Thuật ngữ VVT-i, VTEC, VVL….
Hiện nay trên động cơ ôtô có nhiều ký hiệu chữ cái viết tắt như: HONDA gọi là
VTEC hay i-VTEC, VVT-i và VVTL-i của Toyota…Chúng nhằm quảng bá cho
các công nghệ mới nhất và tiên tiến của hãng nhưng bên cạnh đó khiến người tiêu
dùng không thể hiểu hết được các kí hiệu phức tạp đó.
Dưới đây chúng tôi đưa ra một số giải thích cơ bản như sau:
- Trên ôtô, các loại động cơ 4 kỳ hiện đại ngày nay sử dụng cơ cấu phối khí thông
minh ( cơ cấu điều khiển trục cam thông minh) nhằm điều chỉnh thời điểm đóng
mở xupap, pha phối khí một cách tự động hoặc làm thay đổi độ nâng của xupáp tự
động tùy thuộc vào chế độ làm việc của động cơ.
- HONDA có động cơ VTEC ( Variable Vale Timing and Lift Electronic
Control ): Pha phối khí và độ mở van điều kiển điển tử , Hệ thống VTEC hoạt
động giống như một thiết bị nén hay một tuốc bin tăng áp bằng cách tạo ra khả
năng cuốn cao và hiệu suất tiếp nhiên liệu hiệu quả để tạo ra công suất lớn.
Photo : kereta.info
- Ngoài ra HONDA còn có các thế hệ động cơ như :
VTEC-E: là hệ thống bộ truyền động van trong đó hai chế độ cam
điều khiển van có kích thước khác nhau. Cam ngắn hơn cho phép một van mở với
độ mở ít và điều này làm giảm mức tiêu hao nhiên liệu. Giống hệ thống VTEC ban
đầu, khi động cơ đạt số vòng/phút lớn hơn, chốt khóa khóa cam thiết kế cho vòng
tua cao và thời gian mở van được tăng lên để đạt được công suất lớn hơn.
3STAGE VTEC: Hệ thống này sử dụng 3 chế độ cam khác nhau
hoạt động ở 3 pha. Mỗi cam điều khiển một pha thời gian mở và nâng van khác
nhau.
i-VTEC: (Intelligent VTEC) là hệ thống điều khiển van thành công
nhất từ trước tới nay của hãng HONDA và được ứng dụng trên nhiều mẫu xe. Hệ
thống i-VTEC được giới thiệu năm 2001 và sử dụng thiết bị điều chỉnh thời gian
van nạp biến thiên liên tục và hệ thống quản lý do máy tính điều khiển để tối ưu
hóa mô men xoắn và hiệu suất sử dụng nhiên liệu.
AVTEC: Advanced VTEC được hãng HONDA giới thiệu năm
2006. Hệ thống này kết hợp những lợi thế của hệ thống i-VTEC với hệ thống điều
khiển pha biến thiên liên tục. Hãng HONDA cho biết hệ thống AVTEC sẽ cho
phép tiết kiệm 13% nhiên liệu so với hệ thống i-VTEC và giảm tới 75% khí thải so
với tiêu chuẩn năm 2005. Tuy vậy, cho đến nay, hệ thống này vẫn chưa được trang
bị cho các mẫu xe ô tô mới được sản xuất.
Hệ thống VTEC của HONDA là dấu mốc quan trọng trong việc nghiên cứu và
phát triển động cơ đốt trong vì nó đã góp phần giải quyết thành công một vấn đề
đã được đặt ra từ lâu. Đó là vấn đề về hiệu suất hoạt động của động cơ. Hệ thống
VTEC ra đời không chỉ giúp tăng hiệu suất của động cơ đốt trong mà còn mang
đến cho khách hàng một chiếc xe công suất cao và tiết kiệm nhiên liệu.
- Hãng xe Nhật TOYOTA thì có VVT-i (Variable Vale Timing – intelligent):
thời điểm phối khí thay đổi – thông minh hay VVTL-i (Variable Valve Timing
and Lift – intelligent) thời điểm phối khí và hành trình xupáp thay đổi – thông
minh.
Thông thường, thời điểm phối khí được cố định, những hệ thống VVT-i sử dụng
áp suất thủy lực để xoay trục cam nạp và làm thay đổi thời điểm phối khí. Điều
này có thể làm tăng công suất, cải thiện tính kinh tế nhiên liệu và giảm khí xả ô
nhiễm.
Hệ thống này được thiết kế để điều khiển thời điểm phối khí bằng cách xoay trục
cam trong một phạm vi 400 so với góc quay của trục khuỷu để đạt được thời điểm
phối khí tối ưu cho các điều kiện hoạt động của động cơ dựa trên tín hiệu từ các
cảm biến, còn hệ thống VVTL-i dựa trên hệ thống VVT-i và áp dụng một cơ cấu
đổi vấu cam để thay đổi hành trình của xupáp nạp và xả. Điều này cho phép được
được công suất cao mà không ảnh hưởng đến tính kinh tế nhiên liệu hay ô nhiễm
khí xả.
- Cũng như thế BMW gọi công nghệ này phức tạp hơn là VANOS (Variable
nockenwellen steuerung ) Hệ thống VANOS làm việc dựa trên nguyên tắc là điều