Bài giảng Cơ học đất: Phần 6 - ThS. Hoàng Ngọc Triều

Phần này giới thiệu tổng quan về ổn định mái dốc, bao gồm định nghĩa mái dốc tự nhiên và nhân tạo, cùng với các ví dụ minh họa về hiện tượng mất ổn định của mái dốc trong thực tế.

Tài liệu này hướng đến sinh viên, kỹ sư và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực kỹ thuật xây dựng, đặc biệt là chuyên ngành địa kỹ thuật, những người quan tâm đến việc thiết kế, phân tích và đánh giá ổn định của các công trình mái dốc.

Tài liệu này cung cấp một cái nhìn toàn diện về ổn định mái dốc, bắt đầu bằng việc định nghĩa rõ ràng các loại mái dốc tự nhiên (sườn đồi, sườn núi, bờ sông) và mái dốc nhân tạo (đê đập, đắp đất, bờ kênh, hố đào). Phần tiếp theo tập trung vào việc phân tích các nguyên nhân đa dạng dẫn đến mất ổn định mái dốc, bao gồm xói mòn, tác động của dòng chảy và nước ngầm (ví dụ: xói lở do sông suối, lực thấm khi có mưa, hạ mực nước nhanh trong hồ chứa), các đặc điểm địa chất, tải trọng quá mức trên đỉnh dốc, đào sâu chân dốc, và tác động của động đất. Quan trọng hơn, tài liệu đi sâu vào các phương pháp phân tích ổn định mái dốc, đặc biệt là việc xác định cung trượt nguy hiểm nhất cho các trường hợp góc dốc khác nhau. Phương pháp phân mảnh (slice method), một kỹ thuật phân tích phổ biến, được trình bày chi tiết, bao gồm cách tính toán các lực tác dụng lên từng mảnh trượt, xác định tổng mô men gây trượt và tổng mô men chống trượt, từ đó tính được hệ số an toàn (FS). Các ví dụ minh họa được đưa ra để củng cố sự hiểu biết về việc áp dụng các nguyên lý này trong thực tế kỹ thuật.