Định nghĩa, đặc điểm, công năng thuốc bổ khí, thuốc hành khí giải uất là những nội dung chính trong bài giảng "Thuốc trị bệnh phần khí". Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn đang học và nghiên cứu về Y dược.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Thuốc trị bệnh phần khí
- Thuè c trÞ bÖnh phÇn khÝ
§¹i c¬ng :
1.KhÝ: -v« h×nh- n¨ng lîng cho c¬thÓ ho¹t ®éng.
2.C¸c lo¹i khÝ ? -nguyªn khÝ, dinh khÝ, vÖ khÝ, t«ng khÝ.
I.Thuèc bæ khÝ. Thuèc bæ khÝ lµ thuèc cã t¸c dông båi bæ phÇn
khÝ c¬thÓ
1.§Æc ®iÓm: d¬ng dîc ( b×nh, «n), vÞ ngät, quy kinh: tú, phÕ …
2.C«ng n¨ng – chñ trÞ: trÞ chøng h.
-Bæ khÝ, dïng khi mÖt mái, cho¸ng v¸ng, ®au ®Çu.
-KiÖn tú, trÞ chøng tú d¬ng h ->ch¸n ¨n, chËm tiªu, ®¹i
tiÖn láng, sa gi¸ng ( sa d¹ dµy, sa d¹ con, sa trùc trµng…).
-Bæ phÕ khÝ, trÞ chøng phÕ khÝ h ->thë n«ng, khã thë.
3.Phèi hîp thuèc: phèi hîp víi thuèc kh¸c ®Ó t¨ng hiÖu lùc: thuèc
hµnh khÝ, tiªu ®¹o, ho¸ thÊp, lîi thÊp, th¨ng d¬ng…
4.Chó ý: -thËn träng: thÓ ©m h né i nhiÖt, hng phÊn m Êt ngñ
- VÞ thuè c bæ khÝ.
1.Nh©n s©m. ( ngät, b×nh, quy kinh: Tú, phÕ)
-CN-CT:+®¹i bæ nguyªn khÝ trÞ nguyªn khÝ h.
+Ých huyÕt, sinh t©n chØ kh¸t: trÞ h¸o kh¸t, tiÓu ®êng.
-C¸ch dïng: 2-8 g / ngµy, h·m…Uèng buæi s¸ng.
Chó ý: kh«ng dïng khi tiªu ch¶y, ®au bông.
Dïng thËn träng khi: mÊt ngñ do néi nhiÖt,
2.§¼ng s©m ( ngät, b×nh, quy kinh: Tú, phÕ).
-CN-CT: bæ khÝ ( tú , phÕ)->
trÞ: phÕ, tú khÝ h ( ch¸n ¨n, mÖt mái, khã thë, ¬i thë n«ng…)
- vÞ thuèc bæ khÝ.
3.B¹ch truËt ( cay, ngät; «n; quy kinh Tú, vÞ)
-CN-CT:+KiÖn tú vÞ, trÞ tú d¬ng h ( ch¸n ¨n, ®Çy bông, ®au d¹
dµy…)
+cè biÓu, liÔm h·n, trÞ må h«i nhiÒu ( hµn h·n)
+Lîi thÊp, trÞ: phï nÒ, tª b×
+An thai, trÞ ®éng thai.
+§êng huyÕt t¨ng Typ 2.
4.Hoµng kú (Ngät, «n, quy kinh: tú,phÕ)
CN-CT: -Bæ khÝ, trÞ phÕ tú khÝ h ->thë n«ng, ¨n kÐm.
-Th¨ng d¬ng, trÞ: sa gi¸ng.
-Cè biÓu liÔm h·n, trÞ chøng biÓu h tù h·n (må h«i nhiÒu)
Chó ý: -Kh«ng dïng cho phô n÷cã thai.
-ThËn träng: ©m h ho¶ vîng.
- vÞ thuèc bæ khÝ.
5.Hoµi s¬n (Ngät, b×nh; quy kinh: phÕ , tú, thËn).
CN-CT: -KiÖn tú ©m, trÞ tú h kÐm ¨n.
-ThËn ©m h, trÞ: thËn ©m h di méng tinh,
-Sinh t©n dÞch, chØ kh¸t, trÞ: ®êng niÖu, t©n dÞch hao
tæn.
6.Cam th¶o ( Ngät, b×nh; quy kinh: 12 kinh)
CN-CT: -Bæ khÝ, trÞ phÕ tú khÝ h. -Ho¸ ®µm
chØ ho, trÞ ho nhiÒu ®µm.
-Hoµ vÞ, trÞ viªm loÐt d¹ dµy.
-Gi¶i ®éc, trÞ ngé ®éc do dîc liÖu ®éc, ®éc tè: r¾n, …
Chó ý: -Dïng kÐo dµi, liÒu cao cã thÓ g©y ®Î non.
-cã thÓ gi÷níc g©y phï, thËn träng khi bÞ phï nÒ.
- Mét sè dîc phÈm bæ khÝ.
VÞ thuè c
- Thuèc lý khÝ ( hµnh khÝ)
I.Thuèc hµnh khÝ gi¶i uÊt: lµ thuèc cã t¸c dông lu th«ng khÝ
trong c¬thÓ.
1.§Æc ®iÓm: ©m / d¬ng dîc; vÞ cay; quy nhiÒu kinh.
2.C«ng n¨ng – chØ ®Þnh: hµnh khÝ, trÞ:
-KhÝ trÖ tª b×, nÆng nÒ, phï; ®au tøc gan; ®Çy chøng
bông; c¸c c¬n ®au co th¾t c¬tr¬n; hen PQ; lþ, tiªu ch¶y .
-Phong thÊp.
-Hç trî t¸c dông thuèc ho¹t huyÕt.
3.Phèi hîp thuèc:
-Phèi hîp víi thuèc trÞ nguyªn nh©n:
*D¬ng h: +bæ d¬ng.
*Hµn ngng khÝ trÖ : +khø hµn, trõ hµn.
*Phong thÊp: +trõ phong thÊp.
4.Chó ý: dïng thËn träng :
- Khi dïng kÐo dµi ( thuèc cã vÞ cay hao tæn t©n dÞch)
-Phô n÷cã thai: dïng liÒu hîp lý.
- Vi thuèc lý huyÕt.
VÞ thuèc
- VÞ thuèc hµnh khÝ gi¶i uÊt.
1.TrÇn b×( Cay; «n; quy kinh: phÕ, vÞ). :
CN-CT: -Hµnh khÝ phÕ, vÞ, trÞ: khã thë, ®Çy bông, n«n.
-Ho¸ ®µm chØ ho, trÞ: nhiÒu ®µm ->ho.
Chó ý: -lo¹i tèt: vá quýt chua ®Ó l©u n¨m.
2.Méc h¬ng ( cay, ®¾ng, «n; quy kinh: phÕ, can tú, ®¹i trê ng) .
CN-CT: -Hµnh khÝ gi¶m ®au, trÞ ®au do rèi lo¹n tiªu ho¸, lþ, d¹ dµy.
-Hµnh khÝ gi¶i uÊt kÕt, trÞ ®au tøc vïng gan, viªm gan.
3.Sa nh©n ( cay, ngät; «n; quy kinh: tú, vÞ , thËn.)
CN-CT: -Hµnh khÝ, ho¸ thÊp, gi¶m ®au, trÞ: c¬n ®au rèi lo¹n tiªu ho¸, tiªu chaû
-An thai, trÞ ®éng thai ra huyÕt.
-Trõ phong thÊp, trÞ: phong thÊp, ®au c¬, TK ngo¹i biªn, khíp.
4.H¬ng phô ( cay, ®¾ng; b×nh; quy kinh: can, tam tiªu).
CN-CT: -Hµnh khÝ gi¶m ®au, tri: c¬n ®au c¬tr¬n ( d¹ dµy, ®¹i trµng, d¹ con)
-Gi¶i uÊt, trÞ : can ®au tøc; rèi lo¹n kinh nguyÖt.
Chó ý: -Tø chÕ.
5.VÞ thuèc kh¸c: thanh b×, « dîc
- VÞ thuèc hµnh khÝ gi¶i uÊt.
1.TrÇn b×( Cay; «n; quy kinh: phÕ, vÞ). :
CN-CT:
-Hµnh khÝ phÕ, vÞ, trÞ: khã thë, ®Çy bông, n«n.
-Ho¸ ®µm chØ ho, trÞ: nhiÒu ®µm ->ho.
Chó ý: -lo¹i tèt: vá quýt chua ®Ó l©u n¨m.
2.Méc h¬ng ( cay, ®¾ng, «n; quy kinh: phÕ, can tú, ®¹i trê ng) .
CN-CT:
-Hµnh khÝ gi¶m ®au, trÞ ®au do rèi lo¹n tiªu ho¸, lþ, d¹ dµy.
-Hµnh khÝ gi¶i uÊt kÕt, trÞ ®au tøc vïng gan, viªm gan.
- Thuèc ph¸ khÝ gi¸ng nghÞch
3.Sa nh©n ( cay, ngät; «n; quy kinh: tú, vÞ , thËn.)
CN-CT:
-Hµnh khÝ, ho¸ thÊp, gi¶m ®au, trÞ: c¬n ®au rèi lo¹n tiªu
ho¸, tiªu chaû
-An thai, trÞ ®éng thai ra huyÕt.
-Trõ phong thÊp, trÞ: phong thÊp, ®au c¬, TK ngo¹i biªn,
khíp.
4.H¬ng phô ( cay, ®¾ng; b×nh; quy kinh: can, tam tiªu).
CN-CT:
-Hµnh khÝ gi¶m ®au, tri: c¬n ®au c¬tr¬n ( d¹ dµy, ®¹i
trµng, d¹ con)
-Gi¶i uÊt, trÞ : can ®au tøc; rèi lo¹n kinh nguyÖt.
Chó ý: -Tø chÕ.
5.VÞ thuèc kh¸c: thanh b×, « dîc
- VÞ thuèc ph¸ khÝ gi¸ng nghÞch
1.ChØ thùc ( Cay,chua; hµn; quy kinh : Tú, vÞ)
CN-CT:
- Ph¸ khÝ tiªu tÝch, trÞ: t¸o bãn, ®¹i tiÖn khã
-Trõ ®µm vÞ trµng, trÞ ®Çy bông.
ChÕ biÕn: sao ch¸y c¹nh.
2.ChØ x¸c ( Cay,chua; hµn; quy kinh : phÕ, vÞ)
CN-CT:
-Gi¸ng khÝ b×nh suyÔn, trÞ ®µm phÕ ->khã thë, hen PQ
-Ho¸ ®µm chØ ho, trÞ ho nhiÖt, ®µm nhiÖt
ChÕ biÕn: sao ch¸y c¹nh.
- VÞ thuèc ph¸ khÝ gi¸ng nghÞch
3.HËu ph¸c ( Cay; «n; quy kinh : tú, vÞ, ®¹i trêng)
CN-CT: -Gi¸ng khÝ b×nh suyÔn, trÞ hen PQ.
-Ph¸ khÝ tiªu tÝch, trÞ: ®¹i tiÖn khã, ®Çy bông, tiªu ch¶y.
4.TrÇm h¬ng ( Cay; «n; quy kinh: tú , vÞ, thËn).
CN-CT: -gi¸ng khÝ b×nh suyÔn, trÞ c¬n hen PQ.
-¤n trung gi¶m ®au, trÞ ®au bông, tiªu ch¶y.
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
