Bài giảng Hướng dẫn giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam

HƯỚNG DẪN GIAO DỊCH TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

05 ĐIỀU BẠN MUỐN BIẾT KHI CÓ Ý ĐỊNH ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN…

1. …………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………

4. …………………………………………………………………………

5. …………………………………………………………………………

NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ…

1. Đến công ty chứng khoán để làm gì? 2. Cách xem bảng giá điện tử giao dịch chứng khoán… 3. Những khái niệm & quy định cơ bản nhất trong giao dịch chứng khoán. 4. Giao dịch trên thị trường OTC. 5. Đấu giá mua cổ phần.

ĐẾN CÔNG TY CHỨNG KHOÁN…

Tại các CTCK

Trung tâm giao dịch chứng khoán

Sở giao dịch chứng khoán

TẠI CÔNG TY CHỨNG KHOÁN…

TẠI TRUNG TÂM GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN…

QUY TRÌNH GIAO DỊCH: ĐẶT LỆNH, XÁC NHẬN KẾT QUẢ VÀ TRÌNH TỰ THANH TOÁN

Quy trình giao dịch

Nộp tiền ký quỹ

NHÀ ĐẦU TƯ

Mở tài khoản

Lưu ký

Đặt lệnh

Nhà môi giới chứng khoán

NHÂN VIÊN MÔI GIỚI TẠI VĂN PHÒNG

CÔNG TY

TRUYỀN LỆNH 

MÁY CHỦ CỦA

TTGDC K

NHẬ P LỆN H

ĐẠI DIỆN GIAO DỊCH TẠI SÀN

ĐẶT LỆNH

Người Mua

Viết lệnh

Truyền lệnh mua

TTGDCK

Công ty chứng khoán A

Công ty chứng khoán B

Truyền lệnh bán

Viết lệnh

Người Bán

Xác nhận kết quả giao dịch

Người Mua

Xác nhận

Công ty chứng khoán A

Công ty chứng khoán B

TTGDCK

Xác nhận

Người Bán

TRÌNH TỰ THANH TOÁN

Người mua

CK T+3

Người bán CK T+0

Tiền T+3

Tiền T+0

CK(T+2)

Tiền T+2

Công ty CK A

Công ty CK B

CK(T+3)

Tiền T+3

TTGDCK TRUNG TÂM THANH TOÁN BÙ TRỪ

NHỮNG KHÁI NIỆM VÀ QUY ĐỊNH CƠ BẢN NHẤT…

Quy định về thanh toán giao dịch

"T + 3"

Thứ Ba Thứ Tư Thứ Năm Thứ Sáu

T T+1 T+2 T+3

CÁC QUY ĐỊNH VỀ GIAO DỊCH TRÊN TRUNG TÂM GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN TP. HỒ CHÍ MINH

CÁCH XEM BẢNG GIÁ ĐIỆN TỬ CHỨNG KHOÁN…

PHƯƠNG THỨC GIAO DỊCH

 Phương thức khớp lệnh: là phương thức giao dịch được hệ thống giao dịch thực hiện trên cơ sở khớp các lệnh mua và lệnh bán theo nguyên tắc xác định giá khớp lệnh. Phương thức thoả thuận: là phương thức khớp lệnh trong đó các thành viên tự thoả thuận với nhau về điều kiện giao dịch.

CÁC LOẠI LỆNH GIAO DỊCH

 Lệnh giới hạn: là lệnh mua hoặc bán chứng khoán theo mức giá chỉ định ghi trên lệnh hoặc tốt hơn.

Lệnh giới hạn mua: giá ghi trên lệnh là giá cao nhất người đầu tư chấp nhận mua

Lệnh giới hạn bán:giá ghi trên lệnh là giá thấp nhất người đầu tư chấp nhận bán.

CÁC LOẠI LỆNH GIAO DỊCH

 ATO - Lênh giao dịch tại mức giá khớp lệnh: là lệnh mua hoặc bán chứng khoán nhưng không ghi mức giá, được thực hiện theo mức giá khớp lệnh của thị trường. Lệnh này chỉ có hiệu lực trong từng đợt khớp lệnh

BIÊN ĐỘ DAO ĐỘNG GIÁ

 Giới hạn dao động giá chứng khoán được xác định như sau:

Giá tối đa = giá tham chiếu + (Giá tham chiếu* biên độ dao động giá)

Giá tối thiểu = giá tham chiếu - (Giá tham chiếu* biên độ dao động giá)

NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH GIÁ KHỚP LỆNH

Thứ tự ưu tiên:

Giá: mua giá cao hơn hay bán giá thấp hơn được ưu tiên khớp trước

Thời gian: nếu cùng giá, lệnh đến trước được khớp trước

Khối lượng: nếu cùng giá, thời gian, lệnh khối lượng lớn hơn được khớp trước

NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH GIÁ KHỚP LỆNH

 Giá được khớp lệnh định kỳ Giá khớp lệnh là:

- Thống nhất (một giá)

- Tại đó số lượng cổ phiếu thuận mua vừa bán là nhiều nhất

CÁCH XÁC ĐỊNH

GIÁ KHỚP LỆNH

LẬP SỔ LỆNH

CÁCH XÁC ĐỊNH GIÁ KHỚP LỆNH…

Leänh mua K/L Mua Coäng doàn Giaù Coäng doàn K/L Baùn Leänh baùn

011 300 300 40.9 4300 500 006

020 500 800 40.8 3800 400 014

003 400 1200 40.7 3400 200 025

007 300 1500 40.6 3200 0 -

009 500 2000 40.5 3200 300 021

016 300 2300 40.4 2900 400 002

013 100 2400 40.3* 2500 300 022

018 300 2700 40.2 2200 400 015

023 400 3100 40.1 1800 300 024

- 0 3100 40.0 1500 300 019

010 500 3600 39.9 1200 200 029

027 200 3800 39.8 1000 300 017

012 300 4100 39.7 700 200 028

005 100 4200 39.6 500 300 016

39.5 200 200 002

NHỮNG KHÁI NIỆM VÀ QUY ĐỊNH CƠ BẢN NHẤT…

Thời gian giao dịch

Thời gian

Nội dung

Từ 08h20’ – 08h40’

Giao dịch đợt 1

Từ 08h40’ – 09h10’

Nghỉ giải lao

Từ 09h10’ – 09h30’

Giao dịch đợt 2

Từ 09h30’ – 10h00’

Nghỉ giải lao

Từ 10h00’ – 10h30’

Giao dịch đợt 3

Từ 10h30’ – 11h00’

Giao dịch thỏa thuận

NHỮNG KHÁI NIỆM VÀ QUY ĐỊNH CƠ BẢN NHẤT…

Không được đặt lệnh mua, bán trong cùng một phiên giao dịch

1. Nếu lệnh đặt bán (hoặc mua) của người đầu tư đã được khớp toàn bộ hoặc khớp một phần trong đợt khớp lệnh trước thì sẽ không được tiếp tục đặt mua (hoặc bán) trong đợt khớp lệnh sau đó hoặc giao dịch thỏa thuận;

2. Trong trường hợp lệnh không khớp thì phải hủy lệnh cũ và thay thế bằng lệnh mới; Chú ý chỉ được hủy lệnh của đợt trước đó và không hủy lệnh trong cùng một đợt;

NHỮNG KHÁI NIỆM VÀ QUY ĐỊNH CƠ BẢN NHẤT…

Các loại giao dịch

1. Giao dịch khớp lệnh: khối lượng từ 10 – 9990 CP/CCQ;

2. Giao dịch thỏa thuận: khối lượng từ 10.000 CP/CCQ trở lên;

3. Giao dịch lô lẻ: khối lượng từ 10 CP/CCQ trở xuống;

4. Biên độ giá: +/- 5%

CÁC QUY ĐỊNH VỀ GIAO DỊCH TRÊN TRUNG TÂM GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI

BẢNG GIAO DỊCH CỔ PHIẾU TRỰC TUYẾN (BÁO GIÁ)

NGUYÊN TẮC KHỚP LỆNH

TRƯỜNG HỢP 1:

LOẠI LỆNH KHỐI LƯỢNG GIÁ

THỜI ĐIỂM ĐẶT LỆNH

1 2

MUA MUA

4,000 31,000 3,000 32,000

3 4

BÁN BÁN

3,000 32,000 3,000 31,000

TRƯỜNG HỢP 2:

LOẠI LỆNH KHỐI LƯỢNG GIÁ

THỜI ĐIỂM ĐẶT LỆNH

1 3

MUA MUA

4,000 31,000 3,000 32,000

2 4

BÁN BÁN

1000 5,000 30,000 4,000 31,000

THỜI GIAN VÀ PHƯƠNG THỨC

GIAO DỊCH

- Thứ Hai đến thứ Sáu.

- Thời gian giao dịch: 9 – 11 h.

Giao dịch theo phương thức thoả thuận (> 5.000 cp và 100.000.000 đồng mệnh giá TP) và báo giá tập trung

HÌNH THỨC THANH TOÁN

1. Thanh toán đa phương (T + 3):

2. Thanh toán song phương (T + 2):

3. Thanh toán trực tiếp (Từ T + 1 đến T + 3):

(2) và (3) chỉ áp dụng cho giao dịch thỏa thuận > 100.000 CP hoặc > 10 tỷ mệnh giá TP.

NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH GIÁ KHỚP LỆNH

 Giá được khớp lệnh liên tục  Cỏc lệnh cú mức giỏ tốt nhất được ưu tiờn thực hiện trước  Nếu cú nhiều lệnh cựng mức giỏ thỡ lệnh nào được nhập vào hệ thống trước sẽ được thực hiện trước.  Nếu lệnh mua và lệnh bỏn cựng thoả món nhau về giỏ thỡ mức giỏ thực hiện sẽ là mức giỏ của lệnh được nhập vào hệ thống trước.  Lệnh giao dịch cú thể được thực hiện toàn bộ hoặc một phần theo bội số của đơn vị giao dịch

GIÁ THAM CHIẾU

Giá tham chiếu của cổ phiếu là bình quân gia quyền các giá thực hiện qua phương thức giao dịch báo giá của ngày có giao dịch gần nhất

Đối với các cổ phiếu mới đăng ký giao dịch hoặc cổ phiếu bị tạm ngừng giao dịch trong ngày đầu tiên giao dịch hoặc ngày giao dịch trở lại sẽ giao dịch không biên độ. Trong ngày giao dịch tiếp theo, giá tham chiếu của cổ phiếu này sẽ được tính như trên.

QUY ĐỊNH KHÁC

 Biên độ dao động đối với cổ phiếu:+ 10 %  Đơn vị yết giá cổ phiếu: 100 VND  Đơn vị giao dịch cổ phiếu: 100 cp

GIAO DỊCH CHỨNH KHOÁN CỦA NGƯỜI ĐẦU TƯ

 Kh«ng ®îc phÐp ®ång thêi ®Æt lÖnh mua vµ b¸n cïng mét lo¹i cæ phiÕu trong cïng mét ngµy giao dÞch.  ChØ ®îc më mét tµi kho¶n giao dÞch chøng kho¸n t¹i mét c«ng ty chøng kho¸n.

SỬ DỤNG CÁC DỊCH VỤ HỖ TRỢ VÀ KỸ NĂNG GIAO DỊCH

CÁC DỊCH VỤ HỖ TRỢ

 Cầm cố cổ phiếu  Cho vay ứng trước tiền bỏn chứng khoỏn  Repo cổ phiếu  Đặt lệnh từ xa

GIAO DỊCH KHÔNG THÔNG QUA TTGDCK (THỊ TRƯỜNG OTC)

GIAO DỊCH CỔ PHIẾU OTC

Xác nhận chuyển nhượng,

đổi tên tại sổ cổ đông,

cấp chứng chỉ mới

Tổ chức phát hành

Nộp đơn chuyển nhượng

Thỏa thuận giá, khối lượng,

NGƯỜI MUA

NGƯỜI BÁN

Hình thức thanh toán

MỘT SỐ RỦI RO

1. Tranh chấp hay thiệt hại về quyền mua cổ phiếu mới

tăng vốn

2. Tranh chấp hay thiệt hại về cổ tức 3. Rủi ro trong mua bán cổ phiếu chưa được chuyển

nhượng

4. Rủi ro trong mua bán cổ phiếu ở thời điểm phát hành 5. Rủi ro trong mua bán cổ phiếu khi biến động giá 6. Rủi ro trong giao dịch nhận chuyển nhượng quyền mua

HƯỚNG DẪN KỸ NĂNG ĐẤU GIÁ

ĐẤU GIÁ CỔ PHẦN HÓA

1. Thực hiện qua Trung tâm giao dịch chứng khoán nếu: - Giá trị bán ra theo mệnh giá trên 10 tỷ đồng - Giá trị bán ra theo mệnh giá dưới 10 tỷ đồng nếu doanh

nghiệp có nhu cầu

2. Thực hiện qua tổ chức tài chính trung gian - Giá trị bán ra theo mệnh ra từ 01 – 10 tỷ đồng - Từ 01 tỷ trở xuống nếu có nhu cầu

3. Ban chỉ đạo cổ phần hóa tự tổ chức - Giá trị bán ra theo mệnh giá từ 01 tỷ trở xuống