Chương IV
Ra quyết định quản trị doanh nghiệp
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
100
NỘI DUNG
Một số khái niệm cơ bản
Phân loại quyết định quản trị
Quy trình ra quyết định quản trị
101
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Một số công cụ trợ giúp
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN * Vấn đề
Tình trạng hiện tại của một chủ thể chưa đạt đến
trạng thái mà chủ thể đó mong muốn và có những yếu tố cản trở chủ thể đạt được trạng thái mong muốn đó
Sự nhận thức của chủ thể về tình trạng hiện tại
Mong muốn của chủ thể về tương lai tốt hơn
Có yếu tố cản trở
102
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Các yếu tố hình thành vấn đề:
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN * Vấn đề quản trị (1)
Vấn đề phát sinh trong quá trình nhà quản trị điều hành hoạt động của một tổ chức nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra
Sự nhận thức của nhà quản trị về tình trạng của tổ chức
Mong muốn của nhà quản trị
Yếu tố cản trở
103
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Yếu tố hình thành vấn đề quản trị:
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN * Vấn đề quản trị (2)
Hình thành trong công việc
Chủ thể và các đối tượng có liên quan
Nhận thức của nhà quản trị là yếu tố quyết định
Vai trò tác động của các đối tượng khác
104
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Chú ý khi xác định vấn đề quản trị
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN * Quyết định
Quyết định: Sự lựa chọn phương án để thực hiện
trong số các phương án có thể
Quyết định quản trị: Sự lựa chọn phương án của
nhà quản trị trong số các phương án có thể để giải quyết vấn đề quản trị
105
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
PHÂN LOẠI QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ (1)
Quyết định chiến lược
Quyết định chiến thuật
Quyết định tác nghiệp
Căn cứ vào tính chất của quyết định
Quyết định dựa vào trực giác
Quyết định có lý giải
106
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Căn cứ vào phương pháp ra quyết định
PHÂN LOẠI QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ (2)
Quyết định dài hạn
Quyết định trung hạn
Quyết định ngắn hạn
Căn cứ vào thời hạn thực hiện
Quyết định chung
Quyết định bộ phận
107
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Căn cứ vào phạm vi áp dụng
QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
Bước 1: Xác định nhu cầu ra quyết định
Bước 2: Chuẩn bị căn cứ ra quyết định
Bước 3: Dự kiến và lựa chọn phương án
Bước 4: Ra quyết định chính thức
108
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Bước 5: Tổ chức thực hiện quyết định
QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH (1) * Bước 1: Xác định nhu cầu ra quyết định
Sự cần thiết phải ra quyết định?
Mục đích ra quyết định: để làm gì?
Thời điểm ra quyết định?
109
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Người ra quyết định?
QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH (2) * Bước 2: Chuẩn bị căn cứ ra quyết định
Thu thập thông tin: đầy đủ và chính xác
Tính phức tạp của nội dung quyết định
Trình độ và kinh nghiệm của người ra quyết định
Lượng thông tin phụ thuộc vào:
110
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Chú ý tính chính xác của các nguồn tin
QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH (3) * Bước 3: Dự kiến và lựa chọn phương án
Xây dựng các phương án
Khả năng đạt mục tiêu
Chi phí
Rủi ro…
Đánh giá từng phương án
So sánh giữa các phương án
111
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Xác định phương án tối ưu theo mục tiêu đã đề ra
QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH (4) * Bước 4: Ra quyết định chính thức
* Bước 5: Tổ chức thực hiện quyết định
Chuẩn bị các điều kiện để thực hiện quyết định
Theo dõi quá trình thực hiện
112
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Đánh giá kết quả thực hiện theo mục tiêu đã đề ra
MỘT SỐ CÔNG CỤ TRỢ GIÚP
Ra quyết định định tính
Ra quyết định định lượng
- Chọn phương án không xác suất
- Chọn phương án có xác suất
113
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
RA QUYẾT ĐỊNH ĐỊNH TÍNH (1) * Phương pháp não công (Brainstorrming)
Tập trung vào số lượng ý tưởng Tập trung vào đưa ra ý tưởng thay vì nhận xét và phê
phán
Hoan nghênh các ý tưởng bất thường Kết hợp các ý tưởng để đưa ra ý tưởng tốt hơn
“1 + 1 = 3”
114
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Áp dụng: Huy động ý tưởng để giải quyết vấn đề Nguyên tắc căn bản:
RA QUYẾT ĐỊNH ĐỊNH TÍNH (2) * Phương pháp não công (Brainstorrming)
Áp dụng cho từng cá nhân Đưa ra ý tưởng và mô hình hóa các ý tưởng
Kỹ thuật cá nhân
Các cá nhân bình đẳng
Các cá nhân có quyền như nhau Ý tưởng không ghi tên người nghĩ ra Tập thể bỏ phiếu bình chọn Luân phiên giữa các nhóm
Các thành viên tham gia được tổ chức thành các nhóm Từng nhóm viết ra ý tưởng và chuyển sang cho nhóm khác
115
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Kỹ thuật tập thể
Bài tập ra quyết định định tính (1)
Công ty AAA đang trong quá trình cơ cấu lại bộ
máy tổ chức quản lý.
Lãnh đạo công ty quyết định đề bạt một cán bộ phụ trách khu vực thị trường được lên vị trí cao hơn và yêu cầu anh này chọn ra một trong số 12 nhân viên ở khu vực thị trường đó để đưa lên làm quản lý thay thế.
Trong số các nhân viên đó, có một số người nổi
lên có thể được xem xét như sau:
116
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Bài tập ra quyết định định tính (2)
Đặc điểm
Nhân viên 1
Nhân viên 2
Nhân viên 3
Nhân viên 4
Giới tính, độ tuổi
Nữ, 42 tuổi
Nam, 35 tuổi
Nam / 25 tuổi
Nam / 31 tuổi
Đại học / Rất tốt
Đại học / Khá tổt
Trình độ / Khả năng làm việc
Trung cấp kế toán / Trung bình
Đang học MBA / Rất tốt
Thâm niên
15 năm
10 năm
3 năm
6 năm
Thái độ làm việc
Nhiệt tình, chủ động
Chủ động, sáng tạo
Rất nhiệt tình, năng động và sáng tạo
Rất nhiệt tình, sẵn sàng làm các công việc được giao
Quan hệ với đồng nghiệp
Rất được lòng mọi người xung quanh
Được đồng nghiệp nể phục
Được mọi người quý mến
Được mọi người nể phục
Quan hệ với KH
Rất tốt
Tốt
Tốt
Tốt
Tố chất cá nhân
Khá quyết đoán trong công việc
Hay bị yếu tố tình cảm ảnh hưởng đến công việc
Đôi khi giải quyết công việc một cách cảm tính
Lưu ý thêm
Đã được cho đi học nhiều khóa đào tạo ngắn hạn
Một số nhân viên khác nói rằng nhân viên số 4 đang chuẩn bị thành lập công ty riêng
117
Con ốm nặng, đang nằm viện Đang làm thêm cho một công ty khác cùng Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD ngành kinh doanh Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
CHỌN PHƯƠNG ÁN KHÔNG XÁC SUẤT * Bài tập lựa chọn phương án công nghệ
Z = C + v*Q
Z: Giá thành toàn bộ sản phẩm dự định SX
C: Chi phí cố định toàn bộ sản phẩm dự định SX
v: Chi phí biến đổi tính cho 1 đơn vị sản phẩm
118
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Q: Sản lượng dự định SX
Lựa chọn từ 2 phương án
Z1 = C1 + v1*Q
Z
Z2 = C2 + v2*Q
Z1b Z2b
Z’
Q’ =
C1 – C2 v2 – v1
Z2a Z1a
Nếu Q >= Q’ thì chọn p/a có C lớn hơn
C2
Nếu Q < Q’ thì chọn p/a có C nhỏ hơn
C1
Q’
Qa
Qb
0
Q
119
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Các bước thực hiện
Bước 1: Tính C1; C2; v1; v2 Bước 2: Tính Q’ => Lựa chọn theo Q’
Hoặc tính Z1; Z2 rồi chọn phương án có Z nhỏ hơn
120
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả
Bước 3: Tính mức tiết kiệm ΔZ = | Z1 – Z2 | Bước 4: Giả sử Q > Q’ ; C1 < C2 nên chọn p/a 2 Vậy C2 lớn nhất là bao nhiêu để không phải thay đổi phương án lựa chọn. => ΔZ = Z1 – Z2 >= 0
CHỌN PHƯƠNG ÁN KHÔNG XÁC SUẤT
* Bài tập phân tích điểm hòa vốn
* Bài tập phân bổ nguồn lực tối ưu
Giáo trình P 179-182
CHỌN PHƯƠNG ÁN CÓ XÁC SUẤT
* Giáo trình P 176-178
121
Tài liệu giảng dạy của Nhóm môn học Quản trị doanh nghiệp – Bộ môn QTDN- Khoa QTDN –ĐH KTQD Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của nhóm tác giả