Ộ Ố Ấ
Ư
Ề Ề M T S V N Đ V Ố T PHÁP QU C TẾ
ỉ
ề
ỉ
ố ượ v Đ i t ươ ph ộ ư m t t
v Xung đ t pháp lu t và
ệ
i th c hi n: ng Thùy Linh
i quy t xung đ t pháp
ườ ự ươ ầ ọ ị Ng Tr Tr n Th Ng c Linh
ư
ố
ng đi u ch nh và ề ng pháp đi u ch nh ố ế pháp qu c t ậ ộ ộ ế pháp qu c
ả gi ậ lu t trong t tế
ố ượ
ỉ ng đi u ch nh và ph
ng pháp
ươ ố ế
ề I.Đ i t ộ ư ỉ ề đi u ch nh m t t
pháp qu c t
ệ ơ ả
ướ
ữ
ự
ế
t c b n gi a các n ố ố
ậ
ầ
ả
ả ự ữ
ư
ế
ố
Do nh ng khác bi ậ ữ c nên pháp lu t ộ ướ ủ c không gi ng nhau. Vì th khi có s xung đ t c a các n ữ ậ pháp lu t gi a các qu c gia c n ph i có lu t chung gi i ộ ể quy t xung đ t đ giao l u dân s gi a các qu c gia phát tri n.ể
ố ượ
ủ ư
ề
ỉ
ố ế
1.1/ Đ i t
ng đi u ch nh c a t
pháp qu c t
:
ữ
ữ
ữ
ờ ố ớ
ướ
ủ
ệ Là nh ng quan h phát sinh trong đ i s ng gi a gi a công dân, pháp nhân c a các n
c khác nhau v i nhau.
ệ
ề
ủ ư
ố ượ
(cid:222) Đ i t
c
ệ
n
ướ
c ngoài hay có n i c trú đóng
các
ậ
ữ pháp là nh ng quan h phát sinh ế ố ướ ộ ố n ỉ ề ư pháp đi u ch nh ố ệ ch m t bên tham gia vào các m i quan h này là ơ ư ệ ự ệ
ố ớ
ệ ả
ộ
ở i mang qu c t ch n ể ủ c khác nhau ho c khách th c a quan h này là v t (tài ữ ở ướ n
c ngoài, ho c nh ng s ki n pháp lý làm phát c ngoài đ i v i m t trong
ỉ ng đi u ch nh c a t ề ự trong nhi u lĩnh v c khác nhau trong cu c s ng có y u t ế ố ướ ủ c ngoài c a quan h do t ngoài. Y u t ể ệ ở ỗ ộ th hi n ố ị ườ ng ặ ướ n ằ ở ướ ặ ả n s n) n m ổ sinh, thay đ i quan h x y ra ươ ố s các bên đ
ự ng s . ố ế pháp qu c t
ế ố ướ
c ngoài
n
ố ế ề
ệ ư
ỉ
ệ ư * Quan h t ự ệ - Quan h dân s , hôn nhân gia đình,… có y u t ở ư đi u ch nh thì tr thành quan h t pháp qu c t phát sinh do t ố ế . pháp qu c t ế ố ủ
ủ ể
ố ế
ệ ư
ể
c a quan h t
pháp qu c t
: ch th , khách th và
- Các y u t ộ n i dung.
ộ
Khách thể
N i dung
Ch thủ ể
ậ ệ ề ợ
ộ ệ ừ ế
ị
ự ề
Công dân, pháp nhân ướ c khác thu c các n ự nhau có năng l c pháp lí ự và năng l c hành vi ủ ể Nhà n c là ch th ặ đ c bi ướ ệ t
V t trong quan h mua bán, quan h th a k Hành vi trong quan h ệ ở ị ụ chuyên ch , d ch v , ả quy n tác gi , danh d Uy tín trong quan h ệ nhân thân phi tài s nả i và ý nghĩa Quy n l ủ ể ượ ủ c c a các ch th đ ệ quy đ nh trong quan h đó ủ ể ề ủ Quy n c a ch th này ớ ươ ươ ng v i nghĩa t ng đ ủ ể ụ ủ v c a ch th kia
ỉ
ề
ươ
ủ ư
ng pháp đi u ch nh c a t
ế
ư ử ủ
v Là bi n pháp tác đ ng đ n cách c x c a các ch th ,
ệ ủ ọ
ng t
ố ế : ộ ủ ể ớ i các hành vi, các quan h c a h phát ề ướ
2.2/ Ph pháp qu c t ệ ướ ằ nh m h ể tri n theo 1 chi u h
ệ
ề
ị
v Là vi c thông qua các quy ph m pháp lu t n đ nh quy n ươ
ự ụ ủ và nghĩa v c a các bên đ ụ th c ch tài áp d ng trong nh ng tr
ư
ạ
ự ươ
ệ
ố ụ
ủ
ấ ị ng nh t đ nh. ậ ấ ạ ư ng s , cũng nh các hình ứ ế ợ ữ ườ ạ ng h p vi ph m. ộ ố ế ị => Đ nh là m t nghĩa: T pháp qu c t ề ậ ệ ố h th ng các quy ph m pháp lu t đi u ạ ỉ ng m i, ch nh các quan h dân s , th ữ ự t ng dân s … gi a hôn nhân gia đình, t ướ c khác công dân và pháp nhân c a các n ớ nhau v i nhau.
ộ
ậ
ả
II.Xung đ t pháp lu t và gi
ế i quy t xung
ộ
ậ đ t pháp lu t
ệ
ộ
ủ
ậ
2.1 Khái ni m và nguyên nhân c a xung đ t pháp lu t:ậ a) Khái ni m:ệ v) Xung đ t pháp lu t là hi n t
ề
ỉ
ộ ệ ố ệ ư
ề
ỉ
ệ ượ ng pháp lý trong đó hai hay ậ ộ ỗ ệ ố ế mà n i dung đi u ch nh trong m i h
pháp qu c t
ố
ề nhi u h th ng pháp lu t cùng tham gia vào đi u ch nh m t ộ quan h t ậ th ng pháp lu t khác nhau.
ệ ượ
ậ
ộ
ủ ư
ặ
v) Xung đ t pháp lu t là m t hi n t
ng đ c thù c a t
pháp
ộ qu c tố ế
b) Nguyên nhân:
ậ ố
ỉ ế ố ạ ề ự
ướ Do không có quy ph m pháp ấ lu t th ng nh t đi u ch nh các quan h dân s có y u t n ệ c ngoài
ề ệ ỗ ướ
ề
Hình thành xung đ t ộ pháp lu tậ
ộ
ị ụ ậ ị ử ố ề M i n c có các đi u ki n khác nhau v chính tr , kinh ế t xã h i phong t c t p quán, truy n th ng l ch s …
ệ ề c có đi u ki n
ướ ề
ự ỗ ướ Do m i n ở ơ ở ạ ầ c s h t ng khác nhau, b i ậ ủ ậ c v y pháp lu t c a các n ự ượ đ c xây d ng trên các n n ả t ng đó cũng có s khác nhau
VÍ D :Ụ
ộ ệ
ớ
ả
i
ữ ế
M t nam công dân ế ố t Nam mu n k t Vi ộ ữ hôn v i m t n công dân Anh. Lúc này, ề ầ ấ nh ng v n đ c n gi quy t là gì?
ả
ấ
ế
ề ầ
ậ
ữ ướ
ẽ ề
ệ
i quy t là lu t pháp c nào s đi u ch nh quan h hôn nhân ơ
ọ ẽ ế
ủ ụ ế
c
Nh ng v n đ c n gi ỉ n này hay nói chính xác h n là h s ti n ậ ướ hành các th t c k t hôn theo lu t n nào.
• Gi
ỏ ề ả ử ủ
ậ ệ ề ề ọ
ọ ệ ề ế s , hai công dân này đ u th a mãn các đi u ki n v k t hôn c a ậ ướ ấ c nào không t Nam, lúc đó, v n đ ch n lu t n ế ọ ậ c phép k t hôn. Nh ng,
ư ổ ế ớ ổ ỉ ượ ữ t Nam m i ch 19 tu i, n công dân Anh 17 tu i thì
ủ ệ ậ ả
ề ề ậ
•
ủ ư ủ ộ ổ ế ộ ổ ế ữ ổ ổ ị pháp lu t Anh và Vi ở còn quan tr ng. B i vì, lu t nào thì h cũng đ ệ n u nam công dân Vi ị theo quy đ nh c a pháp lu t hôn nhân và gia đình c a Vi t Nam, c hai đ u ch a đ đ tu i k t hôn. (Đi u 9, Lu t Hôn nhân và Gia đình năm ớ 2000 quy đ nh đ tu i k t hôn v i nam – 20 tu i, n 18 tu i)
ậ
ố ớ ữ
ị ề ề ộ ổ ượ ể ế c phép k t c phép ố ư ậ ố ư ề
ộ ổ ượ ủ Trong khi đó, lu t hôn nhân c a Anh thì quy đ nh đ tu i đ ổ hôn đ i v i nam và n là 16 tu i. Nh v y, đ u v đ tu i đ ậ ủ ả ế k t hôn nh ng pháp lu t c a c hai qu c gia đ u hi u không gi ng nhau.
• Đây chính là xung đ t pháp lu t.
ậ ộ
ặ ể
ộ
ậ ệ ủ 2.2 Các m t bi u hi n c a xung đ t pháp lu t
ợ ồ
ố ế
ươ
ậ ề Xung đ t pháp lu t v các h p đ ng ạ ng m i qu c t
ộ th
ậ ề
ừ ế
ộ
ề
Xung đ t pháp lu t v quy n th a k
ộ
ậ ề Xung đ t pháp lu t v hôn nhân và gia đình
ộ ợ ồ ậ ề ươ ố ế ạ ng m i qu c t
ệ ở ượ a)Xung đ t pháp lu t v các h p đ ng th ể Đ c bi u hi n ể các đi m sau:
ứ ợ ộ ề ồ Xung đ t v hình th c h p đ ng
ộ ề ị ủ ị ươ ự ồ ợ Xung đ t v đ a v pháp lí c a các bên đ ng s trong h p đ ng
ồ ợ ộ ề ộ
ề ộ ề
ề ừ ế ủ ệ ố ậ
ự ể ệ ộ ậ ủ ỗ ướ
Xung đ t v n i dung h p đ ng ừ ế b)Xung đ t v quy n th a k : ề ấ Vì có s khác nhau trong n i dung v v n đ th a k c a các h th ng lu t c. th hi n trong pháp lu t c a m i n ợ ớ ư ồ
ướ c XHCN, v v i ch ng, con đ cũng nh con nuôi, ẳ
ượ ướ ẳ ớ ậ ẻ Theo pháp lu t các n ệ ừ ế ớ ớ ữ ề nam v i n đ u bình đ ng v i nhau trong quan h th a k . ữ c TBCN, n không đ c bình đ ng v i nam trong quan
ệ ừ ế ở ụ ướ ậ Theo lu t các n ệ ừ ế h th a k . ậ ượ c áp d ng cho quan h th a k các n c cũng khác nhau. Lu t đ
ộ
ậ
ề
ủ
c có
ị
ề ọ
ậ
ệ ấ c ngoài thì đ t ra v n đ ch n lu t nào
n
ể
ậ
ộ
ậ ề c)Xung đ t pháp lu t v hôn nhân và gia đình ướ Lu t pháp v hôn nhân và gia đình c a các n ự ề ộ quy đ nh khác nhau v n i dung. Chính vì s khác nhau đó nên khi phát sinh quan h hôn nhân và gia đình ế ố ướ ặ có y u t → ụ đ áp d ng xung đ t pháp lu t.
ươ
ả
ộ
ế
2.3 Ph
ng pháp gi
ậ i quy t xung đ t pháp lu t
ươ Ph ả gi
ng pháp ế i quy t
ộ xung đ t pháp lu tậ
Ph ng
ấ ự ươ pháp th ng ố ậ nh t lu t ấ th c ch t
ươ ng Ph pháp áp ụ d ng quy ạ ph m xung đ tộ
ấ
ấ ể ả ộ
ả ự
ậ ự ụ c đem áp d ng đ gi ề
ấ ng pháp th ng nh t lu t th c ch t ế i quy t m t m i quan h c th , ươ ụ ủ
ế ượ ố c quy n và nghĩa v c a các bên đ
ự
ơ ở ệ ố ề ự ố ế ệ ụ ể ự ng s . ự ạ ấ c xây d ng trên c s h th ng các quy ph m th c ch t, tr c ự ế , đi u này có ý nghĩa là nó tr c ti p
ươ ố a.Ph ậ ượ ự ậ Lu t th c ch t là lu t đ i quy t đ d a vào nó mà gi ự ượ ệ i quy t các quan h dân s qu c t ữ
ng pháp đ ế ả ề ị ụ
• Các quy ph m th c ch t th ng nh t trong các Đ QT, t p quán qu c t
ươ Ph ế ti p gi phân đ nh quy n và nghĩa v rõ ràng gi a các bên tham gia. ậ ố ế Ư ự ấ ấ ạ ố .
ố Ư ự
ủ ế • Các QPTC th ng nh t hi n nay ch y u có trong Đ QT v các lĩnh v c ặ ấ ả ệ
ề ề ở ữ ướ ệ ề ề ng m i, h ng h i qu c gia ho c các lĩnh v c quy n s h u công nghi p: ướ c Viên 1980 v mua ệ ố ạ ề ả c Becn 1886 v b o v quy n tác gi ự ả ; Công
ằ ơ ố ế .
• Các QPTC còn đ
ấ c ghi nh n trong các t p quán qu c t
ạ ươ ậ ố ế ậ ậ ợ ả ươ th Công bán hàng hoá qu c t ượ ằ ng m i và h ng h i qu c t
ề ệ ề ố ế ự nh t là trong lĩnh v c ắ ậ : T p h p các quy t c t p quán INCOTERMS th ố ế 2000 v các đi u ki n mua bán mua bán hàng hoá qu c t
ự ấ ậ
ậ ề ạ ệ ự ể ị . ố ộ ố ậ ủ • Các quy ph m th c ch t trong lu t c a qu c gia ( lu t qu c n i): quy ph m ậ ầ ư , lu t v chuy n giao công ngh … ạ ấ ượ th c ch t đ c quy đ nh trong lu t đ u t
ươ
ộ ng pháp dùng quy ph m xung đ t
ậ ạ ậ ậ ố ộ
ể ả ượ ế ộ
ạ b. Ph ỉ QPXĐ là quy ph m pháp lu t trong đó ch ra lu t nào trong s các lu t xung đ t ệ ụ ể ạ i quy t m t lo i quan h c th . đ ộ
ụ c đem áp d ng đ gi ượ ơ ấ ệ ạ ộ ở ậ c c c u b i hai b ph n: Ph m vi và h thu c.
ụ ạ QPXĐ đ ạ ị ộ ạ c áp d ng cho lo i quan
ồ ượ ừ ế ợ ệ ầ ế ố ướ Ph m vi là ph n quy đ nh quy ph m xung đ t này đ ự h dân s có y u t
ượ ị ộ c ngoài nào: hôn nhân, th a k , h p đ ng… ể ụ c áp d ng đ c nào đ
ệ ệ ế ậ ầ ậ ạ ở Ph n h thu c là ph n quy đ nh ch ra lu t pháp n gi ướ ph n ph m vi.
n ỉ ầ ầ ả i quy t quan h pháp lu t đã ghi ươ ề ả c hình thành và xây d ng trên n n t ng h th ng các
ng dùng QPXĐ đ ộ ủ ạ
ố ậ ướ ệ ố ự ban hành các quy ph m xung ể ậ ng d n ch n lu t áp d ng đ
ệ ố ạ ụ trong khi ch a xây
ấ ố ọ ẫ ố ế pháp qu c t ướ ế ư c cùng nhau kí k t các
ệ ượ ầ ủ ự ấ ố ự ượ Ph ố quy ph m xung đ t c a qu c gia. Các qu c gia t ộ ể ướ c mình đ h đ t trong h th ng pháp lu t n ủ ộ ệ ư ề ỉ ch đ ng trong vi c đi u ch nh các quan h t ự c đ y đ các QPTC th ng nh t. Các n d ng đ ể Ư Đ QT đ xây d ng lên các QPXĐ th ng nh t.
ư
ố
ữ
ườ
pháp qu c
ng dùng trong t
ả
ạ ạ ạ ạ ạ
ồ
ợ
2.4 Nh ng QPXĐ th tế ố ị ậ Quy ph m “Lu t qu c t ch” ậ ơ ư Quy ph m “Lu t n i c trú” ậ ơ Quy ph m “Lu t n i có tài s n” ế ậ ơ ế Quy ph m “Lu t n i ti n hành k t hôn” ậ ơ Quy ph m “Lu t n i kí h p đ ng” ………………………………………
ả
ệ ượ
ả
ư là hi n t
ở ạ
ế
i d n chi u tr l
ượ
ậ
ự
ụ
ậ
ướ
ạ
ủ c nh Italia, Braxin, Hi L p… ph
ệ ượ
ố ế pháp qu c t ng ph n chí trong t 2.5 Hi n t ệ ượ ố ế ậ ư pháp qu c t ng khi lu t Ph n chí trong t ệ ụ ể ế ộ ế ậ ộ ướ ẫ ủ c d n chi u m t quan h c th đ n lu t c a m t n ủ ậ ướ ữ ế ể ả ướ c i quy t nh ng QPXĐ c a lu t n c ngoài đ gi n ầ ậ ủ ướ ạ ẫ i lu t c a n c ban đ u. ngoài đó l ố ậ ở ấ ả ệ ượ đa s các c ch p nh n Hi n t ng ph n chí đ ộ ị ượ ấ ệ ướ c quy đ nh thành m t c. Vi c ch p nh n này đ n ặ ượ ạ quy ph m trong lu t ho c đ c áp d ng trong th c ủ ễ ư c. pháp c a các n ti n t ộ ố ướ M t s n ậ nh n hi n t
ư ng này