Bài giảng Chính sách phát triển: Bài 6 - Phát triển con người

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Chính sách phát triển: Bài 6 - Phát triển con người" trình bày các nội dung chính sau đây: chỉ số phát triển con người đã có tiến bộ vượt bậc nhưng còn nhiều khác biệt; các nước thành công và thất bại trong phát triển con người; phát triển con người và xây dựng đất nước; phát triển con người và bất bình đẳng giới;... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chính sách phát triển: Bài 6 - Phát triển con người

Jonathan Pincus Summer 2022 PHÁT TRIỂN Development Policy FSPPM CON NGƯỜI
TIỀN THÂN CỦA CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI: GUNNAR MYRDAL VÀ HỆ QUẢ TÍCH LŨY • Quyển sách Asian Drama: An Inquiry into the Poverty of Nations (tạm dịch Bi kịch châu Á: Tìm hiểu về nghèo đói ở các quốc gia) (1968), 2500 trang chia làm 3 quyển về các thách thức củng cố lẫn nhau ở Nam Á và Đông Nam Á • Năng suất thấp, vốn trên lao động thấp, trình độ giáo dục thấp, y tế kém và nhà nước bị thao túng bởi giới tinh hoa. Gunnar Myrdal • Quyển sách cho rằng các yếu tố xã hội và thể chế là yếu tố then chốt đối với phát triển.
CHÂU Á SAU CHIẾN TRANH: GIÀNH ĐƯỢC ĐỘC LẬP, TĂNG TRƯỞNG NHANH, SỨC KHỎE CON NGƯỜI CẢI THIỆN Tỉ lệ tử vong trẻ dưới 5 tuổi (trên 1000 ca được sinh GDP trên đầu người (2011 USD, PPP) ra) Nguồn: Groeningen Growth Center 18,000 Nguồn: World Development Indicators 250 16,000 14,000 200 12,000 Asian 150 Drama 10,000 8,000 Asian 100 6,000 Drama 4,000 50 2,000 0 - 1960 1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 1600 1700 1820 1870 1890 1900 1913 1929 1938 1950 1960 1970 1980 1990 2010 2018 China India Indonesia Thailand Viet Nam China India
Y TẾ, GIÁO DỤC VÀ TĂNG TRƯỞNG THU NHẬP: PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI • Cuộc sống nghèo đói và chết trẻ là hiện tượng phổ biến 50,000 trong suốt lịch sử 45,000 • Hai yếu tố sau 1800 40,000 • Sự phát triển của chủ nghĩa tư 35,000 bản 30,000 • Sự trỗi dậy của chính phủ nhà nước và ý tưởng công bằng 25,000 trong quyền công dân 20,000 • Kể từ 1900 sự tồn tại của 15,000 nhân loại đã có sự thay đổi 10,000 lớn và vô tiền khoáng hậu 5,000 trong lịch sử - 1600 1700 1800 1900 2000 China India Netherlands Spain United Kingdom United States Source: Groningen Growth Center
CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI CỦA UNDP • Mahbub ul Haq: Tập trung phát triển vào con người (tín đồ của Amartya Sen) • Ra mắt vào năm 1990 để tập trung thảo luận vào những chỉ số khác ngoài thu nhập trên đầu người • Nhưng tương quan giữa thu nhập, tuổi thọ và trình độ học vấn rất lớn → các trường hợp ngoại lệ khá hiếm hoi, nhưng quan trọng
CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI CỦA UNDP • Các nước Đông Nam 0.8 Á có thành tích phát 1990 2018 triển tốt từ 1990 0.75 • Trung Quốc và Việt 0.7 Nam thuộc nhóm tăng 0.65 trưởng nhanh nhất, 0.6 Philippines là quốc 0.55 gia tệ nhất 0.5 • Tất cả các nước đều có tỉ lệ đi học tăng 0.45 nhanh kể từ 1990 0.4 China India Indonesia Malaysia Philippines Thailand Vietnam human dev High
TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ, KHIẾN BẤT BÌNH ĐẲNG CÀNG THÊM SÂU SẮC • Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản đã thúc đẩy tăng năng suất nhưng cũng làm gia tăng sự bất bình đẳng • Phát triển không đồng đều là một đặc điểm của chủ nghĩa tư bản: phân nửa trẻ em Ấn Độ bị suy dinh dưỡng • Phân công lao động theo giới (phụ nữ chủ yếu làm những việc tệ nhất) và phân bổ không đồng đều các công việc trong gia đình • Mundle: Nhà nước làm trung gian cân đối giữa đầu ra kinh tế và xã hội • Mức độ thao túng của giới tinh hoa giữa các nhà nước là khác nhau: Ấn Độ và Indonesia là hai ví dụ chính phủ chỉ bảo vệ lợi ích của giới tinh hoa • Năng lực bộ máy hành chính để phát triển dịch vụ y tế và giáo dục khác nhau giữa các quốc gia. • Dịch bệnh Covid-19 một lần nữa hé lộ mức độ cam kết với bình đẳng và năng lực hành chính của chính phủ các nước Đông Nam Á
TUỔI THỌ VÀ GDP THEO ĐẦU NGƯỜI, 2005 • Thay đổi trong dịch tễ: từ các bệnh truyền nhiễm sang các căn bệnh mãn tính (như đau tim và ung thư) • Mối quan hệ gần gũi giữa thu nhập và sức khỏe • Các nước không thành công: Mỹ, Nam Phi, Guinea Xích đạo là những nước thiếu bình đẳng • Các nước thành công: Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam có mức độ bất bình đẳng thấp Source: Deaton 2013
TUỔI THỌ TÍNH TỪ LÚC MỚI SINH, 2018 Japan Iceland Korea Netherlands Slovenia Qatar Cuba Croatia Turkey Thailand Algeria Morocco Lithuania Honduras Latvia Nicaragua Trinidad and Tobago Bangladesh Syria Bhutan Nepal India Senegal Kenya Sudan PNG Haiti Gambia Burkina Faso Cameroon Cote d'Ivoire CAR 50 55 60 65 70 75 80 85
LOG SCALE: CÁC NƯỚC THÀNH CÔNG VÀ KHÔNG THÀNH CÔNG • Chiến tranh là nguyên nhân chính khiến tuổi thọ thấp • HIV/AIDS kéo lùi tuổi thọ của nhiều nước châu Phi • Tuổi thọ ở Nga giảm khi Liên Xô sụp đổ, suy thoái kinh tế và hệ thống phúc lợi xã hội tan rã Source: Deaton 2013
TỈ LỆ TỬ VONG CỦA TRẺ DƯỚI 5 TUỔI VÀ GDP THEO ĐẦU NGƯỜI (ĐÃ LẤY LOG), 2017 140 CAR Chad 120 Sierra Leone Mali 100 Benin Nigeria South Sudan Congo, DR Equatorial Guinea Cote d'Ivoire Niger Guinea Lesotho Guinea-Bissau Cameroon 80 Burkina Faso Angola Mauritania Liberia Togo Pakistan MozambiqueHaiti Comoros Afghanistan Gambia Sudan Laos 60 Burundi Zambia Ethiopia Malawi Yemen Kiribati Tanzania Papua New Guinea Eswatini Uganda Zimbabwe Ghana Congo Timor-Leste Myanmar Gabon Kenya Senegal Turkmenistan Madagascar Namibia 40 India Rwanda Botswana South Africa Nepal Micronesia Tajikistan Bolivia Dominica Nauru Bangladesh GuyanaBhutan Venezuela Iraq Cambodia Philippines Dominican Republic Vanuatu Guatemala Trinidad and Tobago Tuvalu Fiji Indonesia Morocco Egypt Algeria 20 Solomon IslandsKyrgyzstan Uzbekistan Palestine,Viet Nam State of Paraguay Azerbaijan Suriname Honduras Cabo Verde Nicaragua Jamaica Mongolia Macedonia MoldovaJordan Tonga ElBelize EcuadorGrenada Iran Panama North Palau Mauritius Peru Salvador Tunisia Brazil Mexico Colombia Seychelles Armenia Barbados Turkey Libya Georgia Lanka Thailand Kazakhstan Oman Ukraine Albania Costa Argentina Bahamas LebanonChina Bulgaria Russia Sri Maldives Rica Chile Malaysia Uruguay Romania Antigua Slovakia Bahrain Arabia UAE Kuwait Qatar BosniaSerbia Malta SaudiUnited States and Herz Croatia LithuaniaUnitedNetherlands Montenegro Greece SloveniaFinland San Norway Singapore Belarus Latvia Czechia Zealand Switzerland Luxembourg New Germany Poland Spain Canada HungaryItaly Belgium Denmark Kingdom Estonia FranceIceland Ireland Portugal Japan Sweden Marino Israel Korea Austria Cyprus Australia 0 6.5 7.5 8.5 9.5 10.5 11.5
VIỆN TRỢ VÀ Y TẾ: CÁC CHƯƠNG TRÌNH THEO CHIỀU DỌC VÀ THEO CHIỀU NGANG • Các chương trình theo chiều dọc đem đến các giải pháp kỹ thuật (tiêm chủng, dung dịch bù nước qua đường uống, thuốc chữa HIV bằng kháng vi rút) cực kỳ thành công trong việc giảm tỉ lệ tử vong và tỉ lệ nhiễm bệnh • Các chương trình theo chiều ngang xây dựng năng lực y tế cho những địa phương gặp nhiều khó khăn • Chi phí trên mỗi bệnh nhân ở vùng sâu vùng xa cao • Thiếu năng lực hành chính và quản lý • Bác sĩ thích làm việc ở thành phố và chữa bệnh cho người giàu với các trang thiết bị hiện đại • Chính phủ ít đầu tư vào y tế cơ bản
GIÁO DỤC: XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC, TỈ LỆ BIẾT CHỮ VÀ BIẾT LÀM TOÁN • Khả năng tiếp cận với giáo dục chính quy tạo động lực cho các phong trào yêu nước – các đế quốc thường giới hạn việc đi học chỉ dành cho giới tinh hoa • Hầu hết các quốc gia đều đặt mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học sau khi giành được độc lập và sau đó là phổ cập giáo dục trung học • Xây dựng văn hóa quốc gia từ nền tảng thực dân trước đây: cùng chương trình học, nghi thức và niềm tin • Benedict Anderson’s “Imagined Communities” (Cộng đồng tưởng tượng): các cộng đồng ngôn ngữ, nhà trường và ấn phẩm truyền thông đưa đến ý tưởng về quốc gia ở những thuộc địa cũ.
XUẤT PHÁT ĐIỂM KHÁC NHAU VÀ KẾT QUẢ KHÁC NHAU • Lịch sử không quyết định vận mệnh: Thái Lan khởi đầu với xuất phát điểm kém nhưng nhanh chóng tăng tốc sau năm 1990 • Philippines bắt đầu với lợi thế và nhưng mất đà • Di sản của nền giáo dục trong quá khứ thể hiện rõ trong nhóm người trưởng thành hiện tại. • Kỳ thị giới tính theo truyền thống: phụ nữ trưởng thành có ít bằng cấp và chen chúc trong những công việc cần ít kỹ năng, đặc biệt ở Ấn Độ và Thái Lan • Gia đình ít đầu tư vào giáo dục và y tế cho bé gái
TỈ LỆ ĐI HỌC CẤP TRUNG HỌC THẤP HƠN Boys 2018 Girls 120% 120% 2018 100% 100% 2010 2018 2018 2018 2010 2018 2018 2018 80% 2018 80% 2018 1982 1981 1981 60% 60% 1970 1976 40% 1971 40% 1970 1971 1971 20% 20% 1971 1971 1970 0% China India Indonesia Malaysia Philippines Thailand 0% China India Indonesia Malaysia Philippines Thailand
NHỮNG NGƯỜI TRÊN 25 TUỔI ĐÃ TỐT NGHIỆP CẤP 2 Men Women 80% 2016 70% 2018 2010 2009 70% 60% 60% 2017 2018 50% 2018 2010 2015 50% 2011 40% 2018 40% 2016 1982 30% 30% 1980 1970 1980 20% 20% 1989 1990 1992 1971 1971 1970 10% 1991 10% 1981 1980 1981 0% 0% China India Indonesia Malaysia Philippines Thailand Vietnam China India Indonesia Malaysia Philippines Thailand
TỈ LỆ THEO HỌC TRUNG HỌC, % TƯ NHÂN • Chính phủ Ấn Độ ưu tiên phát triển giáo dục bậc cao trong khi ít đầu 60% tư vào tiểu học và trung học • Hệ thống giáo dục tư 50% nhân phải nhảy vào lắp 40% đi khoảng trống mà chính phủ Ấn Độ và 30% Indonesia tạo ra • Chất lượng giáo dục 20% kém: trường lớp nhỏ, cơ sở vật chất tồi tàn, giáo 10% viên dưới chuẩn 0% China India Indonesia Malaysia Philippines Thailand
KẾT LUẬN • Chỉ số phát triển con người đã có tiến bộ vượt bậc nhưng còn nhiều khác biệt • Phát triển của chủ nghĩa tư bản không đồng đều • Nhà nước khác nhau về mục đích tồn tại và năng lực • Các nước thành công và thất bại trong phát triển con người • Phát triển con người và xây dựng đất nước: Sự công bằng của công dân trước luật pháp? • Phát triển con người và bất bình đẳng giới: Phân công lao động theo giới và gánh nặng bất công của việc chăm sóc gia đình đè lên vai người phụ nữ
CÂU HỎI THẢO LUẬN • Đại dịch Đại dịch Covid-19 cho chúng ta biết gì về vai trò của chính phủ và quy tắc của cộng đồng quốc tế trong việc cải thiện sức khỏe con người? • Thảo luận về mối quan hệ giữa giáo dục, tăng trưởng và bất bình đẳng