Tìm hiểu về tín dụng xanh - Từ lý thuyết đến thực tiễn ở Việt Nam (Sách tham khảo): Phần 2

Chia sẻ: Dương Hoàng Lạc Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:68

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 của cuốn sách "Tín dụng xanh - Từ lý thuyết đến thực tiễn ở Việt Nam" tiếp tục trình bày những nội dung về: thực trạng tín dụng xanh tại các ngân hàng thương mại Việt Nam; một số giải pháp nhằm phát triển và mở rộng tín dụng xanh ở Việt Nam;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu về tín dụng xanh - Từ lý thuyết đến thực tiễn ở Việt Nam (Sách tham khảo): Phần 2

CHƢƠNG 4: THỰC TRẠNG TÍN DỤNG XANH TẠI VIỆT NAM 4.1. Cơ sở pháp lý để triển khai tín dụng xanh ở Việt Nam Nhà nước Việt Nam chỉ rõ huy động các nguồn lực xã hội nhằm hướng tới thực hiện mục tiêu của chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh. Để thực hiện nhiệm vụ này, chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh của Việt Nam giai đoạn 2011-2020, hướng tới 2050 ban hành kèm theo Quyết định số 1393/2012/QĐTTg ngày 25/9/2012; Ngoài ra, Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 3/6/2013 của Hội nghị Trung ương 7 khóa XI về chống biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và định hướng tăng trưởng xanh, tín dụng xanh. NHNN đã ban hành chỉ thị 03/CT-NHNN ngày 24/3/2015 về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng. Nội dung chỉ thị nêu rõ, hoạt động cấp tín dụng của ngành ngân hàng cần chú trọng đến vấn đề bảo vệ môi trường và bảo vệ sức khỏe con người, đảm bảo phát triển bền vững. Bên cạnh đó NHNN còn ban hành Quyết định số 1552 QĐ/NHNN ngày 6/8/2015 về kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng nhằm góp phần và hỗ trợ thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh của Quốc gia. Theo đó, hoạt động cấp tín dụng của ngành ngân hàng trong thời gian tới sẽ chú trọng vấn đề bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, năng lược, cải thiện chất lượng môi trường và bảo vệ sức khỏe con người, đảm bảo phát triển bền vững. Quyết định số 1604/QĐ-NHNN ngày 7/8/2018, phê duyệt Đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam, bao hàm mục tiêu và giải pháp trong hoạt động quản lý Nhà nước của NHNN và hoạt động kinh doanh của các TCTD nhằm tăng cường nhận thức và trách nhiệm xã hội của hệ thống ngân hàng đối với việc bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, góp phần từng bước xanh hóa hoạt động ngân hàng, tích cực thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững. Như vậy, Việt Nam đã xây dựng hệ thống chính sách môi trường từ phòng ngừa, kiểm soát, xử lý về ngân hàng xanh nói chung và hoạt động tín dụng xanh của NHTM, nhưng còn tồn tại nhiều lỗ hổng và chưa có cơ chế bắt buộc tham gia cho tất cả các NHTM cũng như thiếu tính độc lập trong quá trình xem xét các tác động tiềm ẩn từ những quy hoạch, kế hoạch và thực thi. So với nguyên tắc quốc tế, công tác bảo vệ môi trường, môi trường pháp lý về tín dụng xanh của Việt Nam còn thiếu minh bạch, chưa có sự tham gia hiệu quả của người dân và tổ chức tín dụng trong quá trình ra thực hiện. 4.2. Thực trạng triển khai tín dụng xanh của một số ngân hàng ở Việt Nam 72
4.2.1. Thực trạng triển khai tín dụng xanh của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam và Ngân hàng Chính sách xã hội * Thực trạng triển khai TDX của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh (Quyết định số 1393/QĐ-TTg ngày 25/9/2012) và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có Chỉ thị 03/CT-NHNN ngày 24/3/2015 về thúc đẩy tăng trưởng TDX và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng, Agribank đã ngay lập tức vào cuộc triển khai thông qua các hành động cụ thể như: Ban hành văn bản về việc thúc đẩy tăng trưởng TDX và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng nhằm chỉ đạo toàn hệ thống, nghiên cứu hoàn thiện cơ chế, chính sách tín dụng gắn với quản lý môi trường-xã hội, đào tạo, tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức về hoạt động cấp TDX, nâng cao ý thức sử dụng hiệu quả, tiết kiệm năng lượng. Trong quy trình nghiệp vụ tín dụng, sổ tay tín dụng của Agribank luôn gắn việc thẩm định dự án, phương án vay vốn với vấn đề đảm bảo môi sinh, môi trường, các dự án phải có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt của cấp thẩm quyền theo quy định của pháp luật, kiên quyết loại trừ cấp tín dụng đối với các dự án có khả năng ảnh hưởng lớn và nghiêm trọng đến môi trường, xã hội. Để đón “làn sóng” đầu tư phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, bắt đầu từ tháng 11/2016, Agribank đã triển khai chương trình tín dụng ưu đãi quy mô tối thiểu 50.000 tỷ đồng phục vụ sản xuất “Nông nghiệp sạch”. Đối tượng khách hàng vay vốn của chương trình là doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, chủ trang trại…tham gia các khâu trong chuỗi sản xuất sản phẩm nông nghiệp an toàn, quy mô lớn với lãi suất cho vay giảm từ 0,5%/năm đến 1,5%/năm so với lãi suất ưu đãi cho vay đối với lĩnh vực nông nghiệp nông thôn theo quy định hiện hành của NHNN và Agribank. Đến cuối tháng 9/2019, dư nợ lĩnh vực này tiếp tục ổn định và đạt 5.221 tỷ đồng, doanh số cho vay chương trình này đạt trên 20.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Agribank đồng hành với chương trình 73
“Nông nghiệp sạch” do Đài truyền hình Việt Nam phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức, phát sóng trên kênh truyền hình quốc gia (VTV1) với mong muốn góp phần nhân rộng những mô hình sản xuất nông nghiệp an toàn đã và đang dần được hình thành trên toàn quốc, từ đó thay đổi nhận thức của người tiêu dùng về chất lượng và sự an toàn của hàng nông sản Việt Nam. Trên thực tế, từ nguồn vốn Agribank, nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao đã và đang được hình thành trên khắp mọi vùng, miền đất nước: mô hình trồng hoa (Lâm Đồng), cánh đồng mẫu lớn (Cần Thơ), cá tra (An Giang), chăn nuôi lợn (Hà Nam), mía (Khánh Hoà), ngô (Sơn La) và các mô hình này đã tạo sự đồng thuận cao giữa các doanh nghiệp và người dân. Ghi nhận những đóng góp của Agribank trong việc đầu tư phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, mới đây, ngày 27/11/2019, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam phối hợp cùng Tập đoàn Dữ liệu quốc tế (IDG Việt Nam) đã vinh danh Agribank là Ngân hàng tiêu biểu VIệt Nam 2019, hạng mục "Ngân hàng hỗ trợ đầu tư nông nghiệp công nghệ cao năm 2019". Các sản phẩm TDX đặc thù đã được Agribank triển khai là: cho vay dựa án đầu tư xây dựng thuỷ điện, cho vay uỷ thác đầu tư phát triển cao su, tài chính nông thôn RDF I, II, III, cho vay các dự án nông nghiệp nông thôn, dịch vụ du lich, dự án nâng cao chất lượng an toàn sản phẩm nông nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học (QSEAP), cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải. Bên cạnh đó, Agribank đã tham gia nhiều Dự án có liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường do Ngân hàng Thế giới (WB) và các tổ chức tài chính tài trợ như: Nâng cao chất lượng, an toàn sản phẩm nông nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học; Dự án nguồn lợi ven biển vì sự phát triển bền vững; Quản lý rủi ro thiên tai; Hỗ trợ nông nghiệp Cacbon thấp; Cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn vùng đồng bằng sông Hồng; Điện gió; đưa vốn tín dụng vào công cuộc chống hạn, mặn ĐBSCL và miền Trung Tây Nguyên… Là NHTM dẫn đầu cho vay nông nghiệp, nông thôn (nguồn vốn Agribank hiện chiếm 51% thị phần tín dụng nông nghiệp, nông thôn tại Việt Nam), Agribank 74
nhận thức sâu sắc về những nguy cơ khi nông nghiệp Việt Nam đang đối mặt với hàng loạt khó khăn, thách thức to lớn trong quá trình phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và đặc biệt là vệ sinh an toàn thực phẩm... Chính vì vậy, Agribank quyết tâm đi đầu thực hiện chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về thúc đẩy tăng trưởng TDX, quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng, cùng mong muốn xây dựng nền nông nghiệp an toàn, phát triển bền vững. Mới đây, Agribank được chỉ định là Ngân hàng phục vụ dự án Hiện đại hóa ngành lâm nghiệp và tăng cường tính chống chịu ven biển (FMCR). Mục tiêu của Dự án FMCR là cải thiện quản lý rừng ven biển nhằm tăng khả năng chống chịu trước bất lợi của các hiện tượng thời tiết cực đoan và nước biển dâng, bảo vệ môi trường sinh thái, ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu; đồng thời kéo dài, nâng cao chuỗi giá trị cho sản phẩm lâm nghiệp, cải thiện sinh kế cho người dân tham gia bảo vệ, phát triển rừng ven biển bao gồm 257 xã của 47 huyện thuộc 8 tỉnh, với sự tham gia, hưởng lợi của 900 cộng đồng, tương đương 27.000 hộ gia đình. * Thực trạng triển khai TDX tại Ngân hàng Chính sách Xã hội Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) được Chính phủ thành lập vào năm 2002 nhằm thực hiện tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. NHCSXH hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, mà vì mục tiêu giảm nghèo bền vững và góp phần an sinh xã hội. NHCSXH xác định mục tiêu tăng trưởng xanh là một trong những nội dung quan trọng trong định hướng phát triển hoạt động của NHCSXH. Tăng trưởng xanh giúp cho NHCSXH thực hiện hiệu quả hơn hoạt động tín dụng chính sách, giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác đầu tư, cải thiện sản xuất kinh doanh, nâng cao chất lượng cuộc sống, hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, nền kinh tế “xanh”, góp phần bảo tồn thiên nhiên, môi trường và chống biến đổi khí hậu. Với hơn 15 năm gắn bó, chủ lực trong hoạt động tín dụng chính sách, nhận thức sâu sắc, chỉ có phát triển bền vững mới đem lại thu nhập ổn định cho người dân sản xuất kinh doanh và giúp cho NHCSXH giảm thiểu rủi ro hoạt động. Trong 75
thời gian qua, NHCSXH luôn chú trọng cho vay các dự án, phương án sản xuất, kinh doanh nông nghiệp phát triển an toàn, hiệu quả, bền vững, bảo vệ môi sinh, môi trường. Trong quy trình nghiệp vụ tín dụng, sổ tay tín dụng của NHCSXH luôn gắn việc thẩm định dự án, phương án vay vốn với vấn đề đảm bảo môi sinh, môi trường. Các chương trình, dự án phải có báo cáo đánh giá tác động môi trường và kiên quyết loại trừ cho vay đối với các dự án có khả năng ảnh hưởng lớn và nghiêm trọng đến môi trường - xã hội. Hiện nay, NHCSXH đang thực hiện cho vay với hơn 20 chương trình tín dụng chính sách, trong đó dư nợ cho vay nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chiếm gần 70% trong tổng dư nợ tín dụng của NHCSXH. Đặc biệt, NHCSXH đã tham gia thực hiện nhiều chương trình, dự án liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường do Ngân hàng Thế giới (WB) và các tổ chức quốc tế tài trợ như: Chương trình Phát triển Ngành lâm nghiệp; Dự án Khôi phục rừng và quản lý rừng bền vững (KfW6); Dự án cho vay Rừng ngập mặn miền Nam Việt Nam. Ngoài ra, NHCSXH hiện đang thực hiện cho vay Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; Chương trình cho vay đầu tư trồng rừng sản xuất, chăn nuôi tại Nghị định 75/2015/NĐ-CP ngày 09/9/2015 của Chính phủ về cơ chế chính sách bảo vệ và phát triển rừng, gắn với chính sách giảm nghèo nhanh bền vững và hỗ trợ đồng bào DTTS giai đoạn 2015 – 2020. Năm 2005, diện tích rừng Việt Nam đã giảm từ 14,3 triệu hecta năm 1943 xuống còn 10,7 triệu hecta. Sau hàng thập kỷ rừng bị tàn phá cả nước có 7 đến 8 triệu hecta đất rừng không được sử dụng, bị thoái hóa và trở thành đồi trọc. Khoảng 25 triệu người nghèo và người dân tộc thiểu số sống phụ thuộc vào rừng. Để giải quyết những thách thức đó, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đã hỗ trợ NHCSXH triển khai thực hiện dự án phát triển ngành lâm nghiệp nhằm giúp cho các hộ gia đình ở các tỉnh miền Trung Việt Nam vay vốn để trồng rừng nhằm cải thiện sinh kế, góp phần bảo vệ rừng, thiên nhiên. Đây là dự án cho vay trồng rừng thương mại đầu tiên tại Việt Nam do Ngân hàng Thế giới tài trợ, với 2 trọng tâm chính là: Phát triển trồng rừng sản xuất ở một số tỉnh miền Trung Việt Nam và bảo tồn thiên nhiên. Dự 76
án được triển khai tại 6 tỉnh: Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Thanh Hóa, Nghệ An. Sau 12 năm thực hiện, doanh số cho vay đạt hơn 828 tỷ đồng; doanh số thu nợ đạt hơn 376 tỷ đồng. Tổng dư nợ đạt gần 500 tỷ đồng với hơn 50 nghìn lượt khách hàng vay vốn. Nguồn vốn đến nay đã giúp phủ kín trên 76 nghìn hecta rừng trồng sản xuất. Bên cạnh đó, chương trình tín dụng nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn của NHCSXH là một trong những kênh tín dụng “xanh”, mang lại hiệu quả thiết thực cho cộng đồng nhằm xóa đói giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Chương trình không nhằm mục tiêu kinh doanh mà giúp các hộ gia đình ở khu vực nông thôn vay vốn để xây dựng mới hoặc cải tạo, nâng cấp các công trình nước sạch và vệ sinh, bảo đảm theo tiêu chuẩn quốc gia nhằm nâng cao sức khỏe, cải thiện điều kiện sinh hoạt, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực nông thôn. Sau 13 năm thực hiện, NHCSXH đã triển khai tới 63/63 tỉnh, thành phố với tổng dư nợ trên 26 nghìn tỷ đồng với hơn 2,6 triệu khách hàng còn dư nợ. Tính từ khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình đến nay đã có 9.928 nghìn công trình nước sạch, vệ sinh được xây dựng và đưa vào sử dụng. Để góp phần thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, NHCSXH tiếp tục triển khai có hiệu các chương trình tín dụng chính sách cho hộ nghèo và các ĐTCS khác, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, hải đảo…; thúc đẩy đầu tư tăng trưởng TDX, nông nghiệp sạch, khuyến khích các mô hình vay vốn sản xuất kinh doanh thân thiện với môi trường, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, tiết kiệm năng lượng. Trong thời gian tới, NHCSXH tiếp tục duy trì thúc đẩy hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước trao đổi kinh nghiệm, huy động nguồn vốn tài trợ nước ngoài thực hiện các dự án TDX góp phần bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu vì mục tiêu an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững. 77
4.2.2. Thực trạng triển khai tín dụng xanh tại một số ngân hàng thương mại cổ phần có vốn Nhà nước chi phối * Thực trạng triển khai TDX tại ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Với vai trò trụ cột, tiên phong trong triển khai hiệu quả các chủ trương, chính sách của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, VietinBank đã thực thi đồng bộ và có hiệu quả các chính sách để hỗ trợ, tháo gỡ những khó khăn về vốn cho người nông dân và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực kinh doanh xanh. VietinBank dành 10.000 tỷ đồng để đồng hành cùng DN trong các dự án điện mặt trời mái. Bên cạnh việc chuẩn bị nguồn lực về con người và hạ tầng kỹ thuật, ngay từ năm 2015, VietinBank đã xúc tiến các hoạt động tìm kiếm nguồn vốn ưu đãi toàn cầu để tài trợ cho các lĩnh vực xanh. Nổi bật là việc ký kết thỏa thuận hợp tác giữa VietinBank với Công ty Tài chính Quốc tế (IFC). Thỏa thuận không chỉ tạo nguồn cho VietinBank triển khai các chính sách ưu đãi mà còn hỗ trợ ngân hàng các kiến thức, kinh nghiệm trong tài trợ và triển khai cho vay chương trình TDX tại Việt Nam. Cũng tại thỏa thuận này, VietinBank đã xác định sẽ ưu tiên cấp TDX cho các dự án thúc đẩy giảm khí thải CO2 và các dự án tiết kiệm năng lượng. Trong suốt thời gian triển khai chương trình, VietinBank đã cấp tín dụng cho các doanh nghiệp để đầu tư máy móc thiết bị, bổ sung vốn lưu động phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh các sản phẩm, thiết bị thân thiện với môi trường, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và không gây ô nhiễm môi trường. Nhằm luân chuyển nguồn vốn TDX đến tận tay khách hàng, VietinBank cũng nhanh chóng triển khai các chương trình theo định hướng của Chính phủ và NHNN như: Cho vay Nông nghiệp nông thôn theo Nghị định 55, Cho vay nông nghiệp sạch công nghệ cao, Cho vay công nghiệp hỗ trợ... Đồng thời, các khách hàng hoạt động trong lĩnh vực xanh cũng được VietinBank chủ động áp dụng các chính sách ưu đãi thông qua các sản phẩm/chương trình tín dụng phù hợp như: Đồng hành cùng KHDN, Gói ưu đãi VietinBank SME Stronger với các chủ điểm: Song hành phát 78
triển với các chính sách ưu đãi về lãi suất và phí, tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn, nâng cao hiệu quả hoạt động, mở rộng sản xuất kinh doanh; sẵn sàng đổi mới với ưu đãi dựa trên đặc thù ngành, lĩnh vực kinh doanh và mối liên hệ của doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng/phân phối; và sung sức vươn xa nhằm cung cấp các giải pháp kết nối trong nước và quốc tế, tăng cơ hội kết nối bạn hàng, hợp tác kinh doanh và mở rộng thị trường hoạt động. VietinBank cũng chủ động xây dựng sản phẩm cấp tín dụng, chương trình ưu đãi, combo bảo hiểm dành cho các dự án điện mặt trời mái nhà; các hướng dẫn về việc cấp tín dụng đầu tư dự án solar farm, điện gió. Các sản phẩm tín dụng được VietinBank xây dựng chuyên biệt dành cho từng ngành nghề chuyên biệt như: Cho vay tín chấp trên cơ sở quản lý dòng tiền từ các hợp đồng xuất khẩu; Bao thanh toán xuất khẩu, Chuỗi nông nghiệp nhằm hỗ trợ tài chính cho các cá nhân, tổ chức là một hoặc nhiều mắt xích trong chuỗi liên kết giá trị nông nghiệp với thủ tục nhanh gọn, tài sản bảo đảm là chính hàng hóa luân chuyển hay các khoản phải thu của cá nhân, doanh nghiệp. Đặc biệt là chính sách cho vay lưu vụ áp dụng đối với các cá nhân/doanh nghiệp để nuôi trồng, chăm sóc các cây trồng, vật nuôi có tính chất mùa vụ theo chu kỳ sản xuất liền kề trong năm hoặc các cây lưu gốc, cây công nghiệp có thu hoạch hàng năm. Với những hoạt động tích cực như trên, tính đến hết ngày 30/6/2020, tổng dư nợ VietinBank tài trợ trong lĩnh vực nông nghiệp đạt khoảng 140.000 tỷ đồng, trong đó tập trung chủ yếu ở mục đích tài trợ các dự án nông nghiệp sạch với tỷ trọng chiếm 70% dư nợ hiện tại của VietinBank. Riêng đối với việc triển khai TDX, ngân hàng cũng đã gặt hái được nhiều kết quả khả quan với hơn 600.000 Hợp đồng tài trợ TDX, tổng dư nợ TDX đạt xấp xỉ 17.000 tỷ đồng (chiếm ~ 12% tổng dư nợ trong lĩnh vực nông nghiệp). Trong đó, các lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, quản lý nước bền vững tại khu vực đô thị và nông thôn, xử lý chất thải và phòng chống ô nhiễm chiếm 98% tổng dư nợ, các lĩnh vực khác như nông nghiệp xanh, lâm nghiệp bền vững, tái chế, tái sử dụng các nguồn tài nguyên hiện vẫn còn đang khá hạn chế. 79
Trong thời gian tới, VietinBank sẽ tiếp tục triển khai mạnh mẽ chương trình, phối hợp với các đơn vị liên quan để hỗ trợ doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xanh phát triển. VietinBank cũng sẽ chủ động đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ tiện ích, đưa ra các dự báo về thị trường, sản phẩm để tư vấn, hỗ trợ tốt cho doanh nghiệp hoạt động phát triển dự án xanh bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đã có nhiều chính sách ưu đãi cho các dự án năng lượng tái tạo. Ngân hàng đã chú trọng phục vụ đồng bộ chuỗi giá trị ngành năng lượng từ năng lượng sơ cấp, sản xuất, truyền tải, phân phối và dịch vụ phục vụ ngành năng lượng; Chủ động định hướng ưu tiên các dự án phát triển bền vững, bảo vệ môi trường; Chú trọng cung cấp giải pháp tài chính toàn diện cho các khách hàng trong lĩnh vực năng lượng…Tính tới quý III/2020, VietinBank có dư nợ TDX là 22.700 tỷ đồng cho gần 278 dự án, trong đó tỷ trọng tập trung chủ yếu là dư nợ thuộc ngành năng lượng sạch, năng lượng tái tạo (chiếm 71% dư nợ TDX). VietinBank đã và đang tài trợ 400 dự án năng lượng tái tạo, nhiều dự án có quy mô và công suất lớn hơn 100 MW, gồm các nguồn năng lượng tái tạo đa dạng. Nhiều dự án điện đã tài trợ có hiệu quả như: Dự án điện mặt trời Trung Nam (Trà Vinh), Điện gió Hướng Tân (Hòa Bình), Thủy điện Thuận Hòa (Hà Giang)... * Thực trạng triển khai TDX tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Hoạt động tín dụng tại BIDV nói chung và tín dụng xanh nói riêng được triển khai dựa trên 3 quan điểm chính. Thứ nhất, phát triển TDX gắn với nguyên tắc căn bản của hoạt động tín dụng, đó là chỉ lựa chọn cho vay các doanh nghiệp có năng lực tài chính, năng lực kinh doanh, các dự án, phương án kinh doanh khả thi, có khả năng trả nợ ngân hàng. Thứ hai, phát triển tín dụng phải gắn với xu thế, trong đó TDX là một xu thế trong thời gian tới, các dự án điện gió, điện mặt trời sẽ thay thế dự án điện than; công nghệ sản xuất mới tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường sẽ thay thế các 80
công nghệ sản xuất cũ lạc hậu; nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch sẽ là xu thế chủ đạo. Thứ ba, phát triển tín dụng cần có công cụ phát triển cũng như quản lý rủi ro. TDX là lĩnh vực còn mới đối với cả Ngân hàng và Doanh nghiệp tại Việt Nam, do đó cần phải có các công cụ, biện pháp phù hợp. BIDV chúng tôi cho rằng, trong giai đoạn mới, các giải pháp mang tính chất “định hướng xu thế”, “xây dựng hành vi”, “thu hút phát triển” rất quan trọng. Trong đó, hữu hiệu nhất là các chương trình, gói tín dụng với lãi suất ưu đãi, nhằm khuyến khích tài trợ các dự án xanh, gắn với trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường; các chương trình đào tạo cho ngân hàng, doanh nghiệp về trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường; các chương trình truyền thông là rất quan trọng. Thứ tư, thực hiện nghiêm ngặt quá trình đánh giá rủi ro E&S song song với quá trình gia hạn tín dụng theo ba bước chính: (i) sàng lọc kế hoạch/dự án kinh doanh; (ii) phân loại rủi ro E&S; (iii) đánh giá chi tiết rủi ro E&S để phân loại kế hoạch/dự án kinh doanh vào nhóm phù hợp. Với mục đích này, dựa trên Sổ tay đánh giá rủi ro môi trường và xã hội do NHNN hướng dẫn, BIDV đã ban hành sổ tay riêng chi tiết hơn, dễ áp dụng hơn trong quá trình thực hiện. Tất cả các nhân viên và nhà quản lý quan hệ khách hàng SME đều phải tuân thủ theo quy trình này. Thứ năm, BIDV yêu cầu tất cả các chi nhánh phải bao gồm các quy định về bảo vệ môi trường và xã hội trong Thỏa thuận tín dụng hoặc Thỏa thuận bảo vệ môi trường và xã hội (là phụ lục của Hợp đồng tín dụng). Theo đó, khách hàng phải cam kết ít nhất các nội dung sau: (i) tuân thủ luật pháp Việt Nam và các tiêu chuẩn xã hội và môi trường quốc tế; (ii) thực hiện các biện pháp hoặc hành động để khắc phục các tác động tiêu cực mà dự án/kế hoạch kinh doanh gây ra cho môi trường và xã hội trong thời hạn đã thỏa thuận; (iii) cam kết thông báo cho BIDV ngay khi có bất kỳ sự cố hoặc tai nạn nào gây ra các tác động nghiêm trọng đếnmôi trường và xã hội, đồng thời xây dựng kế hoạch hành động để khắc phục các sự cố/tai nạn đó; (iv) cam kết cung cấp cho BIDV giấy phép và bằng chứng để chứng minh việc tuân thủ các cam kết môi trường xã hội. Các cam kết này phải được thực hiện đầy đủ và nhất 81
quán trong thời hạn tín dụng. Bên cạnh đó, các điều khoản phạt cũng được đưa ra trong trường hợp khách hàng vi phạm các cam kết về môi trường và xã hội. Thứ sáu, sau khi khoản vay được phê duyệt, BIDV sẽ thực hiện báo cáo và giám sát việc tuân thủ của khách hàng đối với các điều khoản và điều kiện môi trường và xã hội. Hoạt động TDX tại BIDV được phân loại theo 12 lĩnh vực khác nhau bao gồm: (i) nông nghiệp xanh; (ii) lâm nghiệp bền vững,; (iii) công nghiệp xanh; (iv) năng lượng tái tạo; (v) năng lượng sạch; (vi) Xử lý chất thải và phòng chống ô nhiễm; (vii) Bảo vệ môi trường thiên nhiên, khôi phục môi trường sinh thái và phòng chống thiên tai; (viii) quản lý nước bền vững tại khu vực đô thị và nông nghiệp; (ix) công trình xây dựng xanh; (x) giao thông bền vững; (xi) Cung cấp các dịch vụ bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng; (xii) lĩnh vực xanh khác. Hiện tại đã có 8 lĩnh vực có dư nợ, trong đó tập trung chủ yếu vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, xử lý chất thải và phòng chống ô nhiễm. Tổng dư nợ cuối năm 2019 của BIDV đối với các dự án xanh là hơn 20 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 1,8% tổng dư nợ cho vay của toàn Ngân hàng. Đây thực sự là một tỷ lệ khá khiêm tốn trong cơ cấu dư nợ của BIDV. Tuy vậy, dư nợ cho vay các dự án xanh cũng chỉ tăng mạnh trong thời gian gần đây, vào cuối năm 2019 (tỷ trọng doanh số cho vay các dự án xanh quý IV/2019 chiếm 47,85% trong cả năm 2019- Bảng 3). Điều này chứng tỏ hoạt động ngân hàng xanh mới chỉ được thực hiện ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển bền vững vì môi trường của ngân hàng. Lãi suất cho vay đối với các dự án xanh về cơ bản chưa có sự khác biệt với các khoản vay khác của ngân hàng, với mức lãi suất ngắn hạn dao động trong khoảng 6,2-9,4%/năm, các khoản vay trung dài hạn có lãi suất trong khoảng 9,4-11,4%/năm. Các mức lãi suất này cho thấy chưa có ưu đãi đối với cho vay dự án xanh. Ngoài ra, BIDV đã ban hành gói tín dụng riêng (7.000 tỷ đồng) dành cho nhóm khách hàng đầu tư vào lĩnh vực xanh nhằm hỗ trợ phát triển bền vững doanh nghiệp nhỏ và vừa, thời hạn vay tối đa 10 năm, với lãi suất ưu đãi tối đa 5 năm. BIDV cũng đang tiếp cận nguồn vốn SUNREF thuộc gói TDX do Cơ quan Phát 82
triển Pháp (AFD) tài trợ, trị giá 100 triệu USD, tài trợ cho các dự án đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng sạch và tiết kiệm. BIDV cũng là một trong số ít ngân hàng đã cấp tín dụng cho nhiều dự án lớn điện gió, biến những khu vực tưởng như hoang hóa trở thành nguồn năng điện hòa vào mạng lưới quốc gia. Cụ thể, Dự án Hướng Linh 1 và Hướng Linh 2 (Quảng Trị), tổng công suất 60 MW và dự án Phương Mai 3 (Bình Định), công suất 20,7 MW. 4.2.3. Thực trạng triển khai tín dụng xanh tại một số ngân hàng thương mại cổ phần * Thực trạng triển khai TDX tại ngân hàng thương mại cổ phần Phát triển thành phố Hồ Chí Minh Ngân hàng xanh nói chung và TDX nói riêng là mục tiêu chiến lược HDBank hướng đến, trong đó TDX là xu thế hiện nay. Theo đó, HDBank đang đi đầu trong việc triển khai tích cực chương trình TDX, hỗ trợ phát triển các dự án năng lượng tái tạo và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đến ngày 30/09/2019, HDBank đã dành khoảng 10.000 tỷ đồng tài trợ cho các dự án điện mặt trời thương mại và điện mặt trời áp mái tại Việt Nam với tổng quy mô dự án đạt 725 MWp. Thông qua chương trình tín dụng xanh, HDBank cung cấp cho khách hàng những giải pháp tài chính tốt nhất đồng thời hướng tới những giá trị bền vững, giúp đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, giảm mạnh tiêu thụ điện lưới, giảm ô nhiễm môi trường, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. HDBank đã dành riêng 10.000 tỷ đồng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch với mong muốn thúc đẩy phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch theo bước phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng 4.0, đồng thời góp phần kiến tạo một quốc gia khỏe mạnh hơn, hội nhập hơn. Theo định hướng 5 lĩnh vực ưu tiên của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến tháng 8/2019, HDBank đã tăng dư nợ cho vay lên 11.012 tỷ đồng, gấp 3,4 lần so với năm 2016, tăng 38% so với cùng kỳ 2018, cao hơn 3 lần so với mức tăng trưởng tín dụng chung 13% của HDBank. Trong đó, HDBank ưu tiên tài trợ cho lĩnh vực nông 83
nghiệp công nghệ cao, điển hình là tài trợ 800 tỷ đồng cho chuỗi trồng trọt - chế biến - xuất khẩu trái cây của THADI - HAGL Agri, với triển vọng sang năm 2020 sẽ nâng lên thành 1.800 tỷ đồng.HDBank đã triển khai mạnh các gói tài trợ chuỗi khép kín, từ tài trợ nhà phân phối đến tài trợ các nhà cung cấp của gần 30 chuỗi cung ứng; gắn kết và giúp các doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững chuỗi toàn cầu; góp phần định hướng doanh nghiệp Việt Nam theo xu hướng xanh của thế giới, giảm khí thải ra môi trường, đáp ứng các tiêu chí sản xuất khắt khe từ các nhà phân phối lớn tên tuổi trên thế giới; tối ưu hóa được chuỗi cung ứng sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm về mặt chi phí kinh doanh; nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho khách hàng; gián tiếp nâng cao lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam tại thị trường trong nước và quốc tế. HDBank đặc biệt hướng tín dụng đến lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Ngân hàng thường xuyên triển khai hội thảo về nông nghiệp, nông thôn tại địa bàn tất cả các xã trực thuộc huyện, tỉnh, thành phố có trụ sở của HDBank và HDSaison. Đây được xem là cách làm sáng tạo của HDBank trong việc giúp người nông dân, hợp tác xã nông nghiệp tiếp cận trực tiếp thông tin sản phẩm, dịch vụ của Ngân hàng, để từ đó lựa chọn ra một sản phẩm vay phù hợp với nhu cầu của mình. Qua đó, HDBank và HDSaison góp phần không nhỏ vào việc đẩy lùi “tín dụng đen” ở nông thôn. HDBank đã đáp ứng các tiêu chí “Xanh” để liên kết, tiếp nhận nguồn vốn dài hạn được ưu đãi cho lĩnh vực này từ các định chế tài chính nước ngoài tài trợ cho các dự án điện mặt trời tại Việt Nam. Cùng với đó, HDBank dự kiến tiếp tục duy trì đà tăng trưởng cao thông qua khai thác hệ sinh thái khách hàng đặc quyền với hơn 30 triệu khách hàng của HDBank, HDSaison và Vietjet Air… Định hình chiến lược trở thành “Ngân hàng xanh”, trong mọi hoạt động của mình, HDBank luôn chú trọng đến chương trình phát triển bền vững khi “xanh hóa” dòng tín dụng. Ngân hàng đã triển khai mạnh mẽ nhiều gói giải pháp tài trợ chuỗi khép kín, từ nhà phân phối, đại lý đến nhà cung cấp, nhà cung ứng của nhiều doanh nghiệp có uy tín và có kênh phân phối trong và ngoài nước (chuỗi công nghiệp phụ 84
trợ cho Samsung/LG, chuỗi chăn nuôi CP/CJ, chuỗi máy nông nghiệp Yanmar, cung ứng vật tư nông nghiệp, phân bón cho DPM/DCM, chuỗi xăng dầu PLX/PVOIL, chuỗi siêu thị SGCoop/VIN…). Khách hàng ngoài đáp ứng các quy định chung về cấp tín dụng của HDBank, chỉ cần đáp ứng các tiêu chí và tham gia được vào chuỗi có liên kết với HDBank (hiện nay là trên 30 chuỗi và dự kiến lên hơn 40 chuỗi vào cuối năm nay), thì sẽ được tài trợ vốn để thực hiện các đơn hàng, mà không nhất thiết phải có tài sản đảm bảo. Việc tài trợ các chuỗi đã và đang là dòng sản phẩm khẳng định thương hiệu của HDBank trên thị trường. Rất nhiều khách hàng được hưởng các ưu đãi hấp dẫn về lãi suất thấp hơn từ 1-2%/năm so với khách hàng thông thường; miễn, ưu đãi phí cho các dịch vụ trong hệ sinh thái của chuỗi. Đặc biệt, ở nhiều chuỗi, tỷ lệ tài trợ đối với tài sản đảm bảo là bất động sản lên đến 100%, cầm cố hàng luân chuyển hoặc vay không có tài sản đảm bảo. Các giao dịch tài trợ, thanh toán được thực hiện trên nền tảng số hoá, đẩy nhanh tốc độ xử lý, tính tự động, không cần đến ngân hàng, hạn chế thủ tục, giấy tờ. Bên cạnh đó, để cụ thể chủ trương “xanh hóa” dòng tín dụng của mình, HDBank luôn chú trọng đến các gói cho vay đối với những chương trình phát triển thân thiện với môi trường. HDBank hiện đã và đang đẩy mạnh “tín dụng xanh”, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng mặt trời, phương án sản xuất thân thiện với môi trường. Tham gia chương trình phát triển điện mặt trời áp mái và năng lượng tái tạo tại các khu chế xuất - khu công nghiệp TP.HCM giai đoạn 2020-2024, HDBank đã ký kết hợp tác chiến lược với Hiệp hội các doanh nghiệp khu công nghiệp TP.HCM (HBA) và Công ty cổ phần BCG Energy (BCG Energy). Chương trình phát triển điện mặt trời áp mái và năng lượng tái tạo tại các khu chế xuất - khu công nghiệp TP.HCM giai đoạn 2020-2024 đặt mục tiêu phát triển được 1.000 MWp tổng công suất hệ thống điện mặt trời áp mái với hơn 1.000 doanh nghiệp tham gia lắp đặt hệ thống. Các doanh nghiệp tham gia sẽ được hỗ trợ tư vấn về kỹ thuật, kết nối với các định chế tài chính lớn và uy tín như HDBank mang đến 85
những giải pháp toàn diện về kỹ thuật và tài chính, cũng như sẽ được hỗ trợ và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất trong việc hòa lưới và mua bán điện mặt trời. Chương trình này sẽ giúp giảm 10-15% lượng điện năng tiêu thụ, góp phần giảm 23 triệu tấn khí CO2, tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên quốc gia, đảm bảo an ninh năng lượng đô thị, giảm áp lực ô nhiễm môi trường. Ngân hàng hướng đến tăng trưởng xanh bền vững khi hỗ trợ tài trợ cho các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị nội địa và toàn cầu. Theo đó, HDBank đã triển khai gói tài trợ cho các dự án năng lượng sạch - dự án điện mặt trời với tổng số vốn lên đến 7.000 tỷ đồng, phục vụ các dự án điện mặt trời nối lưới thuộc quy hoạch phát triển điện lực Việt Nam. Tất cả dự án được nhận vốn từ HDBank đều đáp ứng các tiêu chí xanh như: giảm năng lượng tiêu thụ, giảm khí thải CO2, giảm ô nhiễm môi trường; giấy phép đầu tư dự án/phương án thể hiện dự án, phương án phù hợp với mục đích vay vốn và mục tiêu tăng trưởng xanh. Không chỉ có hạn mức 7.000 tỷ đồng nói trên, HDBank còn triển khai mạnh chương trình TDX điện mặt trời với quy mô lên đến 10.000 tỷ đồng, dự kiến tăng lên 16.000 tỷ đồng trong năm 2020 tùy theo sự thay đổi nhu cầu của thị trường. Tính đến tháng 8/2019, HDBank đã tài trợ 9.803 tỷ đồng (dư nợ 5.775 tỷ đồng) cho các doanh nghiệp điện mặt trời tại Việt Nam với quy mô dự án đạt 725 MWp. Với mỗi MWp giảm phát thải lên tới 25.000 tấn CO2, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng địa phương và quốc gia, hội nhập toàn cầu. Đối với chủ đầu tư, HDBank tài trợ vốn với tỷ lệ tài trợ đến 70% tổng mức đầu tư. Thời hạn cho vay lên đến 12 năm. Tài sản đảm bảo đa dạng bao gồm tài sản và nguồn thu hình thành từ vốn vay. Bên cạnh những dự án năng lượng tái tạo lớn, việc thúc đẩy tư nhân tham gia lắp đặt và khai thác điện mặt trời áp mái là giải pháp tăng cung điện và bảo vệ môi trường hữu hiệu. Với tài trợ điện mặt trời trên mái nhà, doanh nghiệp đầu tư dự án điện mặt trời trên mái nhà để sử dụng hoặc đầu tư dự án điện mặt trời trên mái nhà cho thuê sẽ hưởng ưu đãi vốn vay tại HDBank với tỷ lệ 70%, thời hạn 5 năm. Tài sản đảm bảo chính là hệ thống điện mặt trời trên mái nhà với mức tài trợ lên đến 10 86
tỷ đồng. HDBank hỗ trợ đối tác liên kết chuyên lắp đặt, thi công, bảo trì, bảo hành hệ thống. Chỉ sau nửa năm triển khai gói TDX, HDBank đã cấp tín dụng cho nhiều dự án điện mặt trời áp mái với tổng mức cấp lên tới 300 tỷ đồng. Kế hoạch đến cuối năm nay, HDBank cấp 1.100 tỷ đồng cho các dự án điện sạch trên mái nhà. * Thực trạng triển khai TDX tại ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn-Hà Nội SHB là ngân hàng được lựa chọn chính thức trở thành một trong 04 ngân hàng thương mại cổ phần tham gia giải ngân Dự án REDP do WB tài trợ từ năm 2014, cùng những nỗ lực và sự chủ động trong việc triển khai, đến nay SHB đã có 4 tiểu dự án thủy điện nhỏ (
Phú Cường - Kiên Giang, tổ hợp dự án dư lịch và giải trí CocoBay, Dự án Evergreen Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh. Nổi bật nhất, SHB đã chú trọng phát triển sản phẩm tài trợ trọn gói Dự án điện mặt trời với những giải pháp đa dạng theo nhu cầu của từng nhóm khách hàng. Cụ thể, SHB mang đến rất nhiều ưu đãi vượt trội: Ưu đãi về thời hạn cho vay (tối đa 15 năm); Ưu đãi về lãi suất (thấp hơn 1%-1.5% so với lãi suất thông thường, tùy loại hình doanh nghiệp); Uu đãi về tài sản đảm bảo… Với chiến lược TDX, SHB hiện đã và sẽ phấn đấu duy trì vị trí top 1 trong số các Ngân hàng TMCP tư nhân về TDX. Những năm gần đây, Ngân hàng luôn tích cực, chủ động tiếp cận các nguồn vốn xanh của các định chế tài chính quốc tế (WB, ADB, KfW, IIB…), xem xét phát hành trái phiếu xanh,… nhằm tài trợ cho các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng của Việt Nam, đặc biệt là các dự án năng lượng xanh. SHB cũng tập trung hỗ trợ khách hàng nâng cao nhận thức về hoạt động kinh tế xanh, đặc biệt là tuân thủ các yêu cầu về đánh giá tác động môi trường của các dự án xin vay vốn. Đối với các dự án tài trợ nước ngoài, Ngân hàng tham gia hỗ trợ cung cấp tư vấn an toàn kỹ thuật, đào tạo về yêu cầu và việc đáp ứng các yêu cầu tiêu chuẩn E&S của nhà tài trợ. Với danh mục sản phẩm TDX tương đối đa dạng như trên, SHB được đánh giá là đang triển khai khá đồng bộ các sản phẩm thế mạnh được đánh giá là phù hợp với danh mục TDX của NHNN. Cụ thể là sản phẩm cho vay nông nghiệp xanh, lâm nghiệp bền vững, năng lượng tái tạo/năng lượng sạch, cung cấp các dịch vụ bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng… Bên cạnh đó, SHB cũng tích cực nghiên cứu và tham gia các chương trình, hoạt động do NHNN phối hợp cùng các đơn vị tổ chức. Chúng tôi mong muốn tiếp tục được tiếp cận các chương trình và hoạt động trong khuôn khổ “Cải cách khu vực tài chính xanh” và các chương trình đào tạo, bồi dưỡng trong lĩnh vực “Ngân hàng xanh” nhằm phát huy hơn nữa các thế mạnh sẵn có của ngân hàng, nâng cao hơn nữa năng lực chuyên môn nghiệp vụ trong các lĩnh vực ngân hàng - TDX mà SHB mong muốn tiếp tục mở rộng. Từ đó có thêm các cơ 88
hội phát triển, góp phần triển khai ngân hàng xanh tại SHB nói riêng và thúc đẩy phát triển hệ thống ngân hàng xanh nói chung tại Việt Nam. Với kinh nghiệm tham gia triển khai thành công các dự án ODA từ năm 2003, với tư cách là ngân hàng cho vay lại và ngân hàng phục vụ các dự án ODA do các tổ chức quốc tế và Chính phủ các nước tài trợ, chúng tôi nhận thấy ngoài việc cung cấp nguồn vốn trung dài hạn để hỗ trợ các chủ dự án thì việc tư vấn an toàn kỹ thuật, theo các quy định của nhà tài trợ, hỗ trợ cung cấp chương trình tài chính carbon, các chương trình đào tạo, bảo lãnh khoản vay… là một số công cụ có thể giúp nâng cao tính khả thi của việc tài trợ cho các lĩnh vực xanh và phát triển bền vững. Từ đó ngân hàng có thể áp dụng các kinh nghiệm quốc tế trong việc phát triển, hoàn thiện các chương trình, sản phẩm, xây dựng chính sách tín dụng bao gồm yêu cầu đánh giá tác động môi trường, xã hội đối với một số loại dự án nhằm nâng cao nhận thức của khách hàng về tài chính và dịch vụ ngân hàng, các vấn đề về bảo vệ môi trường, đảm bảo an sinh xã hội, phát triển bền vững. Điều này sẽ giúp DN, hộ nông thôn mở rộng hoạt động kinh doanh, thúc đẩy phát triển các ngành nông nghiệp, lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng hiệu quả tại Việt Nam. Đồng thời kết nối các DN theo chuỗi giá trị từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ, xuất khẩu; tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, các hoạt động song song như các chương trình từ thiện đảm bảo an sinh xã hội. * Thực trạng triển khai TDX tại ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội Thời gian vừa qua, MB đã xây dựng tốt các mặt hàng xanh vào danh mục các mặt hàng cho vay hiện có của ngân hàng; xây dựng những điều kiện ưu đãi về lãi suất, về tài sản thế chấp… đối với các khoản cho vay dự án xanh; triển khai hệ thống Quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp TDX; Áp dụng tiêu chuẩn môi trường khi duyệt vốn vay hay cấp tín dụng cho các hồ sơ vay vốn có mục tiêu tăng trưởng xanh, thân thiện với môi trường và xã hội… Trong năm 2020, MB đã thực hiện tiếp cận, thẩm định siêu nhiều dự án và trở thành ngân hàng tiên phong trong hệ thống các ngân hàng tại Việt Nam cấp tín dụng cho điện gió, điện mặt trời. Đại diện Lãnh đạo MB cho biết, hiện ngân hàng đang 89
cung cấp một nguồn tài chính cho 34 dự án điện mặt trời và điện gió với tổng quy mô vào khoảng 70.000 tỷ đồng, hỗ trợ các chủ đầu tư tạo ra khoảng 3.600 MW điện năng lượng tái tạo, góp phần gia tăng nguồn năng lượng sạch đáp ứng nhu cầu tăng trưởng vững bền của nền kinh tế. Các dự án năng lượng tái tạo với những nhà đầu tư có thương hiệu và uy tín tại các khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ… đều đang có sự góp sức từ dòng tín dụng do MB cung cấp và thu xếp. Bên cạnh việc thu xếp các nguồn vốn trong nước, MB đã thực hiện thu xếp vốn nước ngoài cho 2 dự án điện mặt trời, 5 dự án điện gió theo hình thức bảo lãnh thanh toán cho khoản vay ECA của dự án. Với tiềm lực tài chính vững mạnh, MB có định hướng sẽ tiếp tục đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, thu xếp vốn thêm cho 1.000 MW điện gió và 1.000 MW mặt trời trong cuối năm 2020 và 2021. MB cũng đã triển khai chương trình TDX cung cấp cho khách hàng những giải pháp tài chính tốt nhất, hướng đến những giá trị vững bền, hỗ trợ giảm mạnh tiêu thụ điện lưới, giảm ô nhiễm môi trường, cam kết an ninh năng lượng quốc.Thấu hiểu và hỗ trợ các công ty gặp cực khó khăn do dịch bệnh SARS-CoV-2, MB đã luôn đồng hành với công ty thông qua việc cung cấp các gói giải pháp hỗ trợ tài chính và phi tài chính thích hợp, cùng công ty băng qua các trở ngại, vướng mắc thông qua các gói chính sách ưu đãi lãi suất ngắn – trung dài hạn dành cho các công ty SME mùa Covid. MB đã đưa ra các chính sách ưu đãi lãi suất đa dạng để công ty lựa chọn theo nhu cầu, cam kết ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh. Điển hình như các Gói tín dụng 20.000 tỷ đồng hỗ trợ giảm lãi suất từ 0.5% đến 1% đối với công ty SME bị ảnh hưởng bởi Covid; Gói tín dụng 10.000 tỷ đồng với mức lãi suất giảm đến 1% để hỗ trợ các công ty sản xuất kinh doanh phục hồi trong và sau Covid; Chương trình ưu đãi lãi suất vay lên đến 0,9%/năm dành cho công ty SME có dòng tiền thường xuyên chuyển về MB… * Thực trạng triển khai TDX tại ngân hàng thương mại cổ phần Tiên Phong Năm 2017, TPBank là ngân hàng dẫn đầu trong việc hỗ trợ các giao dịc có ảnh hưởng tích cự đến chống biến đổi khí hậu. Điều này được đánh giá dựa trên các tiêu chí về năng lượng tái tạo, các sản phẩm thay thế hiệu quả năng lượng, cắt giảm khí 90
thải…trong quá trình vận hành. Nằm trong chương trình hành động phát triển tín dụng xanh, vào tháng 6/2019, TPBank đã ký hợp đồng dài hạn khoản vay TDX trị giá 20 triệu USD (khoảng 465 tỷ đồng) trong vòng 3 năm từ Quỹ hợp tác khí hậu toàn cầu- The Global Climate Partnership Find (GCPF). Cụ thể , các dự án, phương án sản xuất kinh doanh có yếu tố tiết kiệm năng lượng, giảm khí thải nhà kính CO2 và thân thiện với môi trường, những dự án điện mặt trời trên mái nhà đều có cơ hội tiếp cận nguồn vốn lãi suất ưu đãi này. Cụ thể, những đối tượng được áp dụng của dự án là các khách hàng doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn nhằm mục đích sản xuất kinh doanh, phù hợp với mục tiêu tăng trưởng xanh và đáp ứng các điều kiện về quy chế cho vay cũng như định hướng tín dụng của TPBank Có thời gian hoạt động trong ngành nghề chính từ 01 năm trởlên; (iii) Không phát sinh từ nợ nhóm 2 tại thời điểm đề nghị vay vốn, không phát sinh nợ từ nhóm 3 đến nhóm 5 trong vòng 36 tháng gần nhất tính đến thời điểm xét duyệt khoảnvay; (iv) Mục đích tài trợ: Tài trợ cho các dự án, phương án kinh doanh có yếu tố tiết kiệm năng lương/giảm thiểu khí CO2 (Cụ thể: dự án điện mặt trời trên mái nhà); (v) Lãi suất cho vay: Giảm 0,2% so với mức lãi suất cho vay thông thường. (vi) Thời gian cho vay: Tùy thuộc vào từng dự án cụ thể và thời gian tối đa 10 năm. (vii) Hạn mức cho vay: TPBank tài trợ tối đa lên đến 80% giá trị dự án và doanh nghiệp được thế chấp tài sản hình thành từ vốn vay từ TDX có trị giá 20 triệu (khoảng465tỷ đồng) trong vòng 3 năm từ Quỹ hợp tác khí hậu toàn cầu - The Global Climate Partnership Find (GCPF). Cụ thể, các dự án, phương án sản xuất kinh doanh có yếu tố tiết kiệm năng lượng, giảm khí thải nhà kính CO2 và thân thiện với môi trường, những dự án điện mặt trời trên mái nhà đều có cơ hội tiếp cận nguồn vốn lãi suất ưu đãi này. Chi tiết như sau: Với đối tượng cho vay là doanh nghiệp nuôi trồng và doanh nghiệp thu mua, chế biến hay các Doanh nghiệp phát triển về lĩnh vực dùng điện mặt trời để tiết kiệm năng lượng điện...vay vốn để thực hiện dự án, phương án sản xuất kinh doanh nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, sủ dụng điện áp mái; doanh nghiệp đang hoạt động ổn định, hiệu quả, có nhu cầu đầu tư mở rộng hoặc đầu tư dự án mới ứng dụng các loại công nghệ cao, nông nghiệp sạch (công nghệ lai tạo giống 91