Bài giảng Phương pháp nghiên cứu định tính và ứng dụng phần mềm NVIVO 7 trong phân tích dữ liệu định tính

ƯƠ

Ứ

PH

NG PHÁP NGHIÊN C U Đ NH

Ứ

Ầ

Ị

Ị Ề Ụ TÍNH VÀ NG D NG PH N M M Ữ Ệ NVIVO 7 TRONG PHÂN TÍCH D LI U Đ NH TÍNH

ứ

ể

Trung tâm Nghiên c u Chính sách và Phát tri n (DEPOCEN)

Ộ

N I DUNG CHÍNH:

ớ

ệ

ề

ươ

1. Gi

ng pháp

i thi u chung v ph ị

ứ

nghiên c u đ nh tính

ớ

2. Gi

ệ ữ ệ ụ

ề i thi u chung v quy trình phân ị tích d li u đ nh tính ề ầ Ứ ng d ng ph n m m NVIVO 7 trong ị ữ ệ phân tích d li u đ nh tính

ớ

ệ

ề

ươ

ng

i thi u chung v ph ứ

ị

I. Gi pháp nghiên c u đ nh tính

ủ

ươ

ể ị

ờ 1. Quá trình ra đ i và phát tri n c a ng pháp nghiên c u đ nh tính ứ

ứ ị

ứ

ạ

2. Quy trình nghiên c u đ nh tính ệ 3. Các d ng tài li u trong nghiên c u

ị

ẫ

ọ

đ nh tính ươ ươ

ậ

4. Các ph 5. Các ph

ng pháp ch n m u ng pháp thu th p thông tin

ể

ờ

ươ

ứ

ị

1. Quá trình ra đ i và phát tri n c a ph

ủ ng pháp nghiên c u đ nh tính

ượ

ử ụ

ề ạ

ớ

ắ ầ  B t đ u đ

c s d ng nhi u t

i Châu Âu v i

hai lý do chính: ữ  Nh ng ng

ố ể ề ề

văn hóa ngo i lai,

ọ

ố

ế ọ t h c ng phân ứ ệ ệ ứ ủ ở ạ ớ i v i ý t ự ế ứ t 2 lo i tri th c: (i) tri th c th c t và (ii) tri th c

ươ

ứ

ầ

ng pháp nghiên c u này ch là

 Các nhà tri ạ ủ ạ ế ủ  Ban đ u, ph ụ

ộ ủ

ứ

ủ

ự

ỉ ệ m t công c trong vi c khai thác thông tin c a mô hình ch nghĩa th c ch ng

ườ i Châu Âu mu n tìm hi u v các n n ạ ế ọ t h c h c theo ch nghĩa tri ưở hi n đ i c a Kant mu n tr l bi lý thuy t c a Aristote

ể

ờ

ươ

ứ

ị

1. Quá trình ra đ i và phát tri n c a ph

ủ ng pháp nghiên c u đ nh tính

ầ

ạ

 Giai đo n đ u:

 Giai đo n phát tri n đ u tiên – giai đo n đ

ể ạ ầ ạ ượ

c ộ ọ ữ

ộ

ớ ề

ề ể ề i các mi n đ t xa xôi và mang v nh ng ệ ủ ữ ố ữ ườ i

 Giai đo n ti p theo:c g ng đ a ph

ướ ờ ỳ ủ R. Rosaldo g i là th i k c a nh ng nhà dân t c ơ ọ h c đ n đ c (Lone Ethnographer), các nhà nghiên ấ ứ c u đi t ộ câu chuy n k v cu c s ng c a nh ng ng n

ng pháp

ươ ứ ị ư ươ ng nghiên c u

ả ệ ấ ồ

ữ ả ơ c ngoài. ố ắ ế ạ ộ ở đ nh tính tr thành m t ph ể nghiêm túc nh t có th trong đó bao g m c vi c ố ử ụ s d ng nh ng th ng kê đ n gi n.

ể

ờ

ươ

ứ

ị

1. Quá trình ra đ i và phát tri n c a ph

ủ ng pháp nghiên c u đ nh tính

ế

ạ  Giai đo n ti p theo

ậ

ữ

ủ

ế ỷ

o Nh ng năm gi a th p niên 70 c a th k XX: ầ

ế

ướ

ướ ổ

ướ

ọ ng h c, xu h ọ ệ

ậ

ng nghiên c u ký hi u h c, xu h

(VD: xu h ng ả i văn b n c , xu ứ ng nghiên c u h u

ướ ấ

ậ

ữ ủ ứ ự ế o Ch nghĩa th c ch ng d n y u th ớ ng m i tăng lên nhanh chóng o Các xu h ả ệ ượ ứ nghiên c u hi n t ng chú gi ứ ướ h c u trúc lu n…) ệ

ể ậ

ữ ệ

ữ

ả

ớ

ộ

o Kh năng làm vi c v i nh ng d li u thu c chính th lu n và

ữ

ớ

ờ

ạ Denzin và

i m nh t (

phong phú ngày càng săc nét ờ ỳ ủ o Th i k c a nh ng ranh gi ừ Lincoln) – T 1970 – 1986

ộ ở

ầ

ớ

ọ

ầ

ọ

ơ ở i gi a khoa h c xã h i và khoa h c nhân văn d n tr

ạ

ọ o Khoa h c xã h i tr nên g n gũi h n v i khoa h c nhân văn ữ ộ ớ o Ranh gi ờ nên m nh t.

ể

ờ

ươ

ứ

ị

1. Quá trình ra đ i và phát tri n c a ph

ủ ng pháp nghiên c u đ nh tính

ậ ờ ỳ ủ ủ Th i k c a “kh ng

ạ

ệ ỏ ớ ấ ả

c ph ả

ấ ứ

ế

i các n ữ t c nh ng gi

ươ ng Tây: tái c u thuy t nghiên c u

ướ

ữ ả

ặ c đây

ứ

ả

ữ

ệ

ắ

ộ

ố

ị ể ỏ ứ kh năng có th o Các nhà nghiên c u đ nh tính đã ch ng t ả ự ế cu c s ng và đ a nh ng tr i nghi m

n m b t nh ng th c t trên vào nghiên c u. ứ

ứ

ươ

ứ

o Ph

ng pháp nghiên c u đ nh l

ự

ị ậ

ổ ớ

ượ ỏ

ữ

ứ ạ

ệ

ủ ờ ỳ ậ ươ

ả

ượ ạ ị

ự

ủ

ẫ

ng và cách th c khai thác thông tin c a th c ch ng lu n: b qua nh ng thay đ i l n lao ủ c a th i k h u hi n đ i ị ứ c toàn ng pháp nghiên c u đ nh tính: ph n ánh đ o Các ph ử ỳ ể ữ ộ b nh ng mâu thu n c c k đi n hình c a giai đo n l ch s này

ữ Nh ng năm gi a th p niên 80: ả (Denzil và Lincol ) ho ng và mô t ”. ướ ạ ạ ậ o Là giai đo n h u hi n đ i t trúc và đ t ra câu h i v i t tr

ể

ờ

ươ

ứ

ị

1. Quá trình ra đ i và phát tri n c a ph

ủ ng pháp nghiên c u đ nh tính

ươ

ể

ị

Ngày nay: o Ph

ng pháp đ nh tính đang phát tri n

ớ

ể ấ i thích, th u hi u,

ạ ngày càng m nh v i: ả o Kh năng gi ẽ ặ o C u trúc ch t ch ụ o S d ng các công c thu th p thông tin đ c ị

ộ

ươ ượ ả ấ ử ụ ớ ậ l p v i ph ng pháp đ nh l ậ ng.

ứ

ị Nghiên c u đ nh tính là gì?

 Nghiên c u đ nh tính là 1 lo i hình

ằ

ạ ị nghiên c u khoa h c nh m: ỏ

ứ ứ ể

ứ

ọ  Tìm hi u đáp án cho các câu h i nghiên c u i h n quy trình nghiên  S d ng cách th c gi

ứ

ệ ố ằ

ộ ậ ấ ư

ữ nh ng giai đo n tr

ở ộ ệ ơ ớ i

ử ụ ớ ạ ứ c u m t cách có h th ng ứ ữ  Thu th p nh ng b ng ch ng ệ ữ  Cung c p nh ng phát hi n ch a rõ ràng trong ướ ạ c ữ  Cung c p nh ng phát hi n m r ng h n gi ứ ấ ủ ề ạ h n ch đ nghiên c u

ứ

ị Nghiên c u đ nh tính là gì?

ấ ị

ể ứ

ế ề

ữ ủ ề

ề  Tìm ki m nh ng cách hi u nh t đ nh v ễ

ứ

ả ặ

ứ

ệ

t trong vi c nghiên c u

 Hi u qu đ c bi

ố ả

ộ

ấ v n đ /ch đ nghiên c u thông qua vi n ả c nh là nhóm tham gia nghiên c u ệ ệ ữ ế ặ

ữ

ị nh ng thông tin mang tính văn hóa: giá tr , ữ ý ki n, hành vi, và nh ng b i c nh xã h i ặ ho c nh ng nhóm đ c thù.

ứ

ị

2. Quy trình nghiên c u đ nh tính

ị

Quy trình nghiên c u ứ Đ nh tính

ể

ụ

ấ

ỡ

ứ

ỏ ậ

ữ ệ

Tìm hi u m c đích Nghiên c uứ

Thi

t kế ế

Ph ng v n Thu th p thông tin

Phân tích d li u

ổ ữ ệ

D băng/ ể Chuy n đ i d li u

ể Ki m ch ng Phân tích

ạ

ặ

ng g p

ườ 3. Các d ng tài li u th ị

ệ ứ

trong nghiên c u đ nh tính

 Field note  Audio/Video  Recording  Transcripts

Field note

ẫ

 M u Field note

Audio/Video

Record

Transcripts

ươ

ẫ

ọ

4. Các ph

ng pháp ch n m u

ọ ọ ọ

ỉ ả

ế

ủ ẫ  Ch n m u có ch đích ẫ  Ch n m u ch tiêu ẫ  Ch n m u qu bóng tuy t

ủ

ẫ

ọ

Ch n m u có ch đích

ấ ng pháp ph bi n nh t

ữ ợ ườ ươ ọ ậ ổ ế  Là ph  Ch n t p h p nh ng ng

ạ

ự

ng tính t

ụ ữ ị

ớ ệ ự i tham gia d a theo nh ng ỏ i 1 câu h i

ươ ặ ỡ ẫ

ể ấ ướ

ị i khu v c thành th ấ c khi ộ

ụ

ấ ề ờ

ị

ạ ụ

ứ

 C m u có th n đ nh ho c không n đinh tr thu th p thông tin vì c m u ph thu c vào:  Ngu n cung c p thông tin  H n đ nh v th i gian  M c tiêu nghiên c u.

ữ ạ tiêu chí có tính đ i di n liên quan t nghiên c uứ  Ví d : ụ nh ng ph n HIV d ữ ỡ ẫ ậ ồ

ủ

ẫ

ọ

Ch n m u có ch đích

ẫ

ọ  C m u trong ch n m u có ch đích

ủ ế ự

ạ

ượ

ng đ

ỡ ẫ ườ ể

ị ờ

ể ữ ệ

ớ

ị

ề

ứ

c xác đ nh/h n ch d a vào th đi m bão hòa – th i đi m trong quá trình ậ thu th p thông tin khi d li u m i không ấ ấ cung c p thêm thông tin có giá tr cho v n đ nghiên c u ử ụ  Khi s d ng ph

ủ

ố

ẫ ọ ươ ng pháp ch n m u có ạ ữ ệ i d li u ch đích nên phân tích và xem l ậ ế ớ ệ trong m i liên k t v i vi c thu th p thông tin.

ọ

ỉ

ẫ Ch n m u ch tiêu

ằ

ọ

 Ch n m u ch tiêu đôi khi b cho r ng là 1

ỉ ọ

ẫ ủ

ẫ

d ng c a ch n m u có ch đích. ứ

ng đ i

ẽ i nghiên c u s quy t đ nh s l

ị ủ ế ị ặ

ớ

ể

ữ

ố ượ ầ

ụ ể  Nh ng đ c đi m c n có, ví d :

ặ ổ

ườ

ể ớ ộ ọ ị ầ ấ ng trú, ộ i tính, T ng l p xã h i, Trình đ h c v n,

ạ

ệ

ạ ố ườ  Ng ượ ng tham gia v i nh ng đ c đi m c n có. t ữ ầ ứ  L a tu i, đ a đi m th ớ  Gi  Tình tr ng hôn nhân,  Thói quen s d ng các bi n pháp tránh thai,  Tình tr ng nhi m HIV  …

ử ụ ễ ạ

ọ

ỉ

ẫ Ch n m u ch tiêu

ẫ

ọ

ỉ

 Các tiêu chí trong ch n m u ch tiêu cho

ậ ữ ề

phép: ố ượ  T p trung vào nh ng đ i t ớ ấ nghi m nh t liên quan t ề

ệ ứ ng có nhi u kinh ủ ề i ch đ nghiên c u,

ọ

ườ

 Ng

ể ế  Hi u bi ườ ế ề ấ t sâu v v n đ đó. ẫ

ỉ ử ụ

ộ

ậ ọ ớ ị ậ ổ

ể ể

ng: i ti n hành ch n m u ch tiêu th ồ  Thâm nh p vào c ng đ ng – s d ng các cách ể ế tuy n ch n đ ti p c n v i v trí, văn hóa và t ng ứ th nghiên c u ố ượ ữ  Tìm nh ng đ i t ế

ữ ợ ng phù h p v i nh ng tiêu chí

ớ ủ ứ ề ỉ đã đ ra cho đ n khi đáp ng đ ch tiêu.

ẫ

ủ

ẫ

ọ

ỉ ọ Ch n m u có ch đích – Ch n m u ch tiêu

ố

ươ ố ị ng pháp trên đ u tìm cách xác đ nh đ i

ọ ề ự t ng d a trên các tiêu chí l a ch n.

Gi ng nhau: ả  C hai ph ự ượ Khác nhau:

ầ

→

ố ượ

ố ị

ầ

ủ ọ

ố ượ

ề

ấ

 S l

ỉ ng này x p x nhi u h n

ỷ ệ t l

chính xác.

ế

ố

ỷ ệ l

ễ

ằ

ế

ẫ ọ Ch n m u có ch đích ố ượ ố ượ ng tham gia ng đ i t  S l ớ ụ trong m c tiêu l n h n s l yêu c u c đ nh.

ả ố ạ i 1 thành ph nào đó, gi ổ i tính trong t ng th là 1:1.

ỉ ẫ Ch n m u ch tiêu ố ớ ỡ ẫ ỷ ệ  Yêu c u đ i v i c m u và t l ụ ể ơ ẫ Các các m u con c th h n ả ọ ỏ ượ ự c l a ch n ph n nhóm nh đ ơ ỷ ệ ả ờ ủ ánh rõ nét h n t i c a tr l l ế ổ t ng th ế cân  VD: N u mu n tìm ki m t ữ ề ố b ng v s nam nhi m HIV và n ễ nhi m HIV t ử ỷ ệ ớ s t l

ẫ

ả

ọ

ế Ch n m u qu bóng tuy t

ẫ ả ạ ẫ ọ ế  Ch n m u qu bóng tuy t là d ng ch n m u theo

ươ ọ ủ ng pháp ch n

ọ chu iỗ  Đôi khi đ ẫ ự ứ ặ ạ ượ c coi là 1 d ng c a ph ủ m u có ch đích.  D a vào nh ng ng

ứ i

ạ ứ ệ

ữ ả ặ ướ ử ụ ớ i thi u/ti n c cho nhà nghiên c u v i i có kh năng tham gia ho c đóng góp

ườ ữ i tham gia chính th c ho c ể ườ không chính th c đ th ng s d ng các m ng l ử ế ộ ể ớ xã h i đ gi ườ nh ng ng vào nghiên c u.ứ

 S d ng đ tìm ki m và tuy n ch n “t ng th n” – ế

ử ụ ể ẩ ế ể ổ

ọ ng các nhà nghiên không d dàng ti p

ễ ọ ươ ẫ ượ ể ố ượ c thông qua các ph ng pháp ch n m u

nhóm đ i t ậ c n đ khác.

ươ

ậ

5.Các ph

ng pháp thu th p

thông tin

ể

ậ

ệ

ữ

ự

ế

ẵ

ầ

s n có mà không c n ti n hành nghiên c u th c đ a,

ồ các ngu n tài li u ị ứ ữ

ữ

ượ

 Đã đ

c nh ng nhà nghiên c u tr

ậ ướ c thu th p, nh ng ể

ộ

ể

ẵ : ử ụ  S d ng nh ng thông tin có s n ượ ừ ữ c t  Nh ng thông tin có th thu th p đ

ạ ị : là ho t đ ng ch y u

ườ

ự

ế

ườ

ự

ứ ể ử ụ thông tin này cũng có th s d ng đ phân tích theo m t ế khía c nh khác, lý thuy t khác, quan đi m khác ự  Th c đ a ậ  Ng

ể

ề

ừ ườ ng c a

ườ

ữ

ạ ứ tham gia vào nghiên c u đ tìm hi u v môi tr nh ng ng

i này,

ố ượ

ạ ả

ể

ự ế ủ

ữ

ớ ứ ặ t nh nh t và th c t

ằ

ư ố ệ ầ ố ng cũng nh b i  T o m i quan h g n gũi v i các đ i t ệ ẽ ự ể ể ả ượ c c c nh s th c hi n nghiên c u đ có th hi u đ ố ộ ỏ ế ề nh ng đi u chi ti c a cu c s ng h ng ngày.

ủ ế c a quá trình thu ủ ạ ộ ị ”: ữ “Đi th c đ a ị ậ th p thông tin đ nh tính. Thu t ng ớ ứ i nghiên c u liên l c tr c ti p v i cá nhân t ng ng ủ

ươ

ậ

ng pháp thu th p thông tin

ự

ị

Các ph ế khi ti n hành th c đ a

ươ

ậ

ử ụ

ng pháp thu th p

Ý nghĩa s d ng

thông tin

ộ

ậ

ự

nh ng hành

ươ

1 Ph

ng pháp

ả

ữ ng.

ố ả ệ

ừ ườ ữ

ả

ổ

ữ ể ữ

ứ

ổ

ộ ng tác gi a các cá nhân, t

ủ

ệ

quan sát có s ự tham gia

Thu th p thông tin m t cách t nhiên t vi x y ra trong nh ng b i c nh thông th ả hành vi, bi u hi n, hành đ ng, nh ng bu i th o Mô t ữ ặ ươ ậ ch c ho c nh ng lu n, t ế ố y u t khác trong kinh nghi m quan sát c a các cá nhân.

ữ

ồ

ị

ề ố ả

ự ế

ủ

ả ữ ệ D li u: bao g m nh ng b n ghi chép th c đ a – mô ả ầ t đ y đ và giàu thông tin v b i c nh ti n hành các

ể

quan sát k trên

ng pháp thu th p thông

ươ ế

ự

ị

ậ Các ph tin khi ti n hành th c đ a

ươ

ậ

ử ụ

ng pháp thu th p

Ý nghĩa s d ng

thông tin

ậ

ể

i u đ thu th p thông

2 Ph

ề

ươ ỏ

ng pháp ấ ph ng v n sâu

ươ ng pháp t ự ệ ữ ễ ữ

ệ

ử ụ

ệ

ặ

ợ ng h p khai ạ ề

ố ư Là ph tin v nh ng s ki n riêng mang tính cá ả nhân, nh ng vi n c nh và kinh nghi m cá nhân ườ t trong tr S d ng đ c bi ả ấ ữ ề thác thông tin v nh ng v n đ nh y c m.

Chính trị

Tôn giáo Tình d cụ

...

ng pháp thu th p thông

ươ ế

ự

ị

ậ Các ph tin khi ti n hành th c đ a

ử ụ

ng pháp thu

Ý nghĩa s d ng

ươ ậ th p thông tin

ươ

3 Ph

ở ẩ ề ử ụ ợ

ậ

pháp th o ả lu n nhóm

ự

ể

ả ấ ườ i

ặ ị

ạ ỏ ể S d ng đ : ữ  G i m nh ng thông tin v chu n ủ m c văn hóa c a 1 nhóm ề ề ề ả  Quan đi m n n t ng v 1 v n đ ợ ộ ậ n sinh trong m t t p h p ng ề  Đ nh nghĩa v văn hóa nhóm ho c ệ ủ c a các đ i di n cho nhóm nh .

ệ

ề

II. Gi

i thi u chung v quy trình

ị

ớ ữ ệ phân tích d li u đ nh tính

ị

ữ ệ

ậ

ỹ

ị

1. Đ nh nghĩa 2. Các k thu t phân tích d li u đ nh

tính ờ

ể

ử ụ

ề

ầ

ỗ ợ

ế 3. Th i đi m ti n hành phân tích ế 4. Quy trình ti n hành phân tích 5. S d ng các ph n m m h tr

ị

1. Đ nh nghĩa

ị

ượ

Đ nh tính

Đ nh l

ữ ệ

ng ị

ứ ủ ị ứ

ị Đ nh tính

ị ng

ữ ệ

ị ứ ị ứ ủ ị

ị Đ nh ngượ l

ị Phân tích d li u đ nh tính c a nghiên c u đ nh tính ữ ệ Phân tích d li u đ nh ượ ủ l ng c a nghiên c u ị đ nh tính ữ ệ Phân tích d li u đ nh tính ủ c a các nghiên c u đ nh ượ l Phân tích d li u đ nh ượ l ượ l ng c a nghiên c u đ nh ng

ữ ệ

ị

 “phân tích d li u trong nghiên c u đ nh tính

ị

ứ ữ ệ

” quan ủ

ớ

i quá trình phân tích các d li u đ nh tính c a

ứ

ị

tâm t nghiên c u đ nh tính.

ị

1. Đ nh nghĩa

ị Phân tích d li u đ nh tính là quá trình:

ữ

ạ

ữ ệ ọ

ữ ệ

ệ

ạ

 Nghiên c u các d li u d ng ch ữ ặ  T p trung vào vi c g i tên/đ t tên cho các d li u d ng ch

ứ

ấ

ậ trên ể

ữ ệ

ớ

ệ ệ ữ

 K nh ng câu chuy n mà nhà nghiên c u quan sát th y.  Tìm hi u m i liên h gi a nhóm d li u này v i các nhóm

ữ ệ

ủ

ể

ườ ả ờ ồ

ặ ừ

i tr l

i đ ng ý ho c t

ố ả ch i tr

ữ

ể

ạ

i nghiên c u có th phân tích và tái c u trúc l ạ

ườ ọ

ể

ấ ượ i đ c hi u đ

ữ i các d c ý nghĩa sâu

ằ ữ ệ

ủ

ữ ố ể d li u khác ặ ể  Tìm hi u đ c đi m c a ng ề ụ ể ấ ờ ề i v nh ng v n đ c th . l ứ ườ  Ng ữ ệ li u d ng ch nh m giúp ng ữ xa c a nh ng d li u

ữ ệ ứ

ị

1. Đ nh nghĩa

ệ

ỹ

K năng/ kinh nghi m

ự

ả

ạ

Tr c giác/c m giác Nh y bén

Làm vi c ệ nghiêm túc

ạ ộ

 Quá trình phân tích ị ữ ệ d li u đ nh tính là ầ ự ế ợ s k t h p nhu n ỹ ữ ễ nhuy n gi a k năng, kinh nghi m ệ ủ c a cá nhân nhà ớ ự ứ nghiên c u v i tr c ả giác, c m giác nh y bén và m t quy trình phân tích ữ ệ thông tin/d li u ợ m t cách h p lý và nghiêm túc.

Quy trình phân tích h p lýợ

ộ

cá nhân trong nghiên

ế ố Y u t ị ứ c u đ nh tính

ề ơ ả

ự

 V c b n không có quy t c chu n m c nào

ẩ ị

cho quá trình phân tích d li u đ nh tính

ớ

ẫ

ả

ề

ắ ữ ệ ướ ế

ạ

ể ử ụ ả ấ

ng d n v i đi u t đánh giá vì: ứ

ị

 Có th s d ng các b n h ệ ki n ph i r t linh ho t và bi ứ  M i nghiên c u đ nh tính là 1 nghiên c u riêng ậ t có nh ng cách ti p c n dùng đ phân tích



ữ ể ế

ạ trong quá trình nghiên c u ứ t c các giai đo n ề ậ ớ ấ

ế ỹ ứ ể ệ ạ ộ

ả

ỗ ệ bi ặ đ c thù Ở t ấ ả ị đ nh tính, cách ti p c n v i v n đ nghiên c u ụ ph thu c vào k năng, vào vi c đào t o, hi u ệ ế t và kh năng th c hi n cũng cách phân tích bi ủ c a m i ự ườ ỗ cá nhân ng i phân tích.

cá nhân trong nghiên

ế ố Y u t ị ứ c u đ nh tính?

ườ

 Y u t

ể i có th xem

cá nhân con ng

i trong quá trình

ữ ệ

ị

ơ ả

ể ể

ế ố ưỡ ư nh con dao hai l ề đi u tra và phân tích d li u đ nh tính vì: ổ ậ ạ  Là đi m m nh n i b t ủ ế  Là đi m y u c b n c a quá trình này.

ỹ

ữ ậ 2. Các k thu t phân tích d ị ệ li u đ nh tính

ậ

ườ

 Sau khi thu th p xong d li u, thông th

ố

ề

t c các nhà nghiên c u đ u mu n:

ữ ệ ứ ể

ủ ề

ệ ượ ị ự ả ạ l i hi n t

ấ ả ủ ề  Xác đ nh ch đ và các ti u ch đ  Xây d ng codebook ng  Mô t  Đ a ra các so sánh  Xây d ng, th hi n và ki m tra các mô hình (các

ể ệ ể

ữ ệ

ứ

 Quá trình phân tích d li u ph i đáp ng

ụ

ữ

ượ

ự ế ử ụ lý thuy t s d ng trong nghiên c u)

ứ ả c nh ng m c tiêu nêu trên

ỹ

ữ ậ 2. Các k thu t phân tích d ị ệ li u đ nh tính

ữ ệ

ị

Phân tích d li u đ nh tính

ạ

ữ ệ Phân tích d li u d ng mã hóa

ữ ệ ữ

ạ

Phân tích d li u d ng ch

Thăm dò

Xác nh n ậ

ố ợ Ph i h p

Key word in context (KWIC)

•Phân tích n i dung •S d ng n i dung

•Dân t c h c ọ ộ •Quy t đ nh các ế ị

•Lý thuy t căn b n ả ế •Phân tích gi n đả ồ •Phân tích quy n pạ

ộ ộ ừ ể đi m

ử ụ ủ c a các t

mô hình

ạ

ữ

ữ ệ Phân tích d li u d ng ch

ạ

ỹ

ừ

ữ

ng và các đo n

ậ ả

ồ

 K thu t phân tích t văn b n bao g m:  Phép phân tích nh ng t

ữ ừ ng quan ụ ể

ữ ả tr ng trong hoàn c nh c th (KWIC)

ừ

ữ

ạ

ướ

ọ  Đ m tế  Phân tích nh ng m ng l

i có ý

nghĩa

ạ

ữ ệ Phân tích d li u d ng mã hóa

ả

ế ề ồ

ạ

ả

ộ đi n n i dung

 Phân tích lý thuy t n n,  Phân tích gi n đ ,  Quy n p phân tích, ộ  Phân tích n i dung căn b n, ừ ể ử ụ  S d ng t  ....

ờ

ể

ế

ợ

ị

3. Th i đi m thích h p ti n hành ữ ệ phân tích d li u đ nh tính?

 Survey: d a trên ki m đ nh có tiêu chu n ho c

ể ẩ ặ ị

ự ế ế ứ ệ t k cho nghiên c u th c nghi m thì ranh

ữ ậ nh ng thi gi

ạ

ự ữ ệ ữ ớ ữ ớ i gi a thu th p và phân tích d li u khá rõ ràng. i gi a 2 quá trình này ị  Nghiên c u đ nh tính: ranh gi

 Ví d : ụ

ự

ữ

ị

ưở

ẽ ự

 Trong quá trình th c đ a, nh ng ý t

ng phân tích s tr c

ệ

ắ

ấ ế ti p xu t hi n. ẫ ạ

ầ

ẽ ầ  Các m u hình s d n s c nét. ủ  Giai đo n đ u c a fieldwork có xu h

ng chung chung và

ổ ủ

ễ

ổ

ướ ữ ệ

ự ế d thay đ i theo s bi n đ i c a d li u

ứ là không rõ ràng vì:  Mang tính khám phá ổ  Thay đ i linh ho t

ậ

ờ

L i khuyên: thu th p – phân tích

ồ

ị Vi c phân tích thông tin đ nh tính nên di n ra đ ng ậ

ệ

ậ

ỏ

ệ ễ th i v i quá trình thu th p thông tin vì: ệ  N u quá t p trung vào vi c phân tích, b qua vi c thu th p thông

ờ ớ ế tin:

ế ạ

ứ

ủ

ứ

ố

ị

ấ

 Câu h i/ v n đ nghiên c u g c – th m nh c a nghiên c u đ nh

ở

ề ỏ ị ả tính b c n tr .

ề ấ ầ

ữ

ế

ậ

ớ

 T o ra nh ng k t lu n quá s m – đi u r t c n tránh trong nghiên

ữ

ả

ợ

ở

 B qua nh ng thông tin có kh năng g i m phân tích/kh năng xác

ứ

ỏ

th c cho câu h i nghiên c u chính

ạ c uứ ỏ ự ấ

ậ

ờ

c l

thu th p đ ố

ượ ạ ữ i n a ạ

ấ ạ

ứ

ự

ạ

ả

 M t thông tin và không bao gi  Có kh năng th t b i trong giai đo n cu i – giai đo n ch ng th c

thông tin

ậ

ả

ứ

 N u hai quá trình thu th p thông tin và phân tích thông tin cùng ả ả ượ c c i c t p trung vào

ng c a c hai quá trình này cùng ph i đ ườ ữ ệ

ủ ỉ ượ ậ i nghiên c u không ch đ ế ị

ế ễ ệ ệ

ể

ầ

ấ ượ di n ra: ch t l ở ậ thi n. B i v y, ng ẳ ậ vi c thu th p d li u đ kh ng đ nh lý thuy t ban đ u

ờ

ả ậ

L i khuyên: mô t

t p trung

ữ ệ

ầ

ớ

 Cùng v i quá trình phân tích d li u c n

ữ ệ

ữ ụ ể ẽ

ứ

ị

ả ậ t p trung: nh ng d li u phong phú, ế t và c th s giúp nghiên c u đ nh

chú ý: 1. Mô t chi ti tính: ấ  Cung c p cho ng

ườ ọ ể i đ c kh năng hi u v th c

ườ ụ ể ả , con ng

ố ả

ề ự ả ế i và hoàn c nh c th thông qua t ứ cách nghiên c u b i c nh, ủ ự ệ

ấ ả ầ ạ ệ ấ  Các d u hi u và ý nghĩa c a các s vi c. ề ả  T o n n t ng cho t t c các ph n trong báo cáo

ờ

ổ

ữ ệ

ứ

L i khuyên: t

ch c d li u

ổ

ệ ố

2. T ch c d li u theo h th ng h p lý: ươ

ợ ứ

ng pháp nghiên c u đ nh tính

ị ẫ

ữ ệ ứ ủ ữ ệ  D li u c a ph ấ ớ r t l n và không có 1 h th ng khuôn m u rõ ràng nh trong nghiên c u đ nh l

ệ ố ứ ượ ị

ư ả

ế ầ ng ậ  C n ph i hoàn thành quá trình thu th p thông tin ướ c khi ti n hành phân tích đ và thông tin c n tr

 D li u nên đ

ượ c ghi chép trong 1 h th ng

ệ ầ ầ ủ ữ ệ ằ ệ ố ữ ệ b ng vi c gán nhãn cho các ph n d li u

ệ ữ ệ

ờ

ả L i khuyên: b o v d li u

ả

ữ

ệ ữ ệ ể ở

ữ

ữ ệ

ơ ỏ

ự ả 3. B o v d li u: Ph i có nh ng b n photo d ằ an toàn cho 1 n i khác nh m gi phòng đ ữ ư ế ự ố d li u tránh kh i nh ng s c đáng ti c nh : ộ ị ữ ệ  D li u b làm xáo tr n, ặ ị ấ  B m t ho c ị  B cháy

ế

4. Quy trình ti n hành phân tích

ạ

ồ

ứ

ạ

ứ

ọ

 Theo Glasser, Strauss và Morse, quá trình ị ữ ệ phân tích d li u đ nh tính g m 3 giai đo n chính nh sau: ổ ữ ệ ọ 1. Thu g n d li u: làm s ch và t ể ệ 2. Th hi n thông tin: cô đ ng và t

ch c thông tin ơ ồ ổ ch c s đ

phân tích thông tin ế ả

ầ

ể

ế

ậ

ị

ả

3. Phác th o ph n k t lu n và ki m đ nh k t qu

ế

4. Quy trình ti n hành phân tích

ạ

ể ệ

Th hi n thông tin

ọ Thu g n/làm s ch ữ ệ d li u

ậ

ế ứ

ể

K t lu n/ Ki m ch ng thông tin

ữ ệ

X lýử ị d li u đ nh tính

ữ ệ

ọ ị

ế ế

Thu g n d li u đ nh tính

Phân tích và ể ệ th hi n thông tin

ậ K t lu n và t báo cáo vi

ệ

ứ ể Ki m ch ng thông tin

ạ ả

Phân tích ban đ uầ

T o các b n ghi

Mã hóa ữ ệ d li u

ị ẩ Chu n b báo cáo

ậ Nh p và ữ ư l u tr thông tin

Gán nhãn cho các nhóm

Phát tri nể ệ ố h th ng ữ ệ d li u

ể ệ Th hi n ố m i quan h gi a ữ các nhóm

Tìm ki m ế Các tr.h p ợ ể đi n hình

Phân tích ban đ uầ

ữ ệ

ị

 Quy trình phân tích d li u đ nh tính có xu ặ ạ i quy trình nghiên

ng ti p t c và l p l

ầ

 Vi c phân tích ban đ u s ti p t c cho

ế ụ ướ h ị ứ c u đ nh tính ệ ế

ượ

c nhà

ẽ ế ụ ứ ủ ề đ n khi nào ch đ nghiên c u đ ứ nghiên c u làm rõ

ạ

ả

T o các b n ghi

ộ ườ

ữ ệ ữ

ị ả

ề

ạ

ứ

ả

đ nh tính, ng ớ b n ghi ệ phát hi n th y t  Ý nghĩa: khi ng

ườ ề

ủ ề

ặ

ứ ữ ệ

ầ

 Trong toàn b quá trình phân tích d li u ứ i nghiên c u nên có nh ng ữ ạ ụ i nh ng đi u b n nh (ví d : ghi l ấ ừ ữ ệ d li u) i nghiên c u n y sinh ý ể ọ ho c hi u h n v ch đ nghiên c u, h ầ ể ổ có th b sung thêm vào ph n d li u c n nghiên c u. ứ

ữ

ư

ậ

Nh p và l u tr thông tin

ả

ứ

 Các văn b n th

ị

ữ

ng dùng trong nghiên c u ừ ả ả

ỡ ậ

ả

ỏ

ấ ự

ủ

ị

ườ ghi âm đ nh tính: nh ng b n g băng t ph ng v n sâu, th o lu n nhóm, b n ghi chép th c đ a c a quan sát…

ả

ủ

ể ả

ố ụ

ử ụ

ộ ỡ

ứ

ể

ữ ệ ộ

ặ

ỉ ấ ầ

ụ

ả

 Đ đ m b o tính nguyên g c c a thông tin cũng nh tùy thu c vào m c đích s d ng ả d li u, văn b n g băng có th có các m c đ khác nhau: ỡ  G băng s l ữ ỡ

ữ ơ ượ c: ch l y nh ng thông tin chính ho c ế ứ ụ ạ t ph c v cho nghiên c u nh ng đo n văn b n c n thi ộ ạ ế i toàn b các thông tin m t

t: ghi chép l

ự

ế

 G băng chi ti cách chi ti

ộ t, chính xác và trung th c.

ư

ữ

ự ệ

ậ Nh p và l u tr thông tin ờ L i khuyên :  B n thân ng

ỡ ộ ứ ươ ho c m t vài b n d băng

ứ ạ ổ ch c l i thông

ủ ề

ả

ắ

ả

ể

ữ ệ ượ

ừ

ị ớ

ự

ể ậ ấ  Th y đ

c s chuy n đ i thông tin t

quá trình th c đ a t

ầ

ậ

ả

ữ ệ

ủ

ượ

ộ ộ ầ

c b c l

d n

 C m nh n s c thái, ý nghĩa c a d li u đ trong toàn b quá trình tích lũy thông tin.

ộ ả ì nghiên c u nên th c hi n toàn b ả ặ ứ ươ ì nghiên c u nên đánh máy và t  Ng ế ừ t tay, ghi chép trong quá trình thu tin t các b n vi ằ ậ th p thông tin nh m ầ  Hi u sâu s c và đ y đ v ý nghĩa cũng nh hoàn c nh thu

 D băng ho c nghe l

th p d li u. ổ ự ủ quá trình phân tích đ y đ ắ ộ ặ ư

ạ ấ ộ ả i toàn b các b n ghi âm m t

ỡ ờ ể ỏ ấ ọ th i gian nh ng r t quan tr ng, không th b qua

ữ ệ

Phân tích d li u

ữ ệ

ườ

ể

ợ

 Mã hóa d li u ế  Tìm ki m các mô hình/ tr

ng h p đi n

hình

ể ể ệ

 Gán nhãn cho các nhóm ữ ệ ệ ố  Phát tri n h th ng d li u ệ ữ ố  Th hi n m i quan h gi a các nhóm

ử ụ

ỗ ợ

ề

ầ

5. S d ng các ph n m m h tr

ế

ứ

ệ

ờ

 Ti

ử ệ t ki m th i gian và công s c trong vi c x ữ ệ lý d li u.

ề

ụ ể h ỗ

ầ  Máy tính và các ph n m m là công c đ

ườ

 Con ng

trợ quá trình phân tích. i m i chính là ị

ườ

ế ị quy t đ nh ệ ự i th c hi n ẽ

ế ố y u t (Ng ị

ể ư

ả

ị

ữ

ấ

ủ ề ườ

ẫ ả ặ ợ ng h p

ớ trong phân tích đ nh tính: ế ữ ệ quá trình phân tích d li u đ nh tính s quy t đ nh ph i làm gì đ đ a ra các khuôn m u, nh ng gì c u thành nên ch đ , ph i đ t tên ủ gì và tìm ra ý nghĩa c a các tr nghiên c u. )ứ

ử ụ

ỗ ợ

ề

ầ

5. S d ng các ph n m m h tr

ườ

 Theo Fielding (1995, 2000) ng

ử i đã s

ấ

ề

ầ

ạ

ề

ạ

ữ

ầ ầ ầ

ế

ụ ầ d ng r t nhi u ph n m m phân tích ị đ nh tính có 3 lo i ph n m m phân tích ị đ nh tính nh sau: ả ậ ề  Ph n m m thu th p các văn b n d ng ch ậ ề  Ph n m m thu th p và mã hóa ự ề  Ph n m m xây d ng các lý thuy t

ử ụ

ỗ ợ

ề

ầ

5. S d ng các ph n m m h tr

ắ ứ ườ i nghiên c u nên cân nh c Tr

ướ nh ng y u t

ữ ệ

ọ sau: ậ ữ

ệ ổ ộ ứ ổ ự c khi l a ch n, ng ế ố ữ ứ  Cách th c nh p d li u: ồ ư  Ngu n l u tr thông tin khác nhau ứ  Cách th c mã hóa  M c đ khác nhau trong vi c t ch c, tái t ứ ch c và

ứ ặ ử ụ ữ ắ ặ ớ

đ t nhãn cho các mã ầ ế ữ ị

ự ệ ớ

ủ

ữ ệ ặ ể ệ ỗ ợ ơ ớ  S d ng nh ng ph n ghi nh ho c chú thích g n v i ượ ệ các mã (H u ích n u vi c phân tích d li u đ nh đ c ẽ th c hi n theo nhóm. Các ghi nh ho c chú thích s giúp cho các thành viên trong nhóm hi u ý c a nhau h n, h tr nhau trong quá trình làm vi c chung)