1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ
DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT
I. KHAÙI QUAÙT VEÀ DOANH NGHIEÄP – DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT
1. Doanh nghieäp vaø doanh nghieäp saûn xuaát;
2. Hoaït ñoäng cô baûn cuûa doanh nghieäp saûn xuaát;
3. Ñaëc ñieåm chi phí trong doanh nghieäp saûn xuaát.
II. MOÂ HÌNH QUAÛN LYÙ CHI PHÍ VAØ MUÏC TIEÂU KEÁ TOAÙN CHI PHÍ.
1. Caùc moâ hình quaûn lyù chi phí cô baûn;
2. Muïc ñích cuûa keá toaùn chi phí;
3. Caùc moâ hình keá toaùn chi phí.
III. HEÄ THOÁNG KEÁ TOAÙN DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT
1. Keá toaùn taøi chính;
2. Keá toaùn quaûn trò;
3. Keá toaùn chi phí.
2
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ
KHAÙI QUAÙT DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT
-Doanh nghieäp laø moät ñôn vò kinh teá thöïc hieän moät, moät soá
hoaëc toaøn boä quaù trình ñaàu tö, saûn xuaát, tieâu thuï vôùi muïc
ñích thu lôïi nhuaän.
-Phöông thöùc hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa doanh nghieäp saûn xuaát
ñeå ñaït lôïi nhuaän laø SAÛN XUAÁT SAÛN PHAÅM.
-Doanh nghieäp saûn xuaát ôû Vieät Nam toàn taïi döôùi nhieàu hình
thöùc nhö coâng ty coå phaàn, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn,
doanh nghieäp tö nhaân, … vaø hoaït ñoäng trong caùc lónh vöïc
saûn xuaát khaùc nhau nhö coâng nghieäp, xaây laép, noâng nghieäp.
-Trong doanh nghieäp saûn xuaát, hoaït ñoäng saûn xuaát giöõ vai troø
quyeát ñònh ñeán keát quaû, hieäu quaû kinh doanh. Cho neân, hoaït
ñoääng saûn xuaát chính laø trung taâm ñaàu tö coâng ngheä, nhaân
löïc, voán caàn phaûi quaûn lyù, kieåm soaùt chaët cheõ.
3
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ
HOAÏT ÑOÄNG CÔ BAÛN CUÛA DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT.
-Giai ñoaïn 1 - Nghieân cöùu, tieáp caän thò tröôøng ñeå xaùc
ñònh nhu caàu saûn xuaát - Saûn xuaát saûn phaåm gì, bao
nhieâu, cho ai, ôû ñaâu vaø töø ñoù hoaïch ñònh coâng ngheä,
phöông tieän, nguoàn löïc kinh teá caàn söû duïng cho hoaït
ñoäng saûn xuaát.
-Giai ñoaïn 2 - Ñaàu tö, mua saém, tích luõy veà nguoàn löïc
kinh teá daøi haïn vaø ngaén haïn nhö cô sôû vaät chaát, taøi
saûn, lao ñoäng, taøi nguyeân, thoâng tin.
-Giai ñoaïn 3 – Hoaït ñoäng saûn xuaát hay tieâu duøng, khai
thaùc caùc nguoàn löïc kinh teá ñeå cheá taïo ra saûn phaåm.
-Giai ñoaïn 4 - Tieâu thuï saûn phaåm hay chuyeån saûn phaåm
töø lónh vöïc saûn xuaát sang lónh vöïc tieâu duøng nhaèm taïo
thu nhaäp buø ñaép chi phí saûn xuaát.
4
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ
ÑAËC ÑIEÅM CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SAÛN XUAÁT
-Giai ñoaïn nghieân cöùu tieáp caän nhu caàu saûn xuaát hình thaønh
chi phí marketing, chi phí nghieân cöùu,… Nhöõng chi phí naøy seõ
ñöôïc voán hoùa thaønh taøi saûn hoaëc chi phí ban ñaàu neáu gaén
lieàn vôùi moät phöông aùn saûn xuaát kinh doanh khaû thi.
-Giai ñoaïn ñaàu tö, mua saém, tích luõy nguoàn löïc kinh teá phaùt
sinh chi phí ñaàu tö, mua saém, tích luõy nguoàn löïc. Chi phí naøy
seõ voán hoùa thaønh giaù trò taøi saûn doanh nghieäp.
-Giai ñoaïn saûn xuaát laø giai ñoaïn tieâu duøng taøi saûn trong saûn
xuaát töø ñoù phaùt sinh chi phí saûn xuaát, taïo neân giaù voán saûn
phaåm saûn xuaát, giaù voán saûn phaåm ñöôïc cheá taïo.
-Giai ñoaïn tieâu thuï seõ phaùt sinh chi phí löu thoâng tieáp thò.
-Ngoaøi nhöõng chi phí phaùt sinh ôû caùc giai ñoaïn treân, hoaït
ñoäng doanh nghieäp saûn xuaát coøn phaùt sinh chi phí quaûn lyù,
ñieàu haønh, kieåm soaùt chung. Tuyø thuoäc vaøo moâ hình quaûn lyù,
nhöõng chi phí naøy ñöôïc taäp trung vaøo moät boä phaän quaûn lyù –
Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp hay phaân chia theo caùc hoaït
ñoäng – Chi phí chung.
5
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ
CAÙC MOÂ HÌNH QUAÛN LYÙ CHI PHÍ
Quaûn lyù theo coâng ñoaïn :
Döïa treân trieát lyù chuyeân moân
hoùa, chi phí ñöôïc chia thaønh
nhieàu coâng ñoaïn, boä phaän chöùc
naêng nhö chi phí ñaàu tö, chi phí
saûn xuaát, chi phí baùn haøng, chi
phí quaûn lyù. Vì vaäy, quyeàn haïn,
traùch nhieäm cuûa nhaø quaûn lyù
ñöôïc thieát laäp theo töøng coâng
ñoaïn, boä phaän chöùc naêng cuûa
hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.
ÑOÙNG GOÙP ÑAÙNG KEÅ TRONG
QUAÙ KHÖÙ NHÖNG VÔÙI MOÂI
TRÖÔØNG HOAÏT ÑOÄNG THAY
ÑOÅI NHANH CHOÙNG HIEÄN NAY,
NHAÄN THÖÙC CHI PHÍ THEO MOÂ
HÌNH NAØY ÑANG RÔI VAØO
NHAÄN DIEÄN CHI PHÍ CUÏC BOÄ,
TAÏO NGUY CÔ TAÊNG CHI PHÍ.
Quaûn lyù chi phí chuoãi giaù trò :
Döïa treân trieát lyù hôïp nhaát caùc
hoaït ñoäng coù cuøng baûn chaát
kinh teá theo töøng quy trình, chi
phí ñöôïc taäp hôïp theo töøng hoaït
ñoäng saûn xuaát kinh doanh
thoáng nhaát xuyeân suoát caû quy
trình hoaït ñoäng. Vì vaäy, quyeàn
haïn, traùch nhieäm nhaø quaûn lyù
ñöôïc thieát laäp theo töøng quy
trình vaø luoân ñaët trong quan heä
hôïp taùc, lieân keát.
HÌNH THAØNH TRONG THÔØI ÑAÏI
TÖÏ ÑOÄNG HOÙA CAO VAØ ÑAÕ GOÙP
PHAÀN CAÛI THIEÄN NHÖÕNG
NHÖÔÏC ÑIEÅM CUÛA MOÂ HÌNH
QUAÛN LYÙ THEO COÂNG ÑOAÏN–
NHAÄN THÖÙC CHI PHÍ TOAØN
DIEÄN HÔN TRONG MOÁI LIEÂN
KEÁT, TRONG THEÁ GIÔÙI PHAÚNG