THỰC HÀNH QUẢN TRỊ TRÊN MÁY

Bài 6:

Ộ Ạ PHÂN TÍCH Đ  NH Y

“What happens to the decision  If the inputs change”

ắ ạ ế ạ Nh c l i – Bài toán qui ho ch tuy n tính

ầ ử x1, x2, …, xn sao cho

Tìm các ph n t ụ Hàm m c tiêu

Z = c1x1 + c2x2 + … + cnxn  min / max

ề

ư ộ Đi u ki n ràng bu c AX = B nh  sau + a12x2 … +a1nxn = b1 + a22x2 … +a2nxn = b2

ệ a11x1 a21x1 …

+ am2x2 … +amnxn = bm

ề

ớ am1x1 ả ệ Đi u ki n kh  thi:  0  và bi (cid:0) xi (cid:0) 0 v i (i = 1..n)

Bài toán: ErosLib

ươ ị

ế ế ệ

Ứ

Gà viên (1)

c gà (4)

Cánh gà (2) Đùi gà (3)

Nguyên li u ệ

ạ ố ệ ầ ng án  Nhà hàng Gà rán EFC c n xác đ nh ph ấ ự ả ẩ ự ch  bi n 4 lo i th c ph m hi u qu  nh t d a  trên các s  li u sau

2

3

4

7

ờ

Gi

công

3

4

5

6

$4

$6

$7

$8

Giá bán

ể

ộ ờ

ự ồ

ạ

ế ế ứ ả ươ ệ ố ỗ M i ngày EFC có th  mua t i đa 4,600 đv nguyên  ố ể ệ li u và có th  huy đ ng t  LĐ. Theo  i đa 5,000 gi ả ợ h p đ ng đã ký, EFC ph i giao đúng 950 đv th c  ấ ph m các lo i trong đó ít nh t 400 đv  c gà ấ ể ạ ng án ch  bi n đ  đ t hi u qu  nh t ẩ Tìm ph

ụ ệ ậ Nhi m v  1 – L p mô hình

ứ ượ Tìm X1, X2, X3, X4 t ng  ng là l ng gà viên,

ử ầ ươ ứ

ế cánh gà, đùi gà, và  c gà c a hàng c n ch   bi nế

ụ  max

M c tiêu: doanh thu Z=4x1+6x2+7x3+8x4  Các ràng bu c:ộ

ớ ạ i h n nguyên 2x1+3x2+4x3+7x4 ≤ 4600 ; gi

li u ệ

công

ộ ự nhiên 3x1+4x2+5x3+6x4 ≤ 5000 ; gi x1  + x2 + x3 + x4 = 950  x4 ≥ 400  x1, x2, x3, x4 ≥ 0 ờ ớ ạ i h n gi ồ   ợ ; theo h p đ ng ầ ứ ; yêu c u  c gà ; ràng bu c t

ả ế ạ Gi i bài toán quy ho ch tuy n tính

ng pháp?

How to

ươ Ph n Đ  thồ ị ơ n Đ n hình n Excel

ươ ố ư Ph ng án t i  u

Các l i ỗ TH NGƯỜ  xãy ra khi dùng Solver

ọ ­ Quên ch n m c “ ụ Make Unconstrained Variables

Non­Negative”

n Quên ch n m c “

ọ ụ Simplex LP”

n Cho r ng ai cũng bi

ằ ế ạ t “ ế quy ho ch tuy n tính ”

ả ả ờ L i gi i, ý nghĩa kinh t ế ờ  l i gi i – Answer Report

!

a   !

r

e

a ,  s

ề ấ V n đ  ?

r

e

e   s

ổ Mô hình có “ n không”?

u

Q

ồ ự

ượ

ồ ự

ả ụ

 Chi phí ngu n l c ??  L

ng các ngu n l c kh  d ng ???

ả

ớ

n Nhu c u ầ ♐   giá bán ? n Giá ♐  n Giá ♐  n C nh tranh  ạ

ị ườ Rũi ro th  tr ng!!!

Mô hình??

♐  S n ph m m i ???? ẩ

ề ấ V n đ  ?

ằ Câu h iỏ  l nớ : B ng cách nào/ khi nào ta bi

c ượ ph i  u

ng án hi n t ầ ệ ạ ẫ ả ươ ổ đ có thay đ i mà không c n ph i gi i v n còn t ả ạ i l ế t  ố ư  khi  i bài toán?

ổ

ấ

ộ

ố

ứ

ệ

ẩ

 Thu mua, cung  ng nguyên li u và thành ph m

 …

ả ế ị ươ ơ Thay đ i ph  Đi u hành s n xu t: b  trí thi ả ề ng án có đ n gi n không? t b , lao đ ng

Bài toán LP – Sensitivity Analysis

Phân tích “h u t ậ ố ư ” i  u

ứ

ự ả ổ ố ư ưở ệ Phân tích đ  nh y là vi c nghiên c u s   nh  i  u khi thay đ i … ng án t ạ ộ ươ ế ng đ n ph h

n Các h  s  c a hàm m c tiêu (O.F.C.)

ệ ố ủ ụ

hay

n Các giá tr  ràng bu c R.H.S.

ộ ị

How We Do This? – Báo cáo Sensitivity report

X = [0, 400, 150, 400]

Z = 4x1 + 6x2 + 7x3 + 8x4  max

?

6,5 ✘

ổ ệ ố ơ ả ẩ

Case 1: thay đ i h  s  các  n c  b n trong  ụ hàm m c tiêu

ợ

ả ượ

ậ ợ ơ “Hi, ngoài ch  giá cánh gà tăng thêm  ẽ ng cánh gà s   $0,50. V y tăng s n l có l ả i h n, ph i không”

ề ạ ỉ Ph m vi đi u ch nh cho phép

Giá tr  ị Allowable

ả

ạ

ươ ổ ố ụ ng  án t

Increase  và  Allowable  t ế Decrease  trong  b ng  “ Variable  Cells”  cho  bi ph m vi mà trong đó các h  s  c a hàm m c tiêu  ể có th  thay  đ i mà không thay  đ i ph i  ư ẩ ơ ả ụ ệ ố ủ ổ u ( n c  b n trong hàm m c tiêu)

Cách làm – “allowable range – Sensitivity report”

ứ Căn c  sensitivity report

ể ệ ố ẩ ị

ướ

N u đúng, thì PA t

i  u không đ i

ổ  sang b

c 2.

ế

ỏ

ướ

ể

ầ

N u sai, thì b  qua b

c 2 và chuy n sang ph n sau …

ổ ủ ướ  Ki m tra giá tr  thay đ i c a h  s  các  n  B c 1: ạ ằ ả ơ c   b n  có  n m  trong  ph m  vi  cho  phép  “allowable range” hay không? ố ư ế

ạ ớ : Tính l i doanh thu m i. ướ B c 2

Case 1: Đáp án

ố ư ổ ạ B c 1: Giá  cánh  gà  tăng  +0,5  <  0,666666667  là  i  u không đ i,  PA t

ướ c 2

n Doanh thu tăng thêm = 0.5x2=0.5*400=$200  n T ng doanh thu = 6650+200= $6850

ổ ậ

ướ trong ph m vi cho phép  chuy n sang b ướ ạ ể B c 2: Tính l ớ i doanh thu theo giá m i:

ế K t lu n: If … What …

ậ ả

ườ ủ Th o lu n nhóm: 4 phút! Cho đáp án c a 2 tr ợ ng h p sau.

Bài  toán  A  –  Gi

ươ ố ư ị ớ ả ử ng án t s   giá  th t  gà  viên  tăng  thêm  i  u m i là gì và doanh thu

ả

$0,60. Ph ổ thay đ i ra sao?  Bài  toán  B  –    Gi ố ư ươ ả ử ớ ng  án  t s   giá  đùi  gà  gi m  $0,60.  i  u  m i  là  gì  và  doanh  thu  thay

ạ ấ ả ủ ế Ph ổ đ i ra sao?  ư i t Th  ký ghi l t c  các ý ki n c a thành viên

Đáp án

ớ ạ ủ

Bài toán A  B c 1: Gi ớ ạ i h n cho phép. PA t i  u không đ i và

 Giá tăng 0,6 trong  ổ  i h n c a x1 là 1  ố ư ổ ướ gi ướ B c 2: Doanh thu thay đ i 0*0.6=0 =

ủ i h n c a x3 là 0,5  giá gi m –$0,6  ả

Bài toán B ướ B c 1: Gi quá gi ướ

How to

ề ướ ớ ạ ớ ạ i h n ỏ B c 2: b  qua  Các nhóm cho đánh giá v  h ổ ng thay đ i

X = [0, 400, 150, 400]

?Z = 4x1 + 6x2 + 7x3 + 8x4  max

ổ ệ ố ơ ả ẩ

ụ Case 2: thay đ i h  s  các  n không c  b n  trong hàm m c tiêu

ư ế t tăng bao nhiêu

t o   b e ”

“ T o   b e   o r   n o t

ợ “Hi, gà viên tăng giá vì không có ai  làm. Nh ng không bi ớ thì m i có l i”

Cách làm – ”reduced cost”

ủ ẩ ơ ả

ẽ

ệ ố ẩ ố ư ứ ẩ ớ N u  reduced  cost  c a  n  không  c   b n  xi  là  –ri  ế n u h  s   n đó tăng thêm ri thì s  có  ng án t . i  u m i ch a  n đó ế ứ t c là  ươ ph

ủ Đáp án: Vì “reduced cost” c a gà viên là –1

ấ

ế ế  ch  ỉ ể ầ c n tăng giá gà viên thêm ít nh t là $1 thì có th   ư đ a gà viên vào ch  bi n.

ậ ả Th o lu n nhóm: Who’s best

ế ẽ ả Bài  toán  C  –  Đi u  gì  s   x y  ra  n u  tăng  giá  gà

ề viên lên đúng $5.

ượ ươ

 tăng thêm đúng  ớ ằ ng án m i b ng cách  ề ố ư ẩ Đáp án: Giá gà viên m i là $5  ậ ẽ $1, ta s  nh n đ xoay  n đó thành c  b n ớ c ph ơ ả  có nhi u PA t i  u.

ả ậ Th o lu n nhóm: Who’s best

ủ ề Bài  toán  D  –  Nh n  xét  gì  v   “reduced  cost”  c a

ẩ ơ ả ả n c  b n? Gi ậ i thích!

ự ủ ạ

Đáp  án.  “Reduced  costs”  c a  bài  toán  c c  đ i  là  ơ ả   s n  ph m  đó  ả ng.  n  c   b n

ươ ả Ẩ ấ ượ ẩ c s n xu t thì “reduced cost” là 0. ố s   không  d đang đ

4499 ✘ 2x1 + 3x2 + 4x3 + 7x4 ≤ 4600

ổ Case 3: Thay đ i tài nguyên (RHS)

ị

ỉ ủ

ể ấ ả ổ “Hi!! Do d ch cúm nên VISSAN ch  có  th  c p 4,499 thay vì 4,600. PA c a ta  có ph i thay đ i gì không?

Cách làm

ể ổ ủ ủ ị

ằ ộ : Ki m tra giá tr  thay  đ i c a R.H.S.  c a  allowable range” hay

ủ

ố ư

i  u không đ i

ổ 

ẩ N u đúng, thì các  n c  b n c a PA t ướ ể hãy chuy n sang b

ơ ả c 2.

ế

ỏ

ướ

ể

ầ

N u sai, thì b  qua b

c 2 và chuy n sang ph n sau …

ướ B c 1 ràng bu c có n m trong “ không? ế

ủ ị ố ư ổ ủ ế ị ộ

:  Dùng  giá  m   “ờ shadow  price”  c a  ràng  ướ B c  2 ự ể bu c đ  quy t đ nh s  thay đ i c a giá tr  t i  u  ụ ủ c a m c tiêu.

ờ Giá m  “shadow Price”

ộ ị ủ “Giá m  c a ràng bu c i là

giá tr  tăng thêm c a  ơ ờ ủ ụ ị” hàm m c tiêu khi RHS tăng lên 1 đ n v

ờ L u  ý:  giá  m   ràng  bu c  i hi u  l c  bên CH   CÓỈ

ộ ủ ạ ộ ư ệ ự ứ trong ph m vi RHS c a ràng bu c th  i

Case 2 – Đáp án

ệ

ả ớ ạ ẩ

ơ ả ẽ ị ủ ổ

ệ

ộ

ờ ủ ị

ậ

n Giá m  c a ràng bu c nguyên li u là 1.  ụ n V y giá tr  hàm m c tiêu = 6650 – 1*101=6549.

ướ ả B c 1: Cung nguyên li u gi m 101 (4,600–4,499)  i h n gi m (150), nên các  n c  b n không  < gi ổ đ i. (Tuy nhiên giá tr  c a chúng s  thay  đ i vì  RHS thay đ i) ổ ướ B c 2:

ả ậ Th o lu n nhóm: Who’s best

Bài  toán  E:  hàm  m c  tiêu  s   thay  đ i  bao  nhiêu

ế ờ n u gi

ẽ  công huy đ ng là 4800? Và n u là 4700? ề ổ ế ờ ố ớ ụ ộ ậ Bài  toán  F:  Cho  nh n  xét  v   giá  m   đ i  v i  “ràng

ộ ộ ớ bu c ≥”?  Và v i “ràng bu c =“?

ệ ấ ạ Bài toán G: Nhân ti n b n thích món gà nào nh t?

Đáp án Bài toán E

ờ :  Gi   gi m  200  trong

ạ

ờ ủ ớ   công  m i  4800  ẩ ộ ả   n c  b n không đ i ổ ơ ả   ờ công  là  0,

:  giá  m   c a  ràng  bu c  gi ụ ạ

ứ ạ

ủ ế

ườ ợ ướ B c  1 ph m vi cho phép (250)  ướ B c  2 ổ hàm m c tiêu thay đ i 0 × 200 = 0. T i sao? ả ế  N u là 4700, t c là gi m 300 ngoài ph m vi cho  ề phép  (250)  .  Hãy  xem  ý  ki n  c a  nhóm  v   tr ng h p này?

Đáp án Bài toán F

ế

ộ ờ ứ

c !!!.

ạ ự Ràng bu c “≥” trong bài toán c c đ i luôn luôn có  ươ ề ự ng.  V   tr c  giác,  n u  RHS  giá  m   không  d ả ế ủ ố ứ tăng  t c  là  tăng  m c  kh ng  ch   c a  vùng  kh   thi cao h n ơ  không th  hi u qu  đ ả ượ ể ệ ủ ộ Ta  không  th   k t  lu n  gì  v   d u  c a  ràng  bu c

ể ế “=“. Nó có th  d ậ ề ấ ng, âm, hay b ng 0.

ứ ằ ể ươ Bài toán G ????  hãy ch ng minh

?

2x1 + 3x2 + 4x3 + 7x4 ≤ 4600 ✘

Case 4: mua/ thuê gia công ngoài

ể

ệ ể ớ

o r   N o   D e a l ”

“ D e a l

ậ “Hi, Metro có th  giao thêm nguyên  ấ ơ ệ li u v i giá cao h n. Li u có th  ch p  nh n giá tăng bao nhiêu?

ướ ẫ H ng d n

ổ ồ ự ạ ị

ờ ể ấ ự ị

ệ

ờ

ồ ự

ặ

ợ

ố

  doanh  thu  tăng  +$1  khi  i  thì  không

NL  tăng  +1  đv    đ   hòa  v n  ho c  có  l ể nên tr  h n $1/ đv NL tăng thêm

ộ

ả ơ ờ

n Giá m  lao đ ng là 0

ớ

 doanh thu s  không tăng. Ta  ẽ ự ế

nói mô hình m i không có ý nghĩa th c t

ỗ M i  ngu n  l c  thay  đ i  trong  ph m  vi  nh t  đ nh.  Ta  có  th  ể dùng  giá  m   đ   xác  đ nh  s   thay  ổ . ụ ổ đ i trong m c tiêu khi ngu n l c thay đ i n   Giá  m   nguyên  li u  là  1

ả ậ Th o lu n nhóm

ệ ệ Bài  toán  H  .  Gi

ả ử ị ớ ứ ề

ấ

s   giá  nguyên  li u  hi n  là  $5.  ạ Metro  đ   ngh   v i  b n  m c  giá  tăng  thêm  là    ệ $0.50 cho m i nguyên li u cung c p thêm. ạ ỗ ấ ậ ố B n có nên ch p nh n không. Giá hòa v n là gì?

ươ ự ộ ng t cho chi lao đ ng Bài toán I . T

Đáp án

ể ả ử ơ

Bài toán H . Gi ư

ờ ể ả ố ư ậ

ể ả ấ ể ậ ị s  Eros có th  mua thêm 1 đ n  ị ớ v  v i giá nh  cũ là  $5, thì doanh thu tăng $1 vì  i  đa  giá  m   là  1.  Nh   v y  Eros  có  th   tr   t ố 5+1=6 và doanh thu tăng 1 – 1=0 hòa v n. Giá  ấ Eros  có  th   tr   cao  nh t  là  6.  Vì  5,5  <  6,  giao  d ch có th  ch p nh n.

ờ ở ư Bài  toán  I  .  Giá  m

ế ố ờ ề đây  là  0.  Eros  ch a  khai   công ti m năng. Tăng thêm lao

ộ thác h t s  gi đ ng là không có ý nghĩa.  Không nên chi.