Bài giảng Phân tích lợi ích chi phí: Bài 7

các hàng

ị

Đánh giá giá tr kinh t hóa phi ngo i th

ng

ạ

ế ươ

Phùng Thanh Bình ptbinh@ifa.edu.vn

M c tiêu h c t p

ọ ậ

ụ

d án

ế ự

ề

ề ơ ả

ư ả

ặ

ể

Các v n đ c b n v phân tích kinh t ấ Giá n ẩ Th ng d tiêu dùng và th ng d s n xu t ấ ặ Thanh toán chuy n giao Đánh giá giá tr kinh t ế

ị

ạ

ng khi không có bi n d ng

ươ

ạ

các hàng hóa phi ngo i ế các hàng hóa phi ngo i

ạ

ị ng khi có bi n d ng

Đánh giá giá tr kinh t ế ạ

ươ

ế

ấ

ề ơ ả ủ

Các v n đ c b n c a phân tích kinh tế

 Phân tích kinh t

c a m t d án có nhi u đi m

ế ủ

ề

ể

ộ ự gi ng v i phân tích tài chính:

ố

ớ

 i ích và chi phí cho su t vòng ợ ố

c l Ướ ượ đ i d án đ đ a vào ngân l u d án ờ ự ng các l ể ư ự ư

 Ngân l u đ c chi t kh u đ tính NPV, IRR, … ư ượ ế ể ấ

ộ ạ ỏ

ủ ắ ắ

 Phân tích đ nh y hay phân tích mô ph ng đ ể đánh giá tác đ ng c a s không ch c ch n lên ự ộ NPV c a d án ủ ự

ấ

ề ơ ả ủ

Các v n đ c b n c a phân tích kinh tế

Tuy nhiên, phân tích kinh t

còn liên quan các

ế

đi u ch nh sau: ỉ

ề

 Lo i tr các kho n thanh toán chuy n giao

ạ ừ

ể

ả

 Đ a vào tính các thay đ i trong th ng d tiêu

ặ

ổ

dùng và th ng d s n xu t ấ

ư ả

ặ



ự

ủ

ẩ

Ướ đi u ch nh các bi n d ng trong giá th tr ề

c tính giá n các đ u ra c a d án đ ể ầ ị ườ ạ

ế

ỉ

ấ

ề ơ ả ủ

Các v n đ c b n c a phân tích kinh tế

 Tuy nhiên, phân tích kinh t còn liên quan các đi u ế ề

ch nh sau: ỉ

 c tính giá n các đ u vào c a d án đ đi u ể ề ủ ầ

ng Ướ ch nh các bi n d ng trong giá th tr ạ ỉ ự ị ườ ẩ ế

 Đ nh giá và đ a vào ngân l u các ngo i tác do d ự ư ư ạ ị

án t o raạ

ị ư ư

hóa công, d ch v xã h i do d án t o ra  Đ nh giá và đ a vào ngân l u giá tr c a các hàng ộ ị ủ ạ ụ ự ị

 Ướ c tính và s d ng su t chi ử ụ ấ ế t kh u xã h i ộ ấ

Giá nẩ

 Caùc lyù do phaûi tính giaù aån

 Thò tröôøng bieán daïng do thueá,

trôï caáp, kiểm soaùt giaù, …

 Döï aùn lôùn coù theå laøm thay

ñoåi giaù thò tröôøng

 Độc quyền  Ngoaïi taùc  Haøng hoùa coâng

 Giaù aån laø gì? YÙ nghóa trong BCA?

Giá nẩ

D SB = D CS + D PS + D GR (*) - Neáu D SB > 0 => Lôïi ích - Neáu D SB < 0 => Chi phí

Trong ñoù: + D CS = Thay ñoåi thaëng dö tieâu duøng + D PS = Thay ñoåi thaëng dö saûn xuaát + D GR = Thay ñoåi danh thu chính phuû

Giá nẩ

 L u ý: Vì BCA th

ườ

ng dùng đ đánh giá ể ự

ự

không

ế

ả

ướ ả

c th c hi n, nên các d án công do nhà n ướ ệ D GR” đ hàm chúng ta s d ng khái ni m “ ệ ể ử ụ ý các kho n ‘thu – chi’ b ng ti n trong ngân ằ ề ả sách. Tuy nhiên, n u ch đ u t ủ ầ ư ệ “D GR” s ẽ ph i là nhà n c, thì khái ni m hàm ý các kho n ‘thu – chi’ b ng ti n c a ủ ề ằ qu c gia nói chung.

ố

Giá nẩ

 M t cách di n đ t khác:

ạ

ộ

= Giá tài chính + Thay đ i th ng

ễ  Giá tr kinh t ị

ế

ổ

ặ d xã h i + Thay đ i ngân sách chính ph ủ

ộ

ổ

ế

= Doanh thu + Thay đ i th ng d ư

ặ

ổ

ợ

xã h i + Thay đ i ngân sách chính ph ủ

ổ

 L i ích kinh t ộ  Chi phí kinh t

ổ

= Chi phí tài chính + Thay đ i ế ổ th ng d xã h i + Thay đ i ngân sách chính ộ ặ ph ủ

Giá nẩ

Trong công th c chung (*) này, chúng ta th ng

ứ

ố

nh t nh sau:

ấ

 Doanh thu t

d án mang d u d

ừ ự

ấ

ươ

 Chi phí đ u t

ầ ư

ho c ho t đ ng c a d án mang d u ủ

ạ ộ

ự

ặ

ấ

âm

 Tăng th ng d tiêu dùng, th ng d s n xu t s mang

ấ ẽ

ư ả

ặ

ặ ng ươ

d u d ấ

 Gi m th ng d tiêu dùng, th ng d s n xu t s mang

ấ ẽ

ư ả

ặ

ả d u âmấ

Giá nẩ

ng hàng hoá d án s n xu t ự

ả

ấ

 G i ọ D Q là l ượ (đ u ra) ho c mua (đ u vào)

ầ

ặ

ầ

ẩ

ặ ầ

ộ

 Pe là giá n m t lo i đ u ra ho c đ u vào ạ ầ c a d án ủ ự

ΔSB ΔQ

ư ả

ấ

ặ

Thay đ i th ng d s n xu t và th ng d tiêu dùng

ổ ư

ặ

ổ

N u d án đ l n có th làm thay đ i giá th tr ị ườ ặ

ủ ớ ổ

ặ

ấ

ặ

ng ế ự ể s làm thay đ i th ng d s n xu t và/ho c th ng d ư ư ả ẽ tiêu dùng

ườ

ạ

ng ch đ i v i các hàng hóa “phi ngo i ng” thì giá c có th thay đ i do có m t d án ổ

ộ ự

Thông th ườ ớ

ỉ ố ớ th ả ể m i có quy mô l n ớ

ư ả

m t b ph n trong giá tr kinh t

ặ c a d án

Thay đ i th ng d s n xu t và th ng d tiêu dùng là ấ ị

ư ế ủ ự

ổ ộ ộ

ặ ậ

Thay đ i th ng d tiêu dùng

ư

ổ

ặ

ạ

ậ

ị ườ

ả

ẽ

ầ

ụ

ị

 Th m chí trong th tr ng c nh tranh ng s không th hoàn h o, giá th tr ể ị ườ lúc nào cũng ph n ánh đ y đ WTP ủ ả cho các hàng hóa và d ch v do có thay đ i th ng d tiêu dùng ư

ặ

ổ

 CS = WTP - P

Thay đ i th ng d tiêu dùng

ư

ổ

ặ

 Ng

i tiêu dùng s có thêm th ng

ườ

ẽ

ặ

d tiêu dùng n u d án cung c p

ự

ế

ấ

hàng hóa/d ch v v i m t quy mô

ụ ớ

ộ

ị

đ l n có th làm gi m giá cân

ủ ớ

ể

ả

b ng th tr

ị ườ

ằ

Gia ù

A •

C •

Löôïng

Q1d

Th ng d tiêu dùng tăng do giá gi m

ả

ặ

Thay đ i th ng d s n xu t ấ

ư ả

ổ

ặ

 Ng

i s n xu t khác s có thêm

ườ ả

ẽ

ấ

th ng d s n xu t n u d án tham

ấ ế

ư ả

ự

ặ

gia mua hàng hóa/d ch v v i m t

ụ ớ

ộ

ị

quy mô đ l n có th làm tăng giá

ủ ớ

ể

cân b ng th tr ằ

ị ườ

Giaù

G •

P1 P0

• F

Löôïng

Q1s

Th ng d s n xu t tăng do giá tăng ấ

ư ả

ặ

Thay đ i th ng d xã h i ộ ặ

ư

ổ

ề

ộ ự

ấ nh h

 B t kỳ m t s thay đ i giá nào đ u ổ ng c đ n phía tiêu dùng và

ả ế ấ ủ

ạ

ộ

ụ

ấ

ủ

ế

ả ưở phía s n xu t c a m t lo i hàng ả hóa/d ch v mà d án cung c p ho c ặ ự ị ng s d ng. Chính vì v y, chúng ta th ườ ậ ử ụ quan tâm đ n tác đ ng ròng c a th ng ặ ộ d xã h i.

ộ

Thanh toán chuy n giao

ể

 Thanh toán chuy n giao đ ả

c đ nh nghĩa là các kho n i b t kỳ hàng hóa ượ ỏ ị ậ ạ ấ

ể thanh toán mà không đòi h i nh n l hay d ch v nào ụ ị

ế

ế ế

ế ợ

ặ

 Thu TNDN, thu tài s n, thu kinh doanh khác ả  Thu quan và tr giá  Th ng d s n xu t ho c th ng d tiêu dùng ấ  Vay và tr n vay

ư ả ả ợ

 Ví d :ụ

Thanh toán chuy n giao

ể

M t s ngo i tr : ạ ừ

ế

ợ ấ

ể

ả

ể

ả ng tăng thêm hay thay

ả ng/nh p l

ấ ượ

ộ ố  Thu và tr c p đôi khi là kho n chuy n giao đôi khi không ph i là kho n chuy n giao tùy vào xu t l ậ ượ thế

 M t s tr

ng h p đ c bi

ợ

ệ

ạ

ặ

ạ

t nh các lo i thu ế dùng đ n i hóa các chi phí ngo i tác vào giá th tr

ộ ố ườ ể ộ ng nh thu ô nhi m ế

ị ườ

ễ

ư  Các kho n vay và tr n vay n

c ngoài

ả ợ

ả

ướ

ÑAÙNH GIAÙ GIAÙ TRÒ KINH TEÁ CUÛA CAÙC XUAÁT LÖÔÏNG/NHAÄP LÖÔÏNG PHI NGOAÏI THÖÔNG

h c

ế ọ

3 đ nh đ c b n trong kinh t ị phúc l

ề ơ ả i (Harberger, 1971)

ợ

Giá c u c nh tranh (P ạ

ầ

ng l

d) c a m t đ n v ị ộ ơ i ích c a d ự ủ ờ

ủ ườ

hàng hóa (t c WTP) đo l ứ án

ủ

Giá cung c ng tranh (P ạ hàng hóa (OC) đo l

s) c a m t đ n v ị ng chi phí c a d án

ườ

ộ ơ ủ

ự

M t đôla là m t đôla không c n bi

t ai đ

ầ

ộ

ế

ượ

ộ ai m t ấ

i ích và chi phí

L u ý: nh n di n l ậ

ệ ợ

 Gi m chi phí c h i / ho c ngu n l c ơ ộ ự

ồ ự ặ ả c xem nh ti t ki m do có d án đ ượ ế ư ệ i ích do d án t o ra m t kho n l ự ộ

ả ợ

ạ

 Gi m l ả

ợ

i ích c a ng ủ

ườ

c xem nh m t kho n chi

i tiêu dùng do ư ộ

ả

ượ

có d án đ ự phí do d án gây ra ự

ng, trong m i ỗ

ươ

ạ ng h p c n xem xét các tác đ ng sau đây:

L u ý: Khi không có ngo i th tr ầ

ư ườ

ợ

ộ

Phân tích kinh tế

Phân tích tài chính

CÔNG TY (doanh thu/chi phí)

Người tiêu dùng (∆CS)

Chính phủ (∆thu, chi ngân sách)

Các công ty khác (∆PS)

Ñaùnh giaù lôïi ích kinh teá ñaàu ra cuûa döï aùn trong thị trưôøng caïnh tranh

i ích kinh t

c a xu t

ế ủ

ấ

Đánh giá l ợ ng d án l ự ượ

ng l

ộ

ợ

ườ

ế ủ ệ

c a m t ấ

i ích kinh t ộ ự

ủ

ứ ỉ ẽ

ớ

ề

ồ

Đo l d án tùy thu c vào vi c xu t ự ng c a d án s đáp ng nhu l ẽ ượ c u m i tăng thêm hay ch s thay ầ th ngu n cung s n có trong n n ẵ ế kinh t

ế

Xuaát löôïng cuûa döï aùn chæ ñaùp öùng nhu caàu môùi

ự

ổ

ỉ m t hàng hóa s n có, thì l

i ích kinh t

ế ộ

ẵ

N u d án ch góp ph n làm tăng t ng cung c a ủ ầ s đ c ế ẽ ượ ợ i ích tăng thêm (theo đ nh đ 1) mà

đo theo l

ề

ợ

ị

i tiêu dùng nh n đ

c t

ng hàng hóa

ườ

ậ

ượ ừ ượ

tăng thêm này

L i ích kinh t

chính là WTP c a ng

i tiêu dùng

ợ

ế

ườ

ủ ng c u

(Pd): Di n tích d ệ

i đ ướ ườ

ầ

Giaù

= Giá

L i ích kinh t

Pd = P0

ế ả ủ

ợ s n lòng tr c a ẵ i tiêu dùng cho ườ ng hàng hóa tăng

ng l ượ

thêm

Löôïng

Xuaát löôïng cuûa döï aùn chæ ñaùp öùng nhu caàu môùi

Coâng thöùc (*):

D Q

Lôïi ích taøi chính = P0(Q1 – Q0) = P0 D SB = D CS + D PS + D GR

D Q

= 0 + 0 + P0

=> Lôïi ích kinh teá = P0

D Q

=> Pe = Pm = P0

Xuaát löôïng cuûa döï aùn chæ ệ ạ thay th ngu n cung hi n t i ồ

ế

N u xu t l

ế

ủ

ự

ấ ượ

ng c a d án ch thay th ngu n ỉ

cung c a các công ty khác, thì l

ế i ích kinh t

ủ

ợ

c đo b ng giá tr ngu n l c xã h i ti

ộ ế

ằ

ị

ồ s ế ẽ t ki m ệ ồ ự c (theo đ nh đ 2) nh các công ty đó c t ắ ờ

ề

ị

ượ ượ ả

gi m xu t ấ

L i ích kinh t

ợ

ế

chính là OC c a phía s n xu t ủ

ấ

ả

ng cung

(Ps): Di n tích d ệ

i đ ướ ườ

Giaù

•

P0s

P1s

•

Lôïi ích kinh teá = nguoàn löïc tieát kieäm bôûi caùc nhaø saûn xuaát bò thay theá

Löôïng

Xuaát löôïng cuûa döï aùn thay theá xuaát löôïng hieän coù

Coâng thöùc (*):

D Q

Lôïi ích taøi chính = P1s(Qd – Qs) = P1s

D SB

D Q

= D CS + D PS + D GR = P0sP1sAB - P0sP1sCB + P1s

+ => Lôïi ích kinh teá = 2

=> Pe > Pm = P1s

ồ

ấ

ắ

ầ ng cung, c u th tr

Xuaát löôïng cuûa döï aùn vöøa ñaùp öùng nhu caàu môùi vöøa thay theá ngu n cung hieän coù Ví d m t nhà máy s n xu t gi y nh m vào th ị ả ụ ộ ng S ng n i đ a v i đ ớ ườ

ị ườ

ộ ị

ầ

ng hi n t

i là P

tr ườ và D0 Giá và l

ượ

ng cân b ng th tr ằ

ị ườ

ệ ạ

0 và

Không có bi n d ng nên P ế

ạ

p và giá

ườ ự cân b ng s là P

Khi có d án, đ ằ

ẽ

s = Pd = P0 ng cung n i đ a s là S ẽ ộ ị ng cân b ng là Q 1 và l ằ 1

ượ Giá gi m s làm thay đ i th ng d tiêu dùng và ổ

ặ

ả

ẽ th ng d s n xu t ấ ư ả

ặ

Giaù

A •

P0 = Ps = Pd = 20

C •

P1 = 15

Löôïng

Qd=280

Qs=180

Q0=200

Xuaát löôïng cuûa döï aùn moät phaàn ñaùp öùng nhu caàu môùi vaø moät phaàn thay theá cung hieän coù

ồ

Xuaát löôïng cuûa döï aùn vöøa ñaùp öùng nhu caàu môùi vöøa thay theá ngu n cung hieän coù

c tính hai ngu n:

L i ích c a d án đ ủ

ự

ợ

ượ

ồ

 L

ng c u tăng thêm Q

d): theo

ầ

ượ

ằ

0Qd (ký hi u ∆Qệ đ nh đ 1, đ c đo b ng giá c u cho m i đ n ầ ượ ề i đ v tăng thêm (t c di n tích d ướ ườ ứ

ỗ ơ ng c u) ầ

ị ị

ệ

 L

ng cung thay th Q

s): theo

ượ

ế sQ0 (ký hi u ∆Qệ

ỗ ơ

ằ

ng cung)

đ nh đ 2, đ ượ ề v thay th (t c di n tích d ế ứ

c đo b ng giá cung cho m i đ n i đ ướ ườ

ị ị

ệ

Xu a á t lö ô ïn g c u û a d ö ï a ù n v ö ø a ñ a ù p ö ù n g n h u c a à u m ô ù i v ö ø a t h a y t h e á c u n g h ie ä n c o ù

Coâng thöùc (*):

D Q (doanh

Lôïi ích taøi chính = P1(Qd – Qs) = P1

thu)

D SB = D CS + D PS + D GR

D Q = P0ACP1 - P0ABP1 + P1 + P P 1

=> Lôïi ích kinh teá = QsQdCAB = => Pe > Pm = P1

Xu a á t lö ô ïn g c u û a d ö ï a ù n v ö ø a ñ a ù p ö ù n g n h u c a à u m ô ù i v ö ø a t h a y t h e á c u n g h ie ä n c o ù Tính dieän tích QsBACQd nhö sau:

Giaù trò chi phí kinh teá = QsBACQd = Pd*(Qd-Q0) + Ps*(Q0-Qs)

= Pd*D Qd + Ps*D Qs P 1d

Trong ñoù:

- Pd laø giaù caàu trung bình =

P 1s

0d + P 2 0s + P 2

- Ps laø giaù cung trung bình =

Löu yù:

Trong tröôøng hôïp khoâng coù bieán daïng thì Pd

0 = Ps

1 = Ps

Ñaùnh giaù chi phí kinh teá ñaàu vaøo cuûa döï aùn trong thị trường caïnh tranh

c a nh p

ế ủ

ậ

Đánh giá chi phí kinh t l ượ

ng d án ự

ộ

ườ

c a m t ậ

ng d án s d ng s làm tăng

ự

ẽ ả

ẵ

Đo l ng chi phí kinh t ế ủ d án tùy thu c vào vi c nh p ệ ộ ự l ẽ ử ụ ượ cung hay s gi m c u (thay th ế ng ề ườ kinh t

ầ i tiêu dùng s n có) trong n n ế

c a nh p

ế ủ

ậ

Đánh giá chi phí kinh t l ượ

ng d án ự

ắ ầ

ng c u thay th , ế ầ c đo b ng giá c u cho m i ỗ

ầ ng c u)  Ph n c t gi m trong tiêu dùng (l ượ ằ i đ ướ ườ ả ∆Qd): theo đ nh đ 1, đ ượ ị ề đ n v thay th (t c di n tích d ệ ế ứ ầ ơ ị

c s d ng đ s n ượ

ượ

ng đ u vào đáp ng nhu c u c a d án c ủ ề

ỗ ơ ị

 Ph n ngu n l c tăng thêm đ ầ ể ả ử ụ ồ ự xu t ra l ầ ấ ự ứ ầ ng cung tăng thêm, ∆Q (l d): theo đ nh đ 2, đ ượ ượ ị đo b ng giá cung cho m i đ n v tăng thêm (t c ứ ằ di n tích d ng cung) i đ ướ ườ ệ

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn ñöôïc cung caáp töø saûn xuaát môùi

Coâng thöùc (*):

Chi phí taøi chính = Q0CDQ1

D SB = D CS + D PS + D GB

= 0 + 0 -

Q0CDQ1

=> Chi phí kinh teá = Chi phí taøi chính

Giaù

Löôïn g

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn trong thò tröôøng caïnh tranh neáu nhaäp löôïng maø döï aùn söû duïng ñöôïc cung caáp töø saûn xuaát môùi

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn thay theá nhaäp löôïng cuûa nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc

N u c u nh p l ầ

ượ

ứ

ườ ị

ẽ

c đáp ng i tiêu dùng hi n ệ ra ả ể

s là giá tr mà l i tiêu dùng này s n lòng tr đ có ẵ ng này n u không có d án

ng c a d án đ ự ậ ượ ế ủ b ng cách thay th nh ng ng ữ ế ằ t i thì chi phí kinh t ế ẽ ạ nh ng ng ườ ữ các nh p l ậ ượ

ự

ế

Chi phí kinh t

ng h p này đ

c tính

ợ

ượ

ế theo giá c u, Pầ d

trong tr ị

ườ ề

(đ nh đ 1)

Giaù

•

• C

Q1 d

Löôïn g

Nhaäp löôïng döï aùn trong thò tröôøng caïnh tranh neáu nhaäp löôïng cuûa döï aùn söû duïng thay theá nhöõng ngöôøi tieâu duøng hieän höõu

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn thay theá nhaäp löôïng cuûa nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc

Coâng thöùc (*):

dABQ0

Chi phí taøi chính = Q1

dABQ0

D SB = D CS + D PS + D GR

= -P0CAP1 + P0CB P1 - Q1

=> Chi phí kinh teá < Chi phí tài chính

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn vöøa ñöôïc cung caáp môùi vöøa thay theá nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc

Đôi khi các nh p l

ậ ượ ng c a d án đ ự

ủ

ươ ộ

ng phi ngo i ạ c cung c p b i th ở ấ ượ m t ph n cung c p m i và m t ph n ầ ộ ớ ấ i i tiêu dùng hi n t thay th nh ng ng ệ ạ ườ

ầ ế

ữ

ắ

c s ử

ng s t thép đ d ng cho d án c u C n Th

Ví d nh p l ậ ượ ụ ự

ụ

ầ

ượ ơ

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn vöøa ñöôïc cung caáp môùi vöøa thay theá nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc

ầ ắ

ng c u thay th , ế ầ c đo b ng giá c u cho m i ỗ

ầ ng c u)  Ph n c t gi m trong tiêu dùng (l ượ ằ i đ ướ ườ ả ∆Qd): theo đ nh đ 1, đ ượ ị ề đ n v thay th (t c di n tích d ệ ế ứ ầ ơ ị

c s d ng đ s n ượ

ượ

ng đ u vào đáp ng nhu c u c a d án c ủ ề

ỗ ơ ị

Giaù/t aán

G •

P1=$550

• F

Pd=Ps=P0= $500

Löôïng (taán)

Qs 1 22.00 0

Q0 20.00 0

Qd 17.00 0

Nhaäp löôïng döï aùn ñaùnh giaù nhaäp löôïng vöøa coù taùc ñoäng taêng theâm vöøa coù coù taùc ñoäng thay theá

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn vöøa ñöôïc cung caáp môùi vöøa thay theá nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc

Coâng thöùc (*):

dEGQ1 s

Chi phí taøi chính = Q1

D SB = D CS + D PS + D GR

dEG Q1 s

= -P0FEP1 + P0FG P1 - Q1

=> Chi phí kinh teá < Chi phí tài chính

Nhaäp löôïng cuûa döï aùn vöøa ñöôïc cung caáp môùi vöøa thay theá nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc

Tính dieän tích Qd

1EFGQs

1 nhö sau:

1EFGQs

1 = Pd*(Q0-Qd

1) +

Giaù trò chi phí kinh teá = Qd Ps*(Qs

1-Q0)

= Pd*D Qd + Ps*D Qs P 1d

Trong ñoù:

- Pd laø giaù caàu trung bình =

P 1s

0d + P 2 0s + P 2

- Ps laø giaù cung trung bình =

Löu yù:

Trong tröôøng hôïp khoâng coù bieán daïng thì Pd

0 = Ps

1 = Ps

(không bi n

t: ắ Giá tr kinh t

ế

Tóm t ị d ng, d án nh ) ỏ ự ạ

Tăng thêm

Thay thế

Xu t l

ấ ượ

Nh p l

ậ ượ

(không bi n

ế

Tóm t ị d ng, d án l n) ự ạ

t: ắ Giá tr kinh t ớ

Tăng thêm

Thay thế

Xu t l

ấ ượ

Nh p l

ậ ượ

Ñaùnh giaù lôïi ích kinh teá ñaàu ra cuûa döï aùn trong thò tröôøng bieán daïng

Các lo i thu đánh trên doanh s

ế

ạ

ố

 Ví d thu (15%) đánh trên giá cung c a ng

i s n

ủ

ườ ả

ầ

ế ụ xu t gi y: ấ  Tr

c khi đánh thu : Giá và l

ng cân b ng là

ướ

ế

ượ

ằ

P0m và Q0m

i tiêu dùng

 Đánh thu , giá c u/đôi gi y mà ng ầ

ế

ầ

ườ

ỗ ơ

ị ẽ

ả

s n lòng tr cho m i đ n v s không thay đ i ổ ẵ (?) và v n là D ẫ 0

i m i đ n v đ

ạ

ỗ ơ

ị ượ

c mua, thì s ti n mà i tiêu dùng s n lòng tr cho nhà s n xu t ả

ố ề ả

ấ

ẵ

 Nh ng t ư ng ườ s gi m đúng b ng m c thu ế ẽ ả

ứ

ằ

•

Các lo i thu đánh trên doanh s

ế

ạ

ố

Đ ng c u

ầ không có thuế (net of tax), Dst, th ể

ườ ệ

i tiêu dùng s n lòng tr ả ẵ

ườ

hi n s ti n mà ng ố ề cho nhà s n xu t (effective demand curve) ả

ấ

Trên quan đi n ng

ườ ả

ệ

ế ẽ

i s n xu t gi y, vi c đánh ấ ầ ng c u vào trong ầ ườ ể

ể thu s làm d ch chuy n đ ị Dừ 0 vào Dst) (t

L

ng cân b ng m i s là Q

ượ

ớ ẽ

ồ

0st, giá c u g m ầ ậ

ườ ả

i s n xu t nh n P ấ

thu là Pế

ằ 1d và giá ng

ấ ượ

ng c a d án khi có thu ế

Xu t l ủ ự đánh trên doanh số

Khi có d án, đ

S sang

ườ

ự ng cung c a d án là Q ượ

ng cung s chuy n t ẽ ủ

ự

ể ừ 1d – Q1s

Sp và l

Giá cung s gi m t

ẽ ả

ố

ừ 0s xu ng P

 Giá gi m làm tăng l

ng c u t

ả

ượ

ầ ừ 0 lên Q1d

 Giá gi m làm m t s ng

ộ ố

ườ ả

i s n xu t gi m ấ

ả

ả ấ ng c a h t ủ

ả s n xu t/ho c r i ngành, làm gi m s n ặ ờ ả ọ ừ 0 xu ng Qố l ượ

Gia ù

Thueá

0 = Pm

0(1+t)

1 = Pm

1(1+t)

•

0 = Pm

•

1 = Pm

Dst

Qs 1

Ñaùnh giaù xuaát löôïng döï aùn khi coù thueá doanh thu

ấ ượ

ng c a d án khi có thu ế

Xu t l ủ ự đánh trên doanh số

Dieän tích Q1sBADCQ1d nhö sau:

Giaù trò lôïi ích kinh teá = Q1sBADCQ1d = Ps*(Q0-Q1s) + Pd* (Q1d- Q0)

= Ps*D Qs + Pd*D Qd

P 0d

P 1d

P 0m

P 1m

+ )t1(*

Trong ñoù:

2 +

P s0

P 0m

P 1m

- Pd laø giaù caàu trung bình = P s1 =

- Ps laø giaù cung trung bình =

Löu yù: Trong tröôøng hôïp Ps = Pm < Pd; Pd = Pm(1+t)

ấ ượ

ng c a d án khi có thu ế

Xu t l ủ ự đánh trên doanh số

Lôïi ích taøi chính = Ps

D Q

1(Qd

1 – Qs

1) = Ps

(doanh thu)

D SB = D CS + D PS + D GR

= Pd

D Q + GECF)

1CDPd

0 - Ps

1BAPs

0 + (Ps

=> Lôïi ích kinh teá = Qd

1CDABQs

=> Pe > Pm = P1s

Coâng thöùc (*):

ấ

Các lo i tr c p s n xu t trên ng c a d án xu t l

ạ ợ ấ ủ

ấ ượ

ả ự

ụ

ủ ợ ấ

ả ấ

ể

ng trái cây v i “giá” th p h n

 Ví d , chính ph tr c p S% chi phí s n xu t trái ấ cây, nên các nông dân có th cung c p cùng l ượ

ấ

ớ

 Đ ng cung s d ch chuy n sang ph i, t

S sang

ả ừ

ườ

ẽ ị ng cung t

ể Q

ượ

Ssub, tăng l

ừ 0 lên Qsub

ậ

i s n xu t s n lòng ấ ẵ 1m, cũng chính ả 1d, giá ng Q

ấ ượ

 Giá th tr ng là giá mà ng ị ườ ườ ả cung c p sau khi đã nh n tr c p, P ấ ợ ấ là giá c u mà ng i tiêu dùng s n lòng tr P ườ ầ ẵ cung P1s là chi phí th c s đ s n xu t l ự ể ả ự

sub

•

ng c a d án khi có tr ợ

ủ ự

Xu t l ấ ượ c p s n xu t ấ ả

ấ

Khi có d án, đ

ự

ng cung d ch chuy n t ị

ể ừ

ng S

ườ ng cung th tr ị ườ

ườ

sub sang Ssub+p

 Gi m giá cân b ng th tr

ị ườ

ả

ằ

 Tăng c uầ

 Gi m cung c a nh ng ng

i s n xu t

ủ

ữ

ườ ả

ấ

hi n hành

ả ệ

Gia ù

Trôï caáp

Ssub

0/(1-

1/(1-

0 = Pm S) 1 = Pm S)

Ssub+p

0 = Pm

•

D •

1 = Pm

Qs 1

Löôïn g

Ñaùnh giaù xuaát löôïng döï aùn khi coù trôï caáp saûn xuaát

ng c a d án khi có tr c p

ợ ấ

ủ

ự

Xu t l ấ ượ s n xu t ấ

ả

Dieän tích Qs

1ABCDQd

1 tính nhö sau:

1ABCDQd

1 = Ps*(Q0-Qs

1) + Pd*

Giaù trò lôïi ích kinh teá = Qs (Qd

1-Q0)

P 1m

P 0d

= Ps*D Qs + Pd*D Qd + P 1d =

P 0m

Trong ñoù:

2 + P 0s

P 1m

2 + P P - Pd laø giaù caàu trung bình = 1s 0m =

)s1/(

- Ps laø giaù cung trung bình = Löu yù: Trong tröôøng hôïp Pd = Pm < Ps; Ps = Pm/(1-s)

ng c a d án khi có tr c p

ợ ấ

ự

ủ

Xu t l ấ ượ s n xu t ấ

ả

Coâng thöùc (*):

Lôïi ích taøi chính = Pd

D Q

1(Qd

1 – Qs

1) = Pd

D SB = D CS + D PS + D GR

= Pd

D Q + EGFFA)

1DCPd

0 - Ps

1ECPs

0 + (Pd

=> Lôïi ích kinh teá = Qs

1ABCDQd

=> Pe < Pm = P1s

Ki m soát giá đ u ra c a d án ầ

ủ ự

ể

ng s t, c p n

ư ườ

ắ

ấ

ướ

c, đi n, ệ

ề

ệ

ộ

Nhi u ngành nh đ ạ ể

ấ

ị

ụ ủ ứ

ệ

ể

ộ

đi n tho i, b u chính, giao thông công c ng, … không th tăng giá cung c p d ch v c a mình m t cách tùy ti n, và đó là m t hình th c ki m soát giá

ạ ị i ích kinh t

M t d án cung c p lo i d ch v hi n đang b ị c tính nh ư

ụ ệ đ ế ượ

ấ ợ

ki m soát giá thì l th nào?

ộ ự ể ế

Gia ù Pmax

• D

• C

Q0s

Q1s

Löôïng

Q0d

Ñaùnh giaù xuaát löôïng döï aùn khi coù kieåm soaùt giaù saûn xuaát

Ki m soát giá đ u ra c a d án ầ

ủ ự

ể

D Q

Coâng thöùc (*): Lôïi ích taøi chính = Pf(Qs

1 – Qs

0) = Pf

(doanh thu)

D SB = D CS + D PS + D GB

= ABCD + 0 + (Pf

D Qg + 0)

=> Lôïi ích kinh teá = Qs

0ABQs

Ñaùnh giaù chi phí kinh teá ñaàu vaøo cuûa döï aùn trong thò tröôøng bieán daïng

ng c a d án khi có các

Nh p l ủ ự ậ ượ lo i thu doanh thu ế ạ

ắ

ng s t thép đ ị

ử ụ ế

ộ

s nh p l ậ ượ ầ ầ ườ

ơ ầ

ả

 Gi c s d ng trong ượ ả ử d án c u C n Th ch u m t lo i thu doanh s ố ạ ự ng c u (trên quan đi m nhà s n tst làm cho đ xu t) d ch chuy n vào trong t

ể

ấ

ị

ể ừ 0 vào D0st

 Khi có d án, có 2 kh năng x y ra:

ự

ả

 L ng c u tăng thêm < l ượ ầ ượ ng c u gi m do thu ả ầ ế

 L ng c u tăng thêm > l ượ ầ ượ ng c u gi m do thu ả ầ ế

Gia ù

A’

Pd Pm

1 = 1(1+t)

Pd Pm

0 = 0(1+t)

D •

1 =

Pm Ps 1 Pm

0 = Ps

C •

Dpst

D0st

Qs 1

Ñaùnh giaù chi phí khi coù thueá doanh thu treân nhaäp löôïng cuûa döï aùn

ng c a d án khi có các lo i

ự

ạ

Nh p l ủ ậ ượ thu doanh thu ế

Coâng thöùc (*):

1AA’Qs

Chi phí taøi chính = Qd

D SB = D CS + D PS + D GR

1ABCDQs 1

=> Chi phí kinh teá = Qd

ng c a d án khi có các lo i

ự

ạ

Nh p l ủ ậ ượ thu doanh thu ế

Dieän tích Qd

1ABCDQs

1 nhö sau:

Giaù trò lôïi ích kinh teá = Qd

1ABCDQs

1 = Pd*(Q0-Qd

1) + Ps*(Qs

1-Q0)

= Pd*D Qd + Ps*D Qs

Trong ñoù:

P 0d

P 0m

P 1m

+ )t1(*

P 1d = - Pd laø giaù caàu trung bình =

2 +

P s0

P 0m

P 1m

P s1 = - Ps laø giaù cung trung bình =

Löu yù: Trong tröôøng hôïp Ps = Pm < Pd; Pd = Pm(1+t)

ng c a d án khi có tr c p

ợ ấ

ự

ủ

Nh p l ậ ượ s n xu t ấ

ả

Coâng thöùc (*):

1AEQs 1

Chi phí taøi chính = Qd

D SB = D CS + D PS + D GB

1ABCDQs

=> Chi phí kinh teá = Qd

Gia ù

0 = Pm

0/(1-s)

Ssub

0 = Pm

0/(1-s)

1 = Pm

•

0 = Pm

B •

Qs 1

Trôï caáp saûn xuaát loaïi nhaäp löôïng döï aùn söû duïng

ng c a d án khi có tr ợ

ủ ự

Nh p l ậ ượ c p s n xu t ấ ả

ấ

Tính dieän tích Qd

1ABCDQs

1 nhö sau:

Giaù trò lôïi ích kinh teá = Qd

1ABCDQs

1 = Pd*(Q0-Qd

1) + Ps*(Qs

1-Q0)

= Pd*D Qd + Ps*D Qs

Trong ñoù:

P 0d

P 0m

P 1m

P 1d - Pd laø giaù caàu trung bình =

P s0

2 + P 1m

)s1/(

2 + P P s1 0m = - Ps laø giaù cung trung bình =

Löu yù: Trong tröôøng hôïp Pd = Pm < Ps; Ps = Pm/(1-s)

Nh p l

ng b ki m soát giá

ậ ượ

ị ể

 nhi u qu c gia, các đ u vào quan

Ở ề

ầ

ố

tr ng nh n

c, đi n, d u, than, lao

ư ướ

ọ

ệ

ầ

đ ng, … b ki m soát giá ị ể

ộ

Trong các tr

ườ

ng h p nh v y, chúng ư ậ

ợ

ta s đánh giá chi phí kinh t

c a các

ẽ

ế ủ

lo i nh p l

ng này nh th nào?

ậ ượ

ạ

ư ế

Nh p l

ng b ki m soát giá

ậ ượ

ị ể

Coâng thöùc (*):

Chi phí taøi chính =

D SB = D CS + D PS + D GR

=> Chi phí kinh teá =

Giá

Nh p l

ng b ki m soát giá

ậ ượ

ị ể

ế

ị

(bi n d ng do ạ

t: ắ Giá tr kinh t Tóm t ế thu và tr c p, d án nh ) ỏ ế

ợ ấ

ự

Tăng thêm

Thay thế

Xu t l

ấ ượ

Nh p l

ậ ượ

ế

ị

t: ắ Giá tr kinh t Tóm t ế thu và tr c p, d án l n) ế

(bi n d ng do ạ ớ

ợ ấ

ự

Tăng thêm

Thay thế

Xu t l

ấ ượ

Nh p l

ậ ượ

t: ắ Giá tr kinh t

ị

ế

(bi n d ng do ạ

ế

Tóm t ki m soát giá) ể

Tăng thêm

Thay thế

Xu t l ấ ượ (giá th p h n giá ơ ấ cân b ng)ằ

Nh p l

ấ

ậ ượ (giá th p h n giá ơ cân b ng)ằ

t: ắ Giá tr kinh t

ị

ế

(bi n d ng do ạ

ế

Tóm t ki m soát giá) ể

Tăng thêm

Thay thế

Xu t l ấ ượ (giá cao h n giá cân ơ b ng)ằ

Nh p l ậ ượ (giá cao h n giá cân ơ b ng)ằ

Nh p l

ng kho có đ c quy n

ậ ượ

ộ

ề

TÓM T TẮ

ố

ỏ

ế

ng đ i ố ươ ng, thì chúng

ng cho

ươ ậ ượ ể ả ị ẽ ượ

ằ ứ

ượ

ự

ng đ i nh và s d ng t ử ụ ng phi ngo i th ươ ạ đ nh r ng nhu c u nh p l ầ c đáp ng b ng l ằ ổ

ậ ượ ng cung tăng ng. Khi ị ườ ng s là giá cung lo i ạ

ậ ượ

N u d án t ự ít các nh p l ta có th gi d án s đ thêm mà không làm thay đ i giá th tr đó, giá n c a nh p l ẽ ủ tr thu nh ng tính tr c p. ư

ẩ ế

ợ ấ

ừ

TÓM T TẮ

N u d án t

ỏ

ố

ự

ươ

ng ấ ươ ng cho th ị

ế ố ườ

ằ

ủ

ỉ

ườ

ng đ i nh và cung c p t đ i ít các hàng hóa phi ngo i th ạ đ nh r ng ng, thì chúng ta có th gi tr ể ả ị hàng hóa c a d án ch ph c v nhu c u ầ ụ ụ ự tăng thêm mà không làm thay đ i giá th ị ổ ng s là ng. Khi đó, giá n c a xu t l tr ẽ ấ ượ ủ ẩ giá c u bao g m thu nh ng lo i tr tr c p. ạ ừ ợ ấ ầ

ế

ồ