
17‐Jul‐13
1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM
KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN
Chương 5: ĐÁNH GIÁ
TRÁCH NHI
Ệ
M QU
Ả
N LÝ
Ệ
1Chương 5
MỤC TIÊU
•Sau khi học xong chương này, ngườihọccóthể:
–
Giải
thích
được
sự
cần
thiết
của
việc
đánh
giá
–
Giải
thích
được
sự
cần
thiết
của
việc
đánh
giá
trách nhiệm trong tổchức phân quyền.
–Trình bày khái niệmkếtoán trách nhiệm
–Giải thích cách đánh giá trách nhiệm trong các
loại trung tâm trách nhiệm khác nhau.
–
Giải thích cách l
ập
và
p
hân tích
b
áo cáo
bộ
ập
p
ộ
phận
–Trình bày các phương pháp tính giá chuyển
nhượng nộibộ
2Chương 5
NỘI DUNG
•Tổng quan
•Đánh giá thành quảquảnlý
•Giá chuyểngiaonộibộ
•Báo cáo bộphận
3Chương 5
Tổngquan
•Tạisaophảiđánhgiátráchnhiệmquảnlý?
1
Tích tụ
tưbảnPhânquyềnĐánhgiá
tráchnhiệm
K
ế
toán
trách nhiệm
4Chương 5

17‐Jul‐13
2
Phânquyềntheochứcnăng
Giámđốc
Bộphận
Kinh doanh
Bộphận
Sảnxuất
Bộphận
Tài
chính
Kinh
doanh
Sản
xuất
Tài
chính
5Chương 5
Phânquyềntheosảnphẩm
Giá
đố
SảnphẩmB
Giá
m
đố
c
SảnphẩmA SảnphẩmC
Bộphận
Kinhdoanh
Bộphận
Sảnxuất
Bộphận
Tàichính
6Chương 5
Phânquyềntheokhuvựcđịalý
Giám
đốc
Giám
đốc
Nướcngoài Nộiđịa
HoaKỳEU ASIAN MiềnBắcMiềnNam
7Chương 5
Ưuđiểmcủaphânquyền
•Chuyênbiệthóathôngtin.
•
Ra quy
ế
tđ
ị
nh
kị
pth
ờ
i hơn
•
Ra
quy
ế
t
đ
ị
nh
kị
p
th
ờ
i
hơn
.
•Tiếtkiệmthờigianchocácnhàquảnlýcấpcao.
•Giảmsựphứctạptrongnhtoáncácphươngán
•Đàotạocánbộ.
•Khuyếnkhíchsựnăngđộngsángtạocủacácnhà
quảnlýc
ấ
pdưới.
8Chương 5

17‐Jul‐13
3
Nhượcđiểmcủaphânquyền
•Cácnhàquảnlýcấpdướikhôngthấyđượctổngthể
Cá hà ảlý ấdới ó tiê khô hất
•
Cá
cn
hà
qu
ả
n
lý
c
ấ
p
d
ư
ới
c
ó
mục
tiê
u
khô
ngn
hất
quánvớimụctiêucủatoàntổchức
•Thiếusựphốihợpgiữacác nhàquảnlýđượcgiao
quyềnchủđộng
Cầnthiếtmộthệthống kếtoán trách nhiệmđể
phụcvụviệcđánh giá trách nhiệmquảnlý
9Chương 5
Kếtoántráchnhiệm
•Hệthốngkếtoántráchnhiệmgiúpliênkếtcác
hà ảtịáấ đ iề ết
n
hà
qu
ả
n
t
r
ị
c
á
cc
ấ
p
đ
ượcg
i
aoquy
ề
nquy
ết
địnhvớikếtquảcủacácquyếtđịnhcủahọ.
ề
ế ả ủ
Quy
ề
nra
quyếtđịnh
K
ế
tqu
ả
c
ủ
a
quyếtđịnh
10Chương 5
Kếtoántráchnhiệm
•Hệthốngkếtoántráchnhiệmđượcthiếtlập
cho m
ộ
t cơc
ấ
u t
ổ
ch
ứ
c
sao cho doanh thu
và
cho
m
ộ
t
cơ
c
ấ
u
t
ổ
ch
ứ
c
sao
cho
doanh
thu
và
chiphíđượctậphợpvàbáocáobởicáctrung
tâmtráchnhiệmtrongtổchức.
•Mỗitrungtâmtráchnhiệmtrongtổchứcchỉ
đượcnhthunhậpvàchiphítrongphạmvi
mà nó chị
u
trá
ch nhi
ệ
m
và
v
ề
nh
ữ
ng
gì mà nó
mà
nó
chị
u
trá
ch
nhi
ệ
m
và
v
ề
nh
ữ
ng
gì
mà
nó
cóthểkiểmsoátđược.
Higgis,1952 11Chương 5
Cơcấutổchứcvàtrungtâmtráchnhiệm
Toång coâng ty
Cöûa haøng B Nhaø maùy A
Khu vöïc
Mieàn Baéc
Khu vöïc
Mieàn Trung
Khu vöïc
Mieàn Nam
Phaân xöôûng A
Khoái saûn xuaát
Phoøng keá toaùn Phoøng kinh doanh
Khoái phoøng ban
12Chương 5

17‐Jul‐13
4
Cóthểkiểmsoát
Quảnđốcphânxưởng Giámđốcnhàmáy
13Chương 5
Phânloạitrungtâmtráchnhiệm
•Trungtâmchiphí
•Trungtâmdoanhthu
•Trungtâmlợinhuận
•Trungtâmđầutư
14Chương 5
Cơsởphânloại
Đầuvào Đầura
THỰC HIỆN
CÔNG VIỆC
Sử dụng các
nguồn lực, đo
ằ
Sảnphẩm,
dịchvụcung
ấ
b
ằ
ng chi ph
í
c
ấ
p
15Chương 5
Trungtâmchiphí
•Làtrungtâmtráchnhiệmtrongđóđầuvào
đ
l
hó
b
ằ
ề
hđ
ầ
đ
ược
l
ượng
hó
a
b
ằ
ng
ề
nn
h
ưng
đ
ầ
ura
khôngthểlượnghóabằngềnđược.Bao
gồm:
–Trungtâmchiphíđịnhmức
–
Trun
g
tâmchi
p
hílinhhoạt
(
trun
g
tâmchitiêu
)
g p (g )
16Chương 5

17‐Jul‐13
5
Trungtâmchiphíđịnhmức
•Trungtâmchiphí
định mức
là
trung
định
mức
là
trung
tâmchiphímàđầu
racóthểxácđịnhvà
lượnghóabằngền
đượctrêncơsởđã
bi
ế
tlư
ợ
n
g
đ
ầ
uvào
ợ
g
cầnthiếtchomột
đơnvịsảnphẩmở
đầura.
17Chương 5
Trungtâmchiphílinhhoạt
•Trungtâmchiphí
linh
hoạ
t
là
trung
linh
hoạ
t
là
trung
tâmmàđầura
khôngthểlượng
hóabằngềnhoặc
hầunhưkhôngcó
ố
m
ố
iquanhệchặt
chẽgiữađầuvàovà
đầura.
18Chương 5
Trungtâmdoanhthu
•Trungtâmdoanhthuđượchìnhthành
nh
ằ
mt
ổ
chứcvàth
ự
chi
ệ
nho
ạ
tđ
ộ
n
g
êu
ự
ệ
ạ
ộ
g
thụcủađơnvị.Trongđó,ngườiquảnlýchịu
tráchnhiệmvềgiábánvàkhốilượngsản
phẩmêuthụ,nhưngkhôngchịutrách
nhiệmvềgiáthànhhaygiávốnsảnphẩm
•Đầuracóthểlượnghóabằngềnnhưng
đ
ầ
u
và
okhông th
ể
l
ượ
ng
hó
ađ
ượ
c
đ
ầ
u
và
o
không
th
ể
l
ượ
ng
hó
a
đ
ượ
c
.
19Chương 5
Trungtâmlợinhuận
•Trungtâmlợinhuậnlàtrungtâmmàcảđầuvàovà
đ
ầ
ura
đề
u
có
th
ể
l
ượ
ng
hó
a b
ằ
ng
ề
nvà so
sá
nh v
ớ
i
đ
ầ
u
ra
đề
u
có
th
ể
l
ượ
ng
hó
a
b
ằ
ng
ề
n
và
so
sá
nh
v
ớ
i
nhauđểxácđịnhhiệuquảhoạtđộng.
•Ngườiquảnlýtrungtâmlợinhuậncóquyềnvàtrách
nhiệmtrongviệcquyếtđịnhvềnguồncungcấpvà
lựachọnthịtrường,nhưngkhôngcótráchnhiệmvà
khôngkiểmsoátvềvấnđềđầutư.
20Chương 5

