intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Bát cương - Ths. Lê Ngọc Thanh

Chia sẻ: YDS NT92 | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:17

Thêm vào BST
Báo xấu
272
lượt xem 34
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Bát cương của ThS. Lê Ngọc Thanh nhằm mục tiêu trình bày các nội dung của bát cương, trình bày những tiêu chuẩn cơ bản để chẩn đoán bát cương, mô tả được các triệu chứng lâm sàng của bát cương. Cùng tham khảo nội dung bài giảng để hiểu rõ hơn thế nào bà bát cương và các triệu chứng lâm sàng của nó.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Bát cương - Ths. Lê Ngọc Thanh

  1. BÁT CƯƠNG Th.S Lê Ngọc Thanh
  2. Mục tiêu 1. Trình bày nội dung của bát cương. 2. Trình bày những tiêu chuẩn cơ bản để chẩn đoán bát cương 3. Mô tả được các triệu chứng lâm sàng của bát cương: - Biểu – Lý - Hàn – Nhiệt - Hư – Thực - Âm - Dương
  3. I. ĐẠI CƯƠNG • Nội dung của Bát cương, trong “ Nội kinh” đã sớm có bàn luận. • Trương Trọng Cảnh vận dụng cụ thể hơn trong chẩn đoán và điều trị các bệnh Thương hàn và tạp bệnh. • Trình Chung Linh, nhà Thanh, lại tiến hành bổ sung thêm, nên từ đó Bát cương đã trở thành bộ phận cấu thành quan trọng trong chẩn đoán học.
  4. I. ĐẠI CƯƠNG • Bát cương là 8 cương lĩnh gồm 8 hội chứng lớn nh ằm mô tả các mức độ, trạng thái các giai đoạn của một bệnh cảnh lâm sàng. • Bát cương là phương pháp biện chứng, phân tích tính chất chung của bệnh tật, là tổng cương của các phép biện chứng. • Bát cương gồm 4 cặp sau: biểu – lý ( ngoài và trong ); hàn – nhiệt; hư – thực; âm – dương. Trong đó âm dương là 2 cương lĩnh tổng quát nhất được gọi là tổng cương. • Dựa trên bát cương mới phân tích, lập phương đúng cách và việc sử dụng thuốc YHCT mới có hiệu quả.
  5. II. BIỂU - LÝ Biểu –lý là hai cương lĩnh để tìm vị trí nông sâu, tình tr ạng nặng nhẹ của bệnh tật, đánh giá tiên lượng và đề ra các phương pháp chữa bệnh thích hợp Biểu - Biểu chứng là bệnh còn ở bên ngoài , ở nông thường xuất hiện tại gân, xương, cơ nhục, kinh lạc - Biểu hiện lâm sàng: sốt, sợ gió, sợ lạnh, đau đầu, đau mình, ngạt mũi, ho, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù… - Thường gặp trong các bệnh ngoại cảm, truyền nhiễm giai đoạn đầu.
  6. II. BIỂU - LÝ Lý - Lý là bệnh ở bên trong, ở sâu thường là bệnh thuộc các tạng phủ, bệnh truyền nhiễm ở các giai đoạn toàn phát và có các biến chứng như mất nước, mất điện giải, chảy máu. - Biểu hiện lâm sàng: sốt cao, khát, mê sảng, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy hay táo bón, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch trầm - Thường gặp trong bệnh truyền nhiễm giai đoạn toàn phát, biến chứng, các bệnh lý mạn tính. - Tùy theo nguyên nhân mà dùng các thu ốc b ổ, thanh hay ôn…
  7. II. BIỂU - LÝ Quan hệ biểu chứng – lý chứng - Biểu lý chuyển hóa: Biểu tà nhập lý, Lý tà xuất biểu - Biểu lý đồng bệnh Phân biệt Biểu – Lý: - Sốt cao hay sốt kèm ớn lạnh - Chất lưỡi đỏ hay nhợt - Rêu lưỡi vàng hay trắng - Mạch phù hay trầm
  8. III. HÀN – NHIỆT - Hàn – nhiệt là hai cương lĩnh dùng để đánh giá tính ch ất của bệnh giúp cho người thầy thuốc chẩn đoán các loại hình của bệnh và đề ra phương pháp chữa bệnh h ợp lý ( bệnh hàn thì dùng thuốc nhiệt, bệnh nhiệt thì dùng thu ốc hàn; nhiệt thì châm, hàn thì cứu ) 1. Hàn: - Biểu hiện lâm sàng: sợ lạnh, tay chân mát lạnh, thích ấm, miệng nhạt không khát, tiểu tiện trong dài, tiêu ch ảy, đau thích chườm nóng, rêu lưỡi trắng, trơn ướt, mạch trầm trì… - Điều trị phải dùng các dương dược, thuốc ôn trung khu hàn ( có tính ôn nhiệt )
  9. III. HÀN – NHIỆT 2. Nhiệt - Biểu hiện lâm sàng: + Thực nhiệt: sốt, sợ nóng, sắc mặt hồng đỏ, bứt rứt không yên, khát nước, thích uống lạnh, đại tiện táo bón, tiểu ti ện số lượng ít mà sắc mặt đỏ sẫm, chất lưỡi hồng, rêu lưỡi vàng khô, mạch sác… + Hư nhiệt: Họng khô, ngũ tâm phiền nhiệt, các triệu chứng trên ngày nhẹ đêm nặng, mạch hư sác…. - Khi cơ thể mắc chứng trạng nhiệt, thuốc dùng phải là âm dược, thuốc có tính hàn lương.
  10. III. HÀN – NHIỆT 3. Quan hệ hàn – nhiệt - Hàn nhiệt thác tạp + Thượng nhiệt hạ hàn’ + Thượng hàn hạ nhiệt + Biểu hàn lý nhiệt + Biểu nhiệt lý hàn - Chuyển hóa hàn nhiệt + Hàn chứng hóa nhiệt + Nhiệt chứng hóa hàn - Hàn nhiệt chân giả
  11. III. HÀN – NHIỆT 4. Phân biệt hàn nhiệt - Sốt hay không - Sợ nóng hay sợ lạnh - Khát hay không khát - Sắc mặt đỏ hay trắng xanh - Tay chân nóng hay lạnh - Tiểu tiện đỏ ít hay trong dài - Đại tiện táo khô hay tiêu chảy - Rêu lưỡi vàng hay trắng - Mạch trì hay sác - …..
  12. IV. HƯ – THỰC - Hư thực là hai cương lĩnh dùng để đánh giá trạng thái của người bệnh và tác nhân gây bệnh để người thầy thu ốc thực hiện nguyên tắc chữa bệnh: hư thì bổ,thực thì tả. 1. Hư chứng: - Hư chứng là biểu hiện chính khí suy nhược ( hay không được đầy đủ ) và sự phản ứng của cơ thể đối với tác nhân gây bệnh giảm sút. - Chính khí cơ thể có 4 mặt chính là : âm, dương, khí, huyết nên trên lâm sàng có những hiện tượng như âm h ư, huyết hư, khí, dương hư.
  13. IV. HƯ – THỰC - Biểu hiện lâm sàng: tinh thần yếu đuối, sắc mặt trắng nhợt, người mệt mỏi không có sức, gầy, hồi hộp, thở ngắn, tự ra mồ hôi hay ra mồ hôi trộm, đi tiểu luôn hay không t ự ch ủ, chất lưỡi nhạt, mạch tế nhược… - Tùy theo là âm hư, dương hư, khí hư, huyết hư mà ta dùng phương thuốc là bổ âm, bổ dương, bổ khí hay bổ huyết. - Trong khi dùng thuốc bổ ngoài việc phân biệt là dùng thu ốc bổ âm, bổ dương, bổ khí, bổ huyết cũng cần phải chú ý t ạng phủ nào bị hư để việc dùng thuốc cho chính xác đạt hiệu quả cao. VD: bổ Thận âm dùng các vị như Thục địa, Hà thủ ô… bổ Phế âm dùng các vị như Bách hợp, Mạch môn…
  14. IV. HƯ – THỰC 2. Thực: - Thực chứng là do cảm phải ngoại tà hay do khí trệ, huyết ứ, đàm tích, ứ nước giun sán gây ra bệnh, thường là các bệnh lý cấp tính. - Biểu hiện lâm sàng: tiếng thở thô m ạnh, phi ền táo ng ực bụng đầy trướng, đau cự án, táo, mót rặn, bí tiểu, ti ểu bu ốt, tiểu gắt, rêu lưỡi vàng, mạch thực, hữu lực… - Tùy theo nguyên nhân mà dùng các thu ốc nh ư thanh nhi ệt, hành khí hoạt huyết, trục thủy, tuấn hạ…
  15. IV. HƯ – THỰC 3. Quan hệ hư thực - Hư thực hiệp tạp - Hư thực chuyển hóa 4. Phân biệt hư thực - Bệnh cũ hay mới - Tiếng nói hơi thở to hay nhỏ - Đau cự án hay thiện án - Chất lưỡi dày cộm hay mềm bệu - Mạch vô lực hay hữu lực
  16. IV. ÂM - DƯƠNG 1. Âm chứng - Bao gồm các chứng hư và hàn - Biểu hiện lâm sàng: người lạnh, tay chân lạnh, tinh th ần mệt mỏi, thở nhỏ, thích ấm, không khát, tiểu tiện trong dài, đại tiện lỏng,quay mặt vào trong, mặt trắng, lưỡi nhạt, mạch trầm nhược… 2. Dương chứng - Gồm các chứng thực và nhiệt - Tay chân ấm, tinh thần hiếu động, thở to thô, sợ nóng khát, tiểu tiện đỏ, tiểu ít, đại tiện táo, n ằm quay ra ngoài, mặt đỏ, lưỡi đỏ, mạch phù sác…
  17. IV. ÂM - DƯƠNG 3. Âm hư và dương hư: - Âm hư do tân dịch, huyết không đầy đủ, phần dương trong cơ thể nhân do âm hư nổi lên sinh ra chứng hư nhiệt, gọi là âm hư sinh nội nhiệt với các biểu hiện như: triều nhiệt, nhức trong xương, hai gò má đỏ, ho khan, họng khô, ra mồ hôi trộm, ngũ tâm phiền nhiệt…. - Dương hư là do công năng trong người bị giảm sút, dương khí không ra ngoài, phần vệ bị ảnh hưởng nên sinh chứng sợ lạnh, tay chân lạnh, gọi là dương hư sinh ngoại hàn, với các biểu hiện như sợ lạnh, tay chân lạnh, ăn không tiêu, liệt dương, đau lưng, mỏi gối, tiêu chảy, tiểu tiện trong dài…
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2