QUẢN LÝ MÁU
TRONG SẢN PHỤ KHOA
BS. NGUYỄN BÁ MỸ NHI
BỆNH VIỆN TỪ DŨ
GIỚI THIỆU
•Thiếu máu là tình trạng phổ biến song hành với
cuộc đời người PN, 40 % PN trong độ tuổi sinh đẻ
có dự trữ sắt thấp
•Là vấn đề lớn của cộng đồng, 1 trong những
nguyên nhân gây tàn phế người PN, và là lý do
cho các chương trình hành động toàn cầu vì sức
khoẻ PN
•Thiếu máu làm tăng bệnh suất và tử suất, nhất là
PN độ tuổi sinh đẻ, không đủ khả năng chống đỡ
khi bị mất máu cấp hậu qủa nghiêm trọng
1 Milman N. Prepartum anaemia: prevention and treatment. Ann. Hematol. 87(12), 949–959 (2008).
2 UNICEF/UNO/WHO. Iron Deficiency Anemia. Assessment, Prevention, and Control. A Guide for Programme Managers. WHO,
Geneva, Switzerland (2001).
THIẾU MÁU TRONG THAI KỲ
–Thai kỳ có sự tăng thể tích huyết tương và các sản
phẩm của HC -Hb từ TCN 1; tình trạng này hằng
định đến TCN 3 máu bị pha loãng và giảm nồng
độ Hb suốt thai kỳ (Costantine, 2014)
–Nguyên nhân của thiếu máu trong thai kỳ: thiếu
Vit B12 và folate, Thalassemia, viêm nhiễm, tán
huyết và mất máu…. và thiếu máu thiếu sắt do
thiếu dinh dưỡng chiếm 75%
2019 British Society for Haematology and John Wiley & Sons Ltd British Journal of Haematology, 2020, 188, 819–830
TẦN SUẤT THIẾU MÁU TRONG THAI KỲ
•Thiếu máu trên PN có thai chiếm 41,8% toàn cầu
–Châu Phi, Châu Á và Châu Mỹ Latin: 35 -60%
–Các quốc gia công nghiêp < 20%
–Hoa kỳ: thấp nhất 5,7%
–Gambia: cao nhất 75%
–Ấn độ: tần suất 65-75%
•Tần suất này thay đổi tuỳ: đk sinh sống – xã hội ,
lối sống, thói quen , tập tục, văn hóa địa phương
…
2 UNICEF/UNO/WHO. Iron Deficiency Anemia. Assessment, Prevention, and Control. A Guide for Programme Managers. WHO, Geneva, Switzerland (2001).
3 Candio F, Hofmeyr GJ. Treatments for iron deficiency anemia in pregnancy. RHL commentary. The WHO Reproductive Health Library. WHO, Geneva, Switzerland (2007).
4 CDC. Recommendations to prevent and control iron deficiency in the United States. MMWR Recomm. Rep. 47(RR-3), 1–36 (1998).
5 International Nutritional Anemia Consultative Group, WHO, UNICEF Guidelines for the Use of Iron Supplements to Prevent and Treat Iron Deficiency Anemia. Stoltzfus RJ, Dreyfuss ML (Eds.) ILSI Press, Washington DC, USA (1998).
6 WHO. Micronutrient deficiencies: iron deficiency anemia. www.who.int/nutrition/topics/ida/en/
7 Goonewardene M, Shehata M, Hamad A. Anaemia in pregnancy. Best Pract. Res. Clin. Obstet. Gynaecol. 26(1), 3–24 (2012).
8 Oxford Desk Reference: Obstetrics and Gynaecology. Arulkumaran S, Regan L, Papageorghiou A, Monga A (Eds). OUP, Oxford, UK (2011).
9 Bora R, Sable C, Wolfson J, Boro K, Rao R. Prevalence of anemia in pregnant women and its effect on neonatal outs in northeast India. J. Matern. Fetal. Neonatal Med. 27(9), 887–891 (2014).
•Việt Nam: tỷ lệ PN thiếu máu thiếu sắt
–BV Cái Nước Cà mau ( 2017) : 19,33%
–Cao Bằng (2015) -Nguyễn Quang Dũng 13,9%
–22 quận nội, ngoại thành TP. Hồ Chí Minh ( 2010)
-Đặng Thị Hà : 31,53%
–Củ Chi - TP. HCM ( 2010) - Phạm Văn An: 18,46%
• Năm 2000: 38% PN mang thai tại TP HCM bị thiếu
máu thiếu sắt
–3 tháng đầu 27,5%
–3 tháng giữa 34,5%
–3 tháng cuối 38%