TR NG Đ I H C ƯỜ Ạ Ọ CÔNG NGHI P THÀNH PH H CHÍ MINHỆ Ố Ồ
KHOA KINH TẾ
L P NCKT3ATH – KHOÁ 3Ớ
ÏÏÏo0oÒÒÒ
Đ TÀI:Ề
XU T NH P KH U C A Ấ Ậ Ẩ Ủ
VI T NAM HI N NAYỆ Ệ
TH C TR NG VÀ GI I PHÁPỰ Ạ Ả
1
Tp H Chí Minh, 2008ồ
M C L CỤ Ụ
L i m đ uờ ở ầ ........................................................................................................................
Ch ng 1ươ : Vai trò c a xu t nh p kh u:ủ ấ ậ ẩ ........................................................................
1.1 Đi u hòa quá trình tái s n xu t xã h iề ả ấ ộ ......................................................................
1.1.1 T o v n cho quá trình m r ng v n đ u t trong n c:ạ ố ở ộ ố ầ ư ướ
1.1.2 Chuy n hóa giá tr s d ng làm thay đ i c c u v t ch t c a t ng s nể ị ử ụ ổ ơ ấ ậ ấ ủ ổ ả
ph m .ẩ...................................................................................................................................
1.1.3 Góp ph n nâng cao hi u qu c a n n kinh t b ng vi c t o môiầ ệ ả ủ ề ế ằ ệ ạ
tr ng thu n l i cho s n xu t, kinh doanh.ườ ậ ợ ả ấ ......................................................................
1.2 Thúc đ y Công nghi p hóa – Hi n đ i hóa, m r ng th tr ngẩ ệ ệ ạ ở ộ ị ườ ..........................
Ch ng 2ươ : Th c tr ng xu t nh p kh u c a Vi t Nam hi n nayự ạ ấ ậ ẩ ủ ệ ệ .........................
2.1 Tình hình xu t nh p kh u chung Vi t Namấ ậ ẩ ở ệ ..........................................................
.......................................................................................................................................
...............................................................................................................................8-12
2.1.1 Nh ng nhân t nh h ng đ n ho t đ ng xu t nh p kh u c a Vi tữ ố ả ưở ế ạ ộ ấ ậ ẩ ủ ệ
Nam.......................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
a. Nhân t khách quanố.......................................................................................
b. Nhân t ch quanố ủ ..........................................................................................
2.1.2 Tình hình xu t nh p kh u c a Vi t Namấ ậ ẩ ủ ệ ......................................................
a. Giá tr và t c đ tăng tr ng xu t nh p kh uị ố ộ ưở ấ ậ ẩ ..........................................
b. Các m t hàng xu t nh p kh u ch y uặ ấ ậ ẩ ủ ế ....................................................
c. Các th tr ng xu t nh p kh u ch y uị ườ ấ ậ ẩ ủ ế ...................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
2.2 Nh ng thành t u đ t đ cữ ự ạ ượ ........................................................................................
2.2.1 V quy mô và t c đ tăng tr ng xu t kh uề ố ộ ưở ấ ẩ ...............................................
2.2.2 V chuy n d ch c c u hành hóa xu t kh uề ể ị ơ ấ ấ ẩ ................................................
2.2.3 V chuy n d ch c c u th tr ng xu t kh uề ể ị ơ ấ ị ườ ấ ẩ ..............................................
.......................................................................................................................................
Ch ng 3ươ : Ph ng h ng đ y m nh xu t nh p kh uươ ướ ẩ ạ ấ ậ ẩ ..........................................
3.1 Đi u ch nh chi n l c vào c c u xu t nh p kh u ề ỉ ế ượ ơ ấ ấ ậ ẩ ................................................
3.2 Qu ng bá th ng hi u tăng s c c nh tranhả ươ ệ ứ ạ ............................................................
..............................................................................................................................................
.....................
3.3 Phát tri n khoa h c công ngh và m r ng th tr ngể ọ ệ ở ộ ị ườ ..........................................
K t lu n.ế ậ .............................................................................................................................
2
L I M Đ U:Ờ Ở Ầ
H i nh p kinh t qu c t hi n nay là xu th t t y u khách quan. Trongộ ậ ế ố ế ệ ế ấ ế
nh ng năm g n đây, xu th toàn c u hóa kinh t g n li n v i s phát tri n c aữ ầ ế ầ ế ắ ề ớ ự ể ủ
khoa h c – kĩ thu t, s phát tri n nh y v t c a l c l ng s n su t do phân côngọ ậ ự ể ả ọ ủ ự ượ ả ấ
lao đ ng qu c t di n ra trên ph m vi toàn c u. Kinh t th tr ng là m t n n kinhộ ố ế ễ ạ ầ ế ị ườ ộ ề
t m , do đó m i n c c n có nh ng m i quan h v i th tr ng th gi i, khôngế ở ỗ ướ ầ ữ ố ệ ớ ị ườ ế ớ
m t qu c gia nào tách kh i th tr ng th gi i mà có th phát tri n n n kinh t c aộ ố ỏ ị ườ ế ớ ể ể ề ế ủ
mình. Theo xu th chung c a th gi i, Vi t Nam cũng đang t ng b c h i nh pế ủ ế ớ ệ ừ ướ ộ ậ
n n kinh t th gi i. Vi t Nam đang trong quá trình đ i m i chuy n sang n n kinhề ế ế ớ ệ ổ ớ ể ề
t th tr ng theo đ nh h ng xã h i ch nghĩa, vi c đ y m nh h p tác qu c t làế ị ườ ị ướ ộ ủ ệ ẩ ạ ợ ố ế
v n đ quan tr ng c a công cu c đ i m i. ấ ề ọ ủ ộ ổ ớ
Xu t nh p kh u là m t trong nh ng hình th c ch y u c a kinh t đ iấ ậ ẩ ộ ữ ứ ử ế ủ ế ố
ngo i, đ i v i m i qu c gia, đ c bi t là qu c gia đang phát tri n nh n c ta,ạ ố ớ ỗ ố ặ ệ ố ể ư ướ
ngo i th ng có tác d ng r t l n, r t quan tr ng. Vi c m r ng giao l u kinh tạ ươ ụ ấ ớ ấ ọ ệ ở ộ ư ế
th gi i s m r ng th tr ng xu t nh p kh u, thu hút v n đ u t n c ngoài,ế ớ ẽ ở ộ ị ườ ấ ậ ẩ ố ầ ư ướ
ti p thu đ c khoa h c công ngh tiên ti n, nh ng kinh nghi m quý báu c a cácế ượ ọ ệ ế ữ ệ ủ
n c kinh t phát tri n và t o đ c môi tr ng thu n l i đ phát tri n kinh t .ướ ế ể ạ ượ ườ ậ ợ ể ể ế
Tuy nhiên, m i qu c gia có nh ng đ c đi m v kinh t , chính tr , văn hóa, xã h iỗ ố ữ ặ ể ề ế ị ộ
r t riêng bi t… Do đó c n ph i nh n rõ t m quan tr ng c a xu t nh p kh u, tìnhấ ệ ầ ả ậ ầ ọ ủ ấ ậ ẩ
hình th c t v ngo i th ng c a n c ta đ đ ra nh ng gi i pháp, chi n l cự ế ề ạ ươ ủ ướ ể ề ữ ả ế ượ
thích h p đ phát tri n h i nh p kinh t . Bên c nh đó, vi c trao đ i hàng hóa gi aợ ể ể ộ ậ ế ạ ệ ổ ữ
các qu c gia đem đ n nhi u thu n l i nh ng cũng không ít khó khăn, th thách. ố ế ề ậ ợ ư ử
3
Nh m hi u bi t rõ h n v v n đ kinh t trên, nhóm thuy t trình xin ch nằ ể ế ơ ề ấ ề ế ế ọ
đ tài ề“Xu t nh p kh u c a Vi t Nam t hi n nay, th c tr ng và gi i pháp”.ấ ậ ẩ ủ ệ ừ ệ ự ạ ả
Đ tài này r t r ng và mang tính th i s , tuy nhiên do hi u bi t c a nhóm còn h nề ấ ộ ờ ự ể ế ủ ạ
ch nên chúng em ch xin đóng góp m t ph n nh hi u bi t c a mình.ế ỉ ộ ầ ỏ ể ế ủ
Ch ng 1ươ : VAI TRÒ C A XU T NH P KH UỦ Ấ Ậ Ấ
1.1 Đi u hòa quá trình tái s n xu t xã h i:ề ả ấ ộ
V i t cách là m t khâu c a quá trình tái s n xu t xã h i, ngo i th ng cóớ ư ộ ủ ả ấ ộ ạ ươ
nh ng vai trò quan tr ng:ữ ọ
1.1.1 T o v n cho quá trình m r ng v n đ u t trong n c:ạ ố ở ộ ố ầ ư ướ
M t trong nh ng vai trò quan tr ng nh t c a xu t nh p kh u nói riêng vàộ ữ ọ ấ ủ ấ ậ ẩ
kinh t đ i ngo i nói chung là thông qua ho t đ ng buôn bán trao đ i v i n cế ố ạ ạ ộ ổ ớ ướ
ngoài đ t o v n c n thi t cho s nghi p phát tri n c a đ t n c. Vi c t o v n vàể ạ ố ầ ế ự ệ ể ủ ấ ướ ệ ạ ố
s d ng ngu n v n đó có hi u qu tr thành m i quan tâm và u tiên hàng đ u đ uử ụ ồ ố ệ ả ở ố ư ầ ầ
trong th i kì đ u công nghi p hóa nói chung và trong chính sách kinh t đ i ngo iờ ầ ệ ế ố ạ
nói riêng.
Trong b i c nh kinh t th gi i hi n nay, không m t qu c gia nào l i đ t hyố ả ế ế ớ ệ ộ ố ạ ặ
v ng vào vi c th c hi n công nghi p hóa ch b ng v n c a b n thân. Quá trìnhọ ệ ự ệ ệ ỉ ằ ố ủ ả
công nghi p hóa n c ta không nh ng đòi h i các kho n v n và đ u t hi n có,ệ ở ướ ữ ỏ ả ố ầ ư ệ
mà còn đòi h i nhi u kho n đ u t m i và l n mà kh năng trong n c không đỏ ề ả ầ ư ớ ớ ả ướ ủ
đáp ng. Tuy nhiên, c n xác đ nh nh ng m c tiêu h p lý, th c t , không quá thamứ ầ ị ữ ụ ợ ự ế
v ng.ọ
Bên c nh đó, m t m t quan tr ng v v n là hi u qu s d ng c a nó. Cóạ ộ ặ ọ ề ố ệ ả ử ụ ủ
th nói, t o v n và s d ng v n có hi u qu tr thành y u t có tác đ ng m nhể ạ ố ử ụ ố ệ ả ở ế ố ộ ạ
nh t t i quá trình tăng tr ng kinh t kém phát tri n nh n c ta giai đo n đ uấ ớ ưở ế ể ư ướ ở ạ ầ
công nghi p hóa.ệ
1.1.2 Chuy n hóa giá tr s d ng làm thay đ i c c u v t ch t c aể ị ử ụ ổ ơ ấ ậ ấ ủ
t ng s n ph m xã h i và thu nh p qu c dân đ c s n xu t trong n c vàổ ả ẩ ộ ậ ố ượ ả ấ ướ
thích ng chúng v i nhu c u c a tiêu dùng và tích lũy.ứ ớ ầ ủ
4
Tiêu dùng là m c đích c a s n xu t. Tiêu dùng v i t cách là m t y u tụ ủ ả ấ ớ ư ộ ế ố
c a quá trình tái s n xu t xã h i, v a ch u s tác đ ng quy t đ nh c a s n xu t,ủ ả ấ ộ ừ ị ự ộ ế ị ủ ả ấ
nh ng đ ng th i cũng có nh h ng m nh m đ n s n xu t. Tiêu dùng chính làư ồ ờ ả ưở ạ ẽ ế ả ấ
quá trình tái s n xu t s c lao đ ng, y u t quan tr ng nh t c a l c l ng s n xu t.ả ấ ứ ộ ế ố ọ ấ ủ ự ượ ả ấ
Không đ m b o th a mãn nh ng yêu c u đ n m t m c đ c n thi t thì không thả ả ỏ ữ ầ ế ộ ứ ộ ầ ế ể
tái s n xu t đ y đ v s lu ng và ch t l ng lao đ ng cho quá trình s n xu tả ấ ầ ủ ề ố ợ ấ ượ ộ ả ấ
m i.ớ
Vai trò c a xu t nh p kh u đ i v i vi c chuy n hóa giá tr s d ng làm thayủ ấ ậ ẩ ố ớ ệ ể ị ử ụ
đ i c c u v t ch t c a t ng s n ph m xã h i và thu nh p qu c dân đ c s nổ ơ ấ ậ ấ ủ ổ ả ẩ ộ ậ ố ượ ả
xu t trong n c và thích ng chúng v i nhu c u c a tiêu dùng và tích lũy.ấ ướ ứ ớ ầ ủ
Xu t nh p kh u nh p kh u nh ng t li u s n xu t m i c n thi t đ ph c v choấ ậ ẩ ậ ẩ ữ ư ệ ả ấ ớ ầ ế ể ụ ụ
vi c s n xu t hàng hóa tiêu dùng trong n c.ệ ả ấ ướ
Xu t nh p kh u tr c ti p nh p kh u hàng hóa tiêu dùng mà trong n c ch aấ ậ ẩ ự ế ậ ẩ ướ ư
s n xu t ho c s n xu t ch a đ . Đây là m t ho t đ ng quan tr ng c a xu t nh pả ấ ặ ả ấ ư ủ ộ ạ ộ ọ ủ ấ ậ
kh u đ ph c v cho tiêu dùng, th a mãn nhu c u tiêu dùng đa d ng c a nhân dân,ẩ ể ụ ụ ỏ ầ ạ ủ
nh ng hoàn toàn không th b đ ng v i đòi h i c a tiêu dùng, mà ph i tác đ ngư ể ị ộ ớ ỏ ủ ả ộ
m nh m đ n tiêu dùng đ c bi t là c c u tiêu dùng trong xã h i, làm cho nó thíchạ ẽ ế ặ ệ ơ ấ ộ
ng v i tình tr ng c th c a c c u s n xu t.ứ ớ ạ ụ ể ủ ơ ấ ả ấ
M r ng buôn bán v i n c ngoài đã làm cho tình tr ng tiêu dùng c a xã h iở ộ ớ ướ ạ ủ ộ
có nhi u bi n đ i quan tr ng. S thay đ i đó đ t ra nh ng yêu c u cao h n c về ế ổ ọ ự ổ ặ ữ ầ ơ ả ề
s l ng và ch t l ng, ki u, m t, th m m c a hàng tiêu dùng. Đi u đó m t m tố ượ ấ ượ ể ố ẩ ỹ ủ ề ộ ặ
thúc ép vi c s n xu t trong n c mu n phát tri n ph i đáp ng đ y đ nhu c uệ ả ấ ướ ố ể ả ứ ầ ủ ầ
ngày vàng cao c a ng i tiêu dùng, n u không s không c nh tranh đ c v i hàngủ ườ ế ẽ ạ ượ ớ
ngo i. M t khác xu t nh p kh u có th và c n ph i đóng vai trò quan tr ng trongạ ặ ấ ậ ẩ ể ầ ả ọ
vi c h ng ng i tiêu dùng vào nh ng đòi h i h p lý đ i v i th tr ng, phù h pệ ướ ườ ữ ỏ ợ ố ớ ị ườ ợ
v i chính sách tiêu dùng trong m t giai đo n nh t đ nh. Ph i b ng nhi u bi n phápớ ộ ạ ấ ị ả ằ ề ệ
trong đó quan tr ng là bi n pháp giá c đ đi u ti t nh ng đòi h i v t quá khọ ệ ả ể ề ế ữ ỏ ượ ả
năng c a n n kinh t .ủ ề ế
1.1.3 Góp ph n nâng cao hi u qu c a n n kinh t b ng vi c t o môiầ ệ ả ủ ề ế ằ ệ ạ
tr ng thu n l i cho s n xu t, kinh doanh.ườ ậ ợ ả ấ
Xu t nh p kh u ra đ i là k t qu c a s n xu t phát tri n, đ ng th i xu tấ ậ ẩ ờ ế ả ủ ả ấ ể ồ ờ ấ
nh p kh u l i là m t ti n đ cho s phát tri n c a s n xu t.S n xu t có phát tri nậ ẩ ạ ộ ề ề ự ể ủ ả ấ ả ấ ể
thì xã h i m i giàu có. Nh ng mu n s n xu t phát tri n thì c n gi i quy t các nhânộ ớ ư ố ả ấ ể ầ ả ế
t c n thi t cho quá trình đó. Đó là vi c đ m b o các y u t đ u vào, đ u ra c aố ầ ế ệ ả ả ế ố ầ ầ ủ
s n xu , t o t p th tr ng cho s n xu t phát tri n.ả ấ ạ ậ ị ườ ả ấ ể
Trong n n kinh t kém phát tri n nh n c ta, n n kinh t m t cân đ iề ế ể ư ướ ề ế ấ ố
nghiêm tr ng, vi c buôn bán v i n c ngoài đ a đ n nh ng thay đ i c c u s nọ ệ ớ ướ ư ế ữ ổ ơ ấ ả
ph m xã h i có l i cho quá trình phát tri n.ẩ ộ ợ ể
5