Xây dựng định hướng nhiệm vụ khoa học công nghệ của trung tâm công nghệ cơ khí chính xác đáp ứng xu thế phát triển mới

Những vấn đề chung<br /> <br /> XÂY DỰNG ĐỊNH HƯỚNG NHIỆM VỤ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ<br /> CỦA TRUNG TÂM CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ CHÍNH XÁC<br /> ĐÁP ỨNG XU THẾ PHÁT TRIỂN MỚI<br /> Bùi Đức Tiến*<br /> Tóm tắt: Bài báo trình bày khái quát các sản phẩm do Trung tâm Công nghệ Cơ<br /> khí chính xác nghiên cứu, thiết kế, chế tạo trong hơn 45 năm xây dựng và phát triển,<br /> đồng thời xác định những định hướng - mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của Trung tâm<br /> Công nghệ cơ khí chính xác trong những năm tiếp theo phù hợp với yêu cầu nhiệm<br /> vụ của Viện KH-CN quân sự, đáp ứng tình hình và xu hướng phát triển của ngành cơ<br /> khí chính xác.<br /> Từ khóa: Cơ khí chính xác, Công nghệ chế tạo máy, Cơ khí.<br /> <br /> I. KHÁI QUÁT NHỮNG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN<br /> Trung tâm Công nghệ Cơ khí chính xác/Viện KH-CN quân sự, tiền thân là Xưởng mẫu<br /> thuộc Viện Kỹ thuật quân sự - BTTM được thành lập theo Quyết định số 79/QĐ-QP do<br /> Thiếu tướng Trần Sâm, thứ trưởng Bộ Quốc phòng ký ngày 29/7/1969 với quân số ban đầu<br /> khoảng 20 đồng chí, được biên chế vào các tổ sản xuất theo các chuyên ngành cơ khí.<br /> Ngay từ ngày đầu thành lập, Xưởng mẫu đã tích cực tham gia vào nhiệm vụ chế tạo, chế<br /> thử vũ khí góp phần vào truyền thống vẻ vang của Viện Kỹ thuật quân sự trong cuộc<br /> kháng chiến chống Mỹ cứu nước [3].<br /> Trải qua hơn 45 năm xây dựng và phát triển Trung tâm Công nghệ cơ khí chính xác<br /> luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo và chỉ đạo của Quân ủy TW-BQP mà trực tiếp là của<br /> Đảng ủy, Thủ trưởng Viện KH-CN quân sự qua các thời kỳ. Trung tâm đã vượt qua mọi<br /> khó khăn luôn hoàn thành và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Với chức năng:<br /> nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ KHCN để triển khai chế thử, hoàn thiện công nghệ sản<br /> xuất các sản phẩm cơ, cơ - điện tử phục vụ quốc phòng - an ninh và kinh tế quốc dân.<br /> Trung tâm Công nghệ Cơ khí chính xác đã thực hiện nhiều nhiệm vụ nghiên cứu, thiết kế,<br /> chế tạo các loại vũ khí trang bị và phục vụ chế thử các sản phẩm cơ khí chính xác thuộc<br /> các đề tài, nhiệm vụ KHCN của các đơn vị trong Viện KH-CN quân sự và trong toàn quân<br /> như: mìn định hướng MĐH-10, MĐH-7; mìn lõm; thủ pháo mảnh, thủy lôi đáy với ngòi<br /> nổ áp suất APS; cải tiến tên lửa BM 14; vũ khí phá rào FR, mìn phóng MF-2; các loại bia<br /> bắn phục vụ huấn luyện và diễn tập; các bộ khuôn ép nhựa cho các chi tiết túi bảo quản vũ<br /> khí trang bị; vũ khí siêu nhỏ; các chi tiết cơ khí kính ngắm bắn đêm SVD, PKMS, kính đo<br /> xa D49; các chi tiết cụm phân phối khí, các bộ khuôn ép nhựa chi tiết khoang lái, thân<br /> máy lái trên tên lửa Igla; các chi tiết cơ khí chính xác bộ gá tháo lắp tên lửa Kh35 - E;<br /> tham gia chế tạo hệ thống cảm biến đo lực và áp suất động cơ tên lửa; các chi tiết vũ khí<br /> phá mìn vật cản FMV-B, FMV-08; chế tạo khuôn và gia công sản phẩm bộ vỏ hộp điều<br /> khiển nổ từ xa; các loại dưỡng kiểm tra súng bộ binh, súng cối, pháo và nhiều loại phụ<br /> tùng phục vục vụ cho công tác bảo đảm kỹ thuật cho vũ khí trang bị…và các thiết bị phục<br /> vụ cho công tác quản lý hành chính cho Bộ Công an.<br /> Trong giai đoạn 2010-2015, thực hiện kế hoạch nhiệm vụ công tác KHCN theo các<br /> mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Nghị quyết Đại hội III Đảng bộ Viện KH-CN quân<br /> <br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số Kỷ niệm 55 năm Viện KHCNQS, 10 - 2015 55<br />  Những vấn đề chung<br /> <br /> sự, hoạt động khoa học và công nghệ của Trung tâm Công nghệ cơ khí chính xác đã không<br /> ngừng phát triển. Đơn vị đã khắc phục mọi khó khăn và phát huy mọi nguồn lực trong<br /> hoạt động; bám sát các nội dung, định hướng chỉ đạo và hướng dẫn của Bộ Quốc phòng,<br /> của Viện Khoa học và Công nghệ quân sự. Hoạt động khoa học và công nghệ của Trung<br /> tâm đã phát triển mạnh và toàn diện hơn so với các giai đoạn trước đó; đã lựa chọn được<br /> hướng đi đúng đắn và tập trung đẩy mạnh tổ chức thực hiện trên các lĩnh vực nên đã có<br /> những bước đột phá trong việc xây dựng và phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ<br /> trong thời kỳ mới. Trong giai đoạn này, ngoài việc tham gia chế tạo các sản phẩm cơ khí<br /> chính xác phục vụ cho các Viện chuyên ngành trong Viện KH-CN quân sự và các đơn vị<br /> trong và ngoài quân đội, Trung tâm đã tổ chức thực hiện và kết thúc nhiều đề tài nghiên<br /> cứu KHCN các cấp mà nổi bật là các đề tài có tính công nghệ và ứng dụng cao như: 02 đề<br /> tài nền cấp Viện KH-CN quân sự “Lựa chọn giải pháp và thiết kế công nghệ chế tạo các<br /> phần tử cơ khí - thủy khí chính xác điển hình trong khoang thủy - khí ứng dụng cho tên lửa<br /> T05” và “Nghiên cứu, thiết kế và chế thử thiết bị lọc nước biển cơ học trang bị cho bộ đội<br /> Trường Sa”; đề tài cấp Sở KHCN thành phố Hồ Chí Minh “Nghiên cứu, thiết kế theo mẫu<br /> và chế thử thiết bị lọc nước biển cá nhân theo nguyên lý thẩm thấu ngược và tạo áp lực<br /> bằng tay trang bị cho bộ đội hoạt động trên các vùng biển đảo” nghiệm thu đạt kết quả<br /> xuất sắc; tổ chức thực hiện 02 đề tài thuộc đề án KC-T “Nghiên cứu thiết kế, chế thử máy<br /> lái điện- khí nén theo mẫu PG-27 của tên lửa Kh35- E” và “Nghiên cứu thiết kế chế thử<br /> theo mẫu hệ thống cấp khí nén cho máy lái và hệ thống bung cánh lái, cánh nâng tên lửa<br /> đối hải Kh35-E” bảo đảm tốt nội dung và tiến độ.<br /> Trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ, các thế hệ cán bộ kỹ thuật của Trung tâm<br /> Công nghệ Cơ khí chính xác đã xây dựng được bản sắc riêng trong phương pháp tư duy và<br /> triển khai công nghệ gia công cơ khí chính xác trên nền trang thiết bị của đơn vị đáp ứng<br /> tốt yêu cầu kỹ thuật khắt khe của sản phẩm, đồng thời có khả năng làm chủ các công nghệ<br /> thiết kế, chế tạo tiên tiến.<br /> II. ĐỊNH HƯỚNG NHIỆM VỤ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ<br /> TRONG GIAI ĐOẠN MỚI<br /> Những năm đầu của thế kỷ XXI, cuộc cách mạng KH&CN hiện đại có sự phát triển vũ<br /> bão, mà đặc trưng là các ngành công nghệ cao như công nghệ thông tin, công nghệ sinh<br /> học, công nghệ vật liệu mới - công nghệ nano, công nghệ năng lượng mới, công nghệ hàng<br /> không. Trong sự phát triển đó, ngành công nghiệp cơ khí chế tạo đóng vai trò có tính nền<br /> tảng và có sự hiện diện hầu như trong tất cả các lĩnh vực.<br /> Trên cơ sở phát huy, kế thừa những thành tựu, kết quả đã đạt được trong những năm<br /> qua, hoạt động khoa học và công nghệ Trung tâm CN-CK chính xác tiếp tục được xác định<br /> và xây dựng những định hướng - mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm phù hợp yêu cầu nhiệm vụ<br /> của Viện KH-CN quân sự và đáp ứng tình hình và xu hướng phát triển của ngành cơ khí<br /> chính xác. Tổ chức thực hiện có hiệu quả Định hướng nhiệm vụ KHCN&MT giai đoạn<br /> 2016 - 2020 của Viện KH-CN quân sự theo quyết định 1512/QĐ-BQP ngày 06/5/2015 của<br /> Bộ trưởng BQP, tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng phục vụ cho việc nghiên cứu<br /> thiết kế chế tạo bảo đảm kỹ thuật cho VKTBKT mới, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ<br /> huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của quân đội. Trung tâm CN-CK chính xác đã xây dựng kế<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 56 Bùi Đức Tiến, “Xây dựng định hướng nhiệm vụ… đáp ứng xu thế phát triển mới.”<br /> Những vấn đề chung<br /> <br /> hoạch thực hiện công tác KHCN trong giai đoạn 2016-2020 mà trọng tâm là thực hiện các<br /> nhiệm vụ sau đây:<br /> 1. Về định hướng nhiệm vụ và cơ cấu sản phẩm<br /> Tham gia vào các đề án, chương trình trọng điểm của Quân đội và Nhà nước: tham gia<br /> thực hiện giai đoạn II đề án KC-T: “Nghiên cứu, thiết kế chế tạo một số cụm chi tiết tên<br /> lửa đối hải”. Phối hợp với các đơn vị tham gia nghiên cứu phát triển, nội địa hóa các bộ<br /> phận cấu thành tên lửa I và T-05. Phối hợp triển khai và thực hiện các nhiệm vụ trên<br /> những mặt mà Trung tâm có thế mạnh trong thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu chế tạo sản<br /> phẩm quốc gia “Tên lửa phòng không tầm thấp TL-01”.<br /> Tập trung giải quyết tốt các nhiệm vụ thường xuyên theo định hướng được phê duyệt:<br /> đề tài, nhiệm vụ các cấp; nhiệm vụ bảo đảm kỹ thuật cho vũ khí trang bị kỹ thuật<br /> (VKTBKT) thế hệ mới và các nhiệm vụ theo Nghị quyết 382 ngày 29/11/2007 của Quân<br /> ủy Trung ương; các nhiệm vụ phục vụ huấn luyện, diễn tập và sẵn sàng chiến đấu. Chế tạo<br /> vật tư, phụ tùng thay thế cho công tác bảo đảm VKTBKT.<br /> Tiếp tục cải tiến, đổi mới công nghệ theo hướng nâng cao cấp chính xác và chất lượng<br /> các bộ dưỡng kiểm tra chất lượng súng bộ binh dùng đạn 7,62 mm; súng dùng đạn 9mm;<br /> dưỡng kiểm tra phân cấp chất lượng súng 12,7 mm. Đồng thời nghiên cứu công nghệ chế<br /> tạo các loại dưỡng mới và các trang bị công nghệ như: dưỡng kiểm tra chất lượng súng<br /> nòng trơn: cối 60 mm, cối 82 mm, súng DKZ, ...; các bộ dưỡng kiểm tra súng cao xạ: 37<br /> mm, 57 mm, 23 mm một nòng và hai nòng, các loại dưỡng hiệu chỉnh và kiểm tra tính<br /> năng kỹ thuật vũ khí trang bị bảo đảm cho công tác kiểm tra phân cấp chất lượng vũ khí.<br /> Tham gia chế tạo các trang thiết bị, phương tiện phục vụ công tác huấn luyện.<br /> Phối hợp triển khai thực hiện các đề tài, nhiệm vụ của các đơn vị: thiết kế công nghệ,<br /> chế thử và sản xuất các sản phẩm được hình thành từ các kết quả nghiên cứu của các Viện<br /> chuyên ngành (Viện Tên lửa, Viện Vật lý kỹ thuật, Viện Tự động hóa, Viên Hóa học và<br /> Vật liệu, Viện Điện tử, Viện Rađa,…) thuộc Viện KH&CN QS, các đơn vị trong và ngoài<br /> quân đội.<br /> 2. Xây dựng tiềm lực KHCN<br /> Nâng cao năng lực trang thiết bị, đầu tư trang thiết bị theo đúng định hướng chuyên<br /> ngành đã được phê duyệt, đảm bảo tính hiệu quả, đồng bộ, hiện đại, tiết kiệm. Quản lý,<br /> khai thác có hiệu quả các trang thiết bị đã được đầu tư. Tiếp tục nghiên cứu và nâng cấp hệ<br /> CAD/CAM, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao trong thiết kế và gia công chế tạo.<br /> Nâng cao năng lực, chất lượng, hiệu quả công tác thiết kế, công nghệ sản xuất, công tác<br /> Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng.<br /> Chú trọng công tác đào tạo nguồn nhân lực, song song đào tạo cán bộ chuyên môn ở<br /> lĩnh vực công nghệ cao, phục vụ các nhiệm vụ trọng điểm của Nhà nước, Bộ Quốc phòng,<br /> Viện KH&CN quân sự, chủ động tự đào tạo chuyên viên kỹ thuật đáp ứng công tác làm<br /> chủ và khai thác trang thiết bị công nghệ cao CNC phục vụ gia công chế tạo cơ khí. Tiếp<br /> tục triển khai thực hiện có chất lượng Nghị quyết số 128-NQ/ĐU ngày 12/10/2012 của<br /> Đảng ủy Viện “Về việc xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học công nghệ trình độ cao đến<br /> năm 2015 và những năm tiếp theo”.<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số Kỷ niệm 55 năm Viện KHCNQS, 10 - 2015 57<br />  Những vấn đề chung<br /> <br /> Trung tâm CN-CK chính xác rất mong được sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ của Thủ<br /> trưởng Viện KH-CN quân sự, các cơ quan cấp trên và sự hợp tác của các đơn vị trong<br /> Viện để Trung tâm hoàn thành được những định hướng và mục tiêu nhiệm vụ nêu trên góp<br /> phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Viện KH-CN quân sự trong giai đoạn mới.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> [1]. Trung tâm Khoa học kỹ thuật - Công nghệ quân sự/Bộ Quốc phòng, “Quá trình hình<br /> thành và phát triển”, 2005.<br /> [2]. “Lịch sử Viện Khoa học - Công nghệ quân sự (1960 - 2010)”, 2010.<br /> [3]. “Biên niên sự kiện Liên hiệp Khoa học sản xuất cơ điện chính xác (1969 - 2009)”,<br /> 2009.<br /> ABSTRACT<br /> BUILDING TASK ORIENTATION OF SCIENCE AND TECHNOLOGY CENTER<br /> OF PRECISION MECHANICAL TECHNOLOGY APPROPRIATE<br /> THE NEW DEVELOPMENT TREND<br /> This article reviews generally the products by the Centre for Precision<br /> Engineering Technology research, design and manufacturing for more than 45 years<br /> of construction and development and defines the orientations - objectives and key<br /> tasks to Center technology Center precision Engineering in the subsequent years<br /> consistent with mission requirements of Military Science and Technology Institute<br /> meeting the situation and development trend of the precision engineering industry.<br /> Keywords: Precision engineering, Manufacturing technology, Mechanics.<br /> <br /> <br /> Nhận bài ngày 15 tháng 7 năm 2015<br /> Hoàn thiện ngày 15 tháng 8 năm 2015<br /> Chấp nhận đăng ngày 05 tháng 9 năm 2015<br /> <br /> <br /> <br /> Địa chỉ: * Đại tá, Giám đốc Trung tâm Công nghệ Cơ khí chính xác, Viện KH-CNQS.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 58 Bùi Đức Tiến, “Xây dựng định hướng nhiệm vụ… đáp ứng xu thế phát triển mới.”<br />