ĐẠ I HỌC QUỐC GIA TP.HỒCHÍ MINH
TRƯ Ờ NG ĐẠ I HỌC CÔNG NGHỆTHÔNG TIN
TIỂU LUẬN
PHƯ Ơ NG PHÁP NGHIÊN CỨ U KHOA HỌC TRONG TIN HỌC
ĐỀ TÀI: SÁU NÓN TƯ DUY
GVHD: GS.TSKH. Hoàng Văn Kiếm
Học viên thực hiện: Phan Đình Duy
Mã sốhọc viên: CH1101060
Lớp: CH CNTT K6
Khóa: 2011
TP.HồChí Minh, tháng 04 năm 2012
LỜI CẢ M Ơ N
Em xin gửi lời cả m ơ n chân thành đế n thầy GS.TSKH Hoàng Văn Kiế m,
ngư ờ i đã dành nhiều thời gian quý báu của mình để truyề n đạ t cho lớp CH CNTT
K6 những kiến thức bổích, lý thú về các phư ơ ng pháp nghiên cứ u khoa học trong
tin học. Đây là nhữ ng kiến thức hết sức cần thiết cho hành trang của chúng em trong
công việc nghiên cứu vềlĩnh vự c tin học mai sau. Đặ t biệt thầ y đã truyề n đạ t các
kiến thức và ví dụminh họa rất bổích cho chúng em về các phư ơ ng pháp tư duy
khoa họ c. Đây chính là tiề n đề , là kiến thức nền tả ng đã thôi thúc em thực hiệ n đề
tài tiểu luận về “sáu nón tư duy”.
Xin chân thành cả m ơ n sự giúp đỡ của các bạn bè, anh chị, nhữ ng ngư ờ i đã
thảo luậ n và đóng góp ý kiến, giúp đỡ em tìm kiếmthông tin và độ ng viên tinh thần
cho em trong suốt quá trình thực hiện tiểu luận.
Một lần nữa xin chân thành cả m ơ n đế n tất cảnhữ ng ngư ờ i đã quan tâm đế n
tiểu luận của em. Tuy nhiên, trong quá trình làm việc không thểtránh khỏi những
sai sót, rất mong sự đóng góp ý kiế n nhiệt tình của Thầy và các bạn.
Học viên thực hiện
Phan Đình Duy
MSHV: CH1101060
Lớp: CH CNTT K6
SÁU NÓN TƯ DUY
1
Phan Đình Duy
Mụ c lụ c
Chư ơ ng 1. GIỚ I THIỆ U .......................................................................................... 2
1.1 Thế nào là “Sáu nón tư duy”? ............................................................................ 2
1.2 Tạ i sao nên sử dụ ng “sáu nón tư duy”?.............................................................. 3
Chư ơ ng 2. CÁCH TIẾ N HÀNH TƯ DUY “SÁU NÓN”........................................ 4
Chư ơ ng 3. CÁCH SỬ DỤ NG NHỮ NG CHIẾ C NÓN TƯ DUY ........................... 6
3.1 Nón trắ ng :.......................................................................................................... 6
3.2 Nón đỏ :.............................................................................................................. 7
3.3 Nón đen : ............................................................................................................ 8
3.4 Nón vàng : .......................................................................................................... 9
3.5 Nón xanh lá cây :.............................................................................................. 10
3.6 Nón xanh lam : ................................................................................................. 11
Chư ơ ng 4. Ứ NG DỤ NG TRONG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN........................... 12
Chư ơ ng 5. KẾ T LUẬ N .......................................................................................... 14
SÁU NÓN TƯ DUY
2
Phan Đình Duy
Chư ơ ng 1. GIỚ I THIỆ U
1.1 Thế nào là “Sáu nón tư duy”?
Sáu chiế c nón tư duy do Tiế n sĩ tâm lý và y khoa, Edward de Bono, ngư ờ i Malta
sáng tạ o. Sáu chiế c nón vớ i sáu màu sắ c khác nhau là : Trắ ng, đỏ , đen, vàng, xanh lá cây,
xanh dư ơ ng. Tư ơ ng ứ ng vớ i sáu màu sắ c mang tính chấ t biể u tư ợ ng, mỗ i chiế c nón đề
cậ p đế n mộ t khía cạ nh trong quá trình suy nghĩ củ a chúng ta.
Tác giả sử dụ ng sáu cái nón đạ i diệ n cho sáu dạ ng thứ c củ a suy nghĩ. Nó đề cậ p
đế n chiề u hư ớ ng suy nghĩ hơ n là tên gọ i. Mỗ i nón có mộ t màu (mà màu này chỉ đạ i diệ n
cho duy nhấ t mộ t dạ ng thứ c củ a suy nghĩ).
Mọ i ngư ờ i sẽ tham gia thả o luậ n theo từ ng màu. Tùy theo kiể u ý kiế n mà ngư ờ i đó
sẽ đư ợ c đề nghị độ i nón màu gì.
Các nón không đư ợ c dùng để phân loạ i cá nhân. Từ ng ngư ờ i sẽ sử dụ ng nhữ ng
nón theo yêu cầ u để đư a ra ý kiế n. Mặ c dù hành vi hay thói quen củ a cá nhân đó có vẻ
thuộ c về loạ i nào đó.
Phư ơ ng pháp “sáu nón tư duy” đư ợ c đặ t ra để chuyể n tư duy ra khỏ i kiề u tư duy
tranh luậ n bình thư ờ ng và đư a vào kiể u tư duy như in bả n đồ . Như thế tư duy trở thành
quá trình 2 giai đoạ n. Giai đoạ n thứ nhấ t làm ra bả n đồ . Giai đoạ n thứ 2 là chọ n đư ờ ng
trên bả n đồ . Nế u bả n đồ làm ra khá tố t, thư ờ ng con đư ờ ng tố t nhấ t hiệ n ra rấ t rõ. Từ ng
nón củ a 6 nón đạ t mộ t kiể u tư duy trên bả n đồ .
Các đặ c tính cuả sáu nón tư duy:
Nón trắ ng: Tư ợ ng trư ng cho sự trong trắ ng trinh nguyên, thuầ n tuý là các con số
và sự kiệ n, là thông tin
Nón đỏ : Tư ợ ng trư ng cho cả m xúc, tình cả m, linh cả m trự c giác
Nón đen: Là sự phả n biệ n.
Nón vàng: Tư ợ ng trư ng cho màu củ a nắ ng, sứ c số ng và sự lạ c quan, ủ ng hộ , xây
dự ng, nhìn ra cơ hộ i.
Nón xanh lá cây: Tăng sinh lự c, sáng tạ o, vậ n độ ng, cây cỏ bậ t lên từ hạ t mầ m, sự
biế n hóa củ a vậ n độ ng, sự khát khao.
SÁU NÓN TƯ DUY
3
Phan Đình Duy
Nón xanh lam: Điề u khiể n, cao cả , lạ nh lùng, biể u hiệ n cho tư duy.
1.2 Tạ i sao nên sử dụ ng “sáu nón tư duy”?
Thứ nhấ t, bở i vì chúng ta không thể vậ n dụ ng bộ não theo mọ i hư ớ ng trong cùng
mộ t thờ i điể m.
Thứ hai, thế giớ i đang ngày càng thay đổ i, chúng ta phả i biế t vậ n dụ ng lố i tư duy
mớ i hiệ u quả thay thế lố i tư duy cũ. Thay vì tranh luậ n và cố gắ ng giả i thích, chứ ng minh
để ngư ờ i khác chấ p nhậ n ý kiế n củ a mình, bác bỏ ý kiế n củ a ngư ờ i khác, nhữ ng cuộ c
tranh luậ n có thể kéo dài nhiề u giờ thậ m chí nhiề u ngày, rấ t mấ t thờ i gian, thì tạ i sao
chúng ta không cùng nhau thả o luậ n theo mộ t cách mớ i là tấ t cả mọ i ngư ờ i cùng nhìn
nhậ n vấ n đề theo mộ t hư ớ ng, sau đó lạ i cùng nhìn theo mộ t hư ớ ng khác, cứ như thế cho
đế n khi tìm đư ợ c hư ớ ng giả i quyế t?
Thứ ba, việ c tư duy song song, mọ i ngư ờ i cùng nhìn nhậ n vấ n đề theo cùng mộ t
hư ớ ng giố ng như nhiề u ngư ờ i đang cùng làm mộ t công việ c, chắ c chắ n rằ ng hiệ u quả củ a
nó sẽ cao hơ n, nhanh hơ n so vớ i chỉ mộ t ngư ờ i làm.
Việ c mỗ i ngư ờ i nhìn vấ n đề mộ t hư ớ ng khác nhau như thể thầ y bói xem voi, mỗ i
ngư ờ i “sờ ” mộ t chỗ và cứ khăng khăng khẳ ng đị nh mình đúng, nhữ ng ngư ờ i khác sai,
cuố i cùng chẳ ng ai biế t chính xác đư ợ c con voi nó ra sao. Vì thế chúng ta nên cùng nhau
“sờ ” con voi mộ t chỗ , sau đó lạ i “sờ ” con voi chỗ khác, lầ n lầ n “sờ ” hế t mình voi chúng
ta sẽ thả o luậ n và đi đế n kế t luậ n con voi nó như thế nào.
Thứ tư , sau khi xác đị nh mọ i ngư ờ i nên cùng nhau nhìn nhậ n vấ n đề theo mộ t
hư ớ ng, vậ y chúng ta sẽ nhìn theo hư ớ ng nào? Sáu nón tư duy sẽ giúp chúng ta đị nh
hư ớ ng tư duy, nghĩa là trư ở ng nhóm hay ngư ờ i điề u hành cuộ c họ p sẽ chọ n nhữ ng nón
và chúng ta sẽ tuân theo quy đị nh độ i nón nào vào thờ i điể m nào. Trong mộ t cuộ c họ p có
thể chỉ độ i mộ t nón, cũng có thể độ i 2, 3 hay tấ t cả nhữ ng nón.