9 N(cid:1)N KINH T(cid:2) TH(cid:3)C TRONG DÀI H(cid:4)N

2525

S(cid:5)n xu(cid:6)t và T(cid:7)ng tr(cid:8)(cid:9)ng

Bài gi(cid:5)ng c(cid:10)a TS Ph(cid:11)m Th(cid:12) Anh pham.theanh@yahoo.com

Copyright © 2004 South-Western

S(cid:1)n xu(cid:2)t và T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng

S(cid:1)n xu(cid:2)t và T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng

• M(cid:1)c s(cid:2)ng c(cid:3)a m(cid:11)i qu(cid:2)c gia có s(cid:12) thay (cid:13)(cid:14)i • M(cid:1)c s(cid:2)ng c(cid:3)a m(cid:4)t qu(cid:2)c gia ph(cid:5) thu(cid:4)c vào kh(cid:6) n(cid:7)ng s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5) c(cid:3)a h(cid:10). m(cid:15)nh theo th(cid:16)i gian.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

S(cid:1)n xu(cid:2)t và T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng

S(cid:1)n xu(cid:2)t và T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng

•• N(cid:7)ng su(cid:8)t

• (cid:17) M(cid:18) trong th(cid:19) k(cid:20) qua, thu nh(cid:21)p trung bình tính theo GDP th(cid:12)c t(cid:19) bình quân (cid:13)(cid:22)u ng(cid:23)(cid:16)i (cid:13)ã t(cid:7)ng kho(cid:6)ng 2% m(cid:4)t n(cid:7)m. N(cid:7)ng su(cid:8)t ph(cid:6)n ánh l(cid:23)(cid:24)ng hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5) s(cid:6)n xu(cid:8)t ra trong m(cid:4)t gi(cid:16) c(cid:3)a m(cid:11)i lao (cid:13)(cid:4)ng. • M(cid:1)c s(cid:2)ng c(cid:3)a m(cid:4)t qu(cid:2)c gia (cid:13)(cid:23)(cid:24)c xác (cid:13)(cid:9)nh b(cid:25)i n(cid:7)ng su(cid:8)t c(cid:3)a ng(cid:23)(cid:16)i lao (cid:13)(cid:4)ng.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

1

B(cid:1)ng 1 Th(cid:6)c t(cid:7) t(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng (cid:5) m(cid:8)t s(cid:9) n(cid:4)(cid:10)c

T(cid:11)NG TR(cid:12)(cid:13)NG KINH T(cid:14) TRÊN TH(cid:14) GI(cid:15)I • M(cid:1)c s(cid:2)ng, tính theo GDP th(cid:12)c t(cid:19) bình quân (cid:13)(cid:22)u

ng(cid:23)(cid:16)i, khác nhau nhi(cid:26)u gi(cid:27)a các qu(cid:2)c gia.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright©2004 South-Western

T(cid:11)NG TR(cid:12)(cid:13)NG KINH T(cid:14) TRÊN TH(cid:14) GI(cid:15)I

T(cid:11)NG TR(cid:12)(cid:13)NG KINH T(cid:14) TRÊN TH(cid:14) GI(cid:15)I • Nh(cid:27)ng n(cid:23)(cid:28)c nghèo nh(cid:8)t có m(cid:1)c thu nh(cid:21)p trung bình khác xa so v(cid:28)i n(cid:23)(cid:28)c M(cid:18) trong nhi(cid:26)u th(cid:21)p k(cid:20).

• T(cid:2)c (cid:13)(cid:4) t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng hàng n(cid:7)m tuy có v(cid:29) nh(cid:30)

nh(cid:23)ng s(cid:31) r(cid:8)t l(cid:28)n khi tính g(cid:4)p trong nhi(cid:26)u n(cid:7)m. • Vi c tính g(cid:4)p ph(cid:6)n ánh t(cid:2)c (cid:13)(cid:4) t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng tích lu! trong c(cid:6) th(cid:16)i k".

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

N(cid:11)NG SU(cid:16)T: VAI TRÒ VÀ CÁC NHÂN T(cid:17) XÁC (cid:18)(cid:19)NH NÓ

T(cid:20)i sao n(cid:3)ng su(cid:2)t l(cid:20)i quan tr(cid:21)ng nh(cid:4) v(cid:22)y

• N(cid:7)ng su(cid:8)t (cid:13)óng vai trò then ch(cid:2)t trong vi c

quy(cid:19)t (cid:13)(cid:9)nh m(cid:1)c s(cid:2)ng c(cid:3)a các qu(cid:2)c gia trên th(cid:19) gi(cid:28)i. • N(cid:1)ng su(cid:2)t ph(cid:6)n ánh l(cid:23)(cid:24)ng hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5) mà m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng có th# s(cid:6)n xu(cid:8)t ra trong m(cid:11)i gi(cid:16) làm vi c.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

2

T(cid:20)i sao n(cid:3)ng su(cid:2)t l(cid:20)i quan tr(cid:21)ng nh(cid:4) v(cid:22)y N(cid:3)ng su(cid:2)t (cid:23)(cid:4)(cid:24)c quy(cid:7)t (cid:23)(cid:25)nh th(cid:7) nào

• $# hi#u t(cid:15)i sao có s(cid:12) khác bi t l(cid:28)n v(cid:26) m(cid:1)c s(cid:2)ng gi(cid:27)a các qu(cid:2)c gia, chúng ta ph(cid:6)i t(cid:21)p trung xem xét quá trình s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5). • Các (cid:13)(cid:22)u vào s% d(cid:5)ng (cid:13)# s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5) (cid:13)(cid:23)(cid:24)c g(cid:10)i là các nhân t(cid:2) s(cid:6)n xu(cid:8)t. • Các nhân t(cid:2) s(cid:6)n xu(cid:8)t tr(cid:12)c ti(cid:19)p quy(cid:19)t (cid:13)(cid:9)nh n(cid:7)ng su(cid:8)t.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

N(cid:3)ng su(cid:2)t (cid:23)(cid:4)(cid:24)c quy(cid:7)t (cid:23)(cid:25)nh th(cid:7) nào N(cid:3)ng su(cid:2)t (cid:23)(cid:4)(cid:24)c quy(cid:7)t (cid:23)(cid:25)nh th(cid:7) nào

• là m(cid:4)t nhân t(cid:2) s(cid:6)n xu(cid:8)t (cid:13)(cid:23)(cid:24)c s(cid:6)n xu(cid:8)t ra.

• nó là (cid:13)(cid:22)u vào c(cid:3)a quá trình s(cid:6)n xu(cid:8)t hi n t(cid:15)i nh(cid:23)ng là (cid:13)(cid:22)u

ra c(cid:3)a quá trình s(cid:6)n xu(cid:8)t khác trong quá kh(cid:1).

• là l(cid:23)(cid:24)ng máy móc thi(cid:19)t b(cid:9) và nhà x(cid:23)(cid:25)ng (cid:13)(cid:23)(cid:24)c s%

• T(cid:3) b(cid:4)n hi(cid:5)n v(cid:6)t

d(cid:5)ng (cid:13)# s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5). • Các công c(cid:5) (cid:13)(cid:23)(cid:24)c s% d(cid:5)ng (cid:13)# l&p ráp ho’c s%a ch(cid:27)a ôtô. • Các c(cid:4)ng c(cid:5) (cid:13)(cid:23)(cid:24)c s% d(cid:5)ng (cid:13)# (cid:13)óng (cid:13)( n(cid:4)i. • Các toà nhà v(cid:7)n phòng, tr(cid:23)(cid:16)ng h(cid:10)c,…

• Các nhân t(cid:2) s(cid:6)n xu(cid:8)t • T(cid:23) b(cid:6)n hi n v(cid:21)t • T(cid:23) b(cid:6)n nhân l(cid:12)c • Tài nguyên thiên nhiên • Ki(cid:19)n th(cid:1)c công ngh

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

N(cid:3)ng su(cid:2)t (cid:23)(cid:4)(cid:24)c quy(cid:7)t (cid:23)(cid:25)nh th(cid:7) nào N(cid:3)ng su(cid:2)t (cid:23)(cid:4)(cid:24)c quy(cid:7)t (cid:23)(cid:25)nh th(cid:7) nào

• là các y(cid:19)u t(cid:2) (cid:13)(cid:22)u vào s% d(cid:5)ng trong s(cid:6)n xu(cid:8)t (cid:13)(cid:23)(cid:24)c

• là thu(cid:21)t ng(cid:27) c(cid:3)a các nhà kinh t(cid:19) ph(cid:6)n ánh ki(cid:19)n th(cid:1)c và k! n(cid:7)ng mà ng(cid:23)(cid:16)i lao (cid:13)(cid:4)ng có (cid:13)(cid:23)(cid:24)c thông qua giáo d(cid:5)c, (cid:13)ào t(cid:15)o, và kinh nghi m • Gi(cid:2)ng nh(cid:23) t(cid:23) b(cid:6)n hi n v(cid:21)t, t(cid:23) b(cid:6)n nhân l(cid:12)c làm t(cid:7)ng kh(cid:6) n(cid:7)ng s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5) c(cid:3)a m(cid:11)i qu(cid:2)c gia.

cung c(cid:8)p b(cid:25)i t(cid:12) nhiên, ví d(cid:5) nh(cid:23) (cid:13)(cid:8)t (cid:13)ai, sông ngòi, khoáng s(cid:6)n. • Các tài nguyên có th# tái sinh bao g(m cây xanh và r)ng. • Các tài nguyên không th# tái sinh bao g(m d(cid:22)u m(cid:30) và

than (cid:13)á.

• có th# là quan tr(cid:10)ng nh(cid:23)ng không ph(cid:6)i là thi(cid:19)t y(cid:19)u (cid:13)# m(cid:4)t n(cid:26)n kinh t(cid:19) có th# (cid:13)(cid:15)t (cid:13)(cid:23)(cid:24)c n(cid:7)ng su(cid:8)t cao trong vi c s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5).

• T(cid:3) b(cid:4)n nhân l(cid:7)c • Tài nguyên thiên nhiên

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

3

Thông tin thêm: Hàm s(cid:1)n xu(cid:2)t

N(cid:3)ng su(cid:2)t (cid:23)(cid:4)(cid:24)c quy(cid:7)t (cid:23)(cid:25)nh th(cid:7) nào

• là s(cid:12) hi#u bi(cid:19)t c(cid:3)a xã h(cid:4)i v(cid:26) các cách th(cid:1)c t(cid:2)t nh(cid:8)t

s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5).

• Ki(cid:8)n th(cid:9)c công ngh(cid:5)

• T(cid:23) b(cid:6)n nhân l(cid:12)c ph(cid:6)n ánh ngu(n l(cid:12)c (cid:13)(cid:23)(cid:24)c chi tiêu (cid:13)# truy(cid:26)n t(cid:6)i s(cid:12) hi#u bi(cid:19)t này t(cid:28)i l(cid:12)c l(cid:23)(cid:24)ng lao (cid:13)(cid:4)ng.

• Các nhà kinh t(cid:19) th(cid:23)(cid:16)ng s% d(cid:5)ng m(cid:4)t hàm s(cid:6)n xu(cid:8)t (cid:13)# mô t(cid:6) m(cid:2)i quan h gi(cid:27)a l(cid:23)(cid:24)ng (cid:13)(cid:22)u vào s% d(cid:5)ng trong s(cid:6)n xu(cid:8)t và s(cid:6)n l(cid:23)(cid:24)ng (cid:13)(cid:22)u ra c(cid:3)a quá trình s(cid:6)n xu(cid:8)t (cid:13)ó.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

Thông tin thêm: Hàm s(cid:1)n xu(cid:2)t

Thông tin thêm: Hàm s(cid:1)n xu(cid:2)t

• Hàm s(cid:6)n xu(cid:8)t có hi u su(cid:8)t không (cid:13)(cid:14)i theo quy

mô n(cid:19)u, v(cid:28)i m(cid:10)i s(cid:2) d(cid:23)+ng x, xYxY = A F( = A F(xLxL,, xKxK,, xHxH,, xNxN)) • T(cid:1)c là g(cid:8)p (cid:13)ôi m(cid:10)i y(cid:19)u t(cid:2) (cid:13)(cid:22)u vào thì s(cid:6)n l(cid:23)(cid:24)ng c,ng s(cid:31) t(cid:7)ng g(cid:8)p (cid:13)ôi.

(cid:13)(cid:23)(cid:24)c k(cid:19)t h(cid:24)p nh(cid:23) th(cid:19) nào.

• Y = A F(L, K, H, N) • Y = s(cid:6)n l(cid:23)(cid:24)ng (cid:13)(cid:22)u ra • A = công ngh s(cid:6)n xu(cid:8)t s*n có • L = l(cid:23)(cid:24)ng lao (cid:13)(cid:4)ng • K = l(cid:23)(cid:24)ng t(cid:23) b(cid:6)n hi n v(cid:21)t • H = l(cid:23)(cid:24)ng t(cid:23) b(cid:6)n nhân l(cid:12)c • N = l(cid:23)(cid:24)ng tài nguyên thiên nhiên • F( ) là hàm s(cid:6)n xu(cid:8)t cho bi(cid:19)t các y(cid:19)u t(cid:2) (cid:13)(cid:22)u vào

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

Thông tin thêm: Hàm s(cid:1)n xu(cid:2)t

Thông tin thêm: Hàm s(cid:1)n xu(cid:2)t

• Các hàm s(cid:6)n xu(cid:8)t v(cid:28)i hi u su(cid:8)t không (cid:13)(cid:14)i theo

quy mô có m(cid:4)t hàm ý h(cid:27)u ích. • $’t x = 1/L, Y/ L = A F(1, K/ L, H/ L, N/ L) •• Y/ L = A F(1, K/ L, H/ L, N/ L)

Trong (cid:13)ó: Y/L = s(cid:6)n l(cid:23)(cid:24)ng bình quân m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng K/L = t(cid:23) b(cid:6)n hi n v(cid:21)t bình quân m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng H/L = t(cid:23) b(cid:6)n nhân l(cid:12)c bình quân m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng N/L = tài nguyên thiên nhiên bình quân m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng

• Ph(cid:23)+ng trình trên cho th(cid:8)y r-ng n(cid:7)ng su(cid:8)t (Y/L) ph(cid:5) thu(cid:4)c vào t(cid:23) b(cid:6)n hi n v(cid:21)t bình quân m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng (K/L), t(cid:23) b(cid:6)n nhân l(cid:12)c bình quân m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng (H/L), và tài nguyên thiên nhiên bình quân m(cid:4)t lao (cid:13)(cid:4)ng (N/L), c,ng nh(cid:23) trình (cid:13)(cid:4) công ngh , (A).

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

4

T(cid:11)NG TR(cid:12)(cid:13)NG KINH T(cid:14) VÀ CHÍNH SÁCH CÔNG C(cid:26)NG • Chính ph(cid:3) có th# làm nhi(cid:26)u cách (cid:13)# t(cid:7)ng n(cid:7)ng

T(cid:11)NG TR(cid:12)(cid:13)NG KINH T(cid:14) VÀ CHÍNH SÁCH CÔNG C(cid:26)NG • Các chính sách c(cid:3)a chính ph(cid:3) làm t(cid:7)ng n(cid:7)ng

su(cid:8)t và m(cid:1)c s(cid:2)ng.

su(cid:8)t và m(cid:1)c s(cid:2)ng • Khuy(cid:19)n khích ti(cid:19)t ki m và (cid:13)(cid:22)u t(cid:23). • Khuy(cid:19)n khích (cid:13)(cid:22)u t(cid:23) t) n(cid:23)(cid:28)c ngoài. • Khuy(cid:19)n khích giáo d(cid:5)c và (cid:13)ào t(cid:15)o. • $(cid:6)m b(cid:6)o quy(cid:26)n s(cid:25) h(cid:27)u và duy trì (cid:14)n (cid:13)(cid:9)nh chính tr(cid:9). • Thúc (cid:13).y t(cid:12) do th(cid:23)+ng m(cid:15)i. • Thúc (cid:13).y nghiên c(cid:1)u và phát tri#n.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

Hình 1 T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng và (cid:18)(cid:27)u t(cid:4)

T(cid:27)m quan tr(cid:21)ng c(cid:28)a ti(cid:7)t ki(cid:29)m và (cid:23)(cid:27)u t(cid:4)

(b) (cid:16)(cid:17)u t(cid:8) 1960-1991

(a) T(cid:13)c (cid:14)(cid:15) t(cid:7)ng tr(cid:8)(cid:9)ng 1960-1991

South Korea Singapore Japan Israel Canada Brazil West Germany Mexico United Kingdom Nigeria United States India Bangladesh Chile Rwanda

South Korea Singapore Japan Israel Canada Brazil West Germany Mexico United Kingdom Nigeria United States India Bangladesh Chile Rwanda

0

1

2

3

5

6

7

0

10

20

30

40

• M(cid:4)t cách làm t(cid:7)ng n(cid:7)ng su(cid:8)t trong t(cid:23)+ng lai là (cid:13)(cid:22)u t(cid:23) nhi(cid:26)u ngu(n l(cid:12)c hi n t(cid:15)i vào s(cid:6)n xu(cid:8)t t(cid:23) b(cid:6)n.

4 T(cid:13)c (cid:14)(cid:15) t(cid:7)ng tr(cid:8)(cid:9)ng (%)

(cid:16)(cid:17)u t(cid:8) (% GDP)

Copyright © 2004 South-Western

Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning

L(cid:24)i su(cid:2)t gi(cid:1)m d(cid:27)n và Hi(cid:29)u (cid:30)ng (cid:23)u(cid:31)i k(cid:25)p L(cid:24)i su(cid:2)t gi(cid:1)m d(cid:27)n và Hi(cid:29)u (cid:30)ng (cid:23)u(cid:31)i k(cid:25)p

• Khi l(cid:23)(cid:24)ng t(cid:23) b(cid:6)n t(cid:7)ng, s(cid:6)n l(cid:23)(cid:24)ng t(cid:7)ng thêm khi s% d(cid:5)ng thêm m(cid:4)t (cid:13)+n v(cid:9) t(cid:23) b(cid:6)n gi(cid:6)m; (cid:13)’c tính này (cid:13)(cid:23)(cid:24)c g(cid:10)i là l(cid:10)i su(cid:2)t gi(cid:4)m d(cid:11)n. • Trong dài h(cid:15)n, t(cid:20) l ti(cid:19)t ki m cao h+n d0n (cid:13)(cid:19)n m(cid:1)c n(cid:7)ng su(cid:8)t và thu nh(cid:21)p cao h+n, nh(cid:23)ng không làm t(cid:7)ng t(cid:2)c (cid:13)(cid:4) t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng c(cid:3)a chúng. • Do l(cid:24)i su(cid:8)t gi(cid:6)m d(cid:22)n, s(cid:12) gia t(cid:7)ng c(cid:3)a t(cid:20) l ti(cid:19)t ki m ch/ t(cid:15)m th(cid:16)i làm t(cid:7)ng t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

5

L(cid:24)i su(cid:2)t gi(cid:1)m d(cid:27)n và Hi(cid:29)u (cid:30)ng (cid:23)u(cid:31)i k(cid:25)p (cid:18)(cid:27)u t(cid:4) t n(cid:4)(cid:10)c ngoài

• Chính ph(cid:3) các n(cid:23)(cid:28)c có th# t(cid:7)ng tích lu! t(cid:23) b(cid:6)n

• Hi(cid:5)u (cid:9)ng (cid:12)u(cid:13)i k(cid:14)p ph(cid:6)n ánh (cid:13)’c tính các n(cid:23)(cid:28)c nghèo có xu h(cid:23)(cid:28)ng t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng nhanh h+n nh(cid:27)ng n(cid:23)(cid:28)c giàu. và t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng kinh t(cid:19) dài h(cid:15)n b-ng cách khuy(cid:19)n khích ngu(n (cid:13)(cid:22)u t(cid:23) n(cid:23)(cid:28)c ngoài.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

(cid:18)(cid:27)u t(cid:4) t n(cid:4)(cid:10)c ngoài Giáo d!c

• $(cid:22)u t(cid:23) t(cid:23) b(cid:6)n (cid:13)(cid:23)(cid:24)c s(cid:25) h(cid:27)u và (cid:13)i(cid:26)u hành b(cid:25)i m(cid:4)t t(cid:14) ch(cid:1)c

n(cid:23)(cid:28)c ngoài.

• $(cid:22)u t(cid:23) t) n(cid:23)(cid:28)c ngoài có nhi(cid:26)u d(cid:15)ng: • $(cid:22)u t(cid:23) tr(cid:12)c ti(cid:19)p n(cid:23)(cid:28)c ngoài (FDI)

• $(cid:22)u t(cid:23) gián ti(cid:19)p n(cid:23)(cid:28)c ngoài

l(cid:23)+ng c(cid:3)a m(cid:4)t cá nhân kho(cid:6)ng 10%.

• $(cid:22)u t(cid:23) (cid:13)(cid:23)(cid:24)c tài tr(cid:24) b-ng ti(cid:26)n c(cid:3)a n(cid:23)(cid:28)c ngoài nh(cid:23)ng (cid:13)(cid:23)(cid:24)c

(cid:13)i(cid:26)u hành b(cid:25)i công dân trong n(cid:23)(cid:28)c.

• Do v(cid:21)y, chính ph(cid:3) có m(cid:4)t cách làm t(cid:7)ng m(cid:1)c s(cid:2)ng là xây d(cid:12)ng các tr(cid:23)(cid:16)ng h(cid:10)c và khuy(cid:19)n khích m(cid:10)i ng(cid:23)(cid:16)i t(cid:21)n d(cid:5)ng chúng.

• $(cid:2)i v(cid:28)i t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng dài h(cid:15)n c(cid:3)a m(cid:4)t n(cid:23)(cid:28)c, giáo d(cid:5)c ít nh(cid:8)t c,ng có t(cid:22)m quan tr(cid:10)ng nh(cid:23) (cid:13)(cid:22)u t(cid:23) t(cid:23) b(cid:6)n hi n v(cid:21)t. • (cid:17) M(cid:18) m(cid:11)i n(cid:7)m (cid:13)(cid:19)n tr(cid:23)(cid:16)ng trung bình làm t(cid:7)ng ti(cid:26)n

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

Giáo d!c Giáo d!c

• M(cid:4)t v(cid:8)n (cid:13)(cid:26) c(cid:3)a các n(cid:23)(cid:28)c nghèo là ch(cid:4)y máu ch(cid:2)t xám - s(cid:12) di c(cid:23) c(cid:3)a nh(cid:27)ng lao (cid:13)(cid:4)ng (cid:13)(cid:23)(cid:24)c (cid:13)ào t(cid:15)o cao nh(cid:8)t t(cid:28)i các n(cid:23)(cid:28)c giàu.

• M(cid:4)t ng(cid:23)(cid:16)i (cid:13)(cid:23)(cid:24)c (cid:13)ào t(cid:15)o có th# (cid:13)(cid:23)a ra (cid:13)(cid:23)(cid:24)c các ý t(cid:23)(cid:25)ng m(cid:28)i v(cid:26) cách th(cid:1)c t(cid:2)t nh(cid:8)t s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5), nh(cid:16) (cid:13)ó có th# làm t(cid:7)ng l(cid:23)(cid:24)ng ki(cid:19)n th(cid:1)c c(cid:3)a xã h(cid:4)i và t(cid:15)o ra l(cid:24)i ích ngo(cid:15)i sinh (cid:13)(cid:2)i v(cid:28)i ng(cid:23)(cid:16)i khác.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

6

Quy"n s(cid:5) h#u và S(cid:6) (cid:31)n (cid:23)(cid:25)nh chính tr(cid:25) T(cid:6) do Th(cid:4)$ng m(cid:20)i

cho h th(cid:2)ng giá c(cid:6) v(cid:21)n hành.

• Các nhà (cid:13)(cid:22)u t(cid:23) c(cid:22)n có (cid:13)(cid:23)(cid:24)c c(cid:6)m giác an toàn (cid:13)(cid:2)i

• Quy(cid:15)n s(cid:16) h(cid:17)u ph(cid:6)n ánh quy(cid:26)n c(cid:3)a m(cid:10)i ng(cid:23)(cid:16)i • Th(cid:23)+ng m(cid:15)i, (cid:25) m(cid:4)t s(cid:2) khía c(cid:15)nh, là m(cid:4)t lo(cid:15)i công ngh . (cid:13)(cid:2)i v(cid:28)i các ngu(n l(cid:12)c mà h(cid:10) s(cid:25) h(cid:27)u. • S(cid:12) tôn tr(cid:10)ng quy(cid:26)n s(cid:25) h(cid:27)u là m(cid:4)t ti(cid:26)n (cid:13)(cid:26) quan tr(cid:10)ng

v(cid:28)i các kho(cid:6)n (cid:13)(cid:22)u t(cid:23) c(cid:3)a h(cid:10).

• M(cid:4)t n(cid:23)(cid:28)c d1 b(cid:30) các rào c(cid:6)n th(cid:23)+ng m(cid:15)i s(cid:31) có (cid:13)(cid:23)(cid:24)c t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng kinh t(cid:19) gi(cid:2)ng nh(cid:23) khi nó có s(cid:12) ti(cid:19)n b(cid:4) công ngh .

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

T(cid:6) do Th(cid:4)$ng m(cid:20)i Nghiên c(cid:30)u và Phát tri%n

• . . . các chính sách th(cid:23)+ng m(cid:15)i h(cid:3)(cid:18)ng n(cid:19)i, tránh

giao l(cid:23)u v(cid:28)i các n(cid:23)(cid:28)c khác.

• M(cid:4)t s(cid:2) n(cid:23)(cid:28)c th(cid:12)c hi n . . .

• . . . các chính sách th(cid:23)+ng m(cid:15)i h(cid:3)(cid:18)ng ngo(cid:15)i, khuy(cid:19)n

khích giao l(cid:23)u v(cid:28)i các n(cid:23)(cid:28)c khác.

• Chính ph(cid:3) có th# khuy(cid:19)n khích phát tri#n nh(cid:27)ng công ngh m(cid:28)i thông qua các tài tr(cid:24) nghiên c(cid:1)u, gi(cid:6)m thu(cid:19), và h th(cid:2)ng b-ng phát minh sáng ch(cid:19).

• Ti(cid:19)n b(cid:4) công ngh d0n (cid:13)(cid:19)n m(cid:1)c s(cid:2)ng cao h+n. • H(cid:22)u h(cid:19)t ti(cid:19)n b(cid:4) công ngh có (cid:13)(cid:23)(cid:24)c t) các nghiên c(cid:1)u t(cid:23) nhân c(cid:3)a các doanh nghi p và c(cid:3)a các nhà phát minh.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

Nghiên c(cid:30)u tình hu(cid:9)ng: S(cid:6) gi(cid:1)m sút và gia t(cid:3)ng n(cid:3)ng su(cid:2)t Nghiên c(cid:30)u tình hu(cid:9)ng: S(cid:6) gi(cid:1)m sút và gia t(cid:3)ng n(cid:3)ng su(cid:2)t

• T) 1959 (cid:13)(cid:19)n 1973 n(cid:7)ng su(cid:8)t (cid:13)ã t(cid:7)ng v(cid:28)i t(cid:2)c (cid:13)(cid:4) • Các nguyên nhân d0n (cid:13)(cid:19)n s(cid:12) thay (cid:13)(cid:14)i t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng n(cid:7)ng su(cid:8)t là r(cid:8)t khó xác (cid:13)(cid:9)nh. 3,2% m(cid:4)t n(cid:7)m. • T) 1973 (cid:13)(cid:19)n 1995 n(cid:7)ng su(cid:8)t ch/ t(cid:7)ng v(cid:28)i t(cid:2)c (cid:13)(cid:4) • Không th# quy s(cid:12) gi(cid:6)m sút n(cid:7)ng su(cid:8)t cho các 1,5% m(cid:4)t n(cid:7)m. nhân t(cid:2) s(cid:6)n xu(cid:8)t.

• N(cid:7)ng su(cid:8)t l(cid:15)i t(cid:7)ng trong n(cid:7)m 1995, trung bình t(cid:7)ng 2,6% m(cid:4)t n(cid:7)m trong 6 n(cid:7)m ti(cid:19)p theo. • Nhi(cid:26)u nhà kinh t(cid:19) cho r-ng s(cid:12) gi(cid:6)m sút hay gia t(cid:7)ng t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng kinh t(cid:19) là do s(cid:12) thay (cid:13)(cid:14)i công ngh và s(cid:12) xu(cid:8)t hi n c(cid:3)a nh(cid:27)ng ý t(cid:23)(cid:25)ng m(cid:28)i.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

7

Hình 2 T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng GDP th(cid:6)c t(cid:7) bình quân (cid:23)(cid:27)u ng(cid:4)&i

T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng dân s(cid:9)

T(cid:13)c (cid:14)(cid:15) t(cid:7)ng tr(cid:8)(cid:9)ng (% n(cid:7)m)

4.0

3.5

• Các nhà kinh t(cid:19) và các nhà khoa h(cid:10)c xã h(cid:4)i

3.0

2.5

2.0

1.5

1.0

0

1870– 1890

1890– 1910

1910– 1930

1930– 1950

1950– 1970

1970– 1990

1990– 2000

khác t) lâu (cid:13)ã có tranh lu(cid:21)n v(cid:26) vi c t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng dân s(cid:2) (cid:6)nh h(cid:23)(cid:25)ng nh(cid:23) th(cid:19) nào (cid:13)(cid:19)n xã h(cid:4)i

Copyright © 2004 South-Western

Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning

Tóm t’t ch(cid:4)$ng

T(cid:3)ng tr(cid:4)(cid:5)ng dân s(cid:9)

• T(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng dân s(cid:2) có t(cid:23)+ng tác qua l(cid:15)i v(cid:28)i các

S(cid:12) th(cid:9)nh v(cid:23)(cid:24)ng kinh t(cid:19), tính theo GDP th(cid:12)c t(cid:19) bình quân (cid:13)(cid:22)u ng(cid:23)(cid:16)i, có s(cid:12) khác nhau nhi(cid:26)u gi(cid:27)a qu(cid:2)c gia trên th(cid:19) gi(cid:28)i.

nhân t(cid:2) s(cid:6)n xu(cid:8)t khác: • Dàn m(cid:30)ng tài nguyên thiên nhiên • Làm loãng l(cid:23)(cid:24)ng t(cid:23) b(cid:6)n • Thúc (cid:13).y ti(cid:19)n b(cid:4) công ngh • Thu nh(cid:21)p trung bình c(cid:3)a nh(cid:27)ng n(cid:23)(cid:28)c giàu nh(cid:8)t cao g(cid:8)p h+n 10 l(cid:22)n thu nh(cid:21)p trung bình c(cid:3)a nh(cid:27)ng n(cid:23)(cid:28)c nghèo nh(cid:8)t trên th(cid:19) gi(cid:28)i.

• M(cid:1)c s(cid:2)ng c(cid:3)a m(cid:4)t n(cid:26)n kinh t(cid:19) ph(cid:5) thu(cid:4)c vào kh(cid:6) n(cid:7)ng s(cid:6)n xu(cid:8)t ra hàng hoá và d(cid:9)ch v(cid:5) c(cid:3)a nó.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

Tóm t’t ch(cid:4)$ng

Tóm t’t ch(cid:4)$ng

• S(cid:12) tích lu! t(cid:23) b(cid:6)n ph(cid:5) thu(cid:4)c vào l(cid:24)i su(cid:8)t gi(cid:6)m d(cid:22)n. • N(cid:7)ng su(cid:8)t ph(cid:5) thu(cid:4)c vào l(cid:23)(cid:24)ng t(cid:23) b(cid:6)n hi n v(cid:21)t, t(cid:23) b(cid:6)n nhân l(cid:12)c, tài nguyên thiên nhiên, và ki(cid:19)n th(cid:1)c công ngh c(cid:3)a ng(cid:23)(cid:16)i lao (cid:13)(cid:4)ng.

• Các chính sách c(cid:3)a chính ph(cid:3) có th# (cid:6)nh h(cid:23)(cid:25)ng (cid:13)(cid:19)n t(cid:2)c (cid:13)(cid:4) t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng c(cid:3)a n(cid:26)n kinh t(cid:19) theo nhi(cid:26)u cách khác nhau. • Do l(cid:24)i su(cid:8)t gi(cid:6)m d(cid:22)n, ti(cid:19)t ki m cao h+n d0n (cid:13)(cid:19)n t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng cao h+n trong m(cid:4)t th(cid:16)i gian nh(cid:8)t (cid:13)(cid:9)nh, nh(cid:23)ng t(cid:7)ng tr(cid:23)(cid:25)ng cu(cid:2)i cùng s(cid:31) ch(cid:21)m l(cid:15)i. • C,ng do l(cid:24)i su(cid:8)t gi(cid:6)m d(cid:22)n, l(cid:24)i su(cid:8)t (cid:13)(cid:2)i v(cid:28)i t(cid:23) b(cid:6)n (cid:13)’c bi t cao (cid:25) nh(cid:27)ng n(cid:23)(cid:28)c nghèo.

Copyright © 2004 South-Western

Copyright © 2004 South-Western

8