
Giản đồ pha 1
1. KHÁI NIỆM VỀ LÝ THUYẾT GIẢN ĐỒ
TRẠNG THÁI CÂN BẰNG PHA (giản đồ pha)
Phương pháp truyền thống cổ điển nghiên cứu các tương
tác hóa học là phương pháp chế luyện.
Phương pháp nghiên cứu mới là phương pháp giản đồ
pha –là phương pháp phân tích hình học các đồ thị biểu
diễn sự phụ thuộc giữa các tính chất
(vật lý,hóa học,cơ
học…)và những thông số xác định trạng thái cân bằng
của hệ như thành phần x, nhiệt độ t, áp suất p, năng
lượng E…Tức là khảo sát hàm số f(
,x, t, p, E…) = 0.
nvhoa102@yahoo.com
CHƯƠNG 1 – MỞ ĐẦU

Giản đồ pha 2
2. CÁC KHÁI NIỆM VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT
CỦA GIẢN ĐỒ PHA
2.1. Các khái niệm
a. Hệ (vật chất)
Hệ là tập hợp của 1 hay nhiều chất có thành phần,nhiệt
độ,áp suất nhất định.
Hệ vật lý là hệ không có tương tác hóa học xảy ra, còn hệ
hóa học có tương tác hóa học xảy ra.
nvhoa102@yahoo.com
CHƯƠNG 1 – MỞ ĐẦU

Giản đồ pha 3nvhoa102@yahoo.com
CHƯƠNG 1 – MỞ ĐẦU
b. Cấu tử
Cấu tử là những chất riêng biệt tối thiểu cần thiết để tạo
thành hệ.
Ví dụ:Hệ nước đá – nước lỏng – hơi nước chỉ có 1cấu tử
là nước;hệ dung dịch muối ăn trong nước có 2cấu tử là
NaCl và nước.
Những hệ có tương tác hóa học xảy ra thì số cấu tử bằng
số chất riêng biệt trừ đi số phản ứng xảy ra giữa chúng.
Ví dụ:Hệ gồm CaCO3, CaO và CO2có xảy ra phản ứng:
CaCO3=CaO +CO2nên số cấu tử bằng 3–1 = 2.

Giản đồ pha 4nvhoa102@yahoo.com
CHƯƠNG 1 – MỞ ĐẦU
c. Pha
Pha là tập hợp tất cả những phần đồng nhất của hệ về
thành phần,cấu tạo, tính chất và được phân chia với các
phần khác bằng bề mặt phân chia.
Ví dụ:hệ 1cấu tử nước đá – nước lỏng – hơi nước có 3
pha;hệ gồm có cát và sỏi có 2pha.
Hợp chất hóa học là pha có thành phần cố định, còn dung
dịch là pha có thành phần thay đổi.

Giản đồ pha 5nvhoa102@yahoo.com
CHƯƠNG 1 – MỞ ĐẦU
d. Trạng thái cân bằng
Trạng thái cân bằng là trạng thái không thay đổi theo thời
gian. Ở trạng thái này thành phần, nhiệt độ, áp suất không
những không thay đổi mà còn phải giống nhau ở mọi
điểm của hệ.
Theo khái niệm này: hệ là tập hợp các pha ở trạng thái
cân bằng, hệ đồng thể có 1 pha, hệ dị thể có nhiều pha.

