Ẫ Ớ

VĂN M U L P 12

Ơ

7 BÀI VĂN M U PHÂN TÍCH BÀI TH  SÓNG C A XUÂN

QU NHỲ

Ẫ Ố BÀI M U S  1:

ỳ ể ơ ữ ấ ủ ườ ạ ơ Xuân Qu nh là nhà th  n  tiêu bi u nh t c a th  ca Vi

ệ ơ ủ

ữ ự ả ườ ệ t Nam hi n đ i. Ng ế ng. Sóng là bài th

ờ ề ượ ế ơ bi n Diêm Đi n. Bài th  sau đó đ

c làm năm 1967 nhân chuy n đi th c t ế ể ấ ậ ơ

ỳ i yêu ị ủ ơ ệ ậ   ị th  m nh danh ch  là “N  hoàng c a thi ca tình yêu”. Th  c a ch  là ti ng nói nhân h u, ơ  ạ ọ ế ủ t khát v ng h nh phúc đ i th th y chung, giàu tr c c m và da di ự ế ở ể ượ     đ c in ơ ọ trong t p Hoa d c chi n hào. Sóng là bài th  tiêu bi u nh t cho phong cách th  tình yêu   ủ c a Xuân Qu nh.

ở ộ ượ Sóng là m t hình t ng đ ng, b t bi n cũng nh  “tình yêu muôn thu  / Có bao gi

ệ ượ ư ọ ể ể ượ ấ ế c các nhà th ơ  ch n làm thi li u đ  bi u t

ế ượ

ả ờ ượ ế ạ ớ ỳ

ữ ủ

ặ ớ

ệ ế

ậ ẻ ẹ ừ ư ữ ế ạ

ạ ừ ộ ờ  ậ ứ đ ng yên”. Vì v y cho nên sóng đ   ng cho ủ ể ể ượ ệ   ng cho tình yêu c a anh “Anh xin làm tình yêu. N u Xuân Di u m n sóng đ  bi u t ồ   ẽ ậ ế ậ sóng bi c/ Hôn mãi cát vàng em/ Hôn th t kh  th t êm/ Hôn êm đ m mãi mãi/ Đã hôn r i ạ ạ   i m n sóng là i/ Cho đ n nát c  tr i/ Anh m i thôi dào d t”. Thì Xuân Qu nh l hôn l ề ụ ữ ườ ả ậ ể ượ   i ph  n  trong tình yêu nhi u khao ng cho nh ng cung b c tình c m c a ng bi u t ượ ộ ế   khát và bi n đ ng. Hai hình t ng sóng và em luôn đi đôi sánh c p v i nhau. Sóng là em   mà em cũng là sóng. Sóng và em hòa quy n vào nhau, có lúc khi n ta không nh n ra đâu là em đâu là sóng nh ng có lúc l   i tách ra, soi chi u vào nhau, tôn lên nh ng v  đ p v a đa ạ d ng l i v a phong phú.

ướ ượ ủ ừ ạ Hình t ng sóng tr

ế ượ c h t đ ạ ụ ợ c g i ra t ữ âm h ị

ữ ổ ơ ủ ộ ỗ ộ

ớ ạ ủ ưở ữ ề ậ ộ ị ưở   ng dào d t, nh p nhàng c a bài ộ   ệ ả ể ơ ơ th . Th  th  năm ch  có tác d ng t o ra nh ng nh p đi u c a sóng. C  bài th  là m t ơ ỗ ạ ươ đ i d   ng, m i kh  th  là m t con sóng l n, m i câu th  là m t con sóng nh . T t c  đã ạ t o nên m t âm h ơ ỏ ấ ả ng mênh mang, dào d t c a nh ng con sóng lòng nhi u cung b c:

ữ ộ ị D  d i và d u êm

Ồ ặ ẽ n ào và l ng l

ể ổ Sông không hi u n i mình

ể Sóng tìm ra t n bậ

ữ ộ ệ ẽ ặ ớ ị

Hai câu th  đ u v i ngh  thu t đ i: D  d i – d u êm;  n ào – l ng l ẻ ẹ ậ ố ể ơ ầ ữ ờ ố ự Ồ ữ ủ ể lên v  đ p c a nh ng con sóng bi n ngàn đ i đ i c c. Nh ng lúc bi n đ ng, bão t ệ    đã làm hi n ố  ộ

ữ ộ ồ ề

ỳ ặ ể ể ệ ị ị

ẽ ạ ữ ượ ọ ử

ấ ữ ộ ộ ủ ở

i con gái nào bao gi ớ ờ ả ữ ứ ậ ơ ể ạ ở  i hi n hòa tr ủ   . Xuân Qu nh đã m n nh p sóng đ  th  hi n nh p lòng c a chính mình ị ị t c a tình yêu, không ch u yên đ nh mà   ư ậ   ờ ứ  đ ng yên”. Đúng nh  v y, ọ ị  yên đ nh b i có lúc h  yêu r t d  d i, yêu mãnh   ờ   t h t mình v i nh ng nh  nhung “c  trong m  còn th c”, đôi khi ghen tuông gi n h n

ể phong ba thì bi n d  d i  n ào còn nh ng giây phút sóng gió đi qua bi n l ề ị v  d u êm l ng l ệ ủ ộ trong m t tâm tr ng bùng cháy ng n l a mãnh li ở ế ầ đ y bi n đ ng, khao khát “Vì tình yêu muôn thu / Có bao gi ườ tình yêu c a ng ớ ệ ế li vô c :ớ

ế ả N u ph i cách xa nhau

ể ỉ Bi n ch  còn sóng gió

ế ả N u ph i cách xa anh

ỉ ố Em ch  còn bão t

ề ể (Thuy n và Bi n)

ườ ạ ấ ữ i thu mình tr  v  v i ch t n  tính đáng yêu, h ọ

i con gái l ặ ở ề ớ ệ ắ ư Nh ng cũng có lúc ng ẽ ị , d u êm ng m soi mình và l ng im chiêm nghi m: ặ l ng l

ữ ể ằ ờ Có nh ng tình yêu không th  nói b ng l i

ỉ ể ừ ắ Ch  hi u nhau qua t ng ánh m t

ề ữ ư ấ Nh ng đó là tình yêu b n v ng nh t

ứ ễ ứ ồ ở B i th   n ào là th  d  lãng quên

(Đinh Thu Hi n)ề

ủ ủ ế ồ

ế ữ ự ộ ổ ẻ ủ ấ ộ Sóng c a Xuân Qu nh là ti ng nói c a m t tâm h n thi u n  đang trong đ  tu i hai  trung

ế ế ươ m i, ti ng nói c a m t trái tim chân thành và đam mê, luôn r c cháy ch t tr mãnh li ỳ ộ ế ượ ố c s ng h t mình và yêu h t mình. Vì th  cho nên: ế ệ t, khao khát đ

ể ổ Sông không hi u n i mình

ể Sóng tìm ra t n bậ

ả ể ế ổ ể

ỉ ự ự ư ờ ố Ba hình  nh sông, sóng, b  nh  là nh ng chi ti ờ ể ơ

ạ ạ ẳ ẽ ể

ư ứ ể ậ ứ ứ ố n t

ớ ị ớ ậ ẹ ề ộ ủ ệ ị

ơ ườ ụ ữ ủ ậ

ấ ả ọ ự ỏ ẹ ầ ể ứ ườ ỏ ẹ ng đ

ả ươ ả ộ ệ ớ ộ ữ   t b  sung cho nhau: sông và b  làm   nên đ i sóng, sóng ch  th c s  có đ i s ng riêng khi ra v i bi n kh i mênh mang thăm ộ th m. M ch sóng m nh m  nh  b t phá không gian ch t h p đ  khát khao m t không   ỉ ể ươ ớ   ấ ề gian l n lao. Hành trình tìm ra t n b  ch t ch a s c s ng ti m tàng, b n b  đ  v i ậ   ờ ộ ố   cam ch u m t cu c s ng đ i sông ch t giá tr  tuy t đích c a chính mình. Sóng không ể ỏ ứ ẫ ể ẹ   h p, tù túng nên nó làm cu c hành trình ra bi n kh i bao la đ  th a s c v y vùng. Tình ủ ỳ   i ph  n  cũng không th  đ ng yên yêu c a Xuân Qu nh cũng v y, tình yêu c a ng ể  ộ n lên trên t trong m t tình yêu nh  h p mà ph i v t c  m i s  nh  h p t m th ớ ữ ượ ố   c s ng v i nh ng tình yêu cao c , r ng l n, bao dung. Đây là m t quan ni m tình yêu đ

ộ ụ ữ ờ ạ ẽ ủ ư ệ ấ

ườ ồ ả ấ ể ồ ờ ạ ế ti n b  và m nh m  c a ng ẹ ặ ổ ủ c  h  “cha m  đ t đâu con ng i đó” đ  r i bao cô gái đã ph i c t lên l i ph  n  th i đ i. Có th y ngày x a quan ni m tình yêu i than van ai oán:

ữ ư ế Thân em nh  gi ng gi a đàng

ườ ặ ườ Ng ử i khôn r a m t ng ử i phàm r a chân

Ho c:ặ

ụ ư ấ Thân em nh  t m l a đào

ợ ế ấ ơ ữ Ph t ph  gi a ch  bi t vào tay ai

ủ ẻ ớ ỳ ệ c cái m i m  trong quan ni m tình yêu c a Xuân Qu nh:

ượ ế ớ ườ ể ượ ố ớ ế   đ ấ ớ ừ T  đó ta m i th y h t ụ ữ ủ ộ i ph  n  ch  đ ng tìm đ n v i tình yêu đ  đ Ng c s ng v i chính mình.

ồ ồ ủ ế ọ ộ   ổ ẻ Tình yêu mãi mãi là khát v ng c a tu i tr , nó làm b i h i, xao xuy n rung đ ng

ủ ứ ủ ủ trái tim c a l a đôi, c a con trai con gái, c a em và anh.

Ôi con sóng ngày x aư

ế Và ngày sau v n thẫ

ỗ ọ N i khát v ng tình yêu

ồ ồ ự ẻ B i h i trong ng c tr

ổ ố ả ừ ỗ ư ế ứ ủ n i th n th c c a trái tim yêu. Ngh T  “Ôi!” c m thán nh  ti ng lòng th t lên t

ẫ ư ế ẫ ư ẽ ặ

ờ ẫ ở ữ ộ ồ ổ ẻ ị ọ đ ng yên. B i tình yêu tu i tr  luôn khát v ng luôn khát khao và m

ượ

ộ ẻ ươ ướ ườ ớ ở ắ ng m t k  nào” hay “B t chim b m th  vào v

ố ả ậ ữ ồ

ờ ặ ừ ế ề

ơ ữ ớ

ể ấ ượ ủ ị ự ế ớ ớ ừ ệ  ậ ố ậ   thu t đ i l p “ngày x a” – “ngày sau” càng làm tôn thêm nét đáng yêu c a sóng. Sóng là ế ổ ẻ    nh  tình yêu tu i tr  có bao th  muôn đ i v n th  v n d  d i  n ào v n d u êm l ng l ơ ướ ờ ứ c. Nó làm ta gi   ớ  ồ ồ b i h i khát khao và nhung nh  b i “Làm sao s ng đ c mà không yêu/ Không nh ệ   n tình ái” (Xuân Di u). Tình không th ế ư ờ   ữ ớ ổ ẻ ớ ả i t nh  l yêu làm điên đ o tu i tr  v i nh ng nh  nhung gi n h n, nh ng c n cào da di ữ ỳ   đã t ng vi ỡ   ạ t “Nh ng ngày không g p nhau/Lòng thuy n đau r n v / th  Xuân Qu nh ấ ượ ồ   ạ ầ ặ c c n Nh ng ngày không g p nhau/ Bi n b c đ u mong nh ”. Có yêu nhau m i th y đ cào c a v  nh , mùi ái ân, m i th y đ ớ ẻ ồ ồ c th  nào là b i h i ng c tr .

ơ

ể ắ ứ ự ạ ậ

ấ Tình yêu là sóng, là gió. Và qua sóng, gió  y, nhà th  đã nói lên th t d  th ả ư ầ ự i, nh ng l ờ ậ ậ ễ ươ ổ ủ ư nh n th c, t ư ự ồ ng cái i không th  c t nghĩa n i c a tình  nhiên, h n nhiên nh  thiên

phân tích, lí gi ể ấ ờ ư ể nhu c u t yêu. Tình yêu cũng nh  sóng bi n, gió tr i v y thôi, nó t ề nhiên và cũng khó hi u, nhi u b t ng  nh  thiên nhiên :

ướ ể Tr c muôn trùng sóng b

ề Em nghĩ v  anh, em

ề ể ớ Em nghĩ v  bi n l n

ừ ơ T  n i nào sóng lên

ắ ầ ừ Sóng b t đ u t gió

ắ ầ ừ Gió b t đ u t đâu

Em cũng không bi ế ữ t n a

Khi nào ta yêu nhau

ộ ạ ề ườ ụ ữ Ng

ỏ ự ấ ự ồ ả ượ i đ

ề ọ

ư ỳ ễ ở ắ ắ ầ ừ

ư ộ ự ế ữ ờ ẹ ắ

ạ ả ổ ữ ỉ ờ ỏ ờ

ữ ẻ ậ ạ

ượ ố ộ ổ

ề ồ ị ạ ế ẹ ằ ắ

ằ ế ể ọ

ẹ ư ổ

ộ ẩ ố ữ ứ ầ ế ớ ậ ồ ộ ồ   ủ ở i ph  n  băn khoăn v  kh i ngu n c a tình yêu và b c b ch m t cách h n ờ ấ   c câu h i muôn đ i  y trong tình yêu: “Em nhiên, chân thành s  b t l c không lý gi ắ ộ ấ   ế ữ t n a – Khi nào ta yêu nhau”. Đây là m t cách c t nghĩa v  tình yêu r t cũng không bi ả ượ ấ ự ả ấ ữ ồ ủ   ộ i đ c ng n ngu n c a Xuân Qu nh, m t cách c t nghĩa r t n  tính, r t tr c c m . Lí gi ể ể ắ ầ ừ  đâu » thì thi nhân  gió » nh ng đ  hi u « Gió b t đ u t sóng thì d  b i « Sóng b t đ u t   ế ữ ế ấ ấ   ủ ư ạ ấ i  p úng « Em cũng không bi l t n a ». Cũng nh  tình yêu c a anh và em nó đ n r t b t ơ ế ộ ờ    nhiên b i « Tình yêu đ n trong đ i không báo đ ng ». Câu th  « Em cũng ng  và t ỏ   ế ầ t n a » nh  m t cái l c đ u nhè nh , bâng khuâng và phân vân. Đ n câu h i « không bi ệ    quá, di u kì Khi nào ta yêu nhau » thì đúng là n  sĩ đang bâng khuâng và băn khoăn. Kì l ấ   i n i nh t là  nh  ? Câu h i này muôn đ i không ai lí gi quá, em và anh yêu nhau bao gi ả ắ i, khó nh ng b n tr  đang yêu và đ m say trong men tình ái. Tình yêu là v y, khó lí gi     khi đ nhị ủ ệ ị ừ đ nh nghĩa. Xuân Di u – ông hoàng c a thi ca tình yêu cũng đã t ng băn khoăn   ề   c tình yêu/ Có khó gì đâu m t bu i chi u/Nó nghĩa v  tình yêu « Đ  ai đ nh nghĩa đ ả   ể chi m h n ta b ng n ng nh t/B ng mây nhè nh  gió hiu hiu ». Chính vì không th  lí gi i ườ ở   rõ ng n ngành nên tình yêu vì th  mà tr  nên đ p và là cái đích đ  cho muôn ng i đi tìm và khám phá. Tình yêu không có tu i cũng nh  « xuân không ngày tháng ». Tình yêu là   m t  n s  gi a hai th  gi i tâm h n ch a đ y bí m t.

ưở ộ ộ Dù tin t ộ ờ ng chung m t đ i m t m ng

ẫ Anh là anh mà em v n là em

ể ạ ườ Có th  nào qua V n Lý Tr ng Thành

ụ ứ ầ ủ ậ C a hai vũ tr  ch a đ y bí m t

ữ ồ ư Nh ng tâm h n bí m t  y luôn khao khát giao hòa, khao khát khám phá nh ng l

ậ ấ ở ả ổ ư

ả i gi ẫ ư ớ ế ẹ ẽ ế ạ   i   i đáp, tình yêu nh  bài    vì th  mà thi sĩ

ắ ầ ế ữ ờ i n i tình yêu. B i tình yêu là bài toán ch a có l không lý gi ấ ồ ế ơ ư th  ch a có h i k t. Vì th  tình yêu luôn đ p, luôn m i và h p d n. Có l t n a/ Khi nào ta yêu nhau ». đã l c đ u « Em cũng không bi

ớ ỗ ủ ạ ủ ữ ộ ớ   m t trong nh ng gam màu ch  đ o c a tình yêu.

ắ ớ ườ ả ề Tình yêu g n li n v i n i nh  – ẻ Bao k  nh  ng i mình yêu mà đ o điên:

ờ ọ ữ Tr i còn có b a sao quên m c

ẳ ẳ ớ Anh ch ng đêm nào ch ng nh  em

(Xuân Di u)ệ

ớ ổ ổ ồ ồ Nh  ai b i h i b i h i

ư ồ ố ư ứ ử ố Nh  đ ng đ ng l a nh  ng i đ ng than

(Ca dao)

ỳ Còn Xuân Qu nh thì:

ướ Con sóng d i lòng sâu

Con sóng trên m t n ặ ướ c

ớ ờ ữ Nh ng con sóng nh  b

Ngày đêm không ng  đ ủ ượ c

ớ ế Lòng em nh  đ n anh

ả ứ ơ C  trong m  còn th c

ơ ề ữ ủ ồ

ế ữ ờ

ộ ng, thao th c c a m t tâm h n đang yêu. C

ủ ữ ộ ữ ơ

ồ ớ ươ ỗ ỗ ậ ổ ơ ữ ề ộ

ệ ở ầ ơ

ủ ồ Hòa cùng nh ng con sóng: sóng th , sóng lòng, ta tìm v  cõi sâu kín c a tâm h n thi   ơ   sĩ và cũng là c a muôn ki p “má h ng”. Bài th  “Sóng” ra đ i khi nh ng con sóng lòng ả  ứ ủ ữ ồ dâng lên d  d i, nh ng con sóng nh  th ợ ườ ọ ố ồ i đ c. Sóng và nhân v t em đan bài th  là nh ng đ t sóng n i nhau v  vào tâm h n ng   ư ữ ể ệ   . Đây là m t kh  th  vô cùng quy n vào nhau đ  thì th m nh ng n i ni m, nh ng tâm t ứ   ư ỗ ơ ả ỉ ặ đ c bi t b i trong bài th  ch  duy nó có sáu câu. Sáu câu th  tr i dài nh  n i thao th c, băn khoăn c a tâm h n thi sĩ trong đêm.

ướ “Con sóng d i lòng sâu

ặ ướ Con sóng trên m t n c”

ệ ệ ứ ặ

ấ ự ệ ơ ớ ặ ướ ướ Hai câu th  v i hình th c l p c u trúc quy n hòa cùng ngh  thu t đ i “d ạ ậ ố ề

ầ ặ ạ ươ ư ộ

ặ ướ ể ả ầ t h n c  con sóng trên m t n

ự ủ ạ ớ

ể ẽ ặ

ệ ơ ả ể ứ ạ ẫ ồ ữ ộ ữ ữ ư ế ẫ

ớ ươ ữ ộ ứ ư ị i lòng ứ   ớ ữ ủ ạ c” t o nên s  đi p trùng c a nh ng con sóng v i nhi u d ng th c sâu – trên m t n   ng nh ng cũng có con sóng cu n trào khác nhau. Có con sóng g m gào trên m t đ i d ả c. C  hai   trong lòng bi n c . Con sóng ng m còn mãnh li ư  ế ợ k t h p v i nhau làm nên s  đa d ng c a sóng bi n. Sóng là em, em là sóng. Cũng nh ề   , êm đ m khi sóng kia, tâm h n em cũng vô vàn nh ng ph c t p khó hi u. Lúc l ng l ộ   ồ n ng nàn d  d i, nh ng th  nào đi n a, em v n mãi là em, v n mãi ôm trong lòng m t ỗ ng không d t. Cũng nh  sóng kia thôi, dù d u êm hay d  d i thì: n i nh  th

“Ôi con sóng nh  bớ ờ

ủ ượ Ngày đêm không ng  đ c”

ượ ượ ế Xuân Qu nh vô cùng tinh t

ấ ộ ờ ộ ờ ẫ ụ ữ ề i ph  n  khi yêu. Sóng muôn đ i v n th , có bao gi

khi m n m t hình t ế ế ớ ờ ừ ỳ ỗ   ể ễ ng r t đ ng đ  di n ta n i ỗ ườ ủ  thôi v  sóng, có khi ni m c a ng   ở   ờ ồ ẳ nào ch ng c n cào, có khi nào thôi ng ng hành trình đ n v i b  dù muôn v i cách tr .

ặ ế ượ . Vì v y mà sóng đã đ

ẽ ủ ượ ậ

ỳ ậ ướ c”. Sóng là v y, dù l ng yên d ờ

ộ ừ ữ ộ ượ ặ ạ ươ ớ ươ ộ ỗ ờ ng nh , thì thao th c m t n i ni m. Vì nh  b c b  thì nh  th

ng, th ỏ ắ

ả ờ ẳ

ễ   c Xuân Qu nh di n ặ i lòng   ờ ẫ ề ế ạ   i. ớ ớ ờ  ề ờ ắ   i”. Nên con sóng đã hành   t qua không gian bao la và th i gian xa th m. Nó b t ch p c  th i gian “ngày ờ ươ ở ờ ướ ủ ượ ấ ề ể ế ẳ Sóng ch ng còn là sóng n u tĩnh yên, l ng l ạ ữ ấ ả ằ  b ng m t t t  ng  r t sáng t o “không ng  đ ể bi n hay d  d i trên m t đ i d ng thì ngàn đ i v n khát khao tìm v  b n b  tĩnh t ứ ư ế Ch a đ n đ ơ ở “b i hôn mãi ngàn năm không th a/ B i yêu b  l m l m em  ấ ượ trình v ớ ỏ ỗ ng vào b  cho th a n i ni m mong nh . đêm không ng  đ c” đ  quy t tâm h

ậ ủ ớ ờ ế ớ Và n u sóng nh  b  thì em nh  anh. Đó âu cũng là quy lu t c a tình yêu.

ớ ế Lòng em nh  đ n anh

ả ứ ơ C  trong m  còn th c

ỳ ấ ữ ấ ủ ơ ồ

ơ ẳ ậ ườ ớ

ủ ấ ả ể ố ươ ị ng mà g i v

t c  gan ru t c a mình đ  d c h t yêu th ứ ộ ủ ặ ế ượ ơ ỗ ờ ỉ

i mình yêu. N i nh  không ch  có m t trong th i gian đ ị ứ ủ ắ ờ ọ ỏ

ơ ứ ả ơ ị ế   . Lòng là n i sâu kín nh t c a tâm h n con Xuân Qu nh dùng ch  “lòng” r t tinh t ớ   ỳ ỗ i. N i bí m t th m sâu c a tình yêu và n i nh . Khi Xuân Qu nh nói “lòng em nh ” ng ử ề  nghĩa là ch  đã ph i bày t ớ   ắ ớ ườ c ý th c mà còn g n v i ng ề ti m th c – th i gian trong m . V  ng t ngào mê đ m c a tình yêu lan t a trong cách nói   ngh ch lý “c  trong m  còn th c”.

ơ ứ ủ ệ ậ

ơ ả ở ứ

ị ố ớ ư ứ ố ỉ

ấ ư ể

ủ ấ ủ ể ượ ớ ạ ệ ệ ậ ỳ ả ộ   ể Câu th  “c  trong m  còn th c” lóe lên đi m sáng c a ngh  thu t. Nó làm đ o l n ỗ   ộ ờ ề ủ ườ i khó th c ng  theo gi c gi nh p s ng b i “tình yêu luôn làm cho con ng  đi u đ ”. N i ồ ử ổ ổ ồ ồ   nh  không ch  làm lòng em “b i h i b i h i, nh  đ ng đ ng l a nh  ng i trong than” nó ứ   ngay c  trong gi c ng . Có th  nói, v i câu th   y, ơ ấ   ả ớ còn làm cho em nh  nhung, thao th c t Nam. Xuân Qu nh đã có th  đ ấ c xem là thi sĩ tài năng b t nh t c a thi ca hi n đ i Vi

ư ể ặ

Sóng và em đan quy n vào nhau. Em l ng đi đ  sóng trào lên. Nh ng sóng cũng là ủ ớ ớ ệ em, sóng trào lên mang theo l p l p tâm tình c a em:

ề ươ ẫ “D u xuôi v  ph ắ ng B c

ẫ D u ng ượ ề ươ c v  ph ng Nam”

ắ ớ ạ Th  gi

ề ự ủ ễ

ậ ủ ứ ẳ

ườ ở

ỳ ằ ườ ữ i luôn v ng tin  ờ ắ c B c” gi Xuân Qu nh l

ươ ừ ư ế ạ  đây c. Ph i chăng tình yêu đã làm cho con ng ng h

ươ  tình yêu. T  x a đ n nay ng ắ i nói “Xuôi B c, ng ườ ị ả ộ i b  đ o l n ph ể ượ ộ ẫ ộ ể i h n chi u dài B c – Nam, không khoanh vùng ỳ ớ ườ ỗ   ng tr c c a tình yêu vĩnh vi n. Xuân Qu nh đã ị ổ ấ ả ự ạ ả t c  s  nh y c m c a l a tu i đôi m i và kh ng đ nh cho   ườ   ẫ i ta v n th ng ượ   c Nam” là ướ   ng ? ớ   ng mà em không th  nào l n l n, không th  nào nguôi nh  đó là

ư ươ ế ớ ủ i c a Anh và Em không gi ơ ị đ a bàn mà n i nào cũng có n i nh  th ế ớ ấ ỗ ti p nh n n i nh   y b ng t ủ ộ m t cái tôi c a con ng ượ nói “Xuôi Nam, ng ả cách nói ng ươ Nh ng có m t ph ng anh: ph

ơ “N i nào em cũng nghĩ

ướ ề ộ ươ H ng v  anh m t ph ng”

ớ ợ ộ ợ ỳ ươ ề ươ ặ Xuân Qu nh bu c ch t bao “s i nh , s i th ng” v  ph ng anh:

ề ượ ố ỉ Ch  riêng đi u đ c s ng cùng anh

ơ ướ ề ớ Ni m m ấ c trong em là l n nh t

ỏ ằ ồ ự Trái tim nh  n m trong l ng ng c

ẳ ậ Giây phút nào tim đ p ch ng vì anh

ướ ơ ẳ ộ ị

ế ng” thì n i em h ơ ề ướ ế ệ ế ỗ

ị ồ ệ ế t th  nào. H ng v  anh thì có th t tình yêu c a ch  n ng nàn, mãnh li ươ ị ắ ớ ờ i kh ng đ nh ch c n ch “m t ph ừ ủ ờ ỡ ữ ậ

ả ộ ờ ồ ủ ấ ả ể ả ỳ ể  ế ớ Th  m i bi ấ   ề ư ổ ng v  là b t thay đ i nh ng v i l ấ ị ớ ấ   di b t d ch. Anh đã là “h  qui chi u” c a đ i em. T  đó nhà th  đã nói đ n n i nh  b t ớ ạ   ự ặ ạ ch p v n v t, kho ng cách, tình yêu là s  g p g  gi a hai tâm h n không có gi i h n. ị C m thông cho cu c đ i Xuân Qu nh, ta càng hi u thêm tình c m c a ch :

ở ề “Em tr  v  đúng nghĩa trái tim em

ờ ườ ị Là máu th t, đ i th ẳ ng ai ch ng có

ộ ờ ừ ậ ẫ ữ V n ng ng đ p lúc cu c đ i không còn n a

ế ế ả ồ ư Nh ng bi t yêu anh c  khi ch t đi r i”

ế ổ ơ ướ c nhà th  nói v  ni m vui s

ạ ề ề ể ệ ữ ắ ữ   ạ ướ ng dào d t, nh ng   i th  hi n nh ng băn khoăn, lo l ng. Đó

ữ N u nh  nh ng kh  th  tr ờ ơ ủ ư ớ ậ ự ả ơ ơ ạ nhung nh  gi n h n thì đo n th  này nhà th  l cũng là tr c c m c a tình yêu.

Ở ạ ươ “ ngoài kia đ i d ng

Trăm ngàn con sóng đó

Con nào cũng t i bớ ờ

ở ờ Dù muôn v i cách tr ”

ư ạ ơ ỉ Ba t ừ Ở  “

ề ỏ ượ

t qua gi ươ ề ớ ạ ng. Cũng nh

ở ể ướ ượ ố ớ ị

t, n ng nàn. Sóng xa v i cách tr  v n tìm đ c t

ượ ớ ờ i b  nh ể ế ờ ẽ ượ ồ ộ

ệ ư ng, cũng nh  anh và em s  v ẹ ủ ứ ể ố ọ ỳ    ngoài kia” nh  cánh tay Xuân Qu nh m m m i đang ch  tay v  kh i xa ế ơ i h n không n i trăm ngàn con sóng ngày đêm không không bi   t m i đang v ẳ ư  ờ ỗ ấ ờ gian thăm th m muôn v i cách tr  đ  h ng vào b  ôm  p n i yêu th ủ   ầ ượ c hòa nh p vào trong tình yêu v i anh. Tình yêu c a c g n bên anh, đ “em” mu n đ ư  ở ẫ ườ ồ ậ i con gái th t mãnh li ng ớ   ọ ươ ề tìm v  ngu n c i yêu th t qua m i khó khăn đ  đ n v i ạ nhau, đ  s ng trong h nh phúc tr n v n c a l a đôi.

ộ ờ ế Cu c đ i tuy dài th

ẫ Năm tháng v n đi qua

ẫ ộ ư ể Nh  bi n kia d u r ng

ề ẫ Mây v n bay v  xa

ỳ ậ Xuân Qu nh qua kh  th  trên đã ph n nào cho ng

ừ “tuy dài th  – v n đi qua – d u r ng” nh

ế ị ỗ ổ ơ ủ ề ề ẫ ộ ưở ưở ng

ở ậ

ườ ọ ẫ ế ơ ẫ t qua t ế ng, tin t ư ệ ươ ể ẽ ượ ng tha thi

ữ ỗ  trong nó ít nhi u n i âu lo. Tuy th  nhà th  v n tin t ấ ả ủ t, mãnh li ồ ắ

ứ ự ả ạ ỳ ở ườ ậ ứ ử ế

ữ ẽ ẽ ế ẵ ằ ờ

ể ộ ơ ẩ ể ề ỏ ộ

ụ ượ t qua bi n r ng đ  bay v  xa. M t lo t hình  nh th   n d  đ ắ ả ỉ ể

ố ậ ạ ả ứ ủ ữ   ứ ầ i đ c nh n th c rõ v  nh ng ư  ự ả d  c m và n i băn khoăn c a ch . Nh ng t ở ấ   ứ ự  t m ch a đ ng  ư  t c  nh  áng mây kia nh lòng nhân h u và tình yêu chân thành c a mình s  v ỉ ư   t nh ng cũng t nh năm tháng kia. Có th  nói Xuân Qu nh yêu th ử ưở   ờ ng táo nh n th c d  c m nh ng tr c tr , th  thách trong tình yêu; đ ng th i cũng tin t ờ ạ   ế ụ ữ ượ vào s c m nh tình yêu s  giúp ng t qua th  thách đ n vói b n b  h nh i ph  n  v ẽ ờ   phúc. Cho nên, sóng s  đ n b , năm tháng s  đi qua th i gian dài đ ng đ ng và đám mây ạ ẽ ượ ố c b  trí nh  bé s  v   ươ ộ ệ ố ề   ự ả thành m t h  th ng t ng ph n, đ i l p đ  nói lên d  c m t nh táo, đúng đ n và ni m ơ ệ ủ tin mãnh li t c a nhà th  vào s c m nh c a tình yêu .

ệ ươ ậ ữ ư ị Yêu th t nh ng cao th ng, v  tha. Nhân v t tr

ng mãnh li ỏ ủ ớ ộ

ể ế ễ

ượ  tình khao khát hòa   ể  ể ớ tình yêu con sóng nh  c a mình vào bi n l n tình yêu – tình yêu bao la, r ng l n – đ ố s ng h t mình trong tình yêu, đ  tình yêu riêng hoá thân vĩnh vi n thành tình yêu muôn   thu :ở

ượ Làm sao đ c tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

ữ ể ớ Gi a bi n l n tình yêu

ể ỗ Đ  ngàn năm còn v .

ẫ ế ị ặ ể ớ ộ ờ ượ ạ Cu c đ i là bi n l n tình yêu, k t tinh v  m n ân tình, đ

ả ơ ố ộ ủ ệ ể ượ

ư ồ ạ ạ ng c a m t cái tôi ng o ngh  và cô đ n nh  th ạ ấ ể ơ ườ ỳ ễ i r t khiêm nh

ể ớ ể ạ

ớ ự ổ ọ ể

ể ộ ờ ỗ

ể i yêu ng

ế ớ ự ố ộ ấ ủ ố

c t o nên và hòa l n cùng ỏ   ỏ trăm con sóng nh . Trong quan ni m c a nhà th , s  ph n cá nhân không th  tách kh i ư ơ  ủ ộ c ng đ ng. Sóng không ph i là bi u t ọ ng : trăm lãng m n. Khát v ng l n nh ng trong cách nói Xuân Qu nh l   ơ  ẻ ẹ ữ ỏ ư con sóng nh  nh  là s  t ng hòa nh ng v  đ p khác nhau đ  t o thành bi n l n. Nhà th ạ   ố ệ ộ ể ệ t mu n làm trăm con sóng đ  hòa mình vào đ i đã th  hi n m t khát v ng mãnh li ệ ươ   ể ớ ươ ng ng bao la, hòa mình vào bi n l n tình yêu đ  m t đ i v  muôn đi u yêu th d ọ ấ   ố ả ố ữ ườ ố ườ i, s ng đ  yêu nhau” (T  H u).. Ph i chăng đó là khát v ng mu n b t “Ng ườ   ủ ữ ầ ủ ỳ ử  hóa tình yêu c a n  sĩ Xuân Qu nh ? Vâng! Đó không ch  là tinh th n c a con ng t i ớ   ỹ ờ ạ t v i s  s ng, v i th i đ i ch ng M  mà còn là âm vang c a m t t m lòng luôn tha thi tình yêu.

ơ ế ữ Xuân Qu nh vi

ệ ạ vào giai đo n ác li

ườ ơ ướ ướ ữ ễ ố ở ứ ỳ ề dân mi n Nam  Tr ng S n đi c u n ộ ế ủ t bài th  này vào nh ng năm 1967, khi cu c kháng chi n c a nhân   ẻ ọ   ậ t, khi thanh niên trai gái ào ào ra tr n “x  d c ộ   ườ ế ng di n ra nh ng cu c c”, khi sân ga, b n n c, g c đa, sân tr

ấ ấ ả ỏ ơ ớ

ườ ủ ỗ   chia ly màu đ . Cho nên có đ t bài th  vào trong hoàn c nh  y ta m i càng th y rõ n i khát khao c a ng ặ i con gái trong tình yêu.

ơ ạ ệ

Tóm l ơ ụ

ệ ị ơ ủ ị ậ ệ ủ ấ ấ ả ệ ủ

ơ ệ ị ư ọ

ườ ụ ữ i ph  n  Vi

ộ ơ ế ườ ộ ỷ

ng m  h n nh ng con ng ố ứ ơ ữ ủ ệ ỳ ề ứ ơ ơ

ậ ủ   ị ộ i, bài th  Sóng là bài th  giàu giá tr  n i dung và ngh  thu t. Thành công c a ể  ố ậ ẩ ờ bài th  là nh  vào th  pháp ngh  thu t nhân hóa,  n d , so sánh, đ i l p… nh t là th ồ ệ th  ngũ ngôn giàu nh p đi u. Nh p đi u c a sóng, nh p đi u c a tâm h n. T t c  đã làm   ọ   ắ ẩ ỳ ẻ ẹ ấ  và khát v ng trong tình yêu. Đ c hi n lên v  đ p r t Xuân Qu nh giàu tr c  n suy t ữ   ữ ưỡ ơ xong bài th  “Sóng” ta càng ng t Nam, nh ng i luôn thu  chung, luôn s ng h t mình vì m t tình yêu. Xuân Qu nh x ng đáng con ng   ướ   ị ộ là m t nhà th  n  c a tình yêu l a đôi, ch  đã làm phong phú h n cho n n th  ca n c nhà.

Ẫ Ố BÀI M U S  2:

ỳ ộ ữ

ơ ắ ườ ọ ọ ề

ng trong lòng ng ượ ẩ ể ạ ơ c vi

ế ế ậ

ằ ả

ả   ơ ồ ớ Xuân Qu nh là m t n  sĩ đa tài. V i gi ng th  h n nhiên, phóng khoáng, tình c m ộ   ấ ấ ượ i đ c. M t i nhi u d u  n t   t năm 1967 sau  B ng ngòi bút   ủ   ữ  thành công tâm tr ng, nh ng cung b c c m xúc c a ữ ụ ữ ườ ế ồ ằ đ m th m chân thành, nhà th  đã đ  l ữ ẩ ấ ế trong nh ng tác ph m  y là bài th  'sóng'. 'Sóng ' là thi ph m đ ề ự ế ở  Diên Đi m, in trong t p 'Hoa d c chi n hào' (1968).  chuy n đi th c t ậ ễ ả ỳ ủ c a mình, Xuân Qu nh đã di n t ậ ủ ờ ng ọ ạ ườ ọ i đ c nh ng quy lu t c a tình yêu. i ph  n  đang yêu đ ng th i đem đ n cho ng

ổ ậ ượ ẩ

ượ ể ng sóng bi n đ

ỳ ở ầ ượ ơ ể ả ng 'sóng­em'. 'Sóng' và 'em' luôn song hành,   ể  ậ   i con gái khi yêu. M  đ u bài th  hình  nh sóng bi n đã ng p

ố N i b t xuyên su t tác ph m là hình t ổ ườ  l p sóng lòng ng ườ ọ ướ ấ qu n quýt, soi sáng và b  sung cho nhau. Xuân Qu nh đã m n hình t ễ ả ớ di n t tràn tr ắ c m t ng i đ c:

ị ữ ộ

ẽ ặ

" D  d i và d u êm Ồ n ào và l ng l ể ổ

Sông không hi u n i mình ể ậ Sóng tìm ra t n b " ữ ố ậ ồ ẩ B c vào tác ph m là nh ng t

ữ ữ ướ ừ ữ ộ ị ể

ư ặ ồ

ặ ừ ố ậ ễ ả ạ ố ầ ị ủ  ng  đ i l p này là nh ng tr ng thái c a sóng bi n. Con sóng xô vào b  r i l ặ ủ  tr ng thái c a sóng tác gi

đ i l p di n t ư ể ệ ớ ự ố ậ ậ ự ế ậ ẳ  đã ng m kh ng đ nh v ạ ị i d u dàng. Hai câu th  nhiên, qui lu t tình yêu. V i s  đ i l p v

ể ệ ượ ủ ạ

ườ ỳ ể ớ ữ ườ ể ẽ   ặ ừ  ng  đ i l p "d  d i­d u êm", " n ào­ l ng l ". ữ ố ậ ờ ồ ạ   ạ ữ Nh ng t i ế   ầ ẳ ấ ờ xa b  cho ta th y sóng không bình yên, ph ng l ng nh  m t h  cu i thu mà đ y bi n ề  ả ằ ộ đ ng. B ng c p t ơ  tình yêu. Tình yêu cũng nh  sóng lúc khát khao cháy b ng lúc l ề  ể ti p theo"sông …. b " th  hi n quy lu t t ể   c khát khao h nh phúc c a mình. không gian "sông­b " Xuân Qu nh đã th  hi n đ ư  ậ ự ể ậ ẹ 'Sông' là cái ch t h p, 'b ' là bi n l n mênh mông. Quy lu t t ế ố ượ i luôn mu n v con ng nhiên sông tìm ra b  nh ớ ạ ng đ  tìm đ n v i h nh phúc, tình yêu. t ra nh ng cái t m th

ế

ỗ ồ ồ

ầ " Ôi con sóng ngày x aư Và ngày sau v n thẫ ọ N i khát v ng tình yêu ẻ B i h i trong ng c tr " ị ự ườ ử ủ ủ ồ Hai dòng th  đ u tiên c a kh  ti p đã kh ng đ nh s  tr

ự ẳ ệ ớ ừ ề ư ẫ

ườ ồ ọ ớ ơ ầ ổ ế ế " ngày sau v n th ". T  đi u này tác gi tr ả ấ ử ọ ng t n thì khát v ng tình yêu là b t t ng t n vĩnh c u c a sóng    liên h  v i tình yêu. Cũng nh  con sóng kia mãi ứ ồ ồ   . Tình yêu là khát v ng l n lao mãi c  "b i h i

ớ ứ ỉ ấ ớ ọ ổ ẻ ớ ủ ứ ể ứ   i m c ch  có trái tim tu i tr  m i đ  s c đ  ch a

ự ượ trong ng c tr ". Khát v ng  y l n lao t ự đ ng đ

ổ ơ ầ

ẻ c nó. ạ Khép l ế ậ ủ ủ ậ ả ườ ữ ơ ể i 2 kh  th  đ u, Xuân Qu nh đã khéo léo nêu ra quy lu t c a sóng bi n và i con gái

ỳ tình yêu. Ti p đó, ngòi bút nhà th  đi sâu vào nh ng cung b c c m xúc c a ng khi yêu:

ể ướ c muôn trùng sóng b

ơ ắ ủ ữ Nh ng dòng th  trên là m t chút lo l ng v  tình yêu c a nhà th ­ m t con ng

ề ể ướ ộ ờ c muôn trùng sóng b " bão t

ồ ố ề

ỏ ấ

ả c. Xuân Qu nh m n hình t

ắ ầ ừ ỏ ượ ỳ  gió­gió b t đ u t

ể ệ ữ ỏ

ơ ố ố ế ữ ơ ỉ

ể ẫ  đâu". B ng câu h i tu t ủ  đã th  hi n cái ngây th , b i r i, n  tính c a mình. H i qua h i l ư ấ

ơ ườ ị  i b ầ   ộ  cu c đ i, thăng tr m ế ữ ợ   t n a­khi nào ta yêu ố ả ờ i cho câu h i  y nhung cu i cùng cũng không   ỏ ủ   ắ ế ượ ng sóng đ  d n d t đ n câu h i c a ấ   ệ ớ ừ ế ợ ằ  k t h p v i đi p c u ỏ ạ   i ừ   t n a". Cũng nh  có m t nhà th  đã t ng ế   ế ữ t n a­Ch  th y yêu em anh th y yêu đ i". Tình yêu đ n ọ ẫ ẽ ư ế t:"Anh yêu em vì sao không bi ế ướ ượ ư ề ả " Tr ề Em nghĩ v  anh, em ề ể ớ Em nghĩ v  bi n l n ừ ơ T  n i sóng lên?" ề ộ ố ổ ỡ đ  v  nhi u trong tình yêu. " Tr ộ cu c s ng, 'em' nghĩ v  'anh, em". R i ch t "em cũng không bi ấ ề nhau". Đã có r t nhi u thi sĩ đi tìm câu tr  l ượ i thích đ ai gi ắ ầ ừ mình"sóng b t đ u t ả trúc cú pháp, tác gi ố nh ng cu i cùng cũng ch  là:"em cũng không bi ỉ ấ vi không ai bi t tr

ộ ờ c nh ng h  v n s  yêu cho dù có đi u gì x y ra. ớ ế ủ ớ ấ ỗ

ậ ấ ể ệ ồ ố ế c đ ả ạ ữ ề ế ộ ồ

ả ặ ướ ướ i lòng sâu­con sóng trên m t n ấ ợ ố ng t ng đ t sóng nh p nhô g i lên nhau, xô vào nhau, h i h  v

ừ ớ ớ ấ ư

ứ ứ ề

Đã yêu là ph i nh . Đây là quy lu t b t bi n c a tình yêu. N i nh   y c n cào da ố   t, cu n cu n d t dào. Đi u đó đã th  hi n qua hình  nh nh ng con sóng n i ti p g i di ả   c". Hai câu th  v  lên c nh lên nhau:"con sóng d ả   ượ ố ả ươ t  ví ớ ờ ỗ n i nh  trong tình yêu nh  con sóng nh  b . N i nh   y bao trùm c  trong không gian,   ủ ượ ả ờ th i gian, ti m th c " ngày đêm không ng  đ ỳ ơ ẽ ờ n vào b . Tác gi ỗ ả ơ c­c  trong m  còn th c". ủ ứ ẳ ạ ậ ớ ị Sau quy lu t " yêu là nh ", Xuân Qu nh kh ng đ nh s c m nh c a tình yêu chung

th y.ủ

ề ươ ắ ng b c

ng nam ượ ề ươ c v  ph

ươ ẫ ẫ ơ ướ ề ộ ng

ạ ươ ngoài kia đ i d

"D u xuôi v  ph D u ng N i nào em cũng nghĩ H ng v  anh­ m t ph Ở ng Trăm ngàn con sóng đó ớ ờ ẳ i b Con nào ch ng t

ở ờ Dù muôn v i cách tr " ươ ươ

ươ ắ ng b c­ph ủ ấ ẫ ớ ề ướ Dù không gian có xa cách "ph ng v  anh­ m t ph

ờ ạ ư ử ộ ướ ọ

ớ ờ ủ ờ ở ư ủ   ng nam", nh ng em v n chung th y ộ ứ ườ   ạ ạ i ng". Lòng chung th y  y đã t o m t s c m nh l n giúp ng ữ   ế ể ậ c qua m i khó khăn th  thách đ  c p b n b  h nh phúc nh  nh ng   i b ­ dù muôn v i cách tr ". Lòng chung th y giúp cho

ậ t m i tr  ng i đ  h nh phúc ng p tràn.

"h con gái khi yêu b ẳ con sóng kia "con nào ch ng t ạ ể ạ ọ ở "em" v ả ậ ượ ừ ườ ủ T ng cung b c c m xúc c a ng ượ ộ ả ộ t t

i con gái khi yêu đã đ ơ c l ứ ử ọ ố ỳ

m t cách chân   ề   ậ th t qua ngòi bút Xuân Qu nh. Cu i bài th  là khát v ng tình yêu l a đôi vĩnh c u và b n ch t:ặ

ế ộ ờ

ư ể ẫ

c tan ra

ữ ể

ơ ở ề ự ữ

ườ ọ ả ặ ừ ố ậ " Cu c đ i tuy dài th Năm tháng v n đi qua ẫ ộ Nh  bi n kia d u r ng ề Mây v n bay v  xa ượ Làm sao đ Thành trăm con sóng nhỏ ể ớ Gi a bi n l n tình yêu ỗ  Đ  ngàn năm còn v " ạ ơ ầ ủ ẫ  đ i l p "tuy­d u" đã cho ng

ỳ ế ư

ặ ừ ầ ả ẫ ượ ố ờ ư t tình ai có đ i thay". Nh ng m c d u v y, tác gi

ọ ơ ọ ườ ể ườ ệ ọ ạ ủ   ả B n dòng th  đ u c a đo n th  trên là c m giác lo âu trăn tr  v  s  h u h n c a ủ   ậ ượ ự c s  mong manh c a i đ c c m nh n đ ả ỏ   t "L i yêu m ng m nh nh  màu khói­Ai c "tan ra" " thành    v n mu n đ ỏ   ả ấ ẽ ượ c lan t a ầ ế   ệ t huy t,  s  mang b u nhi ớ   ử ồ ng t n vĩnh c u v i ờ   Tác gi ả ẽ i đ  tình yêu tr

ể ơ ượ ự ạ ồ ơ

ữ ị ậ ả ậ  cung b c c m xúc cũng nh  quy lu t c a tình yêu, "SÓNG" đã đ  l

ậ ủ ơ ườ ọ ư ể ứ ả ưở ế ớ i đ c. Và có th  bài th  có s c  nh h

ẽ ố ộ ờ cu c đ i. C p t ạ ư h nh phúc. Nh  Xuân Qu nh cũng đã t ng vi ổ ậ ế bi ể ớ ể ỏ trăm con sóng nh " đ  hòa mình vào "bi n l n tình yêu". Tình c m  y s  đ ế ư ạ ươ ng mênh mông không b n b . m i n i nh  đ i d ẻ ớ khát v ng tình yêu mãnh li t chia s  v i m i ng th i gian. ả   ằ B ng th  th  5 ch , nh p th  2/3, 3/2 d n d p cùng s  sáng t o khi m n hình  nh ể ạ ư  ể ễ ả sóng đ  di n t i d   ng l n đ n ngày nay âm vang mãi trong lòng ng cũng vì l đó.

Ẫ Ố BÀI M U S  3:

ơ ề ở ủ ề ậ

ắ ớ ươ ệ ng mãnh li

ệ ượ ớ ấ ủ ầ ắ ộ ộ  ch c ch n ng

ồ ả ẽ ớ ượ ề ạ ỳ

ồ ơ

ầ ậ ấ t Nam v i nhi u cung b c khác nhau.   Tình yêu là đ  tài muôn thu  c a th  ca Vi ễ   ồ M tộ  Xuân Di uệ  say đ m, n ng nàn, khao khát đ t. M t Nguy n c yêu đ ườ   ắ Bính chân ch t c a tình yêu đ ng n i, g n gũi v i thôn quê. Và có l i ọ ẽ c hình  nh tình yêu trong tho Xuân Qu nh v i nhi u tr ng thái đ c s  không quên đ   ữ   ị ừ ồ ả ừ ả c m xúc v a g n gũi, gi n d , v a  n ào, xô b i. “Sóng” là bài th  làm thoát lên nh ng ự ấ ậ ồ cung b c d n d p và cũng r t th c  y.

ớ ệ ữ ấ ờ ườ ấ Xuân Qu nh là thi s  g n v i nh ng chuy n tình yêu r t đ i th

ỳ ỗ ơ ỹ ắ ế ườ ọ ự ấ ế ề

ỏ ư ộ ế ng, r t con gái.     i đ c s   m áp, chân thành và ẹ i đ c gi ng nh  m t ti ng sóng nh

ố ậ ộ ế ượ ữ ờ ỳ M i áng th  Xuân Qu nh vi ơ ấ ẹ cháy b ng nh t. Th  bà nh  nhàng đi vào lòng ng ơ ể nhàng gi a bi n kh i mênh mông tìm đ

t ra đ u mang đ n cho ng ườ ọ c m t b n b  neo đ u. ấ ủ ế ơ ộ ỳ

ườ ọ ằ ạ ữ ị ấ ề ẫ ầ   Bài th  “sóng” c a Xuân Qu nh là ti ng lòng chân ch t, m c m c và cũng đ y ư   ắ i đ c b ng ngôn ng  bình b  nh ng

ơ ở ầ ữ ả ố

ứ ữ nh ng b t an v  tình yêu đôi l a. Cách d n d t ng ằ ầ đ y lôi cu n. Bài th  m  đ u b ng nh ng c m xúc khi yêu: ữ ộ ị

D  d i và d u êm ẽ Ồ n ào và l ng l ể ổ

Sông không hi u n i mình Sóng tìm ra t n bậ ấ ả ườ

ỳ ươ ườ ữ

ơ ề ộ ả ế ợ ủ ả

ớ ỳ

t t ế ừ ươ ng tr  nhau đã khi n cho c m xúc c a c  bài th i. Tình yêu v i Xuân Qu nh luôn là s  tìm tòi, khám phá th ể ậ ầ ố

ế ỡ ể ể ẫ

ỳ ừ ữ ộ ừ   ạ i ta có r t nhi u tr ng thái c m xúc đan xen nhau v a d  d i v a Khi yêu con ng ả ư ị i đang yêu có. Hai  h t nh ng c m xúc mà ng   d u êm. D ng nh  Xuân Qu nh đã l ơ  ả ừ ố ậ câu th  sóng đôi, v a đ i l p, v a t ế  ự ư ườ nh  tan ra, hòa vào lòng ng ộ ớ ộ ộ   ỗ ầ ộ i n i tâm đ y bi n đ ng. Vì v y tình yêu không th  “nh t” m t ch , nó c n m t gi ộ  ấ ế ộ ư ưở ể ấ ả m nh đ t màu m  đ  có th  v y vùng. Có th  nói đây chính là m t t ng r t ti n b  t ủ c a Xuân Qu nh.

ầ ứ ế ỳ nhiên nh ng đ y s c hút, Xuân Qu nh đã khi n cho ng ườ ọ   i đ c

ớ ố ẫ V i l ề ặ ự ệ ư i d n d t t tò mò v  câu chuy n tình yêu này.

ướ

i lòng sâu ặ ướ c

Con sóng d Con sóng trên m t n Ôi con sóng nh  bớ ờ Ngày đêm không ng  đ

ủ ượ c ả ỗ ườ ề

Tình yêu th ự ớ ả ườ ả

ế ủ ả ớ ng g n li n v i n i nh , không ph i n i nh  bình th  đã m n hình  nh “sóng” gi a đ i d ả ắ ườ ng tr c”. Tác gi ạ ữ ạ ươ ầ ộ ự ắ ớ ỗ ượ ớ nh  ‘th ả c m xúc tr ng thái kh c kho i khi yêu. Đó là m t s  tài tình, đ y tinh t

ng bao la đ  di n t  c a tác gi ể ườ ộ ạ Tình yêu luôn là m t tr ng thái tâm lý không bình th

ỗ   ng mà là n i ể ễ ả  . ả ỏ ữ ấ ư ả ượ i đ

ế ườ

ữ ậ ậ ặ ấ ể ế ượ ườ t đ

ố ủ ườ ữ ả nhiên nh ng d

ả ắ ủ ấ ầ ng đi khác, r t riêng, đ y b n s c c a m i ng ng nh i. S  hoài nghi v

ố ư ự ự ườ ỗ ự ự ằ ở ự

ễ ả ế ượ ậ ế ữ ầ ở   ng và r t khó đ  lý gi i, b i ẩ ữ   c thì nó đã không còn là tình yêu n a. Luôn  n ch a nh ng câu h i khó ỏ   i đang yêu luôn đ t d u h i và nh ng hoài nghi trong ỹ ng t n g c g c c a hai   c t ư  ứ ề i ta b o có nhi u th  tuân theo luân lý t ề  ỏ    đâu. Câu h i ả   c th n thái và c m xúc ủ ữ t n a” đã di n t h t đ

ộ ế n u lý gi ẻ giãi bày, khó chia s  khi n cho ng ỳ lòng. Và Xuân Qu nh cũng v y, thi s  không th  bi ườ ch  “tình yêu”. Ng ộ ướ tình yêu có m t h tình yêu cũng chính là đi tìm s  chân th t và ch  tâm c a nó th c s  n m  “Khi nào ta yêu nhau/Em cũng không bi ườ ủ khi yêu c a m t ng i con gái.

ắ ầ ư Sóng b t đ u t  gió ắ ầ ừ  đâu Gió b t đ u t Khi nào ta yêu nhau Em cũng không bi

ế ữ t n a ỗ ề ế ả

ớ ứ ạ ườ ộ Khi tình yêu là m t đi u khó lý gi ồ ơ i đang yêu luôn r i vào tr ng thái b n ch n, thao th c khó t ữ   ậ i thì n i nh  cũng v y, nó khi n cho nh ng ả : ng

ồ ề ươ ẫ D u xuôi v  ph ắ ng b c

ng nam ượ ề ươ c v  ph

ẫ ơ ớ ề ộ D u ng N i nào em cũng nghĩ ươ Nh  v  anh m t ph

ấ ấ

ị ủ Tình yêu là duy nh t và “anh” là duy nh t là t ộ ớ ng ư ưở  t ủ i con gái

ị ừ ừ ủ ệ ả

ế ạ ậ

ệ ủ ụ ữ ộ ộ ộ ự  ỳ ng c a Xuân Qu nh. M t s ế   ừ ở  đây v a thi t chung th y, kiên đ nh v i m t tình yêu bao la. Tình yêu c a ng ượ   ng sóng và t, v a trong sáng, gi n d , v a th y chung duy nh t. Qua hình t tha, mãnh li ỳ ọ   em . Xuân Qu nh đã nói lên th t chân thành, táo b o , không h  gi u gi m cái khát v ng ổ tình yêu sôi n i, mãnh li t c a mình, m t ph  n , m t đi u hi m th y trong văn h c.

ườ ẫ ở ẫ ề ử ủ ườ ấ ề ấ ấ ế ư ọ ư ng nh  Xuân

ế ẫ ỳ ề Qu nh v n luôn khao khát đ n cháy b ng:

D u muôn ngàn cách tr , d u nhi u khó khăn th  thách nh ng d ỏ ộ ờ ế

ư ể ẫ

Cu c đ i tuy dài th Năm tháng v n đi qua ẫ ộ Nh  bi n kia d n r ng ề Mây v n bay v  xa ệ ộ ươ ướ ể ng lai c a m t chuy n tình làm sao có th  đoán tr c đ

ộ ẫ ủ ọ ể ượ   c ớ

ờ ấ Cu c đ i r t dài, t ả ẫ  v n luôn tin và hi v ng. V n luôn dùng trái tim chân thành đ  yêu và nh ườ ư ươ nh ng tác gi th ộ ng m t ng i.

ơ ớ ả ẩ Bài th  “sóng” v i hình  nh  n d  “sóng” đã khi n cho ng

ầ ố ớ ế ế ự ế ắ ộ ườ ọ i đ c có m t liên ế ư t cách

ề ể ặ ưở t ượ v ữ ớ ọ ạ ở ề i tr  v  bên nhau

ả ậ ạ ỳ ị ụ ng đ y chân th c và sâu s c v  tình yêu v i nh ng bi n c  l n nh ng n u bi t qua thì khi nào sóng yên bi n l ng h  l Xuân Qu nh đã gieo vào lòng ng i đ c nh ng tr ng thái c m xúc th t bình d  và

ệ ệ ộ ơ ườ ọ ơ ữ ự ự ậ cũng th t mãnh li t cho tình yêu. Bài th  “Sóng” th c s  là m t bài th  tình tuy t bút.

Ẫ Ố BÀI M U S  4:

ậ ề ứ ượ Tình yêu l a đôi, tình c m v  ch ng… đó là đ  tài vô t n đ

ộ ướ

ư

ư ễ

ủ ắ

ượ ơ ứ ư

ồ ữ ơ ầ ể ộ ụ ấ

ế ề ề ệ ể ơ ộ ộ ờ

ợ ồ ạ ỹ   ỹ ả c các thi s , nh c s , ề ể ệ ơ ườ   i nhi u góc đ  khác nhau. Các nhà văn, nhà th  th ng nhà văn khai thác, th  hi n d ộ ố ậ ầ ậ ự ệ ượ ữ   ng, qui lu t t thông qua nh ng hi n t  nhiên trong cu c s ng hay nh ng v t g n gũi, ơ ề ụ ẩ ể   thân quen đ  ví von,  n d  khi nói v  tình yêu. Nh  nhà th  Nguy n Trung Kiên dùng ắ ề ự ắ ể ế   t lý sâu s c v  s  g n bó, th y chung, son s t trong tình yêu. ng “Đôi dép” đ  tri hình t   Nhà th  Vũ Cao thì ví tình yêu đôi l a nh  “ Núi đôi” không th  chia lìa “ núi ch ng, núi ợ ứ   v  đ ng song đôi”; nhà th  Tr n Hòa Bình vô tình nhìn th y m t chi c lá r ng gi a mùa   thu cũng có bài th  hay “ thêm m t” đ  chiêm nghi m v  cu c đ i, v  tình yêu v.v… và v.v…

ượ , hình t Nh ng có l

ư ư ể ệ ể

ắ ữ ưở ữ ự

ượ ể ỹ

ề c nhi u ng ơ ệ ỳ

ơ ớ ả ủ ể ượ ượ ồ ề ế ế ằ   ượ ự c nói đ n khá nhi u và th  hi n đ ng đ c s  tinh t , đ m ượ ệ ủ ộ t c a tình yêu đó là hình t   ng Bi n và Sóng. Và, m t trong ế ằ ề ơ   ng đ n khéo léo, tài ố ữ ườ   i yêu thích đó là c  n  thi s  Xuân ớ ự  ổ ế   ng sóng" đ  nói lên tình c m n ng nàn,

ệ ủ ượ ẽ ữ ộ th m nh ng d  d i, mãnh li ơ nh ng nhà th  có nh ng bài th  hay nói v  tình yêu b ng s  liên t ế tình có liên quan đ n Bi n và Sóng đ Qu nh ( 1942 – 1988)Xuân Di u, nhà th  tình n i ti ng c a phong trào th  m i, v i s phóng khoáng đa tình cũng đã " m n hình t mãnh li t c a mình:

ậ ậ ẽ

ạ   i

ế

ế

ỳ ớ ề

Anh xin làm sóng bi cế Hôn mãi cát vàng em  Hôn th t kh , th t êm ề Hôn êm đ m mãi mãi ồ Đã hôn r i, hôn l ờ Cho đ n mãi muôn đ i ả ấ ờ Đ n tan c  đ t tr i ạ   Anh m i thôi dào d t… ữ ơ ủ ư ừ Ồ ổ ế ị ơ i v a “ d u êm” v a “ n ào” l

ớ ỹ ớ ị ừ ủ ặ ư ẽ

ị ườ ồ ạ ẩ i  n ch a m t tâm h n khao khát yêu th

ế ệ ỳ

ư ặ ạ ấ ự ữ ằ ạ ộ ề Còn v i Xuân Qu nh, n  thi s  v i nhi u bài th  tình n i ti ng nh  “ Thuy n và   ữ ộ ạ ừ ạ   ể i bi n” thì con Sóng trong th  c a ch  v a “ D  d i’ l ọ ậ ặ   ụ ữ ậ ừ i ph  n  v y. Bên ngoài có khi h  th t l ng  “ nh  chính tính cách c a ng v a “ l ng l ư ươ ộ ứ ắ ẽ ằ ng, , đ m th m, d u dàng nh ng bên trong l   l ạ   ữ ộ ớ t bao. Xuân Qu nh đã r t tài tình khi đ a c p đôi ph m t, d  d i bi v i tình yêu mãnh li ẽ ồ   ề ị ố trù n i dung có tính đ i ngh ch đi li n nhau nh m t o ra s  so sánh gi a cái m nh m ,  n

ặ ẽ ề ủ ườ tính cách đan xen, đa chi u c a ng i ph ụ

ấ ọ ị

ữ ộ Ồ ặ ẽ

ễ ả ằ ị  qua đó nh m di n t ào và cái d u êm, l ng l ữ n , nh t là khi h  đang yêu.D  d i và d u êm n ào và l ng l ể ỗ

ể Sông không hi u n i mình Sóng tìm ra t n bậ

ể ệ ề ậ ằ

ả ụ ữ ườ ề ạ i ph  n , vì khi yêu ph  n  th

ề ặ ẳ ở ờ ủ ự ằ ấ   Chúng ta còn c m nh n, đ ng sau ý nghĩa  y là th  hi n c a s  gi ng xé v  tâm ơ   ự ị ụ ữ ườ ng ph i hy sinh, ch u đ ng nhi u h n.    bình yên, ph ng l ng, đôi lúc ả ắ ng cũng g p nhi u tr c tr , không bao gi

ườ ề ứ ẩ ủ tr ng c a ng ặ Mà tình yêu th còn  n ch a nhi u dông bão.

Ôi con sóng ngày x aư   và ngày sau cũng thế  ọ N i khát v ng tình yêu ẻ B i h i trong ng c tr

ượ ổ ủ ờ ỗ ồ ồ ỳ ự ả Tình yêu đ i v i Xuân Qu nh v

ữ ự ế ố

ố ớ ằ ắ ứ ả

ớ ủ ả ư ề ậ

t qua c  khuôn kh  c a th i gian và không gian, ề đi u đó nói lên r ng, n u đích th c là tình yêu chân chính thì nó luôn vĩnh c u, s ng mãi   ệ ạ   ớ ờ v i th i gian, kh c sâu vào tâm kh m, trí nh  c a con tim cho dù đó là quá kh , hi n t i ờ   ươ ng lai. Và tuy có nhi u cung b c tình c m khác nhau nh ng, tình yêu thì muôn đ i hay t ế ẫ v n th !

ể ướ c muôn trùng sóng b

ừ ơ

ế ữ t n a

Tr ề Em nghĩ v  Anh, em ề ể ớ Em nghĩ v  bi n l n T  n i nào sóng lên? ắ ầ ừ Sóng b t đ u t  gió ắ ầ ừ Gió b t đ u t  đâu? Em cũng không bi Khi nào ta yêu nhau

ệ ả ể ộ ố ậ ữ ừ

ề ừ ơ

Đ ng tr ệ ủ ưở ậ ắ ầ ừ ơ ư ỏ  nhiên c a bi n c , nhà th  đ t câu h i “T  n i nào sóng lên “ gió b t đ u t i liên t

ư ộ ẽ ự ỉ ế ằ ườ ế ể ắ ng tình. Đó là c

t ị ề ộ

ơ ấ ướ ứ c bi n c  bao la, hùng vĩ nhà th  th y mình th t nhó bé và mu n đ ạ chiêm nghi m l i cu c s ng, chiêm nghi m v  tình yêu. T  nh ng qui lu t, hi n t ơ ặ ể ả ự t ạ ng “em cũng không bi l ị cũng đã nói: “ Nào ai đ nh nghĩa đ ỗ n i Tình yêu. Ch  bi t r ng, tình yêu đ n nh  m t l ộ ự duyên, là s  giao hoà, c ng h ặ ưỡ ặ ể ắ ai có th  s p đ t ho c c ượ   ố c ệ ượ   ng  đâu?” và   ệ   ế ữ t n a, khi nào ta yêu nhau". Nh  nhà th  Xuân Di u ỳ ượ c tình yêu”. Xuân Qu nh cũng không th  c t nghĩa   ơ   nhiên, th ậ ủ   ng v  rung đ ng cùng nh p đ p c a hai con tim, mà không ạ ượ   c. i đ ưở ng l

ướ

i lòng sâu ặ ướ c

cượ

ả Con sóng d Con sóng trên m t n Ôi con sóng nh  bớ ờ Ngày đêm không ngũ đ ớ ế Lòng em nh  đ n Anh ứ ơ C  trong m  còn th c

ẽ ắ ả ơ ấ  đây là kh  th  mà tôi tâm đ c nh t trong c  bài th , tình yêu c a ng

ổ ơ ạ ư ệ t, m nh m  là th  nh ng cũng r t e  p, sâu kín, có khi đ

ư ầ ạ ươ ướ ấ ấ i lòng đ i d ủ ụ  ườ i ph ấ ấ   ượ c che d u,  n ầ   ng, mà đã là sóng ng m thì ế ữ  con sóng ng m d

Có l ữ ẽ n  tuy mãnh li ứ ch a bên trong, nh  nh ng ể ấ ữ ộ r t d  d i, có th  gây nên dông bão!

ả ứ ớ ế Lòng em nh  đ n Anh ứ ơ C  trong m  còn th c ậ ự t lên c  qui lu t t ủ  nhiên c a con ng S c m nh tình yêu đã v

ớ ư ỗ i ta quên đi t

ườ ạ ườ ẽ

ở ườ ệ ạ

ể ề ề ấ ế ấ ứ ộ i ta nghĩ nhi u đ n m t ai đó, nghĩ nhi u v

ế ư ẽ ơ ườ ượ ủ  ườ i, th ng khi ng ớ ườ ấ ả ỳ ớ   t c . Nh ng, v i Xuân Qu nh vì n i nh  ng i yêu quá l n, ư   ơ ấ ủ ự ả ng tr c trong lòng, nên ngay c  trong gi c ng , gi c m  nh ng ỳ ư ổ  ch  đó. N u nh  Xuân Qu nh nói     ng tình, vì b t c  ai cũng có th  làm ề     , “trong m  “ mà “ ườ ng m  th y nó. Nh ng có l

, khi trong lòng ng ườ ườ i ta th ỗ ỉ ơ ấ ỳ ề ứ ớ

là lúc mà ng ạ quá m nh m , luôn th ớ ề ứ ể ẫ v n th c đ  nh  v  Anh! Cái hay, cái tài tình là  ặ ơ ấ i là chuy n th trong gi c m  Em g p Anh thì đó l ượ ở ẽ ề đ c đi u đó. B i l ủ ộ m t đi u gì đó thì lúc ng  ng còn th c” vì quá nh  Anh thì ch  có m i Xuân Qu nh! ắ ng b c

ng Nam ề ươ ượ ề ươ c v  ph

ươ ề ộ D u xuôi v  ph D u ng N i nào em cũng nghĩ H ng v  Anh­ m t ph

ắ ẫ ẫ ơ ướ ạ Đ t có b n mùa: Xuân – H  – Thu – Đông; tr i có b n h

ố ớ ỉ ấ i ph  n  khi yêu thì ch  có m t h

ụ ữ ể ướ ở ườ ố i mình yêu, s ng t

chân tr i góc b  nào h  cũng luôn h ụ ữ ậ ờ ộ ướ ề ng v  ng ượ ng. ố ướ   ng: B c – Nam – Đông – ng duy nh t, đó là: Anh! Dù làm   ố ố   t, s ng ự   ng và bao dung, đó còn là s  hy

ọ i ph  n  th t cao th ườ ủ ợ ủ ắ ấ ườ ư Tây. Nh ng v i ng ờ ở  đâu, gì,  ẹ đ p cho nhau. Tình yêu c a ng sinh, th y chung son s t, đ i ch  khi xa ng

ườ ờ Ở

ộ ờ i yêu.   ạ ươ ng  ngoài kia đ i d Muôn vàn con sóng đó ẳ ớ ờ  Con nào ch ng t i b ở  ờ Dù muôn v i cách tr ế Cu c đ i tuy dài th

ư ể ẫ

c tan ra

ệ ấ

t, d  d i đ n m y cũng không th  v ắ ả ờ ở

ế ằ ấ ớ

Năm tháng v n đi qua ẫ ộ Nh  bi n kia d u r ng ề Mây v n bay v  xa ượ Làm sao đ Thành trăm con sóng nhỏ ữ ể ớ Gi a bi n l n tình yêu ể Đ  ngàn năm còn v ể ượ ữ ộ ế Tình yêu dù mãnh li ặ ộ ệ ủ t c a cu c đ i, cũng có lúc g p ph i tr c tr , chia ly, đó là l ẻ ẹ ấ ắ ớ

ề ư ượ ấ

ử ữ ư ứ ẽ ạ

ế ể ế ẹ ư ộ ộ ọ ườ ế t nâng niu, trân tr ng, gìn gi

i, n u chúng ta bi ặ ắ   ậ t qua qui lu t kh c ư   ẽ ấ t nhiên. Nh ng nghi  t ị không vì th  mà tình yêu m t đi v  đ p vĩnh h ng, hay s m b  lãng quên; mà qua năm   ể   ơ ắ t, sâu s c h n. Dù có th , tháng, càng nhi u th  thách tình yêu  y càng l n lên, th m thi ờ ủ ế ơ   tình yêu  y, nh  nh ng con sóng ngoài kh i xa không th  đ n đ c b n b  c a hôn ỷ ệ ỗ ờ ủ nhân, h nh phúc nh ng đó cũng s  là m t ký  c, k  ni m đ p trong đ i c a m i con   ộ   ữ ế , nh  m t món quà quí giá mà cu c ng ố s ng đã ban t ng cho ta!

Ẫ Ố BÀI M U S  5:

ớ ự

ồ ơ ữ ổ ế ừ ờ ộ Xuân Qu nh là m t nhà th  n  n i lên t ậ ầ ơ ươ

ỳ ặ ỳ ẻ i tr ơ ầ ơ ơ ằ ế ắ ộ ế ớ t tha, g n bó v i cu c đ i, bi

ể ữ

ằ ắ ậ

ử ữ ế ế ả ề ơ ả ể ơ t đ n là Thuy n và bi n và Sóng. Trong c  hai bài th  tác gi

ỷ ả ề ề ể

ứ ườ ườ ư ư ệ ữ ề ượ i con gái, thuy n t ng tr ng cho ng

ng tr ng cho ng ế ắ ư ề ể ổ

ề ẫ ạ ạ ồ ố

ể ỳ ữ    th i kì đ u xây d ng hoà bình v i nh ng ớ   ồ  qua ph n Ch i bi c trong t p th  T  t m và ch i bi c (in chung v i bài th  t ế   ả ờ ẩ t C m Lai). Th  Xuân Qu nh mang n ng tình c m thi ự ề ơ ạ ượ t lên nh ng th  thách khó khăn đ  xây d ng h nh phúc chung. Riêng v  th  tình   v ỳ ượ   c Xuân Qu nh có nh ng tình c m đ m th m, đôn h u, thu  chung. Hai bài th  tình đ ườ ề i bi    dùng hình nhi u ng ụ ể ệ ủ ứ ẩ th c  n d  đ  nói v  tình yêu l a đôi. Quan h  gi a thuy n và bi n là quan h  c a tình   ể ượ   i con trai, quan yêu. Bi n t ể ắ ệ   h  là g n bó th m thi t. Tuy nhiên có lúc bi n n i sóng đ  xô thuy n cũng nh  tình yêu ư có lúc va ch m. Nh ng r i cu i cùng v n là tình yêu h nh phúc. Trong bài Thuy n và   ế bi n, Xuân Qu nh vi t:

ỉ ề

ợ ỳ ớ   ố Xuân Qu nh đã khéo liên h  t o cho m i quan h  này nhi u s c thái phù h p v i

ợ ứ ủ ố ượ ể ề ắ ả : ng miêu t

ạ ầ ươ ớ

ể ữ

ố ỉ .”

ể ớ ề ỉ “Ch  có thuy n m i hi u ườ ng nào Bi n mênh mông nh ớ ế ể t Ch  có bi n m i bi ề Thuy n đi đâu v  đâu”. ệ ệ ạ ớ ặ tình yêu đôi l a và cũng phù h p v i đ c đi m c a đ i t ặ ữ “Nh ng ngày không g p nhau Bi n b c đ u th ng nh ặ Nh ng ngày không g p nhau ạ ỡ Lòng thuy n đau r n v . ề ồ ế ừ  giã thuy n r i N u t ỉ ể Bi n ch  còn sóng gió ả ế N u ph i cách xa anh Em ch  còn bão t ẳ ượ Ở ỳ ữ ế ậ  bài Sóng Xuân Qu nh t p trung h n vào hình t

ỳ ữ ấ

ộ ươ ắ ờ

ơ ệ ượ ớ ờ ặ ượ ư ề ể

ả ng thiên nhiên có kh  năng nói lên đ ọ ử ữ

ọ ọ ử ể ng sóng và qua nh ng bi n hoá ả ứ ủ   c a sóng Xuân Qu nh nói lên tình yêu đôi l a. T t nhiên đây không ph i là nh ng con   ng quan g n bó sóng v i b , sóng là Em và b  là Anh. Có sóng cô đ n mà trong m t t ủ c đ c đi m c a tình yêu nh  ngôi nhi u hi n t   ể   ử ụ ễ ầ sao, v ng trăng, ng n gió, ng n l a. Nguy n Đình Thi cũng hay s  d ng nh ng bi u ượ t ọ ng ngôi sao, ng n l a, ng n gió đ  nói lên tình yêu:

ớ ồ

ạ ị

ớ ­“Ngôi sao nh  ai mà sao l p lánh” ạ ọ ử ­“Ng n l a nh  ai mà h ng đêm l nh” ư ữ ữ ­“Anh v n yêu em nh  l a d ề ư Nh  gió mùa xuân qu t d u hi u” ệ ượ ư ọ ể Nh ng dù sao m i hi n t

ủ ề ữ ạ ộ ượ

ữ ả ụ ừ ả ệ ừ ủ ả ộ ầ   ng đ u h u h n, và sóng có kh  năng bi u hi n khá đ y ậ   ẩ ng  n d  v a hoá thân v a hoà nh p    đây sóng ph i góp ph n nói lên tình c m, tình yêu c a m t tâm

ủ ự đ  s  phong phú c a tình yêu. Sóng là m t hình t ầ ở ớ v i cái tôi tr  tình. Và  ơ ữ ồ h n th  n .

ượ ẹ ủ ượ ụ ng đ p c a thiên nhiên đ

ớ ộ Sóng là m t hình t ả ủ ề ặ ậ ả

ả ơ ợ ế

ủ ỗ ỏ ể ư ặ ợ

ồ ặ ề ể ệ ạ

ợ ả ữ ộ ạ ồ ạ   ể c v n d ng đ  nói lên nhi u tr ng ệ   ộ ắ thái c a tình c m và riêng v i tình yêu thì con sóng ph i mang m t s c thái đ c bi t. Không ph i là con sóng nh  lăn tăn c a ao vàng “Sóng bi c theo làn h i g n tí” (Thu   ế ệ   ồ đi u) ho c nh  sóng g n đ  nói lên n i bu n kéo *** “Sóng g n tràng giang bu n đi p ẽ  ệ đi p”(Tràng Giang). B n thân con sóng cũng có nhi u tr ng thái bi u hi n, khi l ng l ị d u êm khi l i  n ào, d  d i:

ẽ ặ

ể ữ ộ “D  d i và d u êm Ồ n ào và l ng l ổ ể Sông không hi u n i mình ậ Sóng tìm ra t n b ”

ồ ồ ạ ị

ẽ ự ự

ậ ớ ả ữ ạ ư ọ Con sóng cũng nh  tình yêu v i bao khát v ng b i h i, khi m nh m  khi d u em, và   ấ   ớ ạ ươ ế ậ ả ng mênh mông m i th c s  tìm th y sóng cũng ph i tìm đ n t n bi n c  gi a đ i d ự ủ ữ ứ ượ ứ chính mình, và nh n th c đ

ớ ự ủ ơ ờ

ể c s c m nh và nh ng khát khao đích th c c a con sóng. ể ắ ổ ằ ủ ẫ ạ ẫ

ờ ẫ ồ ồ ủ ệ ỳ ủ   ằ Con sóng là vĩnh h ng g n v i s  vĩh h ng c a bi n kh i muôn đ i, con sóng c a ư  ổ ổ ẻ

ổ ẻ ủ ạ ươ ư ớ ngày x a v i con sóng c a hôm nay không có gì thay đ i, v n dào d t, v n sôi n i nh ủ tình yêu c a tu i tr  muôn đ i v n b i h i. Xuân Qu nh đã liên h  tình yêu c a tu i tr ớ v i con sóng c a đ i d ng:

ế

ỗ ồ ồ ự “Ôi con sóng ngày x aư Và ngày sau v n thẫ ọ N i khát v ng tình yêu ẻ B i h i trong ng c tr .”

ả ữ ể ậ ớ

ữ ứ ậ

ộ ộ ủ ả ấ ự ậ ủ ế ầ ộ

Tình yêu là m t tình c m l n lao, thiêng liêng phát tri n theo nh ng quy lu t chung   ễ ắ   ủ ủ ờ ố ỗ c a đ i s ng xã h i và nh ng quy lu t riêng c a m i tình yêu l a đôi, song không d  c t ệ   ữ ượ nghĩa đ c đ y đ  b n ch t, s  v n đ ng và nh ng bi n hoá c a tình yêu. Xuân Di u t:ế vi

ượ ổ ộ c tình yêu “Làm sao c t nghĩa đ ề Có nghĩa gì đâu m t bu i chi u

ế ằ ắ ồ

ằ ạ Nó chi m h n ta b ng n ng nh t B ng mây nhè nh  gió hiu hiu.”

ẹ ấ ế ụ ể ủ ộ ị

ậ ỳ

ậ ủ ữ   Tình yêu là ti ng nói c a con tim nên cũng r t khó xác đ nh m t cách c  th  nh ng ẩ ủ ự tiêu chu n c a s  yêu thích. Xuân Qu nh cũng đã nêu lên tính quy lu t và không có quy   lu t c a tình yêu:

ắ ầ ừ gió

đâu

ế ữ t n a

“Sóng b t đ u t ắ ầ ừ Gió b t đ u t Em cũng không bi Khi nào ta yêu nhau.”

ắ ầ ừ ể ả ượ ơ Th c ra: “Gió b t đ u t đâu” là có th  gi i thích đ

ư ể ữ ổ ị

ự c, nh ng cái khó khăn h n là ặ ả ả ph i gi i thích và xác đ nh : “Khi nào ta yêu nhau”, khi nào m t bi n n i sóng, nh ng con ủ sóng c a tình yêu.

ổ ế ệ ả ậ ơ Chính nhà th  tình n i ti ng Xuân Di u cũng có lúc ph i nh n xét:

ế ế t.”

ứ ườ ằ Tình yêu l a đôi th

ộ ng đ ể ể ấ ả

ạ ớ ỗ

ớ ớ ể ắ ở ề ệ ể ớ ơ ẹ ạ ỗ t. N i nh  đ

ượ ấ ớ ớ ượ c bi u hi n v i nhi u màu s c  ự ứ “Tình yêu đ n – tình yêu đi, ai bi ộ ỗ   ả ề ạ ệ c bi u hi n b ng nhi u tr ng thái tình c m và m t n i ộ ờ ỗ   ề ẽ nh  là m t tình c m tiêu bi u nh t. T t nhiên trong cu c đ i khi xa cách s  có nhi u n i ặ   ữ ớ ư i có nh ng đ c nh : con nh  cha m , b n bè nh  nhau… Nh ng n i nh  trong tình yêu l ệ đi m khá riêng bi    trong th , đó chính là ủ cái ch ng tích c a tình yêu đích th c.

ơ ẹ ặ ộ ơ ử Nhà th  Hàn M c T  có m t ý th  đ p:

ằ ươ ớ ng nh ”

“Khi xa cách không gì b ng th ớ

ườ ư Ng ớ ầ i x a đã t ng nh  nhau: ầ “Nh  chàng nh  m nh trăng đ y Đêm đêm v ng sáng hao g y đêm đêm.”

ồ ỗ ạ ớ ươ ừ ư ả ầ ệ ư ề R i n i nh  và tr ng thái t

ng t ầ

ọ ạ ộ trong Truy n Ki u: ầ ắ “S u đong càng l c càng đ y i m t ngày dài ghê ”

Ba thu d n l ớ ủ ơ ệ ạ ớ ỗ ệ

ớ ả “Anh nh  ti ng, anh nh  hình, anh nh   nh

Và th  hi n đ i v i n i nh  c a Xuân Di u: ớ ớ ắ ơ Anh nh  em, anh nh  l m em i”.

ơ ỗ ớ ớ ế ớ ặ ử Và n i nh  trong th  Hàn M c T :

ấ i đi, m t n a h n tôi m t

ườ “Ng ộ ử ồ ộ ử ồ ạ ờ

M t n a h n kia hoá d i kh …

ộ ử

ươ ổ ộ Hôm nay có m t n a trăng thôi ắ ỡ ồ M t n a trăng ai c n v  r i ộ ứ ng đ t ru t i bu i chia phôi.”

ộ ử ớ Ta nh  mình xa th Gió làm nên t ể ủ ế ỗ ớ

ố ỳ ứ ờ

ế ế ỳ ờ ượ ữ ư ậ ệ Trong bài Sóng, Xuân Qu nh đã bi u hi n n i nh  qua âm thanh c a ti ng sóng v ỗ ủ ượ c. Xuân Qu nh đã nói lên n i đau da di ứ ng sóng, nh ng con sóng thao th c đ p vào b  nh ng không bi ỗ  ế   t ờ   t đ n th i

su t ngày đêm vào b , thao th c không ng  đ qua hình t gian.

ư ế ạ ả

ỗ ơ ư ộ ấ ế ệ ả ờ

ơ ơ ờ ớ ộ

ư ưở ẽ ộ ế ữ ỏ ủ ể ấ ỳ ồ ồ   Con sóng v  nh  m t tình c m b i h i khao khát, nh  tình yêu tìm đ n h nh phúc ờ   ế ủ và đ n đây bài th  xu t hi n hình  nh c a đôi b . Con sóng nào cũng khao khát đ n b , ủ ả i và con sóng s  không ch i v i, b  cu c. Xuân hình  nh c a b n b  nh  cái đích đi t   ạ Qu nh đã có nh ng liên t ng r t sáng t o đ  nói lên m t tình yêu chung th y:

Ở ạ ươ

ớ ờ i b

ướ ế ữ “  ngoài kia đ i d ng Trăm ngàn con sóng nhỏ ẳ Con nào ch ng t Dù muôn vàn cách tr .”ở ệ

Sóng và b  th  hi n quan h  nam n  trong tình yêu l a đôi. Tr ư ư ế ế ế ờ ỳ   ứ c h t Xuân Qu nh ớ   t nh  con sóng khao khát đ n b , nh  tình yêu tìm đ n v i

ờ ể ệ ắ nói lên tình yêu th m thi ạ h nh phúc.

ệ ộ ư ạ Xuân Di u trong m t bài th  tình v  bi n vi ổ   ẫ  tu i 50 nh ng v n dào d t sôi n i t

ư ầ ơ ử ụ nh  tình yêu ban đ u khi ông s  d ng hình t ế ở ổ ờ ng sóng và b :

ậ ẽ ậ

ạ i

ế

ế

ề ể ượ “Anh xin làm sóng bi cế Hôn mãi cát vàng em Hôn th t kh  th t êm ề Hôn êm đ m mãi mãi ồ Đã hôn r i hôn l ờ Cho đ n mãi muôn đ i ả ấ ờ Đ n tan c  đ t tr i ạ Anh m i thôi dào d t.”

ớ ố ạ

Ở ạ ượ ượ ượ ử ữ ử ễ  ý th  trên Xuân Qu nh còn mu n nói là h nh phúc trong tình yêu không d  dàng c th  thách thì ỳ ế ượ t v t qua nh ng th  thách và khi đã v t qua đ

ơ ả c, ph i bi ề ữ mà đ t đ tình yêu càng b n v ng.

ờ ờ

ữ ệ ả ớ

ừ ử ỗ ẫ ạ ả   ả ở ề ớ T  không gian mênh mông tác gi  cũng ph i  tr  v  v i th i gian. Tình yêu bao gi ỳ ờ ờ ợ đu c th  thách v i th i gian. Xuân Qu h đã liên h  nh ng con sóng đã tr i qua th i gian   ờ ế ẫ v n v , v n dào d t và khao khát tìm đ n b :

ộ ờ

ư ể ẫ ế “Cu c đ i tuy dài th Năm tháng v n đi qua ẫ ộ Nh  bi n kia d u r ng ề Mây v n bay v  xa.”

ơ ựơ ủ ế ả ớ ả Bài th  đ mong ướ ượ c đ c tan ra

c k t thúc v i nh ng tình c m riêng c a tác gi ể ữ ờ ớ thành trăm ngàn con sóng muôn đ i v i bi n kh i.

c tan ra

ơ ựơ “Làm sao đ Thành trăm con sóng nhỏ ể ớ Gi a bi n l n tình yêu Đ  ngàn năm còn v .” ồ ủ ữ ể ộ ộ ẻ ẹ ơ ữ ố

ộ ẹ ế ắ ộ v  đ p c a m t tâm h n th  n  khao khát s ng và yêu   ỷ ộ

ỳ Xuân Qu nh đã b c l ả ng. Tác gi ườ ủ ng c a ng ố  mu n nói đ n m t tình yêu đ p và thiêng liêng, đ m say, chung thu , đ ụ ữ i ph  n . ươ th ượ l

ỳ ể ệ ơ ấ ề   c m t tình yêu có tính ch t truy n

Xuân Qu nh trong bài th  Sóng đã th  hi n đ ờ ư ư ẫ ượ ấ ạ ủ ố ộ ệ th ng nh  tình yêu muôn đ i nh ng v n mang tính ch t hi n đ i c a tình yêu hôm nay.

Ẫ Ố BÀI M U S  6:

ỳ ỳ ở ậ ị Xuân Qu nh tên th t là Nguy n Th  Xuân Qu nh sinh năm 1942, quê

ỉ ớ ứ ề ồ ễ ệ ụ

ỳ ờ ộ

ộ ươ ộ ạ ộ ủ ị ớ ế ề ng và anh dũng c a dân t c. Ch  đi nhi u, vi

ở ệ ị ắ ị ả ế ử tuy n l a Vĩnh Linh, Qu ng Bình và biên gi

ộ ấ ồ

ơ ườ ự ấ ượ

ờ ị

ơ ỳ ấ ướ ờ ộ i, cu c đ i, đ t n ị ạ ấ ượ ơ ầ ừ ậ ế ấ ạ ầ ườ ọ i đ c, nh t là b n đ c tr  tu i. Ngay t

ọ ỳ ổ ỳ ượ

ề ướ ề ấ ệ ậ ọ làng La Khê ộ ổ ế   n i ti ng v i ngh  tr ng dâu d t l a thu c huy n Hoài Đ c, t nh Hà Tây, nay thu c Hà ộ ế   N i. Xuân Qu nh yêu đ i và ham ho t đ ng. Ch  g n bó máu th t v i cu c kháng chi n ề ặ   ừ ố t nhi u, t ng có m t ch ng Mĩ đau th ệ   ắ ớ ờ ữ i phía B c. Hi n trong nh ng th i gian dài  ự ố ị ươ i rói s  s ng, th c sôi đ ng, phong phú th m sâu vào h n th  Xuân Qu nh. Th  ch  t   ươ   ạ ầ th m đ m tình yêu gia đình, bè b n, con ng c,… G n ba m i ề ậ   ng khó quên trong lòng năm c m bút, ch  đã sáng tác nhi u t p th  có giá tr , t o  n t ơ ằ ẻ ổ    t p th  đ u tay T  t m – Ch i bi c (in ng ơ ẻ ớ c chú ý vì phong cách m i m . Xuân Qu nh là nhà chung, 1963), th  Xuân Qu nh đã đ   ỳ   ơ ể ạ ơ ữ i cho đ i nhi u bài th  hay, nh t là th  tình. Năm 2001, Xuân Qu nh th  n  đã đ  l ưở ả ượ ặ c t ng Gi đ ơ c v  văn h c ngh  thu t. ờ ng Nhà n i th

ọ ơ ậ ầ

ị ỳ ớ ẳ ế ủ

ợ ớ ư t theo th  năm ch , r t phù h p v i vi c g i g m tâm t

ớ ệ ử ắ ả

ề ể ứ ạ ồ ạ

t Nam. Bài th  vi ữ ườ ề ườ

i. ơ ả ấ c d t b ng hình t

ữ ủ ộ ơ

ượ ườ ạ

ự ươ ế ự ạ ng đ ng; có lúc l

ớ ng. Hai hình t

ượ ố ấ ổ ế ơ m t cách mãnh li

ơ ộ ọ ồ

ấ ả   ầ Bài th  Sóng sáng tác năm 1967, in l n đ u trong t p Hoa d c chi n hào, xu t b n ự ự ơ   năm 1968. V i bài th  này, Xuân Qu nh th c s  kh ng đ nh tài năng c a mình trên thi ệ ữ ấ ơ ế    sâu đàn Vi ế ủ ể ệ ồ ạ    c a tâm h n. Tác gi kín, th  hi n nh ng tr ng thái ph c t p, tinh t  nói v i mình, nói ọ ớ ệ ắ ẻ ọ ớ v i m i ng   i v  tình yêu tr  trung, n ng nhi t g n li n v i khát v ng h nh phúc muôn ở ủ thu  c a con ng ượ ơ ượ ệ ằ ề ầ   ng trung tâm  y. Cùng Đ u đ  bài th  là Sóng và c  bài th  đ ữ ượ ớ   ng n a là em – cái tôi tr  tình c a nhà th . Sóng v i hình t ng sóng còn có m t hình t ủ   ả ự ề ẩ ụ i con gái đang yêu, là s  hóa thân, phân thân c a là hình  nh  n d  nói v  tâm tr ng ng ể ộ ữ cái tôi tr  tình. Sóng và em tuy hai mà mà m t, có lúc phân đôi đ  soi chi u vào nhau, làm   ộ   ể ạ ậ ồ ổ i hòa nh p vào nhau đ  t o nên s  âm vang, c ng n i toát s  t ớ ư ưở ồ   ng này đan cài, qu n quýt v i nhau nh  hình v i bóng, song song t n h ệ   ạ ừ ầ ễ ả ộ ằ t t, i t  đ u đ n cu i bài th , soi sáng, b  sung cho nhau nh m di n t ấ ắ   sâu s c và th m thía h n khát v ng tình yêu đang cu n cu n trào dâng trong trái tim ườ     i con gái. ng

ở ầ ặ ơ ệ ủ ộ ồ ượ ạ M  đ u bài th  là tr ng thái tâm lí đ c bi t c a m t tâm h n khao khát đ c yêu:

ặ ữ ộ   D  d i và d u êm ẽ   Ồ  . n ào và l ng l

ổ Sóng không hi u n i mình ể ậ Sóng tìm ra t n b .

ả ướ ắ ầ ườ s ng hay

ồ ể B t đ u là hình  nh sóng n ữ ộ ồ ể ở ố ậ ng minh là v y. Không k   ư ắ c. Nghĩa t ể

ậ ữ ộ ạ ị ề ị ư ẽ ẽ ặ ặ i d u êm, l ng l

ề ẻ ổ ở    t thuy n, đ m tàu ; nh ng lúc tr i yên ồ  thì   ứ ặ ệ ượ ng đó c

ặ ạ ườ ờ b , lúc sóng c n lên thì d  d i,  n ào, có th  làm l . Nh ng D  d i và d u êm hay  n ào và l ng l gió l ng thì sóng l ế cũng đ u là sóng. Sóng luôn luôn bi n đ i muôn hình muôn v  và hi n t th ặ ng xuyên l p đi l p l i.

i con gái đang yêu cũng gi ng nh  s  t ở ố bên ngoài và khó hi u ả ữ ng ph n gi a các hình   ổ ơ   ở  cu i kh  th  là

ố ườ ồ ủ ư ự ươ ố Tâm h n c a ng ấ ạ ứ ủ ể ở ả th c c a sóng. Đa d ng   b n ch t bên trong  ớ ể ở ủ ự ố ố s  b i r i, trăn tr  c a sóng mu n giãi bày lòng mình v i b .

ổ ơ ầ ệ ề ớ

ườ ả

ố ể ể ế ể ậ ớ ể ậ ổ

ủ   ẻ ể ấ Có th  th y ngay trong kh  th  đ u nét m i m  trong quan ni m v  tình yêu c a ấ ủ   ỳ Xuân Qu nh. Ng i con gái đang khát khao tình yêu mu n hi u t n cùng b n ch t c a ộ tình yêu. Sóng không hi u n i mình, Sóng tìm ra t n b  đ  đ n v i không gian cao r ng,   bao la.

ơ Ch  ý c a nhà th  là m n sóng làm bi u t

ủ ặ ủ ể ữ ượ ế i cái đa d ng, ph c t p, khó gi

ạ ướ ủ ướ ả ể ượ ng cho tình yêu. Miêu t ể ứ ạ ạ ớ  cũng là đ  nói t ể c đã chuy n nghĩa sang sóng tình, sóng n ớ    sóng v i ả   i   c, sóng

ệ ố ị nh ng đ c đi m đ i ngh ch đ n kì l ư ậ thích c a tình yêu. Nh  v y sóng n ổ tình đan quy n vào nhau, b  sung ý nghĩa cho nhau.

ư ệ ượ ộ ộ Gi ng nh  sóng, tình yêu cũng là m t hi n t ng, m t khái ni m khó lí gi

ố ộ ơ ổ ể ườ ề

ọ ơ

ọ ồ

ờ ủ ư ư ớ ế ờ ả ệ   i cho rõ ể ể   ừ i không th  hi u ràng. M t nhà th  c  đi n Pháp t ng nói: Tình yêu là đi u mà con ng ạ ự ổ ẻ ổ n i. Khát v ng tình yêu xôn xao, r o r c trong trái tim nhà th , trong trái tim tu i tr  cũng   ằ   ườ ạ ng t n, vĩnh h ng là khát v ng muôn đ i c a nhân lo i. Cũng nh  sóng, nó mãi mãi tr ư ậ ẫ ườ ừ ớ v i th i gian. T  ngàn x a, con ng i đã đ n v i tình yêu và mãi mãi v n là nh  v y:

ỗ ồ ồ ự Ôi con sóng ngày x aư   ế  Và ngày sau v n thẫ ọ N i khát v ng tình yêu   ẻ B i h i trong ng c tr .

ọ ủ ổ i muôn đ i không thay đ i. Sóng n

ướ ế ậ ổ

Tình yêu và khát v ng tình yêu c a con ng ư ươ ừ ị ươ ễ ả ọ ơ

ườ ờ ng Chi n i sóng tình tr ắ ề ướ ẻ ẹ ướ ữ ủ

c v  đ p nghiêng n ủ ướ   c ậ ề   ắ c nhan s c ki u cũng v y mà sóng tình cũng v y. N u nh  Tr ườ   ủ ng di m c a M  N ng thì Kim Tr ng cũng đã t ng r i vào kho nh kh c Sóng tình d đã xiêu xiêu tr   c nghiêng thành c a Thúy Ki u. Đó là nh ng giây ặ phút th ng hoa c a tình yêu.

ẳ ướ ọ ọ ướ Khát v ng tình yêu khác h n c v ng ch  m i là

Ướ ọ ệ ự ọ ỏ ặ c v ng tình yêu.  còn khát v ng thì đã là s  đam mê cháy b ng, mãnh li t, không gi ỉ ớ   c và mong, ư   ớ ạ i h n. Nét đ c tr ng

ạ ẹ ổ

ư ơ ơ

ậ ắ ườ ng g n li n v i tu i tr , cái tu i tre non đ  lá và đào t ủ ờ ứ ủ ẽ ổ ể ấ

ạ ồ ồ ầ

ế ớ ọ

ổ ẻ ớ ủ ỗ ứ ư ậ ọ ự ự ế ỉ

ấ ủ   nh t c a tình yêu là v y. Tình yêu không bó h p trong ph m vi l a tu i nào nh ng khái ề ớ ệ ở   ổ ẻ ề  m n m n. ni m v  tình yêu th ầ ủ   ườ ổ Ở ứ i, tình yêu phát tri n m nh m  nh t và mang đ y đ  ý  l a tu i mùa xuân c a đ i ng ẻ   ự ơ ể ấ nghĩa nh t. Tình yêu tràn đ y c  th  thanh xuân, làm b i h i trái tim trong ng c tr , ề   ắ ứ khi n trái tim lúc nào cũng th n th c nh  mong. Nh  v y, khát v ng tình yêu g n li n ơ ớ   v i ng c tr  và ch  có ng c tr  m i đ  ch  ch a khát v ng tình yêu. Vì th  nhà th  Xuân ệ Di u đã vi ẻ ế t:

ủ ẹ

ộ ể ẻ ể ổ ẻ

ế t:

ư ờ ế t qua năm tháng bây gi đ n ta.

nh ng ngày xa, ẹ ẫ

ữ Hãy đ  tr  con nói cái ngon c a k o, Hãy đ  tu i tr  nói h  tình yêu. ơ Ở ộ ỳ  m t bài th  khác, Xuân Qu nh vi ừ ữ ế  nh ng ngày x a, Ti ng yêu t ượ V ừ ữ ế Ti ng yêu t ắ ả Tr i bao cay đ ng v n là v n nguyên. (Nh ng năm tháng không quên)

ự ế ế ằ

ặ ủ ẽ ớ ư ơ ế i thích n i. S c quy n rũ ghê g m c a nó có l t nh  c m ăn áo m c h ng ngày,  y th  mà tình yêu  đó chăng ? Xuân ấ ở  là

ự ỏ ồ ự ả ỳ ư ơ T  nhiên nh  h i th , c n thi ứ ả i đáp :  h i r i t là gì thì không ai gi Qu nh phân vân t ở ầ ổ  gi

ể ướ c muôn trùng sóng b

ừ ơ Tr ề Em nghĩ v  anh, em ề ể ớ Em nghĩ v  bi n l n T  n i nào sóng lên ?

ể ườ ườ ng có nhu c u t

ộ ầ ầ ự ẩ ư ế ượ ể ả i thích h t đ

i ta th ng tâm lí khác th ắ ầ ủ ể ỳ ủ ộ

c tình yêu? Còn Xuân Qu nh l ư i b c l ể ể

ờ ể ố ậ ư ứ ự ề ư  nhiên nh  quy lu t thiên nhiên và cũng khó hi u, ch a đ ng nhi u bí  n nh

Khi yêu, ng  tìm hi u và phân tích. Nh ng tình yêu là   ườ ệ ượ ng đ y bí  n, không th  gi c nguyên m t hi n t   ắ ộ ờ nhân và th i đi m b t đ u c a m t tình yêu. Xuân Di u băn khoăn : Làm sao c t nghĩa   ồ ạ ộ ộ ỗ ượ  n i băn khoăn c a mình m t cách h n nhiên, đ   ế ượ ị   c. Nó dung d . Tình yêu cũng gi ng nh  sóng bi n, nh  gió tr i, làm sao mà hi u h t đ ư  ẩ ự cũng t thiên nhiên v y.ậ

ậ ế ể ể ự ể ế

ể ả ế ữ ngàn x a v n là nh ng băn khoăn, tri

ướ ư ố ồ ứ ụ ở ể ể    hi u mình thì em cũng tìm đ n tình yêu anh đ  hi u c không gian bao la là bi n c , làm sao em   ầ   t lí mang t m   ng v n trong tâm h n em, làm cho em trăn tr , thao th c không

N u Sóng tìm ra t n b  đ  t ự ủ ườ ơ i đích th c c a em. Tr sâu h n v  con ng ỏ ừ ữ ở ớ không trăn tr  v i nh ng câu h i t ấ ỏ ứ ươ vũ tr . Bao câu h i c  v nguôi :

ắ ầ ừ Sóng b t đ u t gió

ắ ầ ừ đâu ?

ế ữ t n a

Gió b t đ u t Em cũng không bi Khi nào ta yêu nhau

ữ ạ ươ ủ ấ ơ Gi a đ i d

ể ằ ẫ ớ

ng mênh mông  y, n i nào là n i b t đ u c a sóng? Khó mà tr  l  gió. Có gió m i có sóng, t ễ ở ả ờ ạ ơ ắ ầ ả ờ   i ấ   ắ ầ ừ t   i không d  b i nó đi vào ph m trù vô đâu?Câu tr  l

ậ ụ cho chính xác, song v n có th  nói r ng : Sóng b t đ u t ắ ầ ừ ế nhiên là v y. Th  Gió b t đ u t ừ ậ    đâu mà có? t n: vũ tr  này t

ậ ế ể ư ể ẫ ổ

ơ ụ ườ ừ ắ ầ ề ắ ọ ố ậ   Th  là tuy đã ra t n b  mà sóng cũng v n ch a hi u n i mình. Em cũng đã hòa nh p ể ớ ủ    đâu? Khi nào?   i, gi ng nói? Hay gi ng nh  nàng Ki u b t đ u yêu chàng

ừ ắ ự ế ệ vào bi n l n c a tình yêu n i anh mà nào em đã hi u em? Em yêu anh t ừ T  cái gì? Ánh m t, n  c Kim t ư ề    s c ng a tuy t in, có pha màu áo ? (Truy n Ki u).

ơ ể ệ ự ồ ườ ủ Câu th  Em cũng không bi t n a th  hi n s  h n nhiên c a ng i con gái. Th

ế ể ắ ươ   ng   t đ  làm gì ?! Truy nguyên cho chính xác ầ t bao nhiêu cái l c đ u phân vân  y. Mà bi

ỉ ầ ở ế ữ ấ ể ằ ế bi ủ   ể đ  làm gì b i em và anh ch  c n hi u r ng ta yêu nhau là đ .

ạ ủ ườ ề ể ấ

ệ ự ồ ữ ấ ồ

ả ể ạ ể ọ ẹ ệ ắ ớ ộ ỉ

i con gái đang yêu  y là đi n hình chăng? Đi u thiêng liêng Tâm tr ng c a ng ợ ệ ấ nh t, tuy t di u nh t trong tình yêu là s  đ ng c m, hòa h p sâu xa gi a hai tâm h n, hai ờ ự ộ ử n a cu c đ i t  nguy n g n bó v i nhau đ  t o thành m t ch nh th  tr n v n, vĩnh vi n:ễ

ướ

i lòng sâu   ặ ướ   c

ả Con sóng d Con sóng trên m t n Ôi con sóng nh  bớ ờ ủ ượ Ngày đêm không ng  đ c ớ ế Lòng em nh  đ n anh   ứ ơ C  trong m  còn th c.

ặ ủ ắ ớ ớ Yêu và nh  là hai m t c a tình yêu. Yêu say đ m thì nh  thi

ủ ườ ơ ệ ượ ể i. Anh

ượ ể ớ ệ ạ ươ ơ ẫ   ế t tha. Nhà th  v n i, tình yêu c a em cũng là sóng và chính   ọ   c v i khát v ng ớ ng mênh mông m i có th  so sánh đ

ủ m n chuy n sóng đ  nói chuy n ng ỉ là sóng đó ! Ch  có sóng đ i d tình yêu c a em.

ướ ặ ướ ữ i lòng sâu, Con sóng trên m t n

ớ c dù có l n cũng còn có th  l a chi u mà v

t, ch ườ ướ ậ

ượ ấ i lòng sâu âm th m khó nh n th y m i th c s  d  d i và khó l ủ ặ ướ ơ ế ớ ề ướ ư ờ ờ ậ ủ   c là nh ng cung b c khác nhau c a  Con sóng d ể ự ứ  ề ặ ướ ớ ỗ n i em nh  anh. Sóng trên m t n ự ữ ộ ự ầ   ng. Con sóng d   i lòng sâu, con sóng đ u có b . B  là n i đ n c a sóng, Nh ng trên m t n c hay d

ố ượ ể ố ể ề ớ ng đ  ve vu t, v  v , có cái đích đ  đi đâu v  đâu cũng nh , lúc nào cũng

ư sóng có đ i t không quên, ngày cũng nh  đêm : ỗ ề

ớ ờ   Ôi con sóng nh  b , Ngày đêm không ngũ đ c.ượ

ỗ ớ ệ ể ứ ậ ẩ ề ặ N i nh  có cái bi u hi n trên b  m t mà cũng có cái  n ch a t n d

ỗ ề ặ

ế ắ ế ắ ớ i lòng sâu, da di

ớ ể ệ ả ồ ướ ư ữ ắ ợ

ổ t, kh c kho i, th n th c đ n trào n ộ ị ư ứ ấ ạ ạ ơ

ơ ạ ệ ơ ướ i lòng sâu.   ớ  ỗ ớ ớ ậ ắ V ng anh, em nh . Đó là n i nh  th  hi n trên b  m t. Gi n anh mà nh  m i là n i nh ứ ế ả   ặ ướ c m t, đ n c n ch t môi ch y d ồ   ề ạ máu ch a h n nguôi ngoai. Nó cu n cu n, d t dào nh  nh ng đ t sóng tri n miên vô h i,   vô h n. Nh p th  trong bài th  này là nh p sóng nh ng rõ nh t, dào d t, náo n c và mãnh li ư ẳ ị ở ấ t nh t là đo n th  này.

ớ ứ ớ ị

ỗ ớ ế ủ ơ

ỗ ứ ệ ọ ờ

ứ ơ

ớ ờ ườ ư ệ ớ ậ ớ ể ấ ả ề ỏ i vào ti m th c, xâm nh p vào c  trong gi c m . Khao khát yêu th  nhiên : sóng khao khát t i con gái mãnh li

ậ ự t nh ng cũng th t t ườ ủ ừ ế ở đây v a chân thành, tha thi i con gái

ủ ơ   Th c mà nh , không nói làm gì, trong m  mà nh  là n i nh  không ch u ng  yên. ả ậ Ôi! Tình yêu là v y! Em yêu anh, em là v y: Lòng em nh  đ n anh, C  trong m  còn   ứ   ỉ ồ ạ i trong ý th c th c. N i nh  hi n hi n trong m i không gian và th i gian, không ch  t n t ủ   ươ ậ ng c a mà còn len l ư i b , cũng nh  em ng   ừ   luôn khao khát có anh. Tình yêu c a ng t, v a trong sáng, th y chung.

ư ậ ự ỗ

ể ệ ỡ ỳ ườ

ủ  Cách th  hi n tình c m c a Xuân Qu nh nh  v y có t ề ủ ượ ả ổ ượ

ệ p? Hoàn toàn không ! M n hình t ệ ủ ệ i con gái Vi ỳ ơ ướ ề ấ ổ nhiên, s  sàng quá chăng ? t Nam khi yêu là th n thùng, e ng sóng, Xuân Qu nh đã nói lên khát v ng tình yêu ệ ế t c a mình. Đi u đó hi m th y trong th  ca Vi ẹ Li u có phá v  nét đ p c  truy n c a ng ấ sôi n i, mãnh li ẹ ọ c đó. t Nam tr

ạ ữ ể ậ tình nh  l

ư ơ Ở ữ  nh ng đo n th  trên, nhân v t tr ỏ ế ờ ờ ượ ấ ấ ự ố ỏ ạ  th t nên l

ể ở ầ ậ

i sóng đ  che gi u tâm tr ng, ờ   nh ng đ n đây thì đã b  luôn cái v  nhân hóa vay m n  y đi đ  trái tim t i. ở ữ ị Trái tim em không ch u vòng vo, úp m  n a mà nó đòi nói th t, b i nó đang tràn đ y tình   ồ   ấ yêu anh và tình yêu  y cũng đã chín mu i:

ẫ ẫ ơ ướ ươ ề ộ ề ươ ắ   D u xuôi v  ph ng b c ượ ề ươ c v  ph D u ng ng nam N i nào em cũng nghĩ   H ng v  anh – m t ph ng.

ỗ ớ ắ ượ ề ệ ớ ờ N i nh  trong tình yêu còn đ

ờ ớ ậ ẳ ớ

ươ ươ ố

ươ ế ng, đó là anh. Em yêu anh và ch  bi

ỉ ế ậ ủ ủ ộ ề ự ủ ề ạ ờ c g n li n v i khái ni m th i gian vô t n và không ề   gian vô biên. V i th i gian, nó không có ngày đêm. V i không gian, nó ch ng có nhi u ướ ứ ắ   ng. Không gian có b n ph ng h ng Đông, Tây, Nam, B c, ch  tình yêu c a em ph ộ ỉ   t có anh. N u tình yêu là m t quy thì ch  có m t ph ủ   ộ ố ậ ủ i là quy lu t c a tình yêu. L i th  nguy n c a lu t c a cu c s ng thì s  th y chung l

ắ ơ

ườ ướ ướ ề ộ ờ i con gái trong bài th  này gi n d  mà sâu s c, xúc đ ng: N i nào em cũng nghĩ, ọ ộ i đang yêu bao gi ng v  nhau. H cũng h

ề ặ ờ ng H ng v  anh – m t ph ố ờ là m t tr i su t đ i soi sáng và s ị ơ ả ữ ườ ươ ng. Nh ng ng ưở ấ i  m cho nhau.

ặ ớ ờ ườ ề ờ ạ ạ i nhi u dâu b . Vì th , nh ng ng

ế ọ ẫ   ữ i đâu chăng n a cũng v n ữ   i yêu ử   t qua m i th  thách, giông

ệ ườ ủ ố ủ ự ộ ờ ủ ề ớ ớ t, lãng m n, bay b ng t Tình yêu dù trong sáng, mãnh li ể ườ ắ ng thì l ng, mà đ i th g n ch t v i đ i th ể ượ ị ự ả nhau ngoài s  say mê còn ph i có đ  ngh  l c và lí trí đ  v ẽ ớ bão c a cu c đ i, v i ni m tin cu i c ng s  t i đích.

ướ c:

ở ạ  ngoài kia đ i d

ệ i chuy n sóng n Tr  l ạ ươ   Ở ng Trăm ngàn con sóng đó  ớ ờ  ẳ Con nào ch ng t i b ở   ờ Dù muôn v i cách tr .

ạ ươ ạ ế ươ Hãy nhìn nh ng con sóng d i d ng: dù gió xô bão gi t đ n ph

ở ề ớ ờ ặ ậ

ữ ẫ ế ể ế ượ ư ứ ớ ở ữ   ng nào đi n a, ử     khăn, th  thách em ạ   t qua h t đ  đ n v i anh, b i tình yêu anh đã cho em s c m nh. Cũng nh  ông

ố cu i cùng sóng v n tr  v  v i b . Em cũng v y, cho dù g p bao khó cũng v bà mình x a:ư

ứ Yêu nhau tam t

ụ ố ộ ử ấ Ngũ l c s ng cũng l núi cũng trèo ậ i, th t bát c u th p đèo cũng qua.

ư ộ ờ ế ấ ề Quy t tâm  y thiêng liêng nh  m t l i th  vàng đá.

ề ở ự

ờ ư ế

ủ ộ ẳ ể ườ ẫ ở i, đ ng viên mình mà cũng là an sóng và  ớ ượ i, đ ng viên ng chính mình. Khi đã yêu th c lòng,   ố   ị c v i nhau. Kh ng đ nh nh  th  là mu n ị ự   i yêu đ  có thêm ý chí, ngh  l c

ườ ế ấ ở ị ự Ni m tin và ngh  l c em đã tìm th y  ế dù muôn v i cách tr , chúng mình v n đ n đ ộ ủ an  trên con đ ớ ạ ng đ n v i h nh phúc.

ố ớ ế Gian nan, th  thách là đi u không th  thi u đ i v i tình yêu. Trong nh ng bài th ơ

ữ ử ề ị ử ỳ ề ả ẳ ể ẹ sau này, Xuân Qu nh kh ng đ nh tình yêu đ p là tình yêu đã tr i qua nhi u th  thách:

ơ ư Tình ta nh  hàng cây Đã qua mùa bão gió  ư Tình ta nh  dòng sông Đã yên ngày thác lũ. ố   (Th  tình cu i mùa thu)

ườ ộ ở ự ự ự ả Khi hai ng ổ   i đã th c s  yêu nhau thì không m t tr  l c nào ngăn c n n i:

ắ ườ i,

Tay ta n m l y tay ng ồ ẫ

ấ D u qua trăm núi ngàn đ i cũng qua. (Hát ru)

ế ư ủ ẹ ế ắ ậ Đ p là th , thiêng liêng là th  nh ng tình yêu cũng th t ng n ng i, mong manh, khó

gi :ữ

ộ ờ

ư ể ẫ ế  Cu c đ i tuy dài th Năm tháng v n đi qua   ẫ ộ   Nh  bi n kia d u r ng ề   Mây v n bay v  xa.

ự ế ả ộ ỉ Trong th c t ắ   , tình yêu có khi ch  là m t kho nh kh c:

Em đâu dám nghĩ là vĩnh vi nễ   ồ Hôm nay yêu, mai có th  xa r i (Nói cùng anh – Xuân Qu nh)ỳ

Ho c:ặ

ấ ộ ề Anh đã th y m t đi u mong manh nh t,

ươ Là tình yêu, là tình yêu ngát h ấ ng.

ể (Đ  Trung Quân)

ở ệ ả ắ

ườ B i th  khi yêu, con ng ơ ấ ấ

ữ ệ ạ ể ượ ế ộ ờ

ơ ẫ ắ ở   i luôn kh c kho i và trăn tr . Tuy không hi n lên thành ư ộ   i trong đo n th  nh ng th p thoáng đâu đó m t chút lo âu r t chính dáng. ậ ấ ế ủ ữ t y u c a cu c đ i chăng ? Vì th  nên   ệ ạ   i.

t qua nh ng quy lu t t ấ ấ ệ ế ự ả ẫ ồ ế ờ ch  thành l Li u tình yêu có th  v ngay trong lúc tình yêu say đ m nh t, nhà th  v n không hoàn toàn thoát li hi n t Trong cái n ng nhi ứ   t h t mình v n th p thoáng d  c m lo âu không d t.

ọ ộ ờ ệ ồ ẽ

ị ế ề ắ ờ

cũng g n li n v i m t con ng ỉ ữ ạ ủ ờ ể ắ ườ ề ớ t ra ngoài gi

ữ ạ

ờ ợ ứ M i chuy n r i s  qua đi : cu c đ i, năm tháng và mây kia thì c  bay mãi vào cõi xa   ườ ụ  ộ ớ i c xăm, vô đ nh. Tình yêu cũng th , vì tình yêu bao gi ộ   ớ ạ th , g n li n v i cái h u h n c a đ i ng i h n đó, ch  có m t   cách là hòa tan tình yêu vào thiên nhiên vĩnh c u đ  ngàn v n năm sau, nh ng con sóng ấ ạ ươ d i d ố ượ i. Mu n v ể ử ệ   t. i ng i ca tình yêu b t di ẫ ấ ng v n c t cao l

ự ứ ở ế ỗ N i trăn tr  đ n lúc này đã thành s  b c bách, thôi thúc:

ượ c tan ra,

ữ ể Làm sao đ Thành trăm con sóng nhỏ  ể ớ Gi a bi n l n tình yêu ỗ   Đ  ngàn năm còn v .

ụ Tình yêu bùng lên thành khát v ng. Khát v ng sôi s c mà v n khiêm nh

ờ ườ ẫ  mà đã hòa quy n vào sóng n

ọ ọ  không còn bé nh , đ n l ữ ỏ ơ ẻ ạ ọ ự ượ ả ơ ề ằ ầ   ng, đ y ạ   ướ c đ i ế   ắ  ch n l a, s p x p ệ c tác gi ỗ ng vĩnh h ng. M i ch , m i câu trong đo n th  đ u đ

ỗ ị ể ả ấ ữ n  tính. Tình yêu bây gi ươ d khéo léo nên có giá tr  bi u c m r t cao.

ơ ộ ệ ừ ừ Sóng là m t bài th  tình xinh x n, duyên dáng, v a mãnh li

ổ ơ ớ

ỉ ơ ườ ọ ữ

ồ ấ ủ ỳ ạ ả ụ ữ

ơ ưở ủ ứ

ng thành trong th i kì ch ng Mĩ c u n ộ ơ ố ữ ồ

ờ ạ ỳ ớ ạ ộ và đ c đáo. N u đánh giá Xuân Qu nh là nhà th  vi

ơ c nét đ p c  đi n c a th  ca dân t c, đ ng th i l ế ậ ơ ệ ắ ạ ộ ồ   ắ t, sôi n i; v a h n ế ị ừ i đ c yêu m n và nh  mãi bài th  Sóng vì nó   nhiên, trong sáng; v a ý nh , sâu xa. Ng ộ   ệ ề ế ầ ấ ơ  nh t, huy n di u nh t c a m t không ch  đ n thu n là th  mà còn là nh ng gì tinh t ươ ộ   ng. Th  Xuân Qu nh tiêu tâm h n ph  n , m t trái tim nh y c m luôn khao khát yêu th ướ   ờ ế ệ ể c, bi u cho phong cách c a th  h  nhà th  tr ẹ ổ ể ủ ữ ượ ẫ   i có nh ng khám phá, sáng  đ v n gi ệ ơ ế ề ạ t o ngh  thu t m i l   t v  tình yêu ấ hay nh t trong đ i ngũ các nhà th  hi n đ i thì ch c cũng không có gì là quá đáng.

Ẫ Ố BÀI M U S  7:

ỳ ơ ờ ủ ườ ơ ủ ạ

ớ ắ

ọ ạ

ọ ứ ượ ộ ố ng. Trong các nhà th  n  Vi ế ế t hay v

ở ả ư

ộ ừ ơ ặ ắ ồ ừ ậ

ộ   ế Xuân Qu nh là nhà th  c a h nh phúc đ i th ng . Th  bà là ti ng lòng c a m t ế ồ   tâm h n luôn luôn khao khát tình yêu, g n bó h t mình v i cu c s ng hàng ngày, trân ơ ữ ệ ạ   ườ ờ t N m, tr ng, nâng niu và chăm chút cho h nh phúc đ i th ề  ề ơ ủ ỳ t nhi u , vi c g i là nhà th  c a tình yêu . Bà vi Xuân Qu nh x ng đáng đ ồ   ộ ượ ơ ẽ c m t tâm h n  Sóng là bài th  đ c s c h n c . B i nó nói lên đ tình yêu nh ng có l ươ ổ ủ   ệ khao khát yêu đ t, sôi n i c a ng, m t tình yêu v a h n nhiên chân th t, v a mãnh li ụ ữ m t trái tim ph  n   ề ề

ở ủ ộ ệ ủ ồ Tình yêu là đ  tài muôn thu  c a thi ca . Nhi u nhà th  n i ti ng đã vi t c  s  n ng nhi

ơ ổ ế ộ ơ ổ ẻ ộ ề

ế ộ ộ

ơ ọ ộ ng c a con ng i đó m i đ

ư ấ ỗ ờ ư ớ ượ ứ ộ ỳ ộ ạ

ủ ộ ờ ộ ạ ự ụ ữ ừ ế

ộ ứ ạ ươ ế ề   t v  tình yêu ệ ắ ặ ớ ấ ả ự ồ   t c a m t trái tim tu i tr  . Ta b t g p m t Xuân Di u n ng nàn, v i t ễ ế ắ đ m say và khát khao dâng hi n cho tình yêu, m t Nguy n Bính m  màng tìm v  tình yêu   ỉ ế   ư ẹ ồ t nh ng th n thùng cái duyên con gái… nh ng ch  đ n đ ng n i, m t Anh Th  tha thi ườ ạ ườ c b c b ch , Xuân Qu nh, cái khát v ng r t đ i đ i th   ừ   ơ ậ mà b c b ch m t cách chân thành nh  chính cu c đ i nhà th  v y : m t th  tình yêu v a ổ ủ phong phú, ph c t p, v a thi   t tha sôi n i c a m t trái tim ph  n  đang r o r c, đang khao khát yêu đ ng .

ẩ ự ụ ẩ ả

ủ ủ ơ ộ

ể ạ ậ ồ

ng đ ng, có lúc l ượ ữ ế ưở ỏ ộ ỳ

ạ ng sóng, Xuân Qu nh đã bày t ằ ổ ậ ự ươ ể ng . Và có th  nói qua hình t ộ ề ọ ơ Sóng trong tác ph m cùng tên c a nhà th  mang hình  nh  n d  . Nó là s  hóa thân ộ ầ ủ c a cái tôi tr  tình đ y m  m ng c a thi nhân . Sóng và em tuy hai mà m t, có lúc phân ể i hòa nh p đ  t o nên âm đôi đ  soi chi u vào nhau làm n i b t s  t ộ vang c ng h  m t tình ứ   ạ yêu d t dào, mênh mông và m t khát v ng vĩnh h ng v  tình yêu đôi l a

ộ ở ầ ệ ủ

ặ ớ ồ ễ ả ậ ụ ể

ừ ạ M  đ u bài th  là tr ng thái tâm lý đ c bi ơ ộ ng, đang tìm đ n m t tình yêu r ng l n h n. Xuân Qu nh di n t ứ ạ ỳ ộ

ộ ừ ườ ư ố

ề ữ ộ ậ ẽ ị

ỏ ẹ ng, nh  h p, luôn v ể ấ ệ ể ồ ả ổ

ớ ộ

Ồ ậ ự ầ ớ ổ ơ ầ ươ ể ấ ườ ẻ ẫ ư

i con gái khao khát yêu đ ổ ậ ề ữ ừ ỏ ơ ệ ị ứ ế ể ơ   t c a m t tâm h n đang khao khát yêu ế ươ    th t c  th  cái đ ồ ườ ạ   ng, v a phong phú v a ph c t p trong m t trái tim c n cào khao khát tr ng thái khác th ủ   i con gái đang yêu, cũng nh  sóng v y thôi, v n mang trong tình yêu. Tính khí c a ng ặ ạ ư ố ự nó nhi u tr ng thái đ i c c: “D  d i và d u êm,  n ào và l ng l ” … Và cũng nh  sóng,   ươ ớ   ườ ườ i con gái đang yêu không ch p nh n s  t m th trái tim ng i n t ồ ể ớ   cái l n lao đ  có th  đ ng c m, đ ng đi u v i mình “Sông không hi u n i mình, Sóng ể   tìm ra t n b ” . Có th  th y, ngay trong kh  th  đ u tiên này m t nét m i m  trong quan ụ ng nh ng không còn nh n nh c, cam ni m v  tình yêu. Ng   ậ ẹ    b  n i ch t h p ch u n a . N u “Sông không hi u n i mình” thì sóng sóng d t khoát t

ộ ớ ậ ậ ể ế ạ ậ

t !

ọ đó “Tìm ra t n b ”, đ n v i cái cao r ng, bao dung. Th t là minh b ch và cũng th t là ế ệ quy t li ỗ ạ ự

ờ ủ ọ

ạ ớ ườ ư ư ằ

ờ ng t n , vĩnh h ng v i th i gian. T  ngàn x a, con ng ớ ồ ứ ế ế ớ i, tình yêu bao gi

ồ ồ ớ ộ ọ ệ   ườ N i khát v ng tình yêu xôn xao, r o r c trong trái tim con ng i, trong quan ni m ổ ẻ   ủ ấ ệ ỳ ủ t nh t là c a tu i tr  . c a Xuân Qu nh, là khát v ng muôn đ i c a nhân lo i mà mãnh li ườ   ừ Nó cũng nh  sóng, mãi mãi tr i ờ  ườ đã đ n v i tình yêu và mãi mãi c  đ n v i tình yêu . V i con ng cũng là m t khát v ng b i h i:

ự ỗ ồ ồ

ế ự Khi tình yêu đ n, nh  m t tâm lý t ng tình, ng

ườ ể ả ằ c b ng lý l

ườ ng tâm lý khác th ng, làm sao có th  gi ộ nhiên và th ộ  thông th ể i quy t đ ồ ủ ẽ ề ờ

ể ả ở ừ

ạ ộ ồ ỳ

ng . Tình yêu cũng nh ự ộ ờ ậ ư

ể ể ấ ể ư ể ề ậ Ôi con sóng ngày x aư ế Và ngày nay v n thẫ ọ N i khát v ng tình yêu ẻ B i h i trong ng c tr ườ ư ộ ầ   i ta luôn có nhu c u ệ ượ ư ể ự ầ ng, đ y bí  tìm hi u và phân tích . Nh ng tình yêu là m t hi n t t   ượ   ườ ế ượ ẩ n, không th  gi c i đáp đ ắ ầ ủ ỏ ề ề câu h i v  kh i ngu n c a tình yêu, v  th i đi m b t đ u c a m t tình yêu. Cái đi u mà   ộ   ặ ượ ướ c nghĩa tình yêu? ” thì nay m t c đó đã t ng là Xuân Diêu băn khoăn “Làm sao c t đ tr ư  ậ ễ ươ ữ ầ l n n a Xuân Qu nh b c b ch m t cách h n nhiên, th t d  th ế ượ ồ   sóng bi n, nh  gió tr i v y thôi, làm sao có th  hi u h t đ  nhiên, h n ờ ư ự nhiên nh  thiên nhiên , và cũng khó hi u, nhi u b t ng  nh  t c. Nó cũng t  nhiên v y :

gió  đâu

ế ư t n a

ắ ườ ớ ỗ ỗ Tình yêu th

ượ ộ ự ả ắ ầ ừ Sóng b t đ u t ừ ắ Gió b t đàu t Em cũng không bi Khi nào ta yêu nhau ề ỳ c Xuân Qu nh di n t ớ  th t mãnh li t . M t n i nh  th

ả ứ ủ

ộ ỗ ớ ư ệ ộ ỗ ạ ữ ồ ợ

ư ấ ơ ơ ị

ể ạ ứ ồ ở ấ ở ệ ớ ủ   ng cũng g n li n v i n i nh  khi xa cách. N i nh  c a m t trái tim ớ ườ ễ ả ậ   ng tr c c  khi đang yêu đ ể  ế ả t, không th th c, c  khi ng , bao trùm lên c  không gian . M t n i nh  còn cào, da di ề   ể ộ nào yên, không th  nào nguôi . Nó cu n cu n, dào d t nh  nh ng đ t sóng bi n tri n   miên, vô h i, vô h n . Nh p th  trong su t bài th  này là nh p sóng, nh ng rõ nh t, dào ạ d t, hăm h , náo n c nh t , mãnh li

ướ

ị ơ  đoan th  này : i lòng sâu ặ ướ c

ố ấ t nh t là  Con sóng d Con sóng trên m t n Ôi con sóng nh  bớ ờ Ngày đêm không ng  đ

ủ ượ c ủ ẫ ắ ổ Và, nh  trên đã nói, v n là hình t

ắ ơ ơ ỗ ớ ớ ễ ả ư ằ ổ   ượ ng song hành c a sóng và em b  sung đ p đ i ủ   ả  sâu s c h n, ám  nh h n tình yêu và n i nh  cùng v i lòng th y cho nhau nh m di n t

ươ ạ ự ạ ủ

ẫ ỗ ng . N i nh  đ ư ủ

ỗ ớ ủ ộ ớ ờ ữ ủ ượ ng con sóng nh  b  “ Ngày đêm không ng  đ ơ

ỗ ớ ọ ủ ự ộ ầ ỗ ể ệ ứ

ờ ứ

ươ ượ

ơ ư ỉ th t mãnh li t nh ng cũng th t gi n d  : sóng ch  khao khát t

ủ ệ ế ườ ớ ờ t tha, mãnh li

ị ừ ị ậ ả ở ườ i con gái  ấ ừ ỳ ượ

ọ ổ ễ ả ớ ượ    qua hình c di n t ạ ượ   ỏ ư c i đ c” v n ch a đ , ch a th a, l ớ ế ơ  ả   ng tr c trong m i không ậ   ứ i trong ý th c, xâm nh p ộ   c b c i con gái đ ư   i b  cũng nh  em khao ừ    đây v a thi t, v a trong sáng,   ng sóng và em . Xuân Qu nh đã nói lên ệ   t

ề ấ ế ệ ấ ộ ộ ọ

ế ế ỳ t bài th  Sóng năm 1967, khi mà nhà th  đã t ng n m tr i s  đ  v

ấ ủ ế ế ẫ t Nam . ừ t yêu đ i này v n còn  p bi

ườ i ph  n  h n hiên tha thi ộ ạ ng lai. V a t

ừ ự ộ ư ủ ộ ớ

ư ạ ở i b ”, “dù muôn v i cách tr ”. T ng lai h nh phúc nh  đang còn

ờ ứ ề ờ ố ở ư ơ ỉ

ả ự ổ ỡ    t bao    đ ng viên, ấ    v a tin vào cái đích cu i cùng c a m t tình yêu l n nh  con sóng nh t ươ  phía   ề   c . Và vì th , ý th c v  th i gian ch a làm nhà th  lo âu mà ch  làm tăng thêm ni m ưở chung vô h n c a m t trái tim đang r o r c yêu th ượ t th  hi n m t l n n a qua n i nh  c a nhà th  : “ Lòng em nh  đ n anh, C  trong m ớ ườ ầ còn th c”. N i nh  tràn đ y lòng yêu c a thi sĩ. N i nh  th ỏ ỉ ồ ạ i trong ý th c mà còn len l gian và th i gian, không ch  t n t ủ ỏ ữ ấ ả vào c  trong gi c m . Nh ng đòi h i, khao khát yêu đ ng c a ng ệ ộ ậ l khát có anh ! Tình yêu c a ng ả ủ gi n d , v a th y chung duy nh t. Qua hình t ạ ế ậ th t chân thành, táo b o , không h  gi u gi m cái khát v ng tình yêu sôi n i, mãnh li ề ụ ữ ủ c a mình, m t ph  n , m t đi u hi m th y trong văn h c Vi ơ ơ Xuân Qu nh vi ờ ụ ữ ồ trong tình yêu. Song, ng ơ ọ ươ ề ớ ẫ hi v ng, v n ph i ph i m t ni m tin vào h nh phúc trong tr ả ừ ủ i mình, tác gi an  ẽ ớ ờ ị đ nh s  “t ế ướ tr tin t ng:

ế ộ ờ

ỳ ừ ổ ộ ự

ữ ẻ ự ủ ư Cu c đ i tuy dài th Năm tháng v n đi qua ẫ ộ ư ể Nh  bi n kia d u r ng ẫ ề Mây v n bay v  xa ượ ừ ế  tr c ti p, v a m n hình t ạ ả  do, t n m n, nh ng t

ượ ừ ở ầ ự ậ ấ ộ ộ

ỏ ẹ ế ể ớ ố

ộ ố ộ ễ ủ ể ề  ng sóng đ  nói và suy nghĩ v Xuân Qu nh v a th  l ề ứ ẫ    v n  trong chi u sâu c a thi t tình yêu. Nh ng ý nghĩ này có v  t ộ   ậ ự ừ ỏ  b  cái ch t ch i, còn s  v n đ ng nh t quán . Đó là cu c hành trình kh i đ u là s  t ế   ượ ố ọ nh  h p đ  tìm đ n m t tình yêu bao la, r ng l n, cu i cùng là khát v ng đ c s ng h t mình trong tình yêu, mu n hóa thân vĩnh vi n thành tình yêu muôn th a:

c tan ra

ữ ể

ượ Làm sao đ Thành trăm con sóng nhỏ ể ớ Gi a bi n l n tình yêu ỗ Đ  ngàn năm còn v  . ể ờ ộ ố ườ ớ Ng

ỏ ư ế ứ ọ ả ậ

ượ ừ ấ ố

ể ộ ệ ủ ầ ể ớ ả ế ờ ươ ẹ ọ ờ ố ộ ộ ữ   i con gái mong mu n hòa mình vào b  đ i r ng l n , b t mình ra kh i nh ng   lo toan tính toán , đ  ng p chìm trong b  l n tình yêu . Ph i có m t tình yêu nh  th  nào ớ   thì m i có đ c m t mong mu n cao c  đ n ch ng  y . Khát v ng tình yêu cũng là khát ọ   v ng s ng mãnh li i đ p và đáng t đ  đ y . Cu c đ i còn tình yêu thì cu c đ i còn t

ộ ố ạ ỳ ướ ượ ố   c s ng c đ

ố s ng và s ng trong tình yêu là m t đi u h nh phúc . Xuân Qu nh mong  mãi trong tình yêu, b t t

ể ơ Sóng là m t bài th  tình yêu r t tiêu bi u cho t ư ưở  t

ề ấ ử ớ  v i tình yêu . ấ ơ ơ ừ ở ộ ạ ừ ệ ắ ầ

ế ả ị

ộ ừ ỳ ư ơ ơ

ớ ố ậ ẫ ồ ạ ề ữ ủ ươ ơ ng và phong cách th  Xuân ổ   ỳ t, sôi n i, Qu nh   giai đo n đ u. M t bài th  v a xinh x n, duyên dáng, v a mãnh li ắ ừ ồ   v a h n nhiên, trong sáng, v a ý nh  sâu xa. Sau này khi đã n m tr i nhi u cay đ ng trong ọ   tình yêu, gi ng th  Xuân Qu nh không còn ph i ph i b c men say n a, nh ng cái khát ọ v ng tình yêu v n t n t i mãi mãi trong trái tim tràn ng p yêu th ng c a nhà th  .