
ương 3- Control Techniques Drives and Controls Handbook – Page 89->102
DCH TÀI LIU TRUYN ðNG ðIN
(Chương 3)
Translator:
1. Trng Công Hoàng (Page 89-96)
2. H Xuân Hp (Page 97-102)
Lp:
DT05
Edit and Convert :
Nguyn Hoàng Sơn
Nguyn Vũ Hip
8 May 2008
ðIU CHNH TC ð VÀ CÁC THIT B HI TIP
THEO V TRÍ
1. MÁY PHÁT TC D.C
2. MÁY PHÁT TC A.C
3. B THAY ðI
4. B MÃ HÓA
5. LA CHN H THNG PHN HI VÀ H THNG ðIU KHIN
6. XÉT ðN CƠ HC
7. T VNG

ương 3- Control Techniques Drives and Controls Handbook – Page 89->102
---------------------------Trương Công Hoàng--------------------------
B ñiu khin chính xác vn tc, ñnh v hoc gia tc ñòi hi phi tương thích vi h
thng ño ti s dng và ñiu khin bin ñi. mc dù quá trình sn xut h thng ñiu
khin bng cm bin ñang phát trin dn ñn kt qu ci thin ñưc ñc tính ñng và cơ
cu truyn ñng hot ñng như ñi lp, xác ñnh v trí và tc ñ chính xác.
Chương này nói v bên ngoài cm bin ti hot ñng ño ca nó. Trưc khi cân nhc v
các kiu khác nhau ca cm bin, cn thit phi làm sch nó, nó thưng hiu sai lch,
khác nhau gia ñ phân gii và ñ chính xác ca cơ cu phn hi.
ð phân gii.
ð phân gii ca cơ cu phn hi ñưc din t như s ca phép ño step trong mt vòng
quay ca truc motor. Tăng thêm vào b mã hóa ca nó là s xung/vòng quay.
ð phân gii thưng ñưc miêu t trong gii hn s ca bits. ! ñây có liên quan ñn hai
phn bù. Ví d: 12-bit ca cơ cu phn hi có ñ"ng tr là 2
12
= 4096 xung/ vòng quay.
Cơ cu phn hi tương t# như ñ phân gii, ! ñây ñ phân gii là giá tr xác ñnh. Nó
thưng hưng ñn liên kt ñ phân gii ti b bin ñi s.
ð chính xác:
ð chính xác ca cm bin ñưc din t tt nht như vic xác ñnh ñ lch tín hiu trong
mt chu kỳ hoc phép ño step.
Trong b mã hóa ñ chính xác là nh hư!ng ca cun sơ cp b!i ñ lch tâm ca s# chia
ñ ti trc, tính ñàn hi ca trc quay b mã hóa và nó là khp truyn ñng ti trc
motor, s# chia ñ, quang hoc và x lý tín hiu ñin.
Cơ cu phn hi tương t#, ñ chính xác là nh hư!ng ca cun sơ cp b!i s# phân b dây
qun, s# lch tâm ca khe h!, s# ñng ñu ca khe h! và tính ñàn hi ca b thay ñi
trc quay và nó là khp truyn ñng ti trc motor. Khi s dng,x lý chính xác tín hiu
ñin có th tác ñng ñn tính năng hot ñng.
ðin t cũng có th s dng ñ ci thin ñ chính xác. Có nhiu nguyên nhân do l&i
ch'nh s k( thut như là có th s dng bng tra c)u ñã hiu ch'nh.
ðm bo ñ mn ñiu khin tính năng hot ñng, tc ñ cơ cu phn hi phi ñưc gi !
m)c ñ phân gii cao. ! tc ñ thp v trí sai lch ca b mã hóa trong vòng mt phm vi
tín hiu.
1. MÁY PHÁT TC D.C
( DC TACHCHOMETER GENERATOR)
Tng quan:
Máy phát tc mt chiu có th hiu như máy ño tc ñ hoc rng hơn là máy phát, nó là
b bin ñi ñin t*. ñng cơ quay bin ñi trong ñin áp ngõ ra mt chiu. ! ñây ñin áp
t+ l vi tc ñ quay. Nó có s# ph thuc vào chiu quay.
Cơ s! lý thuyt ca ñng cơ mt chiu ñưc miêu t trong chương mt áp dng ti máy
phát.tuy nhiên theo phương din khác máy phát t* ñng cơ mt chiu chung:
ð tuyn tính ca ngõ ra máy phát phi cung cp ñin áp ngõ ra t+ l vi tc ñ trc
quay vi ñ tuyn tính xác ñnh.
Ngõ ra mn – ñin áp ngõ ra phi không gn sóng, ñc bit là trong di tn s diu khin
hoct ñng.
ðin áp ngõ ra xác ñnh tc ñ g trc là hng s vi s# thay ñi nhit ñ.

ương 3- Control Techniques Drives and Controls Handbook – Page 89->102
Ngõ ra máy phát t+ l vi tc ñ.
H thc: Vg=Kg*n
- Vg: ñin áp ngõ ra c máy phát.
- Kg: h s chuyn ñica máy phát
- n: tc ñ ca máy phát.
Hai cơ s! ca máy phát tc mt chiu, ñưc ñu song song và kiu nam châm ñin t*. b
bin hoàn tt nht ca máy phát là loi nam châm vĩnh cu, nó chc và mnh m-.
S gn sóng ca ñin áp ngõ ra:
S# gn sóng ñưc xác ñnh như s# bn thiên trong ñin áp ngõ ra, nguyên nhân là do
cun cm phn )ng, do ñó ñ gn sóng tn s cao là s# ph thuc ca s cun cm và s
chu kỳ trong mt vòng.
D gn sóng cơ bn có th b méo ngu nhiên b!i nhiu ñin, như là chuyn mch, bin
ñi ñin tr! tip xúc gia chi than và vành góp trên b mt và ch& nhô lên cũa chi
than. ð lch ca b ñiu khin trung bình và b truyn ñng ngõ ra ca máy phát là
nguyên nhân bin ñi tín hiu ngõ ra.
Cách khc phc s# bin dng là phi dùng chi than cht lưng cao có ñin tr! tip xúc
nh và phi ñ l#c ñ gi chi. ð ñy ñ hơn không th không nói ñn cách ñiu khin,
canh ch'nh trc quay b!i vì ñ có tín hiu tt là yêu cu tc ñ nh. S# nhp nho ñin áp
thưng ñưc ño trong r.m.s. mc dù giá tr ñ'nh ñi ñ'nh là th'nh thong xác ñnh giá.
ð gn sóng ca chi than ! tn s cao và ñiu hòa là him xác ñnh giá trong tr! kháng
t* ñó m)c ti thiu ca ñ mn ñin hiu dng di chuyn b phn không b xung có ý
nghĩa làm tr thi gian tm thi.
Nhit ñ tác ñng (temperature effets):
máy phát tc là ñc bit nói v ñ sai lch nhit ñ. Tính cht ca tham s là ñóng li liên
kt ti ngyuên tc thit k và kim loi s dng trong sn xut máy phát ! bng tăng giá.
Máy phát không bù (uncompensated generators):
ðây là loi máy có giá thp nht, có sai s nhit ñ lên ti 0.2% /
o
K ca nhit ñ nam
châm.
Máy phát bù (compensated generator):
ñây là loi có nhit ñ sai s trong vùng 0,05% /
o
K ca nhit ñ nam châm. Nam châm
gm giá thp thông thưng ñưc s dng trong h thng máy ñin vi nhit tr! bán dn.

ương 3- Control Techniques Drives and Controls Handbook – Page 89->102
gii hn nhit ñ ca h thng ñưc áp dng cho loi này lên ti 75
0
C tr! kahng1 ngõ ra
hot ñng ! m)c ñ cao là oi có giá cao.
Máy phát n ñnh (stable generator):
Loi này có sai s n ñnh trong vùng 0.02%/
o
K nhit ñ nam châm, chúng thưng là cơ
s! ca năm nam châm hp li.
Máy phát siêu n ñnh (ultrtable generator):
Loi này có sai s n ñnh trong vùng 0.01%/
o
K nhit ñ nam châm, ñt m)c ñ ñ nhy
nhit ñ thp, là h thng hp ca 5 hoc 8 nam châm cùng vi hp kim bù t* trưng.
ð tuyn tính và ác ñng ca ti (linearity and load effects):
ð tuyn tính ñưc xác ñnh như ñ lch t* mi quan h ñưng th"ng vol/vn tc. Mi
quan h ! bt c) ñim nào vi di tc ñ như phn trăm ca lý thuyt ngõ ra ! phn cui.
Gii hn thông s tuyn tính là tc ñ ! ñng cơ quay. ð lch tc ñ xy ra ln khi ñng
cơ có tính ñin dung, lý do gây ra do khí ñng l#c nâng chi than và do s# tr trong gông
t* phn )ng.
ð tuyn tính ca ñin á ngõ ra cũng b méo b!i dòng ngõ ra c#c máng. Dòng trong cun
dây ph thuc vào ñ dc ñin áp ca mát phát, tc ñ ca máy và tr! kháng ca ti.
Ngoài ra do phn )ng phn )ng và s# bão hòa do s dng tc ñ quá cao.
ð tuyn tính là kt qu không h&n lon vi ñ cho phép dung sai ngõ ra là 10%.
ð n ñnh ca ngõ ra (stability of the output):
ð n ñnh ca ñin áp ngõ ra ch yu ñưc xác ñnh b!i ch ñ trên b mt vành góp,
phi có ch ñ bo trì vành góp tt, ñc thù ti R
L
nm gia 50 và 500 ln R
A
, ! ñây R
A
là ñin tr! phn )ng ca máy phát. Khi s dng giá tr ca R
L
cao hơn giá tr gii hn
mun ci thin ñ n ñnh và ñ tuyn tính phi tính toán ñ dao ñng ca ti. s dng
giá tr thp hoc cao hơn gii hn có th dây ni chi và vành góp b hao mòn hoc tăng
dn tính không n ñnh ca ngõ ra.
Cn phi gi cho b mt vành góp sáng bóng, làm sch các mui than ! các rãnh và các
vùng lân cn. cht kt ta dày như du hoc mui than làm nhim b.n s- làm cho ngõ ra
không n ñnh. Cn phi ñánh bóng b mt ñng và làm sch phn kt dính trên phn
)ng, nu cơ bn chùi sch phn )ng có th quay trên 1000 min
-1
và có th làm sch vành
góp bng cht lng ñ quét ñi bi than và mnh v/. ñiu quan tr0ng cho phép b mt
vành góp và ñon bão hòa phi sy khô chu ñáo trưc khi gii hn li và ñóng mt chi
mi nu có th t* ñó mt cái cũ có th nhúng t.m vi tp cht có hi . trong hp kín
mong mun chy máy phát ! tc ñ vi giá tr ca ñin tr! ti thp ti b trong chi than.
ðin áp ln nht ñu ni dây ( maximum terminal voltage):
ðin áp ln nht ñu ni dây là mt hàm ca hai thanh ñi nhau ñin áp nhìn ! vành góp
và giá tr ca 12V hai thanh ñi nhau là ñc tính bo ñm ñ n ñnh tín hiu ngõ ra.
Trong gii hn dài, ch& hng ca các thanh trong vành góp. ðin áp ln nht him khi
xác ñnh, ñúng hơn là tc ñ ln nht.
S vn hành tc ñ ln nht ( maximum operating speed):
Din áp hoc vành góp phi gii hn ch' s tc ñ vn hành ln nht. giá tr là thưng
mang ñn nhng tm bn sn ph.m d liu.
Phi bo ñm là mang tc ñ s dng cao, gii hn tc ñ máy là không vưt quá.

ương 3- Control Techniques Drives and Controls Handbook – Page 89->102
Cơ cu cơ khí (mechanical construction):
Cơ cu cơ khí ca máy phát tc khác nhau ñáng k. nhiu cơ cu ñưc phân bit xác ñnh
bên ngoài ca ñng cơ hoc máy, và mt vài th) khác là toàn v1n, phi kim tra phn )ng
ca ñng cơ.
2. MÁY PHÁT TC A.C
(AC. TACHOMETER GENERATOR):
ðo máy phát tc AC 3 pha . ñin áp ngõ ra t+ l vi tc ñ , khi ñã ch'nh lưu qua ngun
mt chiu thông qua cu ñi t. ñin áp ngõ ra DC phân c#c không ph thuc vào hưng
quay và cũng có th ch' s dng ñiu khin vòng quay. Ưu ñim ca máy phát không
phi bo dư/ng chi than. B ch'nh lưu có sai s tuyn tính sp x' 1,5V x)ng ñáng ti
chuyn tip ñ st ñin áp ca hai ñit. bn cht sai s không ñi trong di tc ñ.
ð gn sóng ñin áp ngõ ra ñc trưng trong dãy là 4%.
ðây là nhóm giá thp nht vi tính năng hot ñng v*a phi s dng v*a phi s dng
mt chiu.
3
.
B THAY ðI (RESOLVER):
Dc thù b thay ñi là b phn ca h thng ñng b. ñng b là tng th thi hn ca cơ
cu ñnh v góc, có th hot ñng cung cp mô men quay cho ti non. Có th cung cp tín
hiu vi ñnh hưng và ñ ln do h thng ñng cơ tr ñng cung cp mô men quay. B
thay ñi bin ñi s dng thay ñi ñnh v góc trong ñiu phi d liu s dng h thng
ñiu khin.

