1
1
M«n häc: chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ
1. Gi¶ng viªn:
Vò §øc Cêng – Khoa KTNT
§T: 8345801/0912266337
Email: cuong.vd.ktnt@ftu.edu.vn
2. Thêi lîng m«n häc: 50 tiÕt
3. H×nh thøc thi hÕt m«n: Tr¾c nghiÖm
4. Yªu cÇu m«n häc:
-Cã mÆt 80% sè giê häc
-§ñ bµi kiÓm tra tr×nh (3 bµi)
2
M«n häc: chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ
5. Tµi liÖu m«n häc:
-Gi¸o tr×nh KTNT NXB Gi¸o dôc, 2002 – GS.TS. Bïi Xu©n
Lu chñ biªn.
-Hµng rµo phi thuÕ quan trong chÝnh s¸ch th¬ng m¹i QT
NXB Lao §éng 2005, TS. NguyÔn H÷u Kh¶i.
-B¶o hé hîp lý n«ng nghiÖp ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi
nhËp KTQT NXB Thèng kª, 2004 – GS.TS. Bïi Xu©n Lu
chñ biªn.
-International Economics-Theory and Policy, Fifth Edition cña
Paul R. Krugman vµ Maurice Obsfeld, NXB Addison-Wesley,
2000.
-C¸c b¸o, t¹p chÝ vÒ kinh tÕ: Nghiªn cøu kinh tÕ, kinh tÕ ph¸t
ph¸t triÓn, thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam, v.v…
-Internet
3
M«n häc: chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ
Néi dung m«n häc: 4 phÇn chÝnh
-PhÇn 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn
ngo¹i th¬ng (Tõ Ch¬ng I ®Õn Ch¬ng V)
-PhÇn 2: Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam qua c¸c thêi kú
(Ch¬ng VI vμCh¬ng VII)
-PhÇn 3: chÕ qu¶n lý vµ chÝnh s¸ch XNK
(Ch¬ng VIII ®Õn Ch¬ng X)
-PhÇn 4: HiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng
(Ch¬ng XI)
2
4
Ch¬ng i: ®èi tîng, néi dung vμPPNC m«n häc
I. Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n liªn quan ®Õn
ngo¹i th¬ng:
1. Quan hÖ KTQT:
Lμtæng thÓ c¸c quan hÖ vÒ vËt chÊt vμtμi
chÝnh diÔn ra kh«ng nh÷ng trong lÜnh vùc kinh
tÕ mμ trong lÜnh vùc khoa häc - c«ng nghÖ
cã liªn quan ®Õn tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña qu¸
tr×nh t¸i SX gi÷a c¸c quèc gia víi nhau còng
nhgi÷a c¸c quèc gia víi c¸c tæ chøc KTQT.
5
Néi dung cña QHKTQT:
-Th¬ng m¹i quèc tÕ:
-§Çu tquèc tÕ
-Hîp t¸c quèc tÕ vÒ kü thuËt vµ KHCN
-C¸c dÞch vô thu ngo¹i tÖ
Trªn gi¸c ®é mét quèc gia, TMQT chÝnh lμ
ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng.
6
2. Quan hÖ Kinh tÕ ®èi ngo¹i:
Lμtæng thÓ c¸c mèi quan hÖ vÒ vËt chÊt vμtμi
chÝnh, c¸c mèi quan hÖ vÒ kü thuËt vμKHCN
cña mét quèc gia víi phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi.
ÆKT§N lµ mét lÜnh vùc kinh tÕ
ÆKT§N lµ mét ph¹m trï lÞch sö
Quan hÖ KTQT kh¸c víi Quan hÖ KT§N?
3
7
3. ChÝnh s¸ch Quan hÖ KT§N?
Lμmét thèng c¸c nguyªn t¾c, c¸c c«ng cô
vμc¸c biÖn ph¸p thÝch hîp mμmét níc ¸p
dông ®Ó ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng KT§N nh»m
®¹t ®îc c¸c môc tiªu cña chiÕn lîc ph¸t triÓn
KT - XH cña quèc gia ®ã.
Æ 1 bé phËn cña ChiÕn lîc ph¸t triÓn KT-XH
8
(?)
Cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®îc r»ng:
“ngo¹i th¬ng ra ®êi sím nhÊt vμquyÕt ®Þnh
c¸c quan hÖ KT§N kh¸c”
hay kh«ng?
9
II. Kh¸i niÖm Ngo¹i th¬ng:
1. Ngo¹i th¬ng lµ g×?
-Lµ“néi th¬ng” vît ra khái biªn giíi quèc gia
-Lµmét ngμnh kinh tÕ thùc hiÖn chøc n¨ng lu
th«ng hµng ho¸ dÞch vô gi÷a thÞ trêng trong
níc vµ thÞ trêng níc ngoµi.
-Lµ trao ®æi díi h×nh thøc mua b¸n hµng
ho¸ dÞch vô kÌm theo (b¶o hµnh, l¾p r¸p,
b¶o hiÓm, thanh to¸n…) gi÷a mét quèc gia víi
phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi.
-Lµmét c«ng nghÖ kh¸c ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸
dÞch vô
4
10
CÇn nhí!
Ngo¹i th¬ng lμho¹t ®éng mua b¸n hμng
ho¸ vμdÞch vô qua biªn giíi cña quèc gia
hay
Ngo¹i th¬ng lμ trao ®æi, mua b¸n hμng
ho¸ vμdÞch vô gi÷a c¸c níc th«ng qua
ho¹t ®éng XNK.
11
2. ChÝnh s¸ch Ngo¹i th¬ng?
Lμmét hÖ thèng c¸c nguyªn t¾c vμbiÖn
ph¸p vÒ kinh tÕ, hμnh chÝnh vμph¸p luËt
mμNhμníc ¸p dông ®Ó thùc hiÖn c¸c
môc tiªu x¸c ®Þnh trong lÜnh vùc ngo¹i
th¬ng trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh.
12
3. Néi dung cña Ngo¹i th¬ng:
Gåm 2 ho¹t ®éng chÝnh lµ XuÊt khÈu vµ NhËp khÈu.
XK viÖc b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô cho níc ngoµi:
hµng ho¸ ®îc SX trong níc (thùc hiÖn GT ë
trong níc) vµ ®îc tiªu dïng ë níc ngoµi (thùc
hiÖn GTSD ë níc ngoµi).
NK viÖc mua hµng ho¸ dÞch vô cña níc ngoµi
(thùc hiÖn GT ë níc ngoµi vµ thùc hiÖn GTSD ë
trong níc)
5
13
Môc tiªu chÝnh cña ngo¹i th¬ng lµ NK chø
kh«ng ph¶i XK.
XK lµ ®Ó NK, NK lµ nguån lîi chÝnh tõ ngo¹i
th¬ng
14
Ngo¹i th¬ng ®îc thÓ hiÖn th«ng qua C¸n
c©n TM gåm XK vμNK.
-C¸n c©n TM thÆng d?
-C¸n c©n TM th©m hôt?
C¸n c©n TM cña mét níc lµ Tæng hîp c¸c
c¸n c©n TM cña níc ®ã víi tõng khu vùc
thÞ trêng.
15
4. §Æc ®iÓm cña Ngo¹i th¬ng:
-Ngo¹i th¬ng lµ mét bé phËn cña nÒn
KTQD (mét ngµnh kinh tÕ) lu«n cã mèi
quan hÖ qua l¹i víi c¸c bé phËn kh¸c cña
nÒn KT.
-Ngo¹i th¬ng còng lµ mét bé phËn cña
quan hÖ XH. Nã ph¶n ¸nh sù phô thuéc lÉn
nhau gi÷a nh÷ng ngêi SX riªng biÖt t¹i c¸c
quèc gia kh¸c nhau