X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºi

Nguy„n Th(cid:224) Nhung

Bº m(cid:230)n To¡n - (cid:30)⁄i h(cid:229)c TH(cid:139)NG LONG

Ng(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

1 / 73

Ch(cid:247)(cid:236)ng IX

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

2 / 73

Ch(cid:247)(cid:236)ng IX

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

3 / 73

Ch(cid:247)(cid:236)ng IX

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

3 / 73

Ch(cid:247)(cid:236)ng IX

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

3 / 73

Ch(cid:247)(cid:236)ng IX

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

3 / 73

Nºi dung ch‰nh (cid:31)(cid:247)æc gi(cid:238)i thi»u trong ch(cid:247)(cid:236)ng

Gi(cid:238)i thi»u b(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh b‹ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai (ANOVA);

Gi(cid:238)i thi»u ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh mºt nh¥n tŁ (One-way ANOVA);

Gi(cid:238)i thi»u b(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA;

Gi(cid:238)i thi»u b(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ: mºt quan s¡t trong mºt (cid:230);

Gi(cid:238)i thi»u b(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ: nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230);

Gi(cid:238)i thi»u b(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch s¥u m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ (Two-way ANOVA).

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

4 / 73

Nhœng ki‚n thøc sinh vi¶n ph£i hi”u (cid:31)(cid:247)æc trong ch(cid:247)(cid:236)ng

N›m (cid:31)(cid:247)æc b(cid:160)i to¡n th(cid:252)c hi»n trong ch(cid:247)(cid:236)ng: B(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh;

Hi”u (cid:31)(cid:247)æc logic cıa b(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh b‹ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai (ANOVA);

Hi”u (cid:31)(cid:247)æc c¡ch th(cid:252)c hi»n c¡c lo⁄i b(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

5 / 73

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh mºt nh¥n tŁ (One-way ANOVA); Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA; Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ: mºt quan s¡t trong mºt (cid:230); Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ: nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230); Ph¥n t‰ch s¥u m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ (Two-way ANOVA).

Nºi dung tr…nh b(cid:160)y

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

6 / 73

B(cid:160)i to¡n t…nh huŁng

C¥u h(cid:228)i t…nh huŁng

Trong th(cid:237)i gian gƒn (cid:31)¥y r§t nhi•u sinh vi¶n trong tr(cid:247)(cid:237)ng b⁄n cho r‹ng th(cid:237)i gian h(cid:229)c (cid:240) nh(cid:160) kh(cid:230)ng £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n k‚t qu£ h(cid:229)c t“p, ngh(cid:190)a l(cid:160) h(cid:229)c nhi•u hay ‰t (cid:31)i”m c(cid:244)ng th‚ th(cid:230)i. (cid:30)” ki”m (cid:31)(cid:224)nh xem nhœng suy ngh(cid:190) cıa nhœng b⁄n sinh vi¶n n(cid:160)y c(cid:226) ch‰nh x¡c kh(cid:230)ng, thƒy Hi»u tr(cid:247)(cid:240)ng y¶u cƒu V«n phÆng (cid:30)o(cid:160)n (cid:31)i•u tra (cid:31)” b¡o c¡o l⁄i k‚t qu£. Sau mºt th(cid:237)i gian (cid:31)i•u tra (cid:31)i”m cıa nhœng sinh vi¶n trong tr(cid:247)(cid:237)ng theo ba nh(cid:226)m sinh vi¶n (cid:31)¡nh gi¡ m…nh l(cid:160) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c ‰t, th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c b…nh th(cid:247)(cid:237)ng v(cid:160) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c nhi•u (cid:31)(cid:247)æc b£ng dœ li»u sau. B⁄n l(cid:160)m th‚ n(cid:160)o (cid:31)” khflng (cid:31)(cid:224)nh (cid:31)(cid:247)æc nhœng ph¡t bi”u cıa nhœng sinh vi¶n tr¶n l(cid:160) c(cid:226) c(cid:236) s(cid:240) hay kh(cid:230)ng.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

7 / 73

B(cid:160)i to¡n t…nh huŁng

Nh(cid:226)m I (TG t(cid:252) h(cid:229)c ‰t) 5.8 6.2 5.4 6.0 5.2 5.3 5.4 5.6 6.2 5.7 5.5 6.1 6.0 5.2 6.4 5.5 5.0 5.6 6.2 6.1 5.3

Nh(cid:226)m II (TG t(cid:252) h(cid:229)c TB) 6.0 6.6 6.1 5.8 5.9 6.0 5.9 6.0 6.7 6.5 6.3 6.1 6.8 6.4 6.8 6.6 6.4 6.2 7.1 7.0 7.2

Nh(cid:226)m III (TG t(cid:252) h(cid:229)c nhi•u) 6.2 5.8 6.5 6.2 6.4 5.7 6.1 6.8 7.1 6.5 7.1 7.2 6.7 7.0 7.6 7.7 7.8 6.8 7.3 7.1 7.2

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

8 / 73

B(cid:160)i to¡n t…nh huŁng

C¥u h(cid:228)i t…nh huŁng

(cid:30)” x†t xem th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c kh¡c nhau c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n k‚t qu£ h(cid:229)c t“p kh(cid:230)ng ta (cid:31)i ki”m (cid:31)(cid:224)nh b(cid:160)i to¡n n(cid:160)o?

L(cid:160)m th‚ n(cid:160)o (cid:31)” th(cid:252)c hi»n (cid:31)(cid:247)æc ki”m (cid:31)(cid:224)nh b(cid:160)i to¡n tr¶n?

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

9 / 73

Minh h(cid:229)a s(cid:252) bi‚n (cid:31)ºng (cid:31)i”m trung b…nh cıa ba nh(cid:226)m

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

10 / 73

B(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh

B(cid:160)i to¡n

Gi£ sß c(cid:226) k tŒng th” tu¥n theo ph¥n phŁi chu'n, ph(cid:247)(cid:236)ng sai b‹ng nhau v(cid:238)i trung b…nh lƒn l(cid:247)æt l(cid:160) µ1, µ2, . . . , µk . Ta cƒn so s¡nh trung b…nh cıa k tŒng th” n(cid:160)y d(cid:252)a tr¶n nhœng m¤u ng¤u nhi¶n (cid:31)ºc l“p ch(cid:229)n ra tł k tŒng th” n(cid:160)y b‹ng c¡ch ki”m (cid:31)(cid:224)nh c(cid:176)p gi£ thuy‚t

H0 : µ1 (cid:16) µ2 (cid:16) . . . (cid:16) µk

H1 : Di (cid:24) j : µi (cid:24) µj , i, j (cid:16) 1, k.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

11 / 73

B(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh

(cid:30)” th(cid:252)c hi»n b(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh ta c(cid:226) th” sß d(cid:246)ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai. D(cid:252)a tr¶n c¡ch thøc (cid:31)i•u tra ch(cid:229)n m¤u, ta c(cid:226) th” so s¡nh nhi•u trung b…nh b‹ng c¡ch th(cid:252)c hi»n:

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh mºt nh¥n tŁ;

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ mºt quan s¡t trong mºt (cid:230);

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai m(cid:230) h…nh hai nh¥n tŁ nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230).

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

12 / 73

So s¡nh nhi•u trung b…nh b‹ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ (One-way ANOVA) l(cid:160) ph¥n t‰ch £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa mºt y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (d⁄ng bi‚n (cid:31)(cid:224)nh t‰nh) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n mºt y‚u tŁ k‚t qu£ (d⁄ng bi‚n (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng) (cid:31)ang nghi¶n cøu.

(cid:30)” so s¡nh trung b…nh cıa k tŒng th” ta d(cid:242)ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ.

Nhœng gi£ (cid:31)(cid:224)nh khi ti‚n h(cid:160)nh ph¥n t‰ch One-way ANOVA:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

13 / 73

C¡c tŒng th” tu¥n theo ph¥n phŁi chu'n; C¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai tŒng th” b‹ng nhau; C¡c m¤u ch(cid:229)n ra (cid:31)ºc l“p v(cid:238)i nhau.

So s¡nh nhi•u trung b…nh b‹ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ (One-way ANOVA) l(cid:160) ph¥n t‰ch £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa mºt y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (d⁄ng bi‚n (cid:31)(cid:224)nh t‰nh) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n mºt y‚u tŁ k‚t qu£ (d⁄ng bi‚n (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng) (cid:31)ang nghi¶n cøu.

(cid:30)” so s¡nh trung b…nh cıa k tŒng th” ta d(cid:242)ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ.

Nhœng gi£ (cid:31)(cid:224)nh khi ti‚n h(cid:160)nh ph¥n t‰ch One-way ANOVA:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

13 / 73

C¡c tŒng th” tu¥n theo ph¥n phŁi chu'n; C¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai tŒng th” b‹ng nhau; C¡c m¤u ch(cid:229)n ra (cid:31)ºc l“p v(cid:238)i nhau.

So s¡nh nhi•u trung b…nh b‹ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ (One-way ANOVA) l(cid:160) ph¥n t‰ch £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa mºt y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (d⁄ng bi‚n (cid:31)(cid:224)nh t‰nh) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n mºt y‚u tŁ k‚t qu£ (d⁄ng bi‚n (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng) (cid:31)ang nghi¶n cøu.

(cid:30)” so s¡nh trung b…nh cıa k tŒng th” ta d(cid:242)ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ.

Nhœng gi£ (cid:31)(cid:224)nh khi ti‚n h(cid:160)nh ph¥n t‰ch One-way ANOVA:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

13 / 73

C¡c tŒng th” tu¥n theo ph¥n phŁi chu'n; C¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai tŒng th” b‹ng nhau; C¡c m¤u ch(cid:229)n ra (cid:31)ºc l“p v(cid:238)i nhau.

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n b(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh m¤u.

Gi£ sß ta c(cid:226) k m¤u v(cid:238)i sŁ phƒn tß lƒn l(cid:247)æt l(cid:160) n1, n2, . . . , nk ch(cid:229)n tł k tŒng th” (cid:31)(cid:247)æc cho (cid:240) b£ng d(cid:247)(cid:238)i (cid:31)¥y:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

14 / 73

3 . . . . . . . . . . . . k xk1 xk2 . . . xknk 1 x11 x12 . . . x1n1 2 x21 x22 . . . x2n2

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m x1, x2, . . . , xn theo c(cid:230)ng thøc:

.

x i (cid:16)

xi1 (cid:0) xi2 (cid:0) . . . (cid:0) xini ni

Trung b…nh cıa k m¤u (m¤u gºp) x theo c(cid:230)ng thøc:

.

x (cid:16)

n1x 1 (cid:0) n2x 2 (cid:0) . . . (cid:0) nk x k n1 (cid:0) n2 (cid:0) . . . (cid:0) nk

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

15 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m x1, x2, . . . , xn theo c(cid:230)ng thøc:

.

x i (cid:16)

xi1 (cid:0) xi2 (cid:0) . . . (cid:0) xini ni

Trung b…nh cıa k m¤u (m¤u gºp) x theo c(cid:230)ng thøc:

.

x (cid:16)

n1x 1 (cid:0) n2x 2 (cid:0) . . . (cid:0) nk x k n1 (cid:0) n2 (cid:0) . . . (cid:0) nk

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

15 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng trong nºi bº nh(cid:226)m SSW (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSW (cid:16) SS1 (cid:0) SS2 (cid:0) . . . (cid:0) SSk ,

trong (cid:31)(cid:226), SSi l(cid:160) tŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng cıa tłng nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc: SSi (cid:16) pxi1 (cid:1) x i q2 (cid:0) pxi2 (cid:1) x i q2 (cid:0) . . . (cid:0) pxini (cid:1) x i q2.

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m SSG (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

SSG (cid:16) n1px 1 (cid:1) xq2 (cid:0) n2px 2 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) nk px k (cid:1) xq2.

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n bº SST (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

SST (cid:16) px11 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) px1n1 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) pxk1 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) pxkn1 (cid:1) xq2.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

16 / 73

Ta c(cid:226) SST (cid:16) SSW (cid:0) SSG .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng trong nºi bº nh(cid:226)m SSW (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSW (cid:16) SS1 (cid:0) SS2 (cid:0) . . . (cid:0) SSk ,

trong (cid:31)(cid:226), SSi l(cid:160) tŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng cıa tłng nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc: SSi (cid:16) pxi1 (cid:1) x i q2 (cid:0) pxi2 (cid:1) x i q2 (cid:0) . . . (cid:0) pxini (cid:1) x i q2.

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m SSG (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

SSG (cid:16) n1px 1 (cid:1) xq2 (cid:0) n2px 2 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) nk px k (cid:1) xq2.

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n bº SST (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

SST (cid:16) px11 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) px1n1 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) pxk1 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) pxkn1 (cid:1) xq2.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

16 / 73

Ta c(cid:226) SST (cid:16) SSW (cid:0) SSG .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng trong nºi bº nh(cid:226)m SSW (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSW (cid:16) SS1 (cid:0) SS2 (cid:0) . . . (cid:0) SSk ,

trong (cid:31)(cid:226), SSi l(cid:160) tŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng cıa tłng nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc: SSi (cid:16) pxi1 (cid:1) x i q2 (cid:0) pxi2 (cid:1) x i q2 (cid:0) . . . (cid:0) pxini (cid:1) x i q2.

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m SSG (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

SSG (cid:16) n1px 1 (cid:1) xq2 (cid:0) n2px 2 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) nk px k (cid:1) xq2.

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n bº SST (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

SST (cid:16) px11 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) px1n1 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) pxk1 (cid:1) xq2 (cid:0) . . . (cid:0) pxkn1 (cid:1) xq2.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

16 / 73

Ta c(cid:226) SST (cid:16) SSW (cid:0) SSG .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m MSW (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

. MSW (cid:16) SSW n (cid:1) k

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m MSG (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

. MSG (cid:16) SSG k (cid:1) 1

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t

, khi (cid:31)(cid:226) F tu¥n theo ph¥n phŁi Fisher v(cid:238)i k-1 b“c t(cid:252) do (cid:30)(cid:176)t F (cid:16)

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

17 / 73

MSG MSW (cid:240) tß v(cid:160) n-k b“c (cid:240) m¤u. B¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 t⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α n‚u F ¡ Fk(cid:1)1,n(cid:1)k,α.

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m MSW (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

. MSW (cid:16) SSW n (cid:1) k

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m MSG (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

. MSG (cid:16) SSG k (cid:1) 1

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t

, khi (cid:31)(cid:226) F tu¥n theo ph¥n phŁi Fisher v(cid:238)i k-1 b“c t(cid:252) do (cid:30)(cid:176)t F (cid:16)

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

17 / 73

MSG MSW (cid:240) tß v(cid:160) n-k b“c (cid:240) m¤u. B¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 t⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α n‚u F ¡ Fk(cid:1)1,n(cid:1)k,α.

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m MSW (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

. MSW (cid:16) SSW n (cid:1) k

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m MSG (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i c(cid:230)ng thøc

. MSG (cid:16) SSG k (cid:1) 1

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t

, khi (cid:31)(cid:226) F tu¥n theo ph¥n phŁi Fisher v(cid:238)i k-1 b“c t(cid:252) do (cid:30)(cid:176)t F (cid:16)

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

17 / 73

MSG MSW (cid:240) tß v(cid:160) n-k b“c (cid:240) m¤u. B¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 t⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α n‚u F ¡ Fk(cid:1)1,n(cid:1)k,α.

B£ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt nh¥n tŁ

Ngu(cid:231)n bi‚n thi¶n TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng B“c t(cid:252) do (df) Ph(cid:247)(cid:236)ng sai (MS)

Giœa c¡c nh(cid:226)m SSG k-1 MSG (cid:16) F (cid:16) T¿ sŁ F MSG MSW

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

18 / 73

Nºi bº c¡c nh(cid:226)m SSW n-k MSW (cid:16) SSG k (cid:1) 1 SSW n (cid:1) k To(cid:160)n bº SST n-1

B(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh

B(cid:160)i to¡n

B£ng sau (cid:31)¥y cho ta dœ li»u v• (cid:31)i”m trung b…nh cıa c¡c sinh vi¶n theo c¡c nh(cid:226)m c(cid:226) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c kh¡c nhau. T⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α (cid:16) 5%, h¢y so s¡nh xem (cid:31)i”m trung b…nh cıa c¡c nh(cid:226)m c(cid:226) s(cid:252) kh¡c bi»t kh(cid:230)ng?

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

19 / 73

V‰ d(cid:246)

Nh(cid:226)m I (TG t(cid:252) h(cid:229)c ‰t) 5.8 6.2 5.4 6.0 5.2 5.3 5.4 5.6 6.2 5.7 5.5 6.1 6.0 5.2 6.4 5.5 5.0 5.6 6.2 6.1 5.3

Nh(cid:226)m II (TG t(cid:252) h(cid:229)c TB) 6.0 6.6 6.1 5.8 5.9 6.0 5.9 6.0 6.7 6.5 6.3 6.1 6.8 6.4 6.8 6.6 6.4 6.2 7.1 7.0 7.2

Nh(cid:226)m III (TG t(cid:252) h(cid:229)c nhi•u) 6.2 5.8 6.5 6.2 6.4 5.7 6.1 6.8 7.1 6.5 7.1 7.2 6.7 7.0 7.6 7.7 7.8 6.8 7.3 7.1 7.2

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

20 / 73

V‰ d(cid:246)

G(cid:229)i µ1, µ2, µ3 lƒn l(cid:247)æt l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa nh(cid:226)m c(cid:226) th(cid:237)i gian h(cid:229)c ‰t, trung b…nh, nhi•u.

H0 : µ1 (cid:16) µ2 (cid:16) µ3

H1 : Di (cid:24) j : µi (cid:24) µj , i, j (cid:16) 1, 2, 3

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh trung b…nh tłng nh(cid:226)m v(cid:160) trung b…nh chung ba nh(cid:226)m Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m x 1 (cid:16) 5.7, x 2 (cid:16) 6.4, x 3 (cid:16) 6.8. Trung b…nh cıa 3 m¤u x (cid:16) 6.3.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

21 / 73

V‰ d(cid:246)

1 (cid:0) pn2 (cid:1) 1qS 2

2 (cid:0) pn3 (cid:1) 1qS 2

3 (cid:16)

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng SSW (cid:16) SS1 (cid:0) SS2 (cid:0) SS3 (cid:16) pn1 (cid:1) 1qS 2 3.34 (cid:0) 3.56 (cid:0) 7.1 (cid:16) 14. SSG (cid:16) n1px 1 (cid:1) xq2 (cid:0) n2px 2 (cid:1) xq2 (cid:0) n3px 3 (cid:1) xq2 (cid:16) 21p5.7 (cid:1) 6.3q2 (cid:0) 21p6.4 (cid:1) 6.3q2 (cid:0) 21p6.8 (cid:1) 6.3q2 (cid:16) 13.02.

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai

(cid:16) 0.233. SSW n (cid:1) k 14 63 (cid:1) 3

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

22 / 73

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m MSG (cid:16) (cid:16) (cid:16) 6.51. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m MSW (cid:16) SSG k (cid:1) 1 (cid:16) 13.02 3 (cid:1) 1

V‰ d(cid:246)

1 (cid:0) pn2 (cid:1) 1qS 2

2 (cid:0) pn3 (cid:1) 1qS 2

3 (cid:16)

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng SSW (cid:16) SS1 (cid:0) SS2 (cid:0) SS3 (cid:16) pn1 (cid:1) 1qS 2 3.34 (cid:0) 3.56 (cid:0) 7.1 (cid:16) 14. SSG (cid:16) n1px 1 (cid:1) xq2 (cid:0) n2px 2 (cid:1) xq2 (cid:0) n3px 3 (cid:1) xq2 (cid:16) 21p5.7 (cid:1) 6.3q2 (cid:0) 21p6.4 (cid:1) 6.3q2 (cid:0) 21p6.8 (cid:1) 6.3q2 (cid:16) 13.02.

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai

(cid:16) 0.233. SSW n (cid:1) k 14 63 (cid:1) 3

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

22 / 73

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m MSG (cid:16) (cid:16) (cid:16) 6.51. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m MSW (cid:16) SSG k (cid:1) 1 (cid:16) 13.02 3 (cid:1) 1

V‰ d(cid:246)

(cid:16)

(cid:16) 27.94, Fk(cid:1)1,n(cid:1)k;α (cid:16)

MSG MSW

6.51 0.223

B“c t(cid:252) do Ph(cid:247)(cid:236)ng sai Ngu(cid:231)n bi‚n thi¶n (MS) T¿ sŁ F

B(cid:247)(cid:238)c 4: T‰nh t¿ sŁ F (cid:16) F3(cid:1)1,63(cid:1)3;0.05 (cid:16) 3.15. B£ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng Giœa c¡c nh(cid:226)m SSG = 13.02 Nºi bº c¡c nh(cid:226)m SSW = 3.34

MSG = 6.51 F = 27.94 MSW = 0.233 To(cid:160)n bº SST (df) 2 60 n-1

Do 29.94 ¡ 3.15 n¶n b¡c b(cid:228) H0, tøc l(cid:160) dœ li»u thu th“p tł m¤u gi(cid:243)p ch(cid:243)ng ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” k‚t lu“n l(cid:160) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n k‚t qu£ h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

23 / 73

V‰ d(cid:246)

(cid:16)

(cid:16) 27.94, Fk(cid:1)1,n(cid:1)k;α (cid:16)

MSG MSW

6.51 0.223

B“c t(cid:252) do Ph(cid:247)(cid:236)ng sai Ngu(cid:231)n bi‚n thi¶n (MS) T¿ sŁ F

B(cid:247)(cid:238)c 4: T‰nh t¿ sŁ F (cid:16) F3(cid:1)1,63(cid:1)3;0.05 (cid:16) 3.15. B£ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng Giœa c¡c nh(cid:226)m SSG = 13.02 Nºi bº c¡c nh(cid:226)m SSW = 3.34

MSG = 6.51 F = 27.94 MSW = 0.233 To(cid:160)n bº SST (df) 2 60 n-1

Do 29.94 ¡ 3.15 n¶n b¡c b(cid:228) H0, tøc l(cid:160) dœ li»u thu th“p tł m¤u gi(cid:243)p ch(cid:243)ng ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” k‚t lu“n l(cid:160) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n k‚t qu£ h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

23 / 73

Th(cid:252)c hi»n ph¥n t‰ch ANOVA trong R

Ta s‡ th(cid:252)c hi»n v‰ d(cid:246) tr¶n b‹ng c¡c b(cid:247)(cid:238)c ph¥n t‰ch ANOVA trong R: Nh“p dœ li»u theo tłng nh(cid:226)m (cid:31)” ph¥n t‰ch:

> DiemTB = c(5.8, 6.2, 5.4, 6.0, 5.2, 5.3, 5.4, 5.6, 6.2, 5.7, 5.5, 6.1, 6.0, 5.2, 6.4, 5.5, 5.0, 5.6, 6.2, 6.1, 5.3, 6.0, 6.6, 6.1, 5.8, 5.9, 6.0, 5.9, 6.0, 6.7, 6.5, 6.3, 6.1, 6.8, 6.4, 6.8, 6.6, 6.4, 6.2, 7.1, 7.0, 7.2, 6.2, 5.8, 6.5, 6.2, 6.4, 5.7, 6.1, 6.8, 7.1, 6.5, 7.1, 7.2, 6.7, 7.0, 7.6, 7.7, 7.8, 6.8, 7.3, 7.1, 7.2)

> PhanNhom = rep(1:3,each=21) > PhanNhom = factor(PhanNhom)

T⁄o ra nh(cid:226)m thø b“c (cid:31)” ph¥n lo⁄i c¡c phƒn tß trong m¤u dœ li»u chung:

> anova(lm(DiemTB~PhanNhom))

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

24 / 73

Ti‚n h(cid:160)nh ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai b‹ng h(cid:160)m anova():

V‰ d(cid:246) trong R

Analysis of Variance Table

Response: DiemTB

Df Sum Sq Mean Sq F value

Pr(>F)

2

27.9 2.712e-09 ***

6.5100 0.2333

PhanNhom 13.02 Residuals 60 14.00 --- Signif. codes: 0 ‘***’ 0.001 ‘**’ 0.01 ‘*’ 0.05 ‘.’ 0.1 ‘ ’ 1

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

25 / 73

Nºi dung tr…nh b(cid:160)y

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

26 / 73

So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

B(cid:160)i to¡n

Gi£ sß c(cid:226) k tŒng th” tu¥n theo ph¥n phŁi chu'n, ta cƒn so s¡nh s(cid:252) b‹ng nhau cıa c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa k tŒng th” n(cid:160)y d(cid:252)a tr¶n vi»c ki”m (cid:31)(cid:224)nh c(cid:176)p gi£ thuy‚t sau:

1 (cid:16) σ2 H0 : σ2 H1 : Di (cid:24) j : σ2

2 (cid:16) . . . (cid:16) σ2 k , i (cid:24) σ2

j , i, j (cid:16) 1, k.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

27 / 73

Th(cid:252)c hi»n so s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th” trong R

H(cid:160)m trong R (cid:31)” so s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

> bartlett.test(x, g)

trong (cid:31)(cid:226),

x l(cid:160) v†c t(cid:236) cıa d¢y gi¡ tr(cid:224) dœ li»u theo tłng m¤u; g l(cid:160) v†c t(cid:236) ch¿ thø b“c cıa c¡c gi¡ tr(cid:224) trong m¤u gºp.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

28 / 73

Th(cid:252)c hi»n so s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th” trong R

Chflng h⁄n (cid:31)” so s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai v• (cid:31)i”m trung b…nh cıa ba nh(cid:226)m sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c kh¡c nhau trong v‰ d(cid:246) tr¶n ta ch¿ cƒn th(cid:252)c hi»n:

> bartlett.test(DiemTB,PhanNhom)

K‚t qu£ trong R cho ta:

Bartlett test of homogeneity of variances

DiemTB and PhanNhom

data: Bartlett’s K-squared = 3.6295, df = 2, p-value = 0.1629

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

29 / 73

Minh h(cid:229)a s(cid:252) b‹ng nhau ph(cid:247)(cid:236)ng sai (cid:31)i”m cıa ba nh(cid:226)m

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

30 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

B(cid:160)i to¡n

Trong b(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh, khi gi£ thuy‚t H0 b(cid:224) b¡c b(cid:228) c(cid:226) ngh(cid:190)a l(cid:160) k‚t lu“n trung b…nh cıa c¡c tŒng th” kh(cid:230)ng b‹ng nhau. Ta cƒn ph¥n t‰ch s¥u h(cid:236)n (ph¥n t‰ch s¥u ANOVA) (cid:31)” x¡c (cid:31)(cid:224)nh trung b…nh cıa tŒng th” n(cid:160)o kh¡c tŒng th” n(cid:160)o, trung b…nh cıa tŒng th” n(cid:160)o l(cid:238)n h(cid:236)n hay nh(cid:228) h(cid:236)n.

Ta s‡ ti‚n h(cid:160)nh ph¥n t‰ch s¥u ANOVA b‹ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p Tukey, ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p n(cid:160)y cÆn (cid:31)(cid:247)æc g(cid:229)i l(cid:160) ki”m (cid:31)(cid:224)nh HSD. Nºi dung cıa ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p n(cid:160)y l(cid:160) so s¡nh tłng c(cid:176)p c¡c trung b…nh nh(cid:226)m (cid:240) møc c(cid:242)ng (cid:254) ngh(cid:190)a α n(cid:160)o (cid:31)(cid:226) cho t§t c£ c¡c c(cid:176)p ki”m (cid:31)(cid:224)nh c(cid:226) th” (cid:31)” t…m ra nhœng nh(cid:226)m c(cid:226) trung b…nh kh¡c nhau.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

31 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

B(cid:160)i to¡n

Trong b(cid:160)i to¡n so s¡nh nhi•u trung b…nh, khi gi£ thuy‚t H0 b(cid:224) b¡c b(cid:228) c(cid:226) ngh(cid:190)a l(cid:160) k‚t lu“n trung b…nh cıa c¡c tŒng th” kh(cid:230)ng b‹ng nhau. Ta cƒn ph¥n t‰ch s¥u h(cid:236)n (ph¥n t‰ch s¥u ANOVA) (cid:31)” x¡c (cid:31)(cid:224)nh trung b…nh cıa tŒng th” n(cid:160)o kh¡c tŒng th” n(cid:160)o, trung b…nh cıa tŒng th” n(cid:160)o l(cid:238)n h(cid:236)n hay nh(cid:228) h(cid:236)n.

Ta s‡ ti‚n h(cid:160)nh ph¥n t‰ch s¥u ANOVA b‹ng ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p Tukey, ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p n(cid:160)y cÆn (cid:31)(cid:247)æc g(cid:229)i l(cid:160) ki”m (cid:31)(cid:224)nh HSD. Nºi dung cıa ph(cid:247)(cid:236)ng ph¡p n(cid:160)y l(cid:160) so s¡nh tłng c(cid:176)p c¡c trung b…nh nh(cid:226)m (cid:240) møc c(cid:242)ng (cid:254) ngh(cid:190)a α n(cid:160)o (cid:31)(cid:226) cho t§t c£ c¡c c(cid:176)p ki”m (cid:31)(cid:224)nh c(cid:226) th” (cid:31)” t…m ra nhœng nh(cid:226)m c(cid:226) trung b…nh kh¡c nhau.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

31 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

Gi£ sß cƒn so s¡nh trung b…nh cıa k tŒng th”, khi (cid:31)(cid:226) ta cƒn so s¡nh trung b…nh cıa C 2

k c(cid:176)p tŒng th”:

H0 : µi (cid:16) µj ; H1 : µi (cid:24) µj , @i (cid:24) j, i, j (cid:16) 1, k.

,

MSW nmin

Gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n Tukey (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc: T (cid:16) qα,k,n(cid:1)k c nmin l(cid:160) sŁ quan s¡t nh(cid:228) nh§t trong c¡c m¤u ch(cid:229)n ra quan s¡t; MSW l(cid:160) ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m; qα,k,n(cid:1)k l(cid:160) gi¡ tr(cid:224) cıa ph¥n phŁi ki”m (cid:31)(cid:224)nh Tukey t⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, v(cid:238)i b“c t(cid:252) do k v(cid:160) n-k, n l(cid:160) tŒng sŁ quan s¡t n (cid:16) (cid:176) ni .

Ti¶u chu'n quy‚t (cid:31)(cid:224)nh l(cid:160) b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 khi (cid:31)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi giœa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u l(cid:238)n h(cid:236)n hay b‹ng T gi(cid:238)i h⁄n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

32 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

Gi£ sß cƒn so s¡nh trung b…nh cıa k tŒng th”, khi (cid:31)(cid:226) ta cƒn so s¡nh trung b…nh cıa C 2

k c(cid:176)p tŒng th”:

H0 : µi (cid:16) µj ; H1 : µi (cid:24) µj , @i (cid:24) j, i, j (cid:16) 1, k.

,

MSW nmin

Gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n Tukey (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc: T (cid:16) qα,k,n(cid:1)k c nmin l(cid:160) sŁ quan s¡t nh(cid:228) nh§t trong c¡c m¤u ch(cid:229)n ra quan s¡t; MSW l(cid:160) ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m; qα,k,n(cid:1)k l(cid:160) gi¡ tr(cid:224) cıa ph¥n phŁi ki”m (cid:31)(cid:224)nh Tukey t⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, v(cid:238)i b“c t(cid:252) do k v(cid:160) n-k, n l(cid:160) tŒng sŁ quan s¡t n (cid:16) (cid:176) ni .

Ti¶u chu'n quy‚t (cid:31)(cid:224)nh l(cid:160) b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 khi (cid:31)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi giœa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u l(cid:238)n h(cid:236)n hay b‹ng T gi(cid:238)i h⁄n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

32 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

Gi£ sß cƒn so s¡nh trung b…nh cıa k tŒng th”, khi (cid:31)(cid:226) ta cƒn so s¡nh trung b…nh cıa C 2

k c(cid:176)p tŒng th”:

H0 : µi (cid:16) µj ; H1 : µi (cid:24) µj , @i (cid:24) j, i, j (cid:16) 1, k.

,

MSW nmin

Gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n Tukey (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc: T (cid:16) qα,k,n(cid:1)k c nmin l(cid:160) sŁ quan s¡t nh(cid:228) nh§t trong c¡c m¤u ch(cid:229)n ra quan s¡t; MSW l(cid:160) ph(cid:247)(cid:236)ng sai trong nºi bº nh(cid:226)m; qα,k,n(cid:1)k l(cid:160) gi¡ tr(cid:224) cıa ph¥n phŁi ki”m (cid:31)(cid:224)nh Tukey t⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, v(cid:238)i b“c t(cid:252) do k v(cid:160) n-k, n l(cid:160) tŒng sŁ quan s¡t n (cid:16) (cid:176) ni .

Ti¶u chu'n quy‚t (cid:31)(cid:224)nh l(cid:160) b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 khi (cid:31)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi giœa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u l(cid:238)n h(cid:236)n hay b‹ng T gi(cid:238)i h⁄n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

32 / 73

V‰ d(cid:246)

Trong t‰nh to¡n (cid:240) v‰ d(cid:246) tr(cid:247)(cid:238)c, ta c(cid:226) k (cid:16) 3, α (cid:16) 5%, n (cid:16) 63 v(cid:160) MSW (cid:16) 0.233. Gi¡ tr(cid:224) q cıa ph¥n phŁi Tukey: q0.05,3,60 (cid:16) 3.4.

(cid:16) 0.36.

Gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.04

c

0.233 21

(cid:30)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi cıa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u t‰nh (cid:31)(cid:247)æc lƒn l(cid:247)æt nh(cid:247) sau:

|x 1 (cid:1) x 2| (cid:16) |5.7 (cid:1) 6.4| (cid:16) 0.7; |x 1 (cid:1) x 3| (cid:16) |5.7 (cid:1) 6.8| (cid:16) 1.1; |x 2 (cid:1) x 3| (cid:16) |6.4 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.4.

V(cid:238)i T = 0.36, qui t›c b¡c b(cid:228) H0 cho ta c¡c quy‚t (cid:31)(cid:224)nh sau:

Trung b…nh tŒng th” µ1 v(cid:160) µ2 kh¡c nhau v… |x 1 (cid:1) x 2| (cid:16) 0.7 ¡ T ; Trung b…nh tŒng th” µ1 v(cid:160) µ3 kh¡c nhau v… |x 1 (cid:1) x 3| (cid:16) 1.1 ¡ T Trung b…nh tŒng th” µ2 v(cid:160) µ3 kh¡c nhau v… |x 2 (cid:1) x 3| (cid:16) 0.4 ¡ T .

Do x 1 (cid:160) x 2 (cid:160) x 3 n¶n ta suy ra µ1 (cid:160) µ2 (cid:160) µ3.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

33 / 73

V‰ d(cid:246)

Trong t‰nh to¡n (cid:240) v‰ d(cid:246) tr(cid:247)(cid:238)c, ta c(cid:226) k (cid:16) 3, α (cid:16) 5%, n (cid:16) 63 v(cid:160) MSW (cid:16) 0.233. Gi¡ tr(cid:224) q cıa ph¥n phŁi Tukey: q0.05,3,60 (cid:16) 3.4.

(cid:16) 0.36.

Gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.04

c

0.233 21

(cid:30)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi cıa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u t‰nh (cid:31)(cid:247)æc lƒn l(cid:247)æt nh(cid:247) sau:

|x 1 (cid:1) x 2| (cid:16) |5.7 (cid:1) 6.4| (cid:16) 0.7; |x 1 (cid:1) x 3| (cid:16) |5.7 (cid:1) 6.8| (cid:16) 1.1; |x 2 (cid:1) x 3| (cid:16) |6.4 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.4.

V(cid:238)i T = 0.36, qui t›c b¡c b(cid:228) H0 cho ta c¡c quy‚t (cid:31)(cid:224)nh sau:

Trung b…nh tŒng th” µ1 v(cid:160) µ2 kh¡c nhau v… |x 1 (cid:1) x 2| (cid:16) 0.7 ¡ T ; Trung b…nh tŒng th” µ1 v(cid:160) µ3 kh¡c nhau v… |x 1 (cid:1) x 3| (cid:16) 1.1 ¡ T Trung b…nh tŒng th” µ2 v(cid:160) µ3 kh¡c nhau v… |x 2 (cid:1) x 3| (cid:16) 0.4 ¡ T .

Do x 1 (cid:160) x 2 (cid:160) x 3 n¶n ta suy ra µ1 (cid:160) µ2 (cid:160) µ3.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

33 / 73

V‰ d(cid:246)

Trong t‰nh to¡n (cid:240) v‰ d(cid:246) tr(cid:247)(cid:238)c, ta c(cid:226) k (cid:16) 3, α (cid:16) 5%, n (cid:16) 63 v(cid:160) MSW (cid:16) 0.233. Gi¡ tr(cid:224) q cıa ph¥n phŁi Tukey: q0.05,3,60 (cid:16) 3.4.

(cid:16) 0.36.

Gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.04

c

0.233 21

(cid:30)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi cıa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u t‰nh (cid:31)(cid:247)æc lƒn l(cid:247)æt nh(cid:247) sau:

|x 1 (cid:1) x 2| (cid:16) |5.7 (cid:1) 6.4| (cid:16) 0.7; |x 1 (cid:1) x 3| (cid:16) |5.7 (cid:1) 6.8| (cid:16) 1.1; |x 2 (cid:1) x 3| (cid:16) |6.4 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.4.

V(cid:238)i T = 0.36, qui t›c b¡c b(cid:228) H0 cho ta c¡c quy‚t (cid:31)(cid:224)nh sau:

Trung b…nh tŒng th” µ1 v(cid:160) µ2 kh¡c nhau v… |x 1 (cid:1) x 2| (cid:16) 0.7 ¡ T ; Trung b…nh tŒng th” µ1 v(cid:160) µ3 kh¡c nhau v… |x 1 (cid:1) x 3| (cid:16) 1.1 ¡ T Trung b…nh tŒng th” µ2 v(cid:160) µ3 kh¡c nhau v… |x 2 (cid:1) x 3| (cid:16) 0.4 ¡ T .

Do x 1 (cid:160) x 2 (cid:160) x 3 n¶n ta suy ra µ1 (cid:160) µ2 (cid:160) µ3.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

33 / 73

Th(cid:252)c hi»n ph¥n t‰ch s¥u ANOVA trong R

Ta d(cid:242)ng h(cid:160)m TukeyHSD() (cid:31)” th(cid:252)c hi»n ph¥n t‰ch s¥u ANOVA trong R.

Chflng h⁄n, trong v‰ d(cid:246) tr¶n ta ch¿ cƒn th(cid:252)c hi»n:

> TukeyHSD(aov(MauGop ∼ PhanNhom))

Trong R cho ta k‚t qu£

Tukey multiple comparisons of means 95% family-wise confidence level

Fit: aov(formula = MauGop PhanNhom) $PhanNhom

diff 0.7 1.1 0.4

lwr 0.34174965 0.74174965 0.04174965

upr 1.0582504 1.4582504 0.7582504

p adj 0.0000468 0.0000000 0.0251354

2-1 3-1 3-2

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

34 / 73

Th(cid:252)c hi»n ph¥n t‰ch s¥u ANOVA trong R

Ta c(cid:226) th” minh h(cid:229)a s(cid:252) kh¡c bi»t giœa c¡c trung b…nh n(cid:160)y b‹ng l»nh

> plot(TukeyHSD(aov(MauGop ∼ PhanNhom)))

K‚t qu£ trong R cho ta

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

35 / 73

Nºi dung tr…nh b(cid:160)y

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

36 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ (mºt quan s¡t)

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ (Two-way ANOVA) xem x†t c(cid:242)ng mºt l(cid:243)c hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (d(cid:247)(cid:238)i d⁄ng dœ li»u (cid:31)(cid:224)nh t‰nh) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ (cid:31)ang nghi¶n cøu (d(cid:247)(cid:238)i d⁄ng dœ li»u (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng).

Gi£ sß ta (cid:31)ang nghi¶n cøu £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (cid:31)(cid:224)nh t‰nh (cid:31)‚n mºt y‚u tŁ k‚t qu£ (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng n(cid:160)o (cid:31)(cid:226). Theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t ta s›p x‚p c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u th(cid:160)nh K nh(cid:226)m. Theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai ta s›p x‚p c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u nghi¶n cøu th(cid:160)nh H khŁi.

S›p x‚p (cid:31)(cid:231)ng th(cid:237)i c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u theo hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n ta s‡ c(cid:226) b£ng k‚t hæp g(cid:231)m K cºt v(cid:160) H dÆng v(cid:238)i K (cid:2) H (cid:230) dœ li»u.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

37 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ (mºt quan s¡t)

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ (Two-way ANOVA) xem x†t c(cid:242)ng mºt l(cid:243)c hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (d(cid:247)(cid:238)i d⁄ng dœ li»u (cid:31)(cid:224)nh t‰nh) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ (cid:31)ang nghi¶n cøu (d(cid:247)(cid:238)i d⁄ng dœ li»u (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng).

Gi£ sß ta (cid:31)ang nghi¶n cøu £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (cid:31)(cid:224)nh t‰nh (cid:31)‚n mºt y‚u tŁ k‚t qu£ (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng n(cid:160)o (cid:31)(cid:226). Theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t ta s›p x‚p c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u th(cid:160)nh K nh(cid:226)m. Theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai ta s›p x‚p c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u nghi¶n cøu th(cid:160)nh H khŁi.

S›p x‚p (cid:31)(cid:231)ng th(cid:237)i c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u theo hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n ta s‡ c(cid:226) b£ng k‚t hæp g(cid:231)m K cºt v(cid:160) H dÆng v(cid:238)i K (cid:2) H (cid:230) dœ li»u.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

37 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ (mºt quan s¡t)

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ (Two-way ANOVA) xem x†t c(cid:242)ng mºt l(cid:243)c hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (d(cid:247)(cid:238)i d⁄ng dœ li»u (cid:31)(cid:224)nh t‰nh) £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ (cid:31)ang nghi¶n cøu (d(cid:247)(cid:238)i d⁄ng dœ li»u (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng).

Gi£ sß ta (cid:31)ang nghi¶n cøu £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (cid:31)(cid:224)nh t‰nh (cid:31)‚n mºt y‚u tŁ k‚t qu£ (cid:31)(cid:224)nh l(cid:247)æng n(cid:160)o (cid:31)(cid:226). Theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t ta s›p x‚p c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u th(cid:160)nh K nh(cid:226)m. Theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai ta s›p x‚p c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u nghi¶n cøu th(cid:160)nh H khŁi.

S›p x‚p (cid:31)(cid:231)ng th(cid:237)i c¡c (cid:31)(cid:236)n v(cid:224) m¤u theo hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n ta s‡ c(cid:226) b£ng k‚t hæp g(cid:231)m K cºt v(cid:160) H dÆng v(cid:238)i K (cid:2) H (cid:230) dœ li»u.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

37 / 73

B£ng dœ li»u

. . . . . . . . .

1 x11 x12

Nh(cid:226)m (cºt) 2 x21 x22

K xK 1 xK 2

. . . . . .

KhŁi (dÆng) 1 2 ... H

. . . x1H

. . . x2H

. . . xKH

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

38 / 73

V‰ d(cid:246)

Ta cƒn ki”m (cid:31)(cid:224)nh c(cid:176)p gi£ thuy‚t H0, H1 theo hai tr(cid:247)(cid:237)ng hæp:

H0 : Trung b…nh cıa K tŒng th” t(cid:247)(cid:236)ng øng v(cid:238)i K nh(cid:226)m m¤u l(cid:160) b‹ng nhau; H1 : T(cid:231)n t⁄i ‰t nh§t hai tŒng th” c(cid:226) trung b…nh kh(cid:230)ng b‹ng nhau. H0 : Trung b…nh cıa H tŒng th” t(cid:247)(cid:236)ng øng v(cid:238)i H khŁi m¤u l(cid:160) b‹ng nhau; H1 : T(cid:231)n t⁄i ‰t nh§t hai tŒng th” c(cid:226) trung b…nh kh(cid:230)ng b‹ng nhau.

(cid:30)” th(cid:252)c hi»n c¡c tr(cid:247)(cid:237)ng hæp ki”m (cid:31)(cid:224)nh tr¶n ta th(cid:252)c hi»n theo c¡c b(cid:247)(cid:238)c sau:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

39 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh:

Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m (cºt) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pi (cid:16) 1, 2, . . . , K q. x i(cid:6) (cid:16) xi1 (cid:0) xi2 (cid:0) . . . (cid:0) xiH H

Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi (dÆng) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pj (cid:16) 1, 2, . . . , Hq. x (cid:6)j (cid:16) x1j (cid:0) x2j (cid:0) . . . (cid:0) xKj K

H j(cid:16)1 xij

Trung b…nh m¤u cıa to(cid:160)n bº m¤u quan s¡t:

K i(cid:16)1 (cid:176) n

K i(cid:16)1 x i K

H j(cid:16)1 x j H

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

40 / 73

. x (cid:16) (cid:176) (cid:16) (cid:176) (cid:16) (cid:176)

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh:

Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m (cºt) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pi (cid:16) 1, 2, . . . , K q. x i(cid:6) (cid:16) xi1 (cid:0) xi2 (cid:0) . . . (cid:0) xiH H

Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi (dÆng) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pj (cid:16) 1, 2, . . . , Hq. x (cid:6)j (cid:16) x1j (cid:0) x2j (cid:0) . . . (cid:0) xKj K

H j(cid:16)1 xij

Trung b…nh m¤u cıa to(cid:160)n bº m¤u quan s¡t:

K i(cid:16)1 (cid:176) n

K i(cid:16)1 x i K

H j(cid:16)1 x j H

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

40 / 73

. x (cid:16) (cid:176) (cid:16) (cid:176) (cid:16) (cid:176)

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh:

Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m (cºt) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pi (cid:16) 1, 2, . . . , K q. x i(cid:6) (cid:16) xi1 (cid:0) xi2 (cid:0) . . . (cid:0) xiH H

Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi (dÆng) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pj (cid:16) 1, 2, . . . , Hq. x (cid:6)j (cid:16) x1j (cid:0) x2j (cid:0) . . . (cid:0) xKj K

H j(cid:16)1 xij

Trung b…nh m¤u cıa to(cid:160)n bº m¤u quan s¡t:

K i(cid:16)1 (cid:176) n

K i(cid:16)1 x i K

H j(cid:16)1 x j H

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

40 / 73

. x (cid:16) (cid:176) (cid:16) (cid:176) (cid:16) (cid:176)

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSG (cid:16) H px i(cid:6) (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c khŁi (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSB (cid:16) K px (cid:6)j (cid:1) xq2. ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng phƒn d(cid:247) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSE (cid:16) pxij (cid:1) x i(cid:6) (cid:1) x (cid:6)j (cid:0) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n phƒn (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

41 / 73

SST (cid:16) pxij (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

Ta c(cid:226) th” chøng minh (cid:31)(cid:247)æc r‹ng: SST (cid:16) SSG (cid:0) SSB (cid:0) SSE .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSG (cid:16) H px i(cid:6) (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c khŁi (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSB (cid:16) K px (cid:6)j (cid:1) xq2. ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng phƒn d(cid:247) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSE (cid:16) pxij (cid:1) x i(cid:6) (cid:1) x (cid:6)j (cid:0) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n phƒn (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

41 / 73

SST (cid:16) pxij (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

Ta c(cid:226) th” chøng minh (cid:31)(cid:247)æc r‹ng: SST (cid:16) SSG (cid:0) SSB (cid:0) SSE .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSG (cid:16) H px i(cid:6) (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c khŁi (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSB (cid:16) K px (cid:6)j (cid:1) xq2. ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng phƒn d(cid:247) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSE (cid:16) pxij (cid:1) x i(cid:6) (cid:1) x (cid:6)j (cid:0) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n phƒn (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

41 / 73

SST (cid:16) pxij (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

Ta c(cid:226) th” chøng minh (cid:31)(cid:247)æc r‹ng: SST (cid:16) SSG (cid:0) SSB (cid:0) SSE .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSG (cid:16) H px i(cid:6) (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c khŁi (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSB (cid:16) K px (cid:6)j (cid:1) xq2. ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng phƒn d(cid:247) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSE (cid:16) pxij (cid:1) x i(cid:6) (cid:1) x (cid:6)j (cid:0) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n phƒn (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

41 / 73

SST (cid:16) pxij (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

Ta c(cid:226) th” chøng minh (cid:31)(cid:247)æc r‹ng: SST (cid:16) SSG (cid:0) SSB (cid:0) SSE .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m: MSG (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai phƒn d(cid:247): MSE (cid:16) SSG K (cid:1) 1 SSB H (cid:1) 1 SSE pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t v• £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t v(cid:160) thø hai (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ t(cid:247)(cid:236)ng øng b‹ng c¡c t¿ sŁ: F1 (cid:16)

v(cid:160) F2 (cid:16)

MSG MSE

MSB MSE

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

42 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m: MSG (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai phƒn d(cid:247): MSE (cid:16) SSG K (cid:1) 1 SSB H (cid:1) 1 SSE pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t v• £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t v(cid:160) thø hai (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ t(cid:247)(cid:236)ng øng b‹ng c¡c t¿ sŁ: F1 (cid:16)

v(cid:160) F2 (cid:16)

MSG MSE

MSB MSE

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

42 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m: MSG (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai phƒn d(cid:247): MSE (cid:16) SSG K (cid:1) 1 SSB H (cid:1) 1 SSE pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t v• £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t v(cid:160) thø hai (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ t(cid:247)(cid:236)ng øng b‹ng c¡c t¿ sŁ: F1 (cid:16)

v(cid:160) F2 (cid:16)

MSG MSE

MSB MSE

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

42 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m: MSG (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai phƒn d(cid:247): MSE (cid:16) SSG K (cid:1) 1 SSB H (cid:1) 1 SSE pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t v• £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t v(cid:160) thø hai (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ t(cid:247)(cid:236)ng øng b‹ng c¡c t¿ sŁ: F1 (cid:16)

v(cid:160) F2 (cid:16)

MSG MSE

MSB MSE

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

42 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 5: Qui t›c b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 theo mØi tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nh(cid:247) sau: — møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa K tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t (cºt) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F1 ¡ FK (cid:1)1,pK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,α. — møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa H tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai (dÆng) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F2 ¡ FH(cid:1)1,pK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,α.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

43 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 5: Qui t›c b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 theo mØi tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nh(cid:247) sau: — møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa K tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t (cºt) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F1 ¡ FK (cid:1)1,pK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,α. — møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa H tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai (dÆng) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F2 ¡ FH(cid:1)1,pK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,α.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

43 / 73

B£ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai nh¥n tŁ (mºt quan s¡t)

Ngu(cid:231)n bi‚n thi¶n TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng B“c t(cid:252) do (df) Ph(cid:247)(cid:236)ng sai (MS)

Giœa c¡c nh(cid:226)m SSG K-1 MSG (cid:16) F1 (cid:16)

Giœa c¡c khŁi SSB H-1 MSB (cid:16) F2 (cid:16) T¿ sŁ F MSG MSE MSB MSE

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

44 / 73

Phƒn d(cid:247) SSE (K-1)(H-1) MSE (cid:16) SSG K (cid:1) 1 SSB H (cid:1) 1 SSE pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q TŒng cºng SST n-1

V‰ d(cid:246)

B(cid:160)i to¡n

(cid:30)” x†t xem qu¢ng (cid:31)(cid:247)(cid:237)ng m(cid:160) (cid:230) t(cid:230) (cid:31)i (cid:31)(cid:247)æc c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng b(cid:240)i lo⁄i xe v(cid:160) t(cid:160)i x‚ hay kh(cid:230)ng ng(cid:247)(cid:237)i ta thß nghi»m ba lo⁄i xe A, B, C v(cid:160) t(cid:160)i x‚ ph¥n theo mºt sŁ (cid:31)º tuŒi. B£ng sau cho sŁ km (cid:31)i (cid:31)(cid:247)æc tr¶n mØi l‰t x«ng:

Hi»u xe

Lo⁄i t(cid:160)i x‚ Xe lo⁄i A Xe lo⁄i B Xe lo⁄i C ⁄ 25 tuŒi 26-35 tuŒi 36-45 tuŒi 46-55 tuŒi 56-65 tuŒi

25.1 24.7 26.0 24.3 23.9

23.9 23.7 24.4 23.3 23.6

26.0 25.4 25.8 24.4 24.2

T⁄i møc (cid:254) ngh(cid:190)a α (cid:16) 5%, h¢y ki”m (cid:31)(cid:224)nh xem qu¢ng (cid:31)(cid:247)(cid:237)ng m(cid:160) (cid:230) t(cid:230) (cid:31)i (cid:31)(cid:247)æc c(cid:226) b(cid:224) £nh h(cid:247)(cid:240)ng b(cid:240)i lo⁄i xe v(cid:160) qu¢ng (cid:31)(cid:247)(cid:237)ng (cid:31)i (cid:31)(cid:247)æc c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng b(cid:240)i lo⁄i t(cid:160)i x‚ hay kh(cid:230)ng?

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

45 / 73

V‰ d(cid:246)

L(cid:237)i gi£i: C(cid:176)p gi£ thuy‚t cƒn ki”m (cid:31)(cid:224)nh:

C(cid:176)p gi£ thuy‚t thø nh§t:

C(cid:176)p gi£ thuy‚t thø hai:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

46 / 73

K‚t qu£ ki”m (cid:31)(cid:224)nh

> QuangDuong = scan() 25.1 24.7 26.0 24.3 23.9 23.9 23.7 24.4 23.3 23.6 26.0 25.4 25.8 24.4 24.2 > PLXe = gl(3,5) > PLTuoi = gl(5,1,length=15) > anova(lm(QuangDuong~PLXe+PLTuoi))

Analysis of Variance Table

Response: QuangDuong

Df Sum Sq Mean Sq F value

Pr(>F)

9.9277 0.0034222 **

5.124 2.5620 20.5783 0.0007015 *** 2 4 4.944 8 0.996

1.2360 0.1245

PLXe PLTuoi Residuals --- Signif. codes: 0 ‘***’ 0.001 ‘**’ 0.01 ‘*’ 0.05 ‘.’ 0.1 ‘ ’ 1

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

47 / 73

B£ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai

B“c t(cid:252) do (df) K-1 = H-1 = T¿ sŁ F F1 (cid:16) F2 (cid:16) (K-1)(H-1) = Ph(cid:247)(cid:236)ng sai (MS) MSG (cid:16) MSB (cid:16) MSE (cid:16) Ngu(cid:231)n bi‚n thi¶n Giœa c¡c nh(cid:226)m Giœa c¡c khŁi Phƒn d(cid:247) TŒng cºng TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng SSG = SSB = SSE = SST = n-1 =

p-gi¡ tr(cid:224) cho c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø nh§t:

p-gi¡ tr(cid:224) cho c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø hai:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

48 / 73

V‰ d(cid:246)

K‚t lu“n cho c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø nh§t:

K‚t lu“n cho c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø hai:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

49 / 73

Nºi dung tr…nh b(cid:160)y

1 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai mºt y‚u tŁ

So s¡nh trung b…nh cıa nhi•u tŒng th” So s¡nh ph(cid:247)(cid:236)ng sai cıa nhi•u tŒng th”

2 Ph¥n t‰ch s¥u One-way ANOVA

3 Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ

Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp c(cid:226) mºt quan s¡t trong mºt (cid:230) Tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230)

4 Ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

50 / 73

Ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai nh¥n tŁ (nhi•u quan s¡t trong mºt (cid:230))

(cid:30)” t«ng t‰nh ch‰nh x¡c khi k‚t lu“n v• £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa hai y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ cıa m¤u cho tŒng th”, ta t«ng c(cid:239) m¤u trong (cid:31)i•u ki»n cho ph†p. G(cid:229)i L l(cid:160) sŁ quan s¡t trong mºt (cid:230), ta c(cid:226) d⁄ng tŒng qu¡t cıa L quan s¡t trong mºt (cid:230) nh(cid:247) sau:

. . . . . . . . .

1 x111x112 . . . x11L x121x122 . . . x12L

Nh(cid:226)m (cºt) 2 x211x212 . . . x21L x221x222 . . . x22L

K xK 11xK 12 . . . xK 1L xK 21xK 22xK 2L

. . . . . .

KhŁi (dÆng) 1 2 ... H

. . . x1H1x1H2 . . . x1HL

. . . x2H1x2H2 . . . x2HL

. . . xKH1xKH2 . . . xKHL

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

51 / 73

T(cid:247)(cid:236)ng t¡c trong b(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai

Definition

T(cid:247)(cid:236)ng t¡c x£y ra giœa c¡c y‚u tŁ nguy¶n nh¥n khi £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa mºt y‚u tŁ nguy¶n nh¥n n(cid:160)y thay (cid:31)Œi theo c¡c møc cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n cÆn l⁄i.

Nh“n x†t: Khi c(cid:226) s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa dÆng v(cid:160) cºt, th… hi»u trung b…nh giœa c¡c møc cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n cºt (dÆng) thay (cid:31)Œi hay ph(cid:246) thuºc theo c¡c møc cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n dÆng (cºt).

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

52 / 73

C¡c b(cid:160)i to¡n ki”m (cid:31)(cid:224)nh

Ta cƒn ki”m (cid:31)(cid:224)nh c(cid:176)p gi£ thuy‚t H0, H1 theo ba tr(cid:247)(cid:237)ng hæp:

H0 : Trung b…nh cıa K tŒng th” theo y‚u nguy¶n nh¥n thø nh§t b‹ng nhau; H1 : T(cid:231)n t⁄i ‰t nh§t hai tŒng th” c(cid:226) trung b…nh kh(cid:230)ng b‹ng nhau. H0 : Trung b…nh cıa H tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai b‹ng nhau; H1 : T(cid:231)n t⁄i ‰t nh§t hai tŒng th” c(cid:226) trung b…nh kh(cid:230)ng b‹ng nhau. H0 : Kh(cid:230)ng c(cid:226) s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t v(cid:160) y‚u tŁ thø hai; H1 : C(cid:226) s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t v(cid:160) y‚u tŁ thø hai.

(cid:30)” th(cid:252)c hi»n c¡c tr(cid:247)(cid:237)ng hæp ki”m (cid:31)(cid:224)nh tr¶n ta th(cid:252)c hi»n theo c¡c b(cid:247)(cid:238)c sau:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

53 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh:

L s(cid:16)1 xijs

H j(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh cıa tłng nh(cid:226)m (cºt) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pi (cid:16) 1, 2, . . . , K q. x i(cid:6) (cid:16) (cid:176) H (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi (dÆng) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

L K s(cid:16)1 xijs i(cid:16)1 (cid:176) x (cid:6)j (cid:16) (cid:176)

, pj (cid:16) 1, 2, . . . , Hq. K (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng (cid:230) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

L s(cid:16)1 xijs L

, x ij (cid:16) (cid:176)

K i(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh m¤u cıa to(cid:160)n bº m¤u quan s¡t:

L H s(cid:16)1 xijs j(cid:16)1 (cid:176) K (cid:2) H (cid:2) L

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

54 / 73

. x (cid:16) (cid:176)

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh:

L s(cid:16)1 xijs

H j(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh cıa tłng nh(cid:226)m (cºt) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pi (cid:16) 1, 2, . . . , K q. x i(cid:6) (cid:16) (cid:176) H (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi (dÆng) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

L K s(cid:16)1 xijs i(cid:16)1 (cid:176) x (cid:6)j (cid:16) (cid:176)

, pj (cid:16) 1, 2, . . . , Hq. K (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng (cid:230) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

L s(cid:16)1 xijs L

, x ij (cid:16) (cid:176)

K i(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh m¤u cıa to(cid:160)n bº m¤u quan s¡t:

L H s(cid:16)1 xijs j(cid:16)1 (cid:176) K (cid:2) H (cid:2) L

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

54 / 73

. x (cid:16) (cid:176)

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh:

L s(cid:16)1 xijs

H j(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh cıa tłng nh(cid:226)m (cºt) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pi (cid:16) 1, 2, . . . , K q. x i(cid:6) (cid:16) (cid:176) H (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi (dÆng) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

L K s(cid:16)1 xijs i(cid:16)1 (cid:176) x (cid:6)j (cid:16) (cid:176)

, pj (cid:16) 1, 2, . . . , Hq. K (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng (cid:230) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

L s(cid:16)1 xijs L

, x ij (cid:16) (cid:176)

K i(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh m¤u cıa to(cid:160)n bº m¤u quan s¡t:

L H s(cid:16)1 xijs j(cid:16)1 (cid:176) K (cid:2) H (cid:2) L

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

54 / 73

. x (cid:16) (cid:176)

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh c¡c trung b…nh:

L s(cid:16)1 xijs

H j(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh cıa tłng nh(cid:226)m (cºt) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, pi (cid:16) 1, 2, . . . , K q. x i(cid:6) (cid:16) (cid:176) H (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi (dÆng) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

L K s(cid:16)1 xijs i(cid:16)1 (cid:176) x (cid:6)j (cid:16) (cid:176)

, pj (cid:16) 1, 2, . . . , Hq. K (cid:2) L

Trung b…nh m¤u cıa tłng (cid:230) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

L s(cid:16)1 xijs L

, x ij (cid:16) (cid:176)

K i(cid:16)1 (cid:176)

Trung b…nh m¤u cıa to(cid:160)n bº m¤u quan s¡t:

L H s(cid:16)1 xijs j(cid:16)1 (cid:176) K (cid:2) H (cid:2) L

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

54 / 73

. x (cid:16) (cid:176)

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSG (cid:16) HL px i(cid:6) (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c khŁi (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSB (cid:16) KL px (cid:6)j (cid:1) xq2. ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c (cid:230) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

55 / 73

SSI (cid:16) L px ij (cid:1) x i(cid:6) (cid:1) x (cid:6)j (cid:0) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSG (cid:16) HL px i(cid:6) (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c khŁi (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSB (cid:16) KL px (cid:6)j (cid:1) xq2. ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c (cid:230) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

55 / 73

SSI (cid:16) L px ij (cid:1) x i(cid:6) (cid:1) x (cid:6)j (cid:0) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c nh(cid:226)m (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSG (cid:16) HL px i(cid:6) (cid:1) xq2. ‚ i(cid:16)1

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c khŁi (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

SSB (cid:16) KL px (cid:6)j (cid:1) xq2. ‚ j(cid:16)1

K

H

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng giœa c¡c (cid:230) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

55 / 73

SSI (cid:16) L px ij (cid:1) x i(cid:6) (cid:1) x (cid:6)j (cid:0) xq2. ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng phƒn d(cid:247) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

K

H

L

SSE (cid:16) pxijs (cid:1) x ij q2. ‚ s(cid:16)1 ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

H

L

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n phƒn (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc

SST (cid:16) pxijs (cid:1) xq2. ‚ s(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1 ‚ i(cid:16)1

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

56 / 73

Ta c(cid:226) th” chøng minh (cid:31)(cid:247)æc r‹ng: SST (cid:16) SSG (cid:0) SSB (cid:0) SSI (cid:0) SSE .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng phƒn d(cid:247) (cid:31)(cid:247)æc t‰nh b(cid:240)i:

K

H

L

SSE (cid:16) pxijs (cid:1) x ij q2. ‚ s(cid:16)1 ‚ i(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1

H

L

K

TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng to(cid:160)n phƒn (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc

SST (cid:16) pxijs (cid:1) xq2. ‚ s(cid:16)1 ‚ j(cid:16)1 ‚ i(cid:16)1

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

56 / 73

Ta c(cid:226) th” chøng minh (cid:31)(cid:247)æc r‹ng: SST (cid:16) SSG (cid:0) SSB (cid:0) SSI (cid:0) SSE .

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m: MSG (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c (cid:230): MSI (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai phƒn d(cid:247): MSE (cid:16) SSG K (cid:1) 1 SSB H (cid:1) 1 SSI pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q SSE K (cid:2) H (cid:2) pL (cid:1) 1q

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t v• £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t (cºt) v(cid:160) nguy¶n nh¥n thø hai (dÆng), t(cid:247)(cid:236)ng t¡c hai y‚u tŁ (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ t(cid:247)(cid:236)ng øng b‹ng c¡c t¿ sŁ:

,

,

.

F2 (cid:16)

F3 (cid:16)

F1 (cid:16)

MSG MSE

MSB MSE

MSI MSE

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

57 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai.

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m: MSG (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c (cid:230): MSI (cid:16)

. Ph(cid:247)(cid:236)ng sai phƒn d(cid:247): MSE (cid:16) SSG K (cid:1) 1 SSB H (cid:1) 1 SSI pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q SSE K (cid:2) H (cid:2) pL (cid:1) 1q

B(cid:247)(cid:238)c 4: Ki”m (cid:31)(cid:224)nh gi£ thuy‚t v• £nh h(cid:247)(cid:240)ng cıa y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t (cºt) v(cid:160) nguy¶n nh¥n thø hai (dÆng), t(cid:247)(cid:236)ng t¡c hai y‚u tŁ (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£ t(cid:247)(cid:236)ng øng b‹ng c¡c t¿ sŁ:

,

,

.

F2 (cid:16)

F3 (cid:16)

F1 (cid:16)

MSG MSE

MSB MSE

MSI MSE

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

57 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 5: Qui t›c b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 theo mØi tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nh(cid:247) sau: (cid:30)Łi v(cid:238)i F1, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa K tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t (cºt) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F1 ¡ FK (cid:1)1,KHpL(cid:1)1q,α. (cid:30)Łi v(cid:238)i F2, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa H tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai (dÆng) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F2 ¡ FH(cid:1)1,KHpL(cid:1)1q,α. (cid:30)Łi v(cid:238)i F3, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng kh(cid:230)ng c(cid:226) t¡c (cid:31)ºng qua l⁄i giœa y‚u tŁ thø nh§t (cºt) v(cid:160) y‚u tŁ thø hai (dÆng) b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F3 ¡ FpK (cid:1)1qpH(cid:1)1qq,KHpL(cid:1)1q,α.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

58 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 5: Qui t›c b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 theo mØi tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nh(cid:247) sau: (cid:30)Łi v(cid:238)i F1, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa K tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t (cºt) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F1 ¡ FK (cid:1)1,KHpL(cid:1)1q,α. (cid:30)Łi v(cid:238)i F2, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa H tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai (dÆng) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F2 ¡ FH(cid:1)1,KHpL(cid:1)1q,α. (cid:30)Łi v(cid:238)i F3, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng kh(cid:230)ng c(cid:226) t¡c (cid:31)ºng qua l⁄i giœa y‚u tŁ thø nh§t (cºt) v(cid:160) y‚u tŁ thø hai (dÆng) b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F3 ¡ FpK (cid:1)1qpH(cid:1)1qq,KHpL(cid:1)1q,α.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

58 / 73

Qui tr…nh th(cid:252)c hi»n

B(cid:247)(cid:238)c 5: Qui t›c b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 theo mØi tr(cid:247)(cid:237)ng hæp nh(cid:247) sau: (cid:30)Łi v(cid:238)i F1, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa K tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø nh§t (cºt) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F1 ¡ FK (cid:1)1,KHpL(cid:1)1q,α. (cid:30)Łi v(cid:238)i F2, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng trung b…nh cıa H tŒng th” theo y‚u tŁ nguy¶n nh¥n thø hai (dÆng) b‹ng nhau b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F2 ¡ FH(cid:1)1,KHpL(cid:1)1q,α. (cid:30)Łi v(cid:238)i F3, (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α, gi£ thuy‚t H0 cho r‹ng kh(cid:230)ng c(cid:226) t¡c (cid:31)ºng qua l⁄i giœa y‚u tŁ thø nh§t (cºt) v(cid:160) y‚u tŁ thø hai (dÆng) b(cid:224) b¡c b(cid:228) khi: F3 ¡ FpK (cid:1)1qpH(cid:1)1qq,KHpL(cid:1)1q,α.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

58 / 73

B£ng ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai nh¥n tŁ (nhi•u quan s¡t)

B“c t(cid:252) do Ph(cid:247)(cid:236)ng sai T¿ sŁ

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

59 / 73

F F2 F1 F3 (MS) MSB MSG MSI MSE Ngu(cid:231)n bi‚n thi¶n Giœa c¡c khŁi Giœa c¡c nh(cid:226)m T(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa hai y‚u tŁ Phƒn d(cid:247) TŒng cºng TŒng b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng SSB SSG SSI SSE SST (df) K-1 H-1 (K-1)(H-1) KH(L-1) KHL-1

V‰ d(cid:246)

X†t th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c (cid:31)Łi v(cid:238)i (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n. C¡c c(cid:176)p gi£ thuy‚t H0 (cid:31)(cid:247)æc (cid:31)(cid:176)t ra:

1. (cid:30)i”m trung b…nh h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian h(cid:229)c t“p

kh¡c nhau (cid:31)•u b‹ng nhau;

2. (cid:30)i”m trung b…nh h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch

ng(cid:160)nh h(cid:229)c kh¡c nhau (cid:31)•u b‹ng nhau;

3. Kh(cid:230)ng c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc

(cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c cıa sinh vi¶n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

60 / 73

V‰ d(cid:246)

X†t th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c (cid:31)Łi v(cid:238)i (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n. C¡c c(cid:176)p gi£ thuy‚t H0 (cid:31)(cid:247)æc (cid:31)(cid:176)t ra:

1. (cid:30)i”m trung b…nh h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian h(cid:229)c t“p

kh¡c nhau (cid:31)•u b‹ng nhau;

2. (cid:30)i”m trung b…nh h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch

ng(cid:160)nh h(cid:229)c kh¡c nhau (cid:31)•u b‹ng nhau;

3. Kh(cid:230)ng c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc

(cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c cıa sinh vi¶n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

60 / 73

V‰ d(cid:246)

X†t th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c (cid:31)Łi v(cid:238)i (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n. C¡c c(cid:176)p gi£ thuy‚t H0 (cid:31)(cid:247)æc (cid:31)(cid:176)t ra:

1. (cid:30)i”m trung b…nh h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian h(cid:229)c t“p

kh¡c nhau (cid:31)•u b‹ng nhau;

2. (cid:30)i”m trung b…nh h(cid:229)c t“p cıa sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch

ng(cid:160)nh h(cid:229)c kh¡c nhau (cid:31)•u b‹ng nhau;

3. Kh(cid:230)ng c(cid:226) £nh h(cid:247)(cid:240)ng t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc

(cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c cıa sinh vi¶n.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

60 / 73

V‰ d(cid:246)

Møc (cid:31)º y¶u th‰ch

Kh(cid:230)ng y¶u th‰ch

Th‰ch

R§t th‰ch

Th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c Trung b…nh 6.0 6.6 6.1 6.8 6.9 6.0 5.9 7.0 7.7 6.5 7.3 6.1 6.8 6.4 6.8 6.6 6.4 6.2 7.1 7.0 7.2

(cid:157)t gi(cid:237) 5.8 6.2 5.4 6.0 5.2 5.3 5.4 5.6 6.2 5.7 6.5 7.1 6.0 5.2 6.4 6.5 5.0 6.6 6.2 6.1 5.3

Nhi•u gi(cid:237) 6.2 5.8 6.5 6.2 6.4 5.7 6.1 6.8 7.1 6.5 7.1 7.2 6.7 7.0 7.6 7.7 7.8 6.8 7.3 7.1 7.2

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

61 / 73

V‰ d(cid:246)

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh trung b…nh tłng nh(cid:226)m v(cid:160) trung b…nh chung ba nh(cid:226)m Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m: x 1(cid:6) (cid:16) 5.89, x 2(cid:6) (cid:16) 6.64, x 3(cid:6) (cid:16) 6.8. Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi: x (cid:6)1 (cid:16) 6.02, x (cid:6)2 (cid:16) 6.6, x (cid:6)3 (cid:16) 6.71. Trung b…nh mºt (cid:230): x11 (cid:16) 5.61, x21 (cid:16) 6.33, x31 (cid:16) 6.13, x22 (cid:16) 6.04, x12 (cid:16) 5.76, x32 (cid:16) 6.91, x13 (cid:16) 6.01, x23 (cid:16) 6.76, x23 (cid:16) 7.36.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

62 / 73

V‰ d(cid:246)

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh trung b…nh tłng nh(cid:226)m v(cid:160) trung b…nh chung ba nh(cid:226)m Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m: x 1(cid:6) (cid:16) 5.89, x 2(cid:6) (cid:16) 6.64, x 3(cid:6) (cid:16) 6.8. Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi: x (cid:6)1 (cid:16) 6.02, x (cid:6)2 (cid:16) 6.6, x (cid:6)3 (cid:16) 6.71. Trung b…nh mºt (cid:230): x11 (cid:16) 5.61, x21 (cid:16) 6.33, x31 (cid:16) 6.13, x22 (cid:16) 6.04, x12 (cid:16) 5.76, x32 (cid:16) 6.91, x13 (cid:16) 6.01, x23 (cid:16) 6.76, x23 (cid:16) 7.36.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

62 / 73

V‰ d(cid:246)

B(cid:247)(cid:238)c 1: T‰nh trung b…nh tłng nh(cid:226)m v(cid:160) trung b…nh chung ba nh(cid:226)m Trung b…nh m¤u cıa tłng nh(cid:226)m: x 1(cid:6) (cid:16) 5.89, x 2(cid:6) (cid:16) 6.64, x 3(cid:6) (cid:16) 6.8. Trung b…nh m¤u cıa tłng khŁi: x (cid:6)1 (cid:16) 6.02, x (cid:6)2 (cid:16) 6.6, x (cid:6)3 (cid:16) 6.71. Trung b…nh mºt (cid:230): x11 (cid:16) 5.61, x21 (cid:16) 6.33, x31 (cid:16) 6.13, x22 (cid:16) 6.04, x12 (cid:16) 5.76, x32 (cid:16) 6.91, x13 (cid:16) 6.01, x23 (cid:16) 6.76, x23 (cid:16) 7.36.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

62 / 73

V‰ d(cid:246)

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

SSG (cid:16) 9.89, SSB (cid:16) 5.67, SSI (cid:16) 1.58, SSE (cid:16) 11.0, SST (cid:16) 28.14.

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16) (cid:16) (cid:16) 2.84.

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m MSG (cid:16) (cid:16) (cid:16) 4.95. SSB H (cid:1) 1 SSG K (cid:1) 1 5.67 3 (cid:1) 1 9.89 3 (cid:1) 1 Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c (cid:230)

MSI (cid:16) (cid:16) (cid:16) 0.4. SSI pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

63 / 73

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa phƒn d(cid:247) MSE (cid:16) (cid:16) (cid:16) 0.2. 1.58 p3 (cid:1) 1qp3 (cid:1) 1q SSE KHpL (cid:1) 1q 11.0 3 (cid:2) 3 (cid:2) p7 (cid:1) 1q

V‰ d(cid:246)

B(cid:247)(cid:238)c 2: T‰nh tŒng c¡c ch¶nh l»ch b…nh ph(cid:247)(cid:236)ng

SSG (cid:16) 9.89, SSB (cid:16) 5.67, SSI (cid:16) 1.58, SSE (cid:16) 11.0, SST (cid:16) 28.14.

B(cid:247)(cid:238)c 3: T‰nh c¡c ph(cid:247)(cid:236)ng sai

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c khŁi: MSB (cid:16) (cid:16) (cid:16) 2.84.

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c nh(cid:226)m MSG (cid:16) (cid:16) (cid:16) 4.95. SSB H (cid:1) 1 SSG K (cid:1) 1 5.67 3 (cid:1) 1 9.89 3 (cid:1) 1 Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa c¡c (cid:230)

MSI (cid:16) (cid:16) (cid:16) 0.4. SSI pK (cid:1) 1qpH (cid:1) 1q

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

63 / 73

Ph(cid:247)(cid:236)ng sai giœa phƒn d(cid:247) MSE (cid:16) (cid:16) (cid:16) 0.2. 1.58 p3 (cid:1) 1qp3 (cid:1) 1q SSE KHpL (cid:1) 1q 11.0 3 (cid:2) 3 (cid:2) p7 (cid:1) 1q

V‰ d(cid:246)

(cid:16) F1 (cid:16) (cid:16) 24.75, FK (cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F2 (cid:16) (cid:16) 14.2, FH(cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F3 (cid:16) (cid:16) 2.0, FpK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F4,54;0.05 (cid:16) 2.54.

B(cid:247)(cid:238)c 4: T‰nh t¿ sŁ F: 4.95 0.2 2.84 0.2 0.4 0.2

MSG MSE MSB MSE MSI MSE Qui lu“t b¡c b(cid:228)

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

64 / 73

V… F1 (cid:16) 24.75 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø nh§t, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. V… F2 (cid:16) 14.2 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø hai, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. F3 (cid:16) 2.0 (cid:160) F4,54;0.05 n¶n ta kh(cid:230)ng c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø ba, tøc l(cid:160) kh(cid:230)ng c(cid:226) s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c trong vi»c £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n.

V‰ d(cid:246)

(cid:16) F1 (cid:16) (cid:16) 24.75, FK (cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F2 (cid:16) (cid:16) 14.2, FH(cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F3 (cid:16) (cid:16) 2.0, FpK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F4,54;0.05 (cid:16) 2.54.

B(cid:247)(cid:238)c 4: T‰nh t¿ sŁ F: 4.95 0.2 2.84 0.2 0.4 0.2

MSG MSE MSB MSE MSI MSE Qui lu“t b¡c b(cid:228)

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

64 / 73

V… F1 (cid:16) 24.75 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø nh§t, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. V… F2 (cid:16) 14.2 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø hai, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. F3 (cid:16) 2.0 (cid:160) F4,54;0.05 n¶n ta kh(cid:230)ng c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø ba, tøc l(cid:160) kh(cid:230)ng c(cid:226) s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c trong vi»c £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n.

V‰ d(cid:246)

(cid:16) F1 (cid:16) (cid:16) 24.75, FK (cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F2 (cid:16) (cid:16) 14.2, FH(cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F3 (cid:16) (cid:16) 2.0, FpK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F4,54;0.05 (cid:16) 2.54.

B(cid:247)(cid:238)c 4: T‰nh t¿ sŁ F: 4.95 0.2 2.84 0.2 0.4 0.2

MSG MSE MSB MSE MSI MSE Qui lu“t b¡c b(cid:228)

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

64 / 73

V… F1 (cid:16) 24.75 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø nh§t, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. V… F2 (cid:16) 14.2 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø hai, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. F3 (cid:16) 2.0 (cid:160) F4,54;0.05 n¶n ta kh(cid:230)ng c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø ba, tøc l(cid:160) kh(cid:230)ng c(cid:226) s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c trong vi»c £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n.

V‰ d(cid:246)

(cid:16) F1 (cid:16) (cid:16) 24.75, FK (cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F2 (cid:16) (cid:16) 14.2, FH(cid:1)1,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F2,54;0.05 (cid:16) 3.17;

(cid:16) F3 (cid:16) (cid:16) 2.0, FpK (cid:1)1qpH(cid:1)1q,KHpL(cid:1)1q;α (cid:16) F4,54;0.05 (cid:16) 2.54.

B(cid:247)(cid:238)c 4: T‰nh t¿ sŁ F: 4.95 0.2 2.84 0.2 0.4 0.2

MSG MSE MSB MSE MSI MSE Qui lu“t b¡c b(cid:228)

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

64 / 73

V… F1 (cid:16) 24.75 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø nh§t, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. V… F2 (cid:16) 14.2 ¡ F2,54,0.05 n¶n ta c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø hai, tøc l(cid:160) (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c kh¡c nhau th… kh(cid:230)ng b‹ng nhau. F3 (cid:16) 2.0 (cid:160) F4,54;0.05 n¶n ta kh(cid:230)ng c(cid:226) (cid:31)ı b‹ng chøng thŁng k¶ (cid:31)” b¡c b(cid:228) H0 trong c(cid:176)p gi£ thuy‚t thø ba, tøc l(cid:160) kh(cid:230)ng c(cid:226) s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c v(cid:160) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c trong vi»c £nh h(cid:247)(cid:240)ng (cid:31)‚n (cid:31)i”m trung b…nh cıa sinh vi¶n.

V‰ d(cid:246) trong R

> DiemTB = scan() 1: 5.8 6.2 5.4 6.0 5.2 5.3 5.4 5.6 6.2 10: 5.7 6.5 7.1 6.0 5.2 6.4 6.5 5.0 6.6 19: 6.2 6.1 5.3 6.0 6.6 6.1 6.8 6.9 6.0 28: 5.9 7.0 7.7 6.5 7.3 6.1 6.8 6.4 6.8 37: 6.6 6.4 6.2 7.1 7.0 7.2 6.2 5.8 6.5 46: 6.2 6.4 5.7 6.1 6.8 7.1 6.5 7.1 7.2 55: 6.7 7.0 7.6 7.7 7.8 6.8 7.3 7.1 7.2 64: Read 63 items > PhanThoiGian = factor(rep(1:3,each=21)) > PhanMucYT = factor(rep(1:3,each=7,length=63)) > anova(lm(DiemTB~PhanThoiGian+PhanMucYT+PhanThoiGian*PhanMucYT))

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

65 / 73

V‰ d(cid:246) trong R

Analysis of Variance Table

Response: DiemTB

Pr(>F)

1.9379

0.1174

Sum Sq Mean Sq F value 9.8867 4.9433 24.2673 3.028e-08 *** 2.8343 13.9138 1.338e-05 *** 5.6686 0.3948 1.5790 54 11.0000 0.2037

Df 2 PhanThoiGian PhanMucYT 2 PhanThoiGian:PhanMucYT 4 Residuals --- Signif. codes: 0 ‘***’ 0.001 ‘**’ 0.01 ‘*’ 0.05 ‘.’ 0.1 ‘ ’ 1

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

66 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Trong ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ, khi (cid:31)¢ x¡c (cid:31)(cid:224)nh (cid:31)(cid:247)æc c(cid:226) s(cid:252) kh¡c bi»t giœa c¡c nh(cid:226)m so s¡nh, ch(cid:243)ng ta c(cid:226) th” d(cid:242)ng ki”m (cid:31)(cid:224)nh Tukey HSD (cid:31)” x¡c (cid:31)(cid:224)nh c¡c c(cid:176)p trung b…nh kh¡c nhau x†t theo y‚u tŁ thø nh§t (so s¡nh giœa K nh(cid:226)m) hay x†t theo y‚u tŁ thø hai (so s¡nh giœa H khŁi). Hai gi¡ tr(cid:224) gi(cid:238)i h⁄n Tukey (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, (cid:31)Łi v(cid:238)i vi»c so s¡nh theo y‚u tŁ thø nh§t;

T (cid:16) qα,K ,KHpL(cid:1)1qc

, (cid:31)Łi v(cid:238)i vi»c so s¡nh theo y‚u tŁ thø hai.

T (cid:16) qα,H,KHpL(cid:1)1qc

MSE H (cid:2) L MSE K (cid:2) L

Ti¶u chu'n quy‚t (cid:31)(cid:224)nh l(cid:160) b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 khi (cid:31)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi giœa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u theo nh(cid:226)m (dÆng) l(cid:238)n h(cid:236)n hay b‹ng T gi(cid:238)i h⁄n t(cid:247)(cid:236)ng øng.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

67 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Trong ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ, khi (cid:31)¢ x¡c (cid:31)(cid:224)nh (cid:31)(cid:247)æc c(cid:226) s(cid:252) kh¡c bi»t giœa c¡c nh(cid:226)m so s¡nh, ch(cid:243)ng ta c(cid:226) th” d(cid:242)ng ki”m (cid:31)(cid:224)nh Tukey HSD (cid:31)” x¡c (cid:31)(cid:224)nh c¡c c(cid:176)p trung b…nh kh¡c nhau x†t theo y‚u tŁ thø nh§t (so s¡nh giœa K nh(cid:226)m) hay x†t theo y‚u tŁ thø hai (so s¡nh giœa H khŁi). Hai gi¡ tr(cid:224) gi(cid:238)i h⁄n Tukey (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, (cid:31)Łi v(cid:238)i vi»c so s¡nh theo y‚u tŁ thø nh§t;

T (cid:16) qα,K ,KHpL(cid:1)1qc

, (cid:31)Łi v(cid:238)i vi»c so s¡nh theo y‚u tŁ thø hai.

T (cid:16) qα,H,KHpL(cid:1)1qc

MSE H (cid:2) L MSE K (cid:2) L

Ti¶u chu'n quy‚t (cid:31)(cid:224)nh l(cid:160) b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 khi (cid:31)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi giœa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u theo nh(cid:226)m (dÆng) l(cid:238)n h(cid:236)n hay b‹ng T gi(cid:238)i h⁄n t(cid:247)(cid:236)ng øng.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

67 / 73

B(cid:160)i to¡n ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA

Trong ph¥n t‰ch ph(cid:247)(cid:236)ng sai hai y‚u tŁ, khi (cid:31)¢ x¡c (cid:31)(cid:224)nh (cid:31)(cid:247)æc c(cid:226) s(cid:252) kh¡c bi»t giœa c¡c nh(cid:226)m so s¡nh, ch(cid:243)ng ta c(cid:226) th” d(cid:242)ng ki”m (cid:31)(cid:224)nh Tukey HSD (cid:31)” x¡c (cid:31)(cid:224)nh c¡c c(cid:176)p trung b…nh kh¡c nhau x†t theo y‚u tŁ thø nh§t (so s¡nh giœa K nh(cid:226)m) hay x†t theo y‚u tŁ thø hai (so s¡nh giœa H khŁi). Hai gi¡ tr(cid:224) gi(cid:238)i h⁄n Tukey (cid:31)(cid:247)æc t‰nh theo c(cid:230)ng thøc:

, (cid:31)Łi v(cid:238)i vi»c so s¡nh theo y‚u tŁ thø nh§t;

T (cid:16) qα,K ,KHpL(cid:1)1qc

, (cid:31)Łi v(cid:238)i vi»c so s¡nh theo y‚u tŁ thø hai.

T (cid:16) qα,H,KHpL(cid:1)1qc

MSE H (cid:2) L MSE K (cid:2) L

Ti¶u chu'n quy‚t (cid:31)(cid:224)nh l(cid:160) b¡c b(cid:228) gi£ thuy‚t H0 khi (cid:31)º l»ch tuy»t (cid:31)Łi giœa c¡c c(cid:176)p trung b…nh m¤u theo nh(cid:226)m (dÆng) l(cid:238)n h(cid:236)n hay b‹ng T gi(cid:238)i h⁄n t(cid:247)(cid:236)ng øng.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

67 / 73

V‰ d(cid:246)

Trong t‰nh to¡n (cid:240) v‰ d(cid:246) tr¶n, ta c(cid:226) K (cid:16) 3, H (cid:16) 3, L (cid:16) 7, α (cid:16) 5%, MSE (cid:16) 0.2. Gi¡ tr(cid:224) q cıa ph¥n phŁi Tukey: q0.05,3,54 (cid:16) 3.4.

So s¡nh giœa c¡c nh(cid:226)m theo y‚u tŁ thø nh§t (th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c), gi¡ tr(cid:224)

t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.4

(cid:16) 0.33.

c

0.2 21

Trung b…nh nh(cid:226)m lƒn l(cid:247)æt l(cid:160): 5.89, 6.64, 6.8 v(cid:160) ch¶nh l»ch giœa c¡c nh(cid:226)m l(cid:160)

D‰t, TB (cid:16) |5.89 (cid:1) 6.64| (cid:16) 0.75; D‰t, nhi•u (cid:16) |5.89 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.91; DTB, nhi•u (cid:16) |6.64 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.16.

Ch¶nh l»ch D‰t, TB, D‰t, nhi•u (cid:31)•u l(cid:238)n h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) gi(cid:238)i h⁄n Tukey T, ch¶nh l»ch DTB, nhi•u nh(cid:228) h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n T n¶n ta c(cid:226) c(cid:236) s(cid:240) thŁng k¶ (cid:31)” cho r‹ng nh(cid:226)m h(cid:229)c ‰t c(cid:226) (cid:31)i”m trung b…nh kh¡c bi»t so v(cid:238)i nh(cid:226)m h(cid:229)c trung b…nh v(cid:160) nh(cid:226)m h(cid:229)c nhi•u. Tuy nhi¶n, (cid:31)i”m trung b…nh cıa nh(cid:226)m h(cid:229)c trung b…nh v(cid:160) nh(cid:226)m h(cid:229)c nhi•u l»ch nhau kh(cid:230)ng c(cid:226) (cid:254) ngh(cid:190)a thŁng k¶.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

68 / 73

V‰ d(cid:246)

Trong t‰nh to¡n (cid:240) v‰ d(cid:246) tr¶n, ta c(cid:226) K (cid:16) 3, H (cid:16) 3, L (cid:16) 7, α (cid:16) 5%, MSE (cid:16) 0.2. Gi¡ tr(cid:224) q cıa ph¥n phŁi Tukey: q0.05,3,54 (cid:16) 3.4.

So s¡nh giœa c¡c nh(cid:226)m theo y‚u tŁ thø nh§t (th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c), gi¡ tr(cid:224)

t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.4

(cid:16) 0.33.

c

0.2 21

Trung b…nh nh(cid:226)m lƒn l(cid:247)æt l(cid:160): 5.89, 6.64, 6.8 v(cid:160) ch¶nh l»ch giœa c¡c nh(cid:226)m l(cid:160)

D‰t, TB (cid:16) |5.89 (cid:1) 6.64| (cid:16) 0.75; D‰t, nhi•u (cid:16) |5.89 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.91; DTB, nhi•u (cid:16) |6.64 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.16.

Ch¶nh l»ch D‰t, TB, D‰t, nhi•u (cid:31)•u l(cid:238)n h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) gi(cid:238)i h⁄n Tukey T, ch¶nh l»ch DTB, nhi•u nh(cid:228) h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n T n¶n ta c(cid:226) c(cid:236) s(cid:240) thŁng k¶ (cid:31)” cho r‹ng nh(cid:226)m h(cid:229)c ‰t c(cid:226) (cid:31)i”m trung b…nh kh¡c bi»t so v(cid:238)i nh(cid:226)m h(cid:229)c trung b…nh v(cid:160) nh(cid:226)m h(cid:229)c nhi•u. Tuy nhi¶n, (cid:31)i”m trung b…nh cıa nh(cid:226)m h(cid:229)c trung b…nh v(cid:160) nh(cid:226)m h(cid:229)c nhi•u l»ch nhau kh(cid:230)ng c(cid:226) (cid:254) ngh(cid:190)a thŁng k¶.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

68 / 73

V‰ d(cid:246)

Trong t‰nh to¡n (cid:240) v‰ d(cid:246) tr¶n, ta c(cid:226) K (cid:16) 3, H (cid:16) 3, L (cid:16) 7, α (cid:16) 5%, MSE (cid:16) 0.2. Gi¡ tr(cid:224) q cıa ph¥n phŁi Tukey: q0.05,3,54 (cid:16) 3.4.

So s¡nh giœa c¡c nh(cid:226)m theo y‚u tŁ thø nh§t (th(cid:237)i gian t(cid:252) h(cid:229)c), gi¡ tr(cid:224)

t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.4

(cid:16) 0.33.

c

0.2 21

Trung b…nh nh(cid:226)m lƒn l(cid:247)æt l(cid:160): 5.89, 6.64, 6.8 v(cid:160) ch¶nh l»ch giœa c¡c nh(cid:226)m l(cid:160)

D‰t, TB (cid:16) |5.89 (cid:1) 6.64| (cid:16) 0.75; D‰t, nhi•u (cid:16) |5.89 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.91; DTB, nhi•u (cid:16) |6.64 (cid:1) 6.8| (cid:16) 0.16.

Ch¶nh l»ch D‰t, TB, D‰t, nhi•u (cid:31)•u l(cid:238)n h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) gi(cid:238)i h⁄n Tukey T, ch¶nh l»ch DTB, nhi•u nh(cid:228) h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n T n¶n ta c(cid:226) c(cid:236) s(cid:240) thŁng k¶ (cid:31)” cho r‹ng nh(cid:226)m h(cid:229)c ‰t c(cid:226) (cid:31)i”m trung b…nh kh¡c bi»t so v(cid:238)i nh(cid:226)m h(cid:229)c trung b…nh v(cid:160) nh(cid:226)m h(cid:229)c nhi•u. Tuy nhi¶n, (cid:31)i”m trung b…nh cıa nh(cid:226)m h(cid:229)c trung b…nh v(cid:160) nh(cid:226)m h(cid:229)c nhi•u l»ch nhau kh(cid:230)ng c(cid:226) (cid:254) ngh(cid:190)a thŁng k¶.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

68 / 73

V‰ d(cid:246)

h(cid:229)c), gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.04

(cid:16) 0.33.

c

So s¡nh giœa c¡c nh(cid:226)m theo y‚u tŁ thø hai (møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh 0.2 21 Trung b…nh khŁi lƒn l(cid:247)æt l(cid:160): 6.02, 6.6, 6.71 v(cid:160) ch¶nh l»ch giœa c¡c khŁi l(cid:160)

Dkh(cid:230)ng th‰ch, th‰ch (cid:16) |6.02 (cid:1) 6.6| (cid:16) 0.58; Dkh(cid:230)ng th‰ch, r§t th‰ch (cid:16) |6.02 (cid:1) 6.71| (cid:16) 0.69; Dth‰ch, r§t th‰ch (cid:16) |6.6 (cid:1) 6.71| (cid:16) 0.11.

Ch¶nh l»ch giœa nh(cid:226)m th‰ch v(cid:160) r§t th‰ch Dth‰ch, r§t th‰ch nh(cid:228) h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) T gi(cid:238)i h⁄n, n¶n ta k‚t lu“n r‹ng nh(cid:226)m sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c nhi•u hay r§t nhi•u th… k‚t qu£ h(cid:229)c t“p kh(cid:230)ng kh¡c bi»t nhau (cid:31)¡ng k”. Nh(cid:226)m kh(cid:230)ng th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c c(cid:226) k‚t qu£ h(cid:229)c t“p k†m h(cid:236)n hfln hai nh(cid:226)m th‰ch v(cid:160) r§t th‰ch ng(cid:160)nh (cid:31)ang h(cid:229)c.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

69 / 73

V‰ d(cid:246)

h(cid:229)c), gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.04

(cid:16) 0.33.

c

So s¡nh giœa c¡c nh(cid:226)m theo y‚u tŁ thø hai (møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh 0.2 21 Trung b…nh khŁi lƒn l(cid:247)æt l(cid:160): 6.02, 6.6, 6.71 v(cid:160) ch¶nh l»ch giœa c¡c khŁi l(cid:160)

Dkh(cid:230)ng th‰ch, th‰ch (cid:16) |6.02 (cid:1) 6.6| (cid:16) 0.58; Dkh(cid:230)ng th‰ch, r§t th‰ch (cid:16) |6.02 (cid:1) 6.71| (cid:16) 0.69; Dth‰ch, r§t th‰ch (cid:16) |6.6 (cid:1) 6.71| (cid:16) 0.11.

Ch¶nh l»ch giœa nh(cid:226)m th‰ch v(cid:160) r§t th‰ch Dth‰ch, r§t th‰ch nh(cid:228) h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) T gi(cid:238)i h⁄n, n¶n ta k‚t lu“n r‹ng nh(cid:226)m sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c nhi•u hay r§t nhi•u th… k‚t qu£ h(cid:229)c t“p kh(cid:230)ng kh¡c bi»t nhau (cid:31)¡ng k”. Nh(cid:226)m kh(cid:230)ng th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c c(cid:226) k‚t qu£ h(cid:229)c t“p k†m h(cid:236)n hfln hai nh(cid:226)m th‰ch v(cid:160) r§t th‰ch ng(cid:160)nh (cid:31)ang h(cid:229)c.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

69 / 73

V‰ d(cid:246)

h(cid:229)c), gi¡ tr(cid:224) t(cid:238)i h⁄n: T (cid:16) 3.04

(cid:16) 0.33.

c

So s¡nh giœa c¡c nh(cid:226)m theo y‚u tŁ thø hai (møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh 0.2 21 Trung b…nh khŁi lƒn l(cid:247)æt l(cid:160): 6.02, 6.6, 6.71 v(cid:160) ch¶nh l»ch giœa c¡c khŁi l(cid:160)

Dkh(cid:230)ng th‰ch, th‰ch (cid:16) |6.02 (cid:1) 6.6| (cid:16) 0.58; Dkh(cid:230)ng th‰ch, r§t th‰ch (cid:16) |6.02 (cid:1) 6.71| (cid:16) 0.69; Dth‰ch, r§t th‰ch (cid:16) |6.6 (cid:1) 6.71| (cid:16) 0.11.

Ch¶nh l»ch giœa nh(cid:226)m th‰ch v(cid:160) r§t th‰ch Dth‰ch, r§t th‰ch nh(cid:228) h(cid:236)n gi¡ tr(cid:224) T gi(cid:238)i h⁄n, n¶n ta k‚t lu“n r‹ng nh(cid:226)m sinh vi¶n c(cid:226) møc (cid:31)º y¶u th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c nhi•u hay r§t nhi•u th… k‚t qu£ h(cid:229)c t“p kh(cid:230)ng kh¡c bi»t nhau (cid:31)¡ng k”. Nh(cid:226)m kh(cid:230)ng th‰ch ng(cid:160)nh h(cid:229)c c(cid:226) k‚t qu£ h(cid:229)c t“p k†m h(cid:236)n hfln hai nh(cid:226)m th‰ch v(cid:160) r§t th‰ch ng(cid:160)nh (cid:31)ang h(cid:229)c.

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

69 / 73

V‰ d(cid:246) trong R

Ta d(cid:242)ng h(cid:160)m TukeyHSD() (cid:31)” th(cid:252)c hi»n ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA trong R. Chflng h⁄n, trong v‰ d(cid:246) tr¶n ta ch¿ cƒn th(cid:252)c hi»n: > TukeyHSD(aov(DiemTB~PhanThoiGian+PhanMucYT+PhanThoiGian*PhanMucYT))

Ta c(cid:226) th” minh h(cid:229)a s(cid:252) kh¡c bi»t giœa c¡c trung b…nh n(cid:160)y b‹ng l»nh > plot(TukeyHSD(aov(DiemTB~PhanThoiGian))) > plot(TukeyHSD(aov(DiemTB~PhanMucYT)))

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

70 / 73

Minh h(cid:229)a ph¥n t‰ch s¥u Two-way ANOVA trong R

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

71 / 73

Minh h(cid:229)a t(cid:247)(cid:236)ng t¡c trong R

(cid:30)” minh h(cid:229)a s(cid:252) t(cid:247)(cid:236)ng t¡c giœa c¡c y‚u tŁ nguy¶n nh¥n (cid:31)‚n y‚u tŁ k‚t qu£, ta d(cid:242)ng h(cid:160)m interaction.plot > interaction.plot(PhanMucYT,PhanThoiGian,DiemTB)

K‚t qu£ (cid:31)(cid:247)æc minh h(cid:229)a qua h…nh v‡ sau:

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

72 / 73

B(cid:160)i t“p (cid:230)n luy»n

B(cid:160)i to¡n

Mºt l(cid:238)p g(cid:231)m 23 sinh vi¶n. V(cid:160)o (cid:31)ƒu h(cid:229)c k… mØi k… mØi sinh vi¶n (cid:31)(cid:247)æc ch(cid:229)n ng¤u nhi¶n (cid:31)” theo mºt trong 4 ph(cid:246) gi£ng A, B, C hay D. C¡c sinh vi¶n n(cid:160)y (cid:31)(cid:247)æc khuy‚n kh‰ch g(cid:176)p ng(cid:247)(cid:237)i ph(cid:246) gi£ng (cid:31)” nh(cid:237) h(cid:247)(cid:238)ng d¤n gi£i (cid:31)¡p c¡c kh(cid:226) kh«n trong b(cid:160)i h(cid:229)c. CuŁi h(cid:229)c k… h(cid:229) thi chung mºt b(cid:160)i thi v(cid:160) (cid:31)i”m thi (cid:31)(cid:247)æc ghi l⁄i (øng v(cid:238)i mØi ph(cid:246) gi£ng) nh(cid:247) sau:

A 72 69 84 76 64

B 78 93 79 97 88 81

C 80 68 59 75 82 68

D 79 70 61 74 85 63

a. H¢y ki”m (cid:31)(cid:224)nh (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α (cid:16) 5% gi£ thi‚t H0 r‹ng (cid:31)i”m trung

b…nh tŒng th” b‹ng nhau øng v(cid:238)i 4 ph(cid:246) gi£ng.

b. N‚u gi£ thi‚t H0 b(cid:224) b¡c b(cid:228), h¢y cho bi‚t (cid:240) møc (cid:254) ngh(cid:190)a α (cid:16) 5% c(cid:226) th” ch¿ ra th¶m (cid:31)i”m trung b…nh tŒng th” øng v(cid:238)i ph(cid:246) gi£ng n(cid:160)o l(cid:160) kh¡c nhau?

Nguy„n Th(cid:224) Nhung ((cid:30)HDL TH(cid:139)NG LONG) X¡c su§t ThŁng k¶ øng d(cid:246)ng trong kinh t‚ - x¢ hºiNg(cid:160)y 25 th¡ng 9 n«m 2011

73 / 73