Salmonella và E. coli
Bài 9
Hiện có khoảng trên 2000 typ kháng nguyên của một loài Salmonella
enterica.
Hầu hết typ huyết thanh S. enterica gây viêm dạ dày ruột ở người
khi sử dụng thực phẩm nhiễm khuẩn.
S. enterica typ huyết thanh Typhi và Typhimurium gây sốt thương
hàn.
1. Đặc điểm
Bài 9
Là thành viên chính của họ vi khuẩn đường ruột: gồm các trực
khuẩn Gram âm, dinh dưỡng kỵ khí tùy tiện, sinh trưởng trên môi
trường tương đối đơn giản.
Được định typ bởi 2 họ kháng nguyên: kháng nguyên O được tạo
nên bởi các phân tử lipopolysaccharide và kháng nguyên H là các
phân tử protein tạo nên lông roi.
Có phổ vật chủ rộng, một số typ đặc trưng cho người như Paratyphi
B.
2. Khả năng gây bệnh
Bài 9
Liều nhiễm trung bình với các typ huyết thanh của Salmonella là 106
–109tế bào vi khuẩn sống.
Chúng có các cơ chế tồn tại trong môi trường acid dạ dày và dịch
mật đồng thời bám dính vào niêm mạc ruột.
Triệu chứng điển hình của nhiễm Salmonella là tiêu chảy do VK xâm
nhập vào lớp biểu mô niêm mạc ruột dẫn tới phản ứng viêm làm giải
phóng nước và các chất điện giải.
Chủng S. Typhi có thể xâm nhập vào máu và các cơ quan khác.
3. Các hội chứng lâm sàng
Bài 9
Sốt thương hàn
Do các chủng S. Typhi và S. Paratyphi A, B hoặc C gây ra
Vượt qua lớp niêm mạc ruột, VK sẽ vào hạch bạch huyết mạc treo
rồi xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng máu và đi tới gan, túi mật,
lách, thận, tủy xương khiến cơ thể sốt.
Từ túi mật VK tiếp tục xâm nhập lại ruột khiến cho các tế bào ruột bị
hoại tử, hình thành các ổ loét thương hàn đặc trưng.
Viêm dạ dày ruột
Bài 9
Viêm dạ dày ruột cấp tính: nôn, đau bụng, sốt, tiêu chảy
Gây ra bởi việc ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn hoặc các sản
phẩm của VK, độc tố và nhiều loại hóa chất khác.
Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn là thuật ngữ để chỉ việc tiêu thụ
những thực phẩm bị nhiễm VK và độc tố của chúng.
Vi khuẩn cần phải nhân lên trong thực phẩm tới một số lượng đủ lớn
trước khi thực phẩm đi vào cơ thể.
Nhiễm trùng máu và các bệnh liên quan
Khoảng hơn 4% số ca bị viêm dạ dày cấp có biểu hiện nhiễm trùng
máu
Nhiễm trùng máu ở trẻ nhỏ có thể dẫn tới viêm màng não
Vi khuẩn Salmonella có thể tồn tại lâu dài trong gan, túi mật, thận,…