ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
Ộ Ộ Ệ
Ụ Ạ Ọ ƯỜ ự ậ ạ ộ Ộ B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨAVI TNAM TR Ủ Đ c L p – T Do – H nh Phúc Ạ NG Đ I H C GTVT CS2
Ọ
Ế Ề Ộ
Ấ
Ế THI T K MÔN H C TRUY N Đ NG CÔNG SU T
NHÓM 3
ệ ủ
ầ ể ậ ớ ộ ố ự ộ
ộ ứ t yêu c u, n i dung bài t p l n: ch c năng nguyên lý làm vi c c a đ ng ầ
ổ ấ ạ ệ ố ề
ể ủ ộ ố t chính trong h th ng đi u khi n c a h p s ể ủ ộ ố ề
ế
ọ ộ ắ Tên và tóm t ầ ử ề đi u khi n trong các h p s t các ph n t ế ủ ả N i dung c a b ng thuy t minh, các yêu c u chính: ộ ố ự ộ đ ng 1. T ng quan h p s t ế ụ 2. C u t o và các c m chi ti ủ ệ ố ạ ộ 3. Nguyên lý ho t đ ng c a h th ng đi u khi n c a h p s ậ 4. K t lu n và đánh giá ầ ễ Ph n 1: Nguy n Thanh Huy ặ ầ Ph n 2,3,4: Lê Văn Khá, Đ ng Ng c Khánh, Lê Danh Lam
Ễ Ữ
GVHD: TS. NGUY N H U CHÍ Ễ SVTH: NGUY N THANH HUY
Ặ LÊ VĂN KHÁ Ọ Đ NG NG C KHÁNH
1
LÊ DANH LAM Nhóm: 3
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ớ ơ ệ ử L p: C đi n t K53
Ụ Ụ M C L C
2
Nhận xét của GVHD: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………
ề ộ ố ự ộ
ổ
I. T ng quan v h p s t
đ ng
ệ : i Thi u Chung
ớ 1.1. Gi 1.1.1..Khái quát:
ộ ườ ử ụ ậ ng, thì lái xe ph i th ng xuyên nh n bi ế t
ả ả ợ t
ơ ể ộ ự ữ ế ư ậ
ậ ợ ệ ủ t nh v y c a lái xe là ộ ự ấ ượ c th c hi n m t
ườ ả ị t. Vi c chuy n đ n v trí s thích h p nh t đ ố ộ đ ng thì ng
ố ố ự ộ ộ ầ i lái xe không c n ph i suy tính khi ể ố ỳ đ ng chuy n s tu thu c vào
3
ạ ố ườ Trên xe s d ng h p s th ố ộ ộ ể ố ộ i và t c đ đ ng c đ chuy n s m t cách phù h p. ố ự ộ ử ụ Khi s d ng h p s t đ ng, nh ng s nh n bi ể ệ ố ế ế ầ không c n thi ơ ự ộ ả ộ đ ng theo t i đ ng c và t c đ xe. cách t ộ ố ự ộ ớ V i các xe có h p s t ặ ố ầ nào c n lên s ho c xu ng s . Các bánh răng t ứ ạ ố ộ t c đ xe và m c đ p bàn đ p ga.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ệ ể ố ượ ề ể M t h p s mà trong đó vi c chuy n s bánh răng đ
ộ ệ ử ượ ọ ộ ộ ố ộ ề ộ ố ề c g i là ECTH p s đi u khi n đi n t
ộ ộ ố ể ử ụ ộ ố ự ộ ượ ọ
c g i là h p s t ố ớ ộ ố ể
ể ượ ế ố ủ ề ỳ
ố ệ ệ ế ệ ậ ằ c đi u khi n b ng ể ệ ử , ỷ ự ầ đ ng thu n thu l c. ươ ng ệ c ch n tu theo ý mu n c a lái xe và đi u ki n t ki m nhiên li u, tính năng và v n hành xe
ệ ứ ườ ượ ố ơ m t ECU (B đi u khi n đi n t ) đ và m t h p s không s d ng ECU đ ầ Hi n nay h u h t các xe đ u s d ng ECT. Đ i v i m t s ki u xe thì ph ể th c chuy n s có th đ đ đ ề ử ụ ọ ng xá. Cách này giúp cho vi c ti c t t h n.
ộ ố ự ộ đ ng
ử ụ Hình 1.1: S d ng h p s t ể
ừ ưở ạ ộ ố ự ộ
ả ế ứ
ượ
ệ ể ớ ượ
ở ử ưỡ ữ ả ể ố ng v m t lo i h p s t ộ ố ự ế ạ ị ộ ế i thi u chi c Oldsmobile đ c trang b h p ạ ả c đ n gi n hóa b i không còn bàn đ p ly ượ c ng s a ch a nên nó ít đ
ị ử 1.1.2. L ch s phát tri n. ề ộ ữ đ ng chuy n s Ngay t nh ng năm 1900, ý t ỹ ư ứ ượ c các k s hàng h i Đ c nghiên c u ch t o. Đ n năm 1938, h p s t đã đ ệ ờ ầ ộ đ ng đ u tiên ra đ i khi hãng GM gi ơ ề ố ự ộ đ ng. Vi c đi u khi n ô tô đ s t ứ ạ ế ạ ợ h p. Tuy nhiên do ch t o ph c t p và khó b o d ử ụ s d ng. ế ự ự ồ ữ Đ n nh ng năm 70 H p s t
ộ ố ự ộ ớ ớ ộ ố ự ộ ừ ế
ừ ế
ạ ể ộ ố ự ộ ể ề
4
ờ ề ể ấ ằ ờ ạ đ ng th c s h i sinh khi hàng lo t hãng ô ộ ố ự đ ng đi kèm. T đó đ n nay h p s t tô cho ra các lo i xe m i v i h p s t ớ ộ ố ườ ầ ộ ng. Khi m i ra đ ng đã phát tri n không ng ng và d n thay th cho h p s th ủ ự ằ ượ ấ ạ ờ đ ng là lo i có c p và đ c đi u khi n hoàn toàn b ng th y l c. đ i, h p s t ộ ử ụ ể ố ể ể Đ chính xác hóa th i đi m chuy n s và đ tăng tính an toàn khi s d ng, h p ệ ử ố ự ộ s t đ ng có c p đi u khi n b ng đi n t ể (ECT) ra đ i.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ẫ ấ ỷ ố ề ủ
ư ứ
V n ch a hài lòng v i các c p t ế ạ ộ ố ự ộ ạ ộ ố ự ộ ố ủ ữ ấ ớ đ ng v i vô s c p t ế ỷ đ ng vô c p) vào nh ng năm cu i c a th k XXc th ấ ả s truy n c a ECT, các nhà s n xu t ô ố ấ ỷ ộ ụ ể
ớ tô đã nghiên c u, ch t o thành công m t lo i h p s t ề ố s truy n (h p s t ư nh sau:
ệ H p s t ộ
ầ ệ i hãng Chysler. Ban đ u HSTD s
ạ ộ ố
ố ự ộ ứ ợ ượ ể ế
ờ ủ ự ủ ự ọ
ố ủ đ ng (HSTD), theo công b c a tài li u công nghi p ô tô ử CHLB Đ c, ra đ i vào 1934 t ằ ụ d ng Ly h p th y l c và H p s hành tinh, điêu khi n hoàn toàn b ng ủ ự ể van con tr t th y l c, sau đó chuy n sang dùng Bi n mômen th y l c ế đ n ngày nay, tên g i ngày nay dùng là AT. ế ứ ầ ớ ờ ỳ ụ
ậ ự ề ộ
ấ ế ấ Ti p sau đó là hãng ZIL (Liên xô cũ 1949) và các hãng Tây Âu khác ộ (Đ c, Pháp, Th y sĩ). Ph n l n các HSTD trong th i k này dùng h p ơ ở ủ ố s hành tinh 3, 4 c p trên c s c a b truy n hành tinh 2 b c t do ể ki u Willson, k t c u AT.
ữ ả ớ Sau nh ng năm 1960 HSTD dùng trên ô tô t
ộ ố ơ ủ ự ặ ớ
ế i và ô tô buýt v i Bi n mômen th y l c và h p s c khí có các c p bánh răng ăn kh p ngoài, ế ấ k t c u AT.
ể ể Sau năm 1978 chuy n sang lo i HSTD ki u EAT (đi u khi n chuy n ể
ủ ự ể ệ ử
ấ ử ụ ạ
ạ ạ ố ằ s b ng th y l c đi n t ), lo i này ngày nay đang s d ng. ộ ố ộ ề ề ử ụ ề ủ ự ộ ể ố ằ ệ ố ớ
M t lo i HSTD khác là h p s vô c p s d ng b truy n đai kim lo i ạ ệ ử ể (CVT) v i các h th ng đi u khi n chuy n s b ng th y l c đi n t , ộ ạ (cũng là m t d ng HSTD).
ạ ề ế ạ
ể ộ ổ ố ắ ầ ố ộ
ố
ố
ệ ố ụ ự
ể ấ ẳ
ả ự ộ ộ Ngày nay đã b t đ u ch t o các lo i truy n đ ng thông minh, cho ộ ủ ơ phép chuy n s theo thói quen lái xe (thay đ i t c đ c a đ ng c ệ ề ố ặ ườ ng, HSTD có 8 s truy n …. H băng chân ga) và tình hu ng m t đ ề ự ơ ọ ượ ề ự ử ụ c g i là h th ng truy n l c c th ng truy n l c s d ng HSTD đ ủ ỹ ề ứ ậ ệ ử ủ ự , là khu v c có nhi u ng d ng c a k thu t cao, khí th y l c đi n t ạ ộ ệ ấ ầ ạ ự s phát tri n r t nhanh chóng, ch ng h n, g n đây xu t hi n lo i h p ố ằ ể ươ ố ệ ng pháp chuy n s : b ng tay, s có kh năng làm vi c theo hai ph ườ ử ụ ủ đ ng tùy thu c vào ý thích c a ng hay t i s d ng.
ể ứ ầ ủ ể
ế ạ ể ằ
5
ạ ộ ố ề ư ộ ố ườ ố ằ ứ ệ Hi n nay đ đáp ng nhu c u c a khách hàng và đ tăng tính an toàn khi ệ ờ ử ụ s d ng, các nhà ch t o đã cho ra đ i lo i h p s đi u khi n b ng đi n ầ ử t có thêm ch c năng sang s b ng c n nh h p s th ng.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ượ ử ụ
ấ ộ ộ ố ự ộ c ta, h p s t đ ng đã xu t hi n t
ậ ữ ả
ữ ấ ế ệ ẫ
ệ ớ ệ ậ
đ ng đã đ ả i nh . ậ ả ữ ượ ẳ
đ ng cũng đ ầ ố ự ộ ệ ủ ế ị ộ ố ự ộ c s d ng khá r ng rãi trên các xe du l ch, Ngày nay h p s t ệ ừ ỏ Ở ướ n th m chí trên xe 4WD và xe t ề ừ ỹ nh ng năm 1990 trên các xe nh p v t M và châu Âu. Tuy nhiên do kh năng ử ưỡ ạ công ngh còn h n ch , vi c b o d ng, s a ch a r t khó khăn nên v n còn ít ệ ộ ủ ử ụ ọ ế s d ng. Hi n nay, cùng v i nh ng ti n b c a khoa h c k thu t, công ngh ộ ế ạ ị ộ ỉ c hoàn ch nh, h p s t ch t o h p s t đ ng đã kh ng đ nh ộ ố ườ ư ượ c tính u vi đ t c a nó và d n thay th cho h p s th ỹ ố ự ộ ng.
đ ng.
ạ ộ ố ự ộ ề ạ
ạ ộ ả (cid:0) H p s t
ờ ự ủ ổ ấ Là lo i h p s có kh năng thay đ i t ổ ự ố ề s truy n nh s thay đ i bán kính quay c a các puly.
6
ỉ ố đ ng vô c p: ụ ỷ ố ấ ủ ự ủ ế ể ề ằ ộ 1.1.3. Phân lo i ạ ể ề Có nhi u cách đ phân lo i h p s t 1. Phân lo i theo t s truy n : ộ ố ự ộ ộ đ ng, liên t c t ộ ố H p s vô c p trên ô tô ch y u là ki u truy n đ ng b ng th y l c.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ộ ố ự ộ ấ Hình: 1.3 H p s t đ ng vô c p
ộ ơ ấ ệ
ơ ể ả hi u su t truy n đ ng cao, kích th ề ộ ố ư ộ ỏ ọ ướ c nh g n. ạ i u hóa quá trình ho t
ế
ượ ể ố i h n, có tay s gi
c đi m: Có t ổ ố ớ ạ ứ ạ
ẫ ớ ạ ế ạ ề ượ ử ụ ạ ị ả i h n và khi ra vào s ph i i giá thành cao. c s d ng nhi u trên các lo i xe du l ch, xe yêu
7
ỏ ọ Ư ể ế ấ u đi m: k t c u đ n gi n, ạ ị ộ Đ ng c không b chuy n tr ng thái đ t ng t, giúp t ả ứ ộ đ ng và gián ti p gi m m c ăn xăng. ớ ạ ề ỷ ố s truy n gi Nh ơ ệ ủ ộ ế ộ thay đ i ch đ làm vi c c a đ ng c . Ch t o ph c t p d n t ử ụ ệ Ph m vi s d ng: hi n nay đ ỡ ầ c u kích c nh g n.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ế ấ ễ ề ể ắ ắ ọ ả ưỡ ử ữ ng và s a ch a, giá thành
K t c u g n gàng, ch c ch n, d đi u khi n b o d h .ạ
ấ ộ ố ự ộ ấ đ ng có c p cho
s truy n theo các c p s nh các b truy n bánh răng.
ộ ố ấ Khác v i h p s vô c p, h p s t ề ồ ộ ố ấ ộ ườ ờ ạ ế ứ 3 đ n 20 c p), ng
ỗ ấ đ ng có c p: ổ ỷ ố ấ ị ề ừ ng t ộ ố
ế ấ ề ộ ướ ề ả
ố ớ ạ ể i h n và khi ra vào s ố
ề ệ ủ ộ ế ộ
c đi m: có t ổ ử ụ ượ ử ụ ệ ế ộ ớ ộ ố ộ ố ự ộ H p s t ấ ố phép thay đ i t ấ ữ ể Ki u h p s có c p g m m t s c p h u h n ( th ớ ổ ố ộ v i m i c p giá tr mô men và do đó t c đ truy n qua h p s là không đ i. ấ ỏ ọ ệ Ư ể ơ u đi m: k t c u đ n gi n, hi u su t truy n đ ng cao, kích th c nh g n. ớ ạ ỷ ố ượ Nh i h n, có tay s gi s truy n gi ả ơ ph i thay đ i ch đ làm vi c c a đ ng c . ạ Ph m vi s d ng: đ ầ c s d ng r ng dãi trên h u h t các dòng xe hi n nay.
ộ ố ự ộ ấ Hình 1.4: H p s t đ ng có c p
ạ ề ể
2. Phân lo i theo cách đi u khi n: Theo cách đi u khi n có th chia h p s t
ề ạ
ể ể ề ế ờ
ể ử ụ ể ủ ự ể ằ ạ ộ
ề ệ ố ề ạ ử ụ ể ề ứ ể ẩ
8
ộ ố ự ộ đ ng thành hai lo i, chúng khác ể ể ố ể nhau v h th ng s d ng đ đi u khi n chuy n s và th i đi m khóa bi n mô. ệ ử ề M t lo i là đi u khi n hoàn toàn b ng th y l c, lo i kia là đi u khi n đi n t ự (ECT), nó s d ng ECU đ đi u khi n và có thêm ch c năng ch n đoán và d phòng.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ể ủ ự ỡ ự ế ổ
ộ ơ ộ ố ề ố ạ ộ ộ ở ướ
ồ ằ ấ ủ ự ể ề ạ ộ ể
ủ ờ ể
ượ ọ ể ố ộ H p s đi u khi n hoàn toàn b ng th y l c ho t đ ng b i s bi n đ i m t ấ cách c khí t c đ xe thành áp su t ly tâm và đ m b m ga thành áp su t ướ b m ga r i dùng các áp su t th y l c này đ đi u khi n ho t đ ng c a các ly ể ợ h p và phanh trong trong c m bánh răng hành tinh, do đó đi u khi n th i đi m lên xu ng s . Nó đ ấ ụ c g i là ph
ề ủ ự ng pháp đi u khi n th y l c. ả ề ệ ử ế
ươ ố ớ ộ ố ề M t khác, đ i v i h p s đi u khi n đi n t ế ộ ở ướ ệ ệ
ự ề ể ể
ệ ệ ố ủ ự ố ể ặ ệ ECT, các c m bi n phát hi n ề ộ ố ộ ở t c đ xe và đ m b m ga bi n chúng thành tín hi u đi n và g i chúng v b ợ ạ ộ ề đi u khi n ECU. D a trên tín hi u này ECU đi u khi n ho t đ ng các ly h p, phanh thông qua các van và h th ng th y l c.
ề ộ ố ự ộ ằ ề ể
ỷ ự ằ
đ ng đi u khi n hoàn toàn b ng th y l c: ộ ằ ừ ướ ể ủ ộ ị ệ ạ
ướ ủ ự đi u khi n chuy n ể ể H p s t ề ố ệ ố ố ơ ọ s c h c b ng cách phát hi n t c đ xe b ng thu l c thông qua van đi u t c ộ ở và phát hi n đ m bàn đ p ga t b m ga thông qua đ d ch chuy n c a cáp b m ga.
ạ ể k t h p th y l c
ủ ự ộ ể ệ ử ế ợ ể ề ố
ạ ề ơ ồ ể
ế ố ế ệ ả ị
→ ệ
ủ ự ừ → → ế ế → ướ ệ ừ Van đi n t ECT ECU
→ ộ ế Lo i đi u khi n đi n t ề ệ ử ụ Lo i này s d ng ECU ECT đ đi u khi n h p s thông qua các tín hi u ệ ử ể . đi u khi n đi n t ề ệ S đ tín hi u đi u khi n: ộ ả ả ủ ệ Tín hi u đi n c a các c m bi n ( c m bi n t c đ , c m bi n v trí chân ạ ả bàn đ p ga ( qua cáp chân ga b m ga c m ga….) và tín hi u th y l c t → ướ ị ơ ộ bi n v trí b m ga) ECU đ ng c các can →ố ộ b bánh răng hành tinh và b bi n mô sang s
9
ộ ố ự ộ Hình 1.5: H p s t đ ng toytota
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ạ ể hoàn toàn th y l c:
ủ ự ệ ệ ử ề ể ề ể đi u khi n đ đi u
ể
→ → → ướ ướ cáp b m ga van
ề van b m ga, van ly tâm ộ ế ệ ử ề Lo i đi u khi n đi n t ướ ử ụ ạ Lo i này s d ng cáp b m ga và các tín hi u đi n t ộ ố ự ộ ể đ ng. khi n h p s t ề ệ ơ ồ S đ tín hi u đi u khi n: → ạ Bàn đ p ga cáp dây ga →ố ộ sang s b truy n bánh răng hành tinh và b bi n mô.
ộ ố ự ộ ề ể Hình1.6: H p s t ủ ự đ ng đi u khi n hoàn toàn th y l c
ộ ố ự ộ ộ ố ử ụ ề ằ ệ ử H p s này s d ng áp ể đ ng đi u khi n b ng đi n t :
(cid:0) H p s t ấ ể ự ộ ể ố ề ệ ể ỷ ự su t thu l c đ t ủ đ ng chuy n s theo các tín hi u đi u khi n c a
ệ ừ ể ề ủ ộ ạ ơ ECU. ECU đi u khi n các van đi n t theo tình tr ng c a đ ng c và
ừ ấ ầ ề ể ộ ả ế ị đó đi u khi n áp su t d u thu ỷ
ủ c a xe do các b c m bi n xác đ nh, t l c.ự
ơ ồ ề ể ệ S đ tín hi u đi u khi n:
ế
ế ơ ả ế ế
10
ả ệ ừ ế ố ộ ộ ộ ế ố ộ ệ ế ố ả ầ ả ộ ả ệ các c m bi n (c m bi n chân ga, c m bi n d u h p Tín hi u đi n t ế ả ố ả s , c m bi n t c đ đ ng c , c m bi n t c đ xe, c m bi n đ m vòng ể ệ ừ ộ ề b đi u khi n quay, c m bi n t c đ tuabin .. vv )và tín hi u đi n t
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
→ → ơ ệ ệ ECT đ ngc và ECT ế tín hi u đi n đ n các van đi n t ệ ừ
11
ộ ủ ự th y l c → ộ ế b bi n mô và bánh răng hành tinh.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ạ ấ ố
ấ ố ệ ề ạ
ụ ị ộ ố ự ộ ộ ố ạ ấ ấ ề 3. Phân lo i theo c p s truy n ạ ộ ố ự ộ đ ng, hi n nay thông d ng nh t là lo i 4, 5, 6 c p s , ượ đ ng 8 c p. Có nhi u lo i h p s t có m t s lo i xe còn đ c trang b h p s t
ố ạ 4. Phân lo i theo cách b trí trên xe.
ộ ủ ộ c ch đ ng.
12
ử ụ ế ế ọ ơ ặ ướ ở ượ ố ượ ầ c, c u tr ộ ạ Lo i FF: ộ ố ự ộ đ ng s d ng cho xe có đ ng c đ t tr H p s t ạ c thi t k g n do chúng đ c b trí Lo i này đ ướ ơ khoang đ ng c .
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
đ ng lo i FF
ộ ố ự ộ ử ụ ạ ộ ộ
Hình 1.9: H p s t ố ự ộ đ ng s d ng cho xe có đ ng c đ t tr ộ ơ ặ ướ ắ ở ề ố ầ c, c u sau bên ngoài
13
ạ Lo i FR: H p s t ạ ủ ộ ch đ ng. Lo i này có b truy n bánh răng cu i cùng (vi sai) l p nên nó dài h n.ơ
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
14
ộ ố ự ộ ạ Hình 1.10: H p s t đ ng lo i FR
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ủ ộ ố ự ộ 1.1.4. Ch c năng c a h p s t
đ ng: ứ ệ
ề ố ơ
ộ ố ự ộ ủ ộ
ệ ấ ộ
ề ầ ữ ơ ả
ộ ố ự ộ ấ ỉ ố ậ ạ ề ằ
ổ ả ớ
ố ứ ộ ộ ố ự ộ ư ộ ố ườ ề ơ ả ng, tuy nhiên h p đ ng có ch c năng nh h p s th V c b n h p s t ể ố ộ ố ế ả ơ ề ố ự ộ s t đ ng cho phép đ n gi n hóa vi c đi u khi n h p s , quá trình chuy n s ố ắ ườ ấ ừ ộ ầ ị đ ng c xu ng khi sang s . ng truy n công su t t êm d u, không c n ng t đ ợ ể ề ớ ự ọ ỉ ố ch n t s truy n phù h p v i đi u ki n chuy n đ ng c a ô đ ng t H p s t ơ ư ố ư ệ ử ụ ề ạ i u công su t đ ng c . tô, do đó t o đi u ki n s d ng g n nh t ứ đ ng có nh ng ch c năng c b n sau: Vì v y, h p s t ắ ừ ộ ợ đ ng T o ra các c p t s truy n phù h p nh m thay đ i moment xo n t ằ ổ ợ ơ ế c đ n các bánh xe ch đ ng phù h p v i moment c n luôn thay đ i và nh m ậ ụ t n d ng t
ể ộ
ả ả ầ ắ ặ ợ t máy ho c tách ly h p.
ự ẩ ủ ộ ấ ộ ơ i đa công su t đ ng c . ề ổ Giúp cho xe thay đ i chi u chuy n đ ng. ỗ ạ ừ i ch mà không c n t Đ m b o cho xe d ng t ả Ngoài ra ECT còn có kh năng t ch n đoán.
ệ ủ ộ ố ự ộ 1.1.5 Đi u ki n làm vi c c a h p s t
ệ ề ộ ố ự ộ ệ ề ệ ỷ ố ề ổ đ ng đ ng làm vi c trong đi u ki n t H p s t ậ s truy n luôn thay đ i vì v y
ệ ế trong quá trình làm vi c các chi ti ị t nhanh b mài mòn.
ộ ố ự ộ ằ ướ ầ ễ ị ụ ẩ ả ị H p s t đ ng n m d i g m xe nên d b b i b n và có kh năng b va
ỏ ậ đ p gây h ng hóc.
ượ ủ ộ ố ự ộ ể Ư 1.1.6 u, nh c đi m c a h p s t đ ng
Ư ể a) u đi m:
ạ ỏ ệ ả ằ ắ ỏ ợ Nó gi m m t m i cho lái xe b ng cách lo i b các thao tác c t ly h p và
ườ th ể ố ả ng xuyên ph i chuy n s .
ể ố ộ ự ộ ị ạ ợ ộ ố Nó chuy n s m t cách t đ ng và êm d u t ớ i các t c đ thích h p v i
ế ộ ự ầ ậ ả ớ ế ạ ả ch đ lái xe do v y gi m b t cho lái xe s c n thi t ph i thành th o các
ứ ạ ư ậ ậ ợ kĩ thu t lái xe khó khăn và ph c t p nh v n hành ly h p.
ẫ ộ ộ ượ ả ơ Nó tránh cho đ ng c và dòng d n đ ng đ ạ c tình tr ng quá t i do nó
ủ ự ế ằ ố ơ ơ ố n i chung b ng th y l c qua bi n mô t ớ ố ằ t h n so v i n i b ng c khí.
ộ ố ự ộ ủ ự ủ ự ế ệ ợ H p s t ặ đ ng dùng ly h p th y l c ho c bi n mô th y l c vi c tách
15
ấ ừ ộ ộ ố ơ ế ờ ự ủ ể ộ ố n i công su t t ủ đ ng c đ n h p s nh s chuy n đ ng c a dòng th y
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ộ ơ ấ ơ ơ ự ừ l c t cánh b m sang tua bin mà không qua m t c c u c khí nào nên
ự ắ ệ ấ ậ ạ ấ không có s ng t quãng dòng công su t vì v y đ t hi u su t cao (98 %).
ờ ố ố Th i gian sang s và hành trình tăng t c nhanh.
ộ ồ ậ ầ ố ố ị Không b va đ p khi sang s , không c n b đ ng t c.
ượ b) Nh ể c đi m
ộ ố ơ ứ ạ ế ấ ơ K t c u ph c t p h n h p s c khí.
ộ ố ơ ề ố ơ ệ T n nhi u nhiên li u h n h p s c khí.
ơ ớ ệ ố ố ộ ề ế ằ ộ ộ Bi n mô n i đ ng c v i h th ng truy n đ ng b ng cách tác đ ng
ấ ỏ ừ ặ ế ặ ậ ộ dòng ch t l ng t m t này sang m t khác trong h p bi n mô, khi v n hành có
ệ ượ ể ượ ệ ượ ặ th gây ra hi n t ng “ tr ấ ử ụ t” hi u su t s d ng năng l ng b gi m, ị ả đ c bi ệ t
là ở ố ộ ấ t c đ th p.
ạ ể ắ ạ ộ ố ư ầ ủ ề ộ Tóm l i ta có th tóm t t m t cách đ y đ v các lo i h p s nh sau:
16
ộ ố ự ộ H p s t đ ng
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ộ ố ự ộ ấ H p s t đ ng có c p
ộ ố H p s vô c pấ
ệ ử ạ ộ ố ố ấ H p S Có C p lo i đi n t
ộ H p S Có ạ ấ C p lo i ngườ th
ố ố
ộ H p S Vô ề ấ c p đi u ằ ể khi n b ng dây đai ộ H p S Vô ề ấ c p đi u ằ ể khi n b ng con lăn
ự
ố S t ạ ộ đ ng lo i ố chuy n sể ằ b ng Côn ể ề đi u khi n ủ ự Th y l c
ố ự ộ đ ng S t ố ể chuy n s ằ b ng côn ề ể đi u khi n ự ủ Th y l c và Đi nệ ử T (ECT,EC U)
ự ố t S ạ ộ đ ng lo i ngườ th chuy nể ằ ố s b ng Côn và Phanh.Đi ề ể u khi n ủ ự th y l c
17
ố ự ộ đ ng S t ố chuy n sể ề ằ b ng đi u Côn và Phanh khi nể ự ủ Th y l c và Đi nệ ử T (ECT,E CU).
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ặ ử ế
ử ế ử ế
ố
kh
Đ cặ Đi m: ể ụ S d ng bi n mô và ể côn đ vào ộ ố s m t tự cách ề ộ đ ng.Đi u khi nể chuy n sể b ngằ ủ ầ thu n th y ự l c túy ể Đ c Đi m: ụ S d ng bi n mô và ể côn đ vào ố ộ s m t cách ộ ự t đ ng. ố ể Chuy n s ằ b ng côn ề ể đi u khi n ự ủ l c Th y và Đi n Tệ ử (ECT, ECU).
Đ cặ Đi m: ể ử ụ S d ng ế bi n mô và côn, phanh để chuy nể ộ ố s m t cách tự ề ộ đ ng.Đi u khi nể chuy nể ằ ố b ng s ủ ự Th y l c ầ thu n túy
ấ Đ cặ Đi m: ể ụ S d ng bi n mô và côn, phanh ể ể đ chuy n ộ ố m t s tự cách ề ộ đ ng.Đi u khi nể ố chuy n sể ủ ằ b ng Th y ự và l c ử ệ Đi n T (ECT, ECU).
ể ặ Đ c Đi m: ố ạ ộ Lo i h p s CVT v nậ trên hành ệ ộ m t h ố th ng puli, đai dây thông minh, ố ệ h th ng này cho phép ả ộ m t năng bi nế thiên vô h nạ ữ ố ấ gi a s th p ố ấ nh t và s ấ cao nh t mà không không ắ ự ng t có s quãng gi aữ các s . ố
ắ ữ ể ặ Đ c Đi m: ộ ạ Lo i h p ố s CVT ậ v n hành trên m t hộ ệ ố th ng đĩa lăn con thông minh, ố ệ h th ng cho này phép m tộ ả kh năng ế bi n thiên ữ ạ vô h n gi a ấ ố th p s ố nh t và s ấ cao nh t mà không không có sự ng t quãng ố gi a các s .
ạ ộ * C u t o và nguyên lý ho t đ ng c a
ấ ạ ệ ộ ố ự ộ ủ h p s t ộ ụ đ ng ậ ộ ư ộ h p sô t đ ng trên xe có 3 c m b ph n chính
ề
ủ ự ể ằ
ệ ử ế ợ ố ớ ộ ủ ự ộ ề ể ặ Hi n nay, ộ ế 1. B bi n mô. ộ ộ 2. B truy n đ ng bánh răng hành tinh. ủ ố ớ ộ ố ề ể ộ ề 3. B đi u khi n th y l c (đ i v i h p s đi u khi n hoàn toàn b ng th y ố ề k t h p th y l c (đ i v i h p s đi u ự l c) ho c b đi u khi n đi n t
ộ ố ự ộ ệ ử ơ ấ ể ằ khi n b ng đi n t ). Ngoài ra, trên h p s t đ ng còn có các c c u và các
ể ố ơ ư ơ ấ ệ ố ề ể ệ ố h th ng đi u khi n khác nh : c c u chuy n s c khí, h th ng làm mát
ố ệ ố ệ ố ầ ộ ố ầ d u h p s , h th ng khóa c n s (shiftlock system), h th ng khóa công
18
ắ t c máy(keyinterlocksystem)
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ấ ạ ệ ủ ầ ử ề ể đi u khi n HSHT
II.C u t o và nguyên lý làm vi c c a các ph n t ể
(cid:0) Các lo i phanh d i ả ạ
ầ ử ề ồ đi u khi n trong HSHT G m: Các ph n t
(cid:0) Các lo i ly h p khóa làm vi c trong d u ầ
ệ ạ ợ
(cid:0) Các kh p m t chi u ề ớ
ộ
(cid:0) Kh p an toàn khóa tr c b đ ng
(cid:0) H th ng van ệ ố
(cid:0) C m bi n ế ả
ụ ị ộ ớ
ạ
ầ ớ ỏ ộ ố t nào đó v i v h p s ho c dung v trí “P” .C u t o
ả ụ ị ộ ồ c g i là tang tr ng, hai
ể ơ ấ ượ ọ ề ặ ấ ạ ố ấ ạ
ạ ả ề ể ặ ầ
ự ế ể ả ầ ủ ằ ỏ ộ
ế ề ỉ t.
ượ ọ ề ế ấ c g i là k t c u servo
ề
ả ể ỏ ượ
ả ượ ấ ạ ừ thét lá m ng, b m t trong đ c c u t o t ế ả ề ề ặ
ề ặ ố
ớ c dáng 1 l p atbet có ầ ủ ả ữ ở ỳ ỏ ả ể ở ượ ự ả c quy t đ nh
do .Khe h này đ ề ỉ
19
ả 2.1 Các lo i Phanh d i ế ể ả Trong HSHT phanh d i dung đ khóa 1 chi ti ọ ố ằ ở ị ủ ộ ố ể đ khóa tr c b đ ng c a h p s khi c n ch n s n m ế ầ ề ặ ụ ủ t c n khóa đ phanh d i bao g m: b m t tr c a chi ti ạ ộ ụ ấ ầ ủ đ u c a phanh có c u trúc đa d ng ph thu c vào c c u đi u khi n. C u t o ể ạ phanh d i có th chia thành 2 lo i: ể ề ộ *Lo i đi u khi n tr c ti p: tác đ ng đi u khi n đ t vào 1 đ u d i phanh thông ộ ầ ự ề qua xy lanh đi u khi n, m t đ u n m t a trên v . M t trong 2 đ u c a phanh ầ cho phép đi u ch nh khi c n thi ạ ầ ộ ể *Lo i đi u khi n tác đ ng kép vào c 2 đ u, đ ộ ầ ộ ố ế ấ a. M t s k t c u phanh d i đi u khi n m t đ u ề ặ D i phanh đ ấ chi u dày 0,8 đ n 1,2mm làm b m t ma sát . C u trúc hai đ u c a d i phanh ề ặ ụ ạ t o nên các đi m t . Tang tr ng là b m t hình tr tròn .Gi a hai b m t làm ế ị ố ệ vi c có khe h nh đ m b o tang tr ng quay t ở ơ ấ ầ ề b i c c u có bu lông đi u ch nh .Khi phanh momen ma sát truy n qua các đ u ỏ ộ ố ụ ỳ tác d ng vào v h p s . t
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ấ ạ ủ ộ ố ả Hình 111 C u t o c a phanh d i trên h p s NISSAN BLUBIRD
ế ấ ạ a) C u t o chi ti ặ ắ t ; b) M t c t
ể ề ộ ầ ầ
ỳ ỳ ủ ế ấ ủ c a phanh d i. Trong k t c u c a
ộ ể ề ể ử ụ ủ ộ ố ả ề ầ vào pittong, còn đ u kia t ộ ố
ớ ớ ằ ở
ầ ườ ườ ầ ớ ườ
ể ệ ố ủ ự ấ ng d u có áp su t cao thì đ ư ậ ề ế ồ ng d u h i và ng ờ ệ ễ
ờ ế ấ ả ắ ạ ị c g i
ư ở ấ ố nh hình 111, nh ng
ỳ ở ạ d ng đòn n i ế ấ ạ ươ ằ ự ự ề
ố c u trúc này đòn t ả ệ ả l a cho c c u khi làm vi c đ m b o ti p xúc đ u trên ề ề ầ ướ ủ ỏ ộ ố ph n d ỏ ạ ỳ ằ ở n m
20
ữ ả ỉ ề ằ ụ C m pittong xy lanh đi u khi n n m trên vách ngăn c a h p s , m t đ u c n ẩ ỳ đ y t vào đi m t HSHT này và trên nhi u h p s khác s d ng hai pittong đi u khi n. M t ể pittong l n dung đ đóng phanh, pittong bé n m trong pittong l n đi u khi n m ộ i xy lanh. N u m t phanh. Trong h th ng th y l c dufnh hai thùng d u t ượ ạ ầ ầ c l ng d u kia là đ đ i. ộ ấ ở Nh k t c u nh v y vi c đóng m phanh di n ra trong th i gian quá đ r t ượ ọ ể ố ứ ng n đ m bao cho quá trình chuy n s d t khoát và êm d u. Lo i này đ là xy lanh pittong kép. ả ủ + Phanh d i c a hang FORD (H 112) ự ư C u t o t ng t ơ ấ ả nh m tăng kh năng t ở ỉ ệ ầ ỳ ự ủ ả t a lên v t o đi u ki n đi u ch nh khe h toàn chu vi c a d i phanh .Đ u t ầ gi a d i phanh và tang tr ng .Đ u vít t i c a v h p s , khi ầ ầ đi u ch nh không c n tháo đáy d u.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ả ủ
ể ề ể ề ơ
ộ ầ ộ ứ ạ ộ ố
ượ ư
ề ộ ầ ể ề ề ầ ự ố ị ệ ự ả ố ế ấ ỉ c nh trên hình 113 . Vi c ề ệ ẽ ầ ự ể
ế ẽ ượ ế ệ
ệ ỉ i l c c a h th ng th y l c
ầ
ư ụ ầ ả ộ
21
ệ ở ạ ể ề ề ầ ể ồ ấ ạ Hình 112. C u t o phanh d i c a hãng FORD ớ Phanh d i đi u khi n m t đ u m t đ u v i xy lanh đi u khi n d ng đ n , trong ả ả ơ ấ c c u b trí lò xo có đ c ng cao đ nh phanh nhanh chóng .M t s phanh d i ỉ có k t c u đ u t a c đ nh không đi u ch nh đ ả ỉ đi u ch nh th c hi n trên đ u t a đi u khi n .Khi ti n hành đi u ch nh s ph i ề ầ ủ ộ ố ờ ớ ồ tháo đáy d u c a h p s .Công vi c đi u ch nh s đ c ti n hành đ ng th i v i ử ướ ọ ủ ệ ố ủ ự vi c tháo r a l ể ề ả b. Phanh d i đi u khi n hai đ u ộ ằ Phanh d i đi u khi n hai đ u b ng m t xy lanh tác d ng m t chi u nh trên hình 114. Ph n đi u khi n có các đòn làm vi c ề d ng liên đ ng
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ấ ạ ả ủ
ơ ấ ố ỉ
ề ạ ả
ề ấ ố Hình 113 C u t o phanh d i c a hãng FIAT ạ ỳ ữ ở ả gi a C c u đi u ch nh khe h d i phanh, tang tr ng, theo d ng cam t ệ ệ Phanh d i lo i này có hi u qu ự ả ạ ướ ế ượ c k t c dung cho các s truy n th p mà kích th
22
ể hai đoàn kéo, và t o nên đi m t a khi làm vi c. ớ ạ t o nên momen phanh l n , đ ớ ấ c u bên trong không l n
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ả
ị ỳ ả ầ Hình 114 C u t o d i hai đ u đi u khi n c a hãng FORD ể ạ
ớ ạ ể ủ ỉ ề ệ ủ ấ ạ ả ề ầ ố ả ậ
ử ụ ẫ ớ ệ ả
ầ ề ặ ủ ả ể
ủ ả ằ ỉ ề ề ệ ờ
ệ
ả i gi m hi u qu phanh. Khi ố ng b m t c a d i phanh và tang tr ng nh m phát ồ ộ ề ấ ủ ế ầ ả t. Phanh d i làm vi c trong d u có đ b n r t cao. Nh ng ử ng hay h ng, nguyên nhân ch y u là do không s
ế ộ ể
Đ c n ch n s
ư ỏ ứ ớ ọ ố ở ị ấ ạ ể ầ ờ ề ở ủ ả Các lo i phanh d i đ u c n ph i ki m tra, đi u ch nh đ nh k . Khe h c a d i ế ị phanh v i tang tr ng quy t đ nh tr ng thái làm vi c c a phanh d i, vì v y sau ớ ở ữ quá trình s d ng khe h gi a chúng l n d n d n t ấ ượ ắ ầ tháo l p c n ki m tra ch t l ỗ ố ế hi n các v t tróc r trên su t chi u dài c a d i phanh, đ ng th i đi u ch nh ư ế ở ầ đúng ke h c n thi ườ ỏ ử ụ trong quá trình s d ng th ệ ủ ộ ố ụ d ng đúng ch đ làm vi c c a h p s . Các nguyên nhân h h ng có th là: v trí th p l i tăng chân ga quá m c v i th i gian dài.
D u thi u ho c d u không đúng ch ng lo i quy đ nh d n t
ặ ầ ẫ ớ ủ ầ ạ ị ng
ặ ị ứ ệ ượ i hi n t ả t đ d u quá m c ho c b nung nóng c c b d i phanh, d i
ệ ượ ườ ế ệ ộ ầ ể ị tăng nhi phanh có th b bong tróc và gây ra hi n t ụ ộ ả ẹ ố ấ ng k t s b t th ng.
ộ
ờ ơ ấ ể ẫ ộ ế ấ ủ ộ ố Phanh d i dùng cho vi c khóa tr c di đ ng c a h p s cũng có k t c u ự c đi u khi n nh c c u cam d n đ ng tr c
23
ả ệ ụ ề ượ ườ ự ng đ , song th ọ ố ị ủ ầ ị cam đ nh v c a c n ch n s . ươ ng t t ế ừ ti p t
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ợ ệ ạ ầ 2.2 Các lo i ly h p khóa làm vi c trong d u
ợ
ặ ườ ề ự ủ ơ ồ ườ ạ ng tùy theo s đ truy n l c c a CCHT trên xe. D ng th ạ ng g p Ly h p khóa dùng cho HSHT: lo i ặ ng g p
ợ Ly h p khóa ổ ợ ủ Trong t h p c a HSTĐ chúng ta th ố ượ nay có s l ợ ủ c a ly h p khóa là:
ậ ủ ộ ộ ế ạ ớ ớ + Khóa m t b ph n c a CCHT v i nhau t o nên liên k t cùng quay v i
ụ ữ ạ ố
B. C hai lo i này đ u dùng áp l c d u đi u khi n.
ự ầ ề ể ầ ả ạ ố ộ ư t c đ nh nhau. ợ Ly h p khóa cho BMTL: lo i này có tác d ng khóa gi a bánh B và bánh T khi s vòng quay nT g n b ng n
a. C u t o ly h p khóa hai b ph n v i nhau
ấ ạ ằ ợ ề ộ ậ ớ
ợ ợ ề ở ạ ệ
ự ầ ủ ệ ố ầ ấ ạ ủ ộ ủ ự ề
ộ ộ ậ ắ
ỏ ủ ủ ạ ậ ạ ợ ợ
ợ ạ ộ d ng ly h p ma sát nhi u đĩa làm vi c trong d u, ho t đ ng Ly h p khóa dùng ợ ể ằ b ng áp l c d u c a h th ng th y l c đi u khi n. C u t o c a b ly h p khóa ắ ồ ớ g m các đĩa ma sát có răng trong và ngoài. Các đĩa ma sát răng trong g n v i ộ ớ ầ ph n thân trong c a m t b ph n này, còn các đĩa ma sát răng ngoài g n v i m t ơ ộ b ph n khác và t o nên v c a ly h p. Trên ôtô có hai d ng ly h p khóa đ n và ly h p khóa kép.
ạ ơ
ợ ạ ế ủ ấ ạ
ố ặ ữ ộ ượ hình 115b. Các đĩa ma sát đ
ợ ụ ữ
ị ộ
ố ợ ạ ệ ứ ằ ằ ộ ợ
ợ ạ
ị ạ ữ ặ ứ ầ
ở ợ ầ ấ
ệ ề ầ
ứ ượ ề ể ầ khóa.
ườ ờ ộ ườ ằ ở ườ ệ ố ẫ
c a CCHT đ
ượ ể ấ ầ ề ở
ạ ạ
ầ ử ủ ấ ượ
c a CCHT đ ỏ ự ủ ở ề ệ ố ầ ấ
ượ ồ ờ t và sinh nhi
24
ở ả ệ ườ ấ ỏ ậ ớ ể ả ng tr ầ ể ộ ả ầ ế ấ ợ + D ng ly h p khóa đ n ư t c a m t ly h p d ng này trên ôtô C u t o chung nh hình 115a, các chi ti ở c b trí thành c p gi a các NISSAN BLUBIRD ẽ ỏ đĩa răng trong và đĩa răng ngoài, khóa gi a tr c và v ly h p. Các đĩa xen k ậ ằ ề ặ nhau: m t đĩa b ng thép ch u mài mòn và m t đĩa có b m t ma sát làm b ng v t ử ụ li u atbet hay b ng h p kim g m s . Ly h p có đĩa ép d ng pittông, s d ng ỏ ồ vành khăn cao su bao kín. Không gian gi a v ly h p và đĩa ép t o nên bu ng ấ ụ ẩ ch a d u. Đĩa ép luôn b lò xo d ng đĩa ho c tr đ y ra không ép đĩa ma sát, c u ồ ự ắ trúc ly h p th ng m . Đĩa ép ép các đĩa ma sát b ng l c d u c p vào bu ng ầ ể ầ ẫ ng d n d u. Vi c đi u khi n d u thông qua van con ch a d u nh m t đ ầ ử t riêng n m trong h th ng d u đi u khi n các ph n t tr ấ ạ ẩ ầ ợ ng d n d u không có áp su t lò xo đ y đĩa ép ra t o nên khe Khi ly h p m , đ ỏ ầ ử ủ ỏ ữ ở c tách kh i 0,05mm. Hai ph n t h nh gi a các đĩa ma sát 0,1 ạ ầ ể nhau (tr ng thái m ). Khi có áp su t d u đi u khi n, đĩa ép di chuy n: ban đ u ơ ự ắ th ng l c lò xo, sau đó ép các t m ma sát vào v i nhau t o nên tr ng thái đóng ly ớ ợ c khóa v i nhau. h p. Hai ph n t ẩ ấ ầ Khi áp su t d u nh l c c a lò xo ép đ y d u tr v h th ng cung c p và m ợ ấ ly h p. Quá trình đóng m x y ra r t nhanh, trong quá trình này luôn có đ ệ ượ hi n t ạ trình n p d u và x d u th ở ượ c t, đ ng th i vì th tích khoan ch t l ng l n các quá ả ng gây nên bi n đ ng áp su t. Do v y đ đ m b o
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ể ề ị ườ ể ể ề ầ ng d u đi u khi n có th có
ợ ấ ả ồ đi u khi n nhanh và êm d u ly h p khóa trên đ thêm các bu ng tích năng gi m ch n.
ấ ạ ủ ơ ợ Hình 115 C u t o chung và các chi ti t chính c a các ly h p d ng đ n
ấ ạ ế ơ ạ ợ ạ a) C u t o chung b) ly h p khóa d ng đ n trên NSSAN BLUBIRD
ồ ặ ề ườ
ộ ề ạ ứ ủ ệ ố ở
ợ ợ ẽ ỉ ơ ồ ấ ạ ủ ể
ợ
ấ ạ ả ữ ở đây là d ng ch nh t
ạ ể ẹ ể
ề ặ ự ộ ố ị ự ộ
ề ặ ự ợ ề
ệ ắ ụ ể
ủ
25
ờ ẩ ệ ỏ ợ ợ ắ +D ng ly h p khóa kép th ng g p trên ôtô bao g m hai ly h p l p li n theo ợ ch c năng liên hoàn c a h th ng đi u ch nh CCHT. Khi m t ly h p này m thì ề ly h p khác s là đóng. S đ c u t o c a ly h p và quá trình đi u khi n trình ộ ủ bày trên hình 116. C u t o m t ly h p khóa dùng trên ôtô con c a hãng FORD ộ ố ậ (trên m t s xe khác có trên hình 117. Các răng c u đĩa ể th răng thân khai, hay tròn), các đĩa có th di chuy n nh nhàng trên rãnh khi ộ không có l c ép. Ly h p có hai b m t t a: m t c đ nh, m t di đ ng theo đĩa ở ượ ể ạ c khóa b i vòng khóa. pittông ép. Đ t o đi u ki n l p ráp b m t t a đ ỏ ấ ầ ợ ử ụ Trong ly h p s d ng lò xo tr và lò xo màng, khi áp su t d u nh có th tách ấ ụ ướ ợ ở các đĩa ma sát. Khi m ly h p, d i tác d ng c a lò xo các t m ma sát tách ra, ả ầ ồ đ ng th i đ y d u ra kh i kho ng làm vi c.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ơ ồ ấ ạ ể ủ ề ợ
a) S đ c u t o ; b) Qúa trình đi u khi n
Hình 116 S đ c u t o và quá trình đi u khi n c a ly h p kép ể ơ ồ ấ ạ ề
b)
ấ ầ ề ể ờ ợ t th i gian ; p áp su t d u đi u khi n ; 1,2 – các ly h p
ả
ầ ấ ở ở ể ỏ ả ợ
ấ ử ụ ị ế ấ ế ị ế ể
26
ậ ợ ư ề Trên các pittông ép có các vành khăn bao kín, đ m b o pittông di chuy n và bao ả kín d u có áp su t. Các t m ma sát khi m ly h p có khe h nh kho ng ề ậ ở 0,15mm, trong quá trình s d ng khe h này tăng lên, làm ch m quá trình đi u ờ ầ ộ ể khi n, ôtô chuy n đ ng b rung gi t thay th k p th i. K t c u không t, c n thi ỉ cho phép đi u ch nh nh trong ly h p chính.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ế ủ ợ ộ ấ ạ Hình 117 C u t o các chi ti t chính m t ly h p khóa c a hãng FORD
ợ
ớ ỏ ộ ố ầ ử ủ ộ ạ ấ c a CCHT v i v h p s có hai d ng c u
ớ ỏ ộ ố ự ế ứ ớ ớ ỏ ộ ố b. Ly h p khóa v i v h p s ợ Trên HSHT ly h p khóa m t ph n t trúc: *Các đĩa có răng ngoài ăn kh p tr c ti p v i v h p s và đ ng yên.
ợ
Hình 118 C u t o ly h p khóa v i v c a SUBARU ỏ ớ ỏ ủ ộ ỏ ủ ấ ạ ớ ợ ượ + Các đĩa có răng ngoài ăn kh p thông qua v c a b ly h p, v này đ c c
ế ấ ả ặ ỏ ộ ố ể ị ườ ố ạ ng g p trong k t c u, vì nó có kh năng t o đ nh trên v h p s . Ki u này th
ể ố ơ ề ề ệ ầ đi u ki n bao kín khoang d u đi u khi n t ấ ạ ủ t h n. Trên hình 118 là c u t o c a
ố ấ ủ ộ ố ự ộ ớ ỏ ủ ề ố ợ ộ 2 ly h p khóa v i v c a hai b truy n s lùi và s th p c a h p s t đ ng ô
tô SUBARU.
ộ ề ớ 2.3 Các kh p m t chi u
ề
ớ ớ ở ố bánh d n h
27
ẫ ướ ộ ớ ề ể ủ ủ ề ề ằ ị ộ Kh p m t chi u ơ ộ ng c a BMTL, hay trong c Kh p m t chi u trong HSHT b trí ộ ủ ụ ấ c u đi u khi n c a CCHT. Tác d ng c a kh p m t chi u là nh m xác đ nh m t
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ộ ươ ố ớ
ộ ề ề ớ
ng đ i v i nhau. Trong BMTL ề ả ữ i n a. Trong ể ề
ớ ể ố ầ ử ề ệ ứ ả ầ
ươ ứ ề ậ ộ
ấ ạ ạ ể ử ữ có chuy n đ ng t chi u quay gi a các phân t ệ ề ạ kh p m t chi u t o đi u ki n cho bánh D quay không truy n t ố ộ ủ đi u khi n trong quá trình HSHT kh p m t chi u làm t t ch c năng c a ph n t ữ ậ ố ớ ự ệ ề ặ ạ chuy n s , ho c t o đi u ki n gi m b t s sai l ch v n t c góc gi a các ph n ườ ớ ố ộ ể ử ng đ ng song song ng đ i. Do v y kh p m t chi u th có chuy n đ ng t t ợ ả ụ ủ ơ ấ ệ ớ v i ly h p khóa làm nhi m v c a c c u an toàn tránh quá t i cho ly h p khóa. Kh p m t chi u có các d ng c u t o sau:
ợ ề ộ ớ ạ D ng cam
ạ D ng bi
ụ ạ D ng tr
ớ ạ a. Kh p d ng cam
ỗ ạ ề
ộ ể ế ươ ữ
ằ ị
ụ ố ớ ặ ụ ị ấ ị ề ẩ ằ ộ
ự ế ớ
ệ ở ạ ề
ị ả tr ng thái không ch u t ạ ủ ụ ị ặ ị ả i ho c ch u t ộ ế ấ ế ấ ả
28
ụ ồ ớ ộ Kh p m t chi u d ng cam gòm hai vành tr đ ng tâm, m i vành tr n i v i ố ộ t khác nhau có chuy n đ ng t ng đ i. Gi a hai vành tr này đ t các m t chi ti ự ờ ỏ ỗ cam hình v đ nghiêng t a trên lò xo. Cam n m trong vòng cách và đ nh v nh ướ lò xo. Lò xo luôn có xu h ng đ y cam n m nghiêng theo m t chi u nh t đ nh ữ ể ạ đ t o nên s ti p xúc gi a cam và các vành tr . V trí c a cam cho phép kh p ộ i. Trong HSHT các m t chi u làm vi c ể vành cam trong và ngoài có liên k t r t đa d ng. M t k t c u tiêu bi u mô t trên hình 119a.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ệ ủ ấ ạ ạ ớ
ấ ạ ạ ạ ị ả ạ a) C u t o ; b) tr ng thái cam ch u t Hình 119 C u t o các tr ng thái làm vi c c a kh p d ng cam ị ả i i ; c) tr ng thái cam không ch u t
ơ
ề
ố ộ ớ ị ả ơ
ố ộ ồ ươ ự và l c ma sát c a đ u cam v i các vành cam, cam xoay
ị ả ủ ầ i v i nhau, kh p
ụ ạ ớ ụ ằ ớ ỏ ộ
ạ ẽ ị ứ ế ợ i (h.119b). Khi ng đ i (vành ngoài quay nhanh h n vành trong), ớ ớ ở ạ i tr ng thái ch u t ế ố ị t c đ nh v i v , trong ề ế ả i s b khóa đ ng yên. N u c hai vành cam đ u ế ng h p này chi ti t còn l
ế ặ Khi vành trong và ngoài cùng t c đ ho c vành trong có t c đ l n h n vành ồ ớ ở ạ tr ng thái không ch u t ngoài (theo chi u kim đ ng h ), kh p ộ ố ể ấ ệ ự xu t hi n s chuy n đ ng t ụ ỳ ủ ớ v i tác d ng c a lò xo t ướ ng chèn và khóa hai vành tr l theo h (h.119c). N u m t trong hai vành tr n m trong chi ti ườ tr ằ n m trên chi ti ố ộ ẽ t quay thì chúng s quay cùng t c đ .
ụ ớ ạ b. Kh p d ng tr
ồ ộ ớ ạ ơ
ộ ụ ằ ộ ổ ướ ạ
ỳ ụ ề ộ ượ ỳ ằ c t khác nhau. C u t o đ b ng các lò xo t c
29
Lo i kh p này g m m t vành tr trong tr n và m t vành ngoài có m t chêm ng t o nên chi u r ng có bi thay đ i. Các viên bi tr n m trong cong theo h ấ ạ ượ rãnh chêm này và luôn luôn đ bày trên hình 120.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ụ ề ạ
ệ ủ ấ ạ ươ ạ
ộ ự ị ỗ ẹ ạ ạ
ể ủ ụ ủ ứ ụ ề ề ặ ộ ộ
ộ ớ ộ Hình 120 C u t o kh p m t chi u d ng tr ề ự ư ớ ng t nh kh p m t chi u d ng cam. Khi Nguyên lý làm vi c c a nó cũng t ạ các viên bi ch y vào ch h p t o nên tr ng thái khóa. S d ch chuy n c a viên bi ph thu c vào chi u quay, chi u nghiêng c a m t chêm t c là ph thu c vào ụ ự l c ma sát tác d ng vào viên bi. ụ ề Kh p m t chi u d ng tr trên ôtô có các d ng sau:
ự ụ ệ ặ ộ ớ ạ ở do, vi c khóa ho c m kh p ph thu c vào l c ly tâm tác ạ ớ ặ ự Viên bi đ t t
ụ d ng vào viên bi.
Viên bi n m trong rãnh chêm và đ
ằ ộ ậ ượ ỳ ờ c t b i các lò xo đ c l p.
Viên bi n m trong rãnh chêm và đ
30
ằ ộ ượ ỳ ờ c t b i m t lò xo chung.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ấ ạ ụ ặ ủ ớ ạ Hình 121. C u t o kh p d ng tr đ t trên bánh D c a BMTL
ấ ạ ụ ặ ủ ạ ớ ộ ề Trên hình 121 là c u t o kh p m t chi u d ng tr đ t trên bánh D c a BMTL.
ớ ộ ả ị
ờ ề ặ ắ ấ ế ả
ờ ệ
ả ạ ấ ề ể ấ ớ ộ ế ạ ầ ử ự ộ t
ắ ầ ể ặ
ộ ủ ề ặ ệ ẵ ộ Chú ý: ả ề ề i trong th i gian ng n, n u kéo Các kh p m t chi u đ u có kh năng ch u quá t ỏ ạ ả ẽ ẫ i s d n đ n tình tr ng phá h ng b m t cam, m t kh năng dài th i gian quá t ớ ầ ị ả ề ộ i làm vi c. Kh p m t chi u d ng bi c n ít dung trong HSHT vì kh năng ch u t ề ả ộ th p. Kh p m t chi u là ph n t đ ng đi u khi n, có đ nh y r t cao. Kh ở ụ năng khóa hay m ph thu c vào góc nghiêng m t chêm, khi tháo l p c n ki m tra đ nh n bóng c a b m t làm vi c.
ơ ấ ụ ị ộ
ơ ấ ơ ấ ụ ị ộ ứ ạ ỗ i ch .
ủ ộ ố ầ
ả
ụ ị ộ ả ệ ọ ố ể ở ị ụ ị ộ ố ơ ấ ể
ả
ặ ơ ấ ụ ị ộ ủ ể
31
ấ ạ ủ ơ ấ ể 2.4 C c u khóa tr c b đ ng C c u khóa tr c b đ ng c a h p s là c c u an toàn khi ôtô đ ng yên t ệ v trí “P” (Parking). Do tác Khóa tr c b đ ng làm vi c khi c n ch n s đ ụ ệ ủ d ng đ m b o an toàn c a nó nên khóa tr c b đ ng không tham gia vào vi c ự ề ủ ố th c hi n các s truy n c a HSHT. Đa s các ôtô dùng c c u ki u “cóc hãm”, ộ ố m t s ôtô khác đ t phanh d i. ớ Trên hình 122 là c c u khóa tr c b đ ng ki u “cóc hãm” c a ôtô FORD v i ụ ị CCHT ki u RAVIGNEAUX. Trên hình 123 là c u t o c a c c u khóa tr c b
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ủ
ấ ạ ủ ơ ấ ụ ấ ạ ủ ủ ể
ủ ộ ố ỏ ỷ ặ
ụ ể ộ đ ng c a ôtô NISSAN và SUBARU. Trên hình 124 là c u t o c a c c u khóa ụ ị ộ tr c b đ ng c a ôtô MERCEDES. C u t o c a khóa tr c ki u “cóc hãm” bao ụ ị ộ ồ g m: vành răng ngoài đ t trên tr c b đ ng c a h p s , cóc hãm có m t vào ỏ vành rang và có th xoay quanh tr c nh .
32
ấ ạ ơ ấ ụ ị ộ ủ Hình 122. C u t o c c u khóa tr c b đ ng c a FORD.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ấ ạ ơ ấ ụ ị ộ ủ Hình 123.C u t o c c u khóa tr c b đ ng c a NISSAN và SUBARU.
ấ ạ ơ ấ ụ ị ộ ủ Hình 124. C u t o c c u khóa tr c b đ ng c a MERCEDES.
ở ạ ộ ệ t d ng cam th c hi n
33
ượ ượ ượ ạ ể ề ự ọ ố Cóc hãm luôn ở đóng m cóc hãm đi tr ở ằ tr ng thái m b ng lò xo, m t con tr ụ t trên tr c và đ ở ầ c đi u khi n b i c n ch n s thông
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ề ụ ệ ớ
ị ề
ỉ ơ ấ
ể ờ ủ
ượ ả
ạ ị ị ị ủ ầ ở ạ tr ng thái đ , ng i lái có th r i kh i xe mà ôtô ẫ ầ ử ụ ị ự bò (trong quy đ nh s d ng c a các hãng v n c n ặ ộ ể c phép đ t ệ ượ ng
ể ả ộ ị i cho HTTL, hay xe b quay
ặ ấ ể ượ ỉ ơ ấ c đi u ch nh cùng v i vi c qua dây cáp, tr c quay và đòn xoay. C c u này đ ụ ị ộ ọ ố ơ ấ đi u ch nh cam quay đ nh v c a c n ch n s . C c u khóa tr c b đ ng HSHT ủ ỏ ườ ỗ là c c u an toàn c a ôtô ệ ượ ả không x y ra hi n t ng t ặ ph i kéo phanh tay). M t khác khi xe đang chuy n đ ng không đ ẽ ả ầ ọ ố c n ch n s vào v trí P. T i v trí này, khi xe còn lăn bánh, s x y ra hi n t ế ụ ị ộ khóa tr c b đ ng đ t bi n và có th gây nên quá t ờ ngo t b t ng nguy hi m.
2.5 Hệ thống van
Thân van bao gồm một thân van trên và một thân van dưới.
Thân van giống như một mê cung gồm rất nhiều đường dẫn để dầu
hộp số chảy qua.
Rất nhiều van được lắp vào các đường dẫn đó, trong các van có áp
suất thuỷ lực điều khiển và chuyển mạch chất lỏng từ đường dẫn này sang đường dẫn khác.
Thông thường, thân van gồm:
• Van điều áp sơ cấp
• Van điều khiển
• Van chuyển số (1-2, 2-3, 3-4)
• Van điện từ (số 1, số 2)
• Van bướm ga
• Van điều áp thứ cấp
Số lượng van phụ thuộc vào kiểu xe, một số kiểu xe có các van khác
34
với các van nêu trên.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
2.5.1 Van điều áp sơ cấp:
35
a. Vai trò của các bộ phận Van điều áp sơ cấp điều chỉnh áp suất thuỷ lực (áp suất cơ bản) tới từng bộ phận phù hợp với công suất động cơ để tránh tổn thất công suất bơm. b. Hoạt động: Khi áp suất thuỷ lực từ bơm dầu tăng thì lò xo van bị nén, và đường dẫn dầu ra cửa xả được mở, và áp suất dầu cơ bản được giữ không đổi. Ngoài ra, một áp suất bướm ga cũng được điều chỉnh bằng van, và khi góc mở của bướm ga tăng lên thì áp suất cơ bản tăng để ngăn không cho li hợp và phanh bị trượt. Ở vị trí “R”, áp suất cơ bản được tăng lên hơn nữa để ngăn không cho li hợp và phanh bị trượt.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
2.5.2 Van Điều Khiển
Van điều khiển được nối với cần chuyển số và thanh nối hoặc cáp.
Khi thay đổi vị trí của cần chuyển số sẽ chuyển mạch đường dẫn dầu của van điều khiển và cho dầu hoạt động trong từng vị trí chuyển số.
Nói chung các cáp được sử dụng trong các xe FF (Động cơ đằng
36
trước, dẫn động bánh trước) và thanh nối được sử dụng trong các xe FR (Động cơ đằng trước, dẫn động bánh sau).
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
2.5.3 Van Chuyển Số
37
a. Vai trò của các bộ phận Ta chuyển số bằng cách thay đổi sự vận hành của các li hợp và phanh. Các van chuyển số chuyển mạch đường dẫn dầu làm cho áp suất thuỷ lực tác động lên các phanh và li hợp. Có các van chuyển số 1-2, 2-3 và 3-4. b. Vận hành Ví dụ: Van chuyển số1-2 Khi áp suất thuỷ lực tác động lên phía trên van chuyển số thì hộp số được giữ ở số 1 vì van chuyển số ở dưới cùng và các đường dẫn dầu tới các li hợp và phanh bị cắt. Tuy nhiên, khi áp suất thuỷ lực tác động bị cắt do hoạt động của van điện từ thì lực lò xo sẽ đẩy van lên, và đường dẫn dầu tới B2 mở ra, và hộp số được chuyển sang số 2.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
2.5.4 Van Điện Từ
38
Van điện từ hoạt động nhờ các tín hiệu từ ECU động cơ & ECT để vận hành các van chuyển số và điều khiển áp suất thuỷ lực. Có hai loại van điện từ. Một van điện từ chuyển số mở và đóng các đường dẫn dầu theo các tín hiệu từ ECU (mở đường dẫn dầu theo tín hiệu mở, và đóng lại theo tín hiệu đóng). Một van điện từ tuyến tính điều khiển áp suất thuỷ lực tuyến tính theo dòng điện phát đi từ ECU. Các van điện từ chuyển số được sử dụng để chuyển số và các van điện từ tuyến tính được sử dụng cho chức năng điều khiển áp suất thuỷ lực.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
2.
5.5Van Bướm Ga
39
Van bướm ga tạo ra áp suất bướm ga tuỳ theo góc độ của bàn đạp ga thông qua cáp bướm ga và cam bướm ga. Áp suất bướm ga tác động lên van điều áp sơ cấp, và như vậy sẽ điều chỉnh áp suất cơ bản theo độ mở của van bướm ga. Một số kiểu xe điều khiển áp suất bướm ga bằng một van điện từ tuyến tính (SLT) thay cho van bướm ga. Các kiểu xe như vậy điều khiển áp suất bướm ga bằng ECU động cơ & ECT chuyển các tín hiệu tới van điện từ tuyến tính theo các tín hiệu từ cảm biến vị trí van bướm ga (góc mở bàn đạp ga).
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
2.5.6 Van điều áp thứ cấp
Van này điều chỉnh áp suất bộ biến mô và áp suất bôi trơn. Sự cân bằng của hai lực này điều chỉnh áp suất dầu của bộ biến mô và áp suất bôi trơn.
Áp suất bộ biến mô được cung cấp từ van điều áp sơ cấp và được
40
truyền tới van rơle khoá biến mô.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
a. Van ngắt giảm áp Van này điều chỉnh áp suất ngắt giảm áp tác động lên van bướm ga, và được kích hoạt do áp suất cơ bản và áp suất bướm ga. Tác động áp suất ngắt giảm áp lên van bướm ga bằng cách này sẽ làm giảm áp suất bướm ga để ngăn ngừa tổn thất công suất không cần thiết từ bơm dầu.
b. Van điều biến bướm ga
41
Van này tạo ra áp suất điều biến bướm ga. áp suất điều biến bướm ga hơi thấp hơn so với áp suất bướm ga khi van bướm ga mở to.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
c. Bộ tích năng Bộ tích năng hoạt động để giảm chấn động khi chuyển số. Có sự khác biệt về diện tích bề mặt của phía hoạt động và phía sau của piston bộ tích năng. Khi áp suất cơ bản từ van điều khiển tác động lên phía hoạt động thì pít tông từ từ đi lên và áp suất cơ bản truyền tới các li hợp và phanh sẽ tăng dần. Một vài kiểu điều khiển áp suất thuỷ lực tác động lên bộ tích năng bằng một van điện từ tuyến tính để sự quá trình chuyển số được êm dịu hơn.
Việc này làm cho áp suất điều biến bướm ga tác động lên van điều áp sơ cấp để cho các thay đổi trong áp suất cơ bản phù hợp hơn với công suất phát ra của động cơ.
2.5.7 Các Van Khác
42
Van rơle khoá biến mô và van tín hiệu khoá biến mô Các van này đóng-mở khoá biến mô. Van rơ-le khoá biến mô đảo chiều dòng dầu thông qua bộ biến mô (li hợp khoá biến mô) theo một áp suất tín hiệu từ van tín hiệu khoá biến mô. Khi áp suất tín hiệu tác động lên phía dưới của van rơle khoá biến mô thì van rơle khoá biến mô được đẩy lên. Điều này làm mở đường dẫn dầu sang phía sau của li hợp khoá biến mô và làm cho nó hoạt động.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
Nếu áp suất tín hiệu bị cắt thì van rơle khoá biến mô bị đẩy xuống phía dưới do áp suất cơ bản và lực lò xo tác động lên đỉnh van rơle, và sẽ mở đường dẫn dầu vào phía trước của li hợp khoá biến mô làm cho nó được nhả ra.
ế ậ ằ
ướ ữ ở
ứ ả c g n trên b m ga và c m nh n b ng đi n m c ữ ệ i ể ế ể ố ể ề ệ ờ
2.6 Cảm biến 2.6.1 Cảm biến vị trí bướm ga : ệ ượ ắ ả C m bi n này đ ộ ở ướ ướ đ m b m ga sau đó nó g i nh ng d li u này đ n ECU (d ạ ể ệ d ng tín hi u đi n) đ đi u khi n th i đi m chuy n s và khóa ế bi n mô.
Ki u dán ti p
ế ể
ữ ị ế ể ả ộ
A140E là ki u mà ECU đ ng c đ b m ga ECT ECU nh hình v d
43
ơ ượ ắ ẽ ướ ướ ư c g n gi a v trí c m bi n i.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
C m bi n v trí b m ga bi n đ i m t cách tuy n tính lúc m b m ga
ướ ế ế ế ả ộ ổ ị
ệ ượ ấ ệ ệ ệ ổ ở ướ ế c c p đ n đi n
ừ ộ thành các tín hi u đi n. M t đi n áp không đ i 5V đ ự c c Vc t ơ ộ ECU đ ng c .
ở ướ ụ ệ ệ ở t d c đi n tr theo góc m b m ga đi n áp tác d ng
44
ỉ ệ ớ ướ Khi b m ga tr ự lên c c Vta t l ượ ọ v i góc này.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ộ ơ ế ệ ệ ở ECU đ ng c bi n đ i đi n áp VTA thành m t trong 8 tín hi u góc m
ướ ổ ể b m ga khác nhau đ báo cho ECT ECU bi ộ ở ủ ướ ế t góc m c a b m ga.
ệ ợ
45
Nh ng tín hi u này bao g m các t p h p khác nhau c a các đi n áp cao và ủ ủ ư ả ệ ướ ồ ặ ậ i c c L1, L2, L3 ho c IDL c a ECT ECU nh b ng d ữ ấ ạ ự th p t i.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
Khi b m ga đóng hoàn toàn,
ớ ự ử ệ ti p đi m cho tín hi u IDL v i c c E, g i
ể ế ế ằ ể ướ ướ ệ tín hi u đ n ECT ECU đ báo r ng b m ga đóng hoàn toàn.
ậ ượ c các tín hi u L1, L2, L3 và IDL, nó thay đ i
Sau khi ECT ECU nh n đ ở ủ ướ ế
ệ
ượ ư ừ t góc m c a b m ga phát ra t ổ ệ ậ ỹ ế 0V đ n 8V đ báo cho k thu t ộ ừ ự c đ a vào m t ể c c TT có đ
ườ góc m c a b m ga thành đi n áp t viên bi cách bình th ở ủ ướ ng hay không.
2.6.2 Cảm biến nhiệt độ nước làm mát:
c làm mát th p h n nhi t đ xác đ nh, tính năng c a
ấ ả ẽ ả ệ ộ ộ ố ủ ề ị ể
ỉ ố ể i s gi m n u h p s chuy n lên t s truy n tăng. c nh p vào ECU đ ngăn không
46
ơ ế ệ ượ ng này, các tín hi u đ ướ ề ỉ ố ạ ệ ộ ướ t đ n Khi nhi ả ộ ơ đ ng c và kh năng t ệ ượ ể Đ tránh hi n t ể cho nó chuy n lên t s truy n tăng tr ậ c khi nhi ệ ộ ướ t đ n c làm mát đ t
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ệ ộ ị ế đ n nhi t đ xác đ nh.
ế ệ ả c làm mát nh m t nhi
ờ ộ ế ậ ệ ả ế ệ ộ ệ ở ệ ộ ướ t đ n t đi n tr , C m bi n này c m nh n nhi ơ ử ệ bi n nó thành các tín hi u đi n và g i các tín hi u này đ n ECU đ ng c .
ố ướ ệ ộ ứ ệ ộ ướ t đ n ả c làm mát gi m xu ng d ộ i m t nhi ị t đ xác đ nh (t c
ế N u nhi 60°)
ơ ử ế ệ ộ
ộ ể ạ ộ ủ ECU đ ng c g i tín hi u đ n OD1 c a ECT ECU, ngăn không cho h p ế ợ ố s chuy n lên O/D và ly h p khóa bi n mô ho t đ ng.
Ở ộ ể ể ố ạ ờ m t ki u xe ngăn không cho chuy n lên s 3 t ể i th i đi m này.
ộ ự ứ ế ồ ơ
47
ệ ộ t đ ể ế ả ộ ướ ậ ỏ ở ECU đ ng c bao g m ch c năng d phòng: N u c m bi n nhi ơ ẽ ề n ạ c làm mát h ng do h hay ch p m ch, ECU đ ng c s đi u khi n
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ế ụ ộ t nhi c làm mát là 800°C, mà không ph thu c vào
ự ế ớ v i gi nhi ệ ộ ướ t đ n c làm mát th c t .
ả thi ệ ộ ướ t đ n 2.6.3 Cảm biến tốc độ:
ể ả ậ ượ ả ằ
ả ậ ờ Đ đ m b o r ng ECT ECU luôn nh n đ ệ ượ bánh xe, các tín hi u đ ề ố ộ c thông tin đúng v t c đ ế ố ộ c nh p vào ECT ECU nh 2 c m bi n t c đ .
ể ạ ượ ộ ơ ữ ụ ệ c đ chính xác h n n a, ECT ECU liên t c so sánh tín hi u
48
ể ố Đ đ t đ này đ xem chúng có gi ng nhau hay không.
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ượ ắ ồ ố ộ ạ ộ ể
ồ ị ỏ ỗ
ơ ế ế ả c g n trong đ ng h t c đ và ho t đ ng đ thay th C m bi n này đ ế ố ộ ả c m bi n t c đ chính n u nó b h ng. Nó sinh ra 4 xung cho m i vòng ủ quay c a dây công t ế mét.
Chú ý:
ệ ừ ả
ể ố
ể ề ế ố
ế ừ ố ộ ố ả
ế ố ộ ố ử ụ ẽ ệ ừ ả ệ ể ố ể
ố ượ ố
ế ố ườ ở ượ ử ế ả ế ố ệ ố ộ ề c m bi n s 2 đ N u c 2 tín hi u t c đ đ u đúng, các tín hi u t c s ể ớ ệ ớ ể ờ ụ d ng đ đi u khi n th i đi m chuy n s sau khi so sánh v i tín hi u v i ậ ứ ế ả c m bi n t c đ s 2 là sai, ngay l p t c c m bi n s 1. N u tín hi u t ử ụ ể ECU không s d ng tín hi u này mà s d ng c m bi n t t c đ s 1 đ ẩ ờ ể ề ế đi u khi n th i đi m chuy n s . Nó s phát ra mã chu n đoán s 62 n u ệ ượ ể ẩ hi n t c hi n ng này xãy ra thêm vào đó mã chu n đoán s 42 cũng đ ị ế ả th n u c m bi n s 1 tr nên không bình th ng.
ả C m bi n t c đ s 2:
ơ ượ ắ ụ ẫ c g n trên tr c d n đ ng
ế ố ộ ố ắ ộ có g n các nam châm bên trong đ ụ ủ ộ ố ấ ứ ứ ấ
ộ ượ ượ ắ ở ụ ả ắ ưỡ
ụ c g n ươ ứ i gà (đ ệ ệ
ộ ố ề ộ ế ấ ỉ
49
c tr c c m ớ ng ng v i áp ượ ử ế c g i đ n ạ ộ ủ ự ờ ể ố ể ề ử ụ ể M t mô t bánh răng c a h p s hay tr c th c p. B t c khi nào tr c quay đ m t vòng, nam châm kích thích công t c l ộ bi n chính) làm nó sinh ra m t tín hi u. Tín hi u này t su t ly tâm trong h p s đi u ch nh th y l c hoàn toàn, đ ể ECU, ECU s d ng nó đ đi u khi n th i đi m chuy n s và ho t đ ng
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ
ế ế ả ộ
ợ ủ c a ly h p khóa bi n mô. C m bi n này phát ra m t xung trong vòng quay ứ ấ th c p.
III. Kết luận và đánh giá
ượ ự ủ ự ề ệ ổ ố ộ Trong HSTD s thay đ i các s truy n đ ờ c th c hi n nh tác đ ng c a ch
ố ớ ệ ố ệ ủ ộ ơ ế ủ ự ả ộ đ làm vi c c a đ ng c và mômen c n gây nên đ i v i h th ng th y l c.
ả ế ụ ạ ổ
ầ ử ề ơ ấ ừ ụ ể ề ệ Các c m bi n theo dõi liên t c quá trình thay đ i trên , t o nên các tín hi u ể đi u khi n đi u khi n và thông qua c c u th a hành tác d ng vào ph n t
Ở ể ừ ố ự ễ ố ủ c a HSHT. quá trình chuy n t
ầ ử ề ặ ở ể ươ ứ ậ ho c m ( tách) các ph n t s này sang s khác di n ra s đóng (khóa ) ờ ng ng cho 1 quy lu t th i đi u khi n t
ầ ử ở ế ầ ử ủ ệ ớ ơ gian .Các ph n t m ti n hành s m h n vi c đóng c a các ph n t đóng, đ
ườ ộ ố ấ ị ệ ở ể ợ ờ tránh tr ng h p có 1 th i đi m nh t đ nh h p s làm vi c ể ề ố hai s truy n
ầ ử ờ ơ ấ ệ ầ ả ồ đ ng th i. Các ph n t ả này là các c c u ma sát làm vi c trong d u, đ m b o
ể ố ệ ệ ề đi u ki n làm vi c lâu dài cho phép quá trình chuy n s nhanh, êm d uị
ể ố ự ộ ặ ơ ấ M t khác trong quá trình chuy n s t đ ng, ệ các c c u ma sát luôn làm vi c
ự ượ ạ ẫ ớ ố ế ề trong tr ng thái có s tr t, d n t i đ t nóng các chi ti t. Đi u này gây nên
ề ấ ấ ệ ề ặ ự ổ t n th t công su t truy n và phát sinh nhi
ệ ộ ượ ầ ư ề ế cao nhi t đ đ c d u truy n ra ngoài , nh ng n u nóng quá m c s d n t t trong các b m t ma sát .S tăng ứ ẽ ẩ ớ i
ớ ủ ầ ơ ủ ế ộ ả ộ ờ ỏ gi m đ nh t c a d u nh n , và phá h ng ch đ bôi tr n c a các chi ti ế t .
ầ ử ề ượ ụ ệ Trên ôtô con các ph n t ể đi u khi n đang đ c liên t c hoàn thi n, theo
ướ ả ề ệ ể ả ấ ổ h ộ ề ng nâng cao hi u qu đi u khi n, gi m t n th t ma sát và tăng đ b n
ơ ấ . cho các c c u
ầ ử ợ ị ộ ụ ả ớ ọ Các ph n t ly h p khóa, phanh d i, kh p an toàn khóa tr c b đ ng g i là
ầ ử ề ứ ể ả ả ạ ị ph n t đi u khi n trong HSHT, nó đ m b o ch c năng xác đ nh tr ng thái
ậ ủ ử ệ ủ ộ ể ả ệ làm vi c c a các b ph n c a t làm vi c lâu ngày có th x y ra các s c
ả ề ẫ ớ ự ư ỏ ệ ể ề ặ ấ ả làm gi m ho c m t hi u qu đi u khi n, đi u này d n t ự ố ủ i s h h ng c a
50
ế ể ầ ề ẩ ỉ ị ề ộ b truy n AT, c n ti n hành ki m tra, ỳ chu n đoán, đi u ch nh theo đ nh k
51
ơ ệ ử ớ Ế Ữ L p: C đi n t K53 GVHD: TS.NGUY N H U CHÍ