ẤTH P TIM TH P TIM

TS. NguyÔn ThÞ B¹ch YÕn TS. NguyÔn ThÞ B¹ch YÕn Viện Tim Mạch Viện Tim Mạch Bệnh viện Bạch Mai Bệnh viện Bạch Mai

► ThÊp tim cÊp (

ị ịĐ nh nghĩa Đ nh nghĩa ): Lµ mét bÖnh viªm ThÊp tim cÊp (rheumatic fever rheumatic fever ): Lµ mét bÖnh viªm cÊp tÝnh lan to¶ toµn th©n cña tæ chøc liªn kÕt cÊp tÝnh lan to¶ toµn th©n cña tæ chøc liªn kÕt (cã liªn quan ®Õn miÔn dÞch), x¶y ra sau mét (cã liªn quan ®Õn miÔn dÞch), x¶y ra sau mét (cid:0) tan m¸u hay nhiÒu ®ît viªm häng do liªn cÇu (cid:0) tan m¸u hay nhiÒu ®ît viªm häng do liªn cÇu nhãm A. nhãm A. BÖnh biÓu hiÖn b»ng 1 héi chøng bao gåm: viªm BÖnh biÓu hiÖn b»ng 1 héi chøng bao gåm: viªm ®a khíp, viªm tim, chorea, h¹t d­íi da, ban ®á ®a khíp, viªm tim, chorea, h¹t d­íi da, ban ®á vßng. vßng.

ThÊp tim kh«ng ho¹t ®éng: ®· cã tiÒn sö thÊp tim ► ThÊp tim kh«ng ho¹t ®éng: ®· cã tiÒn sö thÊp tim nh­ng hiÖn t¹i kh«ng cã b»ng chøng viªm nhiÔm nh­ng hiÖn t¹i kh«ng cã b»ng chøng viªm nhiÔm

ThÊp tim t¸i ph¸t: Nh÷ng ®ît thÊp tim cÊp x¶y ra ë ► ThÊp tim t¸i ph¸t: Nh÷ng ®ît thÊp tim cÊp x¶y ra ë nh÷ng bÖnh nh©n ®· cã tiÒn sö bÞ thÊp tim nh÷ng bÖnh nh©n ®· cã tiÒn sö bÞ thÊp tim BÖnh tim do thÊp: Lµ nh÷ng di chøng van tim sau ► BÖnh tim do thÊp: Lµ nh÷ng di chøng van tim sau mét hay nhiÒu lÇn bÞ thÊp tim mét hay nhiÒu lÇn bÞ thÊp tim

ễ ễ

ị ị D ch t D ch t

ng ng

l a tu i h c đ  l a tu i h c đ ườ ườ

ổ ọ ổ ọ

ườ ườ  th p tim   th p tim

ổ ọ ặ ở ứ ổ ọ ặ ở ứ ng g p  ng g p  ở ứ ở ứ  l a tu i h c đ  l a tu i h c đ

ườ ườ ng: ng:

ệ ► B nh th B nh th ệ ỷ ệ ấ ► T  l ỷ ệ ấ T  l  C¸c n­íc ph¸t triÓn: TL: 0,2/100.000 HS/n¨m C¸c n­íc ph¸t triÓn: TL: 0,2/100.000 HS/n¨m  C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn: TL: 1,4/1.000 HS/ n¨m C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn: TL: 1,4/1.000 HS/ n¨m BÖnh tim do thÊp ► BÖnh tim do thÊp

  

Tû lÖ: 1/1000 --> 17/1000 ë häc sinh Tû lÖ: 1/1000 --> 17/1000 ë häc sinh Tû lÖ: 2/1000 ë ng­êi lín Tû lÖ: 2/1000 ë ng­êi lín Toµn thÕ giíi cã 12 --> 20 triÖu ng­êi m¾c bÖnh vµ Toµn thÕ giíi cã 12 --> 20 triÖu ng­êi m¾c bÖnh vµ cã 480.000 ng­êi chÕt/n¨m. cã 480.000 ng­êi chÕt/n¨m.

NGUYÊN NHÂN VÀ CƠ CHẾ BỆNH SINH NGUYÊN NHÂN VÀ CƠ CHẾ BỆNH SINH

ầ ầ

kháng nguyên (streptolysin O,  kháng nguyên (streptolysin O,

liên c u nhóm A=  liên c u nhóm A=

t  t

ể ể

ẳ ẳ ẩ ẩ ầ ầ ủ ủ ườ ườ i ta đã kh ng đ nh vai trò c a liên c u khu n  i ta đã kh ng đ nh vai trò c a liên c u khu n

→→  phøc hîp KNKT

ầ ầ

ữ ữ

ầ ầ ơ ể ơ ể i chính nh ng t i chính nh ng t

ể ể ứ ở  ch c  ứ ở  ch c

phøc hîp KNKT  →→ t n ổ t n ổ

ị ► Ngày nay ng Ngày nay ng ị Kh«ng trùc tiÕp   bêta tan máu nhóm A­ Kh«ng trùc tiÕp bêta tan máu nhóm A­  ế ả ►   Gi ế ả  thuy t: Gi  thuy t:  Nh ng đ c t ộ ố ừ ữ Nh ng đ c t ộ ố ừ ữ streptokinase…) →→ SX kháng th  (ASLO)   SX kháng th  (ASLO)  streptokinase…)  ươ ươ ng tim. th th ng tim.  C u trúc m t s  thành ph n c a liên c u nhóm A và glucoprotein  ộ ố ở ủ ấ ộ ố   C u trúc m t s  thành ph n c a liên c u nhóm A và glucoprotein  ở ủ ấ    → → C  th  sinh ra kháng th  ch ng l ạ ố ố ườ ầ C  th  sinh ra kháng th  ch ng l i g n gi ng nhau  ố ạ ố i  ườ ầ van tim ng van tim ng i  i g n gi ng nhau  ậ →→ ch ng l ủ ổ ạ ố ầ ố  tim c a   ch ng l ủ ổ ạ các liên c u xâm nh p  ậ ầ  tim c a  các liên c u xâm nh p  mình.mình.

ế ệ ế ệ ủ ủ ấ ấ ẫ ẫ

ơ ơ ậ ự ậ ự ư ư ề ề ể ể ế ► Tuy nhiên cho đ n nay, c  ch  b nh sinh c a th p tim v n  ế Tuy nhiên cho đ n nay, c  ch  b nh sinh c a th p tim v n  còn nhi u đi m ch a th t s  sáng t còn nhi u đi m ch a th t s  sáng t ỏ ỏ . .

Ứ Ứ

Ệ Ệ

TRI U CH NG LÂM SÀNG TRI U CH NG LÂM SÀNG

ệ ệ

ấ ấ

ơ ơ

ị ị

ị ị ổ ổ

ươ ươ

ổ ổ

ng (Viêm  ng (Viêm

ự ự ươ ươ ở ở

ế ế ộ ộ

ạ ạ

ờ ế ờ ế

ế ế

ơ ơ

ể ữ ữ ể Nh ng bi u hi n chính I.I. Nh ng bi u hi n chính Viêm tim 1.1. Viêm tim  Viêm màng trong tim, viêm c  tim hay viêm màng  Viêm màng trong tim, viêm c  tim hay viêm màng  ngoài tim, viêm tim toàn b . ộ ngoài tim, viêm tim toàn b . ộ  Tri u ch ng lâm sàng: ứ ệ ệ Tri u ch ng lâm sàng: ứ ► Nh p tim nhanh, nh p ng a phi (suy tim c p­ Viêm c  tim) Nh p tim nhanh, nh p ng a phi (suy tim c p­ Viêm c  tim) ► Th i tâm thu, th i tâm tr Th i tâm thu, th i tâm tr ng, ti ng rung tâm tr ng, ti ng rung tâm tr ủ ở van tim­ H  van hai lá, H  van đ ng m ch ch ) ủ ở van tim­ H  van hai lá, H  van đ ng m ch ch ) ị ạ ố ► R i lo n nh p R i lo n nh p ị ạ ố ► Suy tim Suy tim ọ ự ► Đau ng c, ti ng tim m , ti ng c  màng ngoài tim (Viêm màng  ọ ự Đau ng c, ti ng tim m , ti ng c  màng ngoài tim (Viêm màng  ngoài tim)  ngoài tim)

ặ ặ

ấ ấ

ệ ệ

ư ư

ng g p nh t (80%) nh ng ít đ c hi u. ng g p nh t (80%) nh ng ít đ c hi u.

ỏ ỏ ớ ớ ớ ớ ớ ớ ổ ổ ở ở ư ư ng có  ng có

ớ ớ

ở ở

ứ ứ ố ớ ố ớ

ặ ặ ờ ờ

Viêm đa kh pớ 2.2.   Viêm đa kh pớ  Th ặ ườ ặ ườ Th  Lâm sàng: Lâm sàng: ị ớ ► Kh p b  viêm: s ng, nóng, đ  và đau kh p. Kh p b  viêm: s ng, nóng, đ  và đau kh p. ị ớ ổ ố ườ ị ► V  trí: Th ị  các kh p l n (g i, c  chân, c   V  trí: Th ổ ố ườ  các kh p l n (g i, c  chân, c   ể ể ỷ ể ể ỷ tay, khu u, vai...) và có tính di chuy n. Khi chuy n  tay, khu u, vai...) và có tính di chuy n. Khi chuy n  ỏ ị ừ ớ sang viêm kh p khác thì kh p v a b  viêm kh i  ỏ ớ ị ừ sang viêm kh p khác thì kh p v a b  viêm kh i  ớ ớ  kh p. hoàn toàn, không có di ch ng   kh p. hoàn toàn, không có di ch ng  ị ằ ề ứ ớ ► Viêm kh p đáp  ng t ị ằ ề ứ ớ Viêm kh p đáp  ng t t v i đi u tr  b ng Salycilate  t v i đi u tr  b ng Salycilate  .  ho c Corticoid trong vòng 48 gi .  ho c Corticoid trong vòng 48 gi

ớ Hình  nh viêm kh p khu u trong  ớ th p kh p c p

ấ ấ

ạ ạ

ệ ệ

ệ ệ

ủ ủ

ươ ươ

ặ ng ngo i tháp, khá đ c hi u c a b nh th p  ặ ng ngo i tháp, khá đ c hi u c a b nh th p

ể ể

ự ự

ụ ụ

ủ ủ

ch , không m c   ch , không m c

ng, không t ng, không t

ề ề

ể ể

ạ ạ i i

ệ ệ

ộ ộ

ấ ủ ấ ủ

ủ ủ

ứ ứ

ể ể

ệ ệ

ấ ấ

ặ ặ

ng hô hâp trên ho c viêm  ng hô hâp trên ho c viêm

ộ ố ệ ộ ố ệ

ư ộ ư ộ

ẩ ẩ

t v i m t s  b nh lý khác nh  đ ng kinh,  t v i m t s  b nh lý khác nh  đ ng kinh,

ạ ạ

t Sydenham t Sydenham ủ ổ ủ ổ

ậ ậ Múa gi 3.3. Múa gi  Bi u hi n c a t n th ệ ể ể Bi u hi n c a t n th ệ tim. tim.  Đ c đi m:  ặ Đ c đi m:  ặ ị ườ ộ ộ ậ ► V n đ ng nhanh, các đ ng tác d  th ị ườ ộ V n đ ng nhanh, các đ ng tác d  th ộ ậ ặ ơ ở ộ ớ ế ế ợ ớ ế ế ợ ặ ơ ở ộ  m t ho c nhi u chi. đích, k t h p v i y u c   đích, k t h p v i y u c    m t ho c nhi u chi. ặ ế ỉ ► Có th  ch  là khó vi t, khó nói ho c khó đi l ặ Có th  ch  là khó vi ế ỉ t, khó nói ho c khó đi l ấ ủ ệ ► Rõ khi b nh nhân xúc đ ng, m t đi khi b nh nhân ng . ấ ệ Rõ khi b nh nhân xúc đ ng, m t đi khi b nh nhân ng . ủ  Bi u hi n mu n c a th p tim, có th  là tri u ch ng duy nh t c a  ộ ệ ể ộ ệ Bi u hi n mu n c a th p tim, có th  là tri u ch ng duy nh t c a  ể ấ ệ ấ ệ b nh th p tim. b nh th p tim.  Nó có th  xu t hi n sau khi viêm đ ườ ệ ấ ể ườ ệ Nó có th  xu t hi n sau khi viêm đ ấ ể ả ầ ọ ọ ả ầ h ng do liên c u kho ng 2 ­ 3 tháng. h ng do liên c u kho ng 2 ­ 3 tháng.  C n ch n đoán phân bi ệ ớ ầ ệ ớ C n ch n đoán phân bi ầ ố r i lo n hành vi tác phong... ố r i lo n hành vi tác phong...

ệ ệ ặ ặ

ộ ấ ộ ấ ệ ệ ấ ấ ấ ấ ườ ườ ấ ấ

ặ ặ ệ ệ ữ ữ ị ị

Ban vòng 4.4. Ban vòng  Ban đ  vòng là m t d u hi u khá đ c hi u trong th p  ệ ỏ Ban đ  vòng là m t d u hi u khá đ c hi u trong th p  ệ ỏ ng th y  tim và ít g p (5% b nh nhân th p tim) và th ng th y  tim và ít g p (5% b nh nhân th p tim) và th ở ở  nh ng b nh nhân da m n và sáng màu.  nh ng b nh nhân da m n và sáng màu.

ướ ướ ở ữ ở ữ c khác nhau,  c khác nhau,

ệ ệ ữ ữ ỏ ớ ỏ ớ ả ả ạ ạ

ữ ữ

ườ ườ ố i và g c chi,  ố i và g c chi, trên thân ng  trên thân ng

ờ ờ ườ ườ ấ ấ ồ ồ

có   có  ồ ồ ng n i lên nhanh r i m t đi. Nó không  ng n i lên nhanh r i m t đi. Nó không  ắ ắ ứ ứ ấ ấ  Các vùng ban đ  v i các kích th Các vùng ban đ  v i các kích th  gi a   gi a  ồ là nh ng v t hay m ng màu h ng nh t, xung quanh là  ồ là nh ng v t hay m ng màu h ng nh t, xung quanh là  ờ ỏ ẫ ờ ỏ ẫ nh ng g  hình vòng màu đ  s m. nh ng g  hình vòng màu đ  s m.  Vùng ban đ  ch  y u  ủ ế ở ỏ ủ ế ở Vùng ban đ  ch  y u  ỏ ở ặ ở ặ  m t. không bao gi  m t. không bao gi  H ng ban th ổ ổ H ng ban th ẹ gây ng a, không thành s o và tr ng ra khi  n vào. ẹ gây ng a, không thành s o và tr ng ra khi  n vào.

ỏ ố ấ ả Hình  nh ban đ  vòng trong s t th p

ạ ạ

ỏ ở ướ ỏ ở ướ  d  d

ắ ắ i da, r n ch c  i da, r n ch c  ườ ườ

ắ ắ ng kính  ng kính

ẩ ẩ

ng  ng  ơ ơ ớ ớ

ỷ ỷ

ớ ớ

ố ố

ặ ặ

ạ ạ

ạH t Meynet 5.5. H t Meynet  Đó là nh ng h t nh   ữ ữ Đó là nh ng h t nh   không đau, không dính vào da, đ không đau, không dính vào da, đ ảkho ng 0,5 ­ 2 cm.  kho ng 0,5 ­ 2 cm.   V  trí: Th ề ấ ở ườ ị ươ ề ấ ở ườ ng hay th y  V  trí: Th ị ươ  trên n n x ng hay th y   trên n n x ỗ ặ ở ề ặ ỗ ặ ở ề ặ  b  m t các c  du i  nông (vùng ch m) ho c   b  m t các c  du i  nông (vùng ch m) ho c  ớ ư ớ ộ ố ộ ố ớ ư ớ quanh m t s  kh p nh  kh p khu u, kh p  quanh m t s  kh p nh  kh p khu u, kh p  ổ g i, kh p c  tay... ổ g i, kh p c  tay...  Nói chung trên lâm sàng ta ít g p h t Meynet. Nói chung trên lâm sàng ta ít g p h t Meynet.

ạ ướ ớ ả Hình  nh viêm kh p và h t d i da trong

ấ ấ ớ th p kh p c p

Ệ Ệ

ố ố

ạ ạ

ả ả

ườ ườ

ấ ấ ộ ộ

ề ề

ớ ớ

ứ ứ

ả ả

ớ ớ

ở ơ ở ơ  c  ho c t  c  ho c t ể ể

ộ ộ ặ ổ ặ ổ ệ ệ

ớ ớ

ượ ượ

ầ ầ

ẩ ẩ

ế ế ẩ ẩ

ượ ượ

Ụ Ể Ữ Ụ Ể Ữ NH NG BI U HI N PH II.II. NH NG BI U HI N PH  S t: th ố ố ng x y ra trong giai đo n c p. S t  S t: th ng x y ra trong giai đo n c p. S t  ố cao 38 ­ ­ 3939ooC, có khi s t cao dao đ ng, kèm  ố C, có khi s t cao dao đ ng, kèm  cao 38  ồ ồ theo có da xanh, vã m  hôi.  theo có da xanh, vã m  hôi.   Đau kh p: Đau m t ho c nhi u kh p (không  ặ ớ ặ ớ Đau kh p: Đau m t ho c nhi u kh p (không   ch c quanh kh p và  ph i đau  ph i đau   ch c quanh kh p và  ủ ủ không có bi u hi n rõ ràng c a viêm kh p). không có bi u hi n rõ ràng c a viêm kh p).  C n chú ý là đau kh p không đ ớ c tính vào  C n chú ý là đau kh p không đ ớ c tính vào  ớ ẩ ẩ ớ tiêu chu n ch n đoán n u viêm đa kh p đã  tiêu chu n ch n đoán n u viêm đa kh p đã  ộ đ ộ đ

c coi là m t tiêu chu n chính. c coi là m t tiêu chu n chính.

ầ ả ọ Hình  nh viêm h ng do liên c u

ẬC N LÂM SÀNG C N LÂM SÀNG

ủ ủ

ễ ễ

ệ ệ

ằ ằ

ầ ầ

ứ ấ ► Các d u hi u là b ng ch ng c a nhi m liên c u  ứ ấ Các d u hi u là b ng ch ng c a nhi m liên c u  ẩkhu n nhóm A khu n nhóm A

 ệ ệ

ầ ầ ứ ứ ơ ơ ị ị

ớ ớ ệ ệ ễ ễ ẩ ẩ ấ ấ ị ị

ệ ệ ể ể Xét nghi m ASLO (antistreptolysin O): ASLO tăng  Xét nghi m ASLO (antistreptolysin O): ASLO tăng  ị trên 2 l n so v i ch ng (> 300 đ n v  Todd) có giá tr   ị trên 2 l n so v i ch ng (> 300 đ n v  Todd) có giá tr   xác đ nh d u hi u nhi m liên c u khu n nhóm A. Có  xác đ nh d u hi u nhi m liên c u khu n nhóm A. Có  ắ ạ th  xét nghi m ASLO nh c l ắ ạ th  xét nghi m ASLO nh c l

 ộ ố ạ ộ ố ạ ể ể ầ ầ ộ ố ầ i m t s  l n ộ ố ầ i m t s  l n ư ư

XN m t s  lo i kháng th  khác nh  anti­DNAse, anti­ XN m t s  lo i kháng th  khác nh  anti­DNAse, anti­ hydaluronidase, anti­streptokinase hydaluronidase, anti­streptokinase

 ử ử ằ ằ ả ả XN nhanh b ng que th : có tính tham kh o. XN nhanh b ng que th : có tính tham kh o.

ệ ệ

ộ ố ộ ố

ố ượ ố ượ ạ ạ

 M t s  xét nghi m máu khác M t s  xét nghi m máu khác ầ ng b ch c u tăng, t ầ ng b ch c u tăng, t

ỷ ệ    l ỷ ệ  l   ế ế ể ể ạ ạ

ế ế ứ ► Công th c máu: S  l Công th c máu: S  l ứ ầ ầ b ch c u đa nhân trung tính tăng. Có th  có thi u  b ch c u đa nhân trung tính tăng. Có th  có thi u  ẹ máu nh  (thi u máu do viêm) ẹ máu nh  (thi u máu do viêm)

► T c đ  máu l ng tăng T c đ  máu l ng tăng

ắ ắ ố ố ộ ộ

ộ ộ

► Protein C ph n  ng (C.R.P) tăng. Đây là m t xét  Protein C ph n  ng (C.R.P) tăng. Đây là m t xét  ị ị nghi m khá nh y v i tình tr ng viêm và không b   nghi m khá nh y v i tình tr ng viêm và không b   ả ả

ả ứ ả ứ ạ ạ ạ ạ ớ ớ

ưở ưở ở ở ế ế ng b i thi u máu. ng b i thi u máu. ệ ệ nh h nh h

ố ố

ặ ặ

ấ ấ ấ ấ

ả ả

  

ệ ệ

ấ ấ

ồ ồ

ở ở

ng  ng

các   các

ướ ướ c tim (viêm màng ngoài tim có d ch) c tim (viêm màng ngoài tim có d ch)

ồ   ồ

ơ ơ

ả ả

ệ ệ

ự ự

ể ể

ng van tim, c  tim và màng ngoài  ng van tim, c  tim và màng ngoài  ứ ượ c các tri u ch ng th c th  qua  ứ ượ c các tri u ch ng th c th  qua

ủ ẹ ủ ẹ

ạ ng van hai lá và van đ ng m ch ch : h p/h  van hai lá,  ạ ng van hai lá và van đ ng m ch ch : h p/h  van hai lá,  ả ả

ở ở ủ ủ

ướ ướ

ổ ổ

 

ạ ạ

ươ ẩ ươ Có giá tr  ch n đoán t n th ẩ Có giá tr  ch n đoán t n th ệ tim (c  khi không phát hi n đ ệ tim (c  khi không phát hi n đ thăm khám lâm sàng)  thăm khám lâm sàng)  ộ ươ ổ ộ ươ ổ T n th T n th ủ ể ấ ạ ộ ủ ể ấ ạ ộ van đ ng m ch ch . Có th  th y hình  nh dày lên c a các lá  van đ ng m ch ch . Có th  th y hình  nh dày lên c a các lá  ứ i van...  ch c d van, vôi hóa t ứ i van...  ch c d van, vôi hóa t ấ ứ ấ ứ Đánh giá ch c năng tâm thu th t trái Đánh giá ch c năng tâm thu th t trái ổ ộ ự Ướ c tính áp l c đ ng m ch ph i ổ ộ ự Ướ c tính áp l c đ ng m ch ph i

Xquang tim ph iổ : : hình tim to, r n ph i đ m ho c phù ph i. ► Xquang tim ph iổ ổ ổ ậ ổ ổ ậ hình tim to, r n ph i đ m ho c phù ph i. ệ ► Đi n tâm đ ệ Đi n tâm đ ị ị Nh p nhanh xoang, kho ng PQ kéo dài (bloc nhĩ th t c p I). Nh p nhanh xoang, kho ng PQ kéo dài (bloc nhĩ th t c p I). ảKho ng QT kéo dài Kho ng QT kéo dài ạ ế ạ ế Đi n th  ngo i biên th p và ST chênh lên đ ng h Đi n th  ngo i biên th p và ST chênh lên đ ng h ị ướ ể ạ chuy n đ o tr ị ướ ể ạ chuy n đ o tr ► Siêu âm Doppler tim Siêu âm Doppler tim ổ ị ổ ị

ổ ở ộ ệ ả Hình  nh Xquang tim ph i m t b nh nhân

ớ ấ ấ suy tim do viêm tim trong th p kh p c p

Ẩ Ẩ

Ị Ị

CH N ĐOÁN XÁC Đ NH CH N ĐOÁN XÁC Đ NH

ễ ễ

ườ ườ

ầ ầ

ể ể ng hô h p (bi u hi n lâm  ng hô h p (bi u hi n lâm

ấ ấ ươ ươ

ả ứ ả ứ

ấ ấ

ặ ặ

ườ ườ ấ ấ

ẩ ẩ

ặ ặ

ấ ấ

ẩ ẩ

ị ị

ầ ầ ụ ụ

ẩ ẩ

ệ ẩ ứ ằ ẩ ệ ứ ằ Khi có b ng ch ng nhi m liên c u khu n nhóm A đ Khi có b ng ch ng nhi m liên c u khu n nhóm A đ ấ ặ ủ ủ ấ ặ ng tính và/ho c c y  ng hô h p trên và/ho c ph n  ng ASLO d sàng c a viêm đ sàng c a viêm đ ng tính và/ho c c y  ng hô h p trên và/ho c ph n  ng ASLO d ọ ọ d ch h ng tìm th y liên c u) kèm theo ít nh t 2 tiêu chu n chính ho c 1 tiêu chu n  d ch h ng tìm th y liên c u) kèm theo ít nh t 2 tiêu chu n chính ho c 1 tiêu chu n  chính và 2 tiêu chu n ph chính và 2 tiêu chu n ph

I.I.

t Sydenham t Sydenham

1.1. 2.2. 3.3. 4.4. 5.5.

II.II.

ụ ụ

ẩ ẩ Tiêu chu n chính: Tiêu chu n chính: Viêm tim Viêm tim Viêm đa kh pớ Viêm đa kh pớ ậ Múa gi ậ Múa gi ỏ Ban đ  vòng ỏ Ban đ  vòng ạH t Maynet H t Maynet ẩ ẩ Tiêu chu n ph Tiêu chu n ph

ắ ắ

ố ố

ộ ộ

ệ ệ

ạ ạ

1.1. 2.2. 3.3. 4.4. 5.5.

III. III.

S tốS tố Đau kh pớ Đau kh pớ CRP tăng CRP tăng T c đ  máu l ng tăng T c đ  máu l ng tăng ồ ồ Đo n PR kéo dài trên đi n tâm đ Đo n PR kéo dài trên đi n tâm đ ầ ầ

ủ ủ

ằ ằ

ướ ướ

ễ ễ B ng ch ng c a nhi m liên c u khu n tr B ng ch ng c a nhi m liên c u khu n tr

ứ ứ ị ị

ẩ ẩ ặ ặ

c đó c đó ệ ệ

ấ ấ

ấ ấ

ấ ấ

1.1.

ầ ầ

ng tính ng tính

ả ứ ả ứ

ơ ơ

ị ị

2.2.

ầ ọ C y d ch ngoáy h ng tìm th y liên c u ho c xét nghi m nhanh th y kháng  ọ ầ C y d ch ngoáy h ng tìm th y liên c u ho c xét nghi m nhanh th y kháng  ươ nguyên liên c u d ươ nguyên liên c u d Ph n  ng ASLO > 310 đ n v  Todd Ph n  ng ASLO > 310 đ n v  Todd

ẩ ẩ

ả ứ ả ứ

ễ ễ

ậ ậ

ẩ ẩ

ộ ộ

ệ ►   Ch n đoán phân bi ệ t Ch n đoán phân bi t  Viêm kh p ph n  ng sau nhi m khu n: L u  ớ ớ Viêm kh p ph n  ng sau nhi m khu n: L u  ứ ầ c u, h i ch ng Reiter ứ ầ c u, h i ch ng Reiter

ầ ầ

ạ ạ

ủ ủ

ạ ạ

ấ ấ

ớ ớ

ớ ớ

ơ ơ

ệ ệ

 Giai đo n đ u c a viêm kh p d ng th p. Giai đo n đ u c a viêm kh p d ng th p.  Đau kh p trong các b nh máu (L xêmi c p)  ấ ệ ấ ệ Đau kh p trong các b nh máu (L xêmi c p)  ỏ ệ ố ỏ ệ ố ho c trong các b nh h  th ng (Lupus ban đ ). ho c trong các b nh h  th ng (Lupus ban đ ).

ớ ớ

ơ ơ

ặ ặ  Phân bi ệ ệ Phân bi ở ơ ở ơ

ợ ộ ố ườ ớ ng h p đau  t đau kh p v i m t s  tr ợ ộ ố ườ ớ ng h p đau  t đau kh p v i m t s  tr ỷ ố ở ươ ố ở ươ ng (c t tu  viêm)…  x ỷ ng (c t tu  viêm)…  x

c  (viêm c ), đau   c  (viêm c ), đau

Ề Ề

Ị Ị ĐI U TR ĐI U TR

Ấ Ấ

Ề Ề

Ị Ợ Ị Ợ A. ĐI U TR  Đ T TH P TIM A. ĐI U TR  Đ T TH P TIM

ế ộ ế ộ

 Ch  đ  chăm sóc Ch  đ  chăm sóc

ệ ố ệ ố ổ ổ ầ ầ ể ể ệ ệ ệ ệ ươ ươ ế ế ơ ỉ ►B nh nhân c n ngh  ng i tuy t đ i trong th i gian  ỉ B nh nhân c n ngh  ng i tuy t đ i trong th i gian  ơ ấ b nh ti n tri n, nh t là khi đã có t n th ấ b nh ti n tri n, nh t là khi đã có t n th ờ ờ ng tim ng tim

►Hàng ngày c n theo dõi tình tr ng tim, m ch và  Hàng ngày c n theo dõi tình tr ng tim, m ch và  nhi nhi

ạ ạ ầ ầ ạ ạ

ệ ộ t đ   ệ ộ t đ

ộ ắ ộ ắ ứ ứ ể ể ố ố

ồ ồ ầ ►Hàng tu n ki m tra công th c máu, t c đ  l ng máu  ầ Hàng tu n ki m tra công th c máu, t c đ  l ng máu  ệ và ghi đi n tâm đ ệ và ghi đi n tâm đ

 Kháng sinh Kháng sinh Benzathine penicilline ► Benzathine penicilline

1.200.000 ®v (> 30kg) 1.200.000 ®v (> 30kg) 600.000 ®v (< 30kg) 600.000 ®v (< 30kg) HoÆc Penicilline viªn uèng : ► HoÆc Penicilline viªn uèng : 1g x 10 ngµy (>30kg) 1g x 10 ngµy (>30kg) 0,5g x 10 ngµy (< 30kg) 0,5g x 10 ngµy (< 30kg)

HoÆc : Eythromyxin: 1g x 10 ngµy ► HoÆc : Eythromyxin: 1g x 10 ngµy

ề ầ ề ầ

ầ ầ

ữ ữ

ả ả

ườ ườ

ườ ườ

ạ ạ

ng ng ng ng

i ta hay dùng  i ta hay dùng

ố ố

ả ả

­ ­ 15 ngày: 15 ngày:

ầ ầ ứ ứ

 Ch ng viêm ố ốCh ng viêm ► Aspirin: Aspirin:  Li u l ố ề ượ ố ng: 75­100mg/kg/ngày, chia làm nhi u l n (4h/ l n), u ng  ề ượ Li u l ng: 75­100mg/kg/ngày, chia làm nhi u l n (4h/ l n), u ng  ề ầ ồ ề ướ c và sau b a ăn. Duy trì li u này trong kho ng 2 tu n r i  nhi u n ầ ồ ề ướ ề c và sau b a ăn. Duy trì li u này trong kho ng 2 tu n r i  nhi u n ề ầ ả ả gi m d n li u ề ầ gi m d n li u ►   Corticoid: Corticoid:    Có tác d ng ch ng viêm nhanh và m nh, th ụ ố ụ Có tác d ng ch ng viêm nhanh và m nh, th ố ố ạ d ng thu c u ng (Prednisolon).  ố ạ d ng thu c u ng (Prednisolon).   Đi u tr  t n công trong kho ng 10  ị ấ ề ị ấ ề Đi u tr  t n công trong kho ng 10  ẻ ► Tr  em: 1,5  ­ ­ 2mg/kg/ngày ẻTr  em: 1,5  2mg/kg/ngày ườ ớ ► Ng ­ ­ 1,5 mg/kg/ngày (40 ­ 60mg /ng) 1,5 mg/kg/ngày (40 ­ 60mg /ng) ườ ớ i l n: 1  Ng i l n: 1   Sau đó gi m d n li u ề ả ề ả Sau đó gi m d n li u  Đi u tr  tri u ch ng:  ị ệ ị ệ Đi u tr  tri u ch ng:

 Phenobatital:  16 ­ 32mg/kg/24h Phenobatital:  16 ­ 32mg/kg/24h  Haloperidol:   0.1­  0.03mg/kg/24h Haloperidol:   0.1­  0.03mg/kg/24h  Chlopromazin: 0.5mg/kg/24h Chlopromazin: 0.5mg/kg/24h

ề ề ►   Suy tim: Suy tim: t:ậ ►   Múa gi t:ậ Múa gi

B. PHÒNG B NHỆ B. PHÒNG B NHỆ ấ ấ

ề ề ườ ườ ầ ầ ấ ấ ng hô h p trên do liên c u  ng hô h p trên do liên c u

 Phòng b nh c p I ệ ệ Phòng b nh c p I ẩ ễ ị ►Đi u tr  nhi n khu n đ ẩ ễ ị Đi u tr  nhi n khu n đ ẩkhu n nhóm A: khu n nhóm A:

ơ ơ

ặ ặ

ị ớ ị ớ ơ ơ

ườ ớ ườ ớ ẻ ẻ

ấ ấ

 Benzathin Penicillin 1.200.000 đ n v  v i ng ẻ i l n và tr   ẻ Benzathin Penicillin 1.200.000 đ n v  v i ng i l n và tr   ị ­ ­ 900.000 đ n v  cho tr  em <  900.000 đ n v  cho tr  em <  ị em > 30kg; ho c 600.000  em > 30kg; ho c 600.000  ắ 30kg (tiêm b p m t li u duy nh t) ắ 30kg (tiêm b p m t li u duy nh t)

ề ượ ề ượ

ề ề

ố ố

ị ứ ị ứ

ằ ằ

ớ ớ

ẻ i l n) và v i 40mg/kg/ngày (tr   ẻ i l n) và v i 40mg/kg/ngày (tr

ộ ề ộ ề  U ng Penicillin V trong 10 ngày li n (li u l ư ng nh  trên) U ng Penicillin V trong 10 ngày li n (li u l ư ng nh  trên)  N u d   ng v i Penicillin thì thay b ng Erythromycin v i  ớ ớ ế N u d   ng v i Penicillin thì thay b ng Erythromycin v i  ế ớ ớ ườ ớ ề li u là 250mg/kg/ngày (ng ườ ớ ề li u là 250mg/kg/ngày (ng em) trong 10 ngày em) trong 10 ngày

ấ ấ

ầ ầ

ệ ệ

ặ ặ

ơ ơ

ầ ầ

ầ ầ

ơ ơ

ị ớ ẻ ị ớ ẻ

ườ ớ ườ ớ

ẻ ẻ

ơ ơ

ế ► Tiêm b p 4 tu n 1 l n ho c n u b nh nhân có nguy c  tái phát  Tiêm b p 4 tu n 1 l n ho c n u b nh nhân có nguy c  tái phát  ế ị cao thì 3 tu n 1 l n Benzathin Penicillin 1.200.000 đ n v   ị cao thì 3 tu n 1 l n Benzathin Penicillin 1.200.000 đ n v   (ng (ng

i l n và tr  em> 30kg, 600.000 đ n v  v i tr  em < 30kg). i l n và tr  em> 30kg, 600.000 đ n v  v i tr  em < 30kg).

ệ ệ

ế ế

ằ ằ

ớ ớ

ầ ầ

ố ố

ị ứ ► N u b nh nhân d   ng v i Penicillin thì thay b ng erythromycin  N u b nh nhân d   ng v i Penicillin thì thay b ng erythromycin  ị ứ 250mg x 2 l n ngày (u ng hàng ngày). 250mg x 2 l n ngày (u ng hàng ngày).

ấ ấ

► Th i gian phòng th p c p II: Th i gian phòng th p c p II: ớ ệ ớ ệ

ị ị

ệ ệ

ươ ươ

ừ ầ ừ ầ

ng tim ngay t ng tim ngay t

đ u   đ u

ổ ớ ổ ớ ể ể

ế ế ặ ặ

ữ ữ

ờ ấ ờ ấ  5 năm v i b nh nhân không b  viêm tim 5 năm v i b nh nhân không b  viêm tim  Đ n 25 tu i v i nh ng b nh nhân có t n th ổ ữ ổ ữ Đ n 25 tu i v i nh ng b nh nhân có t n th ơ ơ ho c có th  kéo dài h n n a. ho c có th  kéo dài h n n a.

ấ ấ

ạ ạ

ế ế

ớ ớ ấ ấ

ượ ượ

ổ ổ

c m  tách van, nong van hay thay van do  c m  tách van, nong van hay thay van do

ệ ệ ươ ươ

ế ế

ấ ấ

ấ ấ

ấ ấ

 V i các b nh nhân b  b nh van tim m n tính do th p tim: phòng  ệ ị ệ V i các b nh nhân b  b nh van tim m n tính do th p tim: phòng  ệ ị ệ ổ ổ th p đ n năm 45 tu i. th p đ n năm 45 tu i.  Các b nh nhân đã đ Các b nh nhân đã đ ổ t n th ổ t n th

ổ ổ ng th p tim: phòng th p c p II đ n năm 45 tu i. ng th p tim: phòng th p c p II đ n năm 45 tu i.

 Phòng th p c p II ấ ấ Phòng th p c p II ầ ắ ầ ắ