Kỹ thuật điều khiển & Điện tử<br />
<br />
THIẾT KẾ BỘ XỬ LÝ SỐ MÔ PHỎNG CHỨC NĂNG XÁC ĐỊNH<br />
GÓC LỆCH BÁM SÁT MỤC TIÊU<br />
Phạm Đức Thỏa*, Nguyễn Văn Sơn, Phạm Công Tư<br />
Tóm tắt: Đầu tự dẫn vô tuyến chủ động У502Э trên tên lửa đối hải Kh-35E được<br />
dùng để sục sạo, bắt, bám sát mục tiêu trong giai đoạn cuối hành trình bay. Đầu tự<br />
dẫn sử dụng bộ tọa độ mục tiêu vô tuyến để xác định sai lệch giữa mục tiêu và tên<br />
lửa. Từ các vấn đề nghiên cứu thực tế về bộ tọa độ mục tiêu và đầu tự dẫn У502Э,<br />
phân tích cơ sở lý thuyết xây dựng bộ tọa độ mục tiêu của đầu tự dẫn. Nhóm tác giả<br />
tiến hành thiết kế bộ xử lý số để mô phỏng chức năng xác định góc sai lệch giữa<br />
mục tiêu và tên lửa trong quá trình bám sát mục tiêu của khối xử lý thông tin và tính<br />
toán (БОИ- ЦВУ) trên đầu tự dẫn vô tuyến У502Э.<br />
Từ khóa: Bộ xử lý số; Tọa độ mục tiêu; Đầu tự dẫn vô tuyến.<br />
<br />
1. ĐẶT VẤN ĐỀ<br />
Tên lửa đối hải Kh-35E được trang bị để tiêu diệt các mục tiêu nổi trên mặt biển, nó sử<br />
dụng phương pháp dẫn đường quán tính kết hợp với tự dẫn. Đầu tự dẫn vô tuyến chủ động<br />
У502Э trên tên lửa Kh-35E sẽ sục sạo, bắt, bám sát mục tiêu ở giai đoạn cuối hành trình<br />
bay. Việc xác định vị trí mục tiêu so với tên lửa được thực hiện bởi bộ tọa độ mục tiêu.<br />
Nghiên cứu, khảo sát thực tế về bộ tọa độ mục tiêu và đầu tự dẫn У502Э, phân tích cơ sở<br />
lý thuyết ứng dụng để xây dựng bộ tọa độ mục tiêu cũng như chức năng của БОИ (khối xử<br />
lý thông tin mục tiêu). Thiết kế bộ xử lý số để mô phỏng chức năng xác định góc lệch mục<br />
tiêu bám sát là rất cần thiết.<br />
2. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO, NGUYÊN TẮC LÀM VIỆC VÀ SƠ SỞ XÂY DỰNG BỘ<br />
TỌA ĐỘ MỤC TIÊU CỦA ĐẦU TỰ DẪN У502Э<br />
2.1. Đặc điểm cấu tạo<br />
Đầu tự dẫn У502Э có các thành<br />
phần chính sau [4, 6]:<br />
- Thiết bị thu – phát bao gồm:<br />
An ten dùng để hình thành cánh<br />
sóng hẹp thay đổi hướng trong<br />
không gian nhờ thiết bị dẫn động<br />
điện cơ quay an ten; Bộ tạo tín hiệu<br />
phát siêu ngoại sai; Máy thu siêu<br />
ngoại sai; Thiết bị thu phát đóng vai<br />
trò như bộ tọa độ mục tiêu, thiết bị<br />
này phát đi tín hiệu siêu cao tần và<br />
thu về tín hiệu phản xạ từ mục tiêu,<br />
trên cơ sở đó xử lý, biến đổi để phát<br />
hiện, xác định tọa độ mục tiêu.<br />
- Tổ hợp tính: Hoạt động như một<br />
<br />
Hình 1. Sơ đồ khối chức năng đầu tự dẫn У502Э. máy tính số, nó điều khiển toàn bộ<br />
hoạt động các cụm khối trên đầu tự<br />
dẫn theo chương trình. Tín hiệu thông tin ra đa thu được sau khi giải điều chế thành thị tần<br />
cũng được đưa vào tổ hợp xử lý thông tin và tính toán số để số hóa, xử lý số, xác định mục<br />
tiêu và tọa độ mục tiêu.<br />
<br />
<br />
118 P. Đ. Thỏa, N.V. Sơn, P.C. Tư, “Thiết kế bộ xử lý số… góc lệch bám sát mục tiêu.”<br />
Nghiên cứu khoa học công nghệ<br />
<br />
2.2. Cơ sở lý thuyết xây dựng bộ tọa độ mục tiêu của đầu tự dẫn У502Э<br />
Trong sơ đồ hình 2 thể hiện bộ tọa độ mục tiêu vô tuyến một kênh thu tín hiệu phản xạ<br />
từ mục tiêu. Khi an ten quay xung quanh trục dọc của bộ tọa độ với tốc độ góc không đổi<br />
0 và góc mở a0 hình thành tín hiệu điện áp tia, biên độ của nó không đổi khi trục quay<br />
của tia quét trùng với trục dọc bộ tọa độ. Gọi<br />
F(a) là hàm xác định phụ thuộc của giản đồ<br />
hướng vào góc mở a. Khi sục sạo thì góc amt sẽ<br />
thay đổi. Gọi biên độ tín hiệu đầu vào của bộ tọa<br />
độ vô tuyến khi mục tiêu nằm trùng với trục của<br />
búp sóng là Um, khi mục tiêu không nằm trùng<br />
với trục của búp sóng giản đồ hướng có sự phụ<br />
thuộc của tín hiệu thu được ở đầu vào bộ tọa độ<br />
góc sai lệch mục tiêu [2]: U U m F ( amt ) (1)<br />
Do a0, amt thường nhỏ nên O1M OO1mt;<br />
Hình 2. Sơ đồ bộ toa độ mục tiêu<br />
O1A OO1a0 và AM OO1mt. Giả thiết<br />
trên đầu tự dẫn У502Э.<br />
OO1=1, ta có:<br />
2 2<br />
amt mt a20 2 mt a 0 cos(0t k ) (2)<br />
2 mt<br />
Vì mt