1
Bài 1
Bài 1
Cơ sở lý luận công tác lập kế hoạch
Cơ sở lý luận công tác lập kế hoạch
Đổi mới công tác kế hoạch hoá
Đổi mới công tác kế hoạch hoá
PHẠM HẢI
Nguyên chuyên viên cao cấp
Vụ trưởng Vụ Kinh tế Địa phương và Lãnh thổ
Bộ Kế hoạch và Đầu tư
2
I. Vì sao cần đổi mới công tác kế hoạch hoá?
I. Vì sao cần đổi mới công tác kế hoạch hoá?
Những yếu tố bên ngoài
Những yếu tố bên ngoài
1. Sự phát triển công nghệ - tin học
1. Sự phát triển công nghệ - tin học
2. Cơ chế thị trường - cạnh tranh
2. Cơ chế thị trường - cạnh tranh
và tự do hơn
và tự do hơn
3. Đòi hỏi công khai dân chủ và
3. Đòi hỏi công khai dân chủ và
minh bạch
minh bạch
4. Phân cấp, phân quyền
4. Phân cấp, phân quyền
5. Môi trường sinh thái
5. Môi trường sinh thái
6. Các xung đột về chính trị
6. Các xung đột về chính trị
Những thách thức bên trong
Những thách thức bên trong
1. Dân số tăng nhanh, trẻ, tự do
1. Dân số tăng nhanh, trẻ, tự do
hơn
hơn
2. Đòi hỏi về cải thiện cuộc sống
2. Đòi hỏi về cải thiện cuộc sống
của người dân cao hơn
của người dân cao hơn
3. Đòi hỏi về cung cấp dịch vụ công
3. Đòi hỏi về cung cấp dịch vụ công
tốt hơn (y tế, giáo dục, cơ sở hạ
tốt hơn (y tế, giáo dục, cơ sở hạ
tầng...)
tầng...)
4. Cải cách hành chính, chống
4. Cải cách hành chính, chống
tham nhũng và mở rộng dân chủ
tham nhũng và mở rộng dân chủ
5. Nhu cầu được tham gia vào
5. Nhu cầu được tham gia vào
quản trị nhà nước cao hơn
quản trị nhà nước cao hơn
6. Đòi hỏi sự bình đẳng và công
6. Đòi hỏi sự bình đẳng và công
bằng trước pháp luật
bằng trước pháp luật
7. Nguồn lực phát triển luôn hạn
7. Nguồn lực phát triển luôn hạn
chế
chế
3
II. Nội dung đổi mới công tác kế hoạch
II. Nội dung đổi mới công tác kế hoạch
1. Đổi mới tư duy
1. Đổi mới tư duy
*
* Định nghĩa
Định nghĩa: Hệ tư duy là một tập hợp các khái niệm, giá trị về nhận thức và thói
: Hệ tư duy là một tập hợp các khái niệm, giá trị về nhận thức và thói
quen chung của một cộng đồng tạo ra cách nhìn nhận thực tế riêng điều khiển cách
quen chung của một cộng đồng tạo ra cách nhìn nhận thực tế riêng điều khiển cách
thức mà cộng đồng phải thực hiện các giá trị mong đợi.
thức mà cộng đồng phải thực hiện các giá trị mong đợi.
2. Nội dung đổi mới của công tác kế hoạch gồm
2. Nội dung đổi mới của công tác kế hoạch gồm
2.1. Đổi mới và hoàn thiện tổ chức bộ máy nhà nước; thể chế kinh tế thị trường định
2.1. Đổi mới và hoàn thiện tổ chức bộ máy nhà nước; thể chế kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa; ổn định kinh tế vĩ mô; chủ động hội nhập kinh tế quốc tế.
hướng xã hội chủ nghĩa; ổn định kinh tế vĩ mô; chủ động hội nhập kinh tế quốc tế.
2.2. Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác xây dựng chiến lược và quy hoạch phát
2.2. Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác xây dựng chiến lược và quy hoạch phát
triển kinh tế - xã hội: tập trung phát triển mạnh các ngành:
triển kinh tế - xã hội: tập trung phát triển mạnh các ngành:
- Nông nghiệp và phát triển nông thôn
- Nông nghiệp và phát triển nông thôn
- Công nghiệp và xây dựng
- Công nghiệp và xây dựng
- Các ngành dịch vụ quan trọng
- Các ngành dịch vụ quan trọng
- Các vùng kinh tế
- Các vùng kinh tế
- Phát triển đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế và xã hội.
- Phát triển đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế và xã hội.
2.3. Coi trọng và đẩy mạnh tốc độ phát triển các ngành khoa học công nghệ và các
2.3. Coi trọng và đẩy mạnh tốc độ phát triển các ngành khoa học công nghệ và các
vấn đề xã hội.
vấn đề xã hội.
2.4. Khai thác hiệu quả nguồn lực tự nhiên hiện có và phát triển bền vững.
2.4. Khai thác hiệu quả nguồn lực tự nhiên hiện có và phát triển bền vững.
2.5. Phải lấy dân làm gốc, giữ ổn định chính trị, quốc phòng an ninh.
2.5. Phải lấy dân làm gốc, giữ ổn định chính trị, quốc phòng an ninh.
2.6. Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực hoạt động của bộ máy quản lý
2.6. Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực hoạt động của bộ máy quản lý
nhà nước; Thực hiện đồng bộ và kiên quyết các giải pháp phòng chống tham nhũng.
nhà nước; Thực hiện đồng bộ và kiên quyết các giải pháp phòng chống tham nhũng.
4
II. Nội dung đổi mới (tiếp theo)
II. Nội dung đổi mới (tiếp theo)
3. Đổi mới phương pháp tiếp cận trong xây dựng kế hoạch:
3. Đổi mới phương pháp tiếp cận trong xây dựng kế hoạch:
- Từ dưới lên, mở rộng dân chủ, coi trọng sự tham gia nhằm:
- Từ dưới lên, mở rộng dân chủ, coi trọng sự tham gia nhằm:
3.1. Phát triển kinh tế với tốc độ cao, bền vững nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc
3.1. Phát triển kinh tế với tốc độ cao, bền vững nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc
sống cho người dân.
sống cho người dân.
- Luôn gắn các mục tiêu phát triển kinh tế với ....
- Luôn gắn các mục tiêu phát triển kinh tế với ....
- Các mục tiêu phát triển xã hội với .......
- Các mục tiêu phát triển xã hội với .......
- Phát huy dân chủ, tạo điều kiện tốt nhất cho người dân tham gia vào quản
- Phát huy dân chủ, tạo điều kiện tốt nhất cho người dân tham gia vào quản
trị nhà nước.
trị nhà nước.
3.2. Sử dụng tiết kiệm và hiệu quả các nguồn lực sẵn có tại địa phương, cũng như từ
3.2. Sử dụng tiết kiệm và hiệu quả các nguồn lực sẵn có tại địa phương, cũng như từ
bên ngoài.
bên ngoài.
3.3. Coi trọng sự cân bằng và gắn kết giữa:
3.3. Coi trọng sự cân bằng và gắn kết giữa:
+ Thị trường.
+ Thị trường.
+ Cơ cấu.
+ Cơ cấu.
+ Chiến lược phát triển.
+ Chiến lược phát triển.
Nền kinh tế phát
Nền kinh tế phát
triển bền vững tạo ra
triển bền vững tạo ra
giá trị gia tăng cao
giá trị gia tăng cao
Thị trường
Thị trường
Chiến lược
Chiến lược
Cơ cấu
Cơ cấu
5
II. Nội dung đổi mới (tiếp theo)
II. Nội dung đổi mới (tiếp theo)
4. Đổi mới cách làm trong công tác kế hoạch
4. Đổi mới cách làm trong công tác kế hoạch
4.1. Phải chọn khâu đột phá và đơn vị làm thí điểm rút kinh
4.1. Phải chọn khâu đột phá và đơn vị làm thí điểm rút kinh
nghiệm.
nghiệm.
4.2. Luôn tổng kết, đánh giá, có kết luận về thành công, thất
4.2. Luôn tổng kết, đánh giá, có kết luận về thành công, thất
bại và mở rộng các điển hình, kinh nghiệm tốt.
bại và mở rộng các điển hình, kinh nghiệm tốt.
4.3. Huy động cao nhất nguồn lực xã hội tập trung cao cho xây
4.3. Huy động cao nhất nguồn lực xã hội tập trung cao cho xây
dựng kết cấu hạ tầng cần thiết cho sự phát triển..
dựng kết cấu hạ tầng cần thiết cho sự phát triển..
4.4. Xã hội hoá sự nghiệp phát triển khoa học, công nghệ tiên
4.4. Xã hội hoá sự nghiệp phát triển khoa học, công nghệ tiên
tiến.
tiến.
4.5. Kế hoạch phải tập trung cho mục tiêu xây dựng một nền
4.5. Kế hoạch phải tập trung cho mục tiêu xây dựng một nền
kinh tế tổng.
kinh tế tổng.
4.6. Chú trọng và bố trí nguồn lực thoả đáng cho phát triển
4.6. Chú trọng và bố trí nguồn lực thoả đáng cho phát triển
nguồn nhân lực.
nguồn nhân lực.