Bài giảng Chương 8: Kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế nhỏ, mở cửa

KINH TẾ VĨ MÔ TRONG NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

Chương 8

Ủ

Ề

Ế

8.1 Đ C ĐI M C A N N KINH T NH ,

Ỏ

Ặ Ề Ở Ử M C A

Ỷ

Ố

Ệ Ố

Ạ

Ề

MÔ HÌNH ISLM PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCH Ế Ạ M I (H N CH KINH T Ế

8.2 CÁC H TH NG T GIÁ H I ĐOÁI 8.3 8.4 ƯƠ TH Ậ NH P) TRONG N N Ỏ Ở Ử NH , M C A

8.1 ĐẶC ĐIỀM CỦA NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

ế ề ợ

Lý thuy t v l ệ ố ế

ế i th i th tuy t đ i Adam Smith

ố

ế ươ

ế ợ ế ề ợ

ng đ i David Ricardo

ạ ươ

i th t Chính sách ngo i th ẩ

ấ ậ

ế

ố ế

Cán cân thanh toán qu c t

ả ả ố

ố ố

8.1.1  Lý thuy t l  Lý thuy t v l 8.1.2  Chính sách gia tăng xu t kh u  Chính sách h n ch nh p kh u ẩ ạ 8.1.3  Tài kho n vãng lai (current account)  Tài kho n v n (capital account)  Sai s th ng kê

8.1.1 Lý thuyết về lợi thế

(cid:0) ệ ế ố ế ợ i th tuy t đ i (Adam

(cid:0)

ế

c khác.

Lý thuy t l Smith) ệ ố ủ ợ L i th tuy t đ i (absolute advantage) c a ả ể ệ ở ỗ ướ ộ ướ ch n c th hi n c đó có kh m t n ớ chi ạ ộ ấ ả năng s n xu t m t lo i hàng hóa v i ớ ướ ấ ơ so v i n phí th p h n

Lý thuyết lợi thế tuyệt đối

ả ả

ấ ở

s g o và v i s n xu t

VN và NB là

ấ ượ

ề ờ

ộ

(cid:0) Ví d :ụ (cid:0) Gi ả ử ạ ố gi ng nhau (cid:0) Chi phí s n xu t đ ả

c quy v gi

lao đ ng

ờ ạ ờ ả V i (gi /mét) G o (gi /kg)

VN 6 2

NB 4 3

Nhược điểm của lý thuyết lợi thế tuyệt đối

ướ

ế ướ ạ ể T i sao n c kém phát tri n, có chi phí ơ ấ ả ẫ c khác, v n tích s n xu t cao h n n ố ế ạ ươ ự c c tham gia th cho ng m i qu c t ệ ố ợ i th tuy t đ i ? dù mình không có l

Lý thuyết về lợi thế tương đối

ớ

ố

ợ c có l ế ẻ ơ

ộ

ạ

ế ươ ộ ướ ng đ i so v i i th t M t n ấ ả ướ n c khác n u s n xu t hàng hóa v i ớ giá r h n khi so sánh qua m t lo i hàng hóa khác.

Lý thuyết về lợi thế tương đối

ờ

ạ

/mét)

/kg)

ả V i (gi 6

G o (gi 2

ế

ạ ẻ ơ

ươ

ộ

ố

ng đ i so v i g o

ớ ạ ở

ạ

ẩ

Ở ậ

ươ

ớ ả ở

ố

ậ Nh t, v i r h n m t cách t

ng đ i so v i v i

NB Nh t có l ệ ố ả ề v iả l n ẫ g oạ ợ ậ i th tuy t đ i c v N u l y ẩ ả ế ấ v i làm chu n so sánh : o Vi ạ ả ệ t Nam: 1m v i = 3 kg g o o Nh t: 1m v i = 2 kg g o ạ ả ậ Ở => VN, g o r h n m t cách t Nh tậ N u l y ế ấ g o làm chu n so sánh: o VN: 1kg g o = 1/3m v i ả ạ o Nh t: 1 kg g o = 1/2m v i ạ ả ộ ả ẻ ơ => VN.

Lý thuyết về lợi thế tương đối

(cid:0) Vi

ệ ợ

ệ ố v ề i th tuy t đ i ẫ v n có t Nam

ế t Nam không có l ệ ư ả ạ ẫ ả c g o l n v i, nh ng Vi ố ề ạ ế ươ ợ ng đ i v g o. i th t l (cid:0) N u ế m i n

ỗ ướ ấ

ợ c dành các ngu n l c ặ ữ ng đ i, i th t

ế ươ ả ề ả ồ ự đ ể ả s n xu t ra nh ng m t hàng mà mình ố sau đó trao đ iổ có l ướ ề ẽ ượ ớ c đ u s đ v i nhau thì c hai n c ơ ẩ ụ ưở h ng th nhi u s n ph m h n.

Lý thuyết về lợi thế tương đối

ỗ ướ

c sx bao

ử M i n

ổ

ạ ng: (g+g’) kg g o, (v+v’) m v i

ặ i ạ

ả ượ

ổ

ả

(cid:0) Trong n n kinh t ề ế đóng c a: ụ ấ ẽ ưở nhiêu s h ng th b y nhiêu (cid:0) VN: g kg g o và v mét v i ả ạ (cid:0) NB: g’ kg g o và v’ mét v i. ả ạ (cid:0) T ng s n l ả ượ ả (cid:0) Trong n n kinh t ỗ ướ ư ế ở ử M i n ề m c a: c u tiên ặ ớ ả ế ợ i th , gi m b t sx m t hàng sx m t hàng có l còn l (cid:0) VN: (g+30) kg g o, (v10)m v i ạ ả (cid:0) NB: (g’24)kg g o, (v’+12)m v i ả ạ (cid:0) T ng s n l ạ ng: (g+g’+6)kg g o, (v+v’+2)m v i

ả

ạ ả

ạ

Lý thuyết về lợi thế tương đối (cid:0) VN mang 12kg g o sang Nh t đ i l y 6m v i. Nh t mang 5m v i sang VN đ i l y 15kg g o.

ậ ổ ấ ổ ấ ướ ẽ

ậ ấ

ậ

c s là:

ả ượ

ỗ ướ

(cid:0) T ng s n l

ng còn l

i c a m i n

ố ủ ợ

ậ

i th t

ự

ỷ ệ

ố ế ươ ng đ i ổ ữ trao đ i gi a

ướ

ở

ạ

(cid:0) Xu t nh p kh u c a c hai n ẩ ủ ả (cid:0) VN: X=27kg g o, M=11m v i ả ạ (cid:0) NB: X=11m v i, M=27kg g o ạ ả ạ ủ ổ (cid:0) VN: (g+3) kg g o, (v+1)m v i ạ ả (cid:0) NB: (g’+3)kg g o, (v’+1)m v i ả ạ (cid:0) K t lu n: Ngu n g c c a l ồ ế chính là s khác nhau trong t l hai lo i hàng hoá

hai n

8.1.2 Chính sách ngoại thương

ạ

ủ ươ

ộ

ẩ

ậ

ươ là nh ng ữ Chính sách ngo i th ng ủ ế ị ằ quy t đ nh c a Chính ph nh m tác ố ế ạ ế ng m i qu c t thông đ ng đ n th ẩ ấ ố ớ qua các chính sách đ i v i xu t kh u, nh p kh u.

8.1.2 Chính sách ngoại thương

ấ

ợ ấ

ề

ằ

(cid:0) Chính sách gia tăng xu t kh u ẩ (cid:0) Đòn b y thu ế ẩ (cid:0) Tín d ng xu t kh u ẩ ấ ụ (cid:0) Tr c p xu t kh u ẩ ấ ợ ấ • Tr c p tr c ti p: ợ ấ ự ế tr c p b ng ti n, ấ

ố ớ

cho vay v n v i lãi su t th p

ợ ấ

ả

ấ ệ

ườ

• Tr c p gián ti p: c i thi n CSHT, ế ng kinh doanh

môi tr (cid:0) Thay đ i TGHĐ ổ

8.1.2 Chính sách ngoại thương

(cid:0) ậ

(cid:0)

ẩ

ậ

ờ

(cid:0)

ệ ậ ẩ ạ ạ ượ ạ

ợ ủ

ươ

ạ

ng m i qu c t

ẽ ả

ả

ệ

ẩ ế ạ Chính sách h n ch nh p kh u ạ ạ ử ụ s d ng TGHĐ, h n ng ch Bi n pháp: ậ ấ ế ẩ ậ nh p kh u, thu nh p kh u, c m nh p ả ệ ươ ỹ kh u, hàng rào k thu t, b o v th ng m i t m th i v.v. ể c đi m: Nh • H n ch ích l ố ế ế i c a th • Có kh năng các qu c gia khác s tr đũa ố • Vi ậ t Nam đã gia nh p AFTA, WTO…

8.1.3 Cán cân thanh toán quốc tế

ệ ố

(cid:0) Cán cân thanh toán (Balance of payments) hay cán cân thanh toán qu c tố ế là m t ộ ộ giao ả ế ạ ủ ầ i c a th c v i ph n còn l ị ấ ờ th i gian nh t đ nh,

ả [1]

ọ còn g i là ả b n báo cáo có h th ng ph n ánh toàn b ữ ị ộ ướ ớ d ch gi a m t n iớ , trong m t kho ng ộ gi ộ ườ ng là m t năm. th ế ộ ả

ổ

ợ

ộ

ụ

ồ

ướ

ạ

ị ữ c v i các n

c còn l

ế ớ [2]

(cid:0) BOP là m t b n k t toán t ng h p toàn b các lu ng buôn bán hàng hoá và d ch v , các lu ng ể ố ả chu chuy n v n và tài s n gi a các công dân và ủ ộ ướ ớ i trên Chính ph m t n i. th gi

[1]

ế ọ

ụ

h c vĩ mô”, Nxb Giáo d c, 2004, trang

[2] B GD & ĐT – “Kinh t

P.A.Samuelson & W.D.Nordhaus“Economics”, McGrawHill, 2006, trang 614 ộ 200

8.1.3 Cán cân thanh toán quốc tế

(cid:0)

ườ

ượ

ng đ

ngo i t

Ở ệ Vi ạ h ch toán theo

(cid:0)

ộ

ẩ

ấ ấ xu t kh u,

t Nam, cán cân thanh toán th ạ ệ (cid:0) Nguyên t c ghi vào BOP: ắ ạ ộ ề

Có, và mang d u ấ

ế M t ho t đ ng n u mang tính ch t thu ti nề v thì ghi vào bên c ng ộ (+).

ộ

(cid:0) M t ho t đ ng n u mang tính ch t ế

ậ ấ nh p kh u, ấ

ẩ ừ ề thì ghi vào bên N ,ợ mang d u tr

ạ ộ ố tiêu t n ti n ().

ữ

ề

ệ ượ ọ

(cid:0) Chênh l ch gi a các lu ng ti n đi vào và đi ra ồ ả “ròng”

c g i là kho n

Các khoản mục của BOP

(cid:0)

ả ả ố

(cid:0)

ố ố

Tài kho n vãng lai (current account – CA) Tài kho n v n (capital account KA) Sai s th ng kê (error E)

Tài khoản vãng lai

ồ

ả

(cid:0) Tài kho n vãng lai ả ị

(cid:0)

ệ

ữ

(cid:0)

ấ

ậ ừ

ữ s n xu t. Chênh l ch gi a thu ế ố các y u t

các y u t

ệ ậ ừ XK và thu nh p t ừ ướ n

(cid:0)

ướ

ng thu nh p gi a các n

c ngoài ữ ậ ườ

ế

ệ

ượ ợ ệ

ồ ữ

ậ

ể ể

ượ

ghi chép các lu ng buôn ư ụ cũng nh các kho n bán hàng hoá và d ch v ừ ướ ậ khác t c ngoài. n thu nh p ròng ụ ị XNK hàng hoá và d ch v . Chênh l ch gi a XK và ẩ ấ NK: xu t kh u ròng. ế ố ả XNK các y u t ế ố nh p t ậ NK: thu nh p ròng t ớ ể c v i Chuy n nh ng chi n tranh, quà nhau: vi n tr , b i th ậ ế bi u…Chênh l ch gi a thu nh p do nh n chuy n ậ ượ nh c ngoài và thu nh p chuy n ượ ng ròng. c ngoài: nh

ừ ướ ng t n ướ ng cho n

ể chuy n nh

Xuất nhập khẩu và thâm hụt thương mại của Việt Nam

Kiều hối của Việt Nam qua các năm

%

Triệu USD

Lượng kiều hối

9000

160

137.50

Tốc độ tăng

140

8000

120

7000

100

6000

77.30

64.56

5000

46.42

45.45

4000

28.57

26.32

23.68

18.52 18.75

17.02

15.38

14.00

3000

3.59

2000

-14.71

1000

-20

1 4 1

0 5 2

5 8 2

9 6 4

0 0 4

0 5 9

0 0 2 1

7 5 7 1

0 2 8 1

0 0 1 2

0 0 7 2

0 0 2 3

0 0 8 3

0 0 7 4

0 0 5 5

0 0 0 8

-40 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Năm

ụ

ố

ồ

ổ

Ngu n: T ng c c Th ng kê

(cid:0) Tài kho n v n

ố ạ ồ v n đi vào

Tài khoản vốn ả ố ghi chép l i lu ng ố

ố

ỏ và đi ra kh i qu c gia. (cid:0) V n dùng đ mua nhà máy, c phi u c a các

ể công ty g i là ọ vào và đi ra đ

ể ử

ố

ọ

ế

ị

ế ủ ổ ồ ữ ệ đ u tầ ư. Chênh l ch gi a lu ng đi ầ ư ụ đ u t ượ ế ròng .[1] c x p vào m c (cid:0) V n dùng đ g i ngân hàng (ho c tr c ti p cho ự ế ặ ủ ướ c ngoài g i vay), mua trái phi u chính ph n ệ ồ ữ là giao d ch tài chính. Chênh l ch gi a lu ng đi ụ giao d ch tài ượ ế c x p vào m c vào và đi ra đ chính ròng.

ầ ư

ớ ầ ư

ươ

[1] Khái ni m đ u t ệ

ròng này khác v i đ u t

ròng trong ch

II.

Dòng tài trợ ODA ước tính – triệu USD

Sai số thống kê

ằ

(cid:0) Sai s th ng kê ố ố

ề ặ ỉ ả

nh m đi u ch nh sai sót ố mà quá trình th ng kê g p ph i. c g i là h ng ạ

(cid:0) M c này đôi khi còn đ ố

ụ ụ ượ ọ m c cân đ i (balancing item).

Cán cân thanh toán BOP

(cid:0) BOP = CA + KA + E ặ

ệ ố

ằ (cid:0) Trong n n kinh t ề

(cid:0) BOP>0: th ng d cán cân thanh toán ư (cid:0) BOP<0: thâm h t cán cân thanh toán ụ (cid:0) BOP=0: cân b ng cán cân thanh toán ế ẽ ử ụ

ạ ệ

duy trì NHTW s s d ng d tr ngo i t ủ ể ổ

ế

ượ

ụ

ộ

ố h th ng TGHĐ c ặ ự ữ ho c TGHĐ. Ho t ạ ị ả c ph n ánh thông qua kho n m c

ả ứ

ợ

ị đ nh, trái phi u Chính ph đ n đ nh đ ng đó đ “Tài tr chính th c”.

Tài trợ chính thức ợ

(cid:0) Tài tr chính th c:

ả ứ là kho n ngo i t

ế ủ

ặ

ỹ ự ữ ỉ ằ

ặ

ế ạ ệ , vàng, trái phi u (c a QG khác) mà ừ qu d tr ) ho c NHTW bán ra (t ề mua vào nh m đi u ch nh cán cân thanh ụ ư toán khi nó th ng d hay thâm h t. (cid:0) Tài tr chính th c (n u có) luôn ứ ng c ượ

bán ngo i tạ ệ ra làm gi m ả d ự thì mua ngo i t thì

ợ ấ ớ d u v i BOP. (cid:0) N u NHTW ế ạ ệ ữ tr ngo i t (cid:0) N u NHTW ế ạ ệ ữ tr ngo i t

ấ ộ ghi d u c ng (+) ự ạ ệ vào làm tăng d ừ ấ ghi d u tr ().

Tóm tắt bản kết toán BOP

ả

ợ

Các kho n ròng; (+) là Có; () là N

ẩ

ấ

ượ

ng ròng ừ ướ n

c ngoài

ả (1)Tài kho n vãng lai Xu t kh u ròng ể Chuy n nh ậ Thu nh p ròng t ả ố (2)Tài kho n v n ầ ư Đ u t ròng ị Giao d ch tài chính ròng ố ố (3)Sai s th ng kê (4)Cán cân thanh toán (4) = (1) + (2) + (3)

ứ

ợ

ế

= (4) (n u có)

(5)Tài tr chính th c (5)

Ví dụ về BOP của Việt Nam (Nguồn: IMF, DC và dự báo của HSC )

8.2 CÁC HỆ THỐNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

ủ ỷ ự ằ Các khái ni mệ S cân b ng c a t giá

8.2.1 8.2.2 ố h i đoái

8.2.3

ệ ố ệ ố ệ ố

ỷ ỷ ỷ

ả

lý

ỷ ố ệ ố H th ng t giá h i đoái (cid:0) H th ng t giá h i đoái c đ nh ố ị ố (cid:0) H th ng t giá h i đoái th n i hoàn toàn ả ổ ố (cid:0) H th ng t giá h i đoái th n i có qu n ả ổ ố

8.2.1 Các khái niệm

ố

(cid:0) Th ị

(foreign

ạ ng ngo i h i

(cid:0) ng qu c t

ộ ể ổ ấ

ị ườ ng mua và

ườ exchange market): ố ế ị ườ , trong đó m t là th tr ề ồ ố đ ng ti n qu c gia này có th đ i l y ố ề ồ đ ng ti n qu c gia khác. (cid:0) Nói đ n gi n: ơ bán ngo i t

ả là th tr ạ ệ .

8.2.1 Các khái niệm

(cid:0) T giá h i đoái ( exchange rate):

(cid:0)

ố ả

ướ

ỷ ư ự là giá c mà d a vào đó c dân các n ổ ớ buôn bán, trao đ i v i nhau.

(cid:0) TGHĐ danh nghĩa

(cid:0)

ả ộ ơ ị ề ệ ủ

ộ ướ

ề ủ ướ

(cid:0)

ướ

c này

ề ướ

là giá c m t đ n v ti n t c a m t n ằ ượ c tính b ng ti n c a n đ c khác ề ổ ữ ồ ỷ ệ là t l trao đ i gi a đ ng ti n n ớ ồ c khác v i đ ng ti n n (cid:0) TGHĐ th c tự ế

Các phương pháp thể hiện TGHĐ danh nghĩa

(cid:0) ế ộ ệ ẩ làm chu n (y t giá

(cid:0)

ạ ệ ầ

ể c n có đ

ổ ấ

(cid:0)

ố ượ

ạ ệ

ơ ị ộ

ng đ n v ngo i t

/ 1 đ n v n i

(cid:0)

ồ

tăng giá.

ồ ấ L y đ ng n i t ự ế tr c ti p) ị ơ ượ TGHĐ là l ng đ n v ngo i t ộ ơ ị ộ ệ đ i l y m t đ n v n i t ơ ị e = s l tệ VD: e = (1/16000)USD/VND (cid:0) Khi TGHĐ tăng, đ ng n i t ộ ệ

Các phương pháp thể hiện TGHĐ danh nghĩa

(cid:0) ế ạ ệ ẩ làm chu n (y t giá

(cid:0)

ể ổ ấ

ượ

ộ ệ ầ

c n có đ đ i l y

(cid:0)

ng n i t ạ ệ . ơ

ố ượ

ị ộ ệ

ng đ n v n i t

ị ơ /1 đ n v

(cid:0)

ồ

ộ ệ ị ấ

b m t giá

ấ ồ L y đ ng ngo i t gián ti p): ế TGHĐ là l ơ ị 1 đ n v ngo i t E = s l ngo i tạ ệ VD: E = 16000 VND/USD (cid:0) Khi TGHĐ tăng, đ ng n i t

TGHĐ giữa VND và USD theo thời gian

TGHĐ danh nghĩa và TGHĐ thực tế

ượ ế c niêm y t là TGHĐ danh

ở ố các qu c gia khác nhau thì

(cid:0) TGHĐ đ nghĩa (cid:0) L m phát ạ khác nhau

(cid:0) Đ lo i tr y u t

ườ

i ta ự ố ệ t giá h i đoái th c

ể ạ ừ ế ố ạ l m phát, ng ỷ ử ụ s d ng khái ni m .ế t

Lý do USD là công cụ tài chính quốc tế quan trọng

(cid:0) XNK và đ u t

ỹ ướ ớ ủ ầ ư c a M l n ệ ươ c nào cũng có quan h th ể

ậ ớ

ệ ố ủ

ạ ơ

ệ

ố ổ ươ ồ ề ặ ầ ể ễ (cid:0) Đ ng USD là đ ng ti n t ng đ i n

ư ỹ ớ , và h u nh ầ ạ n ng m i ầ v i M . Do v y, c n USD đ thanh toán ỹ ị các giao d ch v i M . (cid:0) H th ng ngân hàng và đ i lý c a ngân ế ớ ế hàng có m t h u h t các n i trên th gi i ả ổ ồ nên vi c chuy n đ i đ ng USD sang b n ệ ộ m t cách d dàng. t ồ ị ề ỉ đ nh v t giá

Tỷ giá hối đoái thực tế (ε)

(cid:0) ỷ ệ mà t

ổ ấ

i trao đ i c này l y ướ c khác

(cid:0) ươ

ố ủ c tính theo giá n

ướ ạ ữ ng đ i c a nh ng hàng ướ c ngoài so ề ộ c khi quy v m t lo i

ộ ạ ườ i đó m t ng là t l ướ ụ ủ ị hàng hoá và d ch v c a n ụ ủ ị hàng hoá và d ch v c a n (Mankiw) ứ là m c giá t ượ hoá đ ớ v i giá trong n ề ti n chung.

Tỷ giá hối đoái thực tế (ε)

ể

(cid:0) Tu cách bi u hi n TGHĐ danh nghĩa, ta tính

ỳ ượ

ệ ự ế c TGHĐ th c t

ấ ồ

ộ ệ

ẩ

(cid:0) TGHĐ danh nghĩa l y đ ng n i t

làm chu n: ướ ướ c/giá n

= TGHĐ danh nghĩa x giá trong n

ε ngoài

= e x P / P*

ạ ệ

ồ

ấ

ε (cid:0) TGHĐ danh nghĩa l y đ ng ngo i t

làm

ướ

c ngoài / giá trong

chu n:ẩ ε = TGHĐ danh nghĩa x giá n cướ n

ε = E x P* / P

ỉ ố

ủ

ướ

(cid:0) P, P*: ch s giá c a các n

8.2.2 Sự cân bằng của TGHĐ

(cid:0) TGHĐ cân b ngằ s đ ạ ệ ằ

ị ạ

ẽ ượ c xác đ nh ầ b ng c u ngo i

khi cung ngo i t .ệ t ầ

ạ ệ

(cid:0) C u ngo i t

và cung ngo i t ?

Cầu ngoại tệ

(cid:0) Công dân n

ượ chi tr ả c ng đ

ườ th c A. b ng ti n c a n

ừ ướ n ườ i mua (n ướ ề ả ổ c A là ướ c c A

ướ c A ằ ề ủ ướ (cid:0) N u ng ườ ế i mua hàng t ườ ướ ng c ngoài, thì i n ng ồ ngoài) ph i đ i sang đ ng ti n n …

ướ

(cid:0) …c u v ti n c a n ề ề

trên th ị

ầ ườ ủ c A ạ ố ẽ ng ngo i h i s phát sinh tr

Cầu ngoại tệ

càng nhi uề thì c u v ngo i t

(cid:0) M t n ề thì ẩ ướ xu t kh u càng nhi u ấ ộ c ướ ủ ề ồ ố ớ ầ c u đ i v i đ ng ti n c a n c đó ị ườ càng l nớ trên th tr ng ngo i h i (cid:0) Nói cách khác, m t n ộ ướ nh p kh u c ạ ệ ẽ ầ ề ạ ệ ẽ

ầ ạ ố ẩ ậ s tăng ừ 2 s phát sinh t

ụ

ậ

ẩ

ị

ượ

ể

ả

(cid:0) C u v ngo i t ề ngu n: ồ (cid:0) Nh p kh u hàng hoá và d ch v (cid:0) V n và các kho n chuy n nh

ng ra

ố ướ

c ngoài.

Ảnh hưởng của TGHĐ đến cầu ngoại tệ

ẩ

ủ

làm chu n

ẩ

ấ ầ ề

ậ ươ

ườ

ợ

(cid:0) TGHĐ c a VN l y đ ng ngo i t ấ ồ ạ ệ (cid:0) Khi TGHĐ tăng, đ ng n i t ồ ộ ệ ả gi m giá ả ẩ ậ => xu t kh u tăng, nh p kh u gi m ạ ệ ả gi m => c u v ngo i t ự ng t

cho tr

ng h p TGHĐ

(cid:0) L p lu n t ậ gi m. ả

ườ

ệ

t Nam,

ầ ề c u v

ế ớ ạ ố ẽ ố

(cid:0) Nh v y, tr ợ ủ ư ậ ng h p c a Vi , t c ứ ị ạ ệ ẽ s ngh ch bi n v i TGHĐ ngo i t ố ầ ề ườ ng c u v ngo i h i s d c xu ng. đ

(cid:0) Ti n c a ng

ườ ướ i n ứ ra th tr

c cung ng

Cung ngoại tệ ủ c ngoài ị ườ ị

ề ượ ọ

đ h mua hàng hoá và d ch v xu t kh u.

(cid:0) Nói cách khác, cung ngo i t

ạ ệ s ẽ ) (ngo i t ạ ố khi ng ngo i h i ẩ phát sinh

ướ

ụ ấ ạ ệ ả

ừ t c mà

ượ l ng

ặ ng hàng hoá ho c tài s n trong n c ngoài mu n mua.

ừ

ườ ướ i n ư ậ

ố ạ ệ

(cid:0) Nh v y, cung ngo i t

phát sinh t

hai

ẩ

ị

ố

ể

ụ ượ

ủ ướ

ng c a n

c ngoài

ngu n:ồ (cid:0) Xu t kh u hàng hoá và d ch v ấ (cid:0) V n và các kho n chuy n nh ả cướ .

vào trong n

b m t giá

(cid:0) Khi TGHĐ tăng, đ ng n i t ộ ệ ị ấ tăng ế ớ đ ng bi n v i TGHĐ

ồ ạ ệ ạ ệ ồ ố

=> X tăng => cung ngo i t ề ườ ng cung v ngo i t => đ ạ => có hình d ng d c lên.

Sự cân bằng của TGHĐ

Lượng ngoại tệ

HÌnh 8.1: TGHĐ cân bằng trên thị trường ngoại tệ

Các yếu tố ảnh hưởng đến TGHĐ

ế

ng kinh t ị ự

ng lai t

(cid:0) L m phát ạ (cid:0) Lãi su tấ (cid:0) Tăng tr ưở (cid:0) R i ro chính tr , kinh t ế ủ (cid:0) Ni m tin và d đoán v TGHĐ trong ề ề ươ ự

(cid:0) S can thi p c a NHTW

ệ ủ

8.2.3 Hệ thống tỷ giá hối đoái

ế ộ ơ ệ ố

ề

ể ố

ủ

ồ

ạ ng th gi

ị ề ồ ố ơ

(cid:0) H th ng TGH Đ là m t c ch , trong ệ ở ổ đó hình thành t ng th các đi u ki n, n ấ ủ đó các chính ph qu c gia cho phép duy trì nh ng ữ Đ nh m ằ đ nh các TGH ộ ự ậ ợ cho s v n đ ng c a ề i ti n đ có l ố ế ươ và lu ng ng m i qu c t lu ng th ế ớ ị ườ v n trên th tr i. (cid:0) C ch TGHĐ ế ổ

ữ ị ề (foreign exchange ợ ấ ả t c nh ng NHTW cho phép xác đ nh

mechanism) là t ng h p t ệ đi u ki n mà TGHĐ danh nghĩa.

8.2.3 Hệ thống tỷ giá hối đoái

(cid:0) ử

– Fixed

th ng TGHĐ c đ nh

exchange rate

ạ ế ủ c a nhân lo i, có ế ế ượ t đ n c bi ị ố ị Trong l ch s kinh t ệ ố 3 h th ng TGHĐ đ (cid:0) H ố ệ

ả ổ

ệ ố

ả ổ

ố

ệ

(cid:0) H th ng TGHĐ th n i hoàn toàn (linh ho t)ạ – floating/flexible exchange rate (cid:0) H th ng TGHĐ th n i có qu n lý ả ấ – flexibility limited

ầ (không thu n nh t) exchange rate

Hệ thống TGHĐ cố định

ượ ế ạ ỷ là lo i t giá đ c quy t

(cid:0) 1944 1971 (cid:0) T giá c đ nh ố ị ở

ỷ ị đ nh b i NHTW.

ồ n i t

ặ ứ ạ

(cid:0) NHTW đ ng ý mua ho c bán ạ ệ t

ộ ệ ể đ ị i m c giá quy đ nh

đ i l y ngo i t tr ổ ấ c. ướ

d tr n i t ự ữ ự ữ ộ ệ và d tr

(cid:0) NHTW ph i có ả ạ ệ ớ l n.

ngo i t

Hệ thống TGHĐ cố định

ặ

ồ ố ị

m c

ớ ứ ầ

ế

ỉ

(cid:0) N u NHTW còn đ ng ý mua ho c bán ngo i ạ ề ệ ứ thì cung ng ti n t i m c c n thi

ế ệ ở ứ TGHĐ c đ nh ề ự ộ đ ng đi u ch nh t s :ả ử

t t (cid:0) Gi

ơ ế

ệ

ầ

ợ

(cid:0) NHTW quy đ nh: 1 USD ăn 15.000 VNĐ ị (cid:0) TGHĐ cân b ng: 1 USD ăn 16000 VNĐ ằ (cid:0) Xu t hi n c h i đ các nhà đ u c ki m l ơ ộ ể

ấ nhu nậ

(cid:0) TGHĐ s gi m cho đ n khi nào E

ả ớ

ố ị

ẽ ằ

ườ

ế cb trên th ị ố ng b ng v i E c đ nh do NHTW công b

Hệ thống TGHĐ cố định

Ecb

E coá ñònh

Hình 8.2: TGHĐ caân baèng cao hôn TGHÑ coá ñònh

Hệ thống TGHĐ cố định

(cid:0) Khó khăn:

, ngo i t ươ

ph i t ạ

ả ươ ố ế

ạ ệ ng m i qu c t

ị ươ

ổ ề

(cid:0) D tr n i t ự ữ ộ ệ ớ ứ x ng v i quy mô th (cid:0) T l ỷ ệ tăng v XK, NK, TLLP khác nhau ữ ữ c gây nên nh ng thay đ i ố ủ ng đ i c a ti n

ệ ượ

ầ ơ

ề

ộ ồ ấ

ớ

ng đ u c khi m t đ ng ti n c đánh giá quá cao/ th p so v i giá

ề ướ gi a các n ề ạ dài h n v giá tr t .ệ t (cid:0) Hi n t ượ ị ệ ạ ủ

i c a nó.

đ tr hi n t ả

(cid:0) Ph i hi sinh CSTT trong n

ướ c

Hệ thống TGHĐ cố định

ể ố ị

(cid:0) Khi NHTW không th c đ nh TGHĐ ị

ể

ơ ộ ệ ớ ồ ở ữ m c cũ n a, NHTW có th quy đ nh ớ m t m c TGHĐ m i. (cid:0) N u m c TGHĐ c đ nh m i cao h n ố ị .

ứ ộ ứ ứ ế ứ m c cũ: (cid:0) Ng ượ ạ chính sách nâng giá n i t c l chính sách phá giá đ ng n i t ộ ệ . i:

Hệ thống TGHĐ thả nổi hoàn toàn

ở

ả ổ hay t giá linh ho t ỷ ế ị ị ườ ạ là c quy t đ nh b i cung và ng. ạ ệ trên th tr

(cid:0) T giá th n i ỷ ượ ạ ỷ lo i t giá đ ầ c u ngo i t (cid:0) Thu n l ậ ợ i:

ầ

ượ

ầ

(cid:0) NHTW không c n ph i quan tâm đ n vi c ệ ế ả ạ ng c u ngo i ng cung và l

ượ ị ườ

ề đi u hoà l ệ trên th tr t

Hệ thống TGHĐ thả nổi hoàn toàn

ữ

ướ

ệ ề ấ ạ

ấ ng m i nh th nào. qu c t ươ

ạ

(cid:0) Khó khăn (cid:0) Có s v n đ ng l n v v n ớ ề ố do nh ng khác ộ ự ậ ữ ấ c gây ra, b t t v lãi su t gi a các n bi ư ế ạ ươ ệ ề ch p đi u ki n th (cid:0) N n đ u c ti n t ầ ơ ề ệ ố ế gây khó khăn ạ ộ ng m i qu c t cho các ho t đ ng th

ố ế .

Hệ thống TGHĐ thả nổi có quản lý

ả ổ

(cid:0) Là s k t h p gi a t giá th n i và t ỷ ữ ỷ

ướ ướ

ẽ c cho phép TGHĐ thay đ i ổ c mình ượ ấ ị t ra v ệ i h n đó, NHTW s can thi p

ự ế ợ ố ị giá c đ nh (cid:0) Chính ph các n ủ ề ồ ủ c a đ ng ti n n ớ ạ ộ i h n nh t đ nh, trong m t gi ớ ạ ngoài gi ể ể đ ki m soát.

Cơ chế TGHĐ ở Việt Nam

(cid:0) Giai đo n 1955 – 1988: t giá c đ nh,

ố ị ỷ

ỷ ế ộ

ỷ ỷ ỷ

(cid:0) Giai đo n 19891992: t giá th n i ả ổ (cid:0) Giai đo n 19931996: t giá c đ nh ố ị (cid:0) Giai đo n 1997 nay: t giá th n i có ả ổ

(cid:0) Hi n nay, biên đ này là ±5% t

ộ ừ

ạ ch đ đa t giá ạ ạ ạ qu n lýả ệ 24/03/09

8.3 MÔ HÌNH IS-LM

(cid:0) Mô hình IS* LM*: mô hình IS – LM cho n n ề

ế ở m .

(cid:0)

ủ

ề

kinh t ế ph ụ ệ ISLM: bi u hi n c a n n kinh t ụ thu c vào h th ng TGHĐ mà nó áp d ng.

ề

ả

ộ (cid:0) N n kinh t

ố

ể

ả

ng không ưở ng) đ i

ế ớ

ớ

ể ệ ố ế ưở ỉ ỏ nh : ch có nh h ậ đáng k (th m chí là không nh h ấ v i lãi su t th gi

i. r = r*

8.3.1 Các thành tố của mô hình IS-LM

ằ

ị bi u th s cân b ng trên th

ụ

ủ

ằ

ị bi u th s cân b ng c a th

(cid:0) Đ ng IS ườ ườ ườ ườ

ị ự ể ị ng hàng hoá và d ch v ị ự ể ề ệ

(cid:0) Đ ng LM ng ti n t

ẽ

ằ

ẳ

(cid:0) Ngoài ra, trong mô hình IS* LM* s xu t ấ , có

ng th ng n m ngang

m t đ

ệ hi n thêm ươ ph

ng trình là

ộ ườ r = r*

ấ

(cid:0) Tên mô hình là IS* LM* đ nh r ng chúng ớ ằ ể ấ ổ ở ứ m c lãi su t

cho lãi su t r không đ i

ữ ta gi ế ớ th gi

i r*

MÔ HÌNH IS-LM

r=r*

HÌnh 8.3: Mô hình IS* – LM*

ố ồ

8.3.2 Tác động của các chính sách vĩ mô trong nền kinh tế nhỏ, mở cửa qua mô hình IS-LM (cid:0) H th ng TGHĐ c đ nh, lu ng v n

ố ị ự do v n đ ng hoàn toàn t

(cid:0)

ủ ủ

(cid:0) H th ng TGHĐ linh ho t, lu ng v n

ố ồ

ự

ề ệ ạ do

v n đ ng hoàn toàn t

(cid:0)

ề ệ

ủ ủ

ệ ố ậ ộ ộ Tác đ ng c a chính sách tài khoá ộ Tác đ ng c a chính sách ti n t ệ ố ậ ộ ộ Tác đ ng c a chính sách tài khoá ộ Tác đ ng c a chính sách ti n t

ở ộ

ộ

LM1

LM2

IS2

E* E2

IS2

IS1

Y3 Y

Hệ thống TGHĐ cố định, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do ủ Tác đ ng c a chính sách tài khoá m r ng

c) Thị trường ngoại tệ

a) Mô hình IS – LM chuẩn

Y1 b) Mô hình IS* - LM*

Hệ thống TGHĐ cố định, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

ủ

ộ

(cid:0) Tác đ ng c a chính sách tài khoá m ở

ị ườ

ườ

ạ ệ đ

ng cung ngo i t

r ng ộ (cid:0) Th tr ị

ườ

ả

ả ượ

ạ ệ ề 1, E2 tăng v E* ị ng LM d ch ph i, lãi ế ụ ng ti p t c tăng thêm

ế

ậ

(cid:0) K t lu n này hoàn toàn khác v i

ớ k t lu n ừ mô hình IS – LM cho n n ề

ế

: ng ngo i t ở ề ị ể d ch chuy n tr v v trí cũ S (cid:0) Mô hình IS* LM: đ ở ề ấ su t tr v r, s n l đ nYế 3. ế ượ đ kinh t

c rút ra t đóng.

Hệ thống TGHĐ cố định, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

ủ

ộ

(cid:0) Tác đ ng c a chính sách tài khoá m ở

r ng ộ (cid:0) Lý do cho s khác nhau: trong n n kinh t

ự ở ệ ượ ượ

ng tháo lui đ u t ụ ằ

ầ ư ấ ồ

ề ế ẽ (h t ra) s ổ ề c kh c ph c b ng lu ng cung ti n b

m , hi n t ắ đ ể ổ ị sung đ n đ nh TGHĐ.

ệ

ề

ế ở

ố ị

ụ

ế ạ

ơ

=> chính sách tài khoá trong đi u ki n n n m , TGHĐ c đ nh có tác d ng m nh h n

ậ ủ ề ế

kinh t ế đ n thu nh p c a n n kinh t ề trong n n kinh t

đóng.

LM1

LM2

LM1

LM2

IS*

Hệ thống TGHĐ cố định, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do ộ ề ệ ở ộ ủ Tác đ ng c a chính sách ti n t m r ng

c) Thị trường ngoại tệ

Y2 a) Mô hình IS-LM chuẩn

b) Mô hình IS- LM

Hệ thống TGHĐ cố định, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

(cid:0) Tác đ ng c a chính sách ti n t

ủ ộ ề ệ ở m

ị ườ

ạ ệ

ạ ệ cung ngo i t

tăng,

ề ạ

2 v l

ng ngo i t i E*. (cid:0) Mô hình IS*LM*: cung n i t

r ngộ (cid:0) Th tr đ y Eẩ

ả

ề

ị

ở ề

ầ

ộ ệ ả gi m => ề ị cung ti n gi m => LM d ch trái v v trí cũ ả ượ => r2 tăng tr v r* ban đ u, s n l ng không đ i ổ

ế

(cid:0) Mô hình IS – LM: n n kinh t ả

ề

ấ

ề đóng, cung ti n tăng làm cho lãi su t gi m => I tăng => AD tăng => Y tăng

Hệ thống TGHĐ cố định, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

(cid:0) Tác đ ng c a chính sách ti n t

ủ ộ ề ệ ở m

ư ậ

r ngộ (cid:0) Nh v y, đ i v i n n kinh t ố ị

ế ỏ ở nh , m CSTT không

ố ớ ề ệ ố ử c a, h th ng TGHĐ c đ nh, có tác d ng. ụ

(cid:0) Nói cách khác, khi đ ng ý duy trì TGHĐ c ố ồ ừ ỏ t ứ

ố ớ

ị đ nh, NHTW đã ủ c a nó đ i v i cung ng ti n t

ể ề b quy n ki m soát ề ệ .

Hệ thống TGHĐ linh hoạt, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

LM1

E* E2

ở ộ ủ ộ Tác đ ng c a CSTK m r ng

IS2

IS1

Q c) Thị trường ngoại tệ

a) Mô hình IS – LM chuẩn

Y1 b) Mô hình IS* - LM*

Hệ thống TGHĐ linh hoạt, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

(cid:0)

ề

ủ ế đóng: Y tăng t

ở ộ ừ 1 đ n Yế Y ổ

ế ở

m : Y không đ i.

ạ ệ

ồ

ng ngo i t

ả

ả : TGHĐ gi m => đ ng lên giá => X gi m, M tăng nên NX

ộ Tác đ ng c a CSTK m r ng (cid:0) N n kinh t (cid:0) N n kinh t ề (cid:0) Th tr ị ườ ộ ệ n i t gi mả

ữ

ế

ề

ụ => CSTK ch ng nh ng không có tác d ng đ n , mà còn làm cho

ẳ ậ ủ ươ

thu nh p c a n n kinh t cán cân th

ế ạ ấ ng m i x u đi.

Hệ thống TGHĐ linh hoạt, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

LM1

ở ộ ủ ộ Tác đ ng c a CSTT m r ng

LM2

LM1

LM2

D2

IS2

IS1

0 Q c) Thị trường ngoại tệ

Y2 a) Mô hình IS-LM chuẩn

b) Mô hình IS- LM

Hệ thống TGHĐ linh hoạt, luồng vốn vận động hoàn toàn tự do

(cid:0)

ộ

ở ộ

ủ

=> Y tăng.

: TGHĐ tăng, cán cân

Tác đ ng c a CSTT m r ng (cid:0) Mô hình IS – LM: r gi m => I tăng => AD tăng ả

ng ngo i t ạ ượ ả

ệ

(cid:0) Mô hình IS* – LM: r = r, Y tăng m nh.ạ (cid:0) Th tr ạ ệ ị ườ ươ c c i thi n. th

ố ớ ề

ỏ

ế

ng m i đ ư ậ

=> Nh v y, đ i v i n n kinh t

ở ử ụ

ạ

nh , m c a, ệ ố h th ng TGHĐ linh ho t, CSTT có tác d ng m nh.ạ

8.4 CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI

(HẠN CHẾ NHẬP) TRONG NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

ấ

ậ

ướ

ụ

ẩ ổ ế nh p kh u làm m t c và làm thâm h t cán

(cid:0) Quan đi m ph bi n: ể ệ vi c làm trong n ạ ươ ng m i. cân th ạ

ậ

ẩ

ậ

(cid:0) Chính sách h n ch nh p kh u: ạ

ấ

ẩ

ạ

ạ ậ , v.v… ả

(cid:0) Tác đ ng t c th i:

ẩ thu ế ế ẩ ậ nh p kh u, h n ng ch nh p kh u ộ ố (quota), nghiêm c m nh p kh u m t s ề ệ lo i hàng, phá giá ti n t ứ đ nh M ả

ố

ẽ

ậ ứ ờ làm gi m m c nh p ộ ườ ẩ ự ị ng IS 0 => AD tăng => đ kh u t ả d ch ph i => r tăng => v n s ch y vào n

ị c. ướ

8.4 CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI

(HẠN CHẾ NHẬP) TRONG NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

ư ậ ế

(cid:0) Nh v y, v c b n, ế

ạ ố ộ ế cũng

ư ở ộ ộ ề ơ ả c ch tác đ ng ơ ề ậ ủ c a chính sách h n ch nh p trong n n ủ gi ng nh tác đ ng c a kinh t chính sách tài chính m r ng.

(cid:0) Đi u khác

ề ở ng

ườ ị IS d ch đây là đ ậ ẩ ủ ộ chuy nể là do tác đ ng c a nh p kh u ả ứ ả ch không ph i do tác ự ị đ nh gi m, t ủ ủ ộ đ ng c a chi tiêu chính ph G.

8.4 CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI

(HẠN CHẾ NHẬP) TRONG NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

ậ

ế ệ Tuy nhiên, chính sách h n ch nh p này có th c s góp ph n c i thi n cán cân

ươ ạ ầ ả ạ ng m i hay không? ự ự th

8.4 CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI

(HẠN CHẾ NHẬP) TRONG NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

ẩ M = M0 + MPM.Y ẽ ẩ

m t l

ượ ả

ệ ị ủ ụ ộ

(cid:0) Hàm nh p kh u: ậ (cid:0) Thu nh p tăng, nh p kh u cũng s tăng ậ ậ ộ ượ ng là: ∆M* (cid:0) Cán cân th ươ ạ ng m i có đ c c i thi n ẽ hay không s ph thu c vào giá tr c a ∆M* và (∆M) ạ

(cid:0) Đi u này l

ụ ộ ề ố i ph thu c vào tích s

MPM.m so v i 1.ớ

8.4 CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI

(HẠN CHẾ NHẬP) TRONG NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

ươ ệ th ng m i đ c c i thi n.

ượ ả ươ ệ ạ ng m i không đ th

(cid:0) MPM.m < 1: ∆M* < ∆M => cán cân ạ ượ ả (cid:0) MPM.m = 1: ∆M* = ∆M => cán cân c c i thi n. (cid:0) MPM.m > 1: ∆M* > ∆M => cán cân

ươ th ạ ấ ng m i x u đi.

Bài giảng Chương 8: Kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế nhỏ, mở cửa

Chương 8

Chương 8

Ủ

Ề

Ế

Ỏ

Ặ Ề Ở Ử M C A

Ỷ

Ố

Ệ Ố

Ạ

Ề

MÔ HÌNH IS*­LM* PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCH Ế Ạ M I (H N CH KINH T Ế

8.2 CÁC H TH NG T GIÁ H I ĐOÁI 8.3 8.4 ƯƠ TH Ậ NH P) TRONG N N Ỏ Ở Ử NH , M C A

8.1 ĐẶC ĐIỀM CỦA NỀN KINH TẾ NHỎ, MỞ CỬA

ế ề ợ

Lý thuy t v l ệ ố ế

ế i th i th tuy t đ i ­ Adam Smith

ố

ế ươ

ế ợ ế ề ợ

ạ ươ

i th t Chính sách ngo i th ẩ

ấ ậ

ế

ố ế

ả ả ố

ố ố

8.1.1  Lý thuy t l  Lý thuy t v l 8.1.2  Chính sách gia tăng xu t kh u  Chính sách h n ch nh p kh u ẩ ạ 8.1.3  Tài kho n vãng lai (current account)  Tài kho n v n (capital account)  Sai s th ng kê

8.1.1 Lý thuyết về lợi thế

ế

Lý thuyết lợi thế tuyệt đối

ả ả

ấ ở

ấ ượ

ề ờ

ộ

(cid:0) Ví d :ụ (cid:0) Gi ả ử ạ ố gi ng nhau (cid:0) Chi phí s n xu t đ ả

Nhược điểm của lý thuyết lợi thế tuyệt đối

Lý thuyết về lợi thế tương đối

ớ

ố

ợ c có l ế ẻ ơ

ộ

ạ

ế ươ ộ ướ ng đ i so v i i th t M t n ấ ả ướ n c khác n u s n xu t hàng hóa v i ớ giá r h n khi so sánh qua m t lo i hàng hóa khác.

Lý thuyết về lợi thế tương đối

ờ

ờ

ạ

ả V i (gi 6

ế

ạ ẻ ơ

ươ

ộ

ố

ớ ạ ở

ạ

ẩ

Ở ậ

ươ

ớ ả ở

ố

ậ Nh t, v i r h n m t cách t

Lý thuyết về lợi thế tương đối

Lý thuyết về lợi thế tương đối

ỗ ướ

ử M i n

ổ

ạ ng: (g+g’) kg g o, (v+v’) m v i

ặ i ạ

ả ượ

ổ

ả

ả

ạ ả

ạ

Lý thuyết về lợi thế tương đối (cid:0) VN mang 12kg g o sang Nh t đ i l y 6m v i. Nh t mang 5m v i sang VN đ i l y 15kg g o.

ậ ổ ấ ổ ấ ướ ẽ

MÔ HÌNH ISLM PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCH Ế Ạ M I (H N CH KINH T Ế

ế i th i th tuy t đ i Adam Smith

P.A.Samuelson & W.D.Nordhaus“Economics”, McGrawHill, 2006, trang 614 ộ 200