ĐH Phạm Văn Đồng
ThS. Phạm Văn Trung
ThS. Trần Văn Thùy
5/2017
BÀI GIẢNG ĐỒ GÁ
TRÊN MÁY CÔNG CỤ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHẠM VĂN ĐỒNG
KHOA KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ
----------
ThS. Phạm Văn Trung
ThS. Trần Văn Thùy
BÀI GIẢNG
ĐỒ GÁ TRÊN MÁY CÔNG CỤ
(Dùng cho bậc ĐH)
Quảng Ngãi, tháng 5/2017
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................................ 1
Chương 1 : TỔNG QUAN VỀ ĐỒ GÁ ........................................................................ 2
1.1. Khái niệm chung về trang bị công nghệ ............................................................ 2
1.2. Định nghĩa và công dụng của đồ gá gia công cơ ............................................... 2
1.2.1. Định nghĩa đồ gá: .......................................................................................... 2
1.2.2. Công dụng của đồ gá: .................................................................................... 3
1.3. Phân loại đồ gá gia công cơ ............................................................................... 3
1.3.1 Phân loại theo nhóm máy ............................................................................... 3
1.3.2 Phân loại theo mức độ chuyên môn hóa ......................................................... 3
1.4. Các thành phần chính của đồ gá ........................................................................ 6
1.5. Yêu cầu đối với đồ gá ........................................................................................ 7
Chương 2: ĐỊNH VỊ VÀ ĐỒ ĐỊNH VỊ ....................................................................... 8
2.1. Quá trình gá đặt chi tiết ........................................................................................ 8
2.1.1. Khái niệm về định vị ..................................................................................... 8
2.1.2. Yêu cầu đối với đồ định vị ............................................................................ 8
2.2. Sai số gá đặt .......................................................................................................... 9
2.2.1. Sai số chuẩn ................................................................................................. 10
2.2.2. Sai số kẹp chặt ............................................................................................. 13
2.2.3. Sai số đồ gá .................................................................................................. 15
2.3. Các chi tiết định vị của đồ gá ............................................................................. 15
2.4. Các chi tiết định vị mặt phẳng ............................................................................ 16
2.4.1. Các chi tiết định vị chính ............................................................................. 16
2.4.2. Các chi tiết định vị phụ ................................................................................ 20
2.5. Các chi tiết định vị mặt trụ ngoài ....................................................................... 21
2.6. Các chi tiết định vị mặt trụ trong ........................................................................ 23
2.6.1. Chốt định vị ................................................................................................. 23
2.6.2. Chốt côn định vị .......................................................................................... 24
2.6.3. Trục gá ......................................................................................................... 24
2.7. Định vị kết hợp ................................................................................................... 26
Chương 3: KẸP CHẶT VÀ CÁC CƠ CẤU KẸP CHẶT ........................................ 28
3.1. Khái niệm về kẹp chặt ........................................................................................ 28
i
3.2. Yêu cầu đối với cơ cấu kẹp chặt. ........................................................................ 28
3.3. Phương pháp xác định lực kẹp ........................................................................... 29
3.3.1. Phương và chiều của lực kẹp ....................................................................... 29
3.3.2. Điểm đặt của lực kẹp ................................................................................... 30
3.3.3 Phân loại cơ cấu kẹp chặt ............................................................................. 31
3.3.4. Trình tự tính lực kẹp .................................................................................... 32
3.4. Kẹp chặt bằng chêm ........................................................................................... 38
3.4.1. Tính lực kẹp của chêm ................................................................................ 38
3.4.4.Tính chêm có con lăn: .................................................................................. 42
3.4.5. Tính chêm có chốt trượt .............................................................................. 43
3.5. Kẹp chặt bằng ren ốc .......................................................................................... 45
3.5.1. Khái niệm .................................................................................................... 45
3.5.2. Kết cấu ......................................................................................................... 45
3.6. Kẹp chặt bằng bánh lệch tâm .............................................................................. 48
3.7. Cơ cấu phóng đại lực kẹp ................................................................................... 49
3.7.1. Cơ cấu phóng đại bằng thanh truyền ........................................................... 50
3.7.2. Cơ cấu phóng đại lực bằng hơi ép – dầu ép ................................................ 51
3.8. Các cơ cấu sinh lực ............................................................................................. 51
3.8.1. Cơ cấu sinh lực khí nén ............................................................................... 52
3.8.2. Truyền động bằng dầu ép ............................................................................ 56
3.8.3. Cơ cấu sinh lực nhờ lực hút điện từ ............................................................. 56
3.8.4. Cơ cấu sinh lực nhờ lực ly tâm .................................................................... 57
Chương 4 : CÁC CƠ CẤU TỰ ĐỊNH TÂM ............................................................. 59
4.1. Khái niệm ........................................................................................................... 59
4.2. Tự định tâm bằng khối V .................................................................................... 60
4.3. Tự định tâm bằng đòn bẩy .................................................................................. 61
4.4. Tự định tâm bằng đường cong............................................................................ 62
4.5. Tự định tâm bằng ống kẹp đàn hồi. .................................................................... 63
4.6. Tự định tâm bằng khe chêm. .............................................................................. 64
4.7. Tự định tâm bằng lò xo đĩa. ................................................................................ 64
4.8. Tự định tâm bằng chêm. ..................................................................................... 65
Chương 5 : CÁC CƠ CẤU KHÁC CỦA ĐỒ GÁ ..................................................... 67
5.1. Cơ cấu dẫn hướng ............................................................................................... 67
5.1.1. Bạc dẫn hướng ............................................................................................. 67
5.1.2. Phiến dẫn ..................................................................................................... 71
5.1.3. Cơ cấu dẫn hướng dao khi chuốt ................................................................. 73
ii
5.2. Cơ cấu so dao ..................................................................................................... 74
5.3. Cơ cấu định vị đồ gá ........................................................................................... 74
5.4. Cơ cấu phân độ ................................................................................................... 77
5.5. Cơ cấu chép hình. ............................................................................................... 82
5.6. Thân đồ gá .......................................................................................................... 83
Chương 6: TRÌNH TỰ THIẾT KẾ ĐỒ GÁ ............................................................. 85
6.1. Yêu cầu ............................................................................................................... 85
6.2. Các bước thực hiện ............................................................................................. 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 90
iii