tồn tại, hạn chế Bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, công tác ứng phó với mưa lũ cũng bộc lộ một số tồn tại, bất cập như sau: - Mưa lũ đã gây ảnh hưởng lớn và nhiều thiệt hại, trong đó vẫn còn thiệt hại đáng tiếc về người. - Nhiều công trình hạ tầng bị hư hỏng, sự cố do mưa lũ như các tuyến đường giao thông, các tuyến kè chống sạt lở bờ sông, bờ biển. - Thông tin về diễn biến mưa lũ và công chỉ đạo điều hành tại một số địa phương còn thiếu kịp thời và chưa sát với tình hình thực tế. b) Nguyên nhân - Ý thức chấp hành các quy định về PCTT của một bộ phận người dân còn thấp và chủ quan, bất cẩn dẫn đến những thiệt hại đáng tiếc. - Số lượng dân cư sinh sống trong các khu vực nguy cơ cao xảy ra ngập lụt còn lớn, thiếu nguồn lực để tổ chức sắp xếp đi dời đến đến nơi an toàn. - Các tuyến đường giao thông không đảm bảo an toàn và thiếu ổn định, nhất là khu vực miền núi, thường xuyên bị sạt lở khi gặp mưa lũ; hệ thống cầu cống không đảm bảo khẩu độ thoát lũ hoặc bị ách tắc nguy cơ cao gây lũ quét, sạt lở đất. Thiên tai Việt Nam 2021 141
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI MƯA LŨ KHU VỰC MIỀN TRUNG TỪ 08-18/11/2021 I. DIỄN BIẾN MƯA LŨ 1.1. Mưa Từ ngày 8-18/11, khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hoà và Đắk Lắk có mưa to đến rất to, tổng lượng mưa phổ biến từ 500-900mm, tập trung chủ yếu tại các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên và Đắk Lắk, cụ thể: - Thừa Thiên Huế: Hồ chứa nước Truồi 638mm; Hồ Thuỷ Yên 589mm. - Quảng Nam: Trà Kót 1.236mm; Trà My 1162mm; Tam Trà 1.050mm; Trà Leng 1.009mm. - Quảng Ngãi: Ba Lế 1.198mm; Ba Điền 1.091mm; Sơn Kỳ 1.072mm; Ba Cung 1.008mm. - Bình Định: Hồ Mỹ Thuận 1.097mm; Hồ Diêm Tiêu 966mm; Xã Mỹ Thọ 955mm. - Phú Yên: UBND xã sông Hinh 1.674mm; Hoà Mỹ Tây 674mm. - Khánh Hoà: Hồ Hoa Sơn 813mm; Hồ Suối Dầu 600. - Đắk Lắk: Ea M’Đoal 1.534mm; Cư Kroá 899mm. 1.2. Lũ Mưa lớn đã gây lũ trên các sông khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Phú Yên và Đắk Lắk lên mức BĐ1-2, riêng sông Kôn (Bình Định), sông Vệ (Quảng Ngãi) ở mức BĐ3, cụ thể đỉnh lũ như sau: - Thừa Thiên Huế, Quảng Nam: mực nước các sông ở mức BĐ1-2. - Quảng Ngãi: sông Vệ tại sông Vệ là 4,61m, trên BĐ3 0,11m (03h/09/11). - Bình Định: sông Kôn tại Thạnh Hoà là 7,81m, dưới BĐ3 0,19m (07h/15/11). - Phú Yên: sông Đà Rằng tại Củng Sơn là 32,02m, trên BĐ2 0,02m (19h/16/11) - Khánh Hoà: sông Cái Nha Trang tại Đồng Trăng là 9,5m, ở mức báo động 2 (19h/11/11); sông Cái Dinh tại Ninh Hoà là 4,87m, dưới báo động 2 là 0,13m (07h/14/11). 142 Thiên tai Việt Nam 2021
pHần iV. DiỄn BiẾn Một SỐ trẬn tHiÊn tai LỚn nĂM 2021 Ngập lụt ven sông Trà Câu, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi ngày 09/11/2021 Nước ngập sâu, nhiều tuyến đường tại Bình Định bị ách tắc ngày 15/11/2021 III. TÌNH HÌNH THIỆT HẠI Theo báo cáo của các địa phương, đợt mưa lũ khu vực miền Trung và Tây Nguyên từ ngày 8-18/11 tại khu vực miền Trung đã gây thiệt hại như sau: Về người: 02 người chết (Bình Định 01, Khánh Hoà 01), 01 người mất tích tại Ninh Thuận; nguyên nhân do chủ quan, bất cẩn của người dân. Về nhà ở: 18 nhà sập đổ, hư hỏng, 5.444 nhà bị ngập. Về nông nghiệp: 4.407 ha lúa hoa màu bị ngập, thiệt hại; 14.028 con gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi. Thiên tai Việt Nam 2021 143
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI Về thuỷ lợi: 13,5km đê kè, kênh mương hư hỏng, sạt lở; 8km bờ sông, bờ biển sạt lở. Về giao thông: 18km đường giao thông, 23.000m3 đất đá bị sạt lở. Tổng thiệt hại kinh tế ước tính khoảng 126 tỷ đồng. IV. CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO, ỨNG PHÓ 4.1. Trung ương a) Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai Ngày 07/11 Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo QGPCTT đã có văn bản số 512/VPTT ngày 07/11 gửi Ban chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh, TP từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa chủ động ứng phó với mưa lớn, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất. Ngày 08/11 Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo QGPCTT đã có công điện số 21/CĐ-VPTT ngày 08/11/2021 và văn bản 512/VPTT ngày 07/11/2021 gửi Ban chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh, TP từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa chỉ đạo ứng phó với diễn biến của mưa, lũ. Ngày 09-12/11 Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo QGPCTT đã cử 02 đoàn công tác đến các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa để phối hợp với các địa phương ứng phó mưa lũ. Ngày 15/11 Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo QGPCTT đã có công điện số 22/CĐ-VPTT ngày 15/11/2021 gửi Ban chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh, TP từ Quảng Trị đến Khánh Hòa về việc ứng phó với diễn biến của mưa, lũ. Ngày 17/11 Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo cử đoàn công tác phối hợp Văn phòng BCH PCTT&TKCN tỉnh Bình Định, kiểm tra tình hình ngập lụt khu vực hạ lưu sông Kôn, trạm Thạnh Hoà (khu Đông các huyện Tuy Phước, Phù Cát, tỉnh Bình Định). b) Các Bộ, ngành - Bộ Tài nguyên và Môi trường thường xuyên cung cấp các bản tin dự báo, cảnh báo mưa, lũ phục vụ công tác chỉ đạo; 144 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nắm bắt thông tin, chỉ đạo vận hành hồ chứa thủy lợi, an toàn đê điều, bảo vệ sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản; - Bộ Công thương nắm bắt thông tin, chỉ đạo vận hành hồ chứa thủy điện; - Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị, lực lượng từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa sẵn sàng ứng phó với mưa lũ. - Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương tăng cường thời lượng phát sóng, đưa tin về mưa, lũ và công tác chỉ đạo ứng phó. 4.2. Địa phương - Ban Chỉ huy PCTT&TKCN và Văn phòng thường trực các tỉnh Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa đã ban hành văn bản, công điện chủ động ứng phó mưa, lũ, lũ quét, sạt lở đất; - Ngày 15/11 Bí thư tỉnh ủy tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng đã đi kiểm tra và chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả mưa lũ tại thị xã An Nhơn và huyện Tuy Phước. - Rà soát phương án ứng phó với mưa, lũ nhất là kế hoạch sơ tán dân khu vực trũng thấp, ven sông, suối. V. KẾT QUẢ CÔNG TÁC ỨNG PHÓ THIÊN TAI 5.1. Công tác sơ tán dân 5.1.1. Kế hoạch sơ tán - Kế hoạch sơ tán dân khi lũ trên BĐ3 là 65.729 hộ/258.444 khẩu (Quảng Nam: 28.952/115.806; Quảng Ngãi: 2.445/9.464; Bình Định: 7.031/25.642; Phú Yên: 11.609/40.727; Khánh Hòa: 1.794/7.320); - Kế hoạch sơ tán dân vùng nguy cơ cao lũ quét, sạt lở đất là 26.743 hộ/110.560 khẩu (T.T.Huế: 11.079/41.425; Đà Nẵng: 1.942/6.329; Quảng Nam: 3.376/13.504; Quảng Ngãi: 4.230/15.380; Bình Định: 519/2.076; Phú Yên: 989/3.553; Khánh Hòa: 1.344/5.070). Các tỉnh tiếp tục rà soát số ca F0, F1 để có phương án cách ly, sơ tán riêng cũng như biện pháp y tế phù hợp để an toàn dịch bệnh. Tuy theo diễn biến thực tế tình hình mưa, lũ sẽ tiến hành sơ tán cho phù hợp tình huống dịch Covid-19. Thiên tai Việt Nam 2021 145
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI 5.1.2. Thực tế triển khai - Tỉnh Quảng Ngãi đã di dời, sơ tán 214 hộ dân trong vùng nguy cơ cao ngập lụt và sạt lở đất đến nơi an toàn (huyện Nghĩa Hành 200 hộ do ngập lụt; huyện Bình Sơn 14 hộ do nguy cơ sạt lở núi). - Tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức sơ tán 425 hộ/1.579 khẩu tại một số khu vực có nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất ở huyện Khánh Sơn và thành phố Nha Trang. - Tỉnh Bình Định tổ chức di dời 222 hộ dân để tránh ngập lụt (H. Phù Mỹ 155 hộ, TP. Quy Nhơn 67 hộ) và 72 hộ di dời tránh sạt lở (H. Phù Cát: 66 hộ, TP Quy Nhơn: 06 hộ); cho 61.000 học sinh nghỉ học tại các huyện Tuy Phước, Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Ân và Thị xã Hoài Nhơn để đảm bảo an toàn. - Tỉnh Ninh Thuận đã tổ chức sơ tán 91 hộ/388 khẩu tại một số khu vực ngập lụt ở các huyện Ninh Phước, Ninh Hải. 5.3. Về đê, kè - Trọng điểm cần quan tâm: 20 trọng điểm (Thừa Thiên Huế: 04; Đà Nẵng: 03; Quảng Nam 11; Bình Định: 01; Phú Yên: 01). - Công trình đang thi công: 8 công trình (Thừa Thiên Huế: 02; Quảng Nam: 01; Phú Yên: 03; Khánh Hòa: 02). 5.4. Về hồ chứa 5.4.1. Hồ thủy điện khu vực Trung Bộ Có 23 hồ trên các lưu vực hiện nay đang điều tiết về hạ du, với lưu lượng về hạ du dao động từ 6-800m3/s; lớn nhất (Qxả/Qvề) là: hồ Sông Ba Hạ 800/825m3/s. 5.4.2. Hồ chứa thủy lợi khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Ninh Thuận và Tây Nguyên - Hồ đã đầy nước 304/504 hồ (T.T.Huế 46/56 hồ, Đà Nẵng 14/19 hồ, Quảng Nam 59/73 hồ, Quảng Ngãi 112/118 hồ, Bình Định 30/160 hồ, Phú Yên 40/50 hồ, Khánh Hòa 3/28 hồ). - Vận hành xả tràn: 27 hồ; chủ yếu lưu lượng xả nhỏ hơn 30m3/s. Riêng hồ Nước Trong (Quảng Ngãi) Qxả = 75m3/s; Cho Mo (Ninh Thuận) Qxả = 107m3/s; Trà Co (Ninh Thuận) Qxả = 99m3/s. - Đang thi công: 29 hồ (Quảng Nam 14, Quảng Ngãi 04, Bình Định 02, Khánh Hòa 08, Bình Thuận 01). 146 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 VI. NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ 6.1. Một số kết quả đạt được Được sự quan tâm chỉ đạo kịp thời quyết liệt của Chính phủ, Ban chỉ đạo và sự vào cuộc sự chủ động, hiệu quả các cấp, các ngành từ Trung ương đến các địa phương, công tác ứng phó với mưa lũ đã thành công, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản. Cụ thể ở một số mặt như sau: - Thiệt hại do mưa lũ được giảm thiểu, đặt biệt là về người. - Công tác chỉ đạo, điều hành từ Trung ương đến cơ sở được triển khai quyết liệt, kịp thời, nhất là sự phối hợp chặt chẽ, chủ động và hiệu quả giữa các Bộ, ngành, địa phương trong việc chỉ đạo và triển khai hoạt động ứng phó với mưa lũ, đảm bảo giao thông, an toàn dịch bệnh, an ninh trật tự và cung ứng các nhu yếu phẩm thiết yêu cho nhân dân khu vực chịu ảnh hưởng,... - Thông tin truyền thông về mưa lũ được thực hiện mạnh mẽ, cung cấp kịp thời thông tin đến cộng đồng, người dân tại khu vực bị ảnh hưởng. - Thực hiện tốt, có hiệu quả phương châm “4 tại chỗ”, phát huy vai trò của lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã. - Hồ chứa vận hành đảm bảo an toàn, cắt lũ, giảm thiểu ngập lụt cho hạ du. - Các cơ quan chuyên môn như dự báo, Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo, Văn phòng Ban chỉ huy các địa phương đã quyết liệt trong việc triển khai nhiệm vụ. 6.2. Một số tồn tại hạn chế và nguyên nhân a) Tồn tại, hạn chế Bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, công tác ứng phó với mưa lũ cũng bộc lộ một số tồn tại, bất cập như sau: - Mưa lũ đã gây ảnh hưởng lớn và nhiều thiệt hại, trong đó vẫn còn thiệt hại đáng tiếc về người. - Tình trạng ngập sâu, kéo dài ở một số khu vực chưa được khắc phục27. - Nhiều công trình hạ tầng bị hư hỏng, sự cố do mưa lũ như các tuyến đường giao thông, các tuyến kè chống sạt lở bờ sông, bờ biển. - Thông tin về diễn biến mưa lũ và công chỉ đạo điều hành tại một số địa phương còn thiếu kịp thời và chưa sát với tình hình thực tế. 27. Điển hình là khu vực hạ du sông Vệ, tỉnh Quảng Ngãi, sông Kôn, tỉnh Bình Định Thiên tai Việt Nam 2021 147
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI b) Nguyên nhân - Ý thức chấp hành các quy định về PCTT của một bộ phận người dân còn thấp và chủ quan, bất cẩn dẫn đến những thiệt hại đáng tiếc. - Số lượng dân cư sinh sống trong các khu vực nguy cơ cao xảy ra ngập lụt còn lớn, thiếu nguồn lực để tổ chức sắp xếp đi dời đến đến nơi an toàn. - Các tuyến đường giao thông không đảm bảo an toàn và thiếu ổn định, nhất là khu vực miền núi, thường xuyên bị sạt lở khi gặp mưa lũ; hệ thống cầu cống không đảm bảo khẩu độ thoát lũ hoặc bị ách tắc nguy cơ cao gây lũ quét, sạt lở đất. - Mưa lớn kết hợp triều cường và một số hồ chứa vận hành xả gây tình trạng ngập lụt kéo dài ở hạ du nhất là sông Vệ, tỉnh Quảng Ngãi, sông Kôn, tỉnh Bình Định. 148 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 MƯA LŨ KHU VỰC MIỀN TRUNG VÀ TÂY NGUYÊN TỪ NGÀY 26-30/11/2021 I. CÔNG TÁC DỰ BÁO Trong ngày, Trung tâm Dự báo Khí thượng thủy văn Quốc gia đã phát hành 19 bản tin cảnh báo mưa lớn ở Trung Bộ và Tây Nguyên và 17 bản tin cảnh báo lũ với một số nội dung cụ thể như sau: 1.1. Về mưa lớn Ngày 26/11, Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia đã phát hành bản tin cảnh báo mưa lớn từ ngày 26-30/11 ở khu vực Trung Bộ, cụ thể: - Các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa phổ biến 300-500mm, có nơi trên 600mm. - Tây Nguyên, Ninh Thuận, Bình Thuận phổ biến 100-200mm, có nơi trên 250mm. 1.2. Về lũ Từ ngày 28/11, Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia ban hành các bản tin cảnh báo, dự báo lũ và điều chỉnh phạm vi, diễn biến lũ theo thời gian, trong đó dự báo lũ như sau: - Các sông ở Quảng Ngãi, Bình Định và sông Kỳ Lộ (Phú Yên) lên mức BĐ2-BĐ3, có sông trên BĐ3; - Các sông ở Quảng Nam, Khánh Hòa, Ninh Thuận và sông Ba (Phú Yên) lên mức BĐ1-BĐ2 và trên BĐ2; - Các sông chính ở Thừa Thiên Huế, khu vực Tây Nguyên lên mức BĐ1 và trên BĐ1. Từ ngày 29-30/11, các bản tin dự báo được điều chỉnh theo diễn biến mưa lũ thực tế. II. DIỄN BIẾN THỰC TẾ 2.1. Mưa Từ ngày 27/11 đến 30/11, các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi mưa phổ biến từ 500-700mm; Bình Định, Phú Yên mưa phổ biến 400-600mm; Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắc, Khánh Hòa mưa phổ biến 200-400mm; một số trạm có mưa lớn như: TĐ Sông Tranh 2 (Quảng Nam) 947mm; Ba Lế (Quảng Ngãi) 900mm; Làng Cát (Bình Định) 839mm, hồ Mỹ Thuận (Bình Định) 825mm; Sông Hinh (Phú Yên) 687mm; Hoa Sơn (Khánh Hòa) 470mm. Thiên tai Việt Nam 2021 149
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI 2.2. Lũ Lũ lớn gần mức lịch sử đã xảy ra tại các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa với đỉnh lũ cụ thể như sau: - Quảng Ngãi: Trên sông Vệ tại Sông Vệ là 5,48m, trên BĐ3: 0,98m, thấp hơn lũ LS 2013 là 0,55m; thấp hơn các trận lũ năm 2016, 2017 từ 0,42-0,45m. - Bình Định: Trên sông Kon tại Thạnh Hòa là 9,46m, trên BĐ3: 1,46m, thấp hơn lũ LS 2013 là 0,22m; tương đương lũ lớn năm 2016 (9,52m). - Phú Yên: Trên sông Ba tại Phú Lâm là 4,63m, trên BĐ3 0,93m, thấp hơn lũ LS 1993 là 0,58m; tương đương lũ lớn năm 2009 (4,65m); cao hơn lũ 03/11/2016 là 0,23m. - Khánh Hòa: Trên sông Cái Dinh tại Ninh Hòa là 5,72m, trên BĐ3 là 0,02m; thấp hơn lũ LS 1986 là 0,86m; tương đương lũ năm 2013, 2016; thấp hơn lũ năm 2017 là 0,37mm. Đến ngày 02/12, mực nước các sông đã xuống dưới BĐ1, riêng sông Kôn tại Thạnh Hòa hiện còn trên mức BĐ1. 2.3. Ngập lụt Thời điểm cao nhất (ngày 30/11): 97.378 hộ bị ngập; Bình Định ngập 52 xã/10 huyện với 31.378 nhà từ 0.3-0.5m (ngập sâu nhất từ 1-1,5m tại các xã ven sông thuộc các huyện Tuy Phước, Phù Cát); Phú Yên ngập 58.000 hộ tại 06 huyện Tuy Hòa, Phú Hòa, Tuy An, Đồng Xuân, Đông Hòa, Tây Hòa, nơi ngập sâu nhất từ 2-2,5m; Khánh Hòa: 8.291 hộ28. Ngập lụt trên các tuyến quốc lộ: Bình Định: Quốc lộ 1 (tuyến tránh An Nhơn) và một số vị trí tại Quốc lộ 27C; Phú Yên: quốc lộ 19C, 25, 27, 29; Quảng Ngãi: quốc lộ 24, 24C; Quảng Nam: quốc lộ 14H, 40B, Trường Sơn Đông. Nước dâng cao ngập quá nửa nhà dân tại thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ngày 30/11/2021 28. Mưa lũ tháng 12/2016 làm 33 người chết 50.415 nhà bị ngập; lũ tháng 11/2017 làm 165.229 nhà bị ngập; lũ năm 2020 làm 317.000 nhà bị ngập. 150 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 Xã Sơn Hà, huyện Sơn Hoà, tỉnh Bình Định có nơi ngập tới nóc nhà ngày 30/11/2021 III. TÌNH HÌNH THIỆT HẠI Theo báo cáo nhanh của Văn phòng Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các địa phương, thiệt hại do mưa lũ đến ngày 05/12 như sau: Về người: 19 người chết, mất tích (Bình Định 03, Phú Yên 09, Khánh Hòa 02, Ninh Thuận 02, Kon Tum 01, Đắk Lắk 02; nguyên nhân chủ yếu do đi lại bất cẩn trong mưa lũ). Về nhà ở: 26 nhà sập, đổ; 25 nhà hư hỏng nặng; 97.378 nhà bị ngập. Về nông nghiệp: 1.657 ha lúa, 1.097 ha hoa màu bị thiệt hại; 2.648 con gia súc, 71.897 con gia cầm bị chết, cuốn trôi; 252 ha nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại; 03 tàu cá và 02 xà lan bị chìm. Về công trình phòng, chống thiên tai, thuỷ lợi: 3.122km kè, 76.900m kênh mương hư hỏng, 12.200m bờ sông, bờ suối bị sạt lở và 30 đập tạm bị sạt lở, hư hỏng. Về giao thông: Ngập và sạt lở gây ách ách tắc các tuyến đường Quốc lộ 14H, 40B, Đông Trường Sơn (Quảng Nam); Quốc Lộ 24, 24C (Quảng Ngãi); Quốc lộ 1 (tuyến tránh An Nhơn, Bình Định); Quốc lộ 19C, 25, 27, 29 (Phú Yên) và một số tuyến tỉnh lộ, giao thông nông thôn; 261km đường giao thông bị sạt lở với 154.650m3 đất đá; hư hỏng 17 cống, 01 cầu giao thông. Tổng thiệt hại về kinh tế ước tính khoảng 747 tỷ đồng. Thiên tai Việt Nam 2021 151
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI Các tuyến đường dân sinh tại huyện miền núi Ba Tơ, Quảng Ngãi trơ sỏi đá do ảnh hưởng của mưa lũ ngày 30/11/2021 IV. CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO, ỨNG PHÓ 4.1. Trung ương a) Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai Ngày 26/11 Văn phòng thường trực Ban CĐ QGPCTT đã ban hành Công điện số 23/CĐ-VPTT lúc 18h30 ngày 26/11/2021 gửi Ban Chỉ huy các tỉnh, thành phố từ Thừa Thiên Huế đến Ninh Thuận, khu vực Tây nguyên và các Bộ, ngành về việc chủ động đối phó với diễn biến mưa, lũ, lũ quét, sạt lở đất và ngập úng cục bộ. Ngày 27/11 Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo QGPCTT do Phó Trưởng ban Trần Quang Hoài làm trưởng đoàn đi kiểm tra công tác khắc phục hậu quả thiên tai tại tỉnh Thừa Thiên Huế; Đoàn công tác của Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo QGPCTT do Phó chánh văn phòng Vũ Xuân Thành làm trưởng đoàn đã đi kiểm tra công tác khắc phục hậu quả thiên tai tại huyện Nam Trà My tỉnh Quảng Nam. Ngày 30/11 - Thủ tướng Chính phủ ban hành công điện số 1659/CĐ-TTg ngày 30/11/2021 chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương tập trung ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ. - Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai đã ban hành Công điện số 24/ CĐ-QG ngày 30/11 gửi Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Gia Lai chủ động triển khai biện pháp ứng phó mưa 152 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 lũ, lũ quét, sạt lở đất, đảm bảo an toàn tính mạng của người dân và công trình cơ sở hạ tầng. - Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo QGPCTT có văn bản số 573/VPTT gửi Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh Gia Lai, Phú Yên, Ban Chỉ huy PCTT&TKCN Bộ Công Thương và Tập đoàn điện lực Việt Nam về việc vận hành cắt giảm lũ, hạn chế ngập lụt vùng hạ du sông Ba. Ngày 01/12 - Sáng 01/12, Bộ trưởng - Phó Trưởng ban Thường trực Lê Minh Hoan chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo trực tuyến với các tỉnh Gia Lai, Bình Định, Phú Yên để chỉ đạo công tác ứng phó mưa lũ, khắc phục hậu quả. - Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo QG về PCTT do đồng chí Trần Quang Hoài Phó Trưởng ban làm trưởng đoàn đi chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả mưa lũ tại tỉnh Phú Yên. Ngày 02/12 Đoàn công tác do đồng chí Trần Quang Hoài Phó Trưởng ban làm trưởng đoàn tiếp tục chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả tại tỉnh Bình Định. Ngày 03-04/12 Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo QG về PCTT do Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Trưởng ban làm trưởng đoàn chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả mưa lũ và thăm hỏi động viên người dân tại các tỉnh Bình Định, Phú Yên. Thứ trưởng - Phó Trưởng ban Nguyễn Hoàng Hiệp trao hỗ trợ của Thủ tướng Phạm Minh Chính cho gia đình có người mất do mưa lụt ngày 03/12/2021 Thiên tai Việt Nam 2021 153
BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI Ngày 05/12 Thủ tướng Chính Phủ chủ trì họp trực tuyến Thường trực Chính phủ với Ban chỉ đạo Quốc gia Phòng chống thiên tai và một số bộ ngành, địa phương về công tác phòng, chống thiên tai khu vực miền Trung và Tây Nguyên năm 2021. Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị ngày 05/12/2021 b) Các Bộ, ngành - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nắm bắt thông tin, chỉ đạo vận hành hồ chứa thủy lợi, an toàn đê điều, bảo vệ sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản. - Bộ TNMT chỉ đạo cung cấp các bản tin dự báo, cảnh báo mưa lũ. - Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các Quân khu, Quân đoàn, Binh đoàn đóng trên địa bàn huy động lực lượng phối hợp hỗ trợ chính quyền các địa phương kịp thời sơ tán dân, cứu hộ, cứu nạn và tham gia khắc phục hậu quả mưa lũ. - Các Bộ: Bộ Quốc phòng có Công điện số 45/TK ngày 01/12, Bộ Công an có Công điện số 06/CĐ-BCA-V01 ngày 01/12; Bộ Giao thông vận tải có Công điện số 31/CĐ-BGTVT ngày 03/12; Bộ Công Thương có công điện số 7618/CĐ-PCTT ngày 01/12. - VPTT Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo tổ chức nhắn tin cảnh báo mưa lũ qua hệ thống Zalo tới 3,4 triệu thuê bao vùng lũ. - Tập đoàn Điện lực Việt Nam có Công điện số 7332/CĐ-EVN ngày 01/12 chỉ đạo khắc phục kịp thời sự cố hệ thống lưới điện. - Các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương, địa phương thường xuyên đưa tin trên truyền hình, phát thanh và các trang mạng xã hội về diễn biến mưa, lũ và công tác chỉ đạo, ứng phó, khắc phục hậu quả. 154 Thiên tai Việt Nam 2021
Phần IV. diễn biến một số trận thiên tai lớn năm 2021 4.2. Địa phương - Ban hành công điện chỉ đạo; phân công lãnh đạo kiểm tra, chỉ đạo tại cơ sở; hướng dẫn phân luồng giao thông khu vực ngập lụt và chỉ đạo vận hành các hồ chứa. - Triển khai đầy đủ các nội dung Công điện của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo QGPCTT. - Hỗ trợ gia đình có người bị thiệt mạng, tìm kiếm người mất tích; vệ sinh môi trường, khắc phục hậu quả ngay sau khi lũ rút. - Tổ chức sơ tán tại chỗ 6.030 hộ (Quảng Nam 53, Bình Định 439, Phú Yên 5.517, Khánh Hòa 21). V. ĐỐI TƯỢNG CÓ NGUY CƠ ẢNH HƯỞNG 5.1. Công tác sơ tán dân Số lượng dân cư sinh sống trong các khu vực không đảm bảo an toàn, nguy cơ cao ngập lụt; các tỉnh xây dựng phương án sơ tán dân khi lũ BĐ3 trở lên: 76.583 hộ/295.714 người. 5.2. Tình hình sản xuất nông nghiệp - Về chăn nuôi: Khu vực chăn nuôi gia súc, gia cầm lớn với 2,57 triệu con gia súc (159.000 con trâu, 990.000 con bò, 1,42 triệu con lợn) và 27 triệu con gia cầm, trong đó có 46 cơ sở chăn nuôi tập trung. - Về trồng trọt: Còn 10.662 ha lúa các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa chưa thu hoạch (Bình Định 628 ha, Phú Yên: 2.467 ha, Khánh Hòa: 7.567 ha), trong đó 3.813 ha lúa đã chín; các cây trồng khác như cây cảnh, hoa tết đã được chủ động phương án bảo đảm an toàn nên không có thiệt hại đáng kể. - Về thủy sản: có 16.778 ha nuôi trồng thủy sản, trong đó 7.477 ha nuôi thủy sản nước ngọt (các tỉnh diện tích lớn là Quảng Nam: 4.810 ha, Bình Định: 3.835 ha, Khánh Hòa: 3.780). 5.3. Về đê điều Hệ thống đê biển, đê cửa sông các tỉnh từ Quảng Nam đến Khánh Hòa có tổng chiều dài 255km (26km đê biển, 229km đê cửa sông) toàn bộ là đê dưới cấp III và đê chưa phân cấp. Có 13 trọng điểm, vị trí xung yếu (Quảng Nam: 11; Bình Định: 01; Phú Yên: 01) và 06 công trình đê biển, kè biển, đê cửa sông đang thi công (Quảng Nam: 01; Phú Yên: 03; Khánh Hòa: 02). Thiên tai Việt Nam 2021 155