Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 5 - Phạm Thị Ly

Chia sẻ: Dat Dat | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:204

Thêm vào BST

Báo xấu

118
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời các bạn tham khảo bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 5 của Phạm Thị Ly sau đây để nắm bắt những kiến thức về giá trị thặng dư (sự chuyển hóa của tiền thành tư bản, sự sản xuất ra giá trị thặng dư, sự chuyển hóa của giá trị thặng dư thành tư bản – tích lũy tư bản, các hình thái biểu hiện của tư bản và giá trị thặng dư).

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin: Chương 5 - Phạm Thị Ly

CHƯƠNG 5 HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ THẶNG DƯ 05/07/12 1
Chương 5 gồm 4 phần: 1.Sự chuyển hóa của tiền thành tư bản 2.Sự sản xuất ra giá trị thặng dư 3.Sự chuyển hóa của giá trị thặng dư thành tư bản – tích lũy tư bản 4.Các hình thái biểu hiện của tư bản và giá trị thặng dư 05/07/12 2
I.Söï chuyeån hoùa cuûa tieàn thaønh tö baûn 1. Công thức chung của tư bản Với tư cách là tiền trong lưu thông hàng hoá giản đơn, tiền vận động theo công thức: H T H (1) Còn với tư cách là tư bản, tiền vận động theo công thức: T H T (2) 05/07/12 3
So sánh sự vận động của hai công thức trên: Giống nhau: + Đều có 2 nhân tố là tiền và hàng + Đều là sự kết hợp của hai hành động đối lập, nối tiếp nhau: mua và bán 05/07/12 4
- Kh¸c nhau: C«ng thøc lu th«ng c«ng thøc chung cña lu hµng hãa gi¶n ®¬n H-T- th«ng t b¶n T-H-T’ H ĐiÓm xuÊt ph¸t vµ kÕt Hµng hãa TiÒn thóccña sù vËn ®éng Gi¸ trÞ sö dông cña Kh¸c nhau vÒ chÊt Gièng nhau vÒ chÊt ®iÓm xuÊt ph¸t vµ kÕt thóc cña vËn ®éng Gi¸ trÞ cña ®iÓm xuÊt Gièng nhau vÒ sè lîng Kh¸c nhau vÒ sè l ph¸t vµ kÕt thóc cña vËn îngT’>T(T’=T+t) ®éng Môc ®Ých cuèi cïng cña Nhu cÇu, sù tháa m·n Sù tăng lªn cña gi¸ trÞ sù vËn ®éng nhu cÇu Giíi h¹n cña sù vËn Cã giíi h¹n Kh«ng cã giíi han ®éng 05/07/12 T-H-T’-H-T’’…. 5
2. Mâu thuẫn của công thức chung. Giá trị thặng dư được tạo ra ở đâu: Công thức THT’ làm cho người ta lầm tưởng rằng: cả sản xuất và lưu thông đều tạo ra giá trị.Ñieàu naøy maâu thuaãn vôùi lyù luaän giaù trò lao ñoäng: gia trò chæñöôïc taïo ra trong lao ñoäng, löu thoâng khoâng tao ra giaù trò 05/07/12 6
PHÂN TÍCH LƯU THÔNG: -Trao đ ổi ng ang g i¸ :Hai bªn trao đổi kh«ng được lợi về gi¸ trị - Trao đ ổi kh«ng ng ang g i¸:Cã thÓ x¶y ra 3 trêng hîp 1. Mua b¸n cao h ơn gi¸ trị:Ñîc lîi khi b¸n. khi mua bÞ thiÖt 2. Mua baùn th ấp h ơn gi¸ trị: Khi lµ ngêi mua ®îc lîi.khi lµ ngêi b¸n bÞ thiÖt 3. Mua rẻ, b¸n đ ắt: Không thể thực hiện được ở phạm vi toàn xã hội Vậy lưu th«ng và bản thân tiền tệ trong lưu thông không tạo ra giá trị và giá trị thặng dư Ngoài lưu thông 05/07/12 7
Sự chuyển hóa của tiền thành tư bản phải tiến hành trong phạm vi lưu thông và đồng thời lại không phải trong lưu thông “Vậy là tư bản không thể xuất hiện từ lưu thôngvà cũng không thể xuất hiện ở bên ngoài lưu thông.Nó phải xuất hiện trong lưu thông và đồng thời không phải trong lưu thông” *.Đó là mâu thuẫn của công thức chung của tư bản *C. Mác:Tư bản NXB Sự thật Hà nội,1987,Q1,tập 1,tr 216 05/07/12 8
3. Hàng húa sức lao động và tiền cụng trong CNTB a. Hàng húa sức lao động: Điều kiện để biến sức lao động thành hàng hoá. khái niệm: Sức lao động là toàn bộ những năng lực (thể lực và trí lưc)tồn tại trong một con người và được người đó vận dụng vào sản xuất hàng hóa 05/07/12 9
Sức lao động trở thành hàng hoá khi có 2 điều kiện: + Người lao động là người tự do, có khả năng chi chi phối sức lao động + người lao động không có TLSX cần thiết để kết hợp với SLĐ của minh 05/07/12 10
Hai thuộc tính của hàng hoá sức lao động. Giá trị của hàng hoá sức lao động: Do số lượng lao động xã hội cần thiết để sản xuất và tái sản xuất ra hàng hoá sức lao động quyết định Giá trị của hàng hóa SLĐ = giá trị của toàn bộ các tư liệu sinh hoạt cần thiết để saûn xuaát và tái saûn xuaát söùc lao ñoäng. 05/07/12 11
Lượng giá trị các tư liệu sinh hoạt cần thiết bao gồm: *Gi¸ trị c¸c tư liệu sinh hoạt vËt chÊt vµ tinh thÇn cần thiết để nu«i sống c«ng nh©n * Chi phÝ đào tạo c«ng nh©n * Gi¸ trị c¸c tư liệu sinh hoạt vËt chÊt vµ tinh thÇn cần thiết cho gia đình c«ng nh©n - Gi¸ trị hàng ho ¸ s ức lao đ ộng bao hàm c ả y ếu tố ñòa lyù, lịc h s ử, tinh th ần . 05/07/12 12 - Gía trò söùc lao ñoäng ñöôïc bieåu hieän
Giá cả sức lao động Giá trị sức lao động biểu hiện bằng tiền gọi là giá cả sức lao động hay tiền lương. Giá trị hàng hóa SLĐ bao gồm: Một là, giá trị những TLSH cần thiết để tái sản xuất sức lao động -Hai là, phí tổn đào tạo công nhân -Ba là, giá trị những tư liệu sinh hoạt vật chất và tinh thần cần thiết cho con cái người công nhân 05/07/12 13
Sự biến đổi giá trị sức lao động +Xu hướng tăng: Tăng nhu cầu xã hội về hàng hóa dịch vụ và sự đòi hỏi phí tổn đào tạo lao động lành nghề ngày càng tăng +Xu hướng giảm: Năng suất lao động xã hội tăng, tư lệu sinh hoạt ngày càng rẻ hơn trước 05/07/12 14
- Giá trị sử dụng của hàng hoá sức lao động: Giống hàng hoá thông thường, hàng hoá sức lao động thoả mãn nhu cầu người mua Công dụng của nó biểu hiện qua tiêu dùng hàng hoá sức lao động, chính là tiến hành quá trình lao động. Quá trình lao động đồng thời là quá trình sản xuất ra hàng hoá, sức lao động tạo ra một giá trị mới lớn hơn giá trị bản thân nó. 05/07/12 15
Hàng hoá sức lao động có đặc điểm riêng biệt, là nguồn gốc trực tiếp tạo ra giá trị thặng dư, là chìa khoá để giải quyết mâu thuẫn công thức chung của tư bản. Hàng hóa SLĐ là điều kiện của sự bóc lột chứ không phải là cái quyết định có hay không có bóc lột 05/07/12 16
Hàng hóa sức lao động Giá trị sử dụng Giá trị Khả năng tạo ramột giá trị Lớn hơn giá trị của bản thân nó Được xác định bằng giá trị các tư liệu trong quá trình lao động Sinh hoạt cần thiết để thỏa mãn nhu cầu của công nhân và gia đình họ và những chi phí Cần thiết về đào tạo Và cho những nhu cầu xã hội Ngược lại với hàng hóa khác,việc quy điịnh giá trị của sức lao động bao hàm một yếu tố lịch sử và tinh thần C.Mác (Tư bản,quyển1,tập 1,tr.322 05/07/12 17
Giá trị hàng ngày của sức lao động A + B +C + D + E 365 ngày Trong ñoù A, B,C, D, E: Giá trị tư liệu sinh hoạt cần thiết của ngày, tuần, tháng, quý, năm, dùng để phục hồi bình thường sức lao động của công nhân và gia đình họ và những chi phí cần thiết về đào tạo và cho những nhu cầu xã hội 05/07/12 18
b. TIỀN CÔNG DƯỚI CHỦ NGHĨA TƯ BẢN. Bản chất tiền công dưới CNTB Tiền công là sự biểu hiện bằng tiền của giá trị hàng hoá SLĐ, là giá cả của hàng hoá SLĐ. Phân biệt tiền công là giá cả hàng hoá sức lao động, chứ không phải là giá cả của lao động. 05/07/12 19
Chứng minh tiền công không phải là giá cả của lao động  Nếu lao động là hàng hoá thì nó phải tồn tại trước khi bán, nhưng tiền đề để cho lao động vật hoá là phải có tư liệu sản xuất, khi có tư liệu sản xuất thì người lao động sẽ sản xuất ra hàng hoá và bán hàng hoá do mình sản xuất ra, chứ không phải bán lao động  Việc thừa nhận lao động là hàng hoá sẽ dẫn đến một trong hai mâu thuẫn sau đây: hoặc nó được trao đổi ngang giá thì nhà tư bản sẽ không thu được giá trị thặng dư hoặc nó được trao đổi không ngang giá để nhà tư bản có được giá trị thặng dư thì phủ nhận quy 05/07/12 luật giá trị 20