Đời sống của răng
Con người cũng như mọi loài động vật có vú khác, đều có 2 loạt răng trong suốt
đời sống: răng sữa tồn tại trong suốt thời thơ ấu và răng vĩnh viễn ở người trưởng
thành.
Các răng đã được bắt đầu hình thành trong xương hàm trước khi sinh ra và phát
triển dần khi trẻ lớn lên và hình thành ở tuổi thiếu niên.
Đây là lịch trình phát triển bộ răng người theo tuổi và trình tự mọc răng.
Các răng sữa mọc trước tiên và sẽ rụng dần khi trẻ bắt đầu lớn và được thay thế
dần bằng các răng vĩnh viễn.
Lịch trình này chỉ là khoảng tuổi trung bình, ở 1 số trường hợp răng có thể mọc
sớm hơn hoặc trễ hơn. Bác sĩ nha khoa sẽ kiểm tra xem răng có mọc đúng thời
điểm không.
0 tháng (sơ sinh): răng đang phát triển trong xương hàm. Trẻ mới sinh không có
răng.
06 tháng: 2 răng cửa giữa hàm dưới đầu tiên bắt đầu mọc.
09 tháng: 4 răng cửa dưới và 4 răng cửa trên.
01 năm: răng cối sữa đầu tiên hàm dưới mọc, là răng hàm đầu tiên của trẻ, sau đó
đến răng cối sữa hàm trên (khoảng 14 tháng). răng nanh hàm dưới mọc lúc 16
tháng và răng nanh hàm dưới mọc trong vài tháng sau đó.
02 năm: 20 -24 tháng: răng sữa cuối cùng (răng cối sữa thứ 2 hàm trên và hàm
dưới) mọc khoảng 2,5 tuổi toàn bộ các răng sữa thường đã mọc hoàn toàn trong
miệng.
06 tuổi: các răng cửa giữa hàm dưới sữa bắt đầu lung lay và rụng. và răng vĩnh
viễn đầu tiên bắt đầu mọc lên ngay phía sau răng cửa cuối cùng hàm dưới (gọi là
răng cối lớn thứ 1).
07 tuổi: 4 răng sữa hàm dưới bắt đầu lung lay trong khoảng 7 tuổi và thay thế
bằng: các răng cối vĩnh viễn 1. bắt đầu mọc ở hàm dưới rồi đến hàm trên.
4 răng cửa hàm dưới mọc trong khoảng 6-8 tuổi, bắt đầu từ 2 răng cửa giữa rồi đến
2 răng cửa bên.
08 tuổi: 2 răng cửa giữa hàm dưới bắt đầu mọc, sau đó là 2răng cửa bên.
09 tuổi: 4 răng cửa giữa hàm trên đã mọc hoàn tất. răng nanh hàm dưới có thể đã
bắt đầu mọc. răng cối sữa 1 bắt đầu lung lay và rụng, răng tiền cối đầu tiên sẽ thay
thế.
10 tuổi: răng nanh hàm dưới mọc, răng cối sữa 2 lung lay và răng tiền cối 2 mọc.
11 tuổi: răng nanh sữa hàm trên và răng cối sữa 2 hàm trên thường là những răng
sữa cuối cùng rụng và răng tiền cối 2 vĩnh viễn hàm trên và răng nanh hàm trên
bắt đầu mọc vào vị trí.
12 tuổi: các răng sữa đã không còn trên hàm. răng cối lớn vĩnh viễn thứ 2 có thể
bắt đầu mọc.
13 tuổi: trung bình tuổi này trẻ đã có 28 răng vĩnh viễn. Các răng cối lớn 2 là các
răng cuối cùng thấy được trên hàm.
14 -21 tuổi: Nếu đủ chỗ, các răng khôn sẽ bắt đầu mọc lên và nhìn thấy được trên
miệng. Răng sẽ bắt đầu mòn dần theo thời gian, ngã màu dần. Các triệu chứng lão
hoá trên răng và nướu sẽ ngày càng biểu hiện rõ hơn theo quá trình tích tuổi răng.
Bệnh nướu và mô nha chu quanh răng, có thể làm tụt nướu lộ chân răng. Tụt nướu
trầm trọng sẽ dẫn đến tình trạng lung lay răng và hậu quả là mất răng. Sâu răng
không được phát hiện và điều trị cũng sẽ làm gãy vỡ răng và phải nhổ răng.
Do đó, để răng có thể tồn tại suốt đời, 3 điều quan trọng nhất là nên đến khám nha
sĩ thường xuyên, áp dụng chế độ ăn hợp lý và điều độ, vệ sinh răng miệng tốt.
Răng và mô quanh răng
Tìm hiểu cấu tạo của răng và các mô nâng đỡ răng sẽ giúp chúng ta có một cái
nhìn tổng quan về răng cùng những yếu tố có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp
đến sức khỏe răng miệng.
Men răng: là một lớp rất cứng bao bọc bên ngoài răng. Lớp men răng dày khoảng
1-2mm trơn láng, màu sáng, hơi trong và là mô cứng nhất cơ thể. Men răng góp
phần vào việc tạo màu răng và là thành phần chịu lực quan trọng trong chức năng
ăn nhai.
Ngà răng: là một lớp cứng, nằm dưới lớp men, dày, tạo nên hình dạng chủ yếu của
răng. Trong ngà răng có rất nhiều ống ngà rất nhỏ chứa đựng các tế bào ngà, tạo
cảm giác cho răng khi ăn những thực phẩm nóng lạnh chua ngọt.
Tuỷ răng: là phần trung tâm của răng, và là một mô sống. Vì chứa đựng các mạch
máu nuôi dưới răng và thần kinh cảm giác cho răng. Tuỷ răng gồm có hai phần: là
tuỷ thân răng (buồng tuỷ) và tuỷ chân răng.
Chóp chân răng: là phần tận cùng của chân răng, nơi các mạch máu và thần kinh
đi vào từ vùng xương quanh chóp và đi ra khỏi tuỷ răng. Đây là phần phát triển
hoàn tất sau cùng của một răng. Đây cũng là nơi nhiễm trùng khởi phát khi răng bị
tổn thương tạo các abces quang chóp.
Hố rãnh: là những vùng cấu tạo hình các hố rãnh dạng chữ V. Trên mặt nhai của
các răng, nhất là các răng sau. Vùng hố rãnh tạo ra sự ăn khớp tốt giữa hai hàm
giúp tăng hiệu quả nhai. Nhưng đây cũng là nơi dễ gây nhồi nhét thức ăn và có
nguy cơ sâu răng cao.