Bài giảng Kỹ năng trích dẫn tài liệu - Tôn Nữ Phương Mai, Hoàng Thị Trung Thu

KỸ NĂNG

TRÍCH DẪN TÀI LIỆU

Tôn Nữ Phương Mai Hoàng Thị Trung Thu

Phòng Dịch vụ Thông tin Trung tâm Học liệu - Đại học Huế

Huế, 3/2013

Nội dung bài trình bày

• Tầm quan trọng của việc trích dẫn • Quy trình trích dẫn • Các định nghĩa • Các kiểu trích dẫn

– Việt Nam (do Bộ Giáo dục và Đào tạo hoặc các trường ban

hành)

– Quốc tế (MPA, APA, Chicago, Harvard)

• Các công cụ hỗ trợ trích dẫn và lập tài liệu tham khảo

– Các công cụ trích được cơ sở dữ liệu điện tử hỗ trợ – Các phần mềm trích dẫn – Các dịch vụ trích dẫn trực tuyến

Vì sao phải trích dẫn ?

•

Thể hiện sự tôn trọng đối với tác giả của các nguồn thông tin được sử dụng

•

Tránh vi phạm bản quyền

•

Tránh được lỗi đạo văn (*)

•

Giúp người đọc thẩm định tính chính xác của thông tin đã sử dụng hoặ truy cập lại các nguồn thông tin đó

•

Nâng cao độ tin cậy, giá trị, và độ sâu rộng của bài viết

(*) Đạo văn là gì?

Bạn đã từng...?

Đạo văn

Sử dụng thông tin hoặc ý tưởng cụ thể từ một nguồn bên ngoài, trích dẫn tài liệu nhưng không diễn giải bằng từ ngữ của chính mình

Mua hoặc có được toàn bộ bài viết/ công trình nghiên cứu của người khác và nhận đó là công trình của mình

Sao chép nguyên các đoạn, câu hoặc cụm từ dài từ bách khoa toàn thư hoặc các nguồn thông tin trên mạng khác, sau đó chèn các phần này vào bài viết của mình mà không trích dẫn

Sao chép các đoạn văn bản từ bài viết của người khác

Dùng thông tin chi tiết từ sách giáo khoa hoặc một nguồn khác làm tài liệu nền cho bải viết của mình mà không trích nguồn

Sử dụng cấu trúc bài viết, ý tưởng hoặc từ ngữ của người khác. Tác giả của các tài liệu đó nếu cho phép sao chép thì cũng bị xem là đạo văn

(Nguồn: http://www.collegeofidaho.edu/academics/history/courses/plagiarismexamples.htm)

Khi nào cần trích dẫn ?

• Sao chép lại thông tin chi tiết (số liệu thống kê, biểu bảng, sơ đồ, hình ảnh...)

từ

• Trích nguyên văn • Diễn giải • Tóm tắt ý tưởng, ý

• Sách • Một chương của sách • Bài báo in • Bài báo điện tử • Trang web • Thư điện tử • Bản đồ • …

kiến, thông tin

Trích dẫn trong tiến trình nghiên cứu

Xác định đề tài nghiên cứu

Tìm kiếm thông tin

Đánh giá thông tin

Đưa thông tin vào công trình nghiên cứu

Trích dẫn tài liệu

Công bố công trình nghiên cứu

Các định nghĩa

• Trích dẫn:

Phương pháp được chuẩn hóa nhằm giúp người đọc xác định rõ nguồn gốc thông tin, ý tưởng đã được sử dụng trong bài viết. (Trung tâm Thông tin Phát triển Việt Nam, 2010)

Các định nghĩa (tt)

• Trích dẫn trong bài viết:

Phần mô tả ngắn gọn các nguồn thông tin được sử dụng trong đoạn văn bản đó (thường nằm ở cuối câu).

Các định nghĩa (tt)

Danh mục tài liệu trích dẫn Danh sách các tài liệu được trích dẫn trong bài viết/ công trình nghiên cứu.

Danh mục tài liệu tham khảo Danh sách các tài liệu được sử dụng trong công trình nghiên cứu (được trích dẫn/ tham khảo chung/ liên quan hữu ích đến đề tài nghiên cứu).

Các định nghĩa (tt)

Trích nguyên văn

Diễn giải

Vi khuẩn được định nghĩa là “sinh vật đơn bào rất nhỏ mà mắt thường không nhìn thấy được, muốn quan sát phải nhìn qua kính hiển vi có độ phóng đại hàng trăm lần” (Đoàn, 2002, tr.3).

Trong tài liệu nghiên cứu của mình, hai tác giả Huỳnh Hồng Quang và Nguyễn Văn Khá (2008) đã cho rằng Fasciola giagantica và Fasciola hepatica là hai loài gây bệnh sán lá gan lớn, trong đó Fasciola giagantica là loài gây bệnh chính ở Việt Nam.

Quy trình trích dẫn

Đọc lướt tài liệu để tìm những thông tin cần trích dẫn

Trích nguyên văn, tóm tắt hoặc diễn giải thông tin cần đưa vào bài viết

Xác định, tiếp cận và truy xuất nguồn thông tin cần trích dẫn

Ghi lại những thông tin chi tiết về tài liệu như tác giả, nhan đề, ngày tháng xuất bản, nơi xuất bản, nhà xuất bản v.v

Chọn kiểu trích dẫn phù hợp

Lập danh mục tài liệu tài liệu đã trích dẫn theo đúng quy định

Trích dẫn tài liệu

Duy trì, quản lý và phát triển danh sách tài liệu trích dẫn

Thu thập thông tin trích dẫn từ

sách

Trang nhan đề

Tên sách

Tên tác giả /Người biên tập, biên soạn

Nhà xuất bản

Thu thập thông tin trích dẫn từ

sách

Trang thông tin bản quyền (thường ở mặt sau trang nhan đề)

Nhà xuất bản

Nơi xuất bản

Năm xuất bản

Thu thập thông tin trích dẫn từ

bài báo điện tử

Nhan đề bài báo

Tác giả

Số trang Năm xuất bản

Nhan đề tạp chí Số tập

Thu thập thông tin trích dẫn từ

trang web

Địa chỉ trang web

Nhan đề bài báo Tác giả

Ngày đăng tải

Các kiểu trích dẫn

Quốc tế Harvard, APA, Chicago và các kiểu trích dẫn khác

Việt Nam do Bộ Giáo dục & Đào tạo hoặc các trường đại học quy định

Các kiểu trích dẫn được giới thiệu trong bài trình bày:

– Do Hiệp hội Tâm lý Hoa kỳ (American Psychological Asociation) biên soạn – Được sử dụng phổ biến đối với các ngành tâm lý học, xã hội học, kinh tế,

thương mại, công tác xã hội, tội phạm học và điều dưỡng…

• Kiểu trích dẫn do Bộ GD&ĐT quy định • APA

Trích dẫn trong bài viết Trích dẫn trong bài viết

Kiểu trích dẫn của Bộ GD&ĐT

Thông tin trích dẫn được:

• đánh theo số thứ tự của tài liệu ở danh mục Tài liệu tham

khảo (TLTK)

• đặt trong ngoặc vuông, có cả số trang khi trích nguyên văn

Ví dụ: Nguyễn Văn A phát biểu rằng “kinh tế tư nhân…” [10, tr.27-28].

• đặt độc lập trong từng ngoặc vuông và theo thứ tự tăng dần đối với nội dung được trích dẫn từ nhiều nguồn khác nhau

Ví dụ: Nguyễn Văn A (2001) đã thừa nhận...[10], [12], [21], [10]

Trích dẫn trong bài viết

Kiểu trích dẫn APA

• Đối với trích nguyên văn: Thông tin trích dẫn (họ của tác giả, năm xuất bản và số trang/ vị trí chính xác trong văn bản gốc) được đặt trong ngoặc đơn

• Đối với diễn giải: Sử dụng họ của tác giả và năm xuất bản.

Lưu ý: Chỉ cung cấp năm xuất bản khi trích dẫn lần đầu tiên trong đoạn

văn bản

Ví dụ: Nguyễn Văn A cho rằng “kinh tế ” (Nguyễn, 2001, tr. 22)

Ví dụ: Kessler (2003) nhận thấy rằng những thương tổn vĩnh viễn... Kessler

• Đối với tài liệu được viết bởi hai tác giả

– Dùng từ và trong nếu đặt trích dẫn trong câu

cũng phát hiện thấy...

– Dùng dấu & nếu đặt trích dẫn trong dấu ngoặc đơn

Ví dụ: Khi Glick và Metah (1991) báo cáo kết quả nghiên cứu...

Ví dụ: ...tương tự (Grimm & Tolman) đã đưa ra các số liệu...

Trích dẫn trong bài viết

Kiểu trích dẫn APA

• Đối với trường hợp không có tác giả cụ thể: thường sử dụng nhan đề

tài liệu và năm xuất bản

• Đối với ý tưởng tổng hợp từ nhiều tác giả: tất cả các thông tin trích dẫn được đặt trong cùng một dấu ngoặc đơn và sắp xếp theo thứ tự xuất hiện trong danh mục tài liệu trích dẫn.

Ví dụ: ...đối với sản xuất (“Kinh tế học”, 2007)

Ví dụ: Qua nhiều nghiên cứu (Canin, 1989; Duniere, 1987; Perman &

• Đối với tài liệu dựa trên một nguồn khác: Bổ sung thêm thông tin

Chu,1991)…

trích dẫn tài liệu gốc

Ví dụ: Nghiên cứu của Seidenberg và McClelland (được trích dẫn bởi

Coltheart, Curtis, Atkins & Haller, 1993) cho rằng...

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Một số lưu ý

• Chỉ sử dụng một kiểu trích dẫn duy nhất cho toàn bộ bài viết/ công trình nghiên cứu (tùy theo yêu cầu của khoa, trường hoặc cơ quan nghiên cứu)

• Liệt kê đầy đủ tất cả các trích dẫn/ tham khảo trong văn bản

• Kiểm tra lại thông tin trích dẫn và cách trình bày

• Kèm danh sách tài liệu trích dẫn/ tham khảo này vào cuối bài viết/ công trình nghiên cứu

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Sách

Kiểu trích dẫn của Bộ GD&ĐT

Năm xuất bản

Tên sách

Tên tác giả, người biên soạn / Cơ quan ban hành

Nhà xuất bản

Nơi xuất bản

Kiểu trích dẫn APA

Nguyễn Hữu Đống, Lâm Quang Du (1997), Đột biến – Cơ sở lý luận và ứng dụng, NXB Nông Nghiệp, Hà Nội.

Nguyễn, H. Đ., & Lâm Q. D. (1997). Đột biến – Cơ sở lý luận và ứng dụng. Hà Nội, NXB Nông Nghiệp.

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Bài báo trong một tạp chí

Kiểu trích dẫn của Bộ GD&ĐT

Tên bài báo

Tên tạp chí

Tên tác giả, người biên soạn / Cơ quan ban hành

Tập (số)

Số trang (trang đầu – trang cuối)

Kiểu trích dẫn APA

Quách Ngọc Ân (1992), “Nhìn lại hai năm phát triển lúa lai”, Di truyền học ứng dụng, 98(1), tr. 10-16.

Quách, N. A. (1991). Nhìn lại hai năm phát triển lúa lai. Di truyền học ứng dụng, 98, 10-16.

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Trang web

Kiểu trích dẫn của Bộ GD&ĐT

Thời điểm đăng tải

Tên bài báo

Tên tác giả / Cơ quan ban hành

Địa chỉ trang web

Kiểu trích dẫn APA

Đại học Huế (10/12/2010), Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khảo sát mô hình Đại học hai cấp tại Đại học Huế, truy cập từ http://hueuni.edu.vn/hueuni/news_detail.php?NewsID=2611&PHPSESSID=082d1bb9d9e61b07ac2cc7e02b9bfa3b

Đại học Huế. (2010). Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khảo sát mô hình Đại học hai cấp tại Đại học Huế. Truy cập ngày 16 tháng 12, 2010 từ http://hueuni.edu.vn/hueuni/news_detail.php?NewsID=2611&PHPSESSID=082d1bb9d9e61b07ac2cc7e02b9bfa3b

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Kiểu trích dẫn của Bộ GD&ĐT

• Sắp xếp riêng theo từng ngôn ngữ (Việt, Anh,...) • Sắp xếp theo thứ tự như sau: - Người nước ngoài: xếp thứ tự ABC theo họ - Người Việt Nam: xếp thứ tự ABC theo tên, giữ nguyên thứ tự thông thường của tên người Việt Nam, không đảo tên lên trước họ - Nếu không có tên tác giả: xếp thứ tự ABC theo từ đầu tiên của tên cơ quan ban hành ấn phẩm

Ví dụ:

Tổng cục Thống kê xếp vào vần T Bộ Giáo dục Đào tạo xếp vào vần B

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Kiểu trích dẫn APA

• Sắp xếp theo trật tự ABC theo họ của tác giả.

• Dòng thứ hai trở đi của mỗi tài liệu được lùi vào

một tab với mục đích làm nổi bật các chữ cái đầu.

Tham khảo thêm

• Kiểu trích dẫn do bộ GD & ĐT quy định:

http://dearm.cz.cc/download-tai-lieu/phuong-phap-trich-dan-tai-lieu-tham-khao.html http://www.lrc-hueuni.edu.vn/information/information02_03_03_01.htm

• Kiểu trích dẫn APA:

http://flash1r.apa.org/apastyle/basics/index.htm http://aut.ac.nz.libguides.com/content.php?pid=72586&sid=537565 http://www.citewrite.qut.edu.au/ http://www.lrc-hueuni.edu.vn/information/information02_03_03_02.htm

• Các kiểu trích dẫn khác:

MLA (Modern Language Association of America) http://www.mla.org/style Chicago Manual of Style http://www.chicagomanualofstyle.org/home.html

Công cụ trích dẫn do cơ sở dữ liệu hỗ trợ

Cơ sở dữ liệu Proquest

Thay đổi kiểu trích dẫn

Copy và chèn thông tin trích dẫn vào danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Phần mềm trích dẫn

http://www.endnote.com

Phần mềm trích dẫn

http://www.zotero.org/

Công cụ trích dẫn trực tuyến

http://www.bibme.org/

Công cụ trích dẫn trực tuyến

EasyBib

http://www.easybib.com/cite/view

Danh mục các tài liệu tham khảo sử dụng trong bài trình bày

College of Idaho. (n.d.). Plagiarism: definitions and examples. Truy cập ngày 22

tháng 12, 2010 từ địa chỉ http://www.collegeofidaho.edu/academics/history/courses/plagiarismexamples.htm

Jewelery Revelations (2009). Question mark. Truy cập ngày 22 tháng 12, 2010

từ địa chỉ http://www.jewelryrevelations.com/tag/question-mark/

Trung tâm Thông tin Phát triển Việt Nam. (2010). Kỹ năng trích dẫn và lập danh

mục tài liệu tham khảo. Truy cập ngày 22 tháng 12, 2010 từ địa chỉ http://www.vdic.org.vn/?name=library&op=viewDetailNews&id=336&mid=349&cmid=360

University of South Australia (n.d.). Referencing reminders. Truy cập ngày 25

tháng 12, 2010 từ địa chỉ http://www.unisanet.unisa.edu.au/Resources/la/Governance%20and%20Citizenship/Writing%20the%20essay/Referencing%20reminders.htm

Williams College Libraries. (2007). Glossary. Truy cập ngày 22 tháng 12, 2010

từ địa chỉ http://library.williams.edu/citing/glossary.php

Bài giảng Kỹ năng trích dẫn tài liệu - Tôn Nữ Phương Mai, Hoàng Thị Trung Thu

KỸ NĂNG

TRÍCH DẪN TÀI LIỆU

Nội dung bài trình bày

Vì sao phải trích dẫn ?

Bạn đã từng...?

Đạo văn

Khi nào cần trích dẫn ?

Trích dẫn trong tiến trình nghiên cứu

Trích dẫn tài liệu

Các định nghĩa

• Trích dẫn:

Các định nghĩa (tt)

• Trích dẫn trong bài viết:

Các định nghĩa (tt)

Danh mục tài liệu trích dẫn Danh sách các tài liệu được trích dẫn trong bài viết/ công trình nghiên cứu.

Danh mục tài liệu tham khảo Danh sách các tài liệu được sử dụng trong công trình nghiên cứu (được trích dẫn/ tham khảo chung/ liên quan hữu ích đến đề tài nghiên cứu).

Các định nghĩa (tt)

Trích nguyên văn

Diễn giải

Vi khuẩn được định nghĩa là “sinh vật đơn bào rất nhỏ mà mắt thường không nhìn thấy được, muốn quan sát phải nhìn qua kính hiển vi có độ phóng đại hàng trăm lần” (Đoàn, 2002, tr.3).

Quy trình trích dẫn

Thu thập thông tin trích dẫn từ

sách

Thu thập thông tin trích dẫn từ

sách

Thu thập thông tin trích dẫn từ

bài báo điện tử

Thu thập thông tin trích dẫn từ

trang web

Các kiểu trích dẫn

Quốc tế Harvard, APA, Chicago và các kiểu trích dẫn khác

Việt Nam do Bộ Giáo dục & Đào tạo hoặc các trường đại học quy định

Trích dẫn trong bài viết Trích dẫn trong bài viết

Trích dẫn trong bài viết

Trích dẫn trong bài viết

trích dẫn tài liệu gốc

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Trình bày danh mục tài liệu trích dẫn/tham khảo

Tham khảo thêm

Công cụ trích dẫn do cơ sở dữ liệu hỗ trợ

Phần mềm trích dẫn

Phần mềm trích dẫn

Công cụ trích dẫn trực tuyến

Công cụ trích dẫn trực tuyến

EasyBib

Danh mục các tài liệu tham khảo sử dụng trong bài trình bày

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok