intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Hormone

Chia sẻ: Năm Tháng Tĩnh Lặng | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:25

Thêm vào BST
Báo xấu
148
lượt xem 18
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Hormone trình bày các nội dung chủ yếu sau: Thông tin hóa học giữa các tế bào; hệ thống hormone; phân loại hormone; tổng hợp, vận chuyển và những thay đổi của hormone;...và một số nội dung khác. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Hormone

  1. HORMONE
  2. Thông tin hóa học giữa các tế bào Trong cơ thể đa bào có một mạng lưới thông  tin giữa các tế bào với tác dụng: Điều hòa sự phát triển và biệt hóa chúng  thành mô. Kiểm soát sự tăng trưởng và phân chia của  chúng. Phối hợp những hoạt đông và quá trình  chuyển hóa của chúng.
  3. Thông tin hóa học giữa các tế bào Trong phạm vi những nhóm tế bào nhỏ, sự thông tin  thường được thực hiện nhờ những tiếp xúc trực tiếp giữa  tế bào – tế bào: Những đoạn nối trực tiếp nối bào tương của những tế  bào tương tác  những tế bào kề nhau có thể trao đổi  những phân tử nhỏ và phối hợp những đáp ứng chuyển  hóa. Sự nối dính giữa những màng bào tương của những tế  bào kề sát nhau quyết định hình dạng và độ cứng của  nhiều mô. Polysaccharide của màng tế bào động vật đóng vai trò  thông tin ức chế tiếp xúc khiến các tế bào kề sát nhau  của mô phân chia với mức độ nhất định  bảo đảm mô  phát triển bình thường.
  4. Thông tin hóa học giữa các tế bào  Đối với những tế bào ở xa nhau, thông tin  từ tế bào này đến tế bào khác nhờ chất báo  hiệu hay chất thông tin. (signal)  Tế bào tiết ra chất đó gọi là tế bào thông  tin (signaling cell)  Tế bào nhận chất đó gọi là tế bào đích  (target cell)
  5. Thông tin hóa học giữa các tế bào  Tế bào đích có những thụ thể đặc hiệu  (specific receptor) nằm trên màng tế bào, bào  tương, hoặc nhân tế bào, mỗi thụ thể tiếp  nhận một chất gọi là chất thông tin thứ nhất  (I)  phức hợp thụ thể­chất thông tin I gây ra  những biến đổi trong tế bào dẫn đến đáp ứng  đặc hiệu. (specific response)
  6. Thông tin hóa học giữa các tế bào Những chất báo hiệu ngoại bào (tiết ra ngoài tế bào) ở động vật  được xếp loại dựa theo khoảng cách tác dụng: Thông báo tự tác: tế bào đáp ứng với chính những chất do chúng  giải phóng ra. Tế bào này vừa là tế bào thông báo vừa là tế bào đích. Thông bào cận tác: tế bào đích ở gần tế bào thông báo Thông báo viễn tác: tế bào thông báo ở xa tế bào đích:  • Viễn tác ngoại: Tế bào thông bào của các thể này tiết ra chất  thông báo, chất này qua quãng đường rất xa (khoảng không khí)  tới cá thể khác. • Viễn tác nội hay thông báo nội tiết: Ở trong một cơ thể tế  bào thông báo tiết ra chất thông báo tức hormon qua máu tới tế  bào đích. Vd: Tụy tiết insulin vào máu, từ đó insulin tới nhiều  loại tế bào của cơ thể.
  7. Hệ thống hormone Hệ thống hormone là một hệ thống thông tin hóa học có ở thực  vật, côn trùng, đặc biệt phát triển ở đông vật có vú, nhất là  người. Các tế bào nội tiết tổng hợp các hormone  hormone ngấm  thẳng vào máu  máu đưa hormone đến tế bào đích (của mô  đích hay cơ quan đích, mỗi loại hormone có những loại tế báo  đích tương ứng) Ở tế báo đích có thụ thể đặc hiệu khác nhau đối với các  hormone khác nhau. Sự kết hợp đặc hiệu giữa hormone và thụ thể là sự bắt đầu  của hàng loạt phản ứng tiếp theo dẫn đến đáp ứng sinh lý  của tế bào và của cơ thể.
  8. Hệ thống hormone Các hormone có những chức năng sau: Điều hòa chuyển hóa các chất glucid, lipid,  protein... Duy trì sự hằng định của nội môi Điều hòa sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể Tạo ra sự trưởng thành về sinh dục, duy trì nhịp  điệu sinh dục và tạo thuận lợi cho quá trình sinh sản Giúp cơ thể điều chỉnh những tình trạng bị chấn  động (stress) hoặc khẩn trương Kích thích hoặc ức chế sự sản xuất và giải phóng 
  9. Hệ thống hormone  Tế bào nội tiết là những tế bào sản xuất hormone  và tiết chúng vào máu. Những tế bào nội tiết có  thể nằm rải rác (Ví dụ tế bào tiết ra hormone tiêu  hóa, hormone thần kinh...) hoặc tập trung thành  tuyến nội tiết không có ống dẫn.  Tế bào nội tiết là những tế bào chuyên biệt có  chức năng sản xuất hormone đặc hiệu: mỗi loại tế  bào nội tiết sản xuất hormone riêng, một tuyến  nội tiết có thể sản xuất nhiều hormone nhưng bởi  những tế bào khác nhau. (Vd: Ở tuyến tụy, TB α  sản xuất glucagon, tế bào β sản xuất insulin....)
  10. Hệ thống hormone  Tế bào nội tiết là những tế bào sản xuất hormone và tiết  chúng vào máu. Những tế bào nội tiết có thể nằm rải rác  (Ví dụ tế bào tiết ra hormone tiêu hóa, hormone thần  kinh...) hoặc tập trung thành tuyến nội tiết không có ống  dẫn.  Tế bào nội tiết là những tế bào chuyên biệt có chức năng  sản xuất hormone đặc hiệu: mỗi loại tế bào nội tiết sản  xuất hormone riêng, một tuyến nội tiết có thể sản xuất  nhiều hormone nhưng bởi những tế bào khác nhau. (Vd:  Ở tuyến tụy, TB α sản xuất glucagon, tế bào β sản xuất  insulin....)  Có nhiều tế bào nội tiết khác không tập hợp thành tuyến  có cấu trúc và ranh giới rõ ràng. Vd: Tế bào thần kinh tiết 
  11. Hệ thống hormone  Bản  chất  hóa  học  của  các  hormon:  khác  với  enzyme,  các  hormone có bản chất hóa học rất khác nhau. Chúng có thể là  dẫn  xuất  của  acid  amin,  dẫn  xuất  của  acid  béo,  peptid,  protein, dẫn xuất của cholesterol....  Tế bào  đích và các thụ thể:  Đối với hormone, tế bào đích  có nhiều thụ thể khác nhau, mỗi thụ thể có tính đặc hiệu đối  với  một  hormone  tương  ứng.  Thụ  thể  có  thể  nằm  ở  trên  màng  tế  bào  hoặc  bào  tương  và  nhân  tế  bào.  Bản  chất  của  thụ thể là protein.  Sự vận chuyển hormone:  Hormone được vận chuyển từ tế  bào nội tiết qua máu tới tế bào đích. Trong máu, hormone có  thể  ở  dưới  dạng  tự  do  hòa  tan  (đối  với  hormone  tan  trong  nước) hoặc kết hợp với protein (hormone  ưa lipid không tan  trong nước)
  12. Phân loại hormone Phân loại hormone dựa trên bản chất hóa học: Hormone  amin:  Gồm  những  dẫn  xuất  của  acid  amin cụ thể là tyrosin. Hormone  peptide:  gồm  những  hormone  có  bản  chất  peptide  (dưới  20  acid  amin),  polypeptide  (trên  20 acid amin). Hormone  lipoid:  gồm  những  hormone  có  tính  chất không tan trong nước, tan trong dung môi hữu  cơ,  không  phải  là  lipid  thật  (lipid  thủy  phân  được  hay  xà  phòng  hóa  được):  Hormone  steroid,  eicosanoid và dẫn xuất của vitamin D3.
  13. Phân loại hormone Phân loại hormone dựa theo tính chất hòa tan: Hormone  ưa  nước  (tan  trong  nước):  Gồm  các  hormone peptide và catecholamin. Hormone  ưa  lipid  (tan  trong  lipid)  :  gồm  hormone  tuyến  giáp  trạng  (T3,  T4),  các  hormone  lipoid (steroid, eicosanoid....)
  14. Phân loại hormone Phân  loại  hormone  dựa  theo  quan  hệ  giữa  các  tuyến nội tiết:  Tùy theo chức năng trong hệ thống điều  hòa người ta chia hormone thành 4 loại:  1. Hormone thực hiện:  Gồm những hormone có mô đích   không phải là những tuyến nội tiết và có tác dụng điều hòa  chuyển  hóa,  tăng  trưởng  và  phát  triên  mô  đích  (VD:  hormone  sinh  dục:  testosteron,  estrogen,  có  tác  dụng  trên  nhiều  mô  ở  tuổi  dậy  thì  làm  hình  thành  đặc  tính  sinh  dục  thứ cấp đặc trưng cho mỗi giới... 2. Hormone kích thich hay kích tố:  gồm một số hormone  tuyến  yên  được  tiết  ra  do  sự  kích  thích  của  hormone  giải  phóng của vùng dưới đồi và bản thân chúng lại kích thích  tuyến nội tiết khác tiết ra hormone tương ứng.
  15. Phân loại hormone Phân  loại  hormone  dựa  theo  quan  hệ  giữa  các tuyến nội tiết: (tiếp theo) 3. Hormone giải phóng: vùng dưới đồi tiết ra  các  hormone  giải  phóng  kích  thích  tuyến  yên  chế tiết hormone đặc hiệu.  4. Hormone ức chế: là hormone vùng dưới đồi  có  tác  dụng  ức  chế  sự  tiết  một  số  hormone  khác.
  16. Phân loại hormone Phân  loại  hormone  dựa  theo  cơ  chế  hoạt  động: có 2 loại Hormone  gắn  với  thụ  thể  nội  bào  (loại  a)  và  Hormone gắn với thụ thể trên màng tế bào (loại b). Hormone  là  chất  thông  tin  thứ  nhất,  phức  hợp  hormone – thụ thể nội bào là chất thông tin thứ hai  (đối với loại a) và phức hợp hormone – thụ thể trên  màng tế bào kích thích sự tạo chất thông tin thứ hai  (đối với loại b) 
  17. Phân loại hormone Phân  loại  hormone  dựa  theo  cơ  chế  hoạt  động: có 2 loại (tiếp theo) a. Hormone gắn với thụ thể nội bào: thuộc loại hormone  ưa lipid, kết hợp protein khi vận chuyển trong máu, khuếch  tán  qua  màng  bào  tương  và  tương  tác  với  thụ  thể  nội  bào  trong  bào  dịch  hoặc  nhân  tế  bào.  Phức  hợp  hormon  –  thụ  thể thường gắn với những vùng đặc biệt của ADN nhân tế  bào  (vùng  yếu  tố  đáp  ứng  hormone)  và  tác  động  lên  sự  chuyển  mã  hay  phiên  mã,  từ  đó  tác  động  lên  sự  tổng  hợp  protein và gây đáp ứng sinh lý.  Hormone này gồm:  steroid vỏ thượng thận (glucocorticoid  và mineralocorticoid), steroid sinh dục (estrogen, androgen), 
  18. Phân loại hormone Phân  loại  hormone  dựa  theo  cơ  chế  hoạt  động: có 2 loại (tiếp theo) b. Hormone gắn với thụ thể trên màng tế bào gồm:  Tất cả những hormon ưa nước, chúng không thể khuếch tán qua  phần  trong  kỵ  nước  của  lớp  lipid  đôi.  Đó  là  các  hormone  peptide, catecholamin (adrenalin và nor – adrenalin) Prostaglandin (dẫn xuất của acid arachidonic 20 carbon): nh ững  hormone  này  gắn  với  những  thụ  thể  là  những  protein  xuyên  màng  của  màng  bào  tương,  hormone  là  chất  kết  (ligand).  Chất  kết gắn  ở vị trí đặc hiệu  ở thụ thể tương tự như cơ chất gắn  với enzyme. Sự gắn kết với thụ thể gây ra sự thay đội về cấu  dạng của thụ thể dẫn đến một chuỗi những phẩn  ứng trong tế  bào đích sau khi kích thích sự tạo chất thông tin thư 2.
  19. Tổng hợp, vận chuyển và những thay đổi của  hormone Do bản chất hóa học khác nhau, nên có sự khác biệt trong  cơ chế sinh tổng hợp và sau tổng hợp của các hormone hoạt  động, đại thể có 3 trường hợp:  Hormone được tổng hợp trong tế bào nội tiết dưới dạng  cuối cùng (hoạt động) và được đưa đến mô đích Hormone  đặc  biệt  là  hormone  peptide  được  tổng  hợp  dưới dạng tiền chất , chất này được biến đổi trong tế bào  nội  tiết  thành  hormone  hoạt  động,  được  bài  tiết  khỏi  tế  bào. Hormone được tổng hợp trong tế bào nội tiết dưới dạng  hoạt động, được bài tiết khỏi tế bào và đưa đến những mô  đích biến thành những phân tử hoạt động hơn.
  20. Bài tiết Sự  sản  xuất  và  bài  tiết  hormone  bởi  tế  bào  nội  tiết  được  khởi  động  bởi  một  hoặc  nhiều  hơn  dấu  hiệu  trong  5  loại  dấu hiệu khác nhau.  Kích  thích  võ  não  hoặc  những  trung  tâm  thần  kinh  bởi  những  ý  nghĩ,  cảm  xúc,  tâm  chấn  (stress),  nhịp  điệu  sinh  học  có  chu  kỳ  (ngày,  tháng  hoặc  mùa)  và  bởi  những  chất  dẫn truyền hóa học hoạt động ở các khớp thần kinh, những  chất này làm cho vùng dưới đồi hoặc tủy thượng thận tiết  ra hormone tương ứng. Sự  thay  đổi  nồng  độ  trong  huyết  tương  của  hợp  chất  hoặc  ion  đặc  biệt  (insulin  được  tiết  ra  khi  nồng  động  glucose huyết tương cao)
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2