
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ
Chương 4
Xây dựng hệ thống thông tin quản lý
MIS DEVELOPMENT
Mục đích của Chương 4
●Quy trình xây dựng HTTT có những đặc điểm gì?
●Có thể phát triển hệ thống theo những phương pháp nào?
●Quản lý xây dựng và khai thác HTTT theo những phương pháp nào?
●Làm thế nào để hạn chế rủi ro trong quá trình xây dựng và phát triển hệ
thống thông tin?
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
2
Chương 4
Xây dựng và phát triển HTTT quản lý
4.1. Quy trình phát triển hệ thống thông tin
4.2. Các phương pháp xây dựng và phát triển HTTT
4.3. Các phương pháp quản lý xây dựng và phát triển HTTT
4.4. Nguyên nhân thành công và thất bại trong xây dựng & phát triển HTTT
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
3
1
2
3

4.1 Quy trình phát triển hệ thống
Điều tra
phân tích
Thiết kế
Triển khai
Vận hành &
duy trì
Xác định vấn đề và
cách thức mà HTTT
có thể hỗ trợ Các chương
trình và thủ
tục HTTT được sử
dụng để hỗ trợ
quá trình kinh
doanh
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
4
4.1.1 Điều tra, phân tích
●Mục đích
●Môi trường, hoàn cảnh, ràng buộc và hạn chế của hệ thống?
●Người dùng cần gì ở hệ thống?
●Giải pháp sơ bộ để đáp ứng yêu cầu đặt ra?
●Nội dung:
●Khảo sát, đánh giá hiện trạng và tìm hiểu nhu cầu.
●Xác lập và khởi đầu dự án
●Lập kế hoạch triển khai dự án
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
5
a. Khảo sát, đánh giá hiện trạng, và tìm hiểu nhu cầu
●Nguồn điều tra
●Người dùng hệ thống: nhân viên, nhà quản lý, khách hàng, đối tác
●Sổ sách tài liệu
●Sổ sách, tài liệu, dữ liệu trên máy tính
●Phát hiện các dữ liệu trùng lặp, không nhất quán
●Chương trình máy tính: xác định các chi tiết về cấu trúc dữ liệu và quá trình xử lý dữ liệu
●Phương pháp điều tra
●Nghiên cứu tài liệu viết
●Quan sát
●Phỏng vấn
●Phiếu điều tra
●Quy trình điều tra: kế hoạch, lãnh đạo, điều phối, thừa hành
●Đánh giá hiện trạng
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
6
4
5
6

●Nghiên cứu tài liệu viết
●Phương pháp khảo sát bằng mắt trên các tài liệu viết
●Tài liệu: hóa đơn, phiếu thanh toán, sổ sách, tệp máy tính, biên bản, nghị quyết,
…
●Quan sát
●Theo dõi tại hiện trường, nơi làm việc một cách thụ động
●Đòi hỏi nhiều thời gian
●Người bị quan sát có thể cảm thấy khó chịu do đó bất hợp tác, thay đổi hành
động khác với thông lệ
●Nên kết hợp với phỏng vấn ngay tại nơi làm việc
Các phương pháp điều tra
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
7
Các phương pháp điều tra
■Phỏng vấn
■Câu hỏi mở: khả năng trả lời lớn, người hỏi chưa hình dung hết được, áp dụng khi người hỏi
muốn thăm dò, gợi mở vấn đề, người trả lời phải có hiểu biết rộng
■Câu hỏi đóng: câu trả lời được xác định trước
■Trật tự câu hỏi phỏng vấn
■Thu hẹp dần
■Mở rộng dần
■Thắt rồi mở
■Lưu ý: không nên thể hiện sự áp đặt, cần biết lắng nghe, thể hiện tôn trọng, tin cậy,
thiện cảm
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
8
●Phiếu điều tra
●Liệt kê các câu hỏi và người được điều tra ghi câu trả lời của mình vào đó
●Ít có tác dụng dẫn dắt tư duy vì người trả lời có thể trả lời tùy tiện không theo
thứ tự câu hỏi, thậm chí không trả lời
●Ưu điểm: ít tốn kém
Các phương pháp điều tra
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
9
7
8
9

Kết quả chính của giai đoạn khảo sát
●Báo cáo sau giai đoạn khảo sát bao gồm
●Phát biểu vấn đề
●Thông tin rõ ràng về các vấn đề được đề cập và không được đề cập
●Xem xét công việc: từ góc độ tổ chức và việc quản lý
●Xem xét các kế hoạch phát triển sản phẩm và dịch vụ
●Xu thế chung và dự báo
●Các dự án nghiên cứu và phát triển
●Ngân sách dành cho HTTT
●Xem xét kỹ thuật: có máy tính chưa? Lưu trữ dữ liệu thích hợp chưa? Thực trạng nhân lực?
●Xem xét về thao tác
●Những vấn đề khác cần lưu ý: mức độ ủng hộ của nhà quản lý cấp cao, xác định những giới hạn của vấn
đề,…
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
10
Xe tải Công ten-
nơ
a
Xe máy
B
X e buýt
CD
Cổng vào Cổng ra
Ví dụ: Hệ thống quản lý trông xe
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
11
HỆ THỐNG QUẢN LÝ TRÔNG GỬI XE
●Một bãi trông gửi xe có 2 cổng: Một cổng xe vào, một cổng xe ra. Bãi
chia thành 4 khu dành cho 4 loại xe khác nhau: Xe máy, xe buýt, xe tải và
công-ten-nơ. Khi khách đến gửi xe, người coi xe nhận dạng xe theo bảng
phân loại, sau đó kiểm tra chỗ trống trong bãi.
●Nếu chỗ dành cho loại xe đó đã hết thì thông báo cho khách. Ngược lại
thì ghi vé đưa cho khách và hướng dẫn xe vào bãi, đồng thời ghi những
thông tin trên vé vào sổ xe vào.
●Khi khách lấy xe, người coi xe kiểm tra vé xem vé là thật hay giả, đối
chiếu vé với xe. Nếu vé giả hay không đúng xe thì không cho nhận xe.
●Ngược lại thì viết phiếu thanh toán và thu tiền của khách, đồng thời ghi
các thông tin cần thiết vào số xe ra..v.v..
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
12
10
11
12

Ví dụ: Quản lý thư viện
Các công việc chính:
●Nhập sách
●Nhận độc giả mới
●Mượn sách
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
13
Mẫu quản lý sách
Thư viện XXX Phiếu quản lý sách
Mã số sách:…………….
Tên sách:……………………………………… ………………………….
Tập:…………………………………Số trang: …………………………..
Số lượng:……………………Năm xuất bản: …………………………..
Mã ngôn ngữ:………………..….Ngôn ngữ: …………………………..
Mã nhà xuất bản:…………….Nhà xuất bản: ………………………….
Mã thể loại:………………………....Thể loại: ………………………….
Mã tác giả:…………………………. Tác giả: ………………………….
Mã vị trí:…………..Vị trí:………. Khu:………..Kệ:…………Ngăn:………
Ví dụ: Quản lý thư viện
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
14
Ví dụ: Quản lý thư viện
Nhận độc giả mới
Thư viện XXX Phiếu đăng ký
Họ và tên:……………….………………Năm sinh: …………….……….
Địa chỉ thường trú:…………………Nghề nghiệp: ……………………..
Hiện công tác tại:……………………………..……………………………
Ngày đăng ký:………………..……………….……………………………
Xác nhận của cơ quan
Số:…….
Thẻ độc giả
Họ và tên:……………….………………Năm sinh: …………….……….
Nghề nghiệp: …………………….. …………….………. …………….…
Nơi công tác:……………..…………………..……………………………
Ngày đăng ký:………………..……………….……………………………
Ngày …… tháng …… năm ………
Trưởng phòng bạn đọc
EM4218 Hệ thống thông tin quản lý - @ PGS.TS. Phạm Thị Thanh Hồng
15
13
14
15