1
Chöông 4 NGUYEÂN TÖÛ
Ngay khi vöøa môøi ra ñôøi lyù thuyeát löôïng töû ñaõ
ñöôïc öùng duïng ñeå giaûi quyeát baøi toaùn nguyeân töû, laø
lónh vöïc maø lyù thuyeát coå ñieån (cô hoïc, ñieän töø hoïc)
khoâng giaûi thích ñöôïc.
Trong chöông naøy chuùng ta seõ khaûo saùt
phöông trình Schroedinger cho electron trong
nguyeân töû; xem xeùt caùc keát quaû chính nhaän ñöôïc khi
giaûi phöông trình naøy; ruùt ra nhöõng keát luaän vaø so
saùnh vôùi keát quaû thöïc nghieäm. Ñeå ñôn giaûn, chuùng
ta seõ chæ xeùt tröôøng hôïp nguyeân töû moät electron.
2
Nguyên tửvà quang phổnguyên tử
•Nguyên tử
•Khái niệmHyLạpvềnguyên tử
•Vào năm 440 BC, Leucippus phát biểuđầutiênvềkhái niệm
nguyên tửvà được, Democritus (c460-371 BC) phát triển
•Các điểmcần chú ý của thuyết nguyên tử.
•Tấtcảcác vậtchấtđượctạobởi nguyên tử, mà quá nhỏđểcó
thểnhìn thấy. Những nguyên tửnày không thểphân chia thành
những phầnnhỏhơn.
•Giữa các nguyên tửlà khoảng trống.
•Nguyên tửrắntuyệtđối.
•Các nguyên tửđồng nhất và không có cấu trúc bên trong.
•Các nguyên tửkhác nhau ởkích thước, hình dạng và khối
lượng.
3
Nguyên tửvà quang phổnguyên tử
•Aristotle (384-322 BC)
•John Dalton 1803-1807
•Tấtcảcác vậtchấtđượctạotừhạtrấtnhỏgọilà
nguyên tử
•Tấtcảcác nguyên tửcủa nguyên tốxác định có
cùng tính chất hóa họcđược quy định bởi nguyên
tốđó
•Các nguyên tửcó thểthay đổicon đường mà
chúng kếthợpnhưng không thểđượctạorahoặc
phá vỡtrong phảnứng hóa học.
4
5
QUANG PHỔNGUYÊN TỬHIDRO
•Quang phổnguyên tử
•Khi phóng điện liên tục vào trong hyđro dướiápsuấtthấp
thì thu được quang phổvạch đơngiản.
•Quang phổvạch hydro cũng có ba vùng:
•Vùng quang phổnhìn thấycó4 vạch rõ đó là dãy Balmer
(J.Balmer 1825-1891, ngườiThuỵSỉ).
•Vùng tửngoại và vùng hồng ngoại( xemhình)
•Càng xa vạch H vềphía có bước sóng ngắn khoảng
cách giữa2 vạch kềnhau càng bé dầnnênnhững vạch ở
cuốidãynằm sít nhau khó trông thấy. Trong quang phổ
hyđro ngoài dãy Balmer còn có 4 dãy nữa:
•Dãy Laiman ởtrong vùng tửngoại và 3 dãy nằm trong
vùng hồng ngoại là Paschen, Brackett và Pfund.