7/25/2017
1
HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
BỘ MÔN KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ
QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU
Hồ Ngọc Ninh
(hongocninh@gmail.com)
2
Các nội dung
• Cấu trúc của nghiên cứu
• Giai đoạn kế hoạch NC
• Giai đoạn thực hiện NC
• Xây dựng đề cương nghiên cứu
• Tính khả thi của nghiên cứu
3
CẤU TRÚC CỦA
NGHIÊN CỨU
7/25/2017
2
4
Cấu trúc của nghiên cứu
Tổng quan, các câu hỏi rộng,
lĩnh vực NC
Tên đề tài NC
Mục tiêu, giả thiết, giả
thuyết, câu hỏi, hướng
tiếp cận, phương pháp NC
Phân tích
Kết quả, thảo luận
Trở lại câu hỏi – Tổng quát hoá
QUÁ TRÌNH
NGHIÊN CỨU
6
Quá trình nghiên cứu
• Có nhiều cách phân chia quá trình nghiên cứu khác
nhau – cho nên có thể có các bước khác nhau
• Mỗi ngành có thể có sự khác biệt nhỏ
– Theo sự phát triển của luận điểm
– Theo giai đoạn
– Theo “đường xoắn ốc”
– .....
7/25/2017
3
7
[Takeda,1990]
Nhận thức
vấn đề Khuyến cáo Kết luận Đánh giá
Tìm kiếm Suy luận
+ Hoạt động và mục tiêu kiến
thức
Giới hạn
Dòng kiến
thức
Các bước
của quá
trình
Hình thức
logic
Thiết kế quá trình theo luận điểm
NHẬN THỨC VẤN ĐỀ
Phát triển
8
Quá trình nghiên cứu theo các bước
BƯỚC I
LỰA CHỌN ĐỀ TÀI KHOA HỌC
BƯỚC II
HÌNH THÀNH LUẬN ĐIỂM KHOA HỌC
BƯỚC III
CHỨNG MINH LUẬN ĐIỂM KHOA HỌC
BƯỚC IV
TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM KHOA HỌC
Theo: Vũ Cao Đàm, 2005
Quá trình nghiên cứu
Kinh tế & Quản lý
QUAN SÁT
Xác định lĩnh
vực rộng của
nghiên cứu
XÁC ĐỊNH
VẤN ĐỀ
Mô tả
vấn đề NC
THU THẬP
THÔNG TIN BAN
ĐẦU
Phỏng vấn &
Tổng quan tài liệu
KHUNG LÝ
THUYẾT
Xác định
các biến số
XÂY DỰNG
CÁC GIẢ
THUYẾT
THU THẬP SỐ LIỆU,
PHÂN TÍCH VÀ
GIẢI THÍCH
QUI NẠP
Liệu giả thuyết đã
được chứng minh?
Liệu câu hỏi NC đã
được trả lời?
THIẾT KẾ NC
7/25/2017
4
10
“Đặc tính” của quá trình nghiên cứu
•NC luôn bắt đầu bằng đặt câu hỏi hay nêu
vấn đề;
• NC đòi hỏi phải có mục tiêu rõ ràng;
• NC cứu tuân theo một kế hoạch cụ thể;
•NC thường chia vấn đề chính thành những
vấn đề nhỏ có thể giải quyết;
11
“Đặc tính” của quá trình nghiên cứu
•NC được định hướng bởi vấn đề nghiên cứu
cụ thể, các câu hỏi NC và giả thuyết NC;
• NC chấp nhận một số giả thuyết then chốt;
• NC đòi hỏi thu thập và phân tích dữ liệu nhằm
giải quyết vấn đề nêu ra ban đầu;
•Về bản chất, NC là “đường phát triển xoắn
ốc”.
12
NC là
“đường
phát
triển
xoắn
ốc”
7/25/2017
5
13
Các thành phần quan trọng của nghiên cứu
• Phát biểu vấn đề, Câu hỏi nghiên cứu, Mục tiêu
NC, Lợi ích NC
• Lý thuyết, Giả thiết, Tài liệu tổng quan
• Các biến, Thông số, và Giả thuyết
• Định nghĩa, Chỉ tiêu, Thước đo
• Thiết kế nghiên cứu và Phương pháp luận
• Công cụ nghiên cứu, Chọn mẫu
• Phân tích số liệu
• Kết luận, Phân tích, đề xuất
Chữ đỏ có thể cần bổ sung???
14
Các câu hỏi trong quá trình nghiên cứu
Trong toàn bộ quá trình nghiên cứu phải suy nghĩa đến các câu hỏi
(đây không phải là câu hỏi nghiên cứu):
–Ai: Ai là người NC, Ai tham gia vào đề tài NC, Ai là người
hưởng lợi từ NC, ...
–Cái gì, cái nào? NC cần quan tâm đến cái gì? Lý thuyết nào,..
–Ở đâu? Thực hiện NC ở đâu? (cả theo nghĩa rộng)
–Khi nào? Là khoảng thòi gian (số liệu và thời gian NC)
–Tại sao? Tại sao lại làm NC này? Tại sao lựa chọn địa điểm
kia, v.v
–Như thế nào? NC được thực hiện thế nào? - Phương pháp NC
15
CÁC GIAI ĐOẠN CỦA
NGHIÊN CỨU