Bài giảng môn Quản trị học - Chương 15: Lãnh đạo

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:50

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng môn Quản trị học - Chương 15: Lãnh đạo, cung cấp cho người học những kiến thức như Khái niệm lãnh đạo; Nhà quản trị và người lãnh đạo; lý thuyết về sự lãnh đạo; Những đặc điểm cá nhân người lãnh đạo; Hành vi lãnh đạo của Robert Tannenbaum và Warren Schimidt;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng môn Quản trị học - Chương 15: Lãnh đạo

Chương 15 LÃNH ĐẠO © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
KHÁI NIỆM LÃNH ĐẠO v Định nghĩa: Lãnh đạo là quá trình một người gây ảnh hưởng đến người khác thông qua việc truyền cảm hứng, tạo động lực và hướng dẫn hành động của họ để đạt được các mục tiêu v Bản chất của lãnh đạo Ø Lãnh đạo xuất hiện trong mối quan hệ tương tác của con người với nhau Ø Lãnh đạo là sự gây ảnh hưởng qua truyền cảm hứng, động viên và chỉ dẫn – tức là sự đi trước công việc của nhân viên Ø Lãnh đạo là nhằm tạo ra sự tuân thủ và thay đổi để đạt được các mục tiêu của tôt chức v Hành vi lãnh đạo: Cách thức cụ thể mà một nhà quản trị lựa chọn để gây ảnh hưởng đến những người khác, từ đó hình thành phương thức nhà quản trị tiếp cận nhiệm vụ khác của quản trị. 2 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
NHÀ QUẢN TRỊ VÀ NGƯỜI LÃNH ĐẠO v Nhà quản trị: Họ là người được bổ nhiệm, có quyền hành hợp pháp, quyền khen thưởng và trừng phạt người khác để đạt được mục tiêu tổ chức v Người lãnh đạo: Họ có thể được bổ nhiệm hoặc không nhưng có khả năng gây ảnh hưởng đến người khác Quản trị Lãnh đạo Tập trung vào tổ chức Tập trung vào con người Tính hợp lý Tầm nhìn Duy trì ổn định Thúc đẩy sự thay đổi Phân công nhiệm vụ Xác định mục tiêu Nhà tổ chức Nhà giáo dục Phân tích Đổi mới Quyền lực vị trí Quyền lực cá nhân 3 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Từ quản trị đến lãnh đạo v Quản trị tốt là điều cần thiết cho các tổ chức v Tuy nhiên, nhà quản trị tốt chưa chắc là nhà lãnh đạo giỏi v Quản trị gây dựng sự ổn định và trật tự trong cấu trúc tổ chức hiện tại v Lãnh đạo thúc đẩy tầm nhìn và sự thay đổi v Lãnh đạo không thể thay thế quản trị, cần phải có một sự cân bằng của cả hai © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 4
LÝ THUYẾT VỀ SỰ LÃNH ĐẠO v Lý thuyết đặc điểm lãnh đạo v Lý thuyết hành vi v Lãnh đạo theo tình huống v Lãnh đạo trong môi trường bất ổn v Một số cách tiếp cận hiện đại về lãnh đạo 5 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
LÝ THUYẾT ĐẶC ĐIỂM LÃNH ĐẠO v Phát triển vào thập niên 1930 v Ý tưởng: Tìm kiếm những gì tạo nên một người lãnh đạo (người vĩ đại). Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm cá nhân người lãnh đạo v Quan điểm: Cho rằng người lãnh đạo là những người: Ø Có những đặc tính cá nhân khác với người không lãnh đạo: thông minh, tự tin, trung thực, kể cả ngoại hình Ø Tìm kiếm những người có đặc điểm tương tự hoặc huấn luyện để bổ nhiệm v Hạn chế: Ø Quá nhấn mạnh vào đặc tính cá nhân mà không tính đến tình huống Ø Thực tế cho thấy có quan hệ rất yếu giữa đặc tính cá nhân với sự thành công của lãnh đạo Ø Sự phù hợp của một hay một tập hợp các đặc tính cá nhân còn tùy thuộc vào tính huống lãnh đạo © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 6
Những đặc điểm cá nhân người lãnh đạo Đặc trưng về thể chất Tính cách cá nhân Đặc trưng liên quan đến Nghị lực Tự tin công việc Thể lực tốt Trung thực và liêm chính Động lực đạt được kết quả, Lạc quan mong muốn vượt trội Khát vọng lãnh đạo Quyết tâm theo đuổi mục tiêu Độc lập Kiên trì vượt trở ngại, bền bỉ Sự thông minh và năng lực Đặc trưng về xã hội Nền tảng xã hội Năng lực trí tuệ và nhận thức Các kỹ năng giao tiếp, xã giao Giáo dục Kiến thức Sự hợp tác Biến đổi trong xã hội Phán đoán, quyết đoán Khả năng tạo sự phối hợp Sự tế nhị, có tài ngoại giao Nguồn © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 7
LÝ THUYẾT HÀNH VI LÃNH ĐẠO v Lý thuyết đặc điểm: Không có khả năng giải thích rõ ràng về sự lãnh đạo hiệu quả v Lý thuyết hành vi: Tập trung nghiên cứu hành vi ứng xử của người lãnh đạo đối với con người và đối với công việc trong tổ chức. v Các cách tiếp cận hành vi: Ø Thuyết X & thuyết Y của Douglas McGregor Ø Nghiên cứu của Kurt Lewin tại Đại học Iowa Ø Nghiên cứu của Ohio State Ø Nghiên cứu của Michigan Ø Nghiên cứu của Robert Blake & Jane Mouton tại ĐH Texas © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 8
Thuyết X và Y của Douglas McGregor v Quan điểm: Cho rằng những giả thiết về lòng tin đối với con người và cách thức thúc đẩy họ sẽ ảnh hưởng đến hành vi lãnh đạo v Các giả thiết theo thuyết X Ø Một người bình thường có mối ác cảm với công việc, họ muốn lảng tránh công việc Ø Họ không có khả năng sáng tạo, muốn nhận được chỉ dẫn, thích bị lãnh đạo, trốn tránh trách nhiệm, muốn an thân Ø Họ thường thiển cận nên dùng tiền để mua chuộc, động viên v Quan điểm quản trị dựa vào thuyết X Ø Phải ép buộc, điều khiển, hướng dẫn, đe dọa để buộc nhân viên phải cố gắng Ø Nên kích thích nhân viên nhiều hơn về vật chất © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 9
Thuyết X và Y của Douglas McGregor v Các giả thiết về thuyết Y Ø Con người ham thích công việc cũng giống như nghỉ ngơi và chơi bời. Nên việc trả công về vật chất và tinh thần là tự nhiên Ø Họ có nhiều sáng tạo và thích tự chủ. Điều khiển từ bên ngoài hoặc đe dọa bằng hình phạt không phải là các duy nhất để đạt được mục tiêu Ø Phần thưởng liên quan tới những kết quả công việc của công nhân đóng vai trò quan trọng Ø Bình thường họ không chỉ dám nhận trách nhiệm cá nhân, mà còn học cách nhận trách nhiệm thế nào cho đúng v Hành vi quản trị theo thuyết Y 10 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. Ø
Các hành vi lãnh đạo của Kurt Lewin et. all. – ĐH Iowa v Độc đoán Ø Tập trung quyền lực Ø Công bố phương pháp làm việc, ra quyết định đơn phương Ø Hạn chế sự tham gia của các nhân viên v Dân chủ Ø Tư vấn: Ý kiến của nhân viên chỉ có tính tư vấn cho người lãnh đạo. Ø Tham gia: Đòi hỏi sự tham gia của nhân viên và sử dụng ý kiến của nhân viên trong việc ra quyết định v Không can thiệp (lãnh đạo tự ý) Ø Trao quyền tự do cho nhân viên trong việc ra quyết định và hoàn thành theo cách mà họ thấy thích hợp © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 11
Hành vi lãnh đạo của Robert Tannenbaum và Warren Schimidt v Hành vi lãnh đạo: Là sự kết hợp của 3 phương diện Ø Những vấn đề thuộc về cá nhân người lãnh đạo Ø Những vấn đề thuộc về cá nhân người nhân viên Ø Những khía cạnh môi trường: Môi trường tổ chức và xã hội v Hành vi lãnh đạo chú trọng vào người chủ: Chịu ảnh hưởng bởi những vấn đề thuộc về cá nhân người lãnh đạo nhiều hơn v Hành vi lãnh đạo chú trọng vào nhân viên: Ảnh hưởng bởi những vấn đề thuộc cá nhân người nhân viên nhiều hơn 12 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Hành vi lãnh đạo của Robert Tannenbaum và Warren Schimidt Lãnh đạo tập trung vào Lãnh đạo chú trọng vào người chủ nhân viên Độc đoán Dân chủ Không can thiệp Sử dụng quyền hành của Tư vấn Tham gia nhà quản trị Vùng tự do đối với nhân XH viên Nhà quản trị Nhà quản trị Nhà quản trị Nhà quản trị Nhà quản trị Nhà quản trị Nhà quản trị cho phép giới thiệu TC ra quyết định ra quyết định giới thiệu ý quyết định đưa ra vấn xác định các nhân viên và thông báo và giải thích tưởng và yêu đề, nhận giới hạn; yêu thực hiện cho nhân thăm dò, tùy nó cầu câu trả được gợi ý, cầu nhóm ra chức năng viên thuộc để lời ra quyết định quyết định trong giới thay đổi hạn đã xác định 13 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Hành vi lãnh đạo theo ĐH Ohio State v Hai loại hành vi Ø Cấu trúc khởi xướng - hướng về nhiệm vụ ü Nhà lãnh đạo có khả năng xác định công việc ü Cơ cấu vai trò của người lãnh đạo và nhân viên trong nỗ lực đạt được mục tiêu ü Nó bao gồm hành vi cố gắng để tổ chức công việc, mối quan hệ công việc và mục tiêu Ø Mối quan tâm - hướng về con người ü Quan tâm đến cấp dưới, có sự tin tưởng lẫn nhau ü Sự đánh giá cao ý tưởng, cảm xúc của nhân viên ü Đối xử công bằng với tất cả nhân viên 14 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
O Cao T-C C- C - Mối quan tâm (Ohio) - Định hướng vào NV (Michigan) T- T C-T Thấp Thấp Cao - Cấu trúc khởi xướng (Ohio) - Định hướng vào SX (Michigan) 15 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Hành vi lãnh đạo theo ĐH Michigan v Xác định các đặc tính hành vi lãnh đạo liên quan đến hiệu quả lãnh đạo v Hai tiêu thức của hành vi lãnh đạo Ø Nhà lãnh đạo định hướng trọng tâm vào nhân viên ü Đặt mục tiêu cao và hỗ trợ cấp dưới ü Quan tâm đến sở thích cá nhân ü Chấp nhận sự khách biệt trong số các nhân viên Ø Nhà lãnh đạo đinh hướng trọng tâm vào công việc ü Quan tâm đến khía cạnh kĩ thuật, yêu cầu công việc ü Ưu tiên hoàn thành đúng lịch trình, duy trì chi phí thấp 16 © 2016 ü Nhân viên là phương tiện để đạt được kết quả cuối cùng Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Sơ đồ mạng lưới lãnh đạo Robert Blake và Jane Mouton – ĐH Texas v Dựa trên cách tiếp cận Ø ĐH Ohio State: “Quan tâm đến con người” và “Cấu trúc khởi xướng” Ø ĐH Michigan: “Định hướng vào nhân viên” và “Định hướng vào công việc” v Robert Blake và Jane Mouton đã đề xuất lý thuyết hai khía cạnh lãnh đạo – Mạng lưới phong cách lãnh đạo hay ô bàn cờ Ø Quan tâm đến khía cạnh con người có 9 mức độ (1 thấp, 9 cao) Ø Quan tâm đến khía cạnh công việc cũng có 9 mức độ (tương tự) Ø Cả thảy 81 phong cách, trong đó có 5 phong cách chủ yếu ü Quản trị suy giảm (nghèo nàn, thả cương) ü Quản trị câu lạc bộ đồng hương (ngoài trời) © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 17
5 phong cách đặc biệt theo Robert Blake và Jane Mouton (1,9) Quản trị câu lạc bộ đồng (9,9) Quản trị theo đội (nhóm) 9 hương (ngoài trời) Công việc được hoàn tất do tự sự Quan tâm đến nhu cầu con người để cam kết của mọi người với sự phụ 8 thỏa mãn các mối quan hệ nhằm tạo thuộc lẫn nhau thông qua ràng ra không khí thân thiện, thoải mái buộc chung về mục tiêu tổ chức 7 dựa tên sự tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau. 6 (5,5) Quản trị trung dung 5 Mức độ thành tích tổ chức thỏa đáng có được nhờ sự cân bằng công việc với tinh thần của nhân viên 4 3 (1,1) Quản trị suy giảm (nghèo nàn, (9,1) Quản trị tuân thủ quyền lực 2 thả cương) (phần việc) c nế đ mt na u Q Sử dụng nỗ lực tối thiểu để làm cho Tính hữu hiệu đạt được từ việc sắp 1 công việc được thực hiện, chỉ thích xếp các điều kiện làm việc, sao cho hợp để duy trì các thành viên tổ chức yếu tố con người ít cản trở nhất â 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Quan tâm đến công việc (sản xuất) 18 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
CÁC CÁCH TIẾP CẬN THEO TÌNH HUỐNG LÃNH ĐẠO Các tình huống ảnh hưởng đến hiệu quả lãnh đạo như thế nào? v Lý thuyết tình huống của F.E. Fiedler v Lý thuyết đường hướng mục tiêu của Robert House v Mô hình tham gia của Victor Vroom & Phillip Yetton v Mô hình tình huống lãnh đạo của Paul Hersey & Kenneth Blanchard v Sự thay thế lãnh đạo của tình huống 19 © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part.
Mô hình tình huống của lãnh v đạo Đây là sự mở rộng của lý thuyết về hành vi v Quan điểm Ø Nhân viên có mức độ sẵn sàng khác nhau khi làm việc. Thể hiện ở hai khía cạnh: ü Sự sẵn lòng: Sự kết hợp giữa tự tin, tận tụy và động viên ü Khả năng: Đó là kiến thức, kinh nghiệm và các kỹ năng của họ Ø Người lãnh đạo cần căn cứ vào các đặc điểm của những người đi theo/nhân viên để điều chỉnh hành vi lãnh đạo của mình sao cho phù hợp v Có bốn phong cách lãnh đạo Ø Phong cách ủy quyền © 2016 Cengage Learning. All Rights Reserved. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part. 20